Katalog

AĞUSTCS2OO2SALI CUMHURİYET SAYFA HIROŞIMA ABD'nin 57 yıl önce Japonya'da işlediği insanlık suçunda, binlerce insan alev alev yandı Dürwanınutançgünü• 6 Ağustos 1945 uygarlık tarihine kara bir leke olarak tarihe geçti. ABD, tkinci Dünya Savaşı sırasmda Japonya'yı saf dışı bırakmak amacıyla 20 kilotonluk atom bombası 'Little Boy'u 6 Ağustos 1945 sabahı saat 08.15'te 'Enola Gay' uçağıyla Hiroşima'mn üzerine bıraktı. Bir anda büyük bir alev dalgasıyla sarsılan kentte 70 bin kişi kavrularak can verdi. • ABD her ne kadar amacının Japonya'yı saf dışı bırakmak olduğunu açıklasa da gerçek niyetin SSCB'ye göz dağı vermek olduğunu tüm dünya kamuoyu biliyordu. tmparator Hirohito teslim olmaya karar vermişti ki 9 Ağustos'ta Nagazaki aynı dehşeti yaşadı. Dünyanın üçüncü nükleer bombası 'Fat Man' Nagazaki'de binlerce kişinin ölümüne neden oldu. • ABD'nin, savaşın sona ereceğini bilerek attığı iki atom bombası Soğuk Savaş sürecinin de başlangıcı oldu. Bilim adamlan, ABD'nin atom bombası kullanmasını "insanlık dışı ve gereksiz" olarak nitelerken ABD başta olmak üzere birçok ülke 2. Dünya Savaşı'nı sona erdiren, Soğuk Savaş dönemini başlatan nükleer silah denemelerini hâlâ sürdürüyor. ÖZLEM GÜVEMLİ Binlerce insan bir anda yandı, kavruldu, kül oldu... Geride kalanlar ınanılmaz acılar içinde ölümü bekledi... Bu acı bilançonun nedeni, 57 yıl önce ABD'nin Hiroşıma üzerine bıraktığı atom bombası ıdi. Dünya tarihine "utanç günü" olarak geçen 6 Ağustos 1945 hâlâ belleklerde. Bılim adamlan, bombanm atılmasmı "•insanlık dışı ve gereksiz" olarak nitelerken, ABD başta olmak üzere birçok ülke 2. Dünya Savaşı'nı sona erdiren, Soğuk Savaş dönemini başlatan nükleer silah denemelerini sürdürüyor. ABD. görünürde 2. Dünya Savaşf nın sonuna doğru gücünü iyice yıtiren Japonya'yı saf dışı bırakmak amacıyla, ama aslında "büyük düşman" SSCB'nin gözünü korkutmak için Hiroşima'ya acımasız saldınsını g«rçekleştirdi. 16 Temmuz 1945'te New Mexico Çölü'nde gerçekleşririlen ilk atom bombası denemesi dünya tarihinde bir dönüm noktası oldu. Adını tanh profesörü Ferenc Szasz'ın "Güneşin İki Kez Doğduğu Gün" kitabmdan alan "TVinity" deneyı, New Mexıco'nun "Ölüm Yolculuğu" vadisinde gerçekleştirildi. ABD'nin 2 milyar dolar harcadığı atom bombasını denemek için bir grup bilim adamı, 16 Temmuz günü ellerine ve yüzlerine ışından korunmak için kremler sürüp, güneş gözlükleri takarak beklemeye başladı. 37 ayn reaktörde 200 binin üzerinde insanın üzerinde çalıştığı bomba projesinin denenmesıne tanıkhk edenler, gokyüzünde yükselen kırmızı-mavı dev bir mantar gördü. Patlamanm etkisiyle 200 kilometre ötedeki binalann camlan kınldı. Deneme "başanyla" sonuçlanmıştı. Hlroslma'da 70 bln lclşl can verdl Artık yapılması gereken 20 kilotonluk atom bombası 'Little Boy'u Japonya'nın bir kenti üzerine bırakmaktı. 6 Ağustos 1945 sabahı saat 08.15'te 'EnolaGay' uçağının bıraktığı atom bombası, Hiroşimalılan işlerine, okullanna giderken yakaladı. Bir anda büyük bir alev dalgasıyla sarsılan kentte 70 bin kişı kavrularak can verdi. Geride kalanlar ise yayılan radyasyonun etkisiyle ölümü beklediler. Nagazakl de aynı dehşeti yaşadt tmparator Hirohito teslim olmaya karar vermişti ki 9 Ağustos'ta Nagazaki aynı dehşeti yaşadı. Dünyanın üçüncü nükleer bombası 'Fat Man' Nagazaki'de binlerce kişinin ölümüne neden oldu. Nagazaki asıl hedef değildi, amaç 11 Ağustos'ta Japonlann büyük askeri üssünün bulunduğu Kokura'yı bombalamaktı. Ancak hava kötüydü. Bu yüzden bombanın atılma tarihi 2 gün önceye alındı. Bombardıman uçağı Kokura'ya geldiğinde aşağısı buluttan görünmüyordu. Bu yüzden Kokura yerine Nagazaki'ye gidildi. Bomba, Katolik katedrali ve Mitsubishi çelik fabrikasının üzerinde patladı. İki kentte ölenlerin sayısının 180 bini bulduğu tahmin edıliyor. Hiroşima'ya atılan ilk bombanm Japonya'ya verdiği mesaj çok açıktı. Siyaset bilimcilere göre ikinci bombanın nedeni. SSCB'ye savaştan sonra karşısında nasıl bir güç bulacağını gösterme isteğıydi. ABD'nin. savaşın sona ereceğini bilerek attığı iki atom bombası soğuk savaş sürecinin de başlangıcı oldu. Baskan Truman'dan bahaneler... Atom bombasmın atılması ABD'de "sevinç'' dalgası yarattı. Başlangıçta "dünyanın en tehlikeli bombası"nı yaptığı için övünen Başkan Harry Truman, Hiroşima'da yaşanan insanlık dramı ortaya çıktığında vicdan azabma kapılıp bombanm atılmasını haklı çıkarmak için bahaneler aramaya başlamıştı. Truman, bomba sayesinde 250 bin ABD askerinin hayatının kurtanldığını söylemiş, daha sonra bu sayı 500 bine, daha sonra da 1 milyona kadar çıkmıştı. Tarihçiler, olayın vahameti anlaşıldıktan sonra. Japonya'ya atılan atom bombalannı Yahudi soykınmından sonra 20. yüzyılın en büyük insanlık suçu olarak değerlendirdi. stosu acak ABD'nin 6 Ağustos 1945'te Hiroşima'ya, 9 Ağustos 1945 günüde Nagazaki'ye attığı atom bombalan sonucu iki kentte ölenlerin toplanı sayısımn 180 bini geçtiği tahmin edüiyor. Patlama anında hayatta kalabilenler ise yayılan radyasyon nedeniyle daha korkunç bir şekflde öldüler. Uygarlıktarihine kara bir leke olarakgeçen bu görüntüler savaşuı ve nükleer silahlanmamn korkunç yüzünü gözler önüne seriyor. Nükleer silalîlaıımaıım tarîhçesi ABD, Alman bilimadamlannın insanlığa hizmet adına gerçekleştirmedikleri atom bombasıprojesini, bütün uyarılara rağmen kullanmaktan çekinmedi 'YattığınAfiprakta rahutuyu, bu hata bir daha tekrarlanthayacak' Hiroşima Banş Anıtı'nda bu sözler yanyor. Fakat katiiamın ardından geçen 57 yüa rağmen nükleer silahlanma yanşı hâlâ devam ediyor. Eğer uygarlık bombalannpatlamagücüileölçülüyorsabugün 1945'egöre çok dahauyganz. tstanbul Haber Servisi - Nükleer silah araştırmalan, gizli bir savaş zamanı proje- si olarak 2. Dünya Savaşı'nda Almanlann böyle bir çalışma içinde olabileceği düşün- cesi ile başlatıldı. Ancak Almanlar, bilgi ve bulguları çok dahaüst düzeyde olmasınakar- şınnükleer silahlan gerçekleştirmeyi düşün- memişlerdi bile. 2. Dünya Savaşf nda Alman bilim adam- lan, atom silahı yaratmamak için sessız bir anlaşmaya varmışlardı. Böylece uluslanna ihanet ederken insanlığa hizmet ediyorlar- dı. Ingiliz bilim adamlan, 1943'tenitibaren Almanlann atom bombası yapmayacakla- nnı öğrenmişlerdi. ABD'yi uyarmak iste- diler, ancakbaşanlı olamadılar. AlbertEins- teinbile buluşunun böyle kötüamaçlar için kullanılabileceğini hayal edemezdi. Dünya tarihinde ilk atombombası 6 Ağustos 1945 'te Hiroşima'ya atıldı. tkincisi ise 9 Ağustos 1945'te Nagazaki'ye atıldı. Dünya devlet- lerininnükleersilahlanmatarihçesi şöyle de- vam etti: 29Ağustos 1949: SSCB ilk atom bomba- sını denedi. 1952: tngiltere, ilk atom bombasının ya- pımını tamamladı. Kasun 1952: ABD, Hiroşima'ya atılan atom bombasından 700 kere daha güçlü olan ilk hıdrojen bombasını Pasifik Okya- nusu'nda denedi. 12Ağustos 1953: SSCB ilkhidrojenbom- bası denemesini yaptı. 13 Şubat 1960: Fransa ilk atom bombası- nı patlarh. 30 Ekim 1961: SSCB, 58 megatonluk ta- rihin en büyük bombasını denedi Ekün 1962: Küba'daki füze krizi ABD ve SSCB'yı nükleer savaşın eşiğine getir- di. 5 Ağustos 1953: Atmosferde, uzayda ve sualtında nükleer deneme yapmayı yasak- layan Moskova Anlaşması imzalandı. 16Ekim 1964: Çin ilk atombombasını de- nedi. Haziran 1967: Çin ilk hidrojen bombası- nı denedi. 1968:Nükleer Silahlan Sınırlandırma An- laşması (TNP) imzalandı. 24Ağustos 1968: Fransa ilk hidrojenbom- basını denedi. Mayıs1972: Stratejik Silahlann Smırlan- dınlması Anlaşması (SALT 1) imzalandı. 1974: Hindistan'ın nükleer silahlara sahip olduğu yönündekikuşkular karşısında, Pa- kistan da kendi nükleer planlannı başlattı- ğını açıkladı. 1977: ABD, nükleer silah üreten ülkele- rin Amerikan yardımlanndanyararlanama- yacağına dair karar aldı. 1978:Güney Afrika zenginleştirilmiş plü- tonyum üretimine başladı. Haziran 1979: SALT 2 Anlaşması imza- landı. 1987: ABD ve SSCB Stratejik Silah In- dinmi Anlaşması'nı imzaladı. 1991: SSCB dağıldı. Bağımsızhğını ilan eden Ukrayna, Kazakistan gibi cumhuri- yetler, nükleer silah sahibi ülkeler arasına katıldı. 1993: Güney Afrika indirim anlaşmasını imzalamadan önce 6 nükleer bombayı im- ha ettiğini açıkladı. 1994: Ukrayna, nükleer sılahlarda in- dirime gittığini açıkladı. Nisan 1995: Kazakistan nükleer silah- lannı imhaya başladı. 13 Haziran 1995: Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac. Güney Pasifîk'te nükleer silah denemelerini yenıden başlattı. 1995: TNP'nin uzatılması karan verildi. ABD, bu anlaşmayı imzalamamasına kar- şın diğer ülkelerin anlaşmaya uyması için baskı yapıyor.