Katalog

8AYFA CUMHURİYET 30 TEMMUZ 2002 SAU HABERLER DUTNYADA BUGUN ALİStRMEN Bb Seçime Bakarken Biz seçimle meşgulüz, bu yüzden dünyadaki gelişmelere fazla yer ayıramıyoruz. Ama o gelişneler geliyor, sonunda bizim ba- şımıza p>atlıyor. Seçimle, adayın yüksek keseden vaatleriyle meşgul seçmen, onlan dinlerken ken- disini yakından ngilendiren konuları atlamış olu- yor. Bu hafta Cen«vre'de Dünya Ticaret örgütü top- lantısı var. Örgütün ağababası ABD toplantıya yeni biröneri götürüyor. Bu öneriye göre, DTÖ'ye üye olan ülkeler tarım ithalatından aldıklan ver- gileri, ytlzde 25'e kadar indirecekler. Ayrıca da, tanma verilen sübvansiyonlar ticaret serbesti- sine zarar vermeyecek orana, yani yüzde 5'e in- dirilecek. Amaç, tanmdaki gümrük vergileri ve sübvan- siyonları zaman içinde tasfiye etmeye yönellk. ABD teklifinin gerekçesi, Japonya ve AB'de- ki yüksek sübvansiyonlar. Bllindiği gibi, DTÖ de, IMF de tanmda sübvan- siyonlara tümüyle karşı bir politika iziemekteler. Sorumiuluğu kendisine art olan, yılların biriki- miyle ortaya çıkmış çaresizliğinden bu ikilinin kıs- kacı içinde olan Türkiye, bir tanm ülkesi olma- sına karşın, sübvansiyonları kaldırmayı kabul etmiş ve artık ürun bazında destekleme terk edi- lerek dönüm başına doğrudan destek yolu be- nimsenmiştir. Bu uygulama da sadece, aitı yıl sü- recek, sonra yürürlükten kalkacaktır. • • • ABD yalnız tanm alanında değil, bütün dün- yada, ticaret serbestliğini savunur veya savunur görülür. Buradasöylenen ile kastedilenin ne ol- duğunu Nobel Ödüllü Joseph Stiglfts, Ekono- mik Forum'da da yayımlanan bir yazısında çok veciz bir biçimde şöyle özetliyor: - Bush yönetiminin söylemi şu: Ticaret iyi, an- cak ithalat kötûdûr'. Gerçekten de, Türkiye'ye DTÖ ve IMF baskı- sıyla tanm desteğini yasaklatan ABD, bu hafta- ki toplantrya götürdüğü öneriye de AB'de tanm sübvansiyonunun yüksek olmasını gerekçe ola- rak eklemiş. Şimdi son rakamlara bakalım: Türkiye'de 109 dolar mesabesinde olan süb- vansiyon AB'de 276, ABD'de ise 338 dolardır. Yine Stiglits'in söz konusu yazısına dönelim: "...Zeng/n ülkeler, fakir ü/keleıin karşılaştır- malı üstünlüğe sahip olduklan birçok mala p't- yasalannı kapıyoriar. Eğer ABD ve AB, Arjan- tin 'in tanm ürünlerine pazarlarmı açsalardı, bu- gün Arjantin 'in durumu çok farklı olabilirdi. Ay- nı şey gelişmekte olan diğerbaşka ülkeler için de söylenebilir... 1 ' Nitekim stratejik ortağıme ABD, Türkiye'nin kar- şılaştırmalı üstünlüğe sahip olduğu tekstilde. bi- ze kota uygulamakta, gümrük birliğini imzala- mış olduğumuz halde, yani bu bizim hakkımız olduğu halde, bize AB'ye uyguladığı tarifeyi bi- le uygulamaya yanaşmamaktadır. • • • Biz seçime odaklanmışken, dünya dönüyor. ABD de kasımda senato yenileme seçimleri- ne hazırlanıyor. Bunu gerekçe göstererek de Bush yönetimi bizim tekstildeki taleplerimizi geri çeviriyor; bu- nu gerekçe göstererek de, kendi çelik üreticile- rini gümrük duvarian arkasında korumaya alıyor. Ama aynı ABD bize korumacı politikaların, ül- kelerin ekonomilerini batırdığını söylüyor ve IMF aracılığıyla da tanmda destegi kaldırtıyor. Türkiye seçime gidiyor. Ama Türk seçmeni bunları bilmiyor, her türlü desteğin kalkmasının ülke ekonomisinin yararına olduğunu söyleyen- leri kurtancı olarak görüyor. Seçmen "denenmemişi deneyeyim bakalım ne olacak" diye düşünüyor da, defalarca uya- nldığı konular üzerinde düşünmeye yanaşmı- yor. ABD ile DTÖ ve IMF'nin politikaları, önerileri, uygulamaları sürekli bu ülkelerin yurttaşları, bu kuruluşlann üyeleri tarafından eleştiriliyor, ama bunu canı yanan ülkelerin vatandaşlan söyledi- ği zaman bu tutuculuk oluyor. Seçmenin denenmemiştir diye umut bağladı- ğı kişilerin, tıpkı Irak konusunda olduğu gibi bu konuda da gıkı çıkmıyor. Sonra da seçimden hayır bekliyoruz. Cekilme kararı Focus'ta Özdemir'e duyulan güven sarsüdı BERLİN (AA) - Al- man Focus dergisi, Bir- lik 90/Yeşiller Partisi Fe- deral Meclis Milletveki- li Cem Özdemir'in po- litikadan çekilme kara- nna geniş yer verdi. Dergide, "Dışan anl- dı" başhğıyla verilen ha- berde, halkla ilişkiler da- nışmanı Moritz Hunziıı- ger'den vergi borçlannı ödemek amacıyla düşük faizle özel kredi alan Öz- demir'in, politikadan çe- kilme karannın, genel seçimler öncesinde par- tisine de zarar verdiği belirtildi. Özdemir'in, bazı havayolu şirketleri tarafindan milletvekille- rine iş uçuşlan için ve- rilen bedava uçuş hak- londan27Aralık2001ve 6 Temmuz 2002 tarihle- ri arasında kız arkadaşı Pia Castro ile arkadaşı AK Haydar Berkpınar'ı yararlandırdığı kayde- dildi. Özdemir'e duyulan güvenin ülke çapında bü- yük ölçüde sarsıldığ) ifa- de edilen haberde, çok sayıda öfkeli vatandaşın Özdemir'in özel inter- net sayfasına e-mail gön- derdiği de belirtildi. Dışişleri Bakanı JoschkaFıscher'ın, Hun- zinger'den, son olarak 1996 yılında bağış ka- bul ettiği, durumunun Özdemir'e göre daha ra- hat olduğu ifade edilen haberde, Birlik 90'Ye- şiller Partisi Federal Meclis Grubu Başkanı Rezzo Schlauch'un, Öz- demir'in Hunzinger'den kredi aldığını 2 yıldan bu yanabüdiği ve bu pa- rayı topluca geri ödeme- si için Özdemir'e öneri- de bulunduğu bildirildi. Cem isim vermeden Yılmaz'a çattı: Bazılan söylediklerimizi çarpıtıp sızdırmayı iş zannediyor AB konusunukullanıyorlarANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Yeni Türkiye Partisi (YTP) Genel Baş- kanı tsnuil Cem, "Türidyeyönetfleme- dğikjln erkenseçinıetamdestek verdik- terini" söyledi Cem, "Söylediklerüni- zJçarpıtıp sızdırma\i işzannedenierAB konusunu kullanıyor. YTP, AB uyum yasalannı tümüyle, önkoşulsuz destek- iemektedir. Yayuı ve ögrenim konusun- daki ild öneıimiz kabul edibnese de bu yasalara desteguniz tanuhr" sözleriyle de ANAP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Mesut Yılmaz'ı hedef aldı. YTP lideri Cem, partisinüı dünkü grup toplantısında erken seçim, AB ve • Cem, "YTP, AB uyum yasalannı tümüyle, önkoşulsuz desteklemektedir. Yayın ve öğrenim konusundaki iki önerimiz kabul edilmese de bu yasalara desteğimiz tamdır" sözleriyle ANAP Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı Mesut Yılmaz'ı hedef aldı. seçim hazırlıklan konulannda mesajlar verdi. Konuşmasına "Beraberliğimiz daha bir hafta oldu ama bir yıl gibi yo- gunyaşadık" diye başlayan Cem, tek çı- kış yolu olarak gördükleri erken seçi- mi desteklediklerini söyledi. Cem, "Ko- alisyon, ülkevi yönetemiyor. Türidyeyö- nebîmiyor.Oruüdararasndauyumyok. \IHP ileANAP birbirlerini suçtema ya- nşmda.Bu koaüsyondan Türkiye'ye ha- yır gdmiyor. Büyük ortak, Hazine'den Sorumhı Devlet Bakanı'na karşı adeta bir kampanya açmış durumda. AB ko- nusunda da aralannda uyum yok" de- di. Cem, AB konusunda söylediklerinin "çarpıularak sızdınkhğuu" vurgular- ken de Yılmaz' a yüklendi. Cem, bu ko- nuda şu görüşleri dile getirdi: > ^Tüı1dye,uyıımyasalarımtünriiy- ledesteklemektedir. Yaymveöğrenim ko- nulanndaiki önerimizvar. Bunlann ba- zılanncaistismar edflecegi emüşesml ta- şryoruz. Bunlan kabuledefim ama istis- mara kar}i da önkmkr alahm, diyoruz. Bu önerüerimiz kabul edilmese de AB vîsalanna bizim aestegimiztamdn:YTP, AB'nin oncüsüdür.YTP'nin miDetvekfl- leri, genel başkanı AB yohında en bü- yük enerjryi harcayan, başan saglayan ktjüerdlr.'- Cem, milletvekillerine "Mecüsçahş- masını tamamladıktan sonra, Oinize gi- din, halkla, slvil tophun örgüüeriyle ko- nuşun" diye seslenirken, sözlerini şöy- le tamamladı: "Onlaraaniannız:azTürkrvç'vi3be- ladan, üredmslziik, işsizük ve eşttsiziik- ten kurtaracağız. Türkh-e'nin yeni he- deflere ihtiyaa var. özettilde ekonomi- deyeni hedefler konmah, bu konularda arkadaşlaruTuz çaoşmalannı sürdürü- yor.TurtdyenedenbirHindistan'myap- ögmı yapamıyor? Türidye'nin insanı, gend kimseden geri değfl. Yeni Türld- ye, Insanımızm önünü açacaknr. Tanma dayalı sana>1 çok önenıli, YTP bu ihü- laüdey^pacaknr" tĞNELt FIRÇA ZAFER TEMOÇtN mmcımım CHP lideri: Ereğli, önümüzdeki dönemin siyasi eksenini ortaya koydu Baykal: Seçmen CHP ve AKP dedi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - CHP Genel Başkaru Deniz Bay kaL Ereğli seçim- lerinin önümüzdeki dönemin siyasi ekseni- ni ortaya koyduğunu belirterek "Orada sağ Uoku yardık. Bir bakuna deplasmanda ka- zandık.4. idik,2. olduk" dedi. Baykal, Mec- lis 'te grup kurmayı hedeflemediklerini ama bugünkü Meclis'te bulunan kimi milletvekil- leriyle birlikte olacaklannı söyledi. Cumhuriyet'in sorularuu yanıtlayan Bay- kal, CHP'deki yükselişin son göstergesinin Ereğli seçimleri olduğunu \*urguladı. îkti- dar partilerinin her türlü olanagı Ereğli'ye yığ- dıklanm anımsatan Baykal, şunlan söyledi: "Ereğli. öteden beri muhafazakâr eğüûnlL, sağ partilere oy veren yurttaşlanmızm yaşa- dığı bir yer. Betediye Başkanı da Fazilet Par- tisi'nden seçilmişti, şimdi AKP'H Biz orada bir bakuna deplasmanda seçime girdik sayı- hr. Bu ortamda kazandıkvegeçen seçimde4. idik, 2'nciliğe \iikseidik. EreğtL önümüzde- ki dönemde sh^asetin nasıl şekUleneceğini de orta>-a km du. Seçmen CHP, AKP ekseninde görünüyvıf Baykal, CHP'nin bugünkü Mec- lis'te grup kurma gibi bir hedefınin de olma- dıgınj belirterek "Ancak bugünkü Meclis ça- na alünda çok değeıü arkadaşlarunız var. Onlaria birliktepoütika yapacağız. Şu aşama- da isimlendjrip spekülasyon konusu olması- nı da istemiyonım. Önce önümüzü görehm, MecKs'in sağhkh bir biçimde seçim karan ahnasmı beklevelim" dedi. LİDERLERJ ZİYARET ETMEYİ SÜRDÜRÜYOR Karayalçın SPY'nin değiştirilmesini istedi ANKARA (CumhuriyetBüro- su) - SHP Genel Başkanı Murat Karayalçm, partisinin 3 Kasım'da gerçekleştirilecek olası erken se- çime girebilmesi için Siyasi Par- tiler Yasası'nın (SPY) değiştiril- mesi istemiyle TBMM'de grubu bulunan partilerin genel başkan- lannayönelikziyaret- -- _„_..— .. lerini sürdürüyor. Ka- | • Murat rayalçın dün ANAP i Karayalçın, yeni Genel Başkanı ve Başbakan Yardımcısı MesutYılmazıleDYP Genel Başkanı Tansu ÇiDer'i ziyaret etti. Karayalçın dün Yıl- maz ve Çiller'den ye- ni kurulan partilerin seçime katılmalan i ———-— önündeki engellerin kaidffılma- sı için destek istedi. Karayalçın, Çillerile görüşme- sinin ardmdan yaptığı açıklama- da, SPY'nin 36. maddesine göre partilerin seçime girmeden 6 ay önce kurultaylannı yapmış olma- lan koşulu arandı^uıı, bugünkü kurulan partilerin seçime kaülmalannın önündeki engellerin kaldınlması için destek aradı. sistemin devam etmesi durumun- da SHP'nin seçimlere giremeye- ceğini kaydetti. DSP Genel Baş- kanı ve Başbakan Bülent Ece\it, SP Genel Başkanı Recai Kutan ve ANAP lideri Yılmaz'dan buko- şulun değişürilmesi yönünde des- tek sözü aldığını anlatan Karayal- çın, Çiller'in de olum- lu görüş bildirdiğini belirtti. Çiller de, "Partile- rimizin mümkün ol- duğu ölçüde daha ra- hat biçimdeseçimegir- meleri, önJerinin ü- kanmamasu kapan- maması bizim görü- şümüzle örtüşen bir duruş. DolavTSi>1a bu konoda seçim yasalan çerçeve- sinde DYP'nin de desteği olabile- cektir" dedi. Tansu Çıiller, seçim yasalan değışiklığını uzun süredir iste- diklerini, bu konuda liderler nez- dinde 4 kez girişimde bulunduk- lanm anımsattı. #Ereğli'deki seçimde iktidar partilerinin oy kaybı dikkat çekti. 18 Nisan 1999 'da se- çimlerinde 63 oy alan DSP önceki günkü seçimde 52 oy aldı. îktidann diğer ortak- lan ANAP ve MHP de geriledi. ANAP oy- lanm 442'den 376'ya, MHP de 419'dan 249'a düşürdü. DYP'nin oylan ise 109'dan 74'e indi. Oyunu en çok artnran parti ise BBP oldu. Oyu 11 'den 64'e çıktı. Oyunu arturan- lardan biri de CHP. Geçen seçimlerde 392 olan CHP oylan, bu kez 449'a yükseldi. SP 181, AKP 605 oya ulaştı. Geçen seçime girmeyen tP 58, TKP de 18 oy aldı. 'DIŞARIDAN SEÇMEN GETÎRİLDt' ÎDDlASI EreğlVde sonucu taşıma oylar etkiledi AHMETKURT tZMİT - Kocaeli 'nin Kara- mürsel ilçesine bağlı Ereğli beldesinde yapılan önceki günkü beiediye meclis üyeli- ği seçimlerinde belde dışmdan seçmen taşındığı iddia edil- di. CHP îl Başkan Yardımcısı Selim YüdB,"Bu, bir siya- si partinin taşıma , o>1andır. Dışandan 528kişigetirildLBu oylar sonucu etkile- di" diye konuşur- ken DSP îl Başka- f nı Kazun Demir de \ bazı partilerin has- j taneden seçmen ge- • tirdiğini ileri sürdü. Erken genel seçim tartış- malannın yaşandığı bugün- lerde "mini seçim" olarak ni- telendirilen beiediye meclisi seçimleri nedeniyle Ereğli, son bir haftadır hareketli gün- ler geçirdi. Önceki gün yapı- lan seçimlerin ardmdan dün • ANAP'klar "Hükümette olup oy kaybetmemek mümkün mü?" derken, MHP'liler "Sonuçlar ülke genelini yansıtmaz" dedi. beldede sessizlik hâkimdi. Yö- re sakinleri "Herkesbiranda terketti" diye yakındı. Seçimin galibi AKP'li Be- iediye Başkanı Mustafa Eren- güi, herkese eşit uzaklıkta hiz- met üreten bir yerde duraca- ğını belirterek Çevre Bakanı Fevzi Aytekin ile Ulaştırma Bakanı Oktay Vural'a te- şekkür etti. Eren- gül, "Verdflderisöz- leri tuttular. İş ma- kinesi geJdi, liman- daki beton saha ya- pıldı" dedi. ANAP II Başka- nı Şefîk Ateş, he- defledikleri başan- yı yakaladıklarını savundu. Ateş, "Hükümette olup da yıpranmamak ve oy kajijetmemek mümkün mü?" dedi. MHP ll Başkanı Nurdoğan Kaçar ise sonuçlann ülke ge- neline yayılmasının yanhş ola- cağını ifade etti. Kaynak sıkıntısı aşılıyor YSK seçim çalışmalannı hızlandırdı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Erken seçimin Türkiye gündemine yerleşmesi üzerine Yüksek Seçim Kurulu (YSK) çalışmalannı hızlandırdı. Kaynak sıkmüsı nedeniyle teknik donanun yetersizliği çeken YSK, gereksinimlerini başka kurumlardan karşılamaya çalışıyor. ÖSYM Başkanlığı'na başvuran kurul, seçim sırasında kullanılmak üzere bilgisayar istedi. Türkiye'nin seçime yönelmesi, altyapıyı hazırlayacak YSK'nin çalışmalannı da hızlandııdı. Kaynak yetersizliği nedeniyle yeni çözümler arayan kurul, çalışmalannı bir an önce tamamlamak için yeni arayışlar içine girdi. Tufan Algan başkanlığında dün yapılan toplannda eksüder değerlendirildi. Bu kapsamda, seçim sırasında kullanılmak üzere ÖSYM BaşkanlığYndan 10 bilgisayar istenmesi kararlaştınldı. Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütüîderi Hakkında Yasa'nın 14. maddesine göre, seçimlerin altyapı çalışmalannı yapma görevi deYSK'yeveriliyor. Crup kurmaya çalışıyorlar Yeni partiler seçime girmenin yollannı anyor BAHARTANRISEVER ANKARA - Cumhuriyetçi Demokrasi Partisi (CDP) Genel Başkanı Yekta Güngör Özden, milletvekili olmak için değil, halka doğrulan anlatmak için yola çıktıklannı belirtirken, "Hiç Idmseye çağnda bulunmadan biz doğrulan seslendiriyoruz. .VIiDetvekiBeri bize gelseler. 20 kişi grup kursak seçime gireriz" dedi. Özden, seçime girmek için hiçbir şey yapmayı düşünmediklerini vurgularken, tt MflietvekiIlerinin içlerinde çok önemK görevierde buhmanlar var. Nhe bizim gibi yeni parüye geJip ilkeü, tutarh bir grubun içinde obnuyorlar da, yeniden milletveküi olmak için kovuKhıktan kapıya gkbyorlar. Herkes yeniden miDetvçküı ofanak için formül anyor. Bize gelseler, 20 kişi grup kursak seçime gireriz. Herkes cıkannın peşinde, Ukenin peşinde değfl" görüşünü dile getirdi. Özden, milletvekili olmak için değil, halka doğrulan anlatmak ve siyasetin dürüstçe yapılabileceğini göstermek için yola çıköklannı belirtti. Bağımsız Cumhuriyet Partisi (BCP) lideri MümtazSoysal erken seçime girmek için herhangi bir girişimde bulunup bulunmayacaklan sorusuna. "Solda partiler arasında bir toparlannıa oluyorsa, o toparlanma içinde bu hakkı dde etmiş bir parti varsa, onunla befld bir şey yapılabilir 3 ' yanmnı verdi. Baskanlık divanı toplandı ANAP: Acil olan AB yasalan ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Erken seçim ile ilgili süreç başlarken ANAP, önceliğinin "AB yasalan" olduğunu açıkladı. ANAP Baskanlık Divanı, dün genel başkan Mesut Ydmaz başkanlığında toplandı. Yılmaz, grup başkanveldllerinden Mecüs'in olağanüstü toplanmasının arduıdan yaşanacak süreçle ilgili bilgi aldı. Yıbnaz, Ecevit'in istifası durumunda seçimin ertelenip ertelenmeyeceğini sorması üzerine divan üyeleri ikiye bölündü. Bazı üyeler, hükümet düşse bile Meclis karanyla seçim karannuı aluıabileceğine dikkat çekerken bazı üyeler de -buBu&mamkün olmadığmı savundular. Genei Başkan Yardımcısı Bülent Akarcah, toplantının ardından yaptığı açıklamada, AB'ye uyum yasalan ile ilgili olarak, "Acfl olan AB ile ilğib" nyum yasalarmm çıkmaa, çıknktan sonra da buna yöneük olan uygulamaların başlamasHhr" dedi.