Katalog

HAZİRAN 2002 PAZAR CUMHURİYET SAYFA HABERLER Islılda bir şeyler çalYıllardır müzik çalışmalannı Almanya'da sürdüren Hasan Yükselir, şan eğitimli sesiyle türkülere yeni bir yorum getiriyor. Nâzım Hikmet Yılı nedeniyle çıkardığı "Sevda Ateşten Gömlek" albümünde ustanın şiirleri piyano, saksofon, kontrbas tınılannda dolaşıyor. HATİCE TTNCER "Hasan Yükselir sesini yük- selttiğinde, sanki piyano eşliğin- d e bir Shubert akşamı yaşadığı- nızı sanabiiirsiniz. Gerçekte Ana- dolu halktürküleri \çdeyişleri söy- lemekte_~ Muzık çalışmalannı yıllardır Almanya'da sürdüren, türkü ^e deyışlere getirdiği yo- rurnuyla ılgiyle karşılanan Hasan Yükselir bir Alman gazetesinde bu ifadelerle anlatılıyordu. Ha- san Yükselir. Nâzım Hikmet'm 100. doğum yılı nedeniyle ha- zırladığı "Sevda Ateşten BirGöm- lek" albümünde ustanın şurlerı- ni caz ögelennden yararlanarak seslendınyor Piyano, saksofon. perküsyon, kontrbas ve keman- la dizelennde dolaşırken. ustanın özlemlennı, aşklannı, acılannı sesinin tınılanyla bir kez daha yüreğımıze göndenyor. Lıse eğitımını Gaziantep'te ta- mamlayan Kahramanmaraş Pa- zarcık dogumlu Hasan Yükse- lir, ünıversiteye kadar hiç müzık- le ilgılenmemiş. Gazı Üniversi- LJse eğitimini Gaziantep'te tamamlayan Kahramanmaraş Pazarcık doğumlu Hasan Yüksetir, ünrversiteye kadar hiç müzikle ilgı- lenmemiş. Gazi Üniversitesi Müzik Bölümü'ne başladıktan sonra müzikle Ugili karannı vermiş. tesi Müzik Bölümü'ne başladıktan sonra mü- zikle ılgılı karannı vermiş. Ankara Üniversi- tesi Dıl Tanh Coğrafya Fakültesi Tiyatro bö- lümünde master yapan, şan dersleri de alan sa- natçı. Şerif Gören'in "Umut Sokağı", Tunç Başaran'ın"UzunlnceBirYol T 'fılmlerininmü- ziğını yaptı. 1991 yılında Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası yaylı çalgılan desteğıyle "Yunus'tan Nâzrnı'a" adlı müzıkalın solıstlı- ğinı yaptı. 1992 de "Günler", 1993'te "Ayn- bk", 1994 te "Konserierim 1", 1996'da*Sufür- küleri", 200l'de "GöçTürküler" albümlen- nı çıkardı. Almanya'da Berlin Passions ICilisesi'nde l Arahk 2001 yılında verdiği "Nâznn Şarküa- n " konserinin kayıtlannı 2002 yılının "Nâznn Hikmet Yılı" olması nedeniyle "Sevda Ateş- ten Bir Gömlek" adıyla albüm halıne getirdı. Yeni bir Ifade Siyası duruşu nedeniyle Nâzım şiirlerini okurnak ona büyük bir onur veriyor. Ama si- yasi duruş yalnızca sözlerde değildır: "Pöliti- kanın ya da düşüncenin müziğe yansımasın- dan söz edersek müzikal çalgılamada bir baş- ka duruşvar. Geleneğin çalgılamalannın dışm- da bir çalgüamay a giriyorum. Nâzım şiirleri pi- > ano, perküsyon. saksofonla şarkı ve cazın bir- likte olduğu bir temeKn üzerine biçimleniyor. Bu çalgılarta sunmak yeni bir ifade diye düşü- nüyorum.'* Bestecılik ve yorumculuğunun yanı sıra tüm çalışmalannın düzenlemelennide yapan Yük- selir'in Su Türküler ve Göç Türküler albüm- leri bağlama, kaval, davul gıbi Anadolu gele- neğini bir araya getırdığı çahşmalar: "Bağla- ma konçertosu yazdım. Köln Senfoni Orkes- tasıeşKğinde Anf Sağ, Erdal Erzincan, Erol Par- lak çaldı. Birisi geleneksel çalgüann bir araya geldiği çalgılamalardır. Diğeri klasik batı saz- laruun bir araya geldiği bir kompozisyonda bağlamayla bir iUşkidir" Batı sazlanna karşın ritim ve melodide Ha- san Yükselir'in müziğinde Anadolu kokusu- nu ahyoruz: "Anadolu havasını sezdirmek işi- min bir parçası. Çünkü her şeyden önce ben yurtdışında yaşryorum. Ben bu ülkenin insa- nryun. Türkiye'nin müzikal kimliği beni ilgi- lendiriyor, ama Almanya'da yaşaymca daha çok ilgilendiriyor. O zaman yaptığım eserlerin alündaki duygular, tamamryiaAnadolu'ya ait- tir denilebilir." Sanatçı. enstrüman seçiminde herhangi bir sınırla çevTelenmek istemiyor. Hangi enstrü- man duygulan anlatıyorsa çalgılamada onun kullanılabileceğıni savunuyor. "Hertüriümü- ziğin ahuıa üstüne, arkasına önüne çalgılar ek- lenir çıkartıhr, çalgılaması yapıbr. Diyelim ki ben 'Şu kanlı zalımın ettiğı işler' türküsünü piyano eşlikli söyledim. O türkünün bilinen ha\asnu zaten herkes biüyor. Ozaman ifade ob- rak yine birebir Anadolu müziği, ama çalgı bi- raz değişik. Sonuçta Anadolu müziği, dünya- nın bütün enstrümanlarrv la sunulabilir denıe- ye getiriyorum. Çalgılar ne olursa olsun, her yerde sunarım Anadolu müziginL" Opera ve halk müzlfll Şan eğitimı olan Hasan Yükselir, türküleri- ni Ruhi Su anma gecelerinde okurken Ruhi Su'ya daha bir yakın hissederiz kendımizi: "Opera bir başka sistemin ifadesi, türkü bir baş- ka grubun ifadesi. Türkü geniş yığınlann mü- zikal olarak kendini tek ifade ettiği araçür. Bir operacı türkü, deyiş okuyabilir. Ama türkü söylemek insannı günlük yaşamının içinde ola- cak.Yöksa HavadaBulutYoktadurdukyer- de birden ses gösterisine girersin. Türküler be- nim hayaümın bir parçasıdır gerçekten." Almanya'da yayımlanan De- utschlandfunk gazetesinde ya- zan Von Jacques Naoum, Hasan Yükselir'ın birkonserini "Onun söyleyişi klasik Avrupa- Anadolu sentezideğil, çokdaha fazla: Âşık ve Anadolu halk türkülerinin nı- hunu, kendi müzikstiKyleoluştur- duğu bir biçim_. Bu söyleyiş Av- rupa'da neredeyse tanınmayan bir üslup ve Avrupa müzik stiK- ne yeni vurgular verir'" ıfadele- nyle değerlendırmiş. Yükselir, bu değerlendirmeleri anımsatıp sitem ediyor: "Yurtdışında an- lattım da burada niye anlatanu- yorum. Orada başka birtophımun müzik anlatanı olarak, ozanı ola- rak görülüyorsun, burada görül- müyorsun." Türkiye'deki müzik pıyasasını hayretle karşılıyor. Koşullan eşit olmayan bir yanşın içinde oldu- ğunu düşünüyor: "Tanınmryorsam bu benim su- çum değil. Sunsunlar beni tanma- yun. Ben bu işteki gücümün ak mı kara mı olduğunu daha anla- nuş değilim ki. Sunuhna işinde bana verilen bir pay yok ki. Su- nulacaksmız, dinleyicinin tepkisini ondan son- ra görelim. Sonuçta ben hem Avrupa seyirci- siyle buluşmuşum bir şekilde. Burada buluşa- manuşıra. Burada buluşmanuı youaruu an- yorum." Yükselir'ın Fırat adında bir oğlu, Dicle adında bir kızı var. Anadolu'ya rutkun oldu- ğu içın bu adlan koymuş çocuklanna: "Ana- dolu müziği birçok kültürün birleştiği nokta olduğu için Anadolu'yu temel olarak ahyo- rum." "Sevda Ateşten Gömlek"te, Nâzjm'ın "Gün- ler" adlı şiiri de yer ahyor. "Geçip gitmiş günler geün/Rakı için şarhoş olun/lsukla bir şeyier çaün/Geberiyorum kederden_" Şair ıshkla da olsa bir müzik istiyor. Yük- selir de besteleyıp söylemiş: "Ishkla bir şey- ler çalnuş mryım çalmaımş ımyun buna din- leyenler karar versin. Şan* istedi ben de ıshk- la bir şeyler çahnaya çalışüm. Nasıl da derin bir hüzünle hoşçakah ifade ediyorburada, ama umudu da bırakmadan." Müzik de böyle "kederden geberilen" an- lardayapılırdı:"Dramasıyoğunolanmüzik- ler iyiçıkar. Burada hem hüznü hem de neşesi \ar bu işin. Yahuznğnı benim üzerimde bırak- üğı hüznü müzikle anlatabUirün." Halk mflziginin yeni isimlerinden ZülüTün "Kal Benimle" albümü Serüvenciler Prodüksiyon'dan çıkü. Genç sesler, yeni albümler • Halk müziğinin genç sesleri Vedat Baran, Gülizar ve Zülüf, albümleriyle müzik piyasasının rekabet dolu ortamına girdi. tstanbulHaber Servisi- Halk müziğinin genç sesleri, Vedat Baran, Gülizar ve Zülüf, yaz ay- lanna yeni albümlerle girdı. Ilk albümü "Ayn- hk Hasreti w ni 1999'da çıkaran Vedat Baran, Global Müzik Yapım'ın çıkardığı ikinci albü- mü "Dönemem Ozümden"de kendi besteleri- nin yanı sıra babası ozan Mahmut Baran'ın bestelerine ve anonım türkülere yer veriyor. Halk müziğinin "etnik müzik" olmadığını ifa- de eden Vedat Baran, halk müziğinin popüler kültür tarafindan yıpratıldığuu düşünüyor. Yeni seslerden Gülizar'ın ilk albümü "Tür- küfcr" de yine Global Müzik Yapun'dan çıktı. Düzenlemelerini Sinan Uluer'in yaptığı albü- me Âşü\£mrah,A)iSuhan,ÂşıkYoksufi,Dert- KDivanive Yüksel Yıkbz eserleriyle destek ver- di. Halk müziğinin yeni isimlerinden ZülüPün "Kal Benimle" albümü Serüvenciler Prodük- siyon'dan çıktı. "Hapishanelere Güneş Doğ- muyor","Yalan Dünya"gibi Neşet Ertaş' ın se- vilen türkülerini seslendiren Zülüf, "Kal Benim- le"de söz ve müziği Tuncay Akdoğan'ın olan "GeceYolcusıı'^HerDüş BirYaraydT adlı par- çalanna da yer venyor. Ekolojik ürünler, kanserden kalbe kadar pek çok hastalığm görülmesi sıklığını azaltıyor Doğalbeslen,sağbldıol• Baştarafı 1. sayfada tahklan, sindirim sistemi hastahklan. psikosomatik hastataklann nedeni aşın et yemek" diye konuştu. Yapılan araştırmalann en sağlıklı beslenme olarak lakta \ejetaryenliği (hayvanın bedeninin yenmediği, ürünlerinın yendiği beslenme) gösterdığıni belirten Ender Saraç, doğal beslenme konusunda şu bilgılen verdı: "Bulgurda, kayısıda, sebzede kinıyasal maddelerin kuDanümamış ofanası gerekir. Zaten insanoğlunun orijinal hafi de bitkisel beslenmedir. Diş yapısı. sindirim sistemi. emme refleksi et yemeye uygun degildir. Şimdi yeniden doğal bestenmeye ormonlu gıdalann gündeme gelmesi, doğal beslenmenin önemini daha da ön plana çıkardı. Doğal beslenme, ayurveda ve sağlıklı zayıflama konulannda çalışan Dr. Ender Saraç, tamamen doğal ve ekolojik beslenmeye bir yıl içinde geçmenin mümkün olmadığını söyledi. dönüş var. İngiltere'de yüzde 25 oranında vejetaryen var, Uzakdoğu zaten doğal besleniyor. Akdeniz diyetinin ne denü fay dah olduğu anlaşıldL Biz ise bol yağlı kebap, lahmacunlarla besleniyoruz." İnsanlann hayvanlardan öğreneceğı çok şey olduğunu da söyleyen Ender Saraç, "Hiç şişman dedi. Yegil çay için Dr. Saraç. sağlıklı bir beslenme için yapılması gerekenleri ise şöyle anlattı: • Bol yeşil çay için. Bitki çayı tüketin. • Soya fasulyesi, roka, dereotu, karalahana gıbı sebzeleri tüketin. • Mevsiminde yetişen sebze- mejTeleri tercih edin. • Alışveriş yaptığınız gün ya da en geç ertesi günü sebzeleri tüketin. • Yemeklerinizde zeytinyağnu ön planda tutun. • Meyv eleri tok karpına değil ara öğün olarak yiyın. • Lor, çökelek gibi taze süt ürünlerini tercih edin. • Baklıyatlar protein açısından önemlidir. Yazın soğuk olarak da tüketebilirsıniz. • Kırmıa etten uzak durun. • Her gün bir tane doğal maden suyu için. • Yiyecelderi aşın soğuk değil, oda SKakhğuıda yemey i tercih edin. • Şekerli, boyalı, asitli ıçeceklerden kaçının. • Yazın zerdeçaL, taze nane, dereotu, kişnlş, biberiye, mevankökünü kullanabüırsiniz. Hangi bitki neye yarıyor? Istanbul Eczacı Odası'run bilgilerine göre, bazı bit- kiler ve etkili olduğu has- tabklar ise şöyle sıralanıyor: Afyon alkaloitleri: Tohu- mu alrnmış haşhaş meyve- lerinden morfin ve tuzlan üretiliyor. Ginseng çayı: Yorgunluk gidericı ve gençleştirici ola- rak Kore. Tayland, Çin gi- bi Uzakdoğu ülkelerinin başlıca hediyelik eşyasıdır. Kuşburnu, adaçayı, ke- ıhlamur, karanfü, na- ne ve tarçın: Soğuk algın- lığı, grip ve öksürüklerde. Sinameki yaprağı: Ka- bızlık. Rozet: Baş, boyun kan- serleri. testiküler, renal has- talıklarında kullanılıyor. Acıçiğdem (güzçiğdemi): Gutkrizlerinde ağn kesici- dir. Ahç: Yatıştıncı, idrar sök- türücü ve tansiyon düşürü- cü. Tatula: Yol kenarlann- da, çöplüklerde yetişir. As- tım, öksürük ve kramplar- da kullanılır. Yüksükotu: Kalp kuv- vetlendirici, böbrek hasta- lıklanndan doğan kardiyak şıkâyetlerde kuüanılır. —^ Kardelen: Adale uyancı. çocuk felcı sonrası gelişen arazlann gıderilmesi, kas- lardaki güçsüzlük. çabuk yorulma durumlannda kul- lanılrr. Diyet yemekleri Dr. Ender Saraç'ın hazır- ladığı "Ayurveda'ylasağhk- h zayıflamamn yollan" ko- nulu kıtabında yer alan di- yet yemeklerinden bazılan şöyle: - Izgara soya köfte: 1 su bardağı soya kıyması, çey- rek ekmeğin içi, yanm ren- delenmiş soğan, 1 tath ka- şığı köfte bahan, 1 tath ka- şığı kimyon, 1 tath kaşığı köri, 1 tath kaşığı tuz, 1 adet yumurta, 1 yemekkaşığı ga- leta unu. Yapıhşı: Soyakıymasının üzerine 2 su bardağı kaynar su dökülüp bir süre bekleti- lir. Kıyma sıkılıp suyu çıka- nldıktan sonra bir kaba alı- nır. Ekmek içi suda ıslatıhp Bitkilerden gelen sağlık iyice sıkılarak soya kıyma- sına eklenir. Rendelenmiş soğan, baharatlar, yumurta ve galeta unu ilave edilerek köfte haline getirilir. Izgara veya tavada kızartuarak ser- vis yapılır. - Mısır çorbası: 1 çorba kaşığı sade yağ, 2 çorba ka- şığı un, 1 paket dondurulmuş mısır. yanm litre süt veya su. Yapıhşı; Sade yağ eritilir, un ilave edilir, pembeleşin- ceye kadarkanştınhr. Mısır— dan bir miktar aynhr, kala- nı sütle mikserden geçirilir. Bu kanşım, pembeleşmiş una katılır. Aynlan mısır ila- ve ve mısır pişince servis yapılır. Yüzyıllardır kullanılan bitkisel ilaçlar, yanlış alm- dığında zararlı olabiliyor. Tedavi amaçlı olan bitki- lerin bir ilaç titizliğinde kullanılmasının önemine dikkat çeken uzmanlar, "Bunlar beffi bir dozun üze- rine çıktığmda ya da bitki yanhş hanrlandığında üı- sanı zehirleyebüır" uyan- sında bulunuyorlar. Bilim dünyasının araş- hrmalannda da temel nok- talardan biri olan bitkiler- den, bitkisel drog (adaça- yı, ıhlamur) ve bitkisel ilaç (hammaddesi bitkiler olan ilaçlar) olarak faydalanılı- yor. Uzmanlar bu konuda şöyle konuşuyor: "Aktarlarda satdanbhid- lerin içinde ne olduğu belK değü.UsteHktoziçinde. tlaç- lazehir arasuıdaki fark do- zudur. Bu nedenk bitkinin içindeki etken madde ne kadar, biMnmeB." Yapılan araştırmalara gö- re dünya üzerinde 1 mil- yon civannda bitki türü bu- lunuyor. Dünya Sağhk Ör- gütü'nün verilerine göre te- davi amacıyla kullanılanla- nnın sayısı 20 bin. Akde- niz, kara ve okyanus iklim- lerinin hâkim olduğu Tür- kiye'nin bitki örtüsü üze- rinde 10 binın üzerinde bit- ki çeşidi belirlenmiş. 3 bin kadar bitki sadece Türki- ye'de yetişiyor. BtTKİLERLE BESLENME Vejetaryen olmak için 20 iyi neden tstanbul Haber Servisi - Sağlıklı beslenmenin vejetaryenlikten geçtiğini düşünenler, tamamen bitkilerle beslenılmesı gerektiğini savunuyor. Vejetaryenlenn bu konudaki düşünceleri şöyle: • Vejetaryenler daha sağlıkh ve daha uzun ömürlüdürler. • Vejetaryenler daha duyarlı ve yaratıcıdır. Duygusal zekâlan daha gelışmiştir. • Vejetaryenlenn zihinlen daha iyi çalışır. */ Vejetaryenler daha az kilolu, çekici ve cinsel açıdan faaldir. • Bıyolojik açıdan insan bedenı etoburluğa uygım değildir. Et zor hazmedilir, ağırlık yapar, sindirim sistemini yavaşlatır, bağırsaklarda çürür ve kabız yapar. \/ Et, mikrop, virüs ve kır yuvasıdır. Meyve ve sebzeler temizdir, çiğ de yenilebilir. • Et kanserojendir. Meyve, sebze ve otlar şifahdır. • Et çabuk bozulur, pis kokar ve görüntüsü kötüdür. Meyve ve sebzeler güzel kokar ve görüntülen hoştur. • Ette önemli bir gıda yoktur, sebze ve mey\eler ise en önemli vitamın ve mineralleri banndırlar, yeterli miktarda protein de içerir. Fazla protein zararlıdu ve yağa dönüşür. • Et yemek, hayvanlann vahşi bir şekilde katledilmesini gerektirir. Meyve ve sebzeler doğa tarafindan yenilmek için sunuhnuştur. Bir meyveyi kopardığın zaman ağacı veya bitkisi öhnez. Yenilmek için yaratılmıştır. • Hayvancılık çevre brliliğine yol açar. • Tarih boyunca en ünlü düşünürler, filozoflar, bılim adamlan ve sanatçılar vejetaryendi.