Katalog

ayın Yoneönenı: tbrahim Yıldız w Yazıışleri Müdürü: SaBm Alpaslan#Sorum]u Müdür Mehmet Sucu # Haber Merkezi Müdürü: HakanKara Cumhuriyet İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET YAKFI adına ÎLHAN SELÇUK tstthbarat Cengiz Yıldırım # Ekonomı: Öz- lem Yüzak • Kültûr Egemen Berköz # Spor Abdülkadir Y ücelman # Makaleler' Sami Ka- raören 0 Düzeltme Abdullah Yazıcı 0 Bıl- gı-Belge Edibe Buğra • Yurt Haberien Meh- înet Faraç 0 Avrupa Temsılcısı Güray Öz Yayın Kuıulu: Ilhan Sekjuk (Baş- kan). Emre Kongar (Danışman). Orhan Erinç, Hikmet Çetin- kaja. Şükran Soner, İbrahim Yıİdız. Orhan Bursah, Musta- fa Balbay, Hakan Kara. Ankara Temsılcısı. Mustafa Balba> Ataturk Bulvan No 125. Kat 4, Bakanhklar-Ankara Tel 419502017 hat), Faks 4195027#tzmırTemsdcısı:SerdarKızık. H ZıyaBh 1352S.23Tel 4411220, Faks 4418745 • AdanaTemsılcısı:ÇetinYiğenoğlu, tnönüCd 119 S No:l Kat 1. Tel: 363 12 11. Faks. 363 12 15 Muessese Mudürü Erol REKLAM: P.M. Ltd. Şti. • Geoel Erkut # Koordınatör Mudûr Gûlbin Lrduran#Koonjınatör Ahmet Korulsao 0 Mu- Reha Işıtman • Genel MûdurYrd. hasebe. Bülent Vener# Se\da Çoban • Fınansman Mudurü Hüseyin Gürer Çetin Erduran Tel 0212 514 0"? 53- Satış Fazilet kuza 513 8460-61.Faks 0212 5138463 Ya>unta>an: Yenı Gûn Haber Ajansı Basm ve Ya>ıncıiık A Ş. Basla: Sabah Ya>ıncılüc A Ş TürkocajıCad 39 41 Cagaloğlu 14334 Istanbul PK 246 - Srtecı 34435 lstanbul Tel «0^121 512 05 05 (20halı Faks (0 212 27 ARALIK 2002 tmsak-5 46 Güneş7 21 Öğle- 12.12 tkindr. 14.29 Akşam: 16.50 Yatsı: 18 18 Ara Güler'in söyleşisi Beyoğ- hındaki YapıKre- diKüItür Merke- zi'nin Sermet Çifter Kütüpha- nesiSalo- nu'nda dinkoebi- Kr. Bu Sergi NeAnlatıyop? • Haber Merkezi - Türk edebiyannın 100 ismini bir araya getiren fotoğraf sergisi '100 Yüz\ Ara Güjer'in konuşmacı olarak katüacağı ve Ümıt Bayazoğlu'nun yöneteceği 'Bu Sergi Ne Anlatıyor?' başlıkb bir söyleşiyle son buhıyor. Yann 16.30'da düzenlenecek söyleşi sergilenen fotoğraflann hikayesini Ara Güler'den dinlemek için kaçınlmaması gereken bir firsat. Açıldıgı günden beri Ara Güler tutkunlannın akınına ugrayan 100 Yüz sergisi 20. yüzyıl Türk edebiyatının önemli isimlerini kamuoyuna hatırlatmak ve okurlan yazarlann yüzleriyle tanıştırmak için Ara Güler'in lise yıllanndan beri çektiği yazar fotoğraflanndan oluşuyor. Yazma eserter 00*116 • KONYA (AA) - Konya'da Yusufağa Kütüphanesi'nde bulunan yaklaşık 90 bin el yazması eserin CD'ye aktanlacağı bildirildi. Konya Kültür Müdürü Necip Mutlu, yaptığı açıklamada, Yusufağa Kütüphanesi'nde bulunan 3 bin 185 cilt el yazması eserle birlıkte, 90 bıne yaklaşan yazma eserin dijital ortama aktanlma çalışmalanna başlandığuu kaydetti. -' Konya'daki kütüphanelerde dijital arşiv olmadığını, araştırma yapan kişilerin el yazması eserlerden doğrûdan yararlandığı için eserlerin yıprandığım belirten Mutlu, bu nedenle Kültür Bakanhğı'ndan talepte bulunulduğunu ve talebin uygun görülerek eserlerin CD'ye aktanlması için 11 milyar lira ödenek gönderildiğini ifade etti. En büyük ayakkabı sergMe • MANtLA (AA) - Filipinler'in başkenti Manila'da, 5.5 metre uzunluğuyla dünyada imal edilen en büyük ayakkabı unvanını kazanan bir çift ayakkabı sergilenıyor. Başkentin ayakkabı endüstrisiyle tanınan banliyölerinden Marikina'nın belediye başkanı Maria Lourdes Fernando, Guiness Rekorlar Kitabı'ndan, imal edilen ve her biri 5.5 metre uzunluğunda, 2.25 metre genışliğinde ve 1.83 metre yüksekliğindeki ayakkabıların dünyanın en büyük ayakkabılan olduğu bilgisini elde ettiğini söyledi. Bu dev ayakkabıların üretiminde kullanılan hammaddeyle 250 çift ayakkabı üretilebıleceği belirüliyor. Milyarlık loto bir kişiye çdcb • LOS ANGELES (AA) - ABD'de "powerbair olarak bilinen lotonun bu haftaki 315 milyon dolarlık (yaklaşık 535 trilyon TL) ikramiyesini bir kişi kazandı. Piyango îdaresi'nden bir yetiali, kazanan "5, 14,16,29, 53 ve "powerball" 7 rakamının West Virginia eyaletinde oynandığım belirtti. Miktann, bugüne kadar bir kişinin aldığı en büyük para ikramiyesi olduğu bildirildi. ABD'de "povverball", 23 eyaletin yanı sıra başkent Washington ve Virgin Adalan'nda oynanıyor. Turistlere timsah ziyafeti • PEKİN (AA) - Çin'de turist sayısını arttırmak için yeni yollar deneniyor. Çin'in güneyindeki Hainan eyaletinde açılacak bir park için Tayland'dan 100 kaplan ve 2 bin timsah getirıldi. Açılışı gelecek yıl yapılacak olan "Sanya Aşk Dünyası" adlı parkta turistler için domuz yanşlan ve fil gösterileri düzenlenecek. Çin ve Tayland ortak sermayeli parkın en çok ilgi çeken bölümünün timsah eti yenebılecek lokantalar olması bekleniyor. Parkta, timsah ilaçlan ve timsah derisinden ürünlerin satıldığı bölüm de bulunacak. Antik Yunan ve Roma kültürlerinin başyapıtlarını fotoğraflarla tanıtan kitap sanatseverlerle buluştu SonsuzluğunheykelleriHaber Merkezi - Türiaye'nin tarihsel zenginliklerini okuyuculara sunan Ertuğ & Kocabıyık Yayınlan'nın yayımladığı on ikinci kitap, "Sculptured for Eternity" (Sonsuzluğun Heykelleri) kitap ve sanatseverlere merhaba dedi. Kitap, îstanbul Arkeoloji Müzesi'nde sergilenen Antik Yunan ve Roma kültürlerinin başyapıtlarını kendıleri de bir sanat yapıtı nıtelığınde olan fotoğraflarla tanıtıyor. Sonsuzluğun Heykellen, Batı uygarhğının en önemli eserlerinin asıllannın Türkiye'de korunduğuna dıkkat çekmeyi amaçhyor. Sınırlı sayıda basılan kitapta yer alan büyük formath fotoğraflar, sanat yapıtlanm görüntülemekteki başansıyla uluslararası bir üne sahip olan Mimar Ahmet Ertuğ'un eserlerinden oluşuyor. Fransız basınımn okurlanna, "günümüz mimari fotoğrafçıhğmın en büyük isimlerinden biri" I olarak tanıttığı I Mimar Ahmet Ertuğ, jaynı zamanda kitabın I sanat yönetmenliğini Ideüstleniyor. I Metinler ise Oxford 'Üniversitesi'nde Klasik Arkeoloji profesörü ve bu dalda uzman olan Robert R. R. Smitb tarafindan kaleme ahndı. 365 sayfadan oluşan kitapta, üçü panoramik olmak üzere 187 fotoğraf yer alıyor. Kitabın îstanbul Arkeoloji Müzesi'nin tarihçesiyle ilgili sunuş yazısını, Amtlar ve Müzeler Genel Müdürü Dr. Alpay PasinB, önsözünü ıse müze müdürü arkeolog Haül Ozek kaleme aldı. Prof. Robert R. R. Smith'in "The MarUe Culture of Antiquity" (Antik Dönemde Mermer Kültürü) adlı yazısı ile îstanbul Arkeoloji Müzesi'nde korunan 187 esenn açıklamalan ıse kitabın ana gövdesıni oluşturuyor. Kitapta yer alan eserlerin replikalanndan oluşan bir sergi, Paris'in ünlü Louvre Müzesı bıtişiginde bulunan ve dünyanın en çok gezilen bahçelerinden biri olan Tuıleries Bahçeleri'nde geçen eylül ve ekim aylannda gerçekleştirüdi. Çevrecilerden suç duyurusu OLCAYAKDENİZ mdat! tspanya'mn knzeybab sahillerinde, 19 Kasun'da ikiye aynlarak batan Bahama bandıraİı perrol tankerinin yaratüğı facia sürüyor. Temizkme ekipleri çevTenin küüHğine tezat oluşturacak şekilde bembeyaz grysüeriyle çabşmalannı sürdüriiyor. Ancak tankerin \ ararbğı facia temMemekle bitecek gibi değil. 2006 yılının mart ayına kadar denize sızabileeeği öngörülen petrol denizdeki yaşarru da söndürdü. On binlerce deniz kuşunun da petrole bulanmasına yol açan çevre faciası tüm dünyanın gözleri önünde güzelim loyılan siyaha boyadı. Fotoğrafçılara da kıyıda çabşan temizleme ekipİerinin siyaha boyanmış görüntülerini objektiflerine taşımak düştü. (Fotoğraf: AP) T Ü R K SANATÇI FİLAJÜVIONI ORKESTRASINA GtRDl Kontrbasını artık Münih'te konuşturacak ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Kontrbas sanatçısı Onur Özkaya. dünyanın sayılı orkestralan arasında sayılan Münih Filarmoni Orkestrasf na girdi. Genç yaşında çok sayıda başanya imza atanve 1999'da katıldığı 47. A\nıpa Gençlik Festivali'nde birincilik ödülünü kazanan Özkaya, geçen mayısta 13. kez düzenlenen "Farantiska Gregory Kontrbas YanşmasTnda da aynı başanyı yıneledi. Daha sonra Avrupa Filarmoni Orkestrası'na katılarak orkestranm solo kontrbasçılığını üstlenen Özkaya, Alman hükümeti tarafindan verilen "Alman Akademik Değişiklik Servisi Bursu"nu kazandı. Performansuıı beğenen Münih Filarmoni Orkestrası başkemancısından, orkestranın sınavına girmesi için davet alan sanatçi, sınavı kazanarak orkestraya girmeye hak kazandı. Şu anda çahşmalannı Münih Müzik Yüksekokulu'nda Prof. Dr. Klaus Trumpf ile sürdüren 22 yaşındaki Münih Filarmoni Orkestrası'mn dünyanın en önemli dört orkestrasuıdan biri okluğunu belirten Onur Özkaya. "Burada çahşma şartlan kısıtlı ve zor. Vncak. eğer bir »ün müzik eğitmenliği \apma şansı bulursam getip bir şeyler \apmayı düşünürüm. Ancak, şu anda hedefimbu orkestrada kalta olabilmek" diye konuşmor. (Fotoğraf: AA) Özkaya, Münih Filarmoni Orkestrası'mn konserlennde izleyici karşısına çıkıyor. Özkaya, sanat yaşamına 1992'de Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvan'nda Prof. Dr. Tahir Sümer ile başladı. Ahnanya'dan kazandığı bursla bu ülkenin yolunu tutan Özkaya, şu anda bir yandan masten yaparken, diğer yandan orkestrayla sahne çalışmalannı sürdürüyor. Bilim adamları: Çikolata ve şeker reklamlan yasaklansın LONDRA (AA) - îngiliz bilim adamlan, kötü beslenen yeni kuşağın ortalama ömrünün kısalabileceğini düşünüyor. Insanhğın geleceğiyle ilgili araştırmalar yapan Fabian VakfVna bağlı bılim adamlannın raporunda, Ingiltere'de her 10 çocuktan birinin obez olduğuna dikkat çekildi. Bilim adamlan, hükümetten şekerleme, çikolata ve gazlı içecekler gibi çocuklarda şişmanlığa yol açan besın maddelerinin reklamının yasaklanmasını ısterken okullann çe\Tesindeki dükkanlarda da bu tür yiyecek ve içeceklerin satılmasına engel olunmasını istedi. Raporda, yeni gıda dükkanlannın açıhşının belirli kurallara bağlanması istenirken "Aynca Ingiltere'deki her eve gûnlük mönüler ve saghkh beslenme kurallannı anlatan broşürler dağıtilmalı" demldi. Bilim adamlan çocuklann sadece ebeveynlerinden kısa yaşamakla kalmayarak, kronik ve öldürücü hastahklann pençesıne daha erken düşeceklenm belirtti. MİLAS - Batı Akdenizli çevTeciler, Yatağan, Yeniköy ve Gökova termik santrallannm çalışhnlmaması yönünde venlen mahkeme kararlannı uygulamayan 57. hükümerin başbakanıyla bakanlan hakkında suç duyurusunda bulunacak. Vatana ihanet ve ajanlık suçlaması yöneltilen Bergamalı köylülere destek ohna karan da alan çevreciler, bak Savaşı'na da "hayır" dıyecek. Aralannda Gökova Sürekli Eylem Kurulu, Marmara Çe\Te, Bodrumlu Gönüllüler, Fethıye Doğayı Koruma, Muğla Çevreyı Gelıştırme Derneğı, Denızli Çevre Meclisı ile Muğla Barosu Çevre Komisyonu gibi kuruluşlann bulunduğu Batı Akdenız Çevre Platformu (BAÇEP) toplantısı Milas'm Kapıkın Köyü'nde yapıldı. Toplantıda 2002 yılında çevreyle ilgili yapılan etkınlıklenn değerlendirilmesinin yanı sıra yeni dönemde yapılacaklann yer aldığı çahşma programı oluşturuldu. Üç gün süren toplantıda özellıkle Muğla'daki termik santrallarla bunlann hukuki dunımu üzerinde duruldu. Katılımcılar a>nca Yatağan, Yeniköy ve Gökova termik santrallan hakkında verilen mahkeme kararlannm uygulanması için AKP hükümetıne çağnda bulunuhnası karan aldılar. SÖYLEŞİ ATTİLÂİLHAN ...Rakamların İnsafı YokturL Oyaz (hangi yaz?). Adnan Bey (Düvenci) ka- fasını o 'meseleye' takmıştı; zıyaretine kım ge- lirse. birpundunagetinpsoruyor: "-...rejim, yırmise- nede Türkiye'yi hatın sayılır bir güç, kendine yeten birekonomi haline getirmeyi başardığı halde: neden Menderes ve şürekâsı, onu değiştirdiler?" Bilme- yenlersorunun, Düvenci'nın Menderes e 'şahsi' öf- kesınden ıleri geldiğini sanıyor; oysa Nâci Ağbiy (Sa- dullah) gayet cıddı bir cevap vermiştir: "-...Mustafa Kemal'in rejimi dirayet, haysiyet ve vekar rejimi idi; rüşvet ve irtikâba tahammül edemezdi; halbuki ye- ni iktidar, karaborsacı muhtekirferin menfaatını ko- ruyacak, değiştirmeden olurmu?" O akşam, vapur- la Karşıyaka'ya geçiyorum; aydınlık bir yaz akşamı, güneş batmış; ufukta {pembe, turuncu, eflâtun) bir renk cümbüşü; ıçimde yine o soru: "-...başansını dünya- ya kanıtlamış bir rejim niye değiştirilir?" Beş yıl kadar sonra, Ankara'da: Tunalıhilmi'dekı yayınevi ofisinde, llhami yle (Soysal) aynı konuya bulaşıyoruz; esnaf kahvelerinde. fakülte kantinlerın- de öğrencileıin katledildiği. o dağdağalı günler! Ben- ce değiştirmenin asıl nedeni, Kemalızm'in ıkı ana ek- seninden kaydınlmış olması, 'Hûrriyef (özgühük) ve 'Istiklâl' (Tam Bağımsızlık)!; bir manada, artık boşa çalıştınlması! Bu ortam oluştu mu, o faşizan alaca karanlıkta, yarasalar mutlaka belirir. Karşımdaki ma- sada llhami (Soysal) başı kalın bir duman hâlesin- de kaybolmuş, gözleriyle gülümseyerek başka, da- ha somut bir gerçeği işaret ediyor: "-...serbest Pa- zar ekonomisi, 'açık kapı politikası' anlamına gelır; kapıyı liberal burjuvazı açacak, bu sayede 'ecnebi' -yerii ortaklanyla beraber- Türkiye 'yi yeniden yeme- ye başlayacak!.." Ne dersiniz? Yoksa Metin Aydoğan'ın -rakamla- nnı da vererek- yazısında sergiledıği, bu yenı 'sindi- rilme' süreci midir? O şanlı cumhuriyet kuruluşları... Tesbit/1. "...önce Cumhurıyef ın tanm ve işletme- leri 'işlevsizleştiriliyor'; 80'li yıllardan itibaren ya kapatılıyoıiar, ya satılıyortar ya da yoğun bir adam ka- yırma uygulamasıyla, hantallaştınlıyorlar; bu rantabi- /rfe'ıyok ediyor: Cumhurıyet'in 'ulusaltanm gücü' yö- netim ve planlamadan nasıl yoksun bırakılmıştır ba- kar mısınız? a) 1984te Türk tarımına can veren Ziraat Işle- ri Genel Müdürlüğü, Zirai Mücadele Genel Müdür- lüğü, Hayvancılığı Geiiştirme Genel Müdürlüğü, Gıda Işleri Genel Müdürlüğü, Veteriner Işleri Ge- nel Müdürlüğü, Su Ürünleri Genel Müdürlüğü; ay- nca toprak ıslahı ve erozyon konusunda, üst dü- zeyde nitelikli hizmet veren Toprak/Su Genel Mü- dürlüğü kapatılıyor. b) Hepsi bu mu, hayır! Ara- da, adlarını duyar duymaz, bilinmez ne çeşit çağ- nşım zincirlerine dolaştığımız o Cumhuriyet ku- ruiuşları, yâni Süt Endüstrisi Kurumu, Et/Balık Kurumu, Zirai Donatım Kurumu, 'özelleştirme' etiketi altında satılıyor; yeni sahipleri o kuruluş- lann ve ideallerinin çapında olmadıklarından, ba- zıtannı kapatıp, tesisleri çürümeye terk ediyorlar. c) En önemlisi elbette, tanm bilincinin' tahribi. 8O'li yıllardan itibaren, Tanmsal Ürün Planlaması'ndan vazgeçilecektir; artık hakiki müstahsil' köylü- müz, ne ekip biçeceğini kestiremez olur, ciddi bir şaşkınlığa itilmiştir..." Tesbit/2. "...Tanmsai Ürün Planlaması'ndan vaz- geçmek, 'ulusallık'tan vazgeçmek demekti; ış, ülke- nin ekonomisinı, 'Sistem'in 'güdümüne' bırakmaya dönüşünce, IMF ve Dünya Bankası'nın dayattığı programlarla tanmda 'ihracatçı' konumundakı Tür- kiye. şaşılacak bir sür'atle tanmda 'ithalatçı' dereke- sine düşürülüyor. a) 1980 yılında, tanmsal ürün ihracatı, tanmsal ürün ithalatının 7 (yedi) katıdır. b) 1995 yılında it- halat ihracati yakalar, eşit olurtar. c) 2000 yılında- ki rakamlar ise şöyle: tanmsal ürün ihracati, 3 mil- yar dolar; buna mukâbil, tanmsal ürün ithalatı, 4 milyar dolar!" (Yeniden Müdafaa-i Hukuk Dergısı, Ekim 2002, s.30 ve sonrası). Nasıl beğendiniz mi? Hem üretim düşüyor, hem ihracat... Pekı ya üretim? Ya onun durumu? Bu konuda ra- kamlar, hıçbiryorum gerektirmeyecek kadar açık ve anlamlıdır. Tesbit/3. "...1980'de 851 bin ton olarak üretil- miş pamuk, 2000 yılında 739 bin tona düşüyor. 1990'da 355 bin ton olarak üretilmiş olan incir, 2000 yılında 290 bin ton düşmüştür. 1990'da 860 bin ton üretilmiş olan nohutun, 2000 yılındaki üretimi an- cak 280 bin tondur. Aynı on yıl süresince, sözge- lişi kırmızı mercimek üretimi 630 bin tondan 216 bin tona; yeşil mercimek üretimi, 216 bin tondan 73 bin tona; ayçiçeği üretimi ise 860 bin tondan 800 bin tona gerilemiştir... Bu gerilemelerin önemli ve ortak nedenleri ara- sında, acaba şu ithalat rakamları zikredilemez mi? 1990'da 198 bin ton olarak ithal edilen pirinç, yüzde 277 artişla, 2000 yılında 450 bin ton olarak ithal edilmiştir. Aynı sürede mısır ithalatındaki ar- tış yüzde 247, 519 bin tondan 1.286 tona yükse- liyor. On yıl önce sadece 14 bin ton olan bakla- gillerin ithalatı ise, inanılmaz bir artişla, tam ta- mına 432 bin tona yükselmiştir..." (a.g. dergi, s.30 ve sonrası). O zaman soru şu: peki bu 'tesbitler', münhasıran Metin Aydoğan'ın 'tesbitleri', bundan çıkan kötü so- nuç, yalnız ona mı aıt? Hayır, alınız Ankara Üniver- sitesi Ziraat Fakültesi'nden Doç. Dr. Bülent Gülçu- buk'un 'tesbitleri'ni ve vardığı 'sonucu', vahamet ay- nıdır: "...izlenilen tanm politikalan sonucunda, Tür- kiye kendine yeter ülke konumunu yitiriyor, git- tikçe dışalımcı bir ülke durumuna düşüyor, nü- fusunun önemli kısmının beslenmesi kötü, kırsal- da gelir giderek azalmaktadır; tanm politikalan- nı, 'dışsal faktörler biçimlendiriyor'; tanm piyasa- mız, uluslararası tekellerin eline geçmektedir..." Ne denilmıştir: 'aklın yolu bir', sonuç da aynı! e-mail:tilahan ' isnet.net.tr http://www.bilgiyayinevi.com.tr/ailhan Faks:0-212 / 260 19 88