Katalog

3E-"*1ÜL2OO1PAZAR CUMHURİYET SAYFA KULTUR kultur(ö cumhuriyet.com.tr 15 3u_ yıl 7.' si düzenlenen bienal, 17 Kasım'a dek kenti dev bir çağdaş sanat platformuna dönüştürecek tstanbıü'da egodan kaçmakKuKür Servisi - tstanbul KüJtür e Samat Vakfi (İKSV) tarafından üzenJenen 7. Uluslararası tstanbul lienaJi cuma günü yapılan basın )plaıvtısı ve açılış törenı ile başla- ı. YakJaşık 1 .600.000 dolar bütçe- ın ayrıldığı ve 100 sponsorun hı- ıaye ettiği bienale bu yıl 60.000 zı- aretçinin katılımı beklenıyor. Basuı topiantısında İKS V Başka- ı Şakir Eczacıbaşı,büyük bütçe ge- :ktire*ı bu önemli etkinliğın ekono- ıik kriz nedeniyle sarsıntı geçırdi- ıni, fakat yaklaşık 100 sponsorun esteğiyle bıenali gerçekleşürebil- ıklerini belırttı. Giderek gelişen Is- aıbul Bienali'nin, artık Venedik ienali'ne alternatif göstenldiğinı elirten Eczacıbaşı, her yıl değışık lkelerden sanat uzmanlanyla gü- ûmüz sanatında farklı yaklaşımla- Istanbul'a taşımaya çalıştıklannı jylcdi. ..»îr oflu - Batı sentezi Bienal küratörü Yuko Hasega- a'nın bu anlamda önemli bır kü- ıtör olduğunu belırten Eczacıbaşı, tenal temasuıın yenı bir uygarlığın eklentisi içinde olduğumuz şu dö- emde ilgınç bır konu olduğunu iyledi. 20. yy'ın bireyciliğe önem sren, toplumsallıktan uzak, mad- jci bir yüzyıl olduğunu söyleyen czacıbaşı, Hasegawa'nın 'Egokaç' masıyla Batı'nın bıreycıliğı ve iş 5rme yeteneği ile Doğu'nun bil- îliğini birleştirirken lstanbul'un bu öşünce ıçuı önemli bir mekân ol- jğunu düşünüyor. Hasegawa ise tstanbul gibı çok itmanlı ve karmaşık yapılanması an bir kentte küratör olarak bu- nmaktan büyük keyif aldığını ve jn sanatçılann yeni çağı kendı KSVBaşkam Şakir Eczacıbaşı, bienal küratörü Yuko Hasegawa ve bienal yöneticisi Emre Baykal'ın yaptığı basın toplantısıyla başlayan bienal etkinlikleri tüm gün çeşitli mekânlarda sürdü. Açılış löreninde sunulan 'Sanata Destek Ödülü' dört bienal sanatçısı arasında paylaştırıldı. tarzlannda anlatarak yenı oluşumla- nn gelecekte nasıl yaşanacağına da- ir bır vizyon ortaya koymaya çalış- tıklannı belırttı. Gün içinde Sultanahmet Meyda- nı'nda Sistey Xhafanın 'Zarif Has- ta Otobüs', Çemberlıtaş Hama- mı'nda Maja Bayevic'ın 'Kadınlar İşbaşında 3 - Yıkama' ve Beylerbe- yı Sarayı'nda Okisato Nagata'nın 'Katana - Uzun Kıtaç' adlı perfor- manslanyla renklenen Istanbul, ak- şam da yine Aya innı Müzesi bah- çesinde düzenlenen açılış törenine ev sahıpliği yaptı. Açıbş töreru, Şa- kir Eczacıbaşfnın sanatseverlen New York ve Washıngton'da yaşa- nan terör saldınlan nedeniyle bir da- kikalık saygı duruşuna davet etme- siyle başladı. Törende Istanbul Kül- tür ve Sanat Vakfi'na yaptıklan kat- kılardan dolayı sunulan teşekkür plakennı Kültür Bakanlığı adına Ba- kanlık Müsteşan Fikret Üçcan aldı. Istanbul Büyükşehir Belediye Baş- karuAtiMüfîtGürtuna'nuıdakatı]- dığı törende, bienalın sponsorluğu- nu üstlenen kuruluşlara da birer te- şekkür plaketi sunuldu. Her yıl genç sanatçılann yaratıcılıklannı destek- lemek amacıyla UNESCO'nun ver- diği 'Sanata Destek Ödülü', bu yıl bienale katılan sanatçılardan Mathi- eu Briand, Leandro Erlich. Ömer Afi Kazma ve Sascha Haghighian'a ve- rildi. Çınli sanatçı Weng-Sig Du ise Özel Mansiyon'a layık görüldü. Alternatif mekânlar Küratörlüğünü Yuko Hasega- wa'nın yaptığı 'EGOKAÇ: Gelecek Ohışum İçin Ego'dan Kaçış' konulu 7. Uluslararası Istanbul Bıenali, 22 ülkeden 63 sanatçının katılımıyla 17 Kasım'a dek Istanbul'u dev bir çağ- daş sanat platformuna dönüştürecek. Bienal sanatçılanndan AnyaGaHac- do veJames Tureü" in işleri ise Ame- rika'da yaşanan terör olayı nedeniy- le gecikrneli olarak bienale dahil ola- cak. Bienal sanatçılannın işleri Darphane-i Amire, Aya irini Müze- si, Yerebatan Sarnıcı, Beylerbeyi Sa- rayı ve Platform/Güncel Sanat Mer- kezi ana mekânlanna ek olarak Bo- ğaz Köprüsü, Kız Kulesi'nde de ız- lenebılecek. Istanbul sokaklannı da kullanma- yı amaçlayan bienal, Beşıktaş, Ka- bataş ve Tophane sokaklanndakı ış- len, Tepebaşı Tüyap binası önünde- ki film gösterimı ve şehri dolaşan aynalı otobüsüyle ınteraktif bır bağ da kuracak. Bienale yurtdışından ge- len çok sayıda eleştirmen, küratör, müze ve galeri yöneticisinin yanı sı- ra Art Pace, MOMA gibı önemli ga- len ve müzeler de îstanbul Biena- li'ne turlar düzenleyecekler. JEDRI RAHMİ EYUBOĞLU'NU 21 EYLÜL 1975'TE KAYBETMÎŞTÎK amasevmcıEYNEPORAL "Ey sanat! Seni bana musallat ettiler. ğer ben de seni başkalanna musallat mezsem, yuf obun!!!" Bu sözleri kendimi bildim bıleh be- msedim. Öylesine benımsedım ki, eslege başladığım günden ben nere- -yse tek çabam bu. Sanan, sızlere mu- ilat etmek! Siz de sanatı başkalanna usallat edin ki insanı insan yapan de- ;rlen çoğaltabilelim, yeryüzünü bı- z daha yaşanabilir kılalım... Yukandaki sözlerin sahıbı Bedri Sahmi Eyuboghi— Renklenn ustası, ^zün ustası, şair ve ressam Bedri Rah- a Eyuboğlu. Onu21 Eylül'deyitırdik. Sene 1975. Bedn Rahmi, resme âşıktı, şııre âşık- tama bence en çok, en çok yaşama âıktı Yaşamının her anını, dolu dizgin y.şamaya, soluk soluğa yaşamaya ada- cııştı. Yaşamı coşkuyla sevmeye, tut- kıylasevmeye adamıştı. "Sennekbu dunyayı çerden çöpten / Svmek bir zerresini ziyan etmeden / Wmek dinleıuneden sevmek_" Renklerle, çizgilerle ya da bin bır stzcükle, şiirinde ya da resımlennde yıptıgı. bu sevgiyı ve yaşama sevıncı- n. ortaya koymaktı. Sitem Önde zeytin ağaçlan arkasında yâr Sene 1946 Mevsim Sonbahar Önde zeytin ağaçlan neyleyim neyleyim Dallan neyleyim. Yâr yoluna dökülmedik dilleri neyleyim. Yâr, yâr!.. Seni kara saph bir bıçak gibi sineme sapladılar. Değirmen misali döner başım Sevda değil bu bir hışım Gel gör beni darmadağın Tel tel çözülüp kalmışım. Yâr yâr Canunın çekirdeğinde diken Gözümün bebeğinde sitem var. Şıırlenni hep bu coşkuyla yazdı. Çok yalın bir dille yazdı. Rengârenk söz- cüklerle yazdı. Hatk şürinin deyişlennden, türküle- rin, masallann, tekerlemelerin özellik- lerinden yararlandı. Onlan çağdaş bir kucaklayışla. hanı neredeyse yüreğıne banarak yenıden yarattı. "Karadutum. çatal karam.çingenem / Nar tanem. nur tanem. bir tanem / Ağaç isem dahmsın salkun saçak / Pe- tek isem balımsm ağulum / Günahım- sm/Vebalimsin //Dfli mercao, dizi mer- can, dişj mercan / Yoluna bir can ko\- duğum / Gökte ararken yerde buldu- ğum / Karadutum, çatal karam, çinge- nem / Daha nem olacaktm bir tanem / Gülen ayvam. ağiavan nanmsın/Kadj- nım, kısrağım. kanmsm." Bedn Rahmı, Giresun'da doğdu. Trabzon'daki orta- öğrenuni sırasında şür yazmaya, resim yapmaya başladı. Orada resim öğret- menının etkısıyle Istanbul Güzel Sa- natlar Akademısı'ne gırecek ve Çallı atölyesinden mezun olacaktı. Ağabeyi Sabahattin Ej'uboğiu'nun bursunu pay- laşarak Pans'e gıttı.Pans'te CemalTol- hı'yu bulmak üzere gıttıği Andr'eLho- te'un atölyesınde, Bedri Rahmi'ye ka- pıyı açan Ernestine adlı genç bir Ro- mendir. O gün Cemal Tollu'yu bula- maz, ama evleneceğı kadını bulmuştur. Ernestine yanı Eren Eyuboğlu'nu... Ve Bedri Rahmi, Lhote'un atölyesinde ka- lır. Istanbul 'a dönüsünde Güzel Sanatlar Akademısı'nde Levy'nın asistanı ola- cak, öğretım kadrosuna katıldıktan son- ra sayısız öğrencı yetıştırecekti "Usta çırağa yol göstermezse, ustab- ğmeredekahr.BenimbfldiğiniLustanın hisi yol gösterendeğil, sevmeyiöğreten- dir. Ustanın i>isi vüreğinin kapılannı sonuna kadar açıp sevgisini yağma edendir." Bedri Rahmi, şiinndeki gibi, resım- lennde de Batı'nın teknik ve olanakla- nyla Anadolu kültürünün, halk sanat- lannın zengınlığini, duyarhlıgını birbı- reşime ulaştırdı. Kilimler, yemeniler, nakışlar, yaz- maiar, çarşılar pazarlar, Anadolu top- rağı, doğası, sulan, bahklan, takalan kayıklan, yıldızlan, geceleri, evlen, bin bir yöresi. en çok da insanlan ve renk- leri onun kalemiyle, firçasıyla bir cüm- büşe dönüştü. Aşkın resmini çizdi. Kendı yüzünün bin bır halini çızdi. Kendı yüzunüya da sevdığinınkinı çizerken dünyayı çizdi. Bana soracak olursanız, Bedri Rah- mi Eyuboğlu'nun resimleri tıpkı şiin- ne. şiırlen de resimlerine benziyordu. Şünnde müthış bir görsellik, resminde müthiş bir şnrseüik vardı. Resimleriyle, şiirleriyle ama aynı za- manda düz yazılan. denemeleri, mek- tuplan, gezı yazılan ya da mavi yolcu- luklanyla da bır yandan ya- şamı, doğayı, insanı ve yaşama sevincini yü- celtırken bır yandan da sanatın yapıcı, ay- dınlatıcı işlevinı vur- gulamaktan bu düşün- ceyı yaymaktan geri kahnadı. "Ben arrya an de- mem / Aruun bah olmalı / Ben gü- zele güzel de- mem / Güzel faydalı olmah / Güzel dediğin işe yaramah" HEDEF 200 BÎN SEYİRCt - 2 Ekim'de VenB'nin 'Rigoletto' operası ile başla\acak oian program, geçen sezonda yer alan oyunlara ek o- larak yeni opera ve bale j'aprtlanyla renkleniyor. Devlet Opera ve Balesi perdelerini açıyor Kültür Servisi - Istanbul Devlet Opera ve Balesi, 2 Ekim'de G. Verdi'nin "Rigoletto" operası ile perdelerini açıyor. Istanbul Devlet Opera ve Balesi Müdür ve Genel Sanat Yönetmeni Sedat Öztoprak. bu yılkı hedeflerinin 200 bin seyirci olduğunu ancak bunu başarmak içın büyük mekânlara gerek duyduklarmı söyledi. Aspendos turnesının çok başanlı olduğunu belirten Öztoprak, Açıkhava Tıyatrosu'nun hedefleri için çok iyi bir mekân olduğunu dile gerırdi. Bu yılki programlannda 'Masalcı' adlı yeni bir çocuk müzikali sahneye koyduklannı söyleyen Öztoprak, çocuklara çok önem verdiklerini, bu nedenle bilet fiyatlanna zam yapmadıklannı belirtti. Istanbul Devlet Opera ve Balesi'nin 2001- 2002 sezonunda yer alan oyunlardan, Hansel ve Gretel, MaskeM Balo. Manon Lescaut, Üç Bak, Ağu- Roman, Rigoletto, TV. Murat, Yarasa. Samson ve Dalila. Requiem. Fındıkkıran. Ferhad ile Şirin, Don Kişot Büy^k Sahne'de, Mozart'ı Sever misiniz. C. Matrimonio. MasalcL Ülkelerden Dinletiler ve Viyana Esintileri ise Konser Salonu'nda sanatse\ erlerle buluşacak. 27 Aralık'ta ise Verdı'nin ' Maskeh' Balo' adlı oyununun dünyadaki son prömiyeri Istanbul'da yapılacak. Sedat Öztoprak, geçen mart ayında ölen Türk Devlet Balesi'nin ve Ingiliz Ulusal Balesi'nin kurucusu ve uzun yıllar Genel Sanat Yönetmenliğini yapmış olan Dame Ninette De Valois için 28 Eylül Cuma günü Londra'da resmi bır anma töreni düzenleneceğini ve bu anma etkınlıklennde Türk Balesini, Devlet Sanatçısı Meriç Sümer'in temsil edeceğını söyledi. Bu yıl Berlin Konservatuvan'ndan Prof. Günter Rotfa ve dünyanın önemli müzısyenlerinden Moshe Atzmon'un da aralanna katılmasının, lstanbul'un artık bir dünya metropolü haline geldiğinin kamtı ^2001' yeniden sinemalarda • Kültür Servisi - Warner Bros., Stanley Kubrick'in '2001: A Space Odyssey - 2001 Uzay Yolu"nu ABD'de yeniden gösterime koyuyor. Ilk kez 1968'de gösterilen, uzaym derinliklerine yolculuk yapan bir uzay gemisindeki astronotlar ile insanlara kafa tutan, çok akıllı 'Hal' admdaki bilgisayar arasındaki iktidar mücadelesini anlatan film, adını aldığı 2001 yılında yine özel gösterimlerle sunuluyor. Warner Bros., 70 mm.orijinalinden digital teknoloji ile kopyaladığı filmin, ilk gösterimini 5 Kasım'da Seattle'da gerçekleştirecek. Gösterime girdiği yıllarda da büyük yankı uyandıran film, Oscar'a 4 dalda aday olmuş, ancak sadece görüntü efekti dalmda Oscar alabilmişti. KDT'nin yeni sezon programı • KONYA (AA) - Konya Devlet Tiyatrosu (KDT), perdelerini 18 Ekim'de, 'Soyut Padişah' ve 'Bir Şeftali Bin Şeftali' adlı oyunlarla açacak. Ferhan Şensoy'un yazdığı, Cengiz Korucu'nun yönettiği, KDT oyuncularınm sahneye koyacağı mizahi bir eleştiri olan 'Soyut Padişah'm provalan ise sürüyor. Azeri yazar Samet Behrengi'ye ait 'Bir Şeftali Bin Şeftali' adlı çocuk oyununun yönetmenliğini de Cengiz Korucu yapacak. TRT müzik marketleri açıbyor • tZMİR (AA) - Türkiye Radyo Televizyon Kurumu'nun (TRT) müzik ve görüntü arşivlerinde bulunan çok sayıda eser, TRT Müzik Marketleri'yle halkla buluşuyor. TRT îzmir Bölge Müdürlüğü'nden yapılan açıkJamada, marketlerde Atatürk'ün sevdiği şarkılardan, Alaaddin Yavaşça ve Ziya Taşkent'e, tasavvuf ve caz CD'lerinden nota kitaplanna kadar çok sayıda eserin bulunduğu belirtildi. TRT arşivini müzikseverlerle paylaşmak amacıyla açılan müzik marketlerin bir yenisınin de 24 Eylül'de TRT Izmir Bölge Müdürlüğü binasında, TRT Yönetim Kurulu üyesi ve tzmir Gazeteciler Cemiyeti Onursal Başkanı Ismail Sivri tarafindan açılacak. Taşkışla'da Vasistas' sepgisi • Kültür Servisi - 7. Uluslararası Istanbul Bienali kapsamında yer alan, Frankfurt Stadelschule Resim ve Heykel Bölümü Öğretim Üyesi Ayşe Erkmen'in öğrencilerinin 'Vasistas' adlı sergisi, 24 Eylül Pazartesi günü saat 17.00'de ITÜ Taşkışla Kampusu Habitat Salonu'nda açılacak. Türkiye'de ılk kez gerçekleştirilecek sergi, desen, resim, heykel ve enstalasyonlardan oluşacak. ITÜ Rektörü Prof. Dr. Gülsün Sağlamer ve Mimarlık Fakültesi Dekam Prof. Dr. Hasan Şener'in açılışma katılacağı sergi, 8 Ekim'e dek, pazar hariç her gün, 10.00-19.00 saatleri arasmda gezilebilecek. Melih Cevdet Anday'ın Açıklaması Şaır ve yazar Melih Cevdet Anday, bir açıkla- ma yaparak, bir ticari kuruluş tarafindan düzen- lenecek müzayedede, kendisine imzalanmış ki- taplann satıhnası olayıyla ilişkisi bulunmadığuıı belırtti ve 'Bu yanhş ve yersiz davramştan dolayı herkesten özür düerim' dedi. Anday'm açıklama- sı şöyle; "Çok değerh" yazar, ozan, çevirmen ve gazeteci dostlanmm imzalayarak bana vermiş olduklan değerli kitaplann, müzayede yoluyla sabşa çıka- nldığmı bir okurumun uyansı ik öğrenmiş bulun- maktayını. Söz konusu Idtaplan, vıllarca önce aynldığnn es- ki eşim ile çocuğumuzabırakmakzorunda kalnuş- üm. Ne yazık ki, aradan uzun bir süre geçtikten sonra bu Idtapiar, açık artürmayla saülmak üze- re bir ticari kuruluşa verihniştir. Bütün bunlar bilghn ve onayun dışında olmuş- tur. Düzenlenecekmüzayede ilede hiçbir ügim bu- lunmamaktadır. Bu haksız da\Tamş karşısında duyduğum son- suz uzüntü ve utancı, kırgınlığı tüm ozan, yazar, gazeteci meslektaşlanma ve okurlaruna açıklar, bu yanhş ve yersiz davranıştan dolayı herkesten özür dilerim." Saygılanmla, Melih Cevdet ANDAY BUGÜN • tŞ SANAT'ta 'Macera-Gerflim Flhnleri' başlığı altmda Stephen Norrington'ın yönettiği 'Bıçağuı Iki Yüzü' adh fihn gösterilecek. (02123161577) M TOHUM KÜLTÜR MERKEZİ'nde saat 15.00'te Yasemin Göksu konseri dinlenebiür. (0 216 306 67 91) 15 Ekim'de başlıyor... M1A1Y1A KajntlaraSEy^'de İstiklal cad. Halep Fasajı. Kat:2 140/20 (Beyoğlu Sineması'nın pasajı) sahne tasarımı müzik+söz+ şür ses atölyesi tai-chi-chuan görsel iletişim oyunculuk atölyesi "hayat bilgisi" atölyesi çocuk+drama akdeniz'in ortak uygarlığı Kayıtlar 25 Eylül + IO Ekim arası. Ayrıntılı çalışma/gösteri programı ve katılma koşulları için 0212 252 74 52 ve WWWJT>ayasanat.com