18 Mayıs 2024 Cumartesi English Abone Ol Giriş Yap

Katalog

Aylar
Günler
Sayfalar
SAYFA CUMHURİYET 23 EYLÜL 2001 PAZAI 12 PAZAR KONUGU Işçi Partisi BaşkanhkKurulu ÜyesiErolBilbilik, Amerika 'yayapılan saldırı sonrası gelişmeleri değerlendirdi Petrol savaşı yaşanıyor 'ABD başarılı olamaz' - Sözünü ettiğiniz gibîABD savaş başlatsa bu nasıl sonuçlanır? - ABD. bütün büyüklüğüne karşın tuzaklann içinde kalır. Bunda başanh olması mümkün değil. Çünkü karşısında kocaman, uyuyan devler var. Şimdi kendi gafîl avlanıştnı firsat bilerek o devleri gafil avlamaya çalışıyor. Kissinger, "Hindistan 2030 ya da 2040'ts dünya devi olacak" diyor. Hindistan'ın çiddi bir bilgisayar yazılım endüstrisi var. Üstelik demokrasisi işleyen bir ülke. Bu süreç dünyayı çok kutupluluğa doğru götürüyor. Burada ulusal devletlerin korkmadan ABD politikalanmn karşısında olmalan lazım. Görüyorsunuz, ABD kendisine karşı süper güç olarak beiiren bir güce karşı hiç tereddütsüz savaş açıyor. Atatürk'ün bölge merkezli dış politikalanm reddediyor. Bölgesel göç tanunıyor. Türkiye'yi, bölgesel güç olmaması koşuluyla NATO'ya aldı. Türkiye'ye, "Sen ancak benim bölgesel taşeronum oiursun. Ürettiğun savuama projeterini uygulayan onbaşı ohırsun" diyor. Ulusal ruh, ulusal irade ayaktaysa her şey yapılabilir. Korkan yenilir. Burada ABD'nin yenileceği belli. Hükümran olamaz. Dünya artık çok kutupluluğa doğru gidiyor. - Türkiye bütün bu gelişmelerden nasd etkilenir? - Sayın Başbakanımız Buknt Ecevft, daha Bush'dan önce, "Haannrdedi. ABD'den gelme bir ekonomiden sorumlu devlet bakanı. "Kayıtsız şartsız teslim olahm" dedi. Bu sadece ekonomik anlamda söylenmiş bir söz değiL Ekonomik anlamda kayıtsız şartsız teslim olan insanlar, siyasi anlamda, askeri anlamda da kayıtsız şartsız teslimiyeti kabul eden işbirlikçilerdir. Biz Kurtuluş Savaşı'nı vermişiz. Bağımsızhğımızı neler pahasına kazanmışız. "O günler geçti" diyorlar. Hayır, geçmedi. O günler geçse dünyada hiçbir ulus devlet kalmaz. Bizim karşımızdaki en büyûk tehlike ABD'dir. Sadece bugün değil, daha önce de böyleydi. ABD yıllardır Kuzey Irak'ta Kürt devleti kurmak isriyor; Türkiye'ye de karşı çıkmamasuu söylüyor. 'Siyasi irade yok' - Sizin söylediklerinizden yola çıkarsak, ABD Türkiye'ye hiç migüvenmiyor? - Güvenmiyor değil. Türkiye, ABD'ye hep karşı çıkıyor. Büiyorsunuz, ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld, Ankara'ya ge ''P Ecevit'in odasına girdiğinde işittiği ilk söz şu oldu: «Kuzey Irak'ta Kürt devleti ilan ederseniz biz bunu casus beffi (savaş nedeni) sayanz." Bu, Kuzey Irak'ta ABD'nin nüfuz bölgesine karşı çıkmaktır. - tyi de Türkiye'de ABD 'ye böylesine karşı çıkacak siyasi irade varmı? - Siyasi irade yok. Bunu yapan askeri irade. Kıbns sorununa bakın. ABD, AB, "Sen işgal ordususun. Oradan çık" diyor. Zürih, Londra anlaşmalan var. Buna rağmen. "O günkr geçti. Kıbns'tald kuvvetini geri çek" diyor. Ama biz 27 yıldır ABD stratejisine karşı çıkarak Kıbns'tan çıkmıyoruz. Çünkü bu ulusal çıkarlanmıza uygun değil. Işte burada da ABD'ye karşı çıkıyoruz. Aynı şey Ege sorunlan için geçerli. Halk kitleleri IMF ve Dünya Bankası'nın kucağına düşmeye karşı. Bir de ABD, bu son terör olaylanoı vesile bilip Pakistan üzerinden Afganistan'a savaş açarken Saddam'a da saldıracaktır. Bunu yapmak zorunda. Bu bölgede bu firsat yaratılmışken olayın bütünlüğü içinde Irak işini de halletmeye çalışacaktır. Ama şurası kesin ki direnen güçler çok kutuplu dünyaya açılan güçlerdir. Bizim buradaki tavrunız ABD'ye karşı durmak ve bölge merkezli politikalara yönelmemizdir. TfYf A TAVSANOCff U ^oluğumuzu tutmuş bekliyoruz. Acaba ABD ne taraftan, önce kimi vuracak? Nerede taş taş üstünde bırakmayacak? Ülkedeki * ekonomik, siyasal krizi unuttuk. Hepimiz kendimizi ABD deki ikiz kulelere, Pentagon 'a, Hint Okyanusu 'nun, Akdeniz 'in bilmem neresinden kalkan savaş uçaklanna odakladık. Washington bağınyor: "Usame bin Ladin i mahvedeceğiz. Taleban 'ı yok edeceğiz." lyi de Usame bin Ladin 'i palazlayıp dünyanın ortalıkyerine salanlar kimler? Kimler 20 yıl Afganistan ve bölgede Usame bin Ladin 'i kullandı. Sovyetler'in Afganistan üzerinden Hint Okyanusu 'na inmelerini engelleme tezgâhında Usame bin Ladin 'in örgûtlediği hareket yok muydu. Bu olay, Sovyetler Birliği 'nin çökertilmesi operasyonunun bir ayağı değil miydi? Dünya tek kutupluluğa nasıl itildi? Usame bin Ladin tek başına ABD deki terörü nasıl harekete geçirebilirdi? Bütün bunlan sanki hiç kimse düşünmüyor, bu sorulan sormuyor. Ama, ABD için altınfirsat son terör olaylanydı. Yeniyeni başkaldırmaya başlayan Çin 'in başını çektiği ikinci kutupluluk hareketi, Avrasya petrolleri Washington 'ın halletmesi gereken konulardı. Şimdi savaş ilan edip saldırma hazırhğı içinde. Emekli Deniz Binbaşı Erol Bilbilik 'le bunlan konuşurken şu önemli nokta söyleşimizde şekillendi: "Türkiye'nin buradaki tavn ABD 'ye karşı durmak \e bölge merkezli politikalara yönelmek olmahdır." PORTRE / EROL BİLBİLİK (Emekli Deniz Binbaşı) 1956'daDenizHarp Okulu'nu bitirdl 1960'hyülarda birkaç kez ABD 'de eğitim gördü. 1969 'da Monterey Üniversitesi'nde "Savunma Yönetimi Sistemi"' konulu bir seminere katıldı. Kısa bir süre Pentagon ''da aynı konuda bilgisini arttırdu 21 Mayıs 1971 'de ordudan ayrıldu Ulaştırma Bakanhğı Yüksek Fen Kurulu Üyeliği yaptt. 1979'da emekli oldu. Şimdi İşçi Partisi Başkanhk Kurulu Üyesi ve Aydınhk gazetesiyazaru - Kamuoyundayaygın bir kanı var. ABD 'deki terör olayları- nın Arap çöllerinden çıkma basit bir kişi tarafından örgütlen- mesinin mümkün olmadığı söyleniyor. Sizce bu terör senaryo- sunu haztrlayanlar, olaylan neden Usame bin Ladin 'in üzeri- neyüklüyoriar? BİLBİLİK- Bu saldın, ABD Başkanı George Bush'un ilk an- daki deyimiyle "bir savaşür". Bu doğrudur. Bu bir savaştır. - Peki, bu savaş kimin kimle savaşı? - Bu bir petrol savaşıdır. Bu savaş 21. yüzyıhn coğrafyasını, stratejisini, bütün kültürünü, sosyal yapısını değiştirecek bir sa- vaşın başlangıcıdır. Berlin Duvan'nın yıkılıp SSCB'nin dağıl- masından sonra dünyada iki süper güçten biri bir tek kurşun atıl- madan, savaş çıkanimadan yok edildi. Dolayısıyla da dünyada tek süper güç olarak ABD kaldı. Bu tek süper güç dünyayı ken- di hegemonyası altına aldı. Ama bunu devam ettirmesi çok zor. Çünkü tarihe baktığımız zaman her süper gücün karşısında ye- ni güçler doğmuştur ve yeni güç dengeleri oluşmuştur. Bu hege- monik Amerikan gücünün esasını uluslararası dev Amerikan şirketlerinin iktidan oluşturur.Amerikan kaynaklı uluslararüstü dev sermaye dünya hegemonudur; dünyayı şekillendiren odur. Amerikan yönetimini tayin eden ve şekillendiren de yine odur. Bu dediğim seçkinlerin iktidan, dünya imparatorluğunun insan- lan dünyanın bu süper gücünün devam etmesini istemektedirler. - Bunu nasd devam ettirecekterdir? t , - Bu süper güç şu karan almıştır: - -' '" ABD'nin hegemonik iktidannı devam ettirebilmesi için özel- likle ABD kaynaklı uluslarüstü şirketlerin faaliyetlerinin dünya- nın her yerinde açık tutulması lazımdır. Tutulmuyorsa açık tut- turacaktır. Yani küreselleşmenin bir dünya düzenı olarak kabul edilmesini istiyor. Küreselleşme, söylendiği gibi, kapitalist sü- recin gelişmesi sonucunda vanlan bir nokta değildir. Bu süreç, doğrudan doğruya hegemonik güç ABD'nin dayatmasıyla kabul ettirilmeye çalı- şılmaktadır. Ikincı olarak ABD diyor ki: 'ABD başka süper güç Istemlyor' "Küresel faaüyette bulunacağım. Uhıs devletler karşımda engeldir. Bunlanyok edeceğim. Uluslarüstü bir maU, ekonomik, askeri harekân dün- yanın her yerinde anmda ırygulayaca- ğun. Bu düzeni uygularken bu düze- nin beyin takımmı oluşturao insanla- nn sahibi oMuklan uluslarüstü dev Amerikan şirketierini de kendi ülke- sinden akhğı vergilerie destekkmesi gerekir." Bu nedenle de özellikle savunma ihalelerinin tümünün Kongre üyeleri ve Beyaz Saray görevlilerine veril- mesini şart koşuyor. Üçüncüsü, sü- per güç Amerika kapitalist ekonomi dışında yeni bir model ortaya çıkanlmasını, kesinlikle kendisi- ne karşı bir savaş olarak kabul ediyor. Böyle bir modelin ortaya çıkmasuıa da kararulıkla engel oluyor. Öbür yandan, politik, ekonomik, askeri hegemonyanın dünyanın her yanında devam ettirilmesi, yayılması ABD'nin süper güçlüğünü arttu^rak sür- dürmesi için hiçbir bölgesel güç tanımıyor. "Onu yok ederim. Bana karşı bir süper güç befirmesi iha'maDerini baştan süerün" diyor. Şimdi ülkelerin uluslarüstü hale gelmelerini istiyor. - Ama ABD ulusal olarak kalmakta direniyor. Bu nasd bir çeliski? - Kendisi öyle istiyor. Ama oradaki ulusallık da farklı. ABD dünya halklannı esir aldığı gibi kendi halkını da Öbürhalklardan daha fazla kendi tutsağı haline getiriyor. Onu öyle bir şartlandı- nyor ki apolitik bir ABD vatandaşı yapıyor. Cüntoa ABD halkının cebine dolarlan doldurdu. Ondan son- ra Oval Ofıs'te ne oral seks yapmadığı kaldı. ne de başkanlıktan atıldı. Üstelik de sekiz yıl, iki dönem başkanlığa seçildi. Bugün küreselleşme McCartny dönemini yaşıyor. Küresel gücün önem- li özellikleri de var. Bir süper güç küresel ekonomi devi olmah- dır. ABD bugün dünyanın en büyük ekonomisine sahip. Dünya- nın her yerinde üsler, askeri güç bulundurma yeteneğine sahip olmahdır. Sahiptir de. Aynca dünyanın neresinde olursa olsun çıkacak dünya çapında iki büyük savasa annıda fîilen müdaha- le edecek yeteneği olmalıdır. ABD'de bu güç de var. Bunlan birleştirince Amerikan rüyası olan bu gücün fiilen var olduğunu görüyoruz. Ama bu gücü tarifleyenler Henry Kissin- ger,ZbgniewBrzezinskigibi isimler. Bunlar küreselleşme ve kü- resel gücün ne olduğunda anlaşttlar. Orada eksikliği ilk fark e- den Prof. Paul Bracken oldu. Geçen yıl yayımlanan bir makale- sinde şöyle dedi: "Evet KüreseJ gücün öğelerini belirlediJer. \nıa bir dördüncü öğevar ki Amerikan stratejileri bunu göz ardı ettüer. Bu dördün- cü öğe de şu: Rir filkâım halkının tnpyekiin nlarakhnyTİkhh-eknnomiyp, bii- yük bir askeri güce, büyük bir refah devletine ulaşmak için azün, irade ve ölümü göze alacak bir mifli ruhunun olması gerekir." O ruh ABD'de yok. Çin'de var. Kissinger şöyle bir hesap yap- tı: "ABD, sûper güç otan^a mabkûmdur. Yoksa yokohır; 21. yûz- >ıh kaybederf Şu anda 21. yüzyıhn süper gücü Çin'dir. Kissinger'in hesap- lanna göre Çin, 2015 yılında süper güç olacaktır. Ekonomisinin büyüklüğü ya ABD ekonomisinin büyüklüğüne eşitlenecek ya da onu geçecek. Dolayısıyla da ona göre Çin'i durdurmak lazım- dır. Kissinger'in durdurma modeli anlaşarak durdurmaktır. Yön- temi de ticaret yapmaktır. İkinci tezin sahibi Brzezinski. Brze- zinski'nin hesabuıa göre ise 2020 yılında Çin süper devlet ola- caktır. O nedenle de Çin'i kaba kuvvetle durdurmak gerekir. îkinci süper güç olma eğilimindeki ülke, ne kadar kanatlan kı- nk da olsa Rusya'dır. Rusya'nın eski emperyalist emellerine u- laşmak için büyük birpotansiyeh vardır. Bölgesindeki büyük ser- vetleri hiç kimseye kaptırmak istemez. Dolayısıyla Rusyayla bir büyük çatışma olabilir. Bunu zaten 1997 NATO'nun Brüksel zirvesinde resmen önerdi. •Pünya çok lcutuplulufla gldlyor' - Bu durumda dünya yeniden çok kutupluluğa doğru mu gi- diyor? - Evet. ABD karşıdan bunu görüyor. Dolayısıyla bunu yok et- mesi lazımdır. Bunu ya imha yoluyla ya da ticari, ekonomik an- laşmalarla yapabilir. Bakın, 1996'da Şanghay Beşlisi toplandı. Bu beşlide Çin, Rusya, Kazakistan, Tacikistan ve Kırgızistan var- dı. Böylece süper ABD karşısında bir Avrasya Cephesi oluştu. Sonuçta bugün Şanghay Beşlisi'ne Türkmenistan gözlemci ola- rak katıldı. Ekonomik, ticari anlaşmalar imzaladılar. Bu ekono- mik anlaşmalar içinde ABD'nin de bildiği, dünyadaki gizli pet- rol hatn anjaşmalao da va^Bu yılteJtyıasya Cephesi toplantı- lartna Kuzey ve Güney Kore katılma başvurusu yaptı. Pakistan da katılmak üzeredir. Hindistan ise uzaktan gelişmeleri izliyor. Böylece Avrasya'da Çin ve Rusya eksenli büyük bir karşı güç ortaya çıktı. Bu bölgesel olmaktan öte küresel büyümeye yakın- dır. Bu Avrasya bloku aynca dünyanın en zengin doğalgaz ve pet- rol yataklanna sahip. Doğalgaz ve petrol yollannı keserseniz Çin, Rusya, Japonya ayakta kalamaz. Buna karşıhk ABD'nin pet- rol damannı keserseniz ABD de batar. Ortadoğu'nun petrolleri. yapılan hesaplara göre 2020'de bitecek. Gerçi Meksika petrol- leri var. ama onlan rezervde tutuyor. Dolayısıyla, savaşın özü süper güç Amerika 'yla süper güç olmaya aday Avrasya Cephe- si arasında petrole dayalı olacaktır. Bu hesaplar hep yapıldı. Dün- yayı yöneten seçkinler bu konuyu savaşla mı banşla mı çözmek gerektiğini düşünüyorlardı. Ağırlıklı taraf savasa yönelikti. Enin- de sonunda bir firsat yaratacaklardı. Ya da çok az bir ihtünalle de olsa yaratılmış bir fırsatı sonuna kadar kullanacaklardı. 'Savaşın - YaniABD 'deki bu son terör olaylan birilerinin bupetrol sa- vaşı için yarattıklan firsat mı? - Bu firsat ağırhklı olarak yaratılmış gözüküyor. Dünya bugün bir savaşın eşiğindedir. Bu üstelik ABD Savunma Bakanı Do- nald Rumsfeld'in söylediği gibi bir hafta, bir ay sürmeyecektir. Bu, yıllarca sürecek bir savaştır. 1997'de Taleban. ABD ve ABD Merkezi Haberahna Orgütü'nü (CIA) sattığında o zamanki CIA Başkanı George Tenet senatoda verdığı ıfadesinde. "Kendimizi yıDarcasürecek bir savaşın içindegörmeüyiz" demişti. Bakın, Ta- leban'a mal edilen ABD'deki terörist saldınlar, planlaması müt- hiş, yüksek teknoloji isteyen eylemler. Bir kere Wall Street'te dünya kapitalinin beyni vuruldu. tkincisi. hegemonik ABD gü- cünün silahh güç merkezi olan Pentagon'un da beyni vuruldu. Üçüncüsü de bu gücün iktidar ettiği Beyaz Saray'ı da vuracak- lardı, ama olmadı. O nedenle de ABD-Avrasya ekseninde bir pet- rol savaşı çıkacaktır. - lyi de bu kadaryüksek teknolojiplanlaması isteyen böyle- sine eylemler Taleban 'a mal edilebilir mi? - Bunu Taleban'ın yaptığına kargalar bile güler. Tetikçi olabi- hr. Mehmet AB Ağcagibi. Yahıız, Usame bin Ladin'i ana rahmi- ne kim düşürdü? Kim yarattı. Ona bakmak lazım. Usame bin La- din ve gibileri, demek daha doğru olur. Dr. Ömer Azzam bunu yetiştirmiş. Daha sonra Afganistan'a yerleştirilmiş. Bunu Afga- nistan'a getiren CIA'dır. Pakistan Haberalma Örgütü, ClA'nın emrindedir. Pakistan'da şimdiki Müşerref iktidan CIA'ya karşı gibi durdu. ama çıkanna uygun ohnasa CIA onu anında devirir. Usame bin Ladin, Sovyetler'e karşı Afganistan'da güçlendi- rildi. O bölgede dünyanın en büyük enerji kaynaklan var. Sov- yetler, sadece sıcak denizlere inmek için Afganistan'a girmedı- ler. Enerji kaynaklanna hâkim olmak istediler. Bu nedenle kuk- la Bin Ladin hareketi yaratıldı. Zamanında Başkan Carter'ın Ulusal Güvenlik Danışmam olan Brzezinski yayımladı bunlan. "Sovyetier'i Afganistan tuzağma düşüriiyoruz. Orada enerjisüıi harcatacağız'* dedi. Brzezinski daha sonra bunun Sovyetler Bir- liğınin önemli çöküş nedenlerinden birisi olduğunu da açücla- dı. Bunlar komplo teorileri değil, üstelik. Dünyada Sovyetler Birliği'nin çökeceğini. 10 yıl öncesinden görüp bunu yazan yi- ne Brzezinski'nin kendisidir. Bin Ladin, CIA tarafından Pakis- tan Haberalma Orgütü içinde yeşertilip büvütülmüştür. Oradaki Bin Ladin örgütü elemanlan dünyanın her yerine vurucu tim ola- rak gönderilmiştir. Bakınız, dünya çapında bir uyuşturucu ve nük- leer silah kaçakçılığmı yöneten muazzam bir örgütten söz edi- yoruz. Bu Taleban'ın becerebileceği bir iş mi? Türkiye terörün on mislini 20 yıl süreyle Güneydoğu Anadolu'da yaşadı. Bu sa- dece bir Abdullah OcaJan'ın becerebileceği iş miydi? PKK te- rörü minik bebekleri, herkesi ölüme yolladığı zaman Batılı dost- lanmız. "Bubağmısıznkhareketidir*'demışlerdı. Bu olabilir mi? - Peki, PKK'ye dünyanın büyük istihbarat örgütleri miyar- dım etti? - Aynı Bin Ladin'de olduğu gibi, evet. Devletlerin haberalma örgütlerinın bunlan bihnemesi mümkün değil. ABD Dışişleri Ba- kanı Coiin Powefl'in dedığı çok doğru. "Bu istihbarat savaşKnr" ' dedi. tstihbarat varsa, devlet de vardır. Pakistan Haberalma Ör- giitü ClA'nın emrinde, diyorum. ClA'nın arkasuıda ABD var. Bin Ladin'in arkasuıda CIA, KGB, Al- man BND'si, Ingiliz M16 var. Adam kullanıma çıkmış. Kullanıma çıkan herkesi kullanırlar. Onu kontrol al- tına alıp öyle kullamrlar (controlab- le using). Bu da kendi ulusal çıkar- lan içindir. ABD Usame bin Ladin 'i alıp uzun süre kendi kontrolü altın- da kullandı. Ama günün binnde Usame bin Ladin ClA'nın kontro- lünden çıktı. 'Ladin kontrolden çıktı 1 - Abdullah Öcalan 'm olduğu gi- bi mi? - Aynen öyle. Kontrolünden çık- tığı anda ABD, u Usame bin Ladin uluslararası terörün başKhr" diye bar bar bağumaya başladı. Dolayı- sıyla Usame bin Ladin bu işi yaptı, demek akıl dışı. Bin Ladin bir dev- letler koalisyonunun ortak malı ola- rak kullanılıyor. Abdullah Öcalan kontrolden çıkınca, Türkiye'nin de tavır koyması üzerine ABD onu alıp tesüm etti. ABD'deki bütün bakanlıklarda CIA bölümleri vardır. Yani ABD bir CIA imparatorluğudur. - Böylesine bir imparatorlukta bu eylemleri nasd kestireme- diler? - Kestiremez olur mu? Ama nereden vurulacağını kestiremez. Bütün bilgilere sahip ohnalanna rağmen planlannda bir zafiyet olduğu anlaşıhyor. Ama bu olay onlar için bit altın şanstır. Bu şansı kullanacaklardu-. Bu şans, ABD yönetimindeki savaş yan- lılannın gücünü, yani şahinlerin güvercinlere karşı gücünü art- tırmıştır. Bu çok uzun sürecek bir savaş olacaktır. ABD bunu yap- mak zorunda. ABD savaş stratejılerinin ikinci Dünya Sava- şı'ndan, Vietnam Savaşf ndan, özellikle de Panama'da Noriega hareketinden çıkardıklan dersler vardır. Aynı eski Yugoslavya'da yaşanan gibi, beynin bütün damarlannı felce uğratacaklar. ABD prestijini korumak için mutlaka gidip füzelerle vuracaktır. Ora- da kara ve hava harekâtı yürütecek. - Sizce ABD nereye girecek? - Pakıstan'dan Afganistan'a girecek. Füzelerle vuracak. ABD bununla da kalmayacak. Belki BM yasalanna paralel, NATO'yu da harekete geçirerek bütün hür dünya ülkelerinin katılırmyla bir örgüt kurarak terörle mücadele edecektir. Burada esas olarak ha- rekât için seçilmiş ülke Pakistan'dır. Pakistan'da Taleban hare- ketini destekleyen 1.5 milyon Afgan mülteci var. Pakistan istih- baratı da ClA'nın yanında görünmesine karşın Taleban'a destek veriyor. Bir de Pakistan nükleer güce sahip bir ülke. Zamanında ABD, Hindistan'a karşı Pakistan'ın nükleer güce sahip olması- nı desteklemişti. Şimdi orada karşısında iki tane nükleer güce sa- hip ülke var. Bir de Avrasya Cephesi ülkelerinden çıkacak pet- rolün Afganistan-Pakistan hathndan Hint Okyanusu'na indirilip pazarlanmasını içeren ABD projesi var. Dünya tarihinde tek ku- tuplu bir dünya yok. Bugün real politik ya da güçler dengesi po- litikası hâlâ geçerli. Avrasya Cephesi'nin Amerikan süper gücü- ne karşı bir güç oluşturmaya başlamasıyla dünya çok kutuplu- luğa doğru gidiyor. Dünyanın çok kutupluluğa doğru gitmesi ba- nşı daha da yaklaştınyor. Soğuk Savaş döneminde dünya daha rahattı. Üçüncü Dünya Bloku da oluşmuştu. O dönemde iki süper güç arasında (ABD ve Sovyetler Birliği) nükleer caydıncılık konsepti (nuclear de- terrence concept) hüküm sürüyordu. Böylece bir denge oluşu- yordu. Ama bugün tek eksen kaldı. Bu tek eksen de "Ük bana biat edeceksiniz" diyor.
Abone Ol Giriş Yap
Anasayfa Abonelik Paketleri Yayınlar Yardım İletişim English
x
Aşağıdaki yayınlardan bul
Tümünü seç
|
Tümünü temizle
Aşağıdaki tarih aralığında yayınlanmış makaleleri bul
Aşağıdaki yöntemler yoluyla kelimeleri içeren makaleleri bul
ve ve
ve ve
Temizle