Katalog

Cumhuriyet Itntivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yavın Yönetmenı İbrabim Yıldız •YazuşlenMüdürii. Safim Alpaslan • Sorumlu Mudur Fikret Ükiz • Haber Merkezı Müdürii Hakan Kara Istıhbarat Cengiz Yıldınm • Ekonomı Öziem Yü- zak • Kultur Egemen Berköz • Spor Abdülka- dir Yüceiman • Makaleler Sami Karaöreo • Duzeltme Abdullah Y azıcı • Bılgı-Belge Edibe Buğra # Yurt Haberlen Mehmet Faraç 9 Avnıpa Temsılcısı Güray Öz Yayın Kurulu İlhan Selçuk (Başkan), Emre Kongar (T>a- nışman}. Orhan Erinç, Hikmet Çetinkava, Şükran Soner, tb- rahim Yıldız, Orhan Bursah, Mustafa Balbay, Haican Kara. Ankara Temsılcısı Mustafa Balbay Atatürk Bulvan No' 125,Kat4,Bakanlıklar-AnkaraTel 4195020 (7 hat), Faks- 4195027 • Izmır Temsılcısı Serdar Kızık, H Zıya Blv. 1352S 23Tel 4411220, Faks-4419117«AdanaTemsıkısı. ÇetiD Yiğenoğlu, IDÖDU Cd 119 S. No.l Katrl, Tel 363 12 11, Faks 363 12 15 Müessese Müdürii Erol Erkut • Koordınatör Ahmet Korulsan • Mu- hasebe Bülent Yener • Idare HöseyiB Gârer • Satış FazUetKuza REKLAM: P.M. Ud. Şti. • Ge MüdurGîIbİD Erdurwı»Kootüınal Rehı Iptmın • Genel MüdûrYı Sevda Çoban # Fınansman Müdü Ç«ön Entanu Tel 0212 514 07 5 513 8460-61,Faks 02125138463 Vajımlnu ve Bıua: Yem Gün Haber Ajansı. Basın ve Ylyıncılık A Ş Tûrkocajı Cad 39 41 CagaJoglu 34334 Istanbul PK 246 - Sırkecı 34435 Istanbul Tel (0212)5l20S05(20hat> Faks (»212)513 85 95 www cumhuriyet.com.tr 21EYLÜL2001 îmsak:5.15 Güneş: 6.43 Öğle: 13.04 Ikindi: 16.28 Akşam: 19.13 Yatsı: 20.3' ÖSS için son umut 8 Ekim • ANKARA (Cumhuriyet Bfirosu) - Universitelerde, ek kontenjan maratonu başlıyor. ÖSYM'den dün yapılan yazılı açıkiamada, 2001 Öğrencı Seçme Sınavı (ÖSS) sonuçlanna göre boş kalan kontenjanlara yerleştirmenin 8 Ekim'de başlayacağı bildirildi. Buna göre, ÖSS'yi kazanan ancak üniversiteye yerleşemeyen 744 bin 779 aday, ÖSYM Sınav Merkez yöneticiliklerinden 8 Ekim'de dağıtılmaya başlanacak olan formlan, 16 Ekim tarihine kadar teslim edecekler. ÖSS ek yerleştirme sonuçları ekim ayınuı son haftası içinde adaylara duyurulacak. Yerleşen adaylar 5-9 Kasım tarihleri arası öniversitelere kayıtlannı yaptırabilecekler. Korsana itginçceza • ANTALYA(AA)- Dünyanın en büyük yazılım şirketlerinden Microsoft, yazılım programlannı kopyalayıp satarken suçüstü yakalanan Ilker Şen adh bilgisayar firması sahıbini, ilginç bir şekilde cezalandırdı. Sanık Ilker Şen, Microsoft'un Türkıye temsilcılennin de hazır bulunduğu basın toplantısında, gazetecilere "Birdaha korsan yazılım satmayacağım" diyerek tutuklanmaktan kurtuldu. Microsoft Türkiye Temsilciliği Avukatı Alper Kaya, Şen'in samimıyetine gûvendiklerini söyledi. Yrd. Doç. Dr. Kadriye Bakırcı, işyerinde cinsel tacizin Türkiye'dede yaygın olduğu, ancak mağdurların suskun kaldığına dikkat çekti.Modern zamanlann eniyi sırntSTANBUL (AA) - Istanbul Teknik Üniversitesi (ÎTÜ) Iş- letme Fakültesı Hukuk Anabi- lim Dalı öğretün üyesi Yard. Doç. Dr. Kadriye Bakırcı, "lş- yerinde Cinsel Taciz" adlı kita- bında, "modern zamanlann en iyiflrrr olarak nitelediği ''işye- rinde cinsel taciz"in Türkiye'de de yaygın olduğu, ancak mağ- durlann suskun kaldığına dik- kat çekti, Tacizin "nzaya dayab olma- yan, istenmeyen ber türhîcinsel nhetikli dokunma, iaf atma ve- ya duvarlara pornografık re- simler asma" gibi davranışlar şeklınde gelişebıleceğine deği- nilen kitapta, aynca "rüşvetve- ya gözdağı" niteliğüıde de ola- bileceği savunuldu. Kitapta taciz mağdurlannın susma nedenleri de şöyle açık- landı: "Kadınlann suskun kahna- sınınnedenlerindenbazılandıs- lanma, itibar kaybetme, kendi- sinin ve özel yaşamının dediko- dularmodağı haline geünesi. so- run çıkaran biriolarakdamga- lanma~ Aynca aşınişyûkleme veya az iş verme, hakkında asü- sız dedikodular yayma, siciline olumsuzdeğeriendinneier yaz- ma, aik ve arkadaş çevresinden destek gönneme, olayın duyul- ması hatinde başka işvereiüer tarafindan işe ahnmama ve ina- nılmama korkusu \er alryor." Aynca kadınlann işyerinde cinsel tacize karşı sahip olduk- lan haklan bilmediklerine dik- kat çekilen kitapta, cinsel taci- zı kanıtlayamama güçlügu, da- valann uzun sürede sonuçlan- ması ve maddi yükü, olayın ba- sına yansıması tehlikesi üe mev- cut önyargılann resmi kanalla- ra başvurmayı engellediği de vurgulandı. Aizonai antik kentinde yapılan kazılarda Erken Tunç döneminden izlere ulaşıldı 140 saürlık tablet gün ışığuıa çıküYurt Haberleri Servi- si- Kayseri'nın Kültepe- Kaniş höyüğûnde yapı- lan kazuarda, iki kral ara- sında yapılan anlaşma metninden ticari mek- tuplara, altın ve gûmûş iğnelerden dev testilere kadar birçok çivi yazılı tablet bulundu. Uzman- lar, eserler arasında bu- lunan 140sanrhkbirtab- leti "databankmesldver- siyonu" olarak tanımla- dı. Kütahya'nın Çavdar- hisar ilçesi yakınlannda bulunan "Aizonai antik kenfFnde yürütülen ka- zı çalışmalannda ıse"Er- ken Tunç" dönemine ait izlere ulaşıldı. Kayseri-Malatya ka- rayolunun 22. kilomet- resinde bulunan Külte- pe- Kaniş Höyüğü'nde- ki kazılara başkanlık eden Prof. Dr. TahanÖz- güç, MÖ 2 binli yıllarda bölgede yaşamlannı sür- dûren haJk üe Asur Tica- ret Kolonileri'ne ait bel- geler ve eşyalann gûn ışığına çıkanldığı höyük- te bu yıl 400'ü aşkın eser bulduklannı söyiedi. Eserler arasında birçok çivi yazılı tabletde bulun- duğunu anlatan Prof. Dr. Özgüç, şu bılgıleri ver- di: "Bunlarm içinde not defteri olarak da tanım- layabikceğimiz bir tab- let, bu özeüikte ek geçir- diğüniz en büyük tablet OMIL Vaklaşık 20 santi- metre uzunluğunda, 8 santimefre eninde olan bu tablet bir rüccara ait Gelişen teknoloji ile cep- lere gjren mini bilgisayar özeOiğindeki databankm ilk\ersryonuolanbutab- lette, tüccann kimden ne kadar alacağııun bulun- duğu. hangi tüccarla ne zaman görüşeceği, eşinin gönderdiği mekhıba kar- şıhk yazacağı gibi nodar var. 140 saürdan oiuşan bu taUette tüccar hangi şehrene kadar kalaygön- dereceği, ne kadar gu- müş alacağuu belirtiyor, aynca krahn ne zaman uyandabuhınduğunuda notediyor." Sekreterliği tercih eden olmadı ISTANBUL (AA) - tstantmi Anadolu Sekreteriik Meslek Usesu "imaj sorunu" nedeniyle yeni eghim-öğretinı döneminde kayıt yapnran olmadı. Okul Müdürii Ahmet Kodak, bir yıl haariık okutulan ve 20-30 k^üik suuflarda eğitim görülen böhlın için aikleri ikna konusunda her yıl sıkıntı >aşadıklannı ve bu yıl İüçbir öğrencinin bölüme kayıt >apürnıadığını söyledi. Önceki .villarda "yalvar jakar" öğrenci kayıt ettirdiklerini ifade eden Kodak. sekreterkrin, "atamb- çahmh, güzel grvinen, telefona bakan ve patronunun her şeyini bilen" kişikr olarak algılaıulıgmı vurguladı. Kodak, "Oysa ki sekreter, işletmenin yüzde 51'idir. Bir çletmeye gjrdiginiz zamanflkkarşdaşnğnuz sekreterdir ve bu kişi sizin o işletmeyle Ugih' izleniminizin olumlu ya da olumsuz obnasmda çok etkiİklir" diye konuşru. TÜRKİYE'DE 250BÎN HASTA VA] Atzheîmer yaygmlaşıyor tZMİR(AA)-Alzhe- imerhastahğmm giderek büyüyen bir sorun hali- ne geldiği ve Türkiye'de 250 bin alzheimer has- tası bulunduğunun tah- min edildığı bıldınldi. Alzheimer Derneği Iz- mir ŞubeBaşkanı ve Do- kuz Eylül Universitesi Nöroloji Ana Bilim Da- lı öğretim üyesı Doç. Dr. Görsev Yener, 21 Eylül Dünya Alzheimer Gü- nü dolayısıyla dün yap- tığı açıkiamada dünya- da ve Türkiye'de top- lumlann giderek yaşlaîı- dığı, bu nedenle alzhe- imer hastahğmm yay- gınlaştığını ifade etti. Yener, " Türidye'de 250 bin dvannda atzhe- imer hastasının oldı ğunutahminedryoru: Aik yapısınm değişmi si, kadınlann çahşmı sı bunda etkili oluyor dedi. Yener, 60 yaş üzeı her 100 kisiden biriniı 85yaşüstüherlOOkj şiden de 40'ırun alzhe imer hastası olduğun kaydedetti. Hastahğm tedavisüı de şu anda kullanıla ilaçlann tam şifa sağla madığmı dile getire Doç. Dr. Yener, "Ko nınmak için önerüeı ancakyaran tam kesiıi leşmeyen ilaçlar E vita minikadmlardaiseöst rojen kullanımı" diy konuşru. -il- f#tEfz\K\ BOfŞ \)ShM£ 8Ü41MÛİİN ÎCR(Nf PUİMAK f # UYPU f BÎZıM Z e-posta: tan @ prizma. net. tr İster VCD'li, îster DVD'ii. İster NÖW&NEXT'li, ister TELETEXT'li. İster TRUEFLAT, ister WEB. Hepsi Telefunken, hepsi taksitle. en teslim. TÎLSFUNKSN 14C0MBtVC0T> " "THİHHlBf îfCOMBİVCD TX Î7 San 1* COMBİTCOTX T) M»v? TELEFUIIKEII | acrgtsutslVonumuz. Danışma Merkezi [0800211 4029 •Munkan.oom.tr TELEFUNKEN SÖYLEŞİ ATTİLÂ İLHAN Türkiye, Ipleri Eline Alıyor' mu? Besbelli 'hayaö btrehemmiyeti hâizolduğu' için, kim- senin dikkatını çekmedi; Deviet Bakanı Çay, MGK'ye sunduğu bir raporda; durumun, Avrasya'da, aleyhimize geliştiğini açıklamıştı; iki önemli 'tesbrt'i var ki, derhai göze çarpıyor: "...a/ Kazakistan (213 milyon), Azerbaycan (197 milyon), Kırgızistan (45 milyon), Türkmenistan f739 miiyon) ve Özfoekistan'a (349 milyon) verilen, toplam 835 milyon dolariık kredi borcu geri ödenmemiş- tir; oysa Türkiye, IMF ve Dünya Bankası'ndan, yüzde 15 faizle aldığı bu kredileri, Türk Cumhuri- yetieri'ne, yüzde 2.5/3 faizie veriyordu..." "...blAzerbaycan, Iran ve Rusya'n/n TIR'lanndan geçiş parası almadığı halde, Türkiye'nin TIR'lanndan alıyor. Bae olan borcunu odemeye deyanaşmryor. Kar- deşterimiz, ticarette Rus ve Iranldan tercih ecfyor... * (Cumhuriyet, 24 Ağustos 2001) Ne buyrulur? Şayân-ı hayret olduğu kadar, şayân- ı ibret bir tablo bu! Sebebi ne olsa gerek? 1/ Avras- ya 'mazlumlan' ile ilişkilenmizde, Asya'lı reflekslerimi- zi tümüyle yitirdiğimizden, aşın 'alafrangalık' taslaya- rak, onlan küçümsemişolmamız mı? 2/TürWük ve Müs- lümanlığımızın; 'sistem'ın -özellikle de ABD'nin-, bi- zı, Truva at' olarak, Avrasya ıçlerine saldığını, yete- rince saklayamayışı mı? 3/ Yoksa, Petrol kozuna sa- hip Türk Asya'nın, Sistem'in elebaşısıyla, pazariığı, Ankara üzerinden değil, 'bizzat' yapmayı tercih etme- simi? Belki bin, belki ıkisi, belki hepsi ama; sonuç orta- da, Türkiye ile Türk Asya Cumhuriyetleri arasın- daki 'balayı' sona ermiştir. Bu sonucun, Mustafa Kemal'in 'Mazlumlar' politıkasıyla, taban tabana zıt olduğuna, aynca işaret gerekir mi? Asıl neden. 'Karabağ'da çeUmserllk ml? A nkara'ya gösterilen bu soğuk davranışın, hiçbir / A zaman açıklanmamış asıl nedenini, ister misiniz 'ecnebi bir uzman'ın kaleminden öğrenelim? John Hopkins Üniversitesi, Ortaasya/Kafkasya Ensti- tüsü öğretim uyesı Svante E. Cornell, 'Ankara Iple- ri Eline Alıyor' başlıklı yazısında, şunları demış: "... Karabağ Savaşı'nda Türkiye'nin Azerbay- can'a destek vermemesi ve ardından Karabağ'ın düşmesi, aslında Türkiye'nin de böigeden dışlan- ması anlamına geliyordu; ve Türkiye'nin Türk Dün- yası'ndaki 'imajına' büyük bir darbe vuruyordu..." (Zaman, 22 Ağustos 2001) Ankara'nın, 'Milli Şef' döneminden kalma, o 'kok- maz bulaşmaz'; ülkenin, bölgedeki 'Öncelik Hakla- n'nı savunmaktan korkan, Dış Politika Anlayışı; bu anlayışın neden olduğu çekimsertik; Avrasya Platfor- mu'na yansıyınca; Asya Türk Cumhuriyetleri'nin, Türkiye'ye bağladıklan umitler kınlıyor. Ancak bura- dan bakılırsa, Orgeneral Cumhur Asparuk'un; 'Ulu- sal GüvenlikStratejisi'ndeki değişmeyi, 'sınıriann ötesindeki ulusal çıkarlann savunulması' formü- lüne bağlaması; asıl nedeni açıkladığı kadar, bu- nu hemen takip eden 'Azerbaycan çıkarması'nın da, asıl anlamını ifade eder. Sanıldığı, ısrarla yazılıp soylendiğı gibi, bu 'anlam', 'münhasıran Iran'a göz- dağı vemnekamacınıtaşımıyordu; Svante E. Cornell de, yazısında bunun boyle ofduğunu, açıkça belirtmiş, demiş ki: "... Türkiye'nin bu 'adımı', pek çok noktayı gûn ışı- ğına çıkanyor bunun en önemlisi, Azerbaycan ve ba- a ülketerin, Türkiye'nin Kafkasya ile ilgilipolitika de- ğişiktiğine gittiğini düşündüğü sırada; Ankara'nın bu konuda hiçbir şeyin değışmedığını ve Kafkasya'nın 'Ulusal Güvenlik Doktrini'n/n en temel dayanakla- nndan bınsı olduğunu ifade etmeye çalışması..." "... Türkiye'n/n karariı tutumu, Türkiye'n/n Kaf- kasya ve Orta Asya'daki prestijinin düzelmesine, şüphesiz büyük bırkatkıda bulunacaktır. Ve Ermenis- tan'/n da, Azerbaycan Va anlaşması için, en büyük etken olacaktır. Türkiye'nin güç gösterisi, pek çok 'gizli anlamlan' da içinde banndınyor. Türkiye, ekonomik krizine rağmen, Ortadoğu, Karadeniz ve Kafkasya'da, gerçek aktörlerden birisi olduğu- nu ortaya koyuyor..." (Zaman, 22 Ağustos 2001) Tıpkı 1920 llkbahan'nda yapmış olduğu gibi mi? Bu soruya cevap aranırken, iki nokta asla hatırdan çıka- nlmamalı: birincisi, o dönemde 'Kafkas Seddi'ni yık- makta, Ankara'yla Moskova cıddı bir ışbıriiği tçındey- diler; ikincisi, Moskova, günumuzde de Ankara'ya, enyetkiliağızlardan, sıkı işbırlıği -hattastratejikortak- lık- teklifinde bulundu. Rusya'ya 'rağmen', olmazl.. j şinilgınçyanı son gunlende, Türidye'nin, Avrasya'da I harekete geçeceğini, hıssettirmesidir. MGK'nin son toplantısında, Asya Cumhuriyetieri'ne özel ilgi gös- terilmesi, karara bağlanmıştı. Bazı basın yayın organ- lannın, bazı siyaset esnafının, 'Ulusal Güvenlik Po- jitikası'nı, niye muhalefet mevzuu yaptığını anlamak için, bu karann neleri içerdiğine, sadece şöyle bir göz atmak yetiyor: "...a/ Türk Cumhuriyetieri'nin karşılaştıklan gü- venlik sorunlan nedeniyle, diğerbölge güçlerinin et- kilerini önlemek amacıyla, askeri işbiriiği güçlendiri- lecek. Türkiye'n/n, Ermenistan dışında, bölge ülke- lerinin çoğunluğu ile askeri işbiriiği ve eğitim anlaş- ması bulunuyor. Özbekistan ve Kırgızistan'a da, Is- lamcı Terör'fe mücadele için, askeriyardım gerçek- leştıriliyor. Bunlann daha ileritaşınmasınınyolianaraş- tınlacak..." "...bl Türk Cumhuriyetieri'nin karşılaştıklan böl- gesel sorunlara, dahayahndan ilgigösterilecek. 'Dağ- hk Karabağ', 'Hazar'ın Statüsü', Islamcı Terorizm" gibi sorunlarda, daha etkin gınşımlerde bulunulacak. Türk Cumhuriyetieri 'neaçıkdesteğın ifadesi olarak, gelecekgünlerde üstdüzeyziyaretlersıklaştınlacak..." "...c/Türkfye'Gteto ilgilikurumlann, Kafkaslarve Or- ta Asya'ya daha fazla ilgi göstermesi için çalışmalar başlatılacak. Ankara'nın bölgeye dönükpolitikalan- nın, daha etkin eşgüdüm ihtiyacı da gözden geçirile- cek. Bu eşgüdüm için ayn bir 'bakanlık' kumlması öne- risi de, değerlendirilecek..." (Cumhuriyet, 24 Ağustos 2001) Hepsi iyi güzel, yalnız şurası asla unırtulmamalı: Gâzi'nin Cumhuriyeti, Avrasya poffta'kast'nda; 'Rus- ya'ya rağmen değil, Rusya'yla beraber* hareket et- tiği için, başanh olmuştu; bu baJamdan Moskova'yla kârşılıkJı bilgüendirme ve eşgüdüm çalışması, önü- müzdeki günler için, zorunlu görünüyor; tabii bü- tün bu tasanlar ve planlar, lafta kalmazsa... e-mail.-tilahan(g isnet nettr httpV/www.bilgiyayınevi.com.tr/ailhan Faks:0-212 / 260 19 88