Katalog

EYLÜL2001PAZAR CUMHURİYET SAYFA HABERLER Barış için mumlueylem • İstanbul Haber Servisi - Insan Haklan Derneği (IHD) Istanbul Şubesi önünde 1 Eylül Dünya Banş Günü nedeniyle önceki gece toplanan insan haklan savunuculan mumlu oturma eylemi yaptı. Topluluk adına konuşan İHD Istanbul Şube Başkanı Eren Keskin, dûnyanın bırçok bölgesmde çatışmalann devam ettığıni anımsatarak dûnyanın banşa ihtiyacı olduğunu ifade etti. Eylemde sanatçı tlkay Akkaya, banş mesajı veren türküler söylerken topluluk "Savaşa Hayır, Banş Hemen Şimdi" sloganlan atarak dağıldı. *Cerçekteri antatamafrk' • ANKARA(AA)- ANAP Genel Başkan Yardımcısı ve TBMM Dışişleri Komisyonu üyesi Bülent Akarcalı, Türkiye'nin Kıbns konusundaki gerçekleri dûnyaya yeterince yansıtamadığını söyledi. Buna karşvn Kıbns Rum kesiminin "inanılmaz bir bütçe ve gayretle çalıştığını" belirten Akarcalı, "Atı alan Üsküdar'ı geçti... Kıbns Rum kesimi, bütün haksızhğma rağmen kendisini haklı duruma getirtti" diye konuştu. Çiftçi borçtanna taksittendirme • KELES(AA>Devlet Bakanı Recep Onal, çiftçilerin Ziraat Bankası aracıhğıyla kullandıklan kredi borçlanna, ilk etapta uzun vadeli taksitlendirme kolayhğı sağlanabileceğini söyledi. Önal, çiftçilerin kendi çabalanyla oluşturduklan kooperatif ve birlikler gibı oluşumlan takdirle karşıladıklannı, her şeyin devletten beklenmesi yerine, ilk adımın üretici taraftndan atılmasının büyük önem taşıdığını ifade etti. Diyanetde TL'ye döndü • ANKARA (CumhuriyetBûrosu) - Diyanet îşleri Başkanı Mehmet Nuri Yılmaz, TürkLirası'na itibar kazandımıa kampanyası çerçevesinde hac için yurtiçinde yapılacak harcama bedellerinin lira olarak alınacagını bildirdi. Yılmaz, "Türk Lirası'na itibar kazandırma kampanyası çerçevesinde bir hutbe okuttuk ve hac için de yurtiçindeki harcamalan lira ile yapacağız. Hac parasuıın büyük bir bölümü de Türk Lirası ile olacaktır" dedi. Tarımcılardan Çiller'e tepki • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türkiye Tanmcüar Vakfi Genel Başkanı Abdullah Aysu, DYP Genel Başkanı Tansu Çiller'in tânmla ilgili açıklamalanna tepki gösterdi. Çiller'in "Haksız rekabetle Hasan'ı batınr, Hans'ı çıkanrsınız" sözlerinin gerçekleri yansıtmadığını savunan Aysu, "Çiller'in iktidar olduğu dönemde yapnklan Hasan'a mı yaradı?Hans'amı yaradı?" dedi. Aysu, "Çillerdöneminde yapılan yasal düzenlemeler yabancı tütûnü teşvik etti" dedi. tstanbul'da Banş Günü'nü kutlamak isteyen HADEP'lilere polis, gaz ve gözyaşartıcı bombayla müdahale etti Kuflama yerine çatışmaİstanbulHaber Servisi- 1 Eylül Dünya Banş Günü'nü Topkapı'da kutlamak iste- yen Halkın Demokrası Partisi (HADEP) üyelerine polis müdahale etti. Yüzlerce kişi gözaltına alınırken, polis müdahale sırasmda gaz ve göz yaşartıcı bomba kul- landı, havaya ateş açtı. HADEP üyesi yaklaşık 4 bin kişi banş gününükutlamakvepolisin önceki akşam partinin Zeytinburnu llçe Orgütü önünde düzenlediği baskında ilçe binasının 5. ka- tından düşen Z*ynelDurmuş'un ölümünü kınamakamacıyla öğle saatlerinde Topka- pı'daki boş alanda toplanmaya başladı. Alan çevresinde güvenlik önlemleri alan polis, toplu taşıma araçlan ve otobüslerle • Banş Günü'nü kutlamak ve polisin önceki akşam partinin Zeytinburnu llçe Örgütü önünde düzenlediği baskında ilçe binasının 5. katmdan düşen Zeynel Durmuş'un ölümünü kınamak amacıyla Topkapı'da toplanan HADEP'lilere müdahale eden polis, çok sayıda kişiyi gözaltına aldı. Topkapf ya gelmeye çalışan HADEP'H- lerin. daha önceden bu alana gelen gruba katılımını önlemekistedi. Bunun üzerine, alanda toplanan göstericiler ile güvenlik kuvvetleri arasında taşlı çatışma yaşandı. Polis bu sırada göz yaşartıcı bomba kul- landı. Olaydan sonra polis, otobüslerle gelen gruplann. alanda toplananlara katılması- na izin verdi. Daha sonra sayılan gittıkçe artan göstenciler. güvenlik çemben altın- da 1 Eylül Dünya Banş Günü'nükutladı- lar. '1 Eylül Şehidi, Z«ynel Dunnuş* pan- kartını açan HADEP'liler, "Banşa Uza- nan Elkr KnTİsuT, "Şehid Namınn" ve tt Biji HADEP" sloganlannı attılar. Kutla- manın sonaermesinın ardından oluşturdu- ğu çemben 2 koldan açan polis, bu şekil- de grubun dağılımını sağlamak istedi. Po- lislenn arasından geçen göstericiler, PKK ve lıden Abdullah Öcalan lehinde slogan- lar atmaya başladı. Edimekapf ya doğru yeniden yürüyüşe geçen göstenciler, yolu trafiğe kapatarak taş ve sopalarla araçlara saldırdı. Polis, göstericilere gaz ve göz yaşartıcı bomba atarak müdahale etti. Göstericilerin taşlarla karşıhk vermesi üzenne polis, önce gerçek mermiyle ha- vaya sonra kuru sıkı ateş açtı. Çok sayıda göstenci gözaltına alınırken, diğerleri de küçük gruplar halinde değişik yönlere kaçmaya başladı. Topkapı'dan Edırnekapı. Millet Cadde- si ve Vatan Caddesi yönüne doğru kaçan gruplar, emnıyet kuvvetlen tarafından uzun süre takip edildi. Polislenn gösten- cileri dağıtmak için attığı gaz ve göz ya- şartıcı bombadan. göstericilenn yanı sıra, çok sayıda gazeteci ve polis de etkılendi. HADEP Istanbul tl Başkanı DoğanEr- baş yaptığı açıklamada, partililerin gö- zaltına alınmasına tepkı göstererek. ''Ba- nş ödemini dile getirmek için Ankara'ya lüaşmak isteyen binlerce üyenüzingözalu- na alınması, seyahat özgürlüğünün engel- lenmesi, yaralananlann obnası ve bir kişi- nin otümüne sebebiyet verilmesi kaygı ve- ricidir" dedi. ÇIKLAMALARA YASAK Güneydoğu'da coplar konuştu DtYARBAKIR (Cumhuriyet Bürosu)-1 Eylül Dünya Banş Günü nedeniyle Güneydoğu'da HADEP'lilerin başta Diyarbakır olmak üzere açık alanlarda yapmak istedikleri basın açıklamalanna izin verilmedi. Batman'da polisin coplu müdahalesi sonucu çoğunluğu kadın 20 kişi yaralandı. Diyarbakır'da Kartar Kavşağı'nda önceki gün çok sayıda polis ve HADEP'linın yaralandığı olaylı 1 Eylül etkinliğinin ardmdan dün de gergin anlar yaşandı. HADEP Diyarbakır ll Orgütü, dün öğlen saatlerinde Dağkapı Meydam'ndaki Dalokay Çarşısı üzerinde kitlesel basın açıklaması yapacağını duyurmuştu. Ancak dün sabah saatlerinden itibaren çok sayıda polis, belirtilen alanda geniş güvenlik önlemleri aldı. Polis, açıklamanın yapılacağı alana çıkan yollann bazılannı araç trafiğine kapadı, minibüs güzergâhım da değiştirdi. Dağkapı Meydanı'na giden birçok kavşakta ve sokak ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ başlannda polisler w _ ,. konuşlandınldı. Çok • Batmanda sayıda yurttaş üst basın aramasından geçirildi. açıklamasına izin Emniyet Müdürü Atilla vermeyen polis, Çuıar da alınan parti merkez ilçe önlemleri yerinde binası önünde denetledi. Telsızlerden toplanan sık sık şüpheli kişilenn HADFP'lilere gözaltına ahndığı ^ ^ - İ l , anonslan duyuldu. copla müdahale G ö z a l t l s a y ı s ı k e s i n etti. 20 kişi olarak açıklanmadı yaralandı. ancak yüzün üzerinde olduğu bildirildi. ÇİZMEDEN YUKARI MUSA KART m.kartfu superonline.com.tr ARIŞTAN KORKMAYIN Polisinyasakçı tutumu kuuındı İstanbul Haber Servisi - 1 Eylül Dünya Banş Günü nedeniyle yapılan banşçıl gösterilere polis saldınsı kınandı. Partiler, sivil toplum örgütlen ve sendikalar yaptıklan açıklamalarla "banştan korkanlann" banş isteyen yurttaşlara karşı adeta savaştaymışçasına saldırdıklannı belirttüer. ÖDP, 1 Eylül Dünya Banş Günü nedeniyle Bakırköy Özgürlük Meydam'nda "barış zuıciri" oluşturdu. Polisin izinsiz gösteri yapıldığı ve dağılmalan gerektiği yönündeki uyanlan üzerine ÖDP Genel Başkanı Ufuk Uras, valilikten ızm aldıklannı söyledi. Uras, 21. yüzyılın ilk banş gününün son derece buruk yaşandığmı belirterek birçok etkinliğin yasaklandığını söyledi. Bu durumu protesto ettiklerini kaydeden Uras, "Hükümetin bu kaba zihniyetiyle Türkiye'nin Balkanlar- Kafkasya-Ortadoğu arasında enerji kaynaklan üzerinde büyük çıkar çattşmalannın sürdüğü şeytan üçgeninde banş gücü olması ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ Diyarbakır Demokrasi Platformu sözcüsü Osman Baydemir öncülüğünde 30 kişilik bir grup Içişlen Bakanı Rüştü Kazım Yücekn'e faks çekerek polisin saldınsını kınadıklannı belirttüer. Diyarbakır Valiliği de önceki gün çıkan olaylara ilişkin yazıh açıklama yaptı. Açıklamada, çıkan olaylarda 14'ü polis olmak üzere 25 kişinin yaralandığı, 28 kişinin gözaltına ahndığı ifade edildi. Batman'da da açık alanda yapıhnak istenen basın açıklamasma izin verilmedi. Bunun üzerine çok sayıda HADEP'li, partinin merkez ilçe binası önünde toplandı. Polisin kalabalığa müdahelesi sonucu çoğunluğu kadm 20 kişi çeşitli yerlerinden yaralandı, 50 kişi gözaltına alındı. Önceki gün gözaltına almanlar arasında HADEP ll Başkanı Murat Ceylan ve parti yöneticilerinin de bulunduğu, toplam 98 kişinin emniyetteki sorgulannm sürdüğü ifade edildi. Mardin'de de valilikçe açık alandaki bir etkinliğe izin verihneyince açıklama parti binasında yapıldı. Siirt'te ise 1 Eylül sakin geçti. Cumhuriyet Meydam'nda yapıhnak istenen kitlesel açıklamaya izin verihneyince HADEP 11 Başkanı Ahmet Konuk, parti binası önünde toplanan bin kadar kişiye seslendi. Kalabalık daha sonra olaysız dağıldı. Siirt, Bingöl, Ağn ve Yalova'da da 1 Eylül etkinlikleri nedeniyle çok sayıda yurttaşın gözaltına alındığı öğrenildi. KESK'in düzenlediği panelde barış ve demokrasi tartışıldı 'Barış' arbk daha anlamh ekmek yoksa, banş dayok" sloganlan atarak Taksım TÜYAP önünde toplanan yaklaşık 200 Emegın Partısı (EMEP) üyesi, 1 Eylül Dünya Banş Günü'nün kutlanmasım engelleyenleri kınadı. EMEP tl Başkanı Memet Kıhçaslan, banş isteyenlere karşı terör etkinliklerinin yasaklanmasun n partiler ve . , v rı > b a n § t a n korkanlann banş isteyenlere savaş açarcasına saldırdıklannı estirüdiğinı söyledi. SAMSUN (Cumhuriyet) - "1 Eylül Dünya Banş Günü" nede- niyle Samsun'da, KamuEmekçi- leri Sendikalan Konfederasyo- nu'nca (KESK) "Banş ve De- mokrasT konulu panel düzen- lendi. PaneliyönetenKESK Dö- nem Sözcüsü Metin Erol, "Yer- vüzündesavaşlann sûr- düğü, demokratik hak ve özgüriûkkrin kulla- ndmadığı bir sürecte 'banş' sözcüğü, daha da anlam kazanıyor" dedi. Gazi Sahnesi'nde Paneli yöneten KESK Dönem Sözcüsü ve Eğitim-Sen Başkanı Metin Erol, "Zorbabklann, anti- demokratik uygulamalann. yol- suzlukların. haksızhklann getir dağüımındaki adaletsizfiklerin olduğu bir ülkede banş da kolay değil. KESK. emeğjn özgürieşti- • KESK Dönem Sözcüsü Metin Erol, "Yeryüzünde savaşlann sürdüğü, demokratik hak ve özgürlüklerin kullanılmadığı bir süreçte 'banş' sözcüğü, daha da anlam kazanıyor" dedi. düzenlenen panele konuşmacı olarak CHP Merkez îlçe Başka- nı Levent Yentür, ÖDP Temsil- cisiHüseyüıGüngör, SİP Yöne- tim Kurulu Üyesi Gamze Ozde- mir, EMEP ll Başkanı Sait Ko- caman katüdı. Parti temsilcileri banş ve demokrasi konusundaki düşüncelerini dile getirdi. ği bir banşj savunmaktadır" de- di. Savaş ve banşuı ikiz kardeş olduğunu. bu iki sözcüğün varlı- ğının insanlık tarihi kadar eski olduğunu anlatan Erol. konuş- masmı şöyle sürdürdü: "Savaş yıkıcı bir sûreçtir. 21. yûzyıl, 'Yeni Dünya Düzeni' adı altındayenibirbarbarukdüzeni- ne işaretetmektedir.Dünya ülke- krininyeniden paylaşılması poli- tikası, çaûşmalan üst noktalara çıkartrmş, birçok bölgeyi savaş alanmaçevirmiştir. Balkanlar'da, Kafkaslar'da, Orta Doğu'da. lîzak Doğu'da, Afrika'da >*aşa- nanlar somut örnekkrtür. Küre- seüeşmepoütikalanise tam bir felaketk sonuç- lannuştır. Bir yandan ülkekr arasmdaki ge- Hştnişiik ve zenginük farkı şiddetk artarken diğeryandantüm ülke- krdetoplumsal sınıflar arasmdaki zenginlik farkı da «i- derekaçılmıstır. Böytesineohım- suz bir ekonomik, siyasal ve sos- yal ortam oluşmasundan sorum- hı olarüann banştan bahsetmesi inandıncı değildir. Bu nedenle banşısavunmakküreselleşmeye, özelkştinneye, yoksuüuğa, ezü- mişliğe karşı çıkmak demektir" Açlık sınınnda banştan söz edHemez CHP tstanbul ll Başkanı Ceroal Özdemir ve CHP'liler ise îstiklal Caddesi'nde karanfil dağıttılar. Özdemir. toplumun büyük kesiminin açlık sınınnın altmda olduğu bir zamanda banştan söz edilemeyeceğini belirtti. Sosyalıst İktidar Partisi'nden (SİP) yapılan açıklamada, banş ve kardeşliğin sağlanmasının sosyalizm mücadelesine bağh olduğu belirtildi. Mezopotamya Kültür Merkezi'nden (MKM) yapılan açıklamada da banşın, insanhğın en temel ihtiyacı olduğu kaydedilerek "Ülkede bugün banş, her şeyden daha önemli yer rutuyor" denildi. Çağdaş Hukukçular Derneği tstanbul Şubesi'nden yapılan açıklamada ise polisin saldınlan kınanarak "Dünya Banş Günü, Türlaye''de bu yıl da yasaklandı; bilançosu 1 ölü, yüzlerce gözalti ve yarah. H alkrn üzerine yinc coplaria, panzerierte saldınldı. Yine saçlanndan sürüklenen, sokaklarda tekmelenen insan görüntüleri önümüzde" denildi. Beşiktaş Belediyesi de 31 ülkenin banş ağaçlannın bulunduğu Dünya Banş Parkı'nda bir kutlama töreni düzenledi. TlRMIKI AYDIN ENGtN aengin(â doruk.net.tr Yollardayızya, öyle gazetedeki odada, masayakurulup "beleş" gazete okumak mümkün değil. Ben de gazete bayiine gi- dip, parayı bastınp gazete alıyorum. Üs- telik görev gereği tek gazeteyle de yeti- nemeyeceğimden dört gazete için cebi- me davranmak zorundayım. Epeydir yollardayız ya artık aldığım gazetelerin kaç para tuttuğunu da ez- bertedim. Foça'da, ufaktan selamlaş- maya başiadığım gazete bayiine girip her günkü gibi saydım: - Cumhuriyet, Hüıriyet, Milliyet, Ra- dikal... Sonra da bayiye ktyak olsun diye ön- ceden hazıriadığım bozuk paralan uzat- tım: Bir milyon elli bin lira. Bayi besbel- li ki sabahtan beri ezberlediği uyanyı bana da yineledi: - Bir milyon yüz elli bin liraricaede- yim abimden... Üsteledim: - Benimkiler bir milyon elli bin tutu- yor. Güldü". - O dündü canım abicim. Senin ga- Cumhuriyet 500 Bin Lira Eder mi? zete 500 bin oldu... Boş bulundum: -Yokyav?.. Yıne güldü: - Takma kafanı abicim. Cumhuriyet okuyucusu ağlaya ağlaya da olsa 500 bini bastınr, gazetesini alır. Hastalık gi- bi bi şey yani canım abicim... Kıyı boyunca yürüyüp, Foça Rasgele Şenliği'nin "sponsorkahvesi" Neco'da bir iskemleye çöktüm. Ismarladığım kahve gelmeden yan masadan "laf" geldi: - Aydın Bey hayırlı olsun. 500 bine. çıktınız. Maaşlara da zam var mı? Bu tehlikeli soruyu, başka bir soruyla savuşturmayt denedırn: - Boş verin siz maaşları. 500 bin sizin için fark eder mi? Dudak büktü. Sorusuna karşı sorumu yine soruyla yanıtladı: - Valla dört yüzü veren beş yüzü de verir. Verir de Cumhuriyet beş yüzde kalır mı? Al bakalım! Sahiden 500 binde kalır mıyız? Kala- bilir miyiz? Kalsak bile 500 bin lira bizim okurları etkilermi? Etkilerse ne kadar et- kiler? Örneğin gazeteyi almaktan vaz- geçecek kadar etkiler mi? Once Neco'da, sonra az ötedeki çay bahçesinde, sonra şenlik izleyen yerii turistlerin, sonraşenlik izleyen Foçalıla- rın arasında bir "mini anket" yaptım. Biliyorum. Elbette bilimsel bir değeri yok. Ama Cumhuriyetokuru denen "tu- haf yaratık"Xan ilginç kesitler sunuyor: Bir seçki izlemek ister misiniz? Buyrun: ••• Bir yerii turist - Adı lazım değil(miş) - ...Sorun fiyatında değil içerığinde. Cumhunyet ölüm oruçlarını yok sayı- yor. Bak, Aydın arkadaş, bugün otuz ikinci şehit verildi. Ama Cumhuriyet iç sayfalarda yer vermiş. O da kısacık... Sorun bu işte... Cezmi Karlıdağ (O da yerii turist ve emekli öğretmen) - Cumhuriyet oku- mazsam, pantolonsuz sokağa çıkmış gibi olurum Engin Bey. Ama siz de ölüm oruçlanndan başka konu bilmiyorsu- nuz. Birde Güneydoğu meselesi... İn- san gazetesinde biraz çeşit anyor ca- nım... Çay bahçesinin garsonu - Cumhu- riyetokumak için üniversite mezunu ol- mak lazım bey. Zaten ben gazete al- mam. Televizyon bakanm... Nejdet (Adı j ile yazılırmış ve sade- ce adı yeteriiymiş. Izmir'de beyaz eş- ya bayii) - Ben üç gazete alınm. Cum- huriyet'e babadan alışkanlığımız var. Bı- rakamam. 500 bin bana koymaz. Ama emekliler epey zorlanır gibi geliyor ba- na... Ama yine de alırtar gibi de geliyor bana... Sevilay Kanat (Ege Üniversite- si'nde öğrenci) - Birkaç arkadaş birieş- tik her biri bir gazete alıyor. Bana Cum- huriyet düşüyor. Arkadaşlarla konuşa- cağım, bana haksızlık oluyor. Ben Mil- liyet alayım, Melda, Cumhuriyet alsın. - Onun babası daha zengin. Ekrem Samurlu (Avukat) - Okuyu- cusuyla inatlaşıyor Cumhuriyet. Inatsa inat. Bir milyon yapın yine alacağız. Var mı diyeceğiniz? Ayşe Naz Samurlu (Avukatın eşi) - Mecburen alacağız. Başka çaremiz mi var? Hakan Kocaer (Petrol mühendisi) - Valla ne diyeyim? 5 milyon değerin- deki gazeteyi 500 bine veriyorsunuz. Hâlâ biz kârdayız... ••• Mini anketim böyle uzayıpgidiyor. Ben tam olarak ne dediklerini çıkaramadım. Ama 500 bin liralık fıyat, okuru benim kadar şaşırtmamış gibi geldi bana. Ne dersiniz? • • • llhan Selçuk'a not: llhan Abi, "Gaze-' teyezam geldi, maaşlara da zam var mı"; diye soran okura ne cevap vereyim?