Katalog

SAYFA CUMHURİYET 13 EYLÜL 2001 PERŞEMB TARtHİN EN BÜYÜK TERÖRÜ DUNYADA BUGUN ALİ StRMEN Dehşet ve Haypet 21. yüzyılın 264. gününde ABD, tarihinin en büyük dehşetini yaşadı. New York'un göbe- ğinde uçak saldırılanyla, ikiz Dünya Ticaret Merkezi kuleleri ile bir başka gökdelen yıkılı- yor, 20.000'den fazla insan can veriyor ve Amerikan askeri gücünün simgesi Penta- gon'un bir bölümü, başka bir uçağın saidın- sıyla büyük ölçüde hasar görüyor, subaylar ölüyor ve Biıieşik Devletler tam bir panik için- de ne yapacağını şaşırıyor, Başkan George W. Bush'un uçağı VVashington'a indirilmiyor, baş- kentteki resmi dairelerin önemli bir bölümü ile New York'taki büyük binalar boşaltılıyordu. ABD, tarihinde ilk defa evinde, hem de fena şekilde vurulmuştu. 1941 yılında Pearl Harbor'daki, Japon bas- kınındaki şaşkınlığı, hatta bu kez baskın baş- kenti ve en büyük metropolünde olduğu, üs- telik simgeleri vurulduğu için daha büyük bir dehşeti yaşıyordu ABD. Dehşet canlı yayınla dünyaya yayıltyor, yer- kürenin dört bir yanında insanlar, naklen ya- yında uçakların saldırılannı ikiz kulelerle birlik- te, bir efsanenin, ABD'nin evinde vurulmazlı- ğının, dokunulmazlığının çöküşünü izliyorlar- dı. 11 Eylül 2001 öncesi ve sonrası dünya ve ABD aynı dünya ve ABD olmayacaklar. ABD vatandaşları, ilk kez kendı toprakları üzerinde, başka ulusların daha önce yaşadık- ları dehşetin bir benzerini yaşadılar. ••• Olay dehşet olduğu kadar da hayret verici. Çünkü, ABD haberalma servisleri ve onlar- la biriikte çalışan bilimsel araştırma kurumla- n, ülkeleri için 21. yüzyılın en büyük tehdidi- nin, uluslararası terör olduğunu uzun süredir yazıp çizmekte ve karar mekanizmalannı uyar- maktaydılar. Bunlardan biri olan, CIA ve yan kuruluşlan ile biriikte çalışmakla ün yapan, aynı zaman- da ciddiyetiyle tanınan Georgetovvn Üniversi- tesi'nin bir yıl önce yayımladığı raporda, 2001 yılından da söz edilerek aynı tehlike özenle vurgulanıyordu. Bütün bu bilgilerin ve uyarıların ışığında, ABD'nin böylesine gafil avlanmasını anlamak güç. Tabii bu hayreti dile getirirken, birnoktayı da görmezden gelmeyelim; terör eylemleri, dü- zenli askeri saldınlara oranla, önceden kesti- rilmesı ve önlem alınması daha güç girişimler- dir. Zaten sözünü ettiğimiz raporiarda, bu tür eyiemlerin 21. yüzyılda ABD için en büyük teh- didi oluşturduğunun vurguianma nedeni de budur. Üstelik Georgetovvn Üniversitesi'nin rapo- runda, bu yılın tarihi de verilerek, terör eylem- lerinin şekil değıştireceği ve daha geniş kitle- leri hedef alacağı da belirtılmıştı. ••• Bu arada, hâlâ kalkan sistemi ya da yıldız- lar savaşı projeleriyle, Amerikan silah sanayi- ini pompalama politikasını güden George W. Bush da açığa düşmüştür. Çünkü muazzam paralara mal olacak olan bu sistem uygulanmaya konulmuş olsaydı bi- le, bu veya benzeri bir saldırı karşısında srfır etkinlikte olacaktı. Belırttığım gıbı, o projenin esas amacı, gü- venlik adı altında, Amerikan silah sanayiini desteklemek, bu yolla ekonomik krize çözüm aramaktı. Aklı başında herkesin içtenlikle kınadığı (Fi- listin ve Irak'taki tepkilere başka biryazıda de- ğineceğim) saldınnın sorumlularını saptamak- ta ABD çok titiz davranmak zorundadır. Tıpkı 1961 Küba füzeler bunalımı sırasında, olayı bütün ayrıntıları ve kanrtlarıyla, fotoğraf- larıyla gözlerönüne seren mükemmel birdos- ya ile ortaya çıkıp, sonra da tepkisini koyan Kennedy gibi davranmalıdır, Geonge W. Bush. Çünkü herkes biliyor ki tarihinin en büyük şokunu yaşayan VVashington, eşi görülmemiş birtepki koyacaktır. Ama bu tepkinın yanlış bir hedefe yönelmesi, 11 Eylül'dekini aratmayan bir başka terör eylemine dönüşebilir. Kurbanlan cellada dönüştürmek, terörün in- sanlığa kurduğu en büyük tuzaklardan biridir. Kimse unutmasın! ACI KAYBEVflZ Türkıye Gazetecıler Cemıyeti'nın ilk üyelerinden, Onur Kurulu Üyesı ve Basın Şeref Kartı sahıbı gazetecı ağabeyımız ABBAS PARMAKSIZOĞLU'nu 12 Eylül 2001 Çarşamba sabahı yıtırdık. Türk basınına uzun yıllar muhabır, yazar ve yönetıcı olarak değerlı katkılarda bulunan Abbas Parmaksızoğlu. 1989 yılında da Türkıye Gazetecıler Cemıyeti'nın Burhan Felek Basın Hızmet Ödûlü'nü almıştı Parmaksızoğlu son olarak Türk Kalp Vakfi'nda Basın Müşavırlığı görevnıde bulunuyordu. Abbas Pannaksızoğlu'na 14 Eylül 2001 Cuma günü saat 10 OO'da Türt Kalp Vakfi'nda, saat 11 00'de de uzun yıllar hızmet verdığı Tüıkıye Gazetecıler Cemıyeti önünde bırer tören düzenlenecek. Parmaksızoğlunun cenazesı Levent Camıı'nde kılınacak öğle namazından sonra Zıncu-lıkuyu Mezarlığı'nda toprağa venlecek Abbas Pannaksızoğlu'na Tann'dan mağfıret, aılesuıe ve gazetecı dostlanna başsağlığı dılenz TÜRKİYE GAZETECfLER CEMİYETİ Korsıınlaryolcuhırdathyakmhmtu anımahmm veonlaraaz sonra öleeefderinisöylemeleriniistemiş Kaçınldık,kaçırdchk...Haber Merkezi - Dünya Ticaret Merkezi'nin ikiz kuleleri, yolcu uçaklannın kullanıldığı "kamika- ze" saldınlanyla yerle bir olurken New York'u saran toz bulutunun dağılmasıyla biriikte yaşanan faci- aya ilişkin aynntılar da gün ışığına çıkıyor. Kaçınlan uçakJardaki yol- culann çığlıklan kulelerde mahsur kalanlann feryatlanna kanşırken acının ve çaresizliğin gerçek öykü- len televizyon ekranlanna ve gaze- te sayfalanna taşınmaya başladı. United Airlines'a ait Boeing 757'nin 93 sefer sayılı uçagı Pennsylvania'ya dûşmeden önce, uçağın tuvaletindeki bir erkek yol- cu cep telefonuyla aradığı acil du- rum görevlilerine, "Kaçınkük, ka- • Tarihin en büyük terör olayında aynntılar yavaş yavaş ortaya çıkıyor. İkiz kulelere çakılan uçakta bulunan Barbara Olson, eşini iki kez aradı ve az sonra öleceğini haber verdi. Olson, eşine hava korsanlannın mürettebattan bazı kişileri bıçakladığını da söyledi. Yıkılan kulede ise ayn bir dram yaşanıyordu. 103. katta mahsur kalan insanlar dışan çıkmaya çalışıyor, bazılan da yakınlannı anyordu. Ailesine telefon eden bir Kolombiyalı, "Bir yere kıpırdayamıyoruz. Her yer duman doldu" dedi. Ve çok geçmeden telefondaki ses sustu... çınkhkj' dedi. Pittsburgh kentinin yaklaşık 130 kılometre güneydo- ğusunda 38 yolcu ve 7 kışılik mü- rettebatıyla yere çakılan uçak, American Airlines ve United Air- lines'ın kaybolduğunu açıkladığı dört uçaktan biriydi. Kaçınlan uçaklardan ikisinın hedefî New York'taki Dünya Ticaret Merke- zi'nin ikiz kuleleri, dığeri ise baş- kent Washington'daki ABD Savun- ma Bakanlığı (Pentagon) binasıy- dı. New York'tan San Francisco'ya giden uçaktan, öncekı gün yerel sa- atle 10.00'da dûşmeden önce Pennsylvania'daki acil durum gö- revlileri uçağın tuvaletindeki bir er- kek yolcudan telefon aldı. West- moreland ilçesindeki acil durum görevlilerinın şefı Glenn Cramer. arayan kişinin, "Bu bir şaka değü. Kaçınldık, kaçınldık.." dedığıni vurguladı. Cramer, bu kişinin uça- ğın düşmeye başladığı, patlama se- si duyduğu ve uçaktan beyaz bir duman çıktığı şeklindeki sözlerin- den sonra, bağlantının kesildiğinı söyledi. Uçuş görevlisi CeeCee Lyles de Flonda'nın Fort Meyers böigesın- Dünya TicaretMerkeri'nin yıkılan kulelerinden geride kalan toz bulutu tûm şehri sanh. İnsanlar enkazdan çıkmış gibiydi. (Fotoğraf: AP) Kulelerin 80 ve 76. katında bulunan bir Yugoslav ve birltalyan kılpayı kurtuldu Yaşama koşar aclıııı.•.• Dünya Ticaret Merkezi'nin 80 ve 76. katlanndan koşarak kaçmayı başaran Italyan ve Yugoslav asıllı iki kişi kurtuluş maceralanrjı anlattı. ROMA (AA) - Dünya ABD'deki Dünya Ticaret Merkezi'nden son anda kurtulan bir Italyan ve Yugoslav'ı ko- nuşuyor. New York'ta hava saldınsına uğra- yan Dünya Ticaret Merkezi'nin kule- lerinden birinin 76. katında işyeri bu- lunan Italyan uyruklu bir kişi, merdi- venlerden koşarak inmeyi ve faciadan kurtulmayı başardı. Italyan ANSA ajansına göre Food and Wme adlı fir- manın başkanı Lucio Caputo. uçağın binaya çarpmasından sonra merdiven- lere firladı ve aşağı inmeye başladı. 50. katta herkesi durduran itfaiyecılerden sıynlmayı başaran Italyan, binadan çı- kıp otomobilıne bindi ve 200 metre uzaklaştıktan sonra kansını telefonla aramak için durdu. Tam o sırada dev bi- na arkasından gürültüyle çöktü. Saldınlar sırasında Dünya Ticaret Merkezi'nin kulelerinden birindeki iş- yerindebulunan Yugoslav uyruklu başka bir kişi, 80 kah koşarak indı ve faciadan kurtuldu. Bir bankada çalışan Ljüjana Zivkoviç adlı kadın, Yugoslav özel teie- vizyon kanalı BK'ye telefonla yaptığı açıklamada, yandakı kulede patlamayı duyduktan sonra merdivenlerden uıme- ye başladığını anlattı. 80. kattan 30. kata vardığında içinde bulunduğu kulede de patlama meydana geldiğini belirten Zivkoviç, "Binadan çtkmayı başardım, Yugoslav^a'ya 2 yıl önce düzenlenen bombardımanda da hayatta kabnışom" dedi. IĞNELt FIRÇA ZAFER TEMOÇİN 80İM! de görevli polis memuru eşi Lorne Lyles'i cep telefonuyla arayarak ona, "Seni ve çocuklan çok seviyo- rum" dedi. Uçuş görevlisınin tey- zesi Mareya Schneider'a göre. CeeCee Lyles telefonda ağlıyor ve eşi uçakta ağlayan insanlann ses- lerini duyuyordu. Schneider, yeğe- ninin kaçınldıklannı söyledıkten sonra telefon bağlantısının kesıldi- ğini belirtîı. Bombalı üç klşl var' Uçak yolculanndan MarkBing- ham'ın annesi Alice Hoglan da San Francısco'daki KTVU-TV'ye yap- tığı açıklamada, oğlunun kendısı- nı arayarak "Teslim ahndık. Vanla- nnda bombaolduğunu söyleyen üç Idşi var" dedığıni söyledı. Radar- lar, San Francisco'ya giden uçağın Cleveland'a yaklaştığında keskin bir dönüş yaptığmı ve yere düştü- ğu Pennsylvanıa eyaletine doğru yöneldığını tespit etmiştı. Adını açıklamayan Amenkalı yetkılılere göre FBI, Beyaz Saray'a, bu uça- ğm Maryland bölgesı yakınındaki "Camp Da\Td"e yönelmış olabile- ceğı yolunda uyanda bulundu. Be- yaz Saray'ın da hedef olabılece- ğınden endışe eden FBI, saldınlar sırasında Florida'da bulunan Baş- kan George Bush'u taşıyan uçağın yönünü, Louisiana ve Nebraska'ya çevırmişti. Bu arada, güvenhk yet- kililerinin, kaçınlan uçaklann her birinde 3 ila 5 teröristin bulundu- ğunu sandıklan belirtildi. Mürettebatı bıçakladılar' ABD'de Boston-Los Angeles iç hat sefenni yaparken kaçırılarak New York'taki Dünya Ticaret Mer- kezi ikiz Kuleleri'nden bınnın yı- kılmasında kullanılan American Airlines uçağında bulunan kadın yolculardan bırinın, ölmeden önce kocasını telefondan iki kez aradığı ortaya çıktı. CNN televizyonunun habenne göre, bu yolcu 1955 do- ğumlu Barbara Oison. Kocası Ted Olson la telefonla gorüşen Barba- ra Olson'un ilk arayışında uçağın kaçınldığını söyledıği, bir ara ke- silen bağlantıdan sonra Barba- ra'nin tekrarkocasını aradığı belir- tildi. Olson'un kocasına tüm yolcu- lar ve mürettebatın uçağın arkasın- da toplandığını, eylemde sadece bı- çak ve karton keseceklennin kulla- nıldığını söylediği kaydedıldı. Ted Olson, eşınin uçağı kaçıranların milliyeti ya da nıyetleri hakkında bilgi vermediğini de söyledi. Barbara Olson'un eşinı son ara- yışında ise *az sonra öleceğini'' ha- ber verdiği ortaya çıktı. Fox tele- vizyonunun verdiğı habere göıe, bir televizyon şırketınde yorumcu olarak çalışan Olson, eşine, "hava korsanlannm bıçaktehdidiyle tüm yolcuian uçağın arka bölümüne topladıklanm ve yakınlannı ara\ a- rak az sonra öieceklerini bildirme- leriniistediklerini" söyledi Barba- ra Olson, konuşma sırasında ha\a korsanlannın mürettebattan bazı- larını bıçakladıklannı haber verdi- ği de belirtildi. 103. katta sıkıstık. çıkamıyoruz...' "103. katta süaşıp kakhk. Bir ye- re kıpırdav'anmoruz. Her yer du- man doldu»." New York'taki Dün- ya Ticaret Merkezi'ni hedef alan hava saldınsından sonra bınada mahsur kalan bir Kolombiyalı, cep telefonundan ailesine hep bu söz- len tekrarladı ve çok geçmeden te- lefondaki ses sustu... Merkezın 120. katında bulunan lokantada beş yıldır garson olarak çalışan Kolom- biyalı VVilder Gomez Piedrahi- ta'nın erkek kardeşi, Kolombi- ya'dan kardeşini telefonla aradı. Çünkü TV'den uçaklı saldınyı gör- müştü ve kardeşi o bınada çalışı- yordu. Wilder, ağabeyinın telefo- nunu aldığında lokantadan 17 kat aşağıdaydı. Ağabeyine, süreklı ay- nı şeyi söylüyordu: "103. katta süaştık kaldık.Kaça- mryoruz. Her yer duman doldu.«" Sonra anıden bağlantı koptu. Wil- der, genellıkle geceleri çahşıyor- du. Amapatronu. salı sabahı işe er- ken gelmesini söylemıştı Öncekı gün 38. doğum gününü kutlayan VVilder, ailesine telefon ederek lo- kantadakı sözleşmesının altı ay uzatıldığı müjdesini vermişti.