Katalog

•YLÛL2001PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA TARİHİN EN BÜYÜK TERÖRÜ 11 tiinya ABD'dekisaldınlan kiminyaptığım sorarken gözlerSuudi asıllı teröristeçevrildi BinLadin:Benyapmadım Afganistan Patlamayı muhalefet DışHaberfer Servisi - Afganistan' ın bas.kenti Kâbirde önceki gece gerçekleşen patlamatan Afgan muhalefeti üstlenirken Birleşmiş Milletler(BM)ülkede "bulunan yardım görevlilerini çekeceğini açıkladı. Başkent Kâbıl'de havaalanındâ önceki gece meydana gelen patlamalann ardmdan gözler önce Washington'a çevrüdi. Afganistan, ABD'deki saldrnlann sorumlusu olabüeceğinden şüphelenikn Usame bta Ladin'i bartndırdığı için, Kâbire yönel'ık fiize saldırüannm ABD taraftrtdan bir "nnsilteme" olarak yapılabileeeği üıtimaii ûzerinde duruldu. Ancak, Pentagon'dan yapılan açıklamada ABD'nin saldınlarta bir ilgisi olmadığı bildirildi. Saldınyla ilgiii açıklama, dün sabaha karşı Kuzey Ittifakı olarak bilinen Mgannuıhalif güçlerinden geldi. Muhalefet yetkilüeri, Talebanjetlerinin saldınsına misilleme olarak. Kâbil havaalanına dün hava ve roket saldınsı düzenlediklerini açıkladı. Taleban karşıtı hareketin üstdüzey komutanlanndan Bismâlah Han, Kâbil'in kuzeyindeki bir bölgedea uydu telefonu aracıuğıyla Reuters'e yaptığı açıklamada, "Tafcban'm saidıniarmıâurâurmak içuıbirşeyyar>nıak zorundaydıkvetek çaremjz buydu" âedi. Yarvhmgörevtikri çeküiyor Birieşmiş MiUetier' in, ABD'deki saldmlann ardmdan Afganistan'daki 80 uluslararası yardım görevlisini çekmeye başladığı büdirüdL BM însani Işler Koordinasyotıu Bûrosu (OCHA) taraftndan yapılan açıklamada, "yeni koşularnedeniyk: gönzv&krkıgeçiciobrak çekadiğPbeürrM. Afganistan'daki uîuslararası görevlüerin, başkent Kâbil, Celalabad, Mazar, Kandahar, Herat ve Feyzabad bölgelerinde görev yaptığı kaydedildi. DışHaberierServisi-ABD, önce- ki gün on binlerce kişinin ölümüne yol açan korkunç terör saldınlan- nın yaralannı sarmaya çabalarken bütün dünya saldrnlann arkasında kimin olabileceği sorusunun yanı- tını bulmaya çalışıyor. Kuşkular Suudikökenli te- röristUsamebinLadin üze- rinde yoğunlaşırken orta- ya pek çok iddia atılıyor ve çeşitli örgütler olayı üstleniyor. Afganistan'da üslenenU samebinLa- din, dün ABD'deki saldınlarla ilgisi ol- madığını söyledi. Pa- kistan'da yayımla- nan Habrain gaze- tesine göre Bin Ladin, Afganis- tan'da iktidarda- kiTaleban'aya- kınkaynaklara, "Teröristeytem ban Amerikah gruplannişLBe- nim bu saldın- lariabirilgimvt>k" dedi. Haber, henüzba- ğımsızkaynaklarca doğrulanmadı. Ta- leban yönetimi önceki gece yaptığı açıklamada da olayı Bin Ladin'in ger- çekleştirmesirün mümkün olmadvğvru söylemişti. Afganistan'daki Taleban yönetimi- ne karşı savaşan AhmetŞah Mesud li- derliğindeki tttifak güçlerinin Pekin temsilcisi Abdûlbasir Hotak, ABD'ye yönelik saldınlann, Usame bin La- din, Pakistan tç tstihbaratServısi(IS1) ve Taleban üçlüsü tarafrndan düzen- dedi. Hindistan'm Cammu-Keşmir eyaletinde etkinlik gösteren aynlıkçı Leşker-i Tayba örgütü adrnay ayımla- nanbirbildirideyse ABD'de önceki gün düzenlenen saldınlar üstlenildi, an- cak örgüt bildiri yayrmladığını yalan- ladı. Pakistan'da üslenen örgüt adrna basvna fakslananbildıride, "ABD'de- kisakhnlar,KomutanEbuSamamayo- netimindeki intihar komandolanmız Fedayin taranndan gerçekkştirumiş- tir. Bu saldınlar terörist bir eyfcm de- Taleban'a karşı savaşan ittifak güçleri, saidınlann Bin Ladin, Pakistan îç îstihbarat Servisi ve Taleban üçlüsü tarafindan düzenlendiğini öne sürdü. lendiğini öne sürdü. Hotak, yaptığı açıklamada, "sakhnlannsorumİusu- nun sadece Usame bin Ladin olduğu- na ifişkin söylentüerinkcndisini şaşırt- tığııu" behrterek "söz konusu ûçlü- nün, sadecebötgeningüvennği veistik- ran değil, tüm dünya için çok teblike- li olduğunu" savundu. Uluslararası topluma terörle mücadelede yeni bir strateji uygulama çağnsında bulunan Hotak, "Yeni anlaytş biçimiyle strate- )iye,askeriyönkr dedabiledilmendir" ğiLtslamibir ödevdir" ifadelerine yer verildi. Daha sonra örgütûn Lahor'da- ki sözcüsü Abduüah Muntazir, böy- lebirbildiri yayrmlamadıklaruu açık- ladı. Sözcü, "Bu haberleri yalanhyo- ruz ve sorumluluğu üstlenen bildiri yayımlamadık n dedi. lngiltere Dışişleri Bakanı JackS«raw, saldınlan düzenleyenlerinkim olduk- lanna işaret etmekiçinhenüzerken ol- duğunu söyledi. Almanya Başbakaru Gerhard Schröder, Alman, tngiliz, Fransız ve îsrail istihbarat servısleri- nin saldınlarla Bin Ladin arasında bağlantı kurduklarını bildirdi. Schrö- der'in Sözcüsü Frank-Walter Stein- meier, "bedeflerin seçimi, askeri yaklaşun, profesyonel hazıruk, ma- likayn&klann boyutu ve art arda sal- dırüarı" göz önünde bulunduruldu- ğundakuşkularm Bin Ladin ûzerinde yoğunlaştığını söyledi. 'Kesinkanrtyok' Ancak Steinmeier servislerin elin- de saldılann arkasuıda kesin olarak Bin Ladin'in destekçilerinin bulun- duğu yönünde somutkanıt bulunma- dığını söyledi. Saldınlan Japon Kızıl Ordu'nun üstlendigi öne sürülmüş, ancakbu id- diadogrulanmarmştı.Talebanyöneti- mi ise Usame bin Ladin'in suçlu bu- lunmasıbalinde, iadesi olasılığını in- celeyeceklerini açıkladı. Taleban'ın Islamabad'daki büyükel- çısı Abdülsetim Zait BinLadin'in suç- lu olduğunun kanıtlanması halinde, Suudi milyarderin iadesi olasılığını değerlendireceklerini belirtti. Zaif, "Kanıüan inceJeyebilir ve bu kanıtiar ışığında önlemkr alabiliriz" dedi. Irakyönetimi ve Iran gazeteleri, saldınya ABD politikasının neden olduğunu savundu: Amerikahkovboy bedelödüyor • Irak devlet televizyonunda "Amerikalı kovboylar, insanlığa karşı işledikleri suçlann meyvelerini topluyorlar. Bu saldınlar, Amerikalı siyasetçilere indirilmiş tokat" yorumu yapıldı. BAĞDAT/TAHRAN (AA)-Irak, ABD'deki sal- dın dalgasının, "ABD'nin insanhğakarşjişledi^cjna- yetierin ürünü okJuğunu" iddia ederken tran'da ya- yımlanan muhafazakâı Tehran Times gazetesi de Amerika'run Israil'e verdi- ği şartsız desteğin bedeli- ni ödediğini vurguladı. irak devlet televizyo- nunda önceki gece New York ve Washington'daki terörist saldınlarla ilgiii haberler verildikten sonra yayımlanan yorumda, " Amerikah kovboylar, in- larmmeyvelerinitophıyor- lar.Busaldınlar,Amerİka- h siyasetçilere indirilmiş tokat" ifadesi kullanıldı. trangazetekri Iran gazeteleri de saldı- nlara değişiktepkiler ver- diler. tranDışişleri Bakan- lığı'na yakın olarak bili- nen Iran News gazetesi, "NewYorkta Terör" bas- lığıylayayımladığı başya- zıda "New York'ta yaşa- nanlann hiçbir srfatia an- latdamayacakkadar ürkü- tûcü'' olduğunu belirterek "Hangineden, bu nedente hiçbir ilgjleriolmayan bin- lerce insaıun öMürülmesi- ne ve yaralanmasma de- ğer" dıye sordu. "Bu acı- masızhğı destekknüyoruz demenm,olayıçokhafifeal- mak olacağuu" belirten IranNews,bütündünyanın bu korkunç saldrnnınkur- banlanmn dertlerinipaylaş- tığını kaydetti, Tehran Tunes gazetesi ise "Beyaz Saray'ın tsra- il'everdiğişartsız destegoı bedetini ödediği" manşe- tini atn. Gazete şu yorumu yaptı: "ABDnihayetırkçı Siyonfet rejime verdiğika- yttsadeste^nbedefiniödû- yotSiviBeritehlikeyesokan hareketier kınanacak bir davrantş oka da bu rraje- diye, ABD'nin yardım ve himayesiniisteyenSiyonist lobinin neden olduğuna biçkuskuyok." Amerikalüaım, Israıl as- kerlerininFiustinlı çocuk- lan öldürürken tekvizyon- dan seyrettiklerini belir- ten gazete, bir saldınnvn kurbanınınönceyasal yol- larabaşvuracağını, bu y ol- lardan sonuç alamazsa uluslararası platformlar- da hakkıru aramaya çalı- şacağmı kaydetti. ABD'nin bütünbu yol- lan tıkadığını ileri süren gazete, "Eğeruluslarara- a yoDarda bir süpergücün baskısı nedeniyle saldır- ganlara karşı bir önlem alamazsa ne olacak,a a çe- kenaflekrneyapacak" di- ye sordu. Tehran Times, ABD'ninbaşansızlığı açık olan Siyonistleri destek- leme politikasmı yeniden gözden geçinnesinin za- manı geldiğini belirterek "ABD yönetimi. bu traje- diye(son sakhnlar)yolaçan ve kendisinin neden oldu- ğudüşmanhkvenefretko- nusundadüşünmekzorun- dadır" dıye yazdı. Uçaksakhnlannm ardından çöken Dünya Tîcaret Merkeri'ndeki kurtarma çahşmalan sürüyor. (AP) ABD basını, korkunç terör saldınlarırnn tarihte utançla anımsanacağını yazdı: Arbkhiçbir şey eskisi gîbi olmayacak Dış Haberler Serviâ • ABD basıru, dünyayı sarsan terörist saldınlarla ilgiii olarak terörist Usame bin Ladin'm parmağı olduğuna yönelik iddialan ortak bir dille yansıttı. Haber ve yorumlar başlıklara, "Bundan sonra ne olacak, Bush ûlkeyi bu kâbustan çıkarabuir mi", "Bu gün tarihte utançla hatuianacak", "Amerika'nın en karanhk günü", "Hiçbir şey eskisi gibi olmayacak" şeklindeki ifadelerle yansıdı. Basrn, saldmlann ABD'nin savunmasız olduğunu ortaya çıkardığını öne sürdü. CNN'in, görüşüne başvurduklan tüm uzmanlara, "Kendimizi yeryüzündeki en güvenn ülkede yaşıyor sanryorduk. Bu nasıl oldu" sorusunu yöneltmeleri dikkat çekti. MSNBC'nin internetteki sitesinde Başkan George Bush'un "Halkımız şeytanı gördü" ifadesi haberlere başlık oldu. Newsweek dergisinin internetteki sitesinde, "Buişin nümankunn diye sorulurken yapılan analizlerde şu yoruma yer verildi: "Duşmanlan ustalaşarak bûyürken ABD, daha iyi istihbarat ağı kurmak zorundadır." Sitedeki analizlerde, "Bush, ABD'yi bu kâbus su-asında yönetebttir mi" sorusu yöneltildi. Yorumda, ülkenin sivil havacıhk, diplomasi ve istihbarat ağı açısından açık verdiği savunularak "Nasü bu kadar hazuiıksızolabüdik'" sorusu yöneltildi.Time'm internetteki haber sitesinde yer alan ana başlık ise "Bugün tarihte utanç verici gün olarak hatnianacak". Sitedeki bir haberde, yetkililenn geçen hafta ABD'deki ve ülke dışuıdaki Amerikalüan olası saldınlara karşı uyardığvna dikkat çekiyor. t ABDteröre gpz yumdu' Uzman Mkhael Elüott'ın konuyla ilgüı yorumunu da yayımlayan Tıme, "ABD hiçbir zaman eskisi gibi olmayacak" başlığına yer verdi. 1941 Arahk'ındayaşananPearl Harbor baskırundan sonraki en büyük saldınyla karşı karşıya kaldığına dikkat çeken EUiott, hiçbir şeyin eskisi gibi devam etmeyeceğınin altını çızdi. Washington Post'ta "ABD hana, bundan böyk halka açık yerkrde tedirgin olabifir" yorumu yapûdı. Nevv York Times gazetesi de "New Yorkve VVashington'da vahşi terör" başhğını kuUandı. Gazetenin intemet sitesinde yer alan bir haberde şu yorum yapıldı: "Adı sanı beltiohnayan terörisüer savaş» andn*an çoksayıda saldınyla dünyanm en güçlü ülkesine girdiler." Phoenix'te yayımlanan Anzona Republic gazetesi, bazı üst düzey yetkililenn, saldtndan önce, "ABD'nin, uluslararası terorizmin daflamp budaklanmasına göz yumduğu" uyansında bulunduğunu duyurdu. The Los Angeles Times gazetesinde de her şeye rağmen, ABD demokrasisinin ayakta kalacağı beUrtiürken "Pearl Harbor baskmı gibi, bu saldınlar da ABD'yi değiştirdr denıldı. SAYDAM YALÇES DOĞAN UçağıDüşüren ABD'den, DiğerÜlketereTalimat Tüm Amerikan TV'lerinde, dolayısıyla onlardan alıntı yapan dünya TV'lerinde, tek bir ölü ya da yarah görüntüsü yokl.. Benzer biçimde, hiçbir Amerikan gazetesinde böyle bir fotoğraf... So- rumlu medya bu olsa gerek!.. Üçüncü dünya savaşı başlıyor, ılk cephe Ame- rika'da açılıyor, buna rağmen Amerikan yöneti- minden, Başkan Bush'un yatıştıncı konuşmasının dtşında, "Şunu yakaladık, şundan kuşku duyu- yonjot" türünde, resmi hiçbir açıklama yok!.. Şu anda, hiç kimse Amerikan yönetiminin ne yaptı- ğını bilmiyor. Çünkü o yönetim, şu anda sadece bilgi peşinde. Bu ikı örnek davranış çakışıyor. Devlet-medya ilişkisindeki karşılıklı sorumluluğu iki taraf da paylaşmasını biliyor. O kadar ki: Dün VVashington'daki Amerikalı gazeteci arka- daşlanmla konuşuyorum. Bırinin söylediği çok önemli bir bilgi var. Pittsburgh'da düşen uçağın rotası, ya başkanlann tatil yeri Camp David ya da Kongre Binası. Uçağı Amerikan Hava Kuv- vetieri düşürüyor. Ama, bunu hiçbir Amerika- lı dile getirmiyor. Bu bilgilerve goztemler biryana, Amerika ve dün- ya şu anda "Bundan sonra nasıl bir dünya ku- rutacak" tahlilleriyle uğraşıyor. Yani, ilk şok 24 saatte gende kalıyor. 'Terörist ülketer endeksi' masa ûstünde Tarihin en büyük terörüne sahne olan Amerika, bugüne kadar, uluslararası teröre karşı mücade- leye sürekli destek veriyor. Yırmi yıldır savunduğu tez şu: Birinin teröristi, diğerinin özgürlük savaşçı- sı olamazl.. Çünkü, özgürlük terörle kazanıl- mazl.. Bununla birlikte, Israil'e karşı yumuşak davran- dığı ortada. Ancak, bundan sonra Israil dahıl, te- rörie ayakta kalmaya çalişan ülkelerin gözunün yaşına bakacağını sanmak, aldatıcı olur. Bundan sonra, ABD'nin ilkhedefi, terörist ülkeler. Bu uğur- da, gerekirse. dünya, özellikle de Ortadoğu ha- rttasının değişmesi işten değil. Çunku, Ameri- kan halkı büyuk öfke içinde, yönetimin bu yönde atacağı adımlann arkasında. ABD'nin elinde terörist ülkeler sınrflandtrma- sı var. Bir tür endeks. Teröre yakın, teröre yat- km, teröre destek veren ülkeler gıbı. ABD şım- di, bu endeksi gozden geçınyor. Bir başka görüşu şu: Neredeyse, bir fızik kura- lı gibi, teröre karşı hiçbir ülke tek başına mü- cadele edemez, bu uluslararası işbirtiğini ge- rektiriyor. Buna ek olarak terörle mücadele sa- dece iç önlemlerie mümkün değil. Terörle mücadele ve dunya dengesinın yeniden kurulmasında ABD, bu ikı kuralı derhal yürürlüğe koyacak. Diğer ülketere talimat gibi. Yeni dünya düzenine yeni içerîk Bunun sonucu olarak: Büyük olasılıkla, Israil'in ve Saron'un kolunu bükecek. Arafat'ı hizaya getirecek. Eğer, terörist grubun arkasında herhangi bir ülke varsa, o ulke yeıie bir olacak!.. Bu arada CIA baştan sona de- ğişecek!.. Yıne Amerikalı meslektaşlanmın kanısı: Amerika'nın içinden hertıangi bir destek gör- meden, bir dış terör örgutunun boyle bir olayı ba- şarması olanaksız!.. Şu anda araştırmalann önemli bir bölümü, ABD içine yönelik. istihba- rat ağına takılmadan, yüksek teknoloji ve bil- gi, yıllardır eğitilmiş insanlar, ABD'de birileriy- le işbirlîğindel- Burada düşündürücü bir diğer nokta, Irakve Fi- listin'deki kutlamalarL ABD'nin bu insanlardaki bıraktığı izlere bakın ki, binlerce kişinin yaşamını yitırmesi karşısında bu bolge insanlan göbek atı- yor!.. Bunlarakızmakyerine, düşündürücü sahne- ler!.. Dünyayı uzun süre etkileyecek diğer olay, eko- nomi. Bundan sonra herhalde sosyal harcamalar, yerini askeri ve güvenlik harcamaianndaki olağa- nüstü artıslarabırakacak. Aynca, DünyaTıcaret Mer- kezi'nde ölen insanlar, dünya finans sistemini yö- neten beyinler. Onlann bıraktığı boşluğun etkileri- ni, dünya kısa dönemde yaşayacak. Yeni dünya düzeni şimdi artıkçokbaşka içenk- te!.. E-mail: ydogan@cumhuriyetcom.tr Faks:0212 513 90 98 Saldınlar uluslararası basında Üçüncü dünya savaşıbaşladı Dış Haberler Servisi - Washington ve New York'u altüsteden, dünya tarihinin en büyük terör saldınsı dünya basınında geniş yer buldu. tngiliz basıru kuşkula- nn UsamebinLadin üze- rinde yoğunlaştığım vur- guladı. The Daily Teleg- raph gazetesi, "Ameri- ka'dasavaş*başhğını kul- lamrken The Guardian, "Bubir savaşuanı* ifade- srneyer verdi. The Times, "Amerika'ya savaş açû- dı", The Independent ise tt ,\merika'dakjyametgü- nö* başlıklannı kuUandı. Independent, Washing- ton'ın, yolcu uçaklannın nasıl kaçınlabüdiği soru- sunayanıtvermesini iste- di. Yunanistan basını da böyle bir saldmyı ancak Bin Ladin'in gerçekleşti- rebileceğini yazdı. Stra- tejistler ise "dünyanın ar- ük eskisigibiolmayacağv m, her terörist saldmya karşıhkverileceğmL terö- re destek veren ülkelere yapuacak misillemeler sı- rasmdahiçbir uluslarara- sı kuruluşun uyansuım dikkate ahnnıa\acağuu" belirttiler. Rus Vremya Novoste gazetesi, "DûnyaYıkıldı' manşetinı atarkenKomso molskaya Pravda gazet« sinde, "bunun teröristk tarafindan başlatuan . dünya savaşı olduğu" b lirtilirken tz\ estıya gaz tesinde "Dünj'aaa süp gûçkahnadL Uygarhkl arasısavaşbaşladı. Ssa' karşıABah'm,2en0nek şıyoksulun,uygar dün ya karşı barbarlann vaşı" denildi.