Katalog

m)L2001PERŞEMBE CUMHURlYET SAYFA TARIHEN EN BUYUK TERORU .anlar. Küresel aydınlanma bitti IBD'Ukrpsikobjik wmtageçiriyor SÖZÇİZGtNİN Turhan Selçuk [stanbvl Haber Servisi SD' ye yönelik terörist Idmlann Amerikan plamu üzerinde *p»- ıtojik travma" yarata- ğıbelirtılerek "küresel dmlanma'"nm sonaer- ğı ifade edildi. lstanbul Üniversitesi etişım Fakültesi Dekan ardımcısı Prof. Dr. Edi- e Sözen, ABD'nın ilk ez bu kadar büyük bir ıddet yaşadığını belirtti. rof. Dr Sözen, "Budu- um insanlann karşısına itksel şiddet biçinünde ıkıp psikolojik travma eçirmelerine neden oV- m. 1995'ten bu yana ya- anan 'küresel aydınlan- ıa' bu olay Ue sona erdi. tu durum Ue küreseUeş- n« tezteri yeni birtaknn onnçlarakavuşaeak.Tek oıtuptuolandünyadüze- lideğjşecekyerine iki ku- uphı dfinya düzetıi gete- *k" diye konuştu. Istanbul Üniversitesi tletişim Fakültesi'den Yarduncı Doç. Dr. Murat Özgen de ABD'de yaşa- nan bu olayla, insanhğın yetüdentoplumsal olarak farkh bir boyutta "post- modern savaşun* içıne gireceğinı ve güvenlik politikalaruun yenıden gözden geçirilmesi süre- cinin başlayacağını söy- ledi. Saldından sonra ABD'nin dünya üzerin- deki sarsılmaz ımajravn tartışıhr hale geldiğini ifade eden Özgen şöyle konuştu: "Bubirpostmo- dern savaşm, bir terörik dalganın,yenibirvcrsiyo- nu olarak dünya uzerin- dekügerek toplumsal, ge- rek siyasaL, gerekse diğer toplumla ilgili olgulann yeniden gözden geçiril- mesini ortaya çıkaracak. Kısacası Amerika dünya üzerinde büyük bir pres- tijkaybettT Hedefin ABD Başkanı Bush olduğu açıklandu Boston 'da 3 kişi tutııklandı FBLterörisûeribelirlediBD'deki terörist saldınnın ardından uluslararası istihbarat birimleri tüm dünyada insan avı başlattılar. Teröristlerin hedefinin Başkan Bush olduğu açıklamrken FBI Başkanı Müller, teröristlerin kimliklerinin belirlendiğini bildirdi. Olayla ilgili olarak çok sayıda kişi gözaltuıa .,.,.. alımrken FBI'in Boston'da bir otele düzenlediği baskında 3 kişinin tutuklandığı açıklandı. Haber Merkezi-Tarihin en büyük terörist saldınlanyla sarsılan 'Süper Güç' Amerika, New York'u 'fetaket' bölgesi üan ederek yaralannı sarma- ya çalışırken uluslararası istihbarat servisleri ile işbiriığine gidilerektüm dünyadainsanavı başladı. Beyaz Sa- ray Sözcüsü AriFleischer'in açıkla- masıyla, teröristlerin ABD Başkanı George W. Bash'un da hedefi oldu- ğu ortaya çıktı. 4 bin ajanın delilleri değerlendirdiği çalışmalann ardın- dan Amerikan Federal Soruşturma Bürosu (FBI) Başkanı RobertMüK ler, New York ve Washington'daki saldınlan yapan hava korsanlannın kimliklerinibelirlediklerini açıkladı. ABD Adalet Bakanı John Ashcroft da uçak kaçıranlardan bir kısmının, ABD de pilot olarak eğitim gördük- lenniaçıkladı. Ashcroft, 4 uçağınher biriru 3 ile 6 arasında kişinin bıçak- lar ve maketbıçaklan kullanarak teh- ditle kaçırdıklannı söyledi. Olaylar- la ilgili çok sayıda şüpheli gözaltuıa alırurken bir otele düzenlenen bas- kın sonucu yakalanan 3 kişi tutuk- landı. Amerikan televızyonlan,New York'taki Dünya Ticaret Merkezi ve Washington'dakı Pentagon binasına yönelik saldınlarda kullanılan uçak- lan kaçıranhavakorsanlannın önem- Ubirkısmının Mısır ve Suudi Arabis- tan uyruklu olduğunu duyurdular. Terönstsaldınlann faülerini yaka- lamak ıçin başta CIA ve FBI olmak ûzere güvenlik ve istihbarat örgütle- n kapsamlı bir soruşturma yürütü- yor. CIA, Almanya, Ingiltere, îsrail, Fransa Rusya başta olmak üzerebir- çok ülkenin istihbarat örgütünden yardım alıyor. FBi'tian otele bastan Boson emniyetteşkilatı elemanla- rıyla Federal Soruşturma Bürosu ağanlîn, Massachusetts eyaletinin Bostoı kentındeki bir otele baskın düzededi. Bomba koklayan eğitim- li köîeklerle yerel saatle 13.OO'te (TSİ 10.00) basılan Westin-Copley Otelınin çevresi bütünüylepolis kor- domıalunaahndı. Otelde yaptığı ara- ma smucu 3 kişinin tutuklandığı bil- diıilıi. Polisın Massachusetts'deki Nevron Otel'de de aramayaptığı be- lirtilyor. FBI ajanlannın Florida'da bir ıçuş okulunun eski çalışanı olan Chjrles Voss'u sorguladığı, dikkatle- rirt luhammedAttaadh birkişi üze- rinue yoğunlaştıgı kaydediliyor. Amerikan hakhnın refah gücünün simgesi olan Dünya Ticaret Merkezi bînalanna yapüan satâunun ardından geriye sadece enkaz yığıiM kaldL Prof: Kılıç: Binalardahatalı yapım söz konusu. Prof: Brown: Yangın çeliği eritd Bdz kuleler neden çöktiiIstanbul Haber Serviâ - Dünya Ticaret Mer- kezi'nin ikizkulelerinin, dev uçaklann çarpma- sımn ardından çıkan yangın sonucu çöktüğü iddiaedildi. lstanbul Teknik Üniversitesi MakinaFakültesi ÖğretimÜyesi veîs- tanbul Büyükşehir Belediyesi'nin eski îtfaiye Daire Başkanı Prof. Dr. Abdur- rahman Kıhç, bu kadar kısa sürede çe- liğin ısmmasrndan dolayı binanın çök- mesininmümkün olmadığını belirterek "Eğer gerçekten öyiejse o zaman çeliğe yahtımyapdmanuştn-.binahatahyapıi- l ~ — nuşrjr ve bu faciadîr" dedi. Prof. Dr. Kılıç, yüksek binalarm "Yangma ea azikisaat dav^mkhinşaedihne'' zorunluluğubu- lunduğunu belirterek bunun tünı ülkelerde ge- çerh' bir kural olduğunu söyledi. Binanın 80. ka- tındaki çelik yanarkenbunun bu kadarkisa süre- de en alt kattaki çeliği ısıtmasmın "mümkünol- ••" ifade eden Kılıç, "Bu «nınmnın çefi- • tpJMcûdmFakükesiÖğretimÎJyesiProf. Dr.Kûtç,bu kadar ksa süredeçetiğin ısınmasından dolayı bhtanın çökmesinin mümkün olmadığını belirterek "Eğer gerçekten öyleyse o zaman çeüğeyahtan yapdmamışhr, bina hatalıyapıbnişbr* dedl Cobrudo Üniversitesi'nden Prof. Brawn ise binalarm, uçaklardan sıvın 24 bin galonyaktün, çelik taşana kohnhavu eritmesi nedenMe çöktiiğünü beiirttL en az5-6 saattenöncesmma ohnaz" dedi. Prof. Dr. Kılıç, kulelerin çökrae nedenini şöyle anlattr. *tkJndkukyeuçağmçarpması\lataşı>Tc\kukk;r- de meydana gelen hasar, bağUnü elemankruun gevşemesi, binanın ûst kısmmuı çökmeâ, bunla- rmaşağı>auıdirdi^kuw€ttendola\ıaltkısMnç5- k^Uk.B\ıkufeçokerkenoluşturduğuh2vabasuı- açokjüksekolduğundan dolayı di- ğerbinadaçökmüşrurr Colorado Üniversitesi profesör- lerinden Hyman Brovvn, uçaklar- dan sızan 24 bm galon yakıtrn, bi- nanın çelik taşıma kolonlannı erittiğini söyledi. Inşaat Mühen- disleri Odası Başkanı CemalGok- çe, uçağın çarpmasının ardrndan binada çıkan yangmuı çeliği ısıttığını belirterek "Isman ç^- likgenleşti,ağıriıklaradayanamadjvebinaçok- tü" diye konuştu. Saldınlarla ilgili olarak, New York'a gitmekte olan bir trenin dur- durularaktrendeki3 yolcunun gözal- tına alındığı bildirildi. Rhoda Is- land'daReutersajansınaaçıklama ya- pan polisyetkilileri, Boston'danNew York'a gitmekte olan trenin, Bos- ton'un 80 kilometre güneyinde Pro- vidence'de durdurulduğunu söyledi. İM Suudl aranıyor Birleşik Arap Emirlikleri televiz- yonu da önceki günkü saldınlarla bağlantısı olduğundan şüphelenilen ve Suudi pasaportu taşıyan 2 kişinin Amerikan polısi tarafından kimlik- lerininbelirlendiğini duyurdu. Suudi pasaportlan taşıyan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden alınan uluslararası ehliyetleri bulunan Wael Muham- med £1 Şehri ve Ahmed tbrahim Ali El Hazzuni'nin, Boston Loga Hava- alanı'ndaAmerikan polisi tarafından bulunanotomobüikkaladıklan belir- tildi. Amerikan televizyonları, F- Bl'ın, saldınlann hemen ardından gerçekleşen iki telefon konuşması üzerinde durduklannı duyurdular. Televizyonlara göre, FBI, bu konuş- malaruı, Suudi asıllı terörist Usame binLadin ile bağlantılı olduğuna da- ir güçlü ipuçlanna sahip bulunuyor. Bu çerçevede FBI yetkılilerinin, te- lefon konuşmalannın gerçekleştiği, Florida'nıngüneyinde araştırmalan- nı sürdürdüğü belirtıüyor. DünyaTicaretMerkezi'ne düzenle- nen saldında kullanılan American Airlines uçağına bınen bu: yolcunun yerdekalanvalızlerinde bir Kuran, bir video kaset ve yakıt tüketim hesapla- ma makinesi bulunduğu bildirildi. Boston Globe gazetesinin habennde, valızlenn, müfettişlerin uçağı kaçıran korsanlardanbiri olduğunainandıkla- n bir Aıap' a ait olduğu behrtildi. Ha- berde, Portland'danBoston'dakiUlus- lararası LoganHavaalanı'na gelen bu kişinin,DünyaTicaretMerkezi'ne dü- zenlenen saldındakullanılanBoston- Los Angeles uçağına bindıği. ancak valizlerinin aktanlamadığı ifade edil- di. FBI, saldınlarla ilgili bilgi topla- mak için web sitesı oluşturdu. Adalet Bakanı John Ashcroft, saldınlarla il- gili bir bılgisı olanlann 'Vwwjfcrf- biguv" adresinebildiklerini aktarabi- leceklennı ifade erh. Pentagon'da 800 «şl öldü On binlerce kişinin öldüğü New Y- ork ve 800 kişinin olduğu açıklanan Amerika'nın kalbi Pentagon binası- nın da bulunduğu VVashington'da en- kaz kaldırma çahşmalan sürdürülü- yor. Dört polis ve beş itfaiye eri enkazdan sağ çıkanldı. Yetkililer ölü sayısıru belirleyemediklerini açıkla- dılar. Sa\ r unma Bakanlığı Pentagon binasuıa uçakladüzenlenen saldında en az 800 kişinin öldüğü bildirildi. Dünya Ticaret Merkezi'nin enkazı altında kalan Israilli bir işadamı ise ülkesindeki biryakınını arayarak yar- dım ıstedı. Enkaz altında 5 Israilli işadammın bulunduğu saptanırken tsraıl Dışışlen Bakanlığı 4 bin yurt- taşından haber alamadığını açıkladı. Amenkan sivil havacüık yetkilile- ri, ülkedeki hava trafiğinin smırlı bi- çımde açılmasına karar verdiler. ABD UlaştırmaBakanı Nonnan Mi- neta, önceki gün ertelenenuçuşlann yapılabıhnesi içindünhava trafığinin sınırlı biçımde açılmasını kararlaş- tırdıklannı açıkladı. ARAYIŞ TOKTAMIŞ ATEŞ ftnlamsn BiP Polemik VedatTürkaü; birtüranıkitabısayılabilecek, "Ko- münist" başlıklı bir kitap yayımladı. "Bir tür anı kita- bı" diyorum; zira 1950'lere gelene dek, olmadık ay- nntılara giren Sayın Türk^i, nedense daha sonraki yanmyüzyılı anlatmayadeğer bulmuyorve SSCB'nin çökmesi vb. konulardaki, değerli düşüncelerinı(!) di- le getiriyor. Bu arada başka birtakım yazılanna atıf- ta bulunarak, okunması gerektiğini ve bunlann bir- birini tamamladığını yazıyor. Kitabı okuduğum zaman, bundan tam 35 yıl önce (Ekim 1966) yitirdiğim babam Prof. Dr. Ahmet Ateş hakkında, dogruluğu çokkuşkulu ve çoksaygısızba- zı suçlamalar ve bana gönderilen bir "ç»çek"(!) gö- rünce; hem şaşırmış, hem de üzülmüştüm. Fakat bu yolunyolculuğunu pn süre için otsa bile) yapan yaş- lılarımıza duyduğum saygı nedeniyle, hak ettiği ya- nrtı vermeyi düşünmemiştim. Fakat aynı şey; Radi- kal gazetesinin kitap ekinde, dahageniş bir okur kit- iesine ulaşınca, yanıtlamam zorunlu oldu. Sayın Türkali şunlan yazıyor-. "...Bizden iki sınıf üstteki Ahmet Ateş'in sosyalistolduğu düşüncesi bir ara kulağımıza çalınınca kendisine yakıniık duyma- ya başlamıştık. 'Komünist' diye kovculuk edip(7), Yüksek öğretmen Okulu'ndan attırmaya ka/kışmış- lar bunu bir ara gûya. ilk öğrencilik yıllannda böyle idiyse bile, saldından duyduğu Cırkü, NaziAlmanya- sı'nın savaşın ilk yıllanndaki başanlan, Türkoloji'nin bilinen baskılı yapısı, içi dışına dönmCış şemsiyeden beter etmişti Ahmet Ateş'i. Şoven Fikret'le de evte- nince tamam olduL" (Fikret de 86yaşındaki annem olur...) Bu saygısız ve nedenini antamakta zoriandığım "hınçir satırian sürdürmek istemıyorum. Fakatbiraz daha bakmamız gerekiyor. Yazdığına göre "savaşı" kimın kazanacağı konusundaki bir tartışmalan so- nunda, "on kitabına" bahse girmişler ve bahsi yitire- nin vereceği kitaplardan birinin de Orhan Veli'nin o günlerde yeni çıkan "Garip"\ olması öngörulmüş. Vedat Türkali şöyle sürdürüyor. "...Garip, Orhan Veli'nin o günler yeni çıkmış kitabıydı; biz seviyor- duk, on/arıçın alay konusuydu daha. Babasının ver- mediği bu kitap borcunu, redd-i mirasta bulunma- dıysa, oğlu Sayın Kemalist Profesör Toktamış Ateş'ten mi istesem, diye düşünüyonjm!" (Ben gene de "Sayın" diyeyım) Vedat Türkali, da- ha sonraki bir dönemde de Darwinizm konusunda tartıştıklannı dile getiriyor. Ahmet Ateş'in Darvvıniz- me karşı olduğu, "aklında net kalmış"... Bu yazılanları, müthiş ayıplıyorum. Pek ahbaplığı- mız olmasa da Vedat Türkali ile zaman zaman kar- şılaştık. Kitap borcuyla ilgili şaka mı yapıyor, ciddi mi yazmtş anlasılamıyor, ama kendisine, aralannda *Ga- rip "in de olduğu birkaç kitap armağan ederdim. Fa- katyazdıklanna asla inanmadan... Darvrinızmle ilgiligöruşleri isetamamenyanlış. Ak- lında net kaldığını sanıyor, ama yanılıyor. Babam yaşadığı kısasüre içınde, dünyanın en ön- de gelen ve salt bilimsel dürtülerle hareket eden, bir- kaç "sarkiyatçı "sından biri olmuştu ve Yüksek Mu- allim yıllannı ondan değil, gene rahmetli olan küçük kardeşinden, yani amcamdan dinlemiştim. Gen^ rahmetli olan ve Türkali'nin kitabında adı geçen Ca- hit Külebi'nin anılannı okursa, bambaşka bir Ahmet Ateş'le karşılaşır. GeneYüksek Muallımyıllannı anım- sayan ve Veysi Sansözen'in babası olan ve şu an- da adını anımsamadığım değerli insan da Ahmet Ateş'le ilgili bambaşka bir resım çızmış ve bunu ba- na, o zamanlar bizım okulda asistan olan Nurkalp Devrim, keyifle anlatmıştı. Ve her şey bir yana, aramızdan 35 yıl önce aynlan bir insanı polemik konusu yapmanın ve beni de bu polemiğe bulaştırmanın ne geregı var? Ne yaranvar? Biz, emniyette yediği bir tokat nedeniyle, her tür- lü düşüncesinden cayan ve günah çıkartarak ordu kademelerinde yükselmeye çalışan "edebiyatçılar" da biliriz. Ama bunlan eşelemeyi düşünmeyiz. Zirabutür tartışmalar, belli komplekslerin sergilen- mesi dışında, hiçbir amaca hızmet etmez. Not ABD'dekiteröristsaldınyla ilgili olarakpekbir şey bilinmiyor. Olaylar netleşınce değerlendirece- ğim. Teröristlerin psikolojüeri: înançlan ve, ilkel duygulan kuvveüi tstanbul Haber Ser- visi - Türkıye'de bulu- nan klandalı psikolog Andrevv Giffiıey, ABD'de yaşanan bü- yüklükteki bir terörist eylemi gerçekleştiren kışilerde çok ağırbir i- nanç istemi olduğunu söyledi. Psikyatr Dr. Ayhan Akcan ise bu olayı gerçekleştiren ki- şilerin davranış psiko- lojisine göre çocukluk- tan itibaren yetiştiril- miş olduklanna dikkat çekti. Akcan, "însan- lannilkelsavunma dû- şünce kahplan kulla- nümış. Yok etme, öl- dürme.~ Tamamen hayvansı bir duygula- rum, ama teknolojiyle donanunlı" diye ko- nuştu. Tünel vlzyon' Inanç slstemi Andrevv Giffhey, ABD'de yaşanan olay- da "tünel vizyon" adı- nı verdikleri bir inanç sisteminin söz konusu olduğunu söyledi. Gıffney, "Bu giderek daralan bir tüneldir. Yoğun ve yanhştır. Çünkü içinde insan ölümü olan hiçbir inanç doğru olamaz. Burada insan hayaü göz ardı edilmiş du- rumda" diye konuştu. Bu insanlann kendine benzer insanlarlay aşa- yan kişiler olduklanna da dikkat çeken Giff- ney, bu kişüerin inanç- lanyla beslendiklerirû kaydettı. İnanç denin- ce dinin anlaşılmama- sı gerektiğini de ifade eden Giffney, kendi i- nanç sisteminden ko- panlan insanlarda de- ğişmeler yaşandığını, da belirtti. İlkel davranışlar Psikiyatr Ayhan Ak-' can ise teröristlerin klasik davranış meto-' dunagöre şartlı refleks! kullarularak koşullan-J dınldıklannı söyledi., Akcan, "Bunlar bü-\ yûk bir ihtimaUe seçtt- miştir.Belkiçokçocuk-: \a ailelerden, belki bir şeyter vaat edilerek. Bu insanlann ilkel savun- ma düşünce kahplan kuuaruimış. Yok etme öldürme. Tamamer hayvansı bir duygula nun, ama teknolojiyl donanımh'" diye kc nuştu.