Katalog

SAYFA CUMHURİYET 26TEMMUZ2001 PERŞEMBE HABERLER DUNYADA BUGUN ALlStRMEN Hızla Uzaklaşırken... Parmaklanmı tuşlar üstünde zor oynatabiliyo- rum. Kılımı bile kıpırdatmak istemiyorum. Başım önüme düştü düşecek. Gidip yatmak, derin bir kuyuya dalar gibi, rüyasız koyu bir uykunun koy- nuna girmek istiyorum. Dışarda sıcaklık 30 dereceyi aşmış, nemin yük- sekliği yüzünden hissedilen 40 derecelik bir sı- caklığın sıkıntısı olacakmış. Beni bu hale düşüren hava değil. Hem otur- duğum yerden etkilenmiyorum bu sıcaktan. Ekonomik kriz, ekonomik televoleciler ne der- lerse desinler, gittikçe daha yoğunlaşıyor, hepi- mizi tehdit eder bir hale geliyor değil, geldi bile. öyle bir ekonomik tsunami geliyor ki, artık ço- ğumuz için bir güvenlik adası yok. Gelecek dal- ga bütün adalann üstünden geçecek. Ama inanın, beni, böylesine parmağını kıpır- datmaktan aciz hale sokan, ekonomik olduğu- nu sandığımız, oysa tümüyle sosyal olan kriz de değil. Artık isyanı da aşan, "Hayır!" diye haykırmak isteğini bile uyandırmayan, mırıltıyla dahi tepki uyandırmayan duygu, bıkkınlık. Şu halimde, dünyanın bütün cürümlerini yük- leyip üstüme, bir mahkeme önüne çıkarsalar, yalnızsusup oturacağım, "Hayırben değilim" bi- le demeyeceğim. Hükmü okusalar suratıma, kılım kıpırdamaya- cak. Yoruldum, bıktım, yıldım. • • • Gittikçe artan bir hızla dünyadan uzaklaşan, kendi başına bir yalnızlık âlemine yol alan Türki- ye'den brktım. Elin oğlu tarafından, haklı nedenlerle horlan- maktan, terslenmekten, aşağılanmaktan bıktım. Önceki gün, Yalova'dan ıstanbul'a gelirken fe- ribotta duydum haberi, okuduğum kitaptan kal- dırdım kafamı, biraz daha dikkatle kulak kabart- tım. Her şeyi duydum ama yine de kulaklanma ina- namadım. DSP Aydın Milletvekili Sema Pişkinsüt'ün mil- letvekili dokunulmazlığının kaldınlması için fez- leke hazırlanmış. Sema Hanım'ın TCK'nin "suçun işlenmesin- den sonra, failineyardım" cürümünü içeren 296. maddesinden yargılanması için dokunulmazlı- ğının kaldınlması isteniyormuş. Sema Hanım, TBMM Insan Haklannı Incele- me Komisyonu Başkanı iken, bu srfatla yaptığı çalışmalarda, Erzincan ve Erzurum'da kimi mağ- durlann ifadelerini alt alta yazarak rapor adı al- tında kamuoyuna duyurmuş ve böylelikle soruş- turmada işkence yapıldığı imajını yaratmış. öy'e ya! Sema Hanım bu imajı yaratmasa, kim- senin aklına kuşku düşmeyecek, kimse "Türki- ye'de acaba işkence mi var?" demeyecek. Türkiye'de işkence olduğunu söylemek suç- tur değil mi? '_'- ' ' Ben bu suçu işlemiyorum ve ey sayın savcılar diyorum ki "Türkiye'de işkence yok!" Türküm, doğruyum, çalışkanım! • • • Sema Hanım, yetkililerin, "Bu işkence gördük- lerini iddia edenler kimler, hangi cezaevlerinde bulunuyoriar" sorusunu da, "Biz onlaria konu- şurken adlannı açıklamayacağımız konusunda söz verdik" diyerek yanıtlamamış. Yanıtlasaydı ne olacaktı? Elbette ki yetkililer ve etkililer, "Sizigidinin he- rifleri (ya da kanlan) bir de işkence gördük der- siniz haaa!.." diyecek değillerdi ya! Sema Hanım eğer bu adlan verseydi, onlar bulunacaklardı ve sistemin müşfik eli, yaralan saracaktı. Öyle değil mi dostlarım? Hava vıcık vıcık yapışkan, ekonomi batağın içinde, sosyal doku hızla çözülüp dağılıyor. Türkiye hızla uzaklaşıyor dünyadan ve çağın- dan, baş döndürücü bir süratle, ahmak bir yal- nızlık cehennemine savruluyor. Bıktım. Yıldım. Kimseyi görmek, hiçbir şey söylemek istemiyorum. Parmağımı bile kıpırda- tacak mecalim yok. Derin bir kuyuya dalar gibi, rüyasız koyu bir uy- kunun koynuna girmek istiyorum. İnsan Hakları izleme Komitesi Ecevit'ebekâret kontmlü kımıması ANKARA (Cumhu- riyet Bürosu) - İnsan Haklan İzleme Komite- si, Başbakan Bülent Ecevit'e bir mektup göndererek sağlık ve meslek liselerindekı kız öğrencilere getirilen "bekâret kontroiü" uy- gulamasını kınadı. Merkezi Washing- ton'da bulunan komite, Sağlık Bakanı Osman Durmuş'un sağlık ve meslek liselerinde kız öğrencilere bekâret kontrolü uygulamasını yeniden başlatmayı planladığını belirterek bu uygulamanın kadın- lara karşı bir aynmcılık olduğunu bildirdi. Er- kek öğrencilerin benzer bir uygulamayla karşı karşıya olmadığına işa- ret eden komite, Ece- vit'e gönderdiği mek- tupta, Durmuş'un kara- nnı kınadıklannı betır- terek "Bu yönermelik kadmlarm insan hakla- nnın ve avnı zamanda Türkhe'nin uluslarara- sı hukuktan doğan so- rumluluklannın ihlalini temsil ediyor" dedi. Türkiye'deki bekâret kontrolü uygulamalan- na ilişkin 1994 yıhnda da bir araştırma yaptık- lannı anımsatan komi- te, bu araştırma .sonun- da Türk hükümetine bu kontrolü yasaklama önerisinde bulundukla- nnı kaydetti. Mektupta. "yönermeliğin Türid- ye'nin uluslararası in- san haklan hukukun- dan doğan vükümlülük- lerinizedelediğr vurgu- lanarak Durmuş'un bu uygulamayı bir an önce sonlandırması istendi. Komite, Ecevit'ten ay- rıca, buna benzer uygu- lamalarla ileride de kar- şılaşılmaması için hü- kümetin diğer yetkilile- rine. "böyle bir uygula- manın hoşgörüyle karşı- lanamayacağT mesajı- nı iletmesi isteminde bulundu. GERİCİLİĞİN PANZEHİRİ ATATİTIKÇÜLÜK - Harp Akademüeri'nde eğitimlerini tamamlayan 143 sivil bürokrat, 160 kurmay subay, 420 sınıf subayı ile dost ve müttefik ülketerden 57 subay, Cumhurbaşkanı Sezer, TBMM Başkanı İzgL, Başbakan Ece- vit ve başbakan yardımcüannın da katıldığı bir törenle diplomalanıu aldılar. Harp Akademileri Komutanı Orgeneral Nahit ŞenoğuL törende yaptığı konuşmada "Türkiye'de Atatürk Uke ve idealleri var oldukça ve sonsuza kadar da var olacağuıa göre bölücülük ve irtica da hep var olacaknr. Çünkü bölücüler ve gericiler için en büyfik en- gel Atatürk'tür. Bölücülüğün de irticanın da panzehiri Atatürk Uke ve ideaUeridir" dedi. Sezer, Izgi ve bakanlar. İstanbul TersanesiKo- mutarüığVnda düzenlenen törene de kahldüar. (UGUR DEMlR) TSK'nin, yurdu her türlü tehdide karşı savunma görevini kararlılıkla sürdürecek durumda olduğunu söyledi Sezer'den askere övgüİstanbul Haber Servisi - Cumhurbaşkanı Ah- met Necdet Sezer, Türkiye 'nın, jeopolıtık konu- mu nedenı>le çok yönlü, çok boyutlu ve değış- ken güvenlik sorunlanyla karşı karşıva olduğu- nu belırterek "Bu sorunlar ve dünyada var olan belirsizlikler. silahb kuvverlerimizin önümüzde- ki dönemde daha hazniıklı olmasını gerekli kıl- maktadır" dedi. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer. eşı Semra Sezer ıle bırlikte Pendık'te bulunan İstan- bul Tersanesi Komutanlığf nda düzenlenen "De- niz Kuvvetleri Komutanhğı Gemi Teslim ve Kı- zağa Koyma" törenine katıldı. Törende bir ko- nuşma yapan Cumhurbaşkanı Sezer. Türk Sılah- lı Kuvvetleri'nın (TSK) yurdu iç ve dış tehdit- lere karşı sa\ unma. toprak bütünlüğümüzü ve ulusal vıkarlanmızı koruma görev ini kararlılık- la sürdürecek durumda olduğunu belırterek şöy- le de\anı ettı: " l lusumuzun gurur vegüven duy- duğu ve verilecek her görevi eksiksiz yerine ge- tirme yeteneğine sahip olan TSK,yüceAta- türk'ün'Yurtta banş. dünyada banş' ilkesi doğ- rultusunda banş ve istikrann konuunasında et- kin bir rol ovnamaktadır. Ordumuz. dünvadaki teknolojik gelişmeler vakından izlenerek yeni- lenmekte ve gücünü her geçen gün daha da art- nrmaktadır. Kahraman Türk ordusu disiplini, eğitim ve donanımıyla dünyada saygınlık kazan- mış ve bölgesinin en çağdaş silahlı gücü durumu- na gelmiştirr Sezer. TSK'nin çağdaşlaştırılması yönünde- ki çabalann sürdürülmesı gerektiğinı kaydetti. Denız Kuvvetleri Komutanhğı tarafından yenı- lenen \ e büyük önder Atatürk'ün yaşamının son yıllannda kullandığı, tarihi Acar Motoru'nun da denize ındirileceğini ifade eden Sezer "Yü- ce Atatürk'ün sayguı anısuu > aşatacak, tarihi de- ğeıieri korumav a yönelik bu anlamlı güişimi için Deniz KuvTeÜeri Komutanlığı'nı kutluyonım" dedi. 'Gûçlû bir deniz kuv vetieri gerekli' Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hüseyin Kıvnkoğlu, konuşmasmda üç tarafı denızlerle çevrili olan Türkiye'nin gerek ekonomik çıkar- larmı ve gerekse stratejik denız ulaştırma hatla- nnı korumanın ancak güçiü bir denız kuvvetiy- le mümkün olabileceğinı söyledi. MGKöncesi tutuklu yakınhınmıgözaltı Milli Güvenlik Kunılu'nun temmuz avı olağan toplanüsının yapıldığı Harp Akademileri Komutanhğı önünde dün Cumhurbaşkanı .Ahmet Necdet Sezer ik görüşmek istediklerini belirten 9 tutuklu yakını gözalhna alındı. Maslak'taki Harp Akademileri Komutanhğı'na taksilerie saat 1330 sıralannda gelen 2'si erkek 9 kişilik grup, ilk arama noktasında askerier taranndan durdurularak geçişlerine tdn verihnedi. Çocuklanmn 280 gündür ölünı orucunda olduğunu belirten ve ölümierin durdurulması için Cumhurbaşkanı Sezer ile görüşmek istediklerini söyleyen grup, olaya müdahale eden polis tarafından komutanlık önünden uzaklaştuıldı. Cumhurbaşkanı'na sorunlannı anlarmak için isteklerinde direnen. aralannda vaşlı kadınlann da olduğu 9 kişilik grup gözaltına alındı. (Fotoğraf: UĞUR DEMİR) Ölüm oruçlarında 280. güne girildi ALPERTLRGUT Türkiye genelindeki cezaevlerinde yak- laşık 220; İstanbul, Ankara ve Malarya'da- ki eylem evlerinde ise 23 kişi, tam 280 gün- dür ölüm orucu ve süresiz açlık gre\ ıni sür- dürüyor. Cezaevlerinden durumlarının ağır- laşması nedeniyle tahliye edilen tutuklu ve hükümlüler, hafızalannı tekrar kazanmak için uğraşırken tutuklu yakınları, "Son ça- re olarak Cumhurbaşkanhğı Köşkü önün- de yatıp kalkacağız** dıye konuşuvorlar. Küçükarmutlu'da ölüm orucunu sürdü- ren Hülya Şünşek'in (38) annesi Sakine Şimşek (58). "Ben yandım, başka anneler yanmasın" diye başladığı sözlerini şöyle sürdürüyor: "Höl>a,cezaevındekikardeşi Zeynel Abı- din Şimşek (24) için ölüm onıcuna başladı. Babalan Kemal Şimşek kanscr hastasugel- di çocuklanmn yanına, sonra çok körü oi- du." Anne Şimşek, sözlerini "Bu işkence ve tecrit ortadan kalksın. Gözümün önünde nice çocukiar gitti. Ciğerim yandı" diye bi- tirıyor. Olüm orucu eylemcileri Reşit San'nın annesi Müşerref San ile Yüdız Gemicioğ- lu'nun annesi YükselGemicioğlu. "Sonça- re olarak Cumhurbaşkanhğı Köşkü önün- de yatıp kalkacağız. Çocuklanmız ölürse biz anne babalar da ölüm orucuna gireriz" dı- yorlar. Cezaev ınden tahliye edilen tutuklu \ e hü- kümlüler, hafızalannı kazanmak için çaba- lıyorlar. Serdar Sahnan. cezaevinden ilk çıktığında Ümraniye Cezaevi'nde altlı üst- lü ranzalarda birlikte yattıklan ölüm orucu eylemcisi Reşit San'yı hatırlayamazkenbu- gün San'ya, operasyon sırasmda kucağın- da yaşamını yıtiren Ercan PöJar'm kalbini delen kurşunun koluna isabet etmesiyle oluşan yarasmı gösteriyor. Edirne F Tipı Cezaev ı'nden on gün önce tahliye edilen Mustafa Karaağaç ise 'hüc- resinde' eline yazdığı "Çıköktan sonra ilk iş olarak fidan alınacak" yazısını göstere- rek "Fidanu Küçükarmutlu'da ölüm oru- cunda olan Osman Osmanağaoğlu'nun bahçesuıe, ölen arkadaşlanmın anısuıa dik- fikten sonra rahatladım" diye konuşuyor. Soruşturma ve gözaltı işlemlerinde her aşamanın belgelenmesini istedi Yücelen'den insan haldarı uyarısı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Içişleri Bakanı Rüşrü Kazun Yüce- len, Avrupa tnsan Haklan Mahke- mesi'nin (AÎHM) Türkiye aleyhin- de verdiği ihlal kararlan incelendi- ğinde. hatalı uygulamalann varlığı- nın kararlara dayanak oluşturduğu- nun görüldüğünü belirtti. Yapılan her işlem ve soruşturmanın tüm aşa- malarımn düzenli olarak belgelen- mesi gerektiğı vıırgulanan Içişleri Bakanlığı genelgesınde. "Suç işlen- diği şüphesiyle gözaltına ahnan kişi- lerin. suçlu gibi basın yoluyla teşhir edilmeleri masumiy et karinesine a>- lanhk teşkil etrnektedir" denildi. Yücelen. "AİHM'nin ihlal kararlan" ko- nulu bir genelge yayımladı. Yücelen, Tür- kiye'nin, Avrupa Insan Haklan Sözleşme- si (AİHS) gereğince kurulan ve Avrupa Konseyi nezdinde faaliyet yürüten AlHM'ye bireysel başvuru hakkını 1987'de kabul ettiğini, 1990 yıhnda ise mahkeme- nin zorunlu yargı yetkisi tamdığmı anımsa- tarak genelgesinde. "Şu ana kadar AİHM'ye ülkemiz aleyhine çok sayıda fer- di başvurunun yapıldığı ve aleyhimize so- nuçlanan bazı başvurular nedeniyle çok yüksek miktarda tazminat ödeme y üküm- • Içişleri Bakanı Rüştü Kazım Yücelen, AlHM'nin Türkiye aleyhinde verdiği ihlal kararlan incelendiğinde, hatalı uygulamalann varlığının kararlara dayanak oluşturduğunun görüldüğünü belirtti. lülüğü altında kalnıamızm yanı sıra ulusla- rarası kamuoyundaki itibanmızm olumsuz yönde etkilendiği de büinen bir gerçektir" dedi. Yönetmelik hüktimleri açık Yücelen. AlHM'nin Türkiye aleyhinde verdiği ihlal kararlan incelendiğinde. karar- lara dayanak olan hatalı uygulamalann var- lığının görüldüğünü kaydetti. Bu gibi hata- lı uygulamalar ve aksaklıkların giderilme- sı konusunda uyarıda bulunan Yücelen. Ya- kalama, Gözaltma Alma ve İfade Alma Yö- netmelıği'nde "Yakalanarak özgürlüğü fi- ilen kısıtlanan kişinin gözaltı süresi, bu kişinin yakalanması ile biriikte başlar" hükmünün yer aldığını ammsattı. Bunun hiçbir istisnası olmadığını kaydeden Yücelen. "Gözaln süresi- nin şüphelinin nezarethaneye ahndıgı gün ve saatten daha sonra başlatüma- ması hususuna titizlikle özen gösteril- melidir. Aksi halde. bu tür kavTtlann ciddi ve düzenli bir şeküde tutuhnadı- ğı ve mahkeme önünde gözalunda ka- yıp iddialan ile ilgili yapılan başvuru- lann asılsızhğuu ispatlamanın zorlaş- tığı unutulmamalıdır'" dedi. Genelgede, "Gözahısırasuıdayürütülen tüm işlemler düzenli olarak kayda geçirihne- li. hazıruk sonışturması kapsamında vapı- lacak işlemler tamamlandığmda şüpheli derhal adli mercilere sevk edihnelidir" de- mldi. Genelgesinde, gözaltına ahnan kişi- nin özgürlüğünün kısıtlandığı ilk saatler- den itibaren (yasalarda belırlenen istisnalar dışında) bir avukatla görüşebilmesinin sağ- lanması gerektiğini belirten Yücelen, yaka- lanan kişinin, gözaltına ahnmasını gerekti- recek bir nedenin belirlenememesi veya ya- kalama sebebinin ortadan kalkması duru- munda derhal serbest bırakjlmasını istedi. istanbul'da toplandı MGK, iç ve dış gelişmeleri değerlendirdi Kriz de görüşüldü tç ve dış gelişmelerin değerlendirildiği MGK toplantısında sosyal patlajnanın da ele alındığı öğrenildi. Hükûmet üyeieriain •>» konuyla ilgili olarak "endişelenecek bir durum yok" görüşünü aktardığı belirtildi. İstanbul Haber Servisi - Milli Güvenlik Kurulu (MGK). Balkanlar'daki son siyasi gelişmelerle, üflcemizin güvenliğine yönelik iç ve dış gelişmeleri değerlendirdi. 'Hayata Dönüş' operasyonunda değerlendirildiği MGK'nin temmuz ayı olağan toplantısı. Harp Akademileri Komutanlığf nda yapıldı. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Başbakan Bülent Ecevit, başbakan yardımcüan, kurul üyesi bakanlar, Genelkurmay Başkanı. kuvvet komutanlan, Jandarma Genel Komutanı ve MGK Genel Sekreten'nin katıldığı toplantı sonrasmda, yapılan açıklamada, Balkanlar'daki siyasi geîişmeler konusunda Dışişleri Bakanlığı'nca hazırlanan raporun kurula sunuiduğu belirtildi. Açıklamada, bölgedeki gelişmelenn Türkiye'ye etkilerinin değerlendirildiği vurgulandı. Toplantıda aynca. geçen bir aylık döneme ait istüıbarat ve güvenlik raporlan ışığında, güvenliğe yönelik iç ve dış gelişmelerin de gözden geçirildiği ifade edildi. MGK toplantısında sosyal patlama konusunun da masaya yatınldığı öğrenildi. Hükümet kanadı konuyla ilgili gerekli önlemlerin alındığım belirtirken başta büyük kentler olmak üzere 11 ilde ek güvenlik önlemleri alınmasının kararlaştınldığı ileri süriildü. •Hayata Ddnü;' ve ötûm oruçlan MGK'de, "Hayata Dönüş" operasyonu ve devam eden ölüm oruçlan da değerlendirildi. Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Aytaç Yabnan'ın, operasyonda çekilen görüntülerin, jandarmanm "olumsuz tutum içinde obnadığım n gösterdiğini söylediğı belirtildi. Yalman'ın "Operasyonlar mahkûmlan öldürmek için değS, güvenHği sağlamak amaayla ' dediğı öğrenildi. Cazete, AİHM'ye başvurdu Evrensel'in OHAL'e girişi yasaklandı DtYARBAKIR (CumhuriyetBürosu) - Günlük Ev rensel gazetesinin, yayın yaşamının 2. günündı Olağanüstü Hal (OHAL) Bölgesi'ne girişi yasak landı. Gazete yöneticileri yasaklamayla ilgili ola rak Avrupa İnsan Haklan Mahkemesi'ne başvur du. Günlük Evrensel gazetesinin OHAL'e girişiniı yasaklanması nedeniyle dün İHD Diyarbakır Şu besi'nde bir araya gelen gazete çalışanlan, bir sü re önce yasaklanan Yedinci Gündem gazetesi tem silcileri ve insan haklan savunuculan ağızlanm si yah bantla kapatarak karan protesto ettiler. Gün lük Evrensel Gazetesi Sorumlu Yazıişleri Müdün Taylan BiJgiç yasaklama kararıyla ilgili olaral AtHM'ye başvurduklannı bildirdi. Gazetenin avu katı Kamil Tekin Sürek ise OHAL Valiliği'nin bı tür kararlanyla ilgili itiraz hakkı tanınmadığmı, i' hukuk yollannın kapalı olduğunu vurguladı.