Katalog

7 HİHZtRAN 2001 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA KULTUR kulturCr; cumhuriyet.com.tr 15 ALLEGRO EVtN ÎLYASOĞLU Küreselleşıne ve müzikGerçen hafta Istanbul Festıvalı kap- samLnda ızlediğim iki konser bugü- ne dek müzik dallanndaki sınıflan- dırnvayı bir kez daha düşündürdü. Klasik müzik, her zaman geçerliliği- m koruyan. modası geçmeyen anla- mında. "klasikleşmiş" müzik özelli- ğıni korur. Birbakıma sık sık moda- sı de sışen "popüler" müzik karşıtı- dır. ~ Öte yanda halk müzıği de bir yer- de klasikleşmıştir. lnsanın yalın duy- gulannı yansıtır, halkın yaşamında destanlaşmış olaylardan esınlenir. Bugun ise küreselleşmenin gereği yenı birleşimler çıkıyor karşımıza. Müziktarıhinin derinliklennden gü- nümüze kadar denenmiş formlar, dünya coğrafyasmın değişik kültür- leriyle birleşiyor Böylece Barok dö- neme ait bir süiti yirminci yüzyılın renkleri ve farklı tatlanyla bezenmiş bulabıliyoruz. Geçen hafta dınlediğımiz Giovan- ni Sollima nın "Italya'da Bir Yolcu- luk" başlıkh kentetınde olduğu gibi. Besteci ve çellıst olan Sollima (1962) son derece üretken bir sanat- çı. Yarattığı müzik, küreselleşmenın örneğı: Değişik kültürlerin deyişle- rini, etnik müzıği. klasik ve caz ka- lıplanyla donatıyor. "ttalya'da Bir Yolculuk"ta viyo- lensel solosuyla ve sesıyle dramatik bir solist olarak yaylı çalgılar kuvar- tetme katıldı. Böyİece Lark Dörtlü- sü kimi bölümlen kentet olarak çal- dı. Her şeyden önce bu sanatçılann, Lark Dörtlüsü solistlennın ve Solli- ma' nın usta yorumculuklannı öv- mek gerek. Herbırisi çalgısını bede- • Besteci ve çellist Giovanni Sollima son derece üretken bir sanatçı. Yarattığı müzik, küreselleşmenin örneği: Değişik kültürlerin deyişlerini, etnik müziği, klasik ve caz kalıplanyla donatıyor. Değişik bir tat, değişik bir soluktu Sollima'yı dinlemek. • Rus soprano Maria Guleghina'nın, Verdi'nin 'Talihin Kudreti' operasından ikinci perde finalinde sesi, gürlüğüne karşın durgun ve ışıltısızdı. Bellini'nin Norma'sında yine 2. perde finali konsertant olarak seslendirildi. Bu kez sopranoyu çok daha incelikli ve başanlı bulduk. ninin bir parçası gıbı kullanabilıyor, onunla ağlıyor, şarkı söylüyor, dans ediyordu. Baştan sona egemen olan ritimsel kurgudaki bırlikleri kusur- suzdu. ttalya'run çeşitli yörelerinden ya da Italyan tarihinın karakterlerin- den esinlenen yapıt 14 bölümden oluşuyordu. Ve tıpkı geleneksel bir süit tarzında hızlı-yavaş-hızlı tem- polannın karşıthğı içinde üerliyordu. Arasıra play-back yoluyla katılan vurma çalgılar ise kentete ayn bir derinlik kazandırmıştı. Değişik bir tat, değişik bir soluk- tu Sollima'yı dinlemek. Küreselle- şen yeni çağın seslenni duyduk. Bil- gi çağının, iletişımin hızlanmasıyla değişik köşelerin birleştiği yenı ça- ğın sesleriydi bunlar. Şef Paolo Olmi, dünyanın en ünlü opera ve konser salonlarında orkest- ralar ve operalar yönetiniş bir sanat- çı. Festival kapsamında Santa Ceci- BaAkademisi Orkestraa nın iki kon- serini yönettı. Ikincisinde Verdi ve Bellini'nin yapıtlan konsertant ola- rak seslendirildi. Festivalin özenle beklediğimiz programlanndan birisiydi bu. Rus soprano Maria Guleghina'yı duy- mak için can atıyorduk Verdi'nın "Talihin Kudreti" operasından ikin- ci perde finalinde umduğumuz kadar bizleri alıp bir yerlere uçurmadı. Se- si, gürlüğüne karşın durgun ve ışıl- tısızdı. Bellini'nin "Norma"sında yine 2. perde finali konsertant olarak ses- lendirildi. Bu kez sopranoyu çok da- ha incelikli ve başanlı bulduk. Or- kestra ise gerçekten harikaydı. Yay- lı çalgılann, üflemelenn teker teker tını birliğı ve özenlı disiplini dikkat çekiyordu. Aynı kurumun korosu da ustalıkla müzıği besliyordu. Ne de olsa her bir sanatçı Verdi \e Bellini gibi kendi atalarının mü- ziğini seslendirmekteydi. Anasın- dan babasından duyduğu, bırlıkte büyüdüğü müziği yorumluyordu. KJasikleşmiş müziğin temel dalla- rından biri olan operayı sahnelen- memiş şekliyde ızlemek de ayn bir keyifti. Ne de olsa besteci önce müziği düşünüyor. Reji, dekor, kostüm, ışık ve izleyiciyi oyalayan dramatik sahneler sorvradan ekleni- yordu. Konsertant şekliyle yorum- lanan bir operada belki de besteci- ye daha yakın oluyoruz. Christina Aguilera îngiltere'de1numara • 'Kırmızı Değirmen' filminin soundtrack'inde yer alan k Lady Marmalade' adlı şarkısmda Aguilera"ya Mya, grubunun solisti Pink ve rapçi Li'l Kim vokal yapıyor. Kültür Servisi - Ünlü pop yıldızı Christina Aguilera, bu yılkı Can- nesFilm Festivali'nin açı- lış fılmi olan Baz Luhr- mann'ın yönettıği \e başrolünde Nicole Kid- man ın oynadığı "Kırnıı- n Değirmen' (Moulin Rouge) filmmın soundt- rack'inde yer alan 'Lad> Marmalade 1 adlı şarkı- sıyla tngiltere listelerin- de 1 numaraya çıktı. Aguilera'ya Mya, R&B grubunun solisti Pink ve rapçı Li'l Kim'ın vokal yaptıklan şarkı. 1975 yı- İında şarkıcı Patti Label- Christina Aguüera le'in lideri olduğu grup 'Labelle'in hit parçasının modern bir versıyonu. Müzik dünyasında tir- yakilik yaratan ve seksi görünümüyle yürek hop- latan Aguilera, Japon pop yıldızı Keizo Naka- nishi ile yaptığı 'All I Wanna Do' adlı bir düet çalışmasıyla geniş kitle- lenn dıkkatıni çektikten sonra Transilvanya'da düzenlenen Golden Stag Festivali'nde 10 bin kişı- lik kalabahğa Sheryl Crovv ve Diana Ross'un ardından sahneye çıkarak ününüpekiştırir. Arrerika'da 1998'de bir Dısney yapımı olan 'Mulan'ın müziği 'Ref- lection'da da haylı başa- nlı bir grafık çizen Agu- ilera, ılk gerçek çıkışını 'Genie In A Botöe' adlı parçasıyla 1999 yılmda gerçekleştirir. 18 Aralık 1980, Nevv York doğunv lu yıldız, şarkıcı olmaya "The Sound of Music'de JuBe Andrews'u izledik- ten sonra karar verir. Or- du mensubu bir baba ile Avrupa'da 'Genç Senibni Orkestrası' ile turlara çı- kan kemancı ve piyanist bir annenin çocuğu olan şarkıcı henüz 18 yaşın- dayken dünyayı dolaşır. Gıttiği her ülkedeki mü- zik akımlanndan etkilen- diğini ama kendisinı en çok pop ve duygusal ağırlıklı şarkılann çekti- ğini ifade eden şarkıcı, Whitney Houston. Etta James ve BillieHoüday'ı örnek alıyor. Aguile- ra'nın diğer favon grup ve şarkıcüan arasında Madonna, Lauryn Hill, Brian McKnight Korn, Fatboy Slim ve Beck bu- lunuyor. Birçok ülkede haftalar- ca listebaşı olan şarkılan arasmda *Genie In A Bottie', 'I Turn To You', 'So EmotionaT. 'Come On Over' (AD I Want Is You). 'Reflection', 'Love For All Seasons', 'Some- body's Somebody', w When You Put Your Hands On Me\ 'Bles- sed', 'Love Wîll Find A Way\ 'Obvious' ve son hiti 'Ladv Marmalade' gibi parçalar bulunuyor. Christina'mn Ricky Martin ile düet yaptığı son single çahşması 'No- body Wants To Be Lo- nely' de listeye 4 numara- dan girdi. Ülkemizde de bu aralar hayli revaçta olan topla- ma albümlerden en so- nuncusu olan 'What's On Top'da özellikle genç Türk müzikseverlerin fa- vorisi olan Aguilera, 'I Turn To You' adlı parça- sıyla ilgi görüyor. Greta Garbo'nun yaşamı ıııiizikal oluyor GÜRHAN UÇKAN STOCKHOLM - 1990'da ölen "gi- zemliyüdız"tsveçli sanatçı Greta Gar- bo'nun yaşamı müzikal oluyor. "Gre- ta Garbo - The Musical" adlı müzikal. gelecek yılın sonbaharında Stock- holm'deki Oscar Tiyatrosu'nda sah- neye konulacak. Garbo müzikalinin yapımcısı Isveçli Mikael Hellqvist. Daha önce Sammy Davis Jn, Frank Sinatra, Liza Minelli ve Cher'le çalışmış olan Hellq- vist'in 'Chicago" adlı müzi- kali büyük ilgi görmüştü. ASPENDOS ,ULUSLARARASI OPERA VE BALE . PESTİVALİ •*=—•_ 20Vt A N T A L Y A %< v - •i •"• 15 Haııran 2M1 Devlet Opera ve Bafcsı G«wl Mûduriüğû 1T Hariran 2001 Izmir D«vlet Opcra v« BalMİ ' »*» 20 Hazım 2001 Yunan Uhıul Opıraı 26 Hanran 20«1 , * ^ Istanbul Devlet ûpera v* BalMİ HiRçuınz HÜRSEMSULTAN ZORBA \ W60lfTT0 -; 29 Hazıran 2001 CARMEN AMy AdlndaM Kazak Dtvlet Akadmık Opera ve B«l«.Tryttro*u 3 TMHTIUZ 2001 Antalya Devlet Opefs ve Bsletı UTRAVUTA K.H StoUc'D Scariatti N Kodailı M Teodorakıs G. Verdi C Buet e.Venh Bal* Bak Baie Opera Opera Opara Yaklaşık 2.5 milyon dolara mal olacak bu yeni girişimin yönetmenliğini Amerikalı Scott Faris yapacak. Halen Nevv York'ta sahnelenmekte olan "South Pasific" adlı müzıkalin yönetmeni blan Faris, Isveç'te daha öne "Chicago"yu sahneye koymuştu. Garbo müzikalinin kendisi için son derece önemli olduğunu söyleyen Faris, "Bu müzikalde Garbo'nun bütün yaşamı sahneye yansıtüıyor. Yıldız, çeşitliyaşlarında canlandınhyor, tanıtılıyor. Müzik türü bakımından bir sınıfa, katego- riye yerleştirilmesi zor. Ama sanınm Web- ber'in 'Sunset Boulevard'ındaki gibi ola- cak." Müzikalin koreografisti, çevirmeni ve Garbo'yu canlandıracak oyuncusu he- nüzbelli değil. Ama i- ki koreografist üzerin- de durulduğu öğrenil- di. Başrol için yönet- men Faris, bir îsveçli oyuncu bulunmasmı şart koştu. Bu rolün en önemli iki adayı var. Ingmar Bergman'ın gözde oyuncusu, en son "lnançsızlar" filmin- de büyük başarı göste- ren Lena Endre ve Pet- raNielsen.. Îsveçli iki tiyatro oyuncusunun da bu konuda adı geçi- yor. Garbo'yu kimin oynayacağına sonba- harda karar verilecek. Müzıkalin bestesini Jim Steinman yapa- cak. Steinman, Meat Loaf ın "Bat out of HelP'ine katkıda bu- lunmuş, Webber'in "Whistle Down the VVind" adlı müzikali- ni bestelemiş ve Po- lanski nın "Dance of the Vampires" adlı fıl- minin müziğini yap- mıştı. Steınman'ın bestesini yaptığı "Bat- man-TheMusical" ya- kında sahneye kona- cak. A. Khachııturian7 Ternmuz 2001 SPAOTACUS Belarus Cumhunyeü Ulusal Akadamik Bolşoy Opera v« Bale Tryatnnu R e z e r v a s y o n v e B i l e t S a t ı ş : Devlet Opera ve Balesi Genel Müdurlüğü / ANKARA: 0 312 309 14 09 '-' Antalya Arkeoloji Müzesi: 0 242 241 45 28 Katkılanndan dolayı Sheraton Voyager Antalya Hotel, Barut Otellerı, - -- ' • Akşam, Cumhunyet, Hürrıyet, Radıkal, Sabah, Atv, BRT, ETV, TV8 teşekkür ederiz.w Senaryoyu Werner Brown yazacak "Greta Garbo-The Musical"ın senaryosu- nu Werner Brovvn ya- zacak. Stockholm'de- ki Oscar Tiyatrosu, 2002 yıh sonbahan ve 2003 yıh ilkbahan için şimdiden kiralanmış durumda. Müzikal sonra Göteborg, Mal- mö, Berlin, Londra ve Nevv York'ta sahnele- necek. Çin'de Rus balesi • Kültür Servisi - Rusya'nın Yeni Sibırya Ulusal Balesi baş dansçısı, Çin'in başhca kentlerine turneye çıktı. Bu turne, 1 Temmuz'da 80. kuruluş yıldönürnünü kutlayacak olan Çin Komünist Partısi için yapılacak törenlerin bir parçası olarak düzenlendı. Müzik zevkine bilimsel açıklama • Kültür Senisi - Bılım adamlan neden kımi ınsanların pop müzıkten hoşlandıklannı, kımilerinin de klasik müziğe daha yakın olduklannı çözmeye yaklaştılar. Londra'daki Maudsley Hastanesf nde psıkıyatn danışmanlığı yapan Dr. Persaud, bir grup psikiyatn hastası üzerinde yaptığı çahşmalar sonucunda, beğeni ile 'zihinsel fonksiyon' arasında bir bağlantı olabileceğıni düşünüyor. Başka bir deyişle klasik müzik hayranlığı daha çok beyın gücünü gerektiriyor. Persaud beyin gücünün bunama görülen hastalarda azaldığını behrtıyor. Klasik müziği sevenler, hastalık başgösterdiğinde pop müzikten hoşlanmaya başlayabiliyor. Ama bu hastalarda tersine doğru bir değışim gözlenmiyor. Bu da klasik müzıkten hoşlanmak içın daha çok gri maddeye gereksindığiniz ama pop müzikten hoşlanmak ıçın pek de gri maddeye gereksinmediğiniz anlamına geliyor. Jack Nicholson Moskova'da • Kühür Servisi - Cnlü Amerikalı aktör Jack Nicholson, 21 Hazıran Perşembe günü Moskova'da Pushkınskaya Sınema Salonu'nda düzenlenen bir törenle başlayan ve kutlamalanna katıldığı '23. Moskova Fılm Festıvali' dolayısıyla Moskova'da bulunuyor. 30 Haziran'da, Baz Luhrman'ın yönettiği 'Kırmızı Değirmen'le (Moulin Rouge) kapanacak festivalde Nicholson'm rol aldığı ve Sean Penn'in yönettiği film 'The Pledge'de gösterilecek. Rusya'yı çok merak ertığini söyleyen aktör, bu vesıleyle hayran olduğu Rusya tarihini araştırabileceğını, müzeleri, tarihi binalan ve ünlü Rus Balesi'ni ziyaret edeceğini ifade ettı. Bono'dan senatöre teşekkür • Kültür Servisi - Hayatında ilk kez bir rock konserine gıden ABD'lı muhafazakâr cumhuriyetçı senatör Jesse Helms, ilk teşekkür notunu U2'nun solisti Bono'dan aldı. 79 yaşındaki Helms, 14 Haziran'da grubun Washıngton'daki konsenne katılmıştı. Bono konserden sonra senatöre bir not yazarak teşekkür etti. Helms ise konserden çok keyif aldığını ama sesin çok yüksek olduğunu belirtti. Dylan'ın çocukluk evi satıldı • DULUTH (AP) - Bob Dylan'ın çocukluğunun geçtiği ev intemet üzennden yapılan bir açık artırma ile 94 bin 600 dolara satıldı. Ev, Dylan'ın 60. yaşgünü olan 24 Mayıs'ta satışa çıkanlmıştı. Asıl adı Robert Zimmennan olan Bob Dylan, 1941'de Duluth'takı bu evde dünyaya gelmiş ve 6 yaşına kadar burada yaşamıştı. 'Hayalet Sonatı'na övgü • STOCKHOLM (Cumhuriyet)- İsveçli yazar August Stnndberg'in 'Hayalet Sonatı' adlı oyunu, Stockholm Dram Tiyatrosu tarafından New York Brooklyn Academy of Music'de sahneleniyor. Ingmar Bergman' ın sahneye koyduğu pıyesten, New York Times gazetesinin beş gün içinde ayırdığı üç sayfada övgüyle söz edildi. Eleştirmen Ben Brantley, değerlendirmesinde Strindberg'in doğadışı güçlere dayanarak yarattığı görüntüren, sahneye yalnızca Bergman gibi bir sanatçınm yansıtabileceğını ve onun bu pıyesi dördüncü kez sahneye koyarken daha önceki deneyimlerinden de yararlandığını vurguladı. BUGUN • NÂZLM KÜLTÜREVİ'nde saat 15.00'te 'An Ko%anının Ruhu'isimli film izlenebilir. (245 04 81) tSTW«UllVİJZİI(rT:STtVAlJTl)eBUGÜN • AYAİRİNtMÜZESt'nde saat 19.30'da Artemis Dörtiüsü'nün konseri yer alacak. (454 15 55)