Katalog

10 MAY1S 2001 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA SAGLIK Medical Channel yayımlandı • tstanbul Haber Servisi - Aylık sağlıklı yaşam ve aktüelite dergisi Medical Channel Magazıne'nin ilk sayısı çıktı. Sağlık dosyalan, cinsellik, doğal yaşam gibi konulann yer alacağı dergide bunlann yanı sıra aktüel söyleşiler de olacak. Genel yayın yönetmenliğini ve yazı işleri müdürlüğünü Gündüz Imşir'ın üstlendiği derginin ilk sayısında sanatçı Leyla Tekül ile yapılan bir söyleşi de yer alıyor. Kuruyemtşler ve kalp hastalıgı • CHICAGO(AA)- Fıstık, antepfistığı, badem, ceviz ve fındık gibi kuruyemişlerin kalp hastalıklannı önlediği, ABD'de son olarak yapılan 5 ayn araştırmayla kanıtlandı. Pennsylvania Park Üniversitesi'nden Dr. Penny Kris-Etherton, fıstığın aynca kötü kolesterolü düşürdüğünü, ancak kalp hastalıklannı önleme açısından daha büyük önem taşıdığını belirtti. Fıstık türû kuruyemişte bitki proteini içeren fıber, minerallerve antikanserojen maddeler bulunduğunu kaydeden araştırmacılar, bunlann aynı zamanda iyi kolesterol deposu olduğuna işaret ediyorlar. Diyet ve meslek grubunun önemi • TRABZON(AA)- Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Dahiliye Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Yusuf Uzun, obezite tedavısinde uygulanan diyetin kilo, boy ve meslek grubuyla yakından ilişkisi olduğunu söyledi. Uzun, kılo ve boya göre günde 1000 ile 1200 arasında değişen düşük kalorili diyetler uygulanması gerektiğini belirtti. Uzun, "Diyetin yanında mutlaka egzersiz de yapılmalıdır. Büro içinde çalışanlar daha düşük kalorili diyetleri uygulamalıdırlar. Bedensel olarak çalışanlar ise daha yüksek kalorili diyetleri uygulamalılar" dedi. Devtetten iş istediler • ANKARA (AA)- Körler Federasyonu'na bağlı demekler, Yüksel Caddesi'nde bulunan Insan Haklan Anıtı önünde yaptıklan basın toplantısıyla devletten iş istediler. Körler Federasyonu Genel Başkanı Turhan Içli, 1999 yılı başından itibaren özel ve kamu işyerlerinde özürlü çalıştırma kontenjanımn yüzde 2'denyüzde 3'e çıkanldığını, buna karşılık İş ve lşçi Bulma Kurumu verilerine göre bu rakamın sadece yüzde 1-2'sinin dolu olduğunu bildirerek kalan kontenjanuı da derhal doldurulması gerektiğini söyledi. Büyük şehirlerde yapılan ankete göre en çok İzmir ve Antalyalılar yaşadıklan kentten hoşnut Ylııthıhığıııı aııalıtan çevredeANTALYA(AA)-însanlann kentlerde- kı yaşam kalitesini belirlemek amacıyla altı büyük kentte gerçekleştinlen bir an- ket, en çok Izmir ve Antalyalıların yaşa- dıklan kentten hoşnut olduklannı ortaya çıkardı. Beykent Üniversitesi Mimarlık Fakül- tesi Öğretim Görevlisi Nilay Türksever ile Mimar Sinan Üniversitesi Fen-Edebi- yat Fakültesi Istatistik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gülay Kıroğlu. Istanbul, Ankara, tzmir, Antalya, Adana ve Gazi- antep'te, "Kentsel Alanda Yaşam Kalite- sinin Beürlenmesi" konulu bir anket ger- çekleştirdiler. Yaşanılan kentin iklim koşullan, kala- balıklık, konutun konfor şartlan, komşu- • Son 30-40 yılda, kırdan kente göçün artması ve sanayileşmenin sonucu kentsel yaşam kalitesinin giderek düşmesi büyük kentlerde yaşayan yurttaşlan hoşnutsuzluğa iterken psikolojik ve sosyal sorunlara yol açıyor. luk ilişkileri, sportif faaliyet, sağlık ve eğitim olanaklan, suç oranı, parklar, ye- şil alanlar, işe gidiş ve gelış imkânlan, sı- nema-tiyatro olanaklan ve toplu taşım gıbı unsurlann göz önüne alındığı ve 2 bin 235 kişinin yanıtladığı ve sonuçlan- nın değerlendinldığı anket, Antalya "da düzenlenen, *2.1statistikKongresi''ne su- nuldu. Bildiride, son 30-40 yılda kırdan ken- te göçün etkisi ve sanayi ile buna bağlı iş olanaklannın birkaç büyük kentte top- lanması nedeniyle kentsel yaşam kalite- sinin giderek düştüğü belirtildi. Büyük kentlerde önlem alınmadığı takdırde, ya- şam kalitesinin yakın gelecekte daha da bozulacağına dikkat çekilen bildiride, bunun kentlerde yaşayanlann hoşnutsuz- luğuna ve psikolojik ve sosyal sorunlara yol açacağı vurgulandı. Bildiride anket sonuçlan değerlendiri- lirken Ankara'da bireylerin kentsel hoş- nutluğunda, toplu taşun olanaklan ve si- nema-tıyatro sayısınm belırleyici etken olarak öne çıktığı kaydedildi. Istanbul'da ise bireylerin kentsel ya- şamdan hoşnutsuzluğunda en belirleyici etkenlerin, konutun konfor koşullan, top- lu taşım olanaklan ve iklim şartlan oldu- ğu saptandı. İyl komşuluk lllşkllerl Elde edilen sonuçlann, Izmir'de yaşa- yanlann, yaşadıklannı kentten diğer kentlerde yaşayanlara göre daha çok hoş- nut olduklannm ortaya konulduğu belir- tilen bildiride, Izmirlilerin sağlık olanak- lan, iyi komşuluk ilişkileri ve sinema-ti- yatro sayısını, memnuniyet verici etken- ler olarak gördüklerine işaret edildi. Antalya'da ise hoşnutsuzluğa neden olan faktörlerin pek önemli görülmedi- ğine değinilen bildiride, Antalyalılann kentsel yaşam faktörlerine daha olumlu yaklaştıklan, hoşnut olmadıklan faktör- lerin üzerinde pek durmadıklan ifade edildi. Bildiride, Adana ve Gaziantep'te ise bireylerin yaşam hoşnutluğunda iklim koşullan ve komşuluk ilişkilerinin belir- leyici olduğunun gözlemlendiğine deği- nilerek, geleneksel Anadolu yaşamının ve buna bağlı yerel kültür öğelerinin ve kırsal ahşkanlıklann, bireylerin hoşnut- luğuna etki ettiğine yer verildi. ODman, yaşama sevindnden hiçbir şey kaybetmemiş. Diyet yapmamış, kendisini hiçbir zaman kısırlamamış. Dans ediyor, spor yapiyor. (Fotograflar: AP) Juanita Ollman 100 yaşında olmasına karşın hayatı ve onun getirdiklerini bırakmıyor Uzun yaşamın sırn aranıyor• Bilim adamlan, Ollman ve 100 yaşını deviren diğer kişilerin sırlannı bulmak için çalışıyorlar. Uzun yaşamın sırn ne: îyi genler mi, iyi alışkanlıklar mı yoksa yalnızca şans mı? WASHINGTON (AP) - Juanita Ollman, 1919'daki grip salgınını, "baca gibi tüttü- ğû" Ikinci Dünya Savaşı yıllannı, 93 yaşın- dayken dağda geçirdiği trafik kazasını ve son olarak 99 yaşında hastaneye kaldınlma- sına yol açan zaatürreeyi atlattı. Ollman, uzun yaşamının sihirli bir reçe- tesi olmadığını söylüyor: Düzenli olarak egzersiz yapmış (dans etmeyı sevıyor), an- cak yumurtalı ve domuz jambonlu sabah kahvaltılan dahil, yemek konusunda kendi- sine hiçbir kısıtlama getirmemış. Sıgaraya, oğlunu savaşa gönderdikten sonra başla- mış. Geçen temmuz ayında yüz yaşına gi- ren Ollman, "Bu kadar yaşamak için fazla- dan ne yapüm bilmiyorum " diyor " '""** Bilim adamlan, Ollman ve 100 yaşını de- vıren diğer kişilerin sırlannı bulmak için çalışıyorlar. Uzun yaşamın sırn ne: İyi gen- ler mi, iyi alışkanlıklar mı yoksa yalnızca şans mı? 101 yaşındaki John LaFauci, bu- nu iyi genlere bağlıyor. ABD'de on bin kişiden binnın yüz yaşı- na enştiğı belirtiliyor. Nüfus Bürosu, 2050 yılında yüz yaşını devirenlenn oranının ar- tacağını tahmin ediyor. Bilim adamlan bu yaş grubundakilerin yedıklerini, ıçtıklen- ni, neler yapıp neler yapmadıklannı, kısa- cası yaşamlanyla ılgili her aynntıyı not et- mekle meşgul. Dr. Nir Barzflai, "Elimizde bütün yaşamlan boyunca sigara içmiş veya şişman olan 100 yaşında kişüer var" diyor. Yaşamın uzamasmı sağlayan genlere bu- güne kadar yalnızca bazı böcek türlerinde rastlandı. Insanlarda da bu tip genlerin bu- lunması durumunda yaşam kalitesinin arta- cağı belirtiliyor. ' 40 yaşından sonra doflum 40 yaşından sonra doğum yapan kadın- lann yüz yaşına basma olasılığı, öteki ka- dınlardan 5 kat daha fazla. Rahat,refahiçin- deki bir yaşam ömrü uzatacak diye bir ko- şul yok. Çernobü, geleceğin yapısını bozdu LONDRA (AA) - Bilim adamlan 1986 yılında Çernobü'de meydana gelen kazadan sonra doğan çocuklarda "beklenmeyen bir değişim (mutation)" buldular. Incelenen çocuklar, reaktör kazasından kurtulmuş ailelerin çocuklanydı ve anneler kazadan sonra hamile kalmıştı. Bilim adamlan değişimin etkilerinin uzun süreli olabileceğini belirtiyorlar. Çalışmalan yapan Ukrayna ve Israilli bilim adamlan bulgularını Ingiltere'de yayımlanan Biyolojik Bilimler'e gönderdiler. Bilim adamlan, iyonlaştıncı radyasyona maruz kalan insanlarda değişim meydana geldiğinı, aynı olayın Japonya'ya atom bombası atıldığı yıllarda da olduğunu söylediler. Araştırmacılar, Çernobıl patlamasından sonra "tönizKk" ekibinde bulunan ailelerin çocuklannı ıncelediler. Bu aileler, "yüksek dozda radyasyona" maruz kalmıştı. Çernobil kazasından sonra dünyaya gelen çocuklann ağabey ve ablalan da, farklılığı görebılmek için çeşitli testlerden geçirildiler. Raporda "Düşük radyasyon oranı bfle insanın DNA dizminde büyük değişimkre yol açabiHyor'' denildi. Bilim adamlan Çernobil'de meydana gelen kazadan sonra anne rahmine düşen çocuklan incelediler ve DNA'lannda nesillerce sürecek değişiklikler saptadılar. ABD ve Kanada'da 1417 kadın üzerinde denenen bant, âdet dönemlerini düzenliyor Doğum kontrolünde bant devri Kadının vücudunun kann ya da kalça gibi değişik bölgelerine yapıştınlan bant haftada bir değiştiriliyor. Âdet döneminin ilk günü yapıştınlan ve bir hafta sonra aynı gün değiştirilen bant üç hafta süreyle kullanılıyor, sonra 1 hafta ara veriliyor. Haber Merkezi - Hap, spiral, diyaf- ram ve yüzük gibi değişik yöntemler- den sonra doğum kontrol döneminde bant devri başlıyor. ABD ve Kanada'da 1417 kadın üzerinde başanyla dene- nen bant haftada bir değiştiriliyor ve âdet dönemini de düzenliyor NTVMSNBC'nin haberine göre, de- riye yapıştınldığında 20 mikrogram etanil estradyol ve 150 mikrogram no- relgestromin salgılayan bandın kullanı- mı çok basit. Kadının vücudunun ka- nn ya da kalça gibi değişik bölgelen- ne yapıştınlan bant haftada bir değiş- tiriliyor. Âdet döneminin ilk günü yapıştınlan ve bir hafta sonra aynı gün değiştirilen bant üç hafta süreyle kullanıhyor, son- ra 1 hafta ara veriliyor. Tıpkı doğum kontrol hapında olduğu gibi. Jama, The Journal of the Amencan Medical Association'da yayımlayan araştırma raporunda ABD ve Kana- da'da yürütülen denemelerden başanlı sonuç alındığı belirtiliyor. Araştırma sorumlulanndan ve Quebec'teki Cent- re Medical de Halles de Ste-Foy uz- manlanndan Marie Claude Audet, "Bandın geleneksel doğum kontrol ha- pından farkı. kadını her gün hap alma zorunluluğundan kurtarmasL Bandın yan etkisi de çok az" diyor. Sudan etkilenmiyor San Diego Medical Center for Wo- men"s Clinical Research'ten VVilliam Koltun ise "Doğum kontrol bandı su- dan etkilenmiyor. Dolayısıyla rahathk- la baırvo yapabilir. denize veya havuza girebilirsiniz. Bant verinden kalkarsa gün içinde tekrar yapışnrmanız yeter- K" diyor. Daha önce, kadınlann cinsel istekle- rini arttırmak için bir bant geliştiril- mişti. Procter & Gamble laboratuvar- lan tarafından desteklenen ve Watson Laboratuvan ile Massachusetts Gene- ral Hospital tarafından gerçekleştirilen testosteron bandı 12 haftada bir değiş- tiriliyor. Testosteron bantlannın yan etkileri oldukça hafif. Kadınlarda özellikle menopoz dönemlerinde ortaya çıkan cinsel istek azahnasımn önüne geçme- si beklenen bant kola yapıştınhyor ve böylece vücuda düşük dozda testoste- ron hormonu veriliyor. İKİMİLYON HASTA VAR Stres, sedefî ortaya çıkanyor ÎSTCÂNBUL (ANKA) - Sıkıntı, stres, üzüntü ve depresyon gibi sorunlann sedef hastalığmı ortaya çıkardığı bildiriliyor. Dünya sağlık istatistiklerine göre, toplam popülasyonun yüzde 1- 3 'ünde sedef hastalıgı görülüyor. Türkiye'de de 2 milyon sedefli hasta bulunduğu tahmin ediliyor. Her yaş grubunda ortaya çıkabilen hastalık, kadın ve erkeklerde eşit oranda görülebiliyor. Prof. Dr. Vedat Sezer, sedef hastahğının genlerle geçen ve vücudun bağışıkhk sistemini ilgilendiren bir hastalık olduğunu bildirdi. Sezer, vücudun bağışıklık sistemi zayıfladığmda sedef hastabğuıın ya arttığını ya da tekrarladığını belirtti. Ylyecefc ve içecekler Hastalığın yiyecek ve içeceklerle de ilgisi olduğuna dikkat çeken Sezer, hastalann özellikle şarap, bira, sirke, domates, turşu, acılı, biberli, baharath gıdalardan ve kızartmalardan uzak durmalannı önerdi. Kışın deri kuruduğıi'" zaman sedef hastahğının daha çok tekrarladığını dile getiren Sezer, güneş ve denizın hastalıgı azalttığını vurguladı. İYOT ÇOCUĞUETKİLİYOR Zekâ geriliğine yol açan eksiklik Haber Merkezi - Ercıyes Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Kayseri îyot Izleme Komitesi Başkanı Prof. Dr. Setim Knrtoğlu, iyot eksikliğinin bebek ve çocuklarda zekâ ve büyüme geriliğine, gebelerde ise düşük ve ölü doğumlara neden olduğunu bildirdi. Dünyada 118 ülkede iyot eksikliği görüldüğü ve nüfusun yüzde 18'inin de bu bölgelerde yaşadığı belirtildi. Dünyada çok sayıda insanın iyot yetersizliğuıden etkilendiğinin bilinmesine karşın çoğu ülkede sorunun tamamen ortadan kaldınlmasına yönelik çalışmalann yetersiz kaldığı, ülkemizde de, "tyot YeterrizKği Hastahldan Kontrohı ve Ttazun tyotianması Programı"na uyulmadığı belirtildi. tyotlu tuz kullanmayı alışkanlık haline getirmek ve iyotlu gıdalar tüketmek gerektiğini vurgulayan Kurtoğlu, iyot izleme komitesi grup başkanlanndan, bölgelerindeki içme sulannın iyot miktarlannı ölçtürmelerini de istedi. F ILDA 44 BÎNKÎŞÎ ÖLÜYOR Doktorlarm tıp hatası özeleştirisi Çeviri Servisi - ABD'de yayımlanan bir araştırmanm sonuçlan, doktorlarm yüzde 95'inin ciddi tıbbi hataya tanık olduklannı ortaya koydu. MSNBC'de yeralan bir habere göre sağlık üzerine çalışan Robert Wood Jonson Vakfı 600 doktor, 400 hemşire ve 200 hastane yönetıcisının katılırnıyla bir araştırma düzenledi. Ciddi hatayla karşılaşükJannı itiraf eden yüzde 95 oranındaki doktorlann yüzde 4'ü "sık sık" ciddi hata gördüklerini, yüzde 27'si "çok nadiren" böyle bir şeyle karşılaşhklannı, yüzde 64'ü ise "zaman zaman" hata olduğunu söylediler. 1999'dayapüanbaşkabir araştırmanın tıbbi hatalar nedeniyle yılda ortalama 44 bin-98 bin insanın öldüğünü ortaya koyduğu ABD'de, yeni yapılan araştırmaya kahlan hemşirelerin >üzde 89'u hataya tanık olduklannı söylediler.