Katalog

SAYFA CUMHURİYET 9 NİSAN 2001 PAZARTESİ 10 JJİÇ H A O İ İ - K L İ İ - K dishab@cumhuriyet.com.t denozur dilemeyeceğiz1 • VVASHINGTON (AA)-ABDBaşkan Yardımcısı Dick Cheney, Güney Çin Denizi üzerinde meydana gelen uçak kazası yüzünden Çin'den özür dilemeyecekienni bildirdi. Cheney, NBC televizyonunda yayunlanan açıklamasında, "ABD Başkanı George Bush'un, kazada Çinli pilotun hayatını kaybetmesine üzüldüğünü açıkça ifade ettiğıni" belirterek "Uluslararası hava sahasında olduğumuz için özür diiemek, kabul edebileceğimiz bir şey değil" dedi. ABD Dışişleri Bakanı Colin Powell da, Çin'in Amerikah mürettebatı elinde tutması nedeniyle iki ülke ilişkilerinin bozulduğunu bildirdi. İranlı 30 mulıalf tutuklandı • TAHRAN (Reuters) - Iran'da muhafazakâr Devrim Mahkemesi'ne bağlı güçler, ülke çapında İiberal Islamcılann evlerine yaptıklan baskınlar çerçevesinde 30 kişiyi tutukladılar. Iran basınında çıkan haberlere göre baskınlar, yasaklanan lran Özgürlük Hareketi üyesi veya bu harekete yakın olan kişilerin etkinliklennin sürdüğü Tahran ve diğer kentlerde yapıldı. Vîetnam, ABD'ye • HANOY(AA)- Vietnam Dışişleri Bakanlığı, önceki gün ülkenin güneyinde düşen helikopterde ölen 7 Amerikah askerin ailelerine başsağhğı diledı. Bakanlığın açıklamasında, Vietnam Dışişleri Bakanı Nguyen Dy Nıen'ın, kazada hayatını kaybeden Amerikah askerlerin ve Vietnamlılann ailelerine hükümet adına başsağhğı mesajı gönderdiği belirtildi. Açıklamada, "Bu trajik kaza Vietaam ve ABD ıçin büyük kayıptır" denıldi. Vietnam Savaşı sırasında kaybolan Amerikalılan arayan bir ekibi taşıdığı belırtilen helikopterin düşmesi sonucu 7 Amerikah ve 9 Vıetnamh ölmüştü. Brejnev'in torunu vaH adayı • MOSKOVA(AA)- Dağılan Sovyetler Birliği'nin eski Devlet Başkanı Leonid Brejnev'in torunu Andrey Brejnev, Rusya'nın orta kesimlerindeki Tula bölgesinin vahliği için dün yapılan seçimlerde aday oldu. Itar-Tass ajansının haberinde, küçük bir komünist hareketin başkanı olan Andrey'in, şu anki Tula Valisi Vassili Starodoubtsev'in rakibi olarak seçime katıldığı kaydedildı. Seçime, Brejnev ve Starodoubtsev dışmda 2 aday daha katılıyor. Ülkeden göçü engellemek için çıkanlan yasa erken emekliliğe, emekli olduktan sonra da çalışmaya olanak tanıyor KKTC'Mlernı 'hortıım' itirafiLEYLA TAVŞANOĞLU LEFKOŞA - "Biz aç evin tok kedile- riyiz. Halkın çoğunluğu parasal olarak bir eli yağda bir eli balda yaşarken dev- let iyice yoksullaştınldı. Devleti hortum- layan, Türkije'dekinin aksine halkın kendisi." Bu sözleri Kuzey Kıbns'ta ko- nuştuğumuz kişilerden işitiyoruz. Yakın- maya devam ediyorlar: "Şunun şurasında 190-200 bin kişiyiz. Her aOede en az Od ta- ne otomobilvac Çoğundada en töksünden." KKTC'de de bankalar battı. Enflasyon almış başını gidiyor. Dolar bir milyon TL'nin üzerine vurmuş. Özellikle Kıb- ns Rum Yönetimi 'nin 1995 'te AB aday- • Kuzey Kıbrıs'ta halkın dörtte üçünün devlet memuru olduğuna dikkat çeken bir Kıbnslı, devlet memurlannın aylık maaşlannın Türkiye'nin iki-üç katı fazla olduğunu vurguluyor. hğı sürecinin başlatıhnasıyla birlikte uy- gulanan ekonomik ambargo yüzünden üretim neredeyse tamamıyla durmuş. Tu- rizm sektörü biraz hareketli. O da ku- marhaneler sayesinde. Nasıl oluyor da Kuzey Kıbns Devleti yoksulken halk hâ- lâ rahat yaşamını sürdürebiliyor? Aldığımız yanıt çok net: "Zamanmda, KKTC'den göçün başla- maanı engefflemek içinbir yasaçıkanlmış- û. Bu, insanlarm hem çok erken emekli olabflmesine hem de emekli ikramiyesini ve aybğmı akfağmda da devlette çahşma- ya devam etmesineolanaktanıyordu. Ya- sa hâlâ geçeriL Üstefik burada halkm dört- te üçü devlet memuru. Devlet memurla- nnın aylık maaşlan Tûrkiye'dekilerin üd üç kaü fazla. Ingiltere'yle bağlar devam ediyor. İnsanlarm sterün bazında orada banka hesaplan var. Üsteök, Tûridye'de ne olursa okun Ankara, buraya para gön- dermeye devam eder." Rum pasaportu için 40 bin başvunı "tşin Oginç yanı da buna karşın bura- dakilerinAnkara'danveTürkiyeliTürk- lerdençokfazia hoşlanmamalan.Son eko- nonıikkrizfebiriüdeRumtarafinın2004'te AB'ye tam üye olması beklentisi bu hoş- nutsuzluğu artnrdı. Öyle ki son zaman- larda 40 bin kişi Rum tarafindan, günün birinde AB vatandaşı olmak beklentisi içinde pasaport ahnak için basvurdu." Durumtatsi2... Maraş'adoğrugidiyo- ruz. Burası ölü bir kent halinde 27 yıl- dır. Derinya'ya k^dar olan kıyı şeridine 1974 harekâtından önce Rumlar çok katlı beton bloklar yapmışlar, kıyı şeri- di yağmalanmış. O dönemde bile arazi Eski başkanın Istifasına yol açan skandalın ardından seçmenin politikacılara güvenl kalmadı Peru'da Fujimori gölgesinde seçim IİMA (Ajanslar) - Pe- ru'da devlet başkanlığı se- çimi ve genel seçimler dün yapıldı. Yaklaşık 15 milyon kayıtlı seçmenin bulundu- ğu üUcede devlet başkanlı- ğı seçiminin ılk turunda 8 aday yanştı. Seçimler sonucunda, es- ki istihbarat şefı VTadimi- ro Montesinos'un ıçınde yer aldığı yolsuzluk skan- dalıyla patlak veren krizin ardından geçen kasım ayın- da istifa ederek Japonya'ya kaçan Afcerto FujimorTnın yerine yeni devlet başkanı belirlenecek. Seçimlerde, herhangi bir adayın oyla- nn yüzde 50'sini alama- ması halinde Mayıs sonuya da haziran başında ikıncı tur düzenlenecek. Seçim öncesi yapılan tahminler- de, yanşın, Fujimori'nin son devlet başkanlığı se- çimlerindeki rakibi Ale- jandroToledo ile eski Dev- let Başkanı Alan Garcia ve Hıristiyan Demokrat ka- dın aday Lourdes Flores Nano arasında geçeceği tahmin edihyordu. Son ka- muoyu yoklamalan Tole- do'nun yüzde 38.7 puan- la önde gıttığinı, ancak seç- menin büyük bölümünün kararsız olduğu göz önü- ne alındığında, hiçbir ada- yın yüzde 50 barajını aşa- mayacağını göstermişti. Bunda, Fujimori çevresin- Â oledo'nun favori olduğu seçimlerin sonucunu kararsız seçmen belirleyecek. de dönen skandallaruı ar- dından adaylann birbirle- rine yönehkkaralamakam- panyalannın etkisi olduğu kaydediliyor. Yanşın favo- rileri ise şu üç isim: Alejandro Toledo (55):ABD'deeğitimgör- müş olan ekonomist Tole- do, siyasal olarak "ünnh" kategorisinde görülüyor. Yerli kökenli Toledo, Fu- jimori'nin karşısına rakip olarak çıkûğı seçimlere hi- le kanştığını iddia ederek seçimı boykot etmişti.To- ledo'nun temel seçim slo- ganı tt daha fazla iş" oldu. Lourdes Flores (41): Avukatlık mesleğini sür- düren Flores, 1990'larda Fujimori'ye muhalif Hı- ristiyan HalkPartisi millet- vekilliği yapö. Muhafaza- kâr Flores, ülkenin sonın- lannın "demokrasryle çö- zülebileceğinin gösteril- mesinin zamanının gel- diğini" savunuyor. AlanCarcla(5D.Et küeyici konuşmalanyla ün- lü Garcia sol eğilimli bir popülist olarak tamnıyor. Garcia, ülkede enflasyo- nun yüzde 7600'lere tır- mandığı, yolsuzluklann ve gerilla mücadelelerinin do- ruğaçıktığı 1985-1990 ara- sı dönemde devlet başkan- lığı yapmıştı. PERU Uma Uma (nûtusu 7 S mlyori) 1 285 220 kOometmkm Gûney Amenka dafc Pmj'nun komşulan Brezgya, Şık, Kohmtnya ve Ekvador Anayasal cumhunyat. 120 sancUyei Kongn, 5 y*Ja 6*- yapılan seçmtehe yenüenryor 1990'da Albarto Fu/ımon nm ınMara gaUnesıyte serbest pıyasa ekonomsme yönefcfı Bu süreçte enerp. madenaUt ve ıleüşım sektöninde önemt özoltaj/ıiiiıotof gerçektejbriki. Doğalteynaklan.babr, gümûf, aftn ve petrd. Kereâecm veb&k^baştegeçırnkaynaklanarasında. K u v v e 11 o r 12Stmasker 27 46 mtyar dolar Yolsuzlukla yoksulluk içiçe Üç yd öoce ortaya çıkan Asya krizinin Güney Amerika'yı da etkflemesiyle büükte ülke yolsuzluk ve yoksulluğun pencesine düştü. Peru'da nüfusun yansı sefalet içinde yaşıyor ve çahşabiür nüfusta ancak iki kişkten birinin düzenK birfcşivar. (Fotoğraf: AP) rantının buralarda nasıl etkisi olduğu açıkça gözlenebiliyor. Yine işin ilginç bir yanı, burasımn günün birinde karşı tarafa verihnesi durumunda bazı Türki- yeli müteahhitlere binalan onarma sö- zünün verihniş ohnası... Bir de yıllardır üzerinde çalışmakta olan Manavgat Çayı suyunun denizaltı borulanyla adaya akıtıbnası projesi var. Yine konuşulduğuna göre bu işin yapı- mı ihale açıhnadan bazı Türkiyeü fîr- malara verihniş. Rum tarafi, kişi başma yılda neredey- se 20 bin dolan bulan geliriyle ve AB'ye üyelik düşleri içinde iyice rahatlamış. Lefkoşa'da konuştuğumuz kişiler diyor- lar ki: "Rumlar bizünle neden anlaşma istesin ki? Zaten 40 bin kişi Rum pasaportu almak için başMirmuş. Onlan kendi yanla- nna çekmek için çantada keklik gözüyk bakryorlar. Günün birin- de Avrupah olurlarsa göruşme- lere hiç yanaşmazlar." Kıbns'ın güneyinde, yani Rum kesiminde ciddi bir silahlanma olduğundan da söz ediliyor. Ko- nuşulanlar, Güney'de 15 bin Rus askeri danışman bulunduğu. Bu konuda konuştuğumuz kişiler şu noktalara dikkat çekmeden geçemediler: "Bir zamanlar Rum kesimine getirflecek olan Rus yapmıı S-300 füzeleri bugün sözüm ona Gi- rit'te. Ama bunlann dinleme teç- hizaü hâlâ Kıbns'ın güneyinde, Trodos Dağlan'ndaki bir mer- kezde. S-300'lerin Girit'te ohna- lanyla Türkiye'nin daha strate- jik bölgeieri bunlann etki alanı- na girdL Girit'ten bir pergel ahp edd alanlannıölçtüğunüzdede Is- rail'in bunun dtşında kakuğmı görürsünüz." Kıbns'ın iki tarafinda durum böyle. Bakalım bizim Kuzeyli- ler ileriyi görüp Rum tarafiyla birlikte, hiçbir kimlikleri ohna- dan Avrupah olma düşlerinin kendilerine ne gibi sonuçlar do- ğuracağım hesap edebilecekler mi? Yoksa gözü kapalı mı dav- ranacaklar? Türkiye'nin parası- nı değil, ama varhğmı reddet- meye devam edecekler mi? Za- man içinde bunlann yanıtlannı alacağız. 55 dakika sonra