Katalog

UTT2001SAU CUMHURİYET SAYFA / ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 RKETLERDEN ÖYPA, bayram |verişteri için yûzde ile 40 arasında iirim yapü. Bayramm rinci günü hariç diğer uüer OYPA marketferi ;ıko)acak. • LEE, 25 Mart'a kadar 40 milyon lira tutannda ahşveriş yapan müşterilerine 100 kontörlük Hazırkart- Kazı Konuş Kartı hediye ediyor. • CEYLANINTER- CONTINEÎSTAL, İstanbul icerisinde yer alan Amandine Patisserie, çeşitii çikolatalan ve şekeriemekri 3e bayram boyunca hizmet verecek. • UNIFOOD hazır yemekleri ile şimdi de endûstriyel ihtiyaç ve beklentileri karşılamayı hedefliyor. 2.5 kilogram, 5 kilogram ve lOkilogramlık ambalajlarda tûketime hazır çorba ve yemekler Unifood'un ürünleri arasında yer ahyor. • PENTİWORD mağazalan bayramda sevdîklerine hediye ahnak isteyenlere çeşhH aKernatifler sunuyor. Pfenti Word mağazalan AkıBı Kart sahipterine 3 taksit olanağı da , sunuyor. • ZED ile Turkcell hatlı cep telefonlanna bilgi akışı sağlanıyor. Bayilerden alınacak kontörleT ile gerekli sorular 933'e gönderilecek ve istenilen bilgi SMS ile anında cep telefonuza ulaşacak. • CARREFOUR-SA bayram nedeniyle her yıl düzenlediği geleneksel indirimini, bu yıl da dûzenliyor. 9 Mart'a kadar uygulanacak kampanyada yüzde 15 ile 30 arasında indirim yapılacak. • KÜPKÜP'teraruk Türkiye'de. Çeşitli ûlkelerde yüm ayuncağı seçilen, köpûkten yapümış yap-boz turündeki oyun, tstanbul ve Ankara'daki mağazalarda saöşa sunuldu. • OLÎVÎUM OUTLET CENTER, hem birinci yılıru kutlamak hem de Kurban Bayramı'nı kutlama amaçlı düzenlediği kampanya ile 800 kişiye hediye dağıtacak. SAKSçoraptan25. yümıkuthryor. 60 çeşit modelive birçok rengi ile bayanlara yönelik ürünkri olan Saks, yakm zamanda erkek iç çamaşın ûrûnleriııi de ptyasaya sunmayı hedefliyor. AĞAÇ AŞ, Türkiye'nin dört bir yanında üretilmesine karşın gülleıi Fransa'dan getiriyor Belediye, dövizleri güle saçıyor • AĞAÇ AŞ, ekonomik krizin yaşandığı bir ortamda, yol kenarları ve refujleri Fransa'dan ithal edüen güllerle donatma "savurganhğına" girişiyor. Fransa'dan gelecek 360 bin güle yaklaşık olarak 1.2 trilyon TL harcanacağı belirtilirken başta deprem bölgesindekiler olmak üzere Türkiye'deki yerli gûl üreticisinin çok daha ucuz fiyatlara gül temin edebileceği söyleniyor. ,", NtLÜFERŞENSÖZ tstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin iştiraki olan Ağaç AŞ'nin Türkiye'de "gül yokmuşçasına" Fransa'dan 360 bin gül ithal edeceği söyleniyor. Ekonomik krizin yaşandığı şu gün- lerde, ülkenin dövizlerinin Fransa'dan gelecekgüllere akıtılmasıplanlanırken başta deprem bölgesindekiler olmak Türkiyenin gelirlerî ithalata gidiyor ANKARA(ANKA)-Türkiye'nin geçen yıl cari işlemler kapsamında elde ettiği döviz geürlerinin yüzde 91 .l'i, ithalat yoluyia geri gitti. Merkez Bankası verilerine göre 2000 yılında cari işlemler yoluyia toplam 58 milyar 759 milyon dolar- lık döviz gelin elde edilirken döviz gideri ise 53 milyar 555 milyon do- lan ithalat olmak üzere toplam 68 milyar 524 milyon dolara ulaştı. 1999 yılına göre döviz gelirinde 5 milyar 511 milyon dolarlıkbir artış olurken döviz giderindeki artış 13 milyar 916 milyon dolara ulaştı. 1999 yıhnda giderlerin yüzde 97.5'i düzeymde bulunan gelirler, 2000 yılında giderin yüzde 86.l'i düzeyinde kaldı. Buna göre Türkiye 2000 yılın- da elde ettiği her 100 dolarkk dö- viz gelirinin 91.1 dolanru ithalat yapmak içinharcadı. tthalatın top- lam döviz gelirine oranı 1999 yı- hnda yüzde 74.7 düzeyinde bulu- nuyordu. üzere Türkiye'deki yerli gül üreticüeri görmezden geliniyor. Fransa'dan ithal edilecek güllerin ta- nesi için yaklaşık 3-3.5 milyon lira ve- rileceği söylenirken yerli güllerin ta- nesinin 700-800 bin lira olduğu ifade edüiyor. Fransa'dan gelecek 360 bin güleyaklaşıkolarak 1.2trilyonTL har- canacağı belirtiliyor. Ekonomik sıkıntılann yaşandığı bir ortamdayolkenarlan ve refdjleri Fran- sa'dan gelen güllerle donatma "savur- ganhğma" girişen AĞAÇ AŞ'deki yet- kililer, Fransa'dan gelecek güllerin çok farklı özelliklere sahip olduğunu dile getiriyorlar. AĞAÇ AŞ yetkilileri, Fransa'dan ge- lecek güllerin susuzluk ve kentsel ko- şullara uygun olduğu için tercih edil- diğini ileri sürerkenYalova Kadıköy'de çiçek üreticısi ErdoğanAJbayrak, Tür- kiye'nin dört bir yanında gül üretildi- ğini ve yerli üreticilerin bu sayıda gü- lü rahatlıkla temin edebileceğini söy- lüyor. Özellikle deprem bölgesi olan Yalova'dapek çok gül üreticisinin üre- tim gücü görmezdengeünirken AĞAÇ AŞ'nin, Fransa'dan geçen yıl da 130 bin adet gülü, tanesi 2.5 milyon TDden ithal ettiği belirtiliyor. Üreticiler, ülkenin krizden çıkması için yerli üreticinin arkasında olunması gerekirken hâlâimalatınpompalandığı- na dıkkatçekerek "Yolkenarlannadfld- VecekgüüerdahiFransa'dangekcekgüV- krie donatdmayaçahşryor. Bu örnek, ül- kenin zaten snirtaoianpara kaynaldan- nm etrafa savrulduğunu tekrar gözkr önüneseriyor" şeklinde konuşuyorlar. KŞTAURATEURSenCOtEREt* EGALITEde "a T.V.A ice Coîe d'Azur 06 restorancdartn protestosu Fransa'da restoran sahipkri hükümetin uyguladığı vergj oranlannı protesto etmek için ülke suurtannda gösteri dûzenkdfler. Ülkedeki restoran sahipien, hûkûmetm hazır yemekterden akhğı yüzde 19.6 oranındaki katma değer vergjsmin yüzde 5.5'e indirilmesini takp ediyorlar. 'Kızgm'restoran sahipkrinin ülkedeki sınırian tutmalan nedenlyk Fransa'yı ziyaret edenkr süanü yaşamaktalar. Türkiye'yle benzer özellik taşıyan ülkenin, ekonomisini bir türlü doğrultamadığı gözleniyor Aîjantin halkı da krizden kurtulamiyor Ekonomi Servisi - Uyguladığı ekonomi politikalan, durgunluğu aşamaması ve siyasetteki gelişmelerin yaralan derinleştirmesi açısından Türkiye'yle benzer özellikler taşıyan Arjantin'de yeni bir siyasi kriz patlak verdi. Ekonomisinde "umut ışığT görünmeyen, resmi işsizlik oram yüzde 15'ı aşan Arjantin'de sosyal huzursuzluk artarken Ekonomi Bakanı Jose Luis Machinea'nın hafta sonundaki istifasının ardından, ülkede 6 aydan kısa bir sürede ikinci siyasi kriz ortaya çıktı. Iki-üç ay kadar önce 39.7 milyar • Ekonomisinde "umut ışığı" görünmeyen, resmi işsizlik oram yüzde 15'i aşan Arjantin'de sosyal huzursuzluk artarken Ekonomi Bakanı Jose Luis Machinea'nın hafta sonundaki istifasının ardından, ülkede 6 aydan kısa bir sürede ikinci siyasi kriz ortaya çıktı. dolarlık acil yardım paketini garantilediği halde ekonomiyi canlandıramayan Machinea'nm ani istifasının ardından Bakanlar Kurulu'nu yeniden düzenlemeye çabalayan Devlet Başkanı Fernando De La Rua, kabine üyelerinin tümünden isüfalarını sunmalannı istedi. Devlet Başkanı De La Rua, ekim ayından bu yana kabinesini ikinci kez yeniden dûzenliyor. Ekonomi bakanlığına adaylar arasında, ABD'de eğitim görmüş ve Wall Street'te mali piyasalar uzmanı olarak çaîışmış Savunma Bakam Ricardo LopezMurphy ılk sırada görünüyor. Yerel basmm haberlerine göre, önceki hükümet döneminde ekonomi bakanlığı yapmış, yerel para biriminin değerini bire bir ABD Dolan'mn değerine bağlayıp 1980'lerin sonlanndaki hiperenflasyona son vermiş olan Domingo CavaDo'nun da merkez bankası başkanlığına atanması bekleniyor. Uluslararası üne sahip ekonomist Cavallo, Rusya ve Ekvador'a ekonomik krizler sırasmda da danışmanlık yapmıştı. Istıfa eden eski Ekonomi Bakanı Machinea'nın bütçe ve kamu harcamalarını kısmaya dayalı sıkı politikası, Arjantin ekonomisini durgunluktan çıkaramadı. Tüketicilerin ekonomiye güvenlennin iyiden ıyiye azaldığı ülkede süpermarketlerin satışlan ocak ayında yüzde 1.8, sınai üretim yüzde 4.2, inşaat faaliyetleri yüzde 6.2, şubat aymda satış vergileri tahsilatı yüzde 2.2 azaldı. Aıjantin'de ulusal para buirninin değerini Amerikan Dolan'na bire bir eşitlemesinin gereği olarak para kurulu, merkez bankasmdaki döviz rezervi miktan kadar para basıyor. Bu mekanizma uyannca, ülkede maîi sermaye, döviz çıkışlannda dolaşımdaki para miktan azalıyor. Parasal istikrara karşın ekonomide şiddetli durgunluk yaşanıyor ve uzun sürüyor, işsizlik oram da yükseliyor. Para kurulu sistemi, bazı çevrelerce Türkiye'ye de öneriliyor. Işçiınnkâbusu: Işyerik • îş kazalan en çok inşaat, madencüik, mobilya, tekstil ve deri işkollannda meydana geliyor. Îş kazalanndaki en büyük etken, dikkatsizlik olarak gösterildi. ANKARA (AA) -T ürkiye'de son 5 yılda meydana gelen 434 bin 975 iş kazasında 6 bin 800 kişi yaşamını yitirdi. Türk-lş tarafindan yapılan araştırmaya göre, 1996-2000 yıllan arasında meydana gelen iş kazalannda, 18 bin 71 kişi iş göremez durumda sakat kalır- ken 5 bin 595 kişi ise meslek hastahğma yakalandı. En fazla iş kazası 1997 yılın- da meydana gelirken en fazla işçi, 1996 yüındaki iş kazalan sonucunda yaşammdan oldu. 1999 yılında meydana ge- len 77 bin 955 iş kazası sonu- cunda 1333 kişi öldü, 3 bin 407 kişi sakat kaldı, 1025 ki- şi ise meslek hastahğma yaka- landı. 2000 yılında meydana gelen 80 bin iş kazasında ise 1250 kişi yaşammı yitirirken 3 bin 200 kişi sakat kaldı, 1000 kişi ise meslek hastahğı- na yakalandı. İş kazalanndaki en büyük et- kenin dikkatsizlik olduğu vur- gulanan araştırmada, yeterli eğitimin verilememesi, kişileri işkazalanndankoruyacakaraç ve gereçlerin yeterikadar işyer- lerinde bulunmaması gibi fak- törlerin de iş kazalanna neden olduğu belirtildi. Türkiye'nin iş kazalan açı- sından Avrupa'da birinci sırada yer aldığı, dünyada ise ilk 10 ülke arasında bulunduğu belir- tilenaraştırmada, bukonudaiş- çi, işveren ile Çalışma ve Sos- yal Güvenlik Bakanlığı'nuı iş- çinineğitimi konusundaduyar- lı olması, işyerlerinin de sık sık denetlenmesi gerektiği kayde- dildi. Taylandhnformülü ithalathsıntm BANGKOK (AA) - Tayland Başbakanı Thaksin Shinavvatra, gelecekte ticaret açığı vermekten kaçınılması amacıyla ithalatınkı- sılmasuun çaresıne bakılacağını bildirdi. Thaksin, Bakanlar Kurulu toplantısından sonra basına açıklamasnıda, dünya ekono- misininbüyümesinin yavaşladığıbir zaman- da ticaret açığı vermekten kaçınılması ge- rektiğini ve buna izin vermeyeceklerini söy- ledi. Thaksin, hükümetin, yerli üretimle ikame edilebilecek mallann ithalatınınkısılmasına öncelik verileceğini, ancak yerli üretimle karşılanması mümkün ohnayan mallann it- haline devam edilecegini belirtti. Thaksin, ithalatın kısıtaıası önlemlerinin ekimde başlayacak yeni mali yıl bütçesinin hazırlıklanna da dahil edilecegini kaydetti. Tayland'm ithalatmda ocak ayında yüzde 31.3 artış, ihracatında ise yüzde 3.9 azalma olunca, 11 aydur ilk kez 282 milyon dolar ti- caret açığı verilmişti. tŞÇİMN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER KurhanTettişi AB, kurbanlann açıkta ve caddelerde AB norm- lanna uygun olmayan şekilde kesilmesini büyüteç attına almış. AB'nin kurban teftişinde bu durum, hayvan haklan için eksi hanemize yazılacakmış.. Bizim medyanın bayramda yaşanan haber kıtlı- ğında sansasyon haber arayışıyla bir uydurma de- ğilse, insanın kanına dokunuyor. Kent yaşamında sokaklarda kurban kesilmesinin ilkelliği, sağlığı teh- dit eden boyutlan, he(e de başta çocuklar kan re- van tçindeki görüntülerin insanlar üzerindeki olunv suz etkileri, ehil olmayan kasaplar eliyle kesimierin hayvan haklan açısından önemi.. Hepsi tamam da AB'nin kurban tettişi neyin nesi? Hayvan haklan boyutunda, AB'de hayvan kesi- minde yaşanan kimi vahşet ömeMeri elbette bizim için ölçü değil. Elbette her kurban bayramında gün- deme getirip bir sonrakinde yine aynı koşullarla yüz yüze gelmenin ayıbını, suç ortaklığını birlikte taşıyo- ruz. Bu yıl ekonomikkrizin vurması sayesinde, bay- ram sabahı daha azhayvan melemesiyte, y akanşıy- la uyanmış olmamızteselli değil. Sokaklarda kesi- len kurbanlar, en aza inmiş olsa da kentin kan re- van, ilkel görüntüsü için yetti de arttı bile. Ama AB'nin kurban teftişi neyin nesi? Çok fazla ayınm- cı, tek Müslüman ülkeyi küttür anlamında dışlayıcı, ucuz bir yaklaşım değil mi? AB'nin siyasetçileri bizimkiler kadar ilkel, ucuzcu olmasa, bugünlerde AB ölçüleri ile gerçekten Tür- kiye'yi vurmak isteseler konu mu yok? AB'nin ger- çekten uygar, insan haklan değerleri, ölçüleri neden gündeme gelmtyor? Bayram tatiline girerken DlSK'in düzenlediği ve AB TürkiyeTemsilciliği'nce de desteklenen toplan- tıda "AB'ye tam ûyelik söreci ve sosyal boyut" ko- nusu masaya yatınldı. Uzman sunuşlan ile bir kez dahagörüldü ki AB normlan denilen şey hiç de Tür- kiye'ye sunulan niyet mektuplan ya da teftiş konu- lan ile sınırlı değil. AB'nin biriiktelik ilkelerinin bütün- lüğünde gündeme gelenler, nerede ise aynntı; öz, Çok daha başka yerlerde ve her nedenseTürkiye'ye yönelik gündeme gelmiyor. Acaba neden? Türkiye'nin AB'ye üyelik sürecinde asıl gündem- de olması gereken "sosyal boyut" yokmuş gibi dav- ranılmasının anlamı ne? Türkiye'nin vurgun düzeninde, Özalizm'in yolun- da gidilirken özkaynaklanndan, üretimden vazgeçe- rek para politikalan ile durmadan yoksuldan zengi- ne kaynak aktararak kalkınmayı ilke edinmişken "sosyal boyuttan kaçmas* sürpriz değil. Üretimi- nin ağırhği kayrt dışınakaymış, kuraltı ekonomideça- hşanlannın bile sendikasızlaştınldtğı, işten çıkarma- lar önünde hiçbir engelin bulunmadığı, sosyal gü- venlik sistemlerinin çökertildiği, işsizlik sigortası, benzeri sosyal kurumlannın olmadığı, anayasadaki sosyal devlet kavramının yok edildiği bir süreçte, AB'nin sosyal normlanndan kaçması kadardoğal bir şey olamaz. Şaşırtıcı olan, kurban kesimi ile ilgilenen AB'nin, kazanılmış haklardan da geriye dönen, Türkiye'de- ki bu gelişmelerle hemen hemen hiç ilgilenmeme- si. Bayram öncesi kriz bahanesiyle on binlerle işçi- nin sokaga atılması, AB'nin sayısız sosyal kuralının, başta sendikal, emek haklannın çiğnenmesi kur- banlar kadar bile ilgi çekmiyor. 12 Eylül sürecinde AB'ye üyelik anlamında işle- yen bir takvim bileyokken Türkiye'deki sosyal dev- let ve sendikal hak sapmalanna karşı büyük bir du- yarlılık gösteren AB, şimdiki olup bitenlere seyirci. Üstüne üstük IMF, Dünya Bankası reçetelı, reform düzentemeleri Türkiye'de kazanılrmş sosyal devlet ilkelerinin geriye gotürülmesinde kullanılıyor. Küçük ve orta boy işletmelerin desteklenmesi paravana- sında kayrt dışı, kural dışı ekonomi besleniyor. Zengin Kuzey'de AB'yi ABD'den ayıran özellik demokrasi, insan haklannın sözde, biçimde katma- yıp içeriğının doldurulmuş olması, sosyal boyutu ve sendikal haklar değil miydi? ABD tek ideoloji, tek kimlikli partilen, sendikal haklar, sosyal devlette ge- riliği ve Nafta'ya bağlı ülkeleri arka bahçe yapma, hem ülke içınde hem de arka bahçe ilişkilerinde ağır sömürüye dayalı birtemelde zenginleşmişti. AB'nin aynı zamanda çağdaş uygariık, insan haklan, de- mokrasi anlamına gelen değerterinin özünde ise sosyal boyut önde idi. İnsan haklanna rağmen zen- ginteşmeden söz edilemezdi. YoksaAvrupalı sendikacı dostlann, bize özel soh- betterde yakındıklan gibi AB siyasetçisi, sermaye- si, ABD, Nafta ile yanşırken kafayı başka yertere mi taktılar? "Amerika'nın Naftası, Gûney Amerikası var" diyerekTürkiye'yi ortaklık ılişkisinde değil arfca bahçede, açık pazarolarak keyifle sömürecekleri bir ülke yerine koymanın programını mı uygulamak- talar? sukransoner@yahoo.com Petrol-is Arastırma Crubu 'Ürethn ve isâhdama ağırhkverikin9 Ekonomi Servisi - Petrol-lş, petrol ürün- lerine zam yapılması yerine üretim, istih- dam ağn"lıklı politika- lara ağylık verilmesini istedi. Petrol-îş tarafindan hazırlanan "Petrol Ürünleri Zanüanna Hayır" adh raporda, hükümetin izlediği zampolitikalan eleşti- rilerek emek karşıtı politikalara son veril- mesi istendi. Raporda, üretim-is- tihdam ağırlıklı politi- kalara ağırlık verilme- si halinde zamlara ge- rek kalmayacağı vur- gulanarak petrol ürün- lerine yapılan zammın kaçınılmaz olduğuna da dikkat çekildi. Ra- porda şu görüşlere yer verildi: tt £mekkarşıüpoM- kalardan vazgeçilip üretim ve istibdam odakh bir politikaya geçilmesipiyasalarda- ki fiyatiann artması yönündeki eğiHmkri tersine çevirebilir. Bu- nun için üretim ve is- tihdarn odakhpotitika- ya geçiş sonucu yenile- me yaonmlannın kat- kısı ik 1 yıBıkbir sûreç içinde verimnlik arüşı sağlanabilirr Raporda, 1 Temmuz 1998 tarihinde uygula- maya konulan otoma- tik fiyat mekanizması- nm Şubat 2001 deva- lüasyonuyla iflas ettiği vurgulandı. Raporda, "Eğer şubat kririndeki devalüasyon oram, oto- matik fiyat mekaniz- masıaracıhğryla petrol ürünkrine yansıtrisay- dı, üretim piyasalann- dakiçöküş bugünkfln- den daha büyük ola- cakü" denildi.