Katalog

FA CUMHURİYET 2001PAZAR 11MART HABERLER PAZA..R ORHAN BURSAH Enterkonnekte Yetiş, Başbakan Yardımcısıve ANAPGenel Başkanı Mesut Yılmaz, vardığımıznoktada son 10 yıllık hükümetlerin katkısı vardır” dedi. Bu, bir itiraf değil; gerçeğin sadece minicik bir kısmının utangaçça dile getinimesidir. Mesut Yılmaz,olayı hafifletiyor. Ortada Bay Ekonomi’nincenazesi yatıyoı Öyle boyu bosu bir seksen falan da değil, “Edirne’den Kars’a”, Türkiye’ninenlemesirıe ve boylamasına bir cenaze. Yıllardırdüşe kalka yaşamaya çalışıyordu Bay Ekonomi. Gözü, kaşı, yüzü tırmıkiçinde... Sürekli tekmelenmiş... Kolu,omzu çıkmış... Ayağıbacağı yer yer kınk içinde... Avurduçökrnüş, midesi göçmüş, birden bir kemik... Özelliklebelkemiğine yediği darbelerle ağnlar sancılar ve ikibüklüm içinde... Siyasetin işkencehanesinde... Yaşamaya çalışıyordu! En son yediği müthiş bir yumruklayere serildi. Şimdi başına toplanmış, nabız atışlannı sayıyoruZ. Bir yandan da dünyaya çağn yapıyoruz. Aman doktor!.. Kan Verme ebekesi! Ş Umudu çizgiyeonuşturen ımza d 1 Turhan . .. 1• •I . 1 1 1 1 2 1 yıllık aradan sonra yeniden Cumhuriyet’te. karikatürlerinin yanı sıra 44 yaşına basan çizgi romam Abdülcanbaz’ı da Cumhuriyet okunan için çizecek olan Turhan Selçuk, medyada gazete okurunun müşteriye dönüştürüldüğünü, gazetecilerin yerlerini de çoğu zaman iş takipçileriyle mankenlerin aldığını söylüyor. Bugün İkinci Kurtuluş Savaşı’nın yaşandığım ileri süren Selçuk “Başaracağız” diye konuşuyor. k kimi bndfr? in d. ınidfr? Ne indir, ne ciadir, senin benim gibi bir Karikatürist çizgiyle düşünen. düşündüğünüçizgisiyle izleyiciye ulaştıran kişidir. Mizah(humour),çizginin eğilimindedir. Mizabla yüklü grafiğin yazısız olması, onu sanatsalyönden değerlendireceği gibi, uluslararasıbir dile de ulaştrnr. Karikatürcü az r,’ çizgiyleçok şeysöylemelidir. t.. kısa, açık, öz olduğu Mesaj L/ kadarçarpıcı Aynn.. tılara, ancak mesajın etkisini güçlendirdiğioranda yer vermelidir. laf karikatüre Uzun 1 yakışmaz. Karikatür güldürüyle özdeşmi? Karikatürün amacı salt güldürüdeğildir. 1 Bağaazlığın, tutuculuğun, cehaleun, çıkarcılığın, bilinçsizliğin desteklediği kötülükler, ibanetlerle dolu bir dünyada iyiliklen,güzellikleri 1 AN sezebilmek, görebilmek. bilim alanında, ammsayabilmek, sanat alanında yarınki kuşaklara kalabilecek yapıtlar, güzellikler i bırakabilmek., nsanı insan yapan, mutlu kılan başuca nedenlerdir. Bütünsanatlardaolduğu Karikatürüm gazetede yainsanıyüceltici,iyiye,doğruya dünyanınötekiyörelerindeçok gibi, ustaçizenleryetişmişda yetişmek yamlandığında,“Aeaba beğenildi ya yönlendiriciyapıtlarüretnek, tedir.Onların birçoğunuda ilgiyle mi” endişesini her sabah mizah çağdaş çizerinin tek amacı duyanın... olrnalıdır Evrende amaçsız oluşum izlemekteyim. 21 aradan Sizild kilinm yoktur. sonra yenidenCumhw’ted.kz. sürdürüyarsunuz karikatür bern Hem Halkla karilcatürcünün Güned de çizgiroman Abdülcanhaz... uB nasılolmak? nu Cumhurlyet’tede sürdürecekAbdükanbaz’ı yeniden Mizah çizen, halktan bir Bir günde ild ayri naCumhuriyet Halkın kişidir. sorunları,istekleri, suüstesindengeliyorsıınuz? özlemleri onunda istekleri, ilk uhısal çrzgı SolçukdeninceaklaAbdükanhazgeAbdülcanhaz bir uğraş; ama Gerçekten zor özlemleridir. Bu durumda halkın, yani Bunun hikiyesıni mutluyum. Bir ara okurun beklentisiyleçizerin biraz Abdülcanbaz’ı istedim; olmadı... bırakmak beklentisi arasında bir faıichhk Benonu bıraksam.o benibırakanyoktur. Umutlarımız tek yönde, tek Abdülcanbaz yaşında 44 yor. çizgidebirleşiyor. Abdüicanbaz’msevenleıiçok... Balık Yıl 1957.Milliyet’inbinası Emekli Büyükelçimiz Sayın kbnfrr? karikatürcüler Mollafenani KutluÖzgüwnç’in Cağaloğlu’ndaki Yalin,, ocuksu ç Abdi Sokağı’nda.. lpekçi’ninodasında girişimiyle çizgileri bir araya karşılıklı oturmuş, sohbet Hakları” adli sergetirerek çok ediyoruz. o günkü illiyet’in Abdi, M güçlü gim üç yılboyunca hementüm bir sayfasını kompozisyonlara hemen Avrupa’da kent ulaşabilen çizgi romanları gösterdi ve kent dolaşıp Stelnberg’in rafik kaplayan g yesisi yak, hepsiyabana kadar Afrika’ya uzandeğer taşıyan kenli, bir yeril romana ne mıştı.Davetedildiçizgileri... OlafGubrasson’un diye sordu. “Çizgi roman benim rahat, ğim diyarlarda değil,deneyimimde seviınli olaylarlakarkolaylıklaçizilmiş ama izlenimibırakan, gözlemci,güçlü dedim, o denli rica etti ki çok şılaştım.Örneğin,Nümberg’debir sevdiğiın bu usta gazeteciyi akşamyemeğinedavetedilmiştim. çizgileri. karamadım. Abdülcanbaz böylece o Lokantanın önüne Andre ustaliğı, geldiğimizde, Folon’un grafik ağırlıklı gün doğmuş oldu. Yıl 1957, Flora’nm. bir ışıklıpanoylakarşılaştık. bugün Uzerinde Abdülcanbaz’m bir desenleni,Topor ve Gmınelin’in Abdülcanbaz 44 yaşında. Yeryüzündebu kadar uzun bir portresi vardı. İçeri girdik, yine anımsatan çizgileriyle gravürü ömre sahip çizgi roman, iki elin Abdülcanbaz’ınkocamanbir yansıttıkları kara mizahı, Sine’in parmaklarıylasayılabilecekkadar laiklasıvitrinde duruyordu. düzene başkaldıran isyancı yanı, bir azdır.Batı‘dabu tür romanlan Cbavalve Bmc’unön plana Tuvalet bölümününerkeklerkapısı ekipler oluştururlar. çıkardıkları unsurları beğeniyle büyük komik üzerinde Abdülcanbaz’ın, kadınlar Yazanayrıdır,çizeti ayrıdır, izlemişimdit bölümününkapısınınüzerinde balonlarıma içinibaşka bir konuşma Şunu da belirtmek isterim: resimleri vardı. Az Cihanyandı’nın d grafıkÇi oldurur,foıoğrafçıları Karikatür sanatınınöncülüğünü sonra lokantanın sahibi yanınuza bile vardıL..Ben, “Abdükanbaz”la olan yapmış Batı Avrupa’nınyanı tek başınauğraşınyanı sıra günlük geldi. Kaş, göz, burun, bıyık sıraon yıllardaDoğu Avrupa’da s ve Ahdülcanbaz’m aynısıydı.. karikatürlerimede özen gösteriyorum. v ne dÜşünüyarsUnuz? 1950’lerdenbu yana süregelen ‘sözdedemokrasi’ oyunuyla birliktepolitikacılar‘oy avahğı’na başladılar. tehlikesi Komünizm bahane edilerek tadnleni’ne ödünler ‘din verilmeye başlandı. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün uygarlığa, gelişmeye, aydınlanmayayönelik tüm devrimleniteker teker yıkalmaya çalışıldı. Birtakım yoz politikacılar ‘Gardnup Atatürkçüsü’ maskesi altında, Genciliğe dönük yozlaşmagiderek güçicadı,etkinleşti.‘OğrednıBirhği’yıkıldı.Siyasetesoyunan bazı hanım politikacılar bile, yobaz oylanımkazanabilmek için tekkelenin kapısında kuyruğa girdiler.Tarikatlar,şeyhler hortlatıldı. Oniimcekbeyinhi bir nesil yetiştirilıneye çalışıldı... “Karanhktan kurtulduk a,Inhnfr* manbiz,ııydmhğa kurtulduk biz, şı, azmimiı..”e dönüşknranhğ* türüldü.. ‘Köşe dönme’ kurnazları, ‘hayaliihracatçılar’, hortumcular türetildi, dürüst yurttaşlar korku içinde, endişeylebakmaya başgeleceğe ladılar. Yurt zenginlilderi yabancı sermayeninaçık pazarı haline getirilip ülke ekonomisi bir üniversitedeyönetimineteslimedilyün. Şimdiadınıhatırlayamadığım Cottarenrlerin di. Dış ve iç düşmanlar,bağımsızbir prafesörletanıştırıldım.Birara odadan çıktı, kucağında bir sürü tık savaşında kan ve can vererek Abdülcanbaz kitabıyla döndü ve kazanıhnış ‘Lozan’ıgörmezlikten masanınüzerine gelerek bu kez ekonomikve bir savaşla‘Sevr’ihortlatma Gülerek bana seslendi: “Ben siyasal hevesine kapıldılar. Türkçeyibunları okuyarak . .. Nüfusumuz 60 milyonu geçti, 70’e tınnanıyor, ama “Gazete ve kitap niyeyerinde diye düşünüyoruz. Nedenleri açık... Gazetelerisatın alanlardün okurlardı, bugün müşteriler.. Gazetelenin yazarlarıçizerleri dün gerçek gazetecilerdi. bugün azaldılar, Cumhuriyet bayrakoldu yerlerini mankenlere, iş takipçilerine terk etmek Orman Fakültesiemekli zorunda profesörlerinden Dr. SelmanUslu telekalıyorlar. fon etti, Sayın Uslu arada sırada İşsiz gazeteciler binlerigeçti. EllerCumhuriyet’te makaleler yazar. Kutladıve sözlerine şöyle devam de hortum, sokaklarda yürüyoretti: “BizimOrman F*kültesi’Dde lar... ne olacakbu memleketin ‘Abdüicanbaz’ıSevenlerKulübü’ h*>Tam bar İyi olacak; iyiye,doğruya AtaBenCumhuriyet balkoııuma as türk’ün hedef gösterdiği ‘çağdaş bt,yrak gibi yöneleceğiz.28 Gerçekten. Orman Fakültesi Şubat bu umudunbir göstergesiydi. üyelerininböyle bir kulüp kurduklarım Elbirliğiyle,kol kola çağdaş biliyordum.Vaktiylebeni ve davet etmişlerdi. İlk kez uygarlığa, Aydınlanma’ya gerçek fakülteye oradakiyemektetanışnuştıkSayın demokrasiyeulaşacağız.Umudum Profesör’le... hiç eksilmedi, karanlığa karşı ayh Türkiye’ninnüfusııaltmışmil dınlıkkazanacak, em de nasıl!. Nasıl?.. ama gazeteve yanu Gümbür gümbür... Bu konuda st . hrsinkwdedi. Atları severim, ama at yarışları izleyicisideğilim.Bir gün SOflUCU rastlantl televizyondaat yarışlarını seyrederken atlardan birisinin adının ‘Abdükanbaz’ olduğunu öğrendim. Daha sonraları gazetelerdentakip ettim. Sayın Abdülkadir Koç’unyetiştirdiği Abdülcanl birinci geliyordu. sık sık Keyiflendiin doğrusu... Okur müşted oldu Bu yanölü kimineseri? Bay Ekonomi’yibitiren kim? Suyunu, aşını bile kesen? Bir Yiyiciler Senfonisi tabii. Orkestra şefi: Bay Siyaset Kurumu. Böyle “önemli”kurumlar çok şefliçalışır.Biri yorulurgider, diğeri onun yerini alır. Derken ilkitekrar gelir ve orkestrayı devam yönetmeye eder. şefliği ömür boyu garantilidir. Bu nedenle, yiyicilerorkestrasını yönetemeyecek olanlar bu kurumun içine zor girer. Bünye. rastlantısal veya büyük baskılar sonucu girenleride çiğnemeye ve etiçen edemediklerini ise bir Süresonra tükürerek atar ya posasını çıkartarak ya da olduğu gibi... Siyaset Kurumu’nun şefleri, soyguncusu, hayalicisi,vergi kaçakçısı, düzenbazı, mafya5’, iti, kopuğu, uğursuzu, bankaboşaltıcısı, memuru ve bürokratı, asalak rüşvetçi işadamı, dolandırıcısı, yağmacısının... içinde bulunduğu senfoni orkestrasını yönetir. Şefın değneği. arada sırada dürüstü, namusluyu, beyin ve kol emeğiyle değer yaratanlan işaret etse bile, esas olarak, orkestrada bulunan değec.. Orkestradabu ylyinilerakımının, t bozuk boruları, ziller,,kemanları, vi, basları, tizleni,vurmalıları.üflemelileribaskındır. Bu nedenle de orkestradan dünyanın en en kötü, dinlenemeyecek, en rezil,en ilkel,en beceriksiz sesleri çıkar durur. Dünyanın SefıllerOrkestrasıdır bu. Bay Ekonomi’ninson devrilişine,işte bu en orkestra, son Tıii. sesiyle eşlik etti. *** Şimdi hep birlikte Bay Ekonomi’ninnabzını tutuyoruz. Doktorlar,önlemler, çareler... öneriler gırta. Ama en önemlisi destek” çağnlan... Siyaset Kurumu’nunşefleridevirdi,ama millet hastaya her zamanki gibi yeniden can verecek! Kollanmızısıvarnamazemredildi! Türkiye’ninboynu bükük, sürekli sopa yemekten beli tutmayan namuslu halkı, “Erıterkonnekte kan verme şebekesine” bağlanacak. Hasta ayağa kalkana dek, damarından, kemik ihğinden,bel kemiğinden,ayağından. beyninden kan verecek. Kimidayanamayarak ölecek, kimi kimiiflaholmaz kronik hasta olacak... sürünecek, Ama niye? Niyediye soran yok. Sahi niye? Siyaset Kurumu’nu oluşturan şeflikler, alt şeflikleı gövdeler, irinkokan yukarıdaki arkestrayı yeniden yönetebilsin, icraiisanat edebilsin diye! Hepsi safında, siperinde, yerlerinikoruyor. Ve Bay Ekonomi’ninayağa kalkmasınıbakuyan . . FatnıaTanerEge’nan Ulaşve A babası;Mehmet, hmetve Süleyman Ege’nin kardeşi; ürüyeve Meryem D Egeııın amca Emineve AyşeEge’nm Aysel,Se’vgi. Kamile. ahide, evin.Ayşe, V N kayınbiraderi; Ibrahim, mmühan. Necla.Erdemve Fahrettin U amcaM; Ege’nin tuzakiann. Ktyımın, ürgünlerin, s hainsaldınların hedefi; dostlarının, öğrencilerinin. köylülennın, her h bulunduğu çevrenin. erkesin sevgilisi DeğerliÖğretmen SEDAT EGE y gözlerini urndu. 0 şinıdıbütün acılardan annmış ve Sımsıcak sevgimizle hepiçimizde yaşayacak. dek. sonsuza (6 Nisan1Q38 9.3.2001 günüsaat 0505’teyaşama BAŞIMIZ SAĞOLSUN DOSTLAR SAĞOLSIJN