Katalog

Cumhuriyettmtiyız Sahibi: Yenı Gün Hateer Ajansı Basın ve Yayımcıhk \.Ş*yı îemsüen C umhuriyet Valcfı adına İLHAN SELÇUK Genel YajınYönetmenı: İbrahim Yıldız • Yazıışlen Müdürü. SaBm Alpaslan # Sorumlu Müdür: Fikret İlkiz # Haber Merkezi Müdürü: Hakan Kara Istıhbarat. Cengiz Yıldırım 9 Ekonomı Özlem Yü- zak 0 Kültür Egemen Berköz 0 Spor Abdülka- dir \ iıcelman % Makaleler Sami Karaören 9 Dûzeltme Abdullah Yazıeı • Bılgı-Belge Edibe Buğra • Yurt Haberlen: Mehmet Faraç • A\rupa Temsılcısı Güra\ Öz Yayın Kurulu: İlhan Selçuk (Baş- kan). Emre Kongar (Daraşman). Orhan Erinç, Hikmet Çetin- kaja, Şükran Soner, İbrahim Yıldız, Orhan Bursalı. Musta- fa Balbav. Hakan Kara. AnkaraTemsılcısi' Mustafa Balba\ AtaturkBulvanNo 125. Kat4. Bakanhklar-Ankara fel 4195020 C hat), Faks419502' 1 »LzmırTemMİcısı SerdarKıak,H Zıva B!\ 1352 S 2 3Tel 4411220. Faks 44191 P » A d a n a Temsılcisi Çetin Yiğenoğlu, tnönüCd 119S.No:l Kat 1. Tel. 36? 12 11. Faks-363 12 15 Müessese Muduru Erol Erkut # Koordınator Ahmet Korulsan 0 Mu- hasebe Bülent \ener# İdare Hüseyin Gürer 0 Satı> Fa/ilet Kuza REKL\M: P.M. Ltd. Şti. • Genel Mudur Gülbin Erduran # K.oordmatör Reha Işıtman • Gene] MüdurYrd Se\da Çoban • Fınanbman Mudünı Çetin trduran Tel- 0212 514 0"> 53 - 51? S4 60-61. Faks 0212 513 84 63 Y'aMjnLavan: Ven: Gün Haber \ıanaı Ba^ın ve Yaşmcıhk \ Ş Baskı: Sabah Yayıncıhk A Ş Turkocagı Cad 39 41 Cajaloglu 34334 lstanbul PK. 246 - Sırkecı 34435 lstanbul Tel (0 212) 512 05 05 (20 haıı Faks IU212 513 85 95 26KASIM2001 tmsak: 5.24 Günes: 6.57 Öğle: 11.58 lkındi: 14.24 Akşam: 16.47 Yatsı: 18.13 Cinsel taciz ve tecavüzün Türk Ceza Yasası'nda yeterince tanımlanmadığı ileri sürüldü Kadınayönelikşiddetkınandı İnsan embriyonu kopyalandı • VVASHESGTON (AA)-ABD'nın Massachusetts eyaletinin Worcester kentinde çalışan Advanced Cell Technology (Gelişmiş Hücre Teknolojisi) Şirketi, insan embriyonıı kopyaladığını açıkladı. Şirketin "tıp biliminde atılım gösteren" deneyinde, amacın, hastalıkJann tedavısinde başka tür hücrelere dönüşebilen kök hücrelerini toplu üretmek olduğu bildirildi. Şirketin intemet dergisi Biomed'in editörü Mary Ann Liebert, yapılan deneyin sağaltım amaçlı kopyalamada bir kilometre taşı olduğunu kaydetti. Dünyanın ağzına sakB olduk • ANKARA (ANKA) - Rusya krizinin etkisiyle daralma gösteren Türk. çiklet sektörü, yenıden büyümeye başladı. Şekerli ürün ihracatında en büyük paya sahip olan çiklet ihracatı, 60 milyon dolara yaklaştı. Orta Anadolu thracatçı Birlikleri tarafından hazırlanan rapora göre, dünya çiklet üretiminin yüzde 9'una sahip olan Türkiye'nin 2000 yılındaki toplam çiklet üretimi 77 bin ton olarak gerçekleşti. Üretimde, 1999 yılındaki 74 bin tonluk düzeyine göre yüzde 4.1 'lik artış meydana geldi. Haber Merkezi - "Kadına Yönelik Şiddete Karşı Lluslararası Dayanışma Günü"nde düzenlenen etkin- liklerde kadınlara yönelik şiddet kınandı. Cinsel taciz ve tecavüzün, Türk Ceza Yasası'nda yeterince tanım- lanmadığı, şiddete ve tecavüze uğrayan kadınlann bir- çok sorunlarla karşılaştığı belirtildi. 25 Kasım 1960'ta Dominik Cumhuriyeti'nde, 25 Kasım 1981 'de de Kolombiya'da kadınlara yönelik şid- det olaylan nedeniyle "Kadına Yönelik Şiddete Karşı DayamşmaGüniT ilan edilen 25 Kasım nedeniyle dün, kadınlar sorunlannı bir kez daha dile getirerek çözüm istediler. Diyarbalar Bölge Kadın Platformu adına açıklama yapan Avukat Ayb Akat cinsel şiddetin kırsal ve kent- sel kültür arasında sıkışan ve ölümü yaşama tercih eden kadınlan yarattığına dikkat çekerken "Cinsel şiddetin bir biçimi olan bekaret kontrolü kakbrdmabdır'' dedı. Demokratık kıtle örgütlenne ve kadın kuruluşlarına üye bir grup kadın Beyoğlu Mis Sokak'ta basın açık- laması yaptı. tHD lstanbul Şube Başkanı Avukat Eren Kesldn,kadınlann sadece erkek cinsel organıyla değıl, çeşitli yollarla cinsel taciz ve tecavüze maruz kaldık- lanna, ancak bu suçun Türk Ceza Yasası'nda tam ola- rak tanunlanmadığına dikkat çekti. tHD lstanbul Şubesi tarafından daha sonra Tank Za- fer Tunaya Kültür Merkezi'nde "Kadına Yönelik Şid- det" konulu bir panel düzenlendi. Kadının İnsan Hak- ları Merkezi'nden Avukat Ayşegül Kaya. evliük içi te- cavüzün kadınlar tarafindan dile getirilmediğini be- lirtti. lstanbul Barosu Kadın Haklan Uygulama Mer- kezi'den Avukat Ffliz Kerestecioğlu. kadınlann, her tür- lü sorunlannm hukukı çözümü içın kendılerine başvu- rabileceklenni ifade etti. Panelde konuşan Eren Kes- kin, gazeteci Berat Günçıkan, Düzce Kadın Kültür Merkezi"nden Suna Parlak\ e sosyolog Pınar Selekde şiddete uğrayan kadınlann sorunlannı dile getirdi. NewYork yaralarını sanyor Suudi asıDı terörist Usame bin Ladin'in 11 Eylül'de New York'a yapuğı iddia edilen saldınnın ardından kent yavaş yavaş kendine gehyor. Binlerce insanın zarar gördüğü saldınlar sonrası kentte birçok etldnük yaşamını yitirenlere saygı için ertelenmiş veya iptal edilmişti. New York'ta ertelenen etkinlikler insanlann kendine gelmesiyle birlikte bir bir düzenlenmeye başladı. Sakünlann yarasuu saran New York kenri, evsizler için yapılan Gekneksel Yardım Yürüyüşü ile renk buldu. Noel Baba kostümü ghip şehrin büyük caddelerinde dolaşarak fakirler için yardım toplayan gönüllülerin hem New Yorklulann yüzünü güldürdü hem flgl topladı. (REUTERS) .UMARBORCU Kadın kredi kartına, erkek tefeciye ANKARA (ANKA) - Kadınlarla erkekler arasındaki farklılık kumarda da kendini gösteriyor. Araştırmalar, kumarhanelerde erkeklerin stratejik ve yüz yüze oyunlara, kadınlann ise bingo gibi daha az kişisel katılım gerektiren oyunlara rağbet ettiğıni gösterdi. Borçlanan erkekler tefeciden, kadınlar ise kredı kartlanndan medet umuyor. ABD'nin Yale Üniversitesi Psikiyatri Bölümü doktorlanndan Marc Pötenzanın, iki büyük kumarhanenin bulunduğu Connecticut şehrinde yaptığı bir araştırma, cinsiyet farkının kumar oyunlannda da kendini gösterdığıni ortaya çıkardı. Araştırmasını, bölgedeki "kumar yardım hattTna bir yıl boyunca gelen telefonlan inceleyerek yapan Dr. Potenza, American Journal of Pcychiatry dergisine yaptığı açıklamada, yıl boyunca gelen 562 yardım çağnsının yüzde 62'sinin erkek, yüzde 38'inin ise kadm kumar bağımlılanndan geldiğini kaydetti. Rusya'da moda günleri • ÇeviriServisi- Rusya'nın başkenti Moskova'da süren Moda Haftası'nda podyuma çıkan mankenler ilgi odağı oldu. Ülkenin önde gelen tasanmcılanndan Lena Makasheva'nın önceki gün gerçekleşen defilesinde 2002 kış sezonunun elbiseleri tanıtıldı. Kaleiçi bölgesinde bulunan binalar turizme kazandmlacak Tarîlıi yapı canlamyor LATİF SANSÜR KUŞADASI-Kuşadası'ndata- rihi binalann yeniden canlandı- nlması için tasarlanan projenin ilk adımı atıldı. Kaleiçi Mahalle- si'nde bulunan ve büyük çoğun- luğunda izinsiz tadilat yapılan es- ki evlerin turizme kazandınlma- sı için proje hazırlanacak. Kent merkezlerinde Kaleiçi böl- gesinde bulunan ve çeşitli amaç- larla kullanılan 269 tarihi yapının turizme kazandınlması için bele- diye öncülüğünde bir proje geliş- tirildi. Anıtlar kurulu ve beledi- yenin belirlediği kurallan çiğne- yerek evlerde değişiklik yapan ve bu yapılan işyerine çevirenler- den, evlerin dış görünüşünü ilk ha- line çevümesi isteniyor. Bölge- deki, ruhsatsız ve izinsiz olarak yapılan 14 yapının ise yıkılması istendi. Uzmanlann yaptığı araştırmada • Turistlerin gözbebeği olan Kuşadası'nda tarihi binalar hayat buluyor. Büyük çoğunluğunda izinsiz tadilat yapıldığı saptanan eski evlerin turizme kazandınlması kararlaştmldı. öldürülen kumarhaneci Omer Lüt- fü Topal'a ait, içinde 50'yi aşkın işyeri ve Emperyal Borsa Salonu ile Emper Döviz Bürosu'nun bu- lunduğu ış merkezinin Kaleiçi'ne en fazla tahribat yapan yapı oldu- ğu tespit edildi. Kuşadası Beledi- ye Başkanı FuatAkdoğan,yurttaş- lann yıknnlara Emperyal Iş Mer- kezi ile başlanması önerisine kar- şılık "Emperyal ile ügili tepki tüm Kuşadası'nda var. Bu yapı irtifa indirir, kapatnğı ve işgal ettiği yol açıhrsa kurtulur. Ben yıkımdan değiL diyalogla çözümden yana- yun. Çözüme ulaşamazsakyılamı yapanm" dedi. Kuşadası'nda turistlerin en faz- la ziyaret ettiği bölge olan Kale- içi'ni, önümüzdeki sezona kadar düzeltmede kararlı olduklannı belirten Akdoğan, "Bu bölgede, Anıtlar Kurulu'ndan tescilli oi- nıasına karşın izin annmadan dış cephelerini bozan, aldığı proje iz- ninin dışına taşanve belediyemiz- den izin ahnmadan değiştirilen yapılann eski haline getirümesi- niistiyoruz" dedi. Akdoğan, tes- pit edilen 269 yapının 14 tanesin- de hiçbir dayanak, proje ve izin olmadan kökten değişiklik yapü- dığını söyledi. Mimarlar Odası Kuşadası Tem- silcisi Yahşi Karamollaoğlu da kentsel sivil mimarinin korun- ması amacıyla başlatılan bu pro- jeye tüm güçleriyle destek vere- ceklerini, proje çizimlerinden sa- dece kâğıt ve kalem ücreti talep edeceklerini söyledi. Ünlü balete kadroyok ANKARA. (AA) - Türkiye'yi 31 yıldır yurtdışında başanyla temsil eden ve sayısız yapıta imza atan ünlü bale sanatçısı Uğur Seyrek'e koreograf olması için davet edildiği kendi ülkesinde bir türlü uygun kadro bulunamadı. lstanbul Devlet Opera ve Balesi'nde yönetici olması istenen, ancak 43 yaşında olduğu halde "dansçı" kadrosuna uygun görülen Seyrek, Ankara'da da "misafir sanatçı" statüsünde kaldı. Seyrek, "Bu sanatı yapmak istiyorum. Türk balesini ileri götürmek için öğrendiklerimi gençlere aktarmak istiyorum. Parada pulda da gözüm yok. Öyle ya da böyle olacak. Belİcı biraz uzun sürecek, ama olacak" dedi. TAHM Ml, SANAY1 Ml TABT1ÇMASINA KATK1 e-posta^anfg prizma.net.tr Slutskaya büyüL Tüm dünyada televiz>on izleyicüerini ekran basına toplayan buz dansıriizgân Rusya'da esiyor. Buspor birçok sporcu çıkaran Ruslar, sporculannın performanslanyla göz doldunıyor. Rusya Buz Pateni Kupası Ğrand PTİx'üıde sporcular gösterdUderi performansla izieyicfleri büyüledL St Petersburg kentinde düzenlenen turnuvada Rus patenci Irina Slutskaya sergilediği fîgürlerle beğeni toplarken şampiyonanın favori ismi olarak gösteritivor. (AP) SÖYLEŞİ ATTİLAİLHAN Ölii Çok Ama, Borsa Yükseliyor!... Kanser, hıç kuşkusuz, o zaman da vardı ama, 'popüler' değildi; milletin ağzında, varsa yok- sa, 'ince hastalık', yâni 'Verem'! Edebiyat-ı Cedi- de 'hassasiyeti', bir 'verem hassasiyetf dir; '40 Ka- ranlığı'nın, başka bir deyışle, II. Dünya Savaşı yıl- lannın, iki yaygın hastalığından, birısı Trfüs'tü, öbü- rü Verem: lisemizin hem voleybol, hem futbol ta- kımının, en başarılı oyuncusu; günün birinde, pa- las pandıras sanatoryuma kaldırılmıştı; çok geç- meden, ölüm haberini aldık: meğer 'galopant' tü- ründen verem imiş, paldır küldür gitti fakir! O ta- rihteVerem'in ilacı yok; prevantoryum'lar, sanator- yum'lar, güneşli yüksekliklere kurulmuş; hastalar, oralara yatınlır; xıx. yy. Batı edebiyatında, ne çok sanatoryum romanı vardır bilir misiniz? En ünlüsü, sanınmThomas Mann'ın yazdığıdır; 'Sihirli Dağ!' Nâzım Hikmet, ilk tiyatro denemesi olan 'Ka- fatası'nı, aynı theme üzerine kurmuştu: vak'a 'mu- hayyel' birülkede, Doleryanda'dageçer; Dr. Dal- banezo, veremin seromunu bulmuştur; kanıtla- mak için çabalıyor; böyle bir ilacın bulunması, bü- tün o prevantoryum, sanatoryum şebekesi ve ya- tırımlan için, ne büyük bir tehdittir; düşünebiliyor musunuz? Dr. Dalbanezoyu, seromunu ciddiye almayarak, ortadan siler, yatınmlarını ve kazanç- lannı 'kurtarmış' olurlar. Kıssadan hisse, liberal ka- pitalizm o kadar vahşidir ki, gözünü kırpmaksızın, binleree insanın ölümüne göz yumabilir; tek, ka- zancına halel gelmesin!.. 'Kafatası', Nâzım'ın 1942 Teşrinevveli'nin 14'üncü günü, Yüksekkaldırım'daki Yahudi sa- haftan, kimseye çaktırmadan satın alabildiğim ilk kitabıydı: günün birinde bir TV konuşmasında, 11 Eylül olayının izahında işe yarayacağını, nereden bilebilirdim? '... Darbe. gizll teknoloji kullanarak yapılacak...' ABD Savunma Sanayii'nin, tartışılan iki kon- septinden birisi, 'ileri teknoloji', öbürü, 'klasik'; öteki olayla arasında paralellik' yok değil; değil ama, terslik de var: burada, yeni teknoloji, eskiyi süpürmekamacıyla, 'büyük oynuyor'. Çünkü, Baş- kan Bush Jr'ın, Askeri Crtadelle Üniversitesi nde- ki söyleviyle, Pentagone'daki eski strateji yanlıla- rının hücumundan sonra; durum bir bir olmuştu ya, işte o sıralarda New Yorker da. Nicolas Lemann, şimdi okuyanın tüylerini ürperten, o fal gibi yazısı- nı yayımlıyor; fal gibi dediysem, gerçekten öyle; sa- dece bir paragrafına şöyle bir göz atmanız, yeter- li: "... Son on yıldır yayımlanan makalelerde, ya- pılan konuşmalarda başlayıp; Başkan Bush'un Ci- tadelle'defe; konuşmasıyla sonuçlanan birinci bö- lüm, RMA'n/n fRevolution in Military Affaırs) haf- taymı kazandığının işareti sayılabilir. llkbaharda ise, Pentagone'daki tartışmalarda, 'Geleneksel Strateji', ikinci devreyikazanmıştı. Şimdi RMA ta- rafı, üçüncü devreyi kazanmaya hazırlanıyor; bu defaki darbe, onlara çok yakışan bir tarzda, gizli teknoloji kullanılarak yapılacak..." (New Yorker, 16 Temmuz2001) Evet, 11 Eylül faciası bu yazıdan iki ay sonra, onun üzerine geliyor; ve tabii, herkesin aklına, tür- lü şey getiriyor; çünkü sonuçları korkunç! Sabo- tajlardan bihaber görünen ABD istihbarat ör- gütlerine; böyle bir tragedyadan sonra, Bush yönetiminin tek soru sormayışı; tek sorumlu ve görevliyi, yerinden oynatmayışı, zaten işin ma- hiyeti hakkında epeyce istrfhamın doğmasına neden olmuştu; üzerine bu da eklenince... Yâ- ni, 'failler', ta Afganistan'da, tam da Müslüman petrol coğrafyası'nın en stratejik yerinde; üstelik bir Haçlı Seferi'ne konu olacak şekilde, tesbite kal- kışılırsa!.. Artık kim kalkıp da, yeni 'teknoloji' gereksiz di- yebilir ki? En düşük artıs', yüzde 16.5... Bu varsayım, Batı Dünyası'nın birçok yerinde, tartışılıyor, tartışmaiann dayandığı, en akla ya- kın neden, biliyor musunuz nedir? 11 Eylül'den bu yana, Taleban'ın yaptığı her şeyin, kalkıştığı her hareketin, aslında, Washington'ın işine ya- nyor olması: bir kere, neredeyse hapı yutmuşa ben- zer 'Küreselleşme', yerini alacakmış gibi görünen 'çok kutupluluğun' çanına ot tıkadı mı, tıkamak üzere mi, çok net değil: ABD, bir taşla birkaç kuş vurmuş oluyor, tabii en önemlisi, ilk bakışta, yalnız bağlantısını gevşetmiş olan müttefiklerinin değil: Rusya gibi, hatta Çin gibi 'potansiyel' hasımlan- nın bile, onun etrafında görünmesi!.. Yalnız o kadar mı? Hayır! Daha ilginci, daha çar- pıcı olanı, -hele bizim buralarda- kimsenin asla üs- tünde durmadığı bir şey: ABD'de, Savunma Sa- nayii şırketlerinin, borsadaki durumu, son olaylar- dan sonra acaba ne merkezdedir? Meraklısı için, bunlardan bazılarını topladım: Tomahawk fü- zelerini üreten Rayteon kuruluşunun, hissele- rinde, yüzde 41.7'lik bir artış görülmüş; bu ar- tış, hayalet uçaklan üreten Northtorp Grumman firmasının hisse senetlerinde, yüzde 35.5 ola- rak görülüyor; Lokched Martin firmasının his- seleri, yüzde 23.5 oranında artmış; General Dynamic Şirketi'ninkiler ise, en kötüsü ama, yi- ne de 16.5'lik bir artış kaydediyor... İşin uzmanı, ya da meraklısı araştırsa, kimbilir bor- sadaki artış trendini keyıfle izleyıp, ensesini kaşı- yan, ne çok firma, ne çok savunma sanayii müte- şebbisi bulabilir: hele, bu savaş dağdağası içinde, Başkan Bush dengine getirip, bir türlü hayalin- den vazgeçemedığı elektronik füzesavar sistemi- ni gerçekleştırmeye, Kongre'yi ikna edebilirse, yok mu ya, ABD tarihı'nde babasını bastırmış, tek başkan oğul o olabılır. Az şey mı? e-mail:tilahan(â isnet.net.tr http://www.bilgiyayinevi.com.tr/ailhan Faks:0-212 / 260 19 88