Katalog

11KASIM2001PAZAR CUMHURİYET SAYFA KULTUR [email protected] 15 Ali Poyrazoğlu yeni oyunuyla hem kendine hem de pop tiyatro kültürüne meydan okuyor ünç yaşamyolculuUanÖZLEMALTUNOK "Sürekli olamk HARÎKALAR DlYARldiyereksah- neden söz ediyorsun, nedir, ne anlama geliyor, an- lat biz de bilelim demeyeceksiniz, biliyorum. Jo- nathan Swift 'in, eşsiz ustanın 'Alice Harikalar Diyan 'nda kitabında Alice çekmecenin içinegi- rer, harikalar diyanna yolculuk eder; ama biz oyuncular nasıl yapıyoruz bu yolculuğu, ken- dimden söz ederek meslektaş- larım üzerine bir düşü- neyim izin verirseniz. Harikalar Diyanna gitmek için uzaklara ya da Alice gibi çek- mecenin içine gir- memegerekyok. Bir sanatçı sezgisiyle Çevreme bakarken, benim için her yer harikalar diyan. Bel- Iddezamanzamansev- gili ülkemiz, harikalar diyan; belki de sahnenin kendisi, tiyatro yapılan alan harikalar diyan..." Ah'Poyrazoglu, 17 yaşından be- ri salt tıyatroyla değil, sinema oyun- culuğu, yazarlık, çevirmenlik, gaze- tecilik, radyoculukla da yaşadıklan- nı, gördüklerini, biriktırdiklennı her zaman anlatmaktan, paylaşmaktan yana. Gözledigi 'ödünçyaşam vol- culuklan' önce 'Ödünç Yaşam- lar'adıyla ciddi gülmece yazı- lan olarak birkitaba dönüştü, sonra aynı adlı oyununa çıkış noktası oluşturdu. Poyrazoğ- lu'nun yeni sezona •Ödünç Yaşamlar' oyunuyla yola çıkmasının arduıda ise hem kendisine hem de stand-up adı altında yay- gınlaştınlmaya çahşı- lan pop tiyatro kültürü- ne bir meydan okuma yatıyor. - 'ÖdünçYaşamlar' ad- b kitabınızdan yola çık- sanız da kitapla birebir örtüşen bir gösteri sunmuyor- sunuz oyunda. Kitap oyuna nasıl bir çıkış oluşturdu? ALJPOYRAZOGLU-Kitabın 'Ödünç Yaşamlar' ve 'Yasakb Tîyafro'da Günbaümı' adlı bölümlerin- den yola çıktım. Kendimi farklı oyun tarzlannda sı- namaktan hoşlanıyorum. Insanın kendine meydan oku- ması, mesleğin farklı şekillerde yapılmasına. oyun- culuğunu tekdüzelikten kurtarmasına yol açıyor. Bu hem yapılan işin doğrusunu yapma çıkışı hem de ken- dime bir meydan okumaydı. - Kendinize meydan okurken bir yandan da zaten var olan bir gösteri türünün stand-up adı altmda sö- mürülmesine de tepki gösteriyorsunuz. POYRAZOĞLU - Metin Alüok'un çok sevdiğim bir şiiri vardır. 'Sussam ölümdür, konuşsam tehüke- H. Çok sevmeli insan, çok söylemeta''. Şimdı; sussam ölümdür, göze almam susmayı. Konuşsam tehlike- li, biliyorum, karşı çıkanlar olacak, bağınp çağıran- lar olsa da susmak daha tehlücelidir. \J nnlü oyuncu Ali Poyrazoğlu, nasıl Türk pop müziğinde seviye düşürülerek pop müzik dinleyici kitlesi yaratıldıysa tiyatroda da pop tiyatro seyircisi yaratılmaya çalışıldığını ve bunun için de stand- up denen geyik muhabbetlerinin pazarlanmaya başlandığını söylüyor. Türk tiyatro geleneğinde var olan, meddah dediği- miz, şimdı yabancı dılde etiketlenip stand-up olarak pazarlanan ayaküstü muhabbetin, biraz çığrmdan çık- tığını, kötü bir şekilde kullanılmaya başlandığını ve seyircüıin istismar edildiğini gördüm. Nasıl, Türk pop müziğinde seviye düşürülerek pop müzik dinle- yici kitlesi yaratıldıysa tiyatroda da pop tiyatro se- yircisi yaratılmaya çalışıldığını ve bunun için de stand-up denen geyik muhabbetlerinin pazarlanma- ya başlandığını gördük. Bunun bir süre sonra şaka ol- maktan çıkıp genç kesimlere 'tiyatro buduröbür rür- lüsü zaten tiyatro değildir, modası geçmiştir, bu işi de sadecedinozorlaryapar' hal ine döndürüldüğünü gör- dük ve üzüldük. Ama üzülmek yetmez, ben sesimi yükselterek cevap vermek gerektiğini düşünüyorum. Karşı çıktığımı, bunun bir geyik muhabbeti olmadı- ğını, stand- up yapanlann biraz sosyal antropolog gi- bi da\Tanması gerektiğini, bu gösteri tarzının içinde ciddi bir muhalefet unsuru taşıdığını belirtmem ge- rekiyordu. Amerika gibi bir ülkede bile stand-upçı LennyBriits'ün hapislerde çürüdüğünü, intihara zor- landığıru biliyoruz. Başka ülkelerde de ciddi biçim- de yapılan bu tarzın bizde içi boşaltılıyor. Her gece birbirinden farklı gösterfler - Oyunun nasıl bir genel kurgusu var? POYRAZOĞLU - Yaşadıklanmdan, tiyatronun mutfağından, seyircüıin de tanıdığı ünlü kişilerden, onlarla olan biriikteliklerimden yola çıkarak her oyunda değiştirdiğim bir kurgu var. Caz müziğinde temalar arasında yapılan çeşitlemeler gibi ben de sahneye kafamda çeşitli temalarla çıkarak onlar üze- rinde çeşitlemeler yaparak her gece birbirinden fark- lı gösteriler ortaya koyuyorum. - Tiyatro anılannızı seyirciye, tryatrocular üzerin- den ve yinetiyatroyaparak anlatmanız da herhalde oyunculuğa ve oyunculara sunulan bir çoğalma. "POYRAZOĞLU - Anlattığım insanlara ne kadar sevgi ve saygıyla yaldaştığımı, seyircüıin fark etme- si çok keyifli. Çünkü o insanlar, sırf benim yaşamı- ma değil. bütun Türk tiyatro seyircisinin yaşamına girmiş, başköşede oturan önemli insanlar. Oyunda Haldun Taner'i Muhsin ErtuğruTu, Aziz Nesin'i, Yüdız Kenter'i, Müjdat Gezeni, Savaş Dinçel'i; ti- yatro dünyasının başoyunculannı anlatıyorum. Ta- biiki bu oyun şaka, hicıv, alay taşıyor, oyuna zaten önce kendimle dalga geçerek başlıyonım. Yani se- yirciyle birlikte yaşadığımız, tiyatroya saygı, sevgi gösterisi. tki saatlik bir tiyatro şenliği de dıyebiliriz bu oyuna. - Bu gösteri, poütik bir duruşu. biriktinnişliğ], za- maıu, görmüş geçirmişb'ği içine alan önemli bir vur- gu yapıyor bugünün tiyatrocularına... POYRAZOĞLU - 8O'den sonra yaratılmaya çalı- şılan depolitize bir gençliğe, üısanlann düşünmele- rini ciddi bir biçimde engellemelerine, seyırciyle bir- likte karşı çıkmaya çahşıyoruz. Bu polıtik bir duruş- tur, bu ta\Ti sahnenin üsründe de şekillendirerek ka- nıtlamam gerekiyordu ve ben de sahnenin üstünde tüm bunlan anlatıyorum. Aynca böyle bir dönemde Ferhan'ın, Genco'nun, özvenyle tiyatro yapmalan- nın, başka zamanlarda tiyatro yapmaktan çok daha anlamlı olduğunu düşünüyorum. USTA YAZARIN MİZAH ANLAYIŞIKONUŞULDU Aziz Nesin ve Gülmece Edebiyatı Kültür Servisi - Öncekı gün TU- YAP'ta Ada Yayınları tarafından dü- zenlenen 'AzizNesin veGülmece Ede- biyan' başhklı panele Adnan Binya- zar, DemirtaşCeyhun ve Feridun An- daç katıldı. Konuşmacılar Nesin'in mizah anlayışı. gülmece edebiyatı gerçeğinın yanı sıra onunla ilgili anı- lannı da anlattılar. Binyazar, Aziz Nesin'in toplumda demokrasinin, öz- gür düşüncenin ibresi olduğunu söy- ledi. Fuann B salonunda yer alan bir di- ğerpanelın konusu 'FikriHukukta Ye- ni Açüunlar, Korsan Kitaplar ve Öte- si'ydi. BESAM tarafından düzenlenen etkinliğe Esen Arslandoğan, Günay Görmez, Sabri Kuşkonmaz ve Er- dem Türkekul katıldı. Broy Yayınevi'nde kıtaplannı im- zalayan Erdogan Alkan bu yılki fu- an değerlendirdi: "Fuarda her yıl ol- duğu gibi bu yılda büyük bir kalaba- lık ve ilgi var. Fakatgelen kalabalık ld- tap saün almıyor, daha çok dolaşma- ya geliyor. Satışlarda geçen yıllara oranla düşüş var. Beni en çok rahat- sa eden bir diğer şey de anaokul ço- cuklannı nıara getirmeien. Gelecek \ıl TLTAP'uı Beylikdüzü'ne gideceği sö>ieniyor. Bevtikdüzü çok uzakbir yer olduğu için gerektiği kadar ziyaretçi- nin orava gidebileceğini düşünmüyo- rum. Sadece a\-aretçiler için değil biz >azariar için de yorucu olacağmı dü- şünü>orum." Fuar kapsamında aynca dün B Sa- lonu'nda Perihan Mağden haJen yaz- mayı sürdürdüğü 'tki Genç KızmRo- mam'ndan bölümler okudu. Mağden daha sonra Everest Yayınlan standın- da kitaplannı imzaladı. Güngör Güner'in seramik sergisi Harmony Sanat Galerisi'nde IvriK sır ve çamurun gizı YAPI KREDİ KÜLTÜR MERKEZİ'NDE l3Kasım200l, 18.30 Salı Toplantıları Yedı Günah : Öfke Enis Batur Dr. Ferhat Kentel Seimet Çfter Araştırma Kütüohanesı Sergı Salonu Sergiler bu hafta l7Kasım200l, 16.00 Ece'ye Selam Ece Ayhan'ı tanıyanlar anlatıyor... Senmeî Çıfter Arajtırma Kütüphanesı Sergı Salonu 16 Kasım - f 4 Aralık 2001; Sermet Çifter Araştırma Kütüphanesı Sergi Salonu I0IDERGİ: "Dünden Bugüne Türkiye'nin Dergileri" 9 Kasım - 29 Ara/ık 2001; Kazm Taşkent Sanat Gaiensı Su Resimleri: Süleyman Seyyid'den Günümüze Türk Resminde Suluboya Sergisi 3 Ekim • 28 Aralık 2001; Vedat Ned -n Tor Muzesı Alâeddin'in Lambası: Anadolu'da Selçuklu Çağı Sanatı ve Alâeddin Keykubâd Sergisi KÜLTÜR SANAT YAYINCIUK Istiklal Caddesı, No:28S/287, Beyoğlu, Tel: (212) 252 47 00 www.yapıkredıyayınlan com • [email protected] • www.estore.com.tr/bulvaf/yky Kültür Servisi - Seramik sanatçısı ve Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Seramik-Cam Bölümü Baş- kanı Prof. Güngör Guner'in seramik sergisi 30 Kasım'a dek Harmony Sa- nat Galerisi'nde izlenebilir. 43 yıldan bu yana sanatsal çalışma- lanru sürdüren Güner, seramik sanatı- nın çok yönlü açılımma yanıt veren yapıtlan geleneksel çömlekçi çarkm- dan işlevsel ve soyut kaplara, kavram- sal nitelikli deneysel çalışmalardan bü- yük boyutlu seramik ve pate de verre (cam hamuru) tekniğine dayalı pano- lara kadar uzanan yelpaze içinde üret- mış. Sanatçı, sanatın uçsuz bucaksız bir aracı olan seramiği şöyle tanımhyor: "Her degışikteknik, sanatçının yorum- lama smırlannın genişlemesine katkı- da bulunabilir, onu zenginleştirebUir. Seramikteki bu teknikotuşunüar benim yoğun olarak ilgi alanıma girer ve her yeni teknik, sanatçı olma duyarulığı- mın eşliğinde beni bir yerlere alıp gö'rü- rür!.. Örneğin 93 yıhnda çekikn büvıik su sıkmüsı beni 'Suyu sergiliyorum' sloganına getirnüş. bu bağlamda bir se- ri oluşturmamı saglarmşür." Sanatçı sergideki işlerini iki farklı malzemeyle üretmiş. Birincisi, sırlan- ması istenen objenin kül ve diğer sır hammaddelerinden oluşan bir kanşı- mın içine gömülmesiyle (geleneksel Iran katır boncuklannın yapım tekni- SERAMtKTEKt TEKNTK OLUŞUMLAR - Prof. Güngör Güner işlerini teknik olarak iki farkb malzemeyle üretmiş: Küflü sııiar ve kâğıt seramik ği) uygulanan 'küllü sıriar'; ikincisi, 'kâğıt seramik* adı verilen, kâğıt ha- muru kanştınlmış değişik seramik ha- murları; hatta kâğıdm dışında bir tür elyafın da kullanıldığı bir diğer mal- zeme. Kental Sunal anılıyon • Kültür Servisi - Geçen yıl yitirdiğimiz ünlü sanatçı Kemal Sunal, 57. doğum gününde Haldun Dormen tarafindan hazırlanan bir gecede anılacak. Bugün saat 20.00'de Atatürk Kültür Merkezi Büyük Salon'da gerçekleştirilecek olan törende 'Kemal Sunal Belgeseli'nden bölümler gösterilecek. Sanatçının doğum yıldönümü nedeniyle bir başka etkinlik ise Bahçeşehir Belediyesi tarafindan düzenleniyor. Sanatçının oğlu Aii Sunal ve eşi Gül Sunal'ın da kahlacağı program saat 13.00'te başlayarak, TBMM Baskan Vekili Yüksel Yalova'nın konuşması ve Kemal Sunal Belgeseli'nin gösterimi ile devam edecek. Programın devamında ise Hababam Sınıfi ücretsiz olarak gösterilecek. (0212 669 68 23) Genç Dostlar, sezonu açıyor • ADANA (Cumhurnet Bürosu) - Genç Dostlar Tıyatrosu, yeni dönemi Mehmet Arpahgıl 'in yazdığı, Duran Okuyanoğlu'nun sahneye koyduğu. 'Ah Ulan Rıza' adlı oyunla bugün saat 16.00'da Belediye Şehir Tiyatrosu'nda perdelerini açacak. Genelde kendi özgün yapıtlannı sergilemeyi amaçladıklannı belirten Arpahgil, "Büyük ilgi ve beğeni bulan Koçero'dan sonra, seyircimizüı karşısına bu dönem 'Ah Ulan Rıza' ile çıkmak istedik. Toplumda unutulmaya yüz tutmuş değer yargılanna parmak basan, her şeyin madde olmadığını, karşılıklı sevgi, saygı ve dayanışmanın da olması gereğini vurgulamaya çalıştığımız bu oyunun, sanatseverleri biraz daha tiyatroya bağımlı kılacağına inanıyoruz" dedi. BUGÜN • SAHAFCAFE KÜLTÜR MERKEZİ'nde saat 16.00'da Serap Girgin, Tülin Oztunç'un hazırlayıp sunduğu Mehmet Başaran'ın konuk olduğu DiHm DUim AnabUun' konulu söyleşı gerçekleşecek. (0 212 414 42 06) • TOHUM KÜLTÜR MERKEZt'nde saat 15.00'teFatihPolatü, Ragıp Duran, Mustafa Yürekli'nin katıldığı 'Sa\'aş ve Medya' konulu panel düzenlenecek. (0 212 643 22 33) KLŞTEPE KAMPUSU'nda saat 14.00 te'Bir Lstamn Anısına: R.W. Fassbinder' başlığı altında Fassbinder'in yönettiği 'Chinese Rouktte' adlı fikni izlenebilir. (02122935010) • TOHUM KÜLTÜR MERKEZt KARTAL ŞUBESİ'nde saat 15.00'te Toplumsal Araştırma Kültür ve Sanat için Vakfi'nın (TAV) 'MeddahlıkSınınaJlı oyunu sahneleniyor. (0 216 306 67 91) 11 Eylül yazılan Kültür Servisi-11 Eylül"ün ardından Türkiye ve dünya basınında çıkan yazılardan oluşan iki derleme kitabı yayımlandı. Everest Yayınlan'ndan çıkan birinci kitap 'Düşmanmı Aravan Savaş' adını taşıyor. Metin Sever ve Ebru Kıhç'ın derlediği kitapta Noam Chomsky, Edward Said,RobertFisk, Eduardo Galeano, Umberto Eco. Tank Ali, Susan Sontag. Eric Hobsbawn. Terry Eagleton, Francis Fukuyama ve diğerlerinin yazılan yer alıyor. 'Düşmanmı Arayan Savaş'ta aynca Metin Sever'in kaleme aldığı 'Şiddet ile Demokrasi Arasındaki Dünya' başlığını taşıyan bir giriş yazısı var. Yapı Kredi Yayınlan'ndan çıkan ikinci kitap '11 Eylül: Bir Sakhnnm Yankılan' adını taşıyor. Tamer Erdoğan. Bedirhan Toprak, Cem Akaş, Fatma Canpolat ve AK Ece'nin hazırladığı kitap 'Yerü Basın' ve 'Yabancı Basın' ohnak üzere iki bölümden oluşuyor. Yerü basından alınan yazılar tarih sırasına göre yayımlanmış. Genç kalemler Cumhuriyet'te YENİ TÜRKÜLER DOĞAR j ANKARA • • • bizdik at koşturan buralarda ovalarda dağlarda bizdik türfcü çağıran anam yörük kervanlarında sabıriı develer taşırdı denkleri bir de katırlar atlar çoğunluk doru olurdu her şeyi anam her şeyi alev gözlü köpekler korurdu kalmadı bunlann hiçbiri traktör çıktı dozer çıktı düzlendi dağlar yaylalar kokusu kaçtı türkülerimîn güneş doğar devran döner çimlenir yeni tohumlar toplar yine an balözünü yeni yaşamlar başlar anam yeni türküler doğar KURTULUŞ GURSES Ankara! Ey mavi sulara hasret, ortasında Anadolu'nun sonbahannda kasvet yüklü bulutlar taşıyan şehir Ankara. Umudumu çalan başkent Özlemim var sana, daha bitmedi yaşayacaklarım seninle, olduğu müddetçe, bu can bedende, intizar ettiğim saadetimle el ele Srfenks taşlarını arşınlayacağım, Anıtkabrin Yedinci Cadde'nin Batıkent'in... Bu kez, kendimden emin vakur adımlarla... Ve sen, heybetli bir şaşkınlıkla ram olacaksın bana. Daha bir aydınlık görüneceksin gözüme -inat olsun diye- Bir zamanlar sende eksilttiğim mazime! HÜS£YİN BÜLENT OSKAY