Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
24 OCAK 2001 ÇARŞAMBA • • • • CUMHURİYET SAYFA
HABERLEREV DEVAMI
TURKIYE
Istanbul B 7 Sinop 8 Adana
Edime B 5 Samsun
Kocaeli B 5 Trabzon
Çanakkale B 9 Giresun
Izmir PB 13 Ankara
_Y 10 Şanlıurfa
PB
Manisa
Aydın
PB 12 Eskişehir PB
Denizli
PB 15 Konya PB
PB 11 Sıvas B -1 Van
ZongukJak 3 Antalya PB 14 Kars
Batı Karadenız kıyılan,
Orta ve Doğu Karadeniz
ile Doğu Anadolu'nun
doğusu yağışlı, öteki
yertef parçalı az buKitlu
geçecek. Yağışiar Kara-
deniz Igyılamdayağmur
öteki yerterde karta kan-
şık yağmur ve kar şek-
lınde olacak. Hava sı-
caklığı değişmeyecek.
Rüzgâr kuzey ve doğu
yönlerden hafif, ara sıra
orta tcuvvette esecek.
Oslo
DIS MERK
K 0 Bertin
Helsinki K -1 Budapeşte K 2 Aşkabat PB 6
Stockholm K -4 Madrid Y 12 Astana K -7
Londra _Y 10 Viyana Y
Amsterdam Y 6 Belgrad
Brüksel
Paris
_Y 6 Sofya K
Y 12 Roma Y 16 Tıflis
Bonn 5 Atina Y 12 Kahire
Münih Y 5 Zürih Y 6 Şam
0** Pgçalı bulutlu BolutKı k
Çok bulutlu • Yağmurlu
°-RJtAİL> Kariı Sulukar , Gök gOrORûlû
m m
GUNCELıCÜNEYT ARCAYÜREK
• Baştarafi 1. Sayfada
Ecevit ve iki ortağının niyeti, bir "demokrasi gere-
ği° diye kamuoyuna yutturuldu.
Medyanın büyük çoğunluğu Ecevit'i kırar rnı? Ma-
azallah!
Başbakan'ın, anayasanın nejimin sağiam dayanak-
lanndan olan 69. madde ile oynamasına göz yum-
mayı yeğledi.
69. madde ile oynamak nicin tehlikeli? Bugün FP'yi
kurtanrsın, yann başka biri Islam cumhuriyetini kul-
lanmaya başlayabilir.
Ya da anayasa himayesinde Kürtçü bir parti kuru-
labilirve... bu türden partileri kapatamazsın ya da ka-
patmakta zorianırsın!
Anayasa Mahkemesi'nin anlamlı açıklamasından
sonra başka bir marifet sahnede: Tabıi isim verme
cesaretıni gösteremeyen FP Başkanı Kutan, Başba-
kan'ın 69. maddeyi askıya almasına "hükümetdışın-
dan etkilerin" neden olduğunu söyfedi..
Ucuz muhalefet yolunu seçerek askerteri gösteri-
yor.
Oysa, Ecevit'in "askı noktasına" gelinceye kadar
gelip geçen olaylan 19 Ocak günü Anayasa Mahke-
mesi Başkanı Mustafa Bumin'in Başbakan'ı ziya-
retiyle başlıyor.
Başbakan -ne hikmetse- ikj gün düşünüyor. ü-
derler zirvesinetaşınıyor, (üstefik Cumhurbaşkanrnın
değişıkliği referanduma götüreceği söylentisinin ya-
yıldıgı) 22 Ocak Pazartesi günü tam MGK toplantı-
sına girerken saat 15.00'te genel kurulda görüşüle-
cek olan anayasa değişikliğini askıya alıyor.
Askının gerekçesini soranlara Ecevit, kimi düşün-
celerie kaygılann neden olduğunu söyledikten son-
ra "69. maddeyi bu hale kim getirdi" sorusunu şöy-
le yanıtlamak kolaylaşıyor
"Ecevit ve iki oriağı!" Ne yaptılar? Şunu:
"Fazilet'i kurtarmak için birteştiler ve Cumhuriyet
rejimini ateşe attılar."
Üç ortağın demokrasiyi geliştirmek için 69. mad-
deyle oynamadığını Anayasa Mahkemesi'nin yazılı
açıkiaması doğruluyor.
Söyle söyle, vız!
Anayasa Mahkemesi açıklamasında vurgulanan
"Söz konusu değişikliğin konuyla ilgili görülmekte
olan bir davanın sürecinde ve olası sonuçlannı etki-
lemeye yönelik olması, anayasa ile güvence altına
alınan kuvyetler aynlığı ilkesini zedelemektedir" gö-
rüşüne Gûncel'de sık sık, az gazetede arada sırada
üstünkörü değinildi.
Uzun zaman ne yazarean yaz, ne söylersen söy-
le, nafile.
Anayasa Mahkemesi'nin açıklamasından sonra
medyada tam bir vaveyla!
Iktidar girişimlerinin ne denli hesapsız kitapsız ol-
düguna taze ömek: Günterdir Anayasa Mahkeme-
si'nde kapatma karannın üçte iki oyla alınmasının bir
numaralı savunucusu olan Ecevit, dün Yüksek Mah-
keme'nin bu konudaki itirazını... evet, evet, doğru
buldu.
Şimdi liderierin ikinci adamlan Anayasa Mahkeme-
si'nin açıklamasına uygun, değişıkliği Çankaya'nın
referanduma götürme olasılığına karşı (sadece üçte
ikiyi metinden çıkaracak) bir önlem anyorlar.
Oysa Yüksek Mahkeme, açıklamasının son pa-
ragrafında Türkıye gerçeğini yansrtti. Başta Ecevit ik-
tidan vurdumduymaz hemen her çevreye gereken
dersi verdi:
"Siyasiparti kapatma davalannda, Anayasa Mah-
kemesi'neanayasa ile verilen 'demokratiktemel dü-
zeni koaıma görevi engellenerek yetkilerinin sınır-
landınlmasına' yol açacak olan söz konusu değişik-
liğinyaratacağı tehlikenin kamuoyunun dikkatinesu-
nulmasında yarar görülmüştür" dedi.
Ecevit, biryıtdır iktidarda. Bu sürede ginştiği önem-
li siyasal manevralann hemen hepsınde başansız. ör-
nek: 5+5!
Son olayda da sonuç, "ash!"
Demokrasinin vazgeçilmez partilerine karşı, rejim
duyariılığını Yüksek Mahkeme gösterdi.
Hükümete gerçekler anlatılamadı mı? Anlatıldı, a-
ma an-la-ma-dı!
Ne demişler:
Anlayana sivrisinek saz, anlamayana davul zuma
az!
ANAPy
Ismail
Cem 'eyüldendi
ANKARA (Cumhu-
riyet Bürosu) - ANAP,
sözde Ermeni Soykı-
run Yasası'nın Fransız
Parlamentosu'nda ka-
bulüyle ilgili hükümet
düzeyinde özeleştiri
yapaîken ABD ile iliş-
kilerin bozulmasından
da Dışişleri Bakanlı-
ğı'nı sorumlu tuttu.
ANAP'lı TBMM Dı-
şişleri Komisyonu Baş-
kanı Kamran tnan, Dı-
şişleri Bakanı tsmail
Cem'in bakanlığı 'dü-
kahk' gibi gördüğünü
söylerken ABD'nin
hassas olduğu Irak,
Libya ve Küba ile iliş-
kileri geliştinne çaba-
lannı da eleştirdi.
Inan, "Tûridye'dene
zaman darbe ya da ka-
nşıkhkoLsaABDikiHş-
kilerimiz bozuiuyor"
dedi. ANAP Genel
Başkanı ve Başbakan
Yardımcısı Mesut Yrf-
maz ise dış politikanın
hükümet düzeyinde
yeterince konuşulma-
dığını ileri sürerek "Dış
politikanın, hükümet-
tençokMiffiGüventik
Kurulu'nda konuşul-
masuu yadırgıyorum'*
dedi.
ANAP grubunda
dün sözde Ermeni Soy-
kınm Yasası'nın Fran-
sa'da kabulü ve ABD
ile ilişkiler değerlendi-
rilirken Dışişleri Baka-
nı Cem sert eleştirilere
hedef oldu. Grubun ba-
sına kapalı bölümünde
söz alan Inan, Dışişle-
ri'nin, ABD'nin hassas
olduğu Libya, Küba, I-
rak ile ilişkileri geliş-
tinne çabası içinde ol-
masını anlamsız bul-
duğunu belirterek, üs-
telik bunun ABD'de
başkanlık değişimi sı-
rasında gerçekleştiğine
dikkat çekti.
Türkiye 'de ne zaman
darbe, istikrarsızlık ya
da kanşıklık olsa ABD
ile ilişkilerin bozuldu-
ğunu söyieyen Inan,
"Bu, klasik solun Tür-
Idye'yi kanşürma pla-
nmın bir parçasıdır. O
nedenJe bu rurum, Tûr-
kiye'yi kanşünna
planlarını akla getiri-
yor" diye konuştu.
Geri acbıımı öyküsü• Baştarafi 1. Sayfada
"Mahkeme, değişikliğe rağmen
üçte iki çoğunlukyerine sahço-
ğunlukla karar alabilirdi. Bu
karariar temyiz edflemediği için
çeüşkUi bir durum ortaya çıkar-
dı. Bunu önlemekiçin paketi ge-
ri çektik" bilgisini verdi.
FP'nin kapatılması olasılığına
göre çeşitli hesaplar yapan hükü-
met ortaklan, 'seçinı korkusu' ile
'rejim uyanlan' arasında sıkıştı.
Başbakan Ecevit, Anayasa Mah-
kemesi'nin, 'üçte iki çoğunJukla
kapatma karan ahnmagnm' sa-
kıncalan konusıuıda kendilerini
aydınlattığını söyledi. Ecevit,
'postmodern muhüra' değerlen-
dirmeleriyle ilgili olarak da
"Herhangi bir kuruluştan bir
uyana görûş gekliğitakdirde,de-
mokratik bir ülkede elbette dik-
kate almır. Biz de Anayasa Mah-
kemesi'nin kaygüannı olumlu
karşıladık, yerinde buduk. Ge-
nelkurmay'dan herhangi bir is-
tek ve\a temenni gebnedi" dedi.
Önuyanlar
Anayasa değişikliği paketi as-
kıya alınmadan önce Ecevit'e
çeşitli çevrelerden uyanlar ya-
pıldı. TBMM'de özellikle DSP
ve MHP içinden bazı milletve-
killeri, 'parti kapatmak otanak-
sıziaşjyor' gerekçesiyle 69. mad-
de değişikliğine karşı çıkarken
TBMM dışında Anayasa Mah-
kemesi ve askeri çevrelerden sert
uyanlar geldi. Edinilen bilgiye
göre Sezer, Anayasa Mahkeme-
si başkan ve üyelerinin kendisi-
ne ilettiği kaygılan Başbakan
Ecevit'e aktardı. Durumun cid-
diyetine dikkat çeken Sezer, Mil-
li Güvenlik Kurulu (MGK) top-
lantısında, "Anayasa Mahkeme-
si, budüzenkmeyapüsadadaha
dnceden başlayan bir davayla il-
gili 'siz benim esas ve usullerime
kanşamazsımz' diyerek değişik-
liği dikkate almayabitir. Anajâsa
değişikliği yaptküğı takdirde de
mahkeme bu değişfldüde ilgiliön-
görüşme yapabüir" uyansında
bulundu. Sezer'in Ecevit'i tele-
fonla da arayarak uyanlaruu ak-
tardığı öğrenildi.
Mahkemenin istifa tehdidi
ANAP lideri ve Başbakan Yar-
dımcısı MesutYılmaz, partisinin
dün yapılan grup toplantısının
basına kapah bölümünde anaya-
sa paketiyle ilgili gelişmeleri ak-
tanrken Anayasa Mahkemesi
Başkanı Bumin'in, kararlann
üçte iki çoğunlukla alınmasıyla
ilgili düzenlemeye karşı çıkış ge-
rekçelerinden söz etti. Bumin'in,
"FP davasryla ilgili olarak bize
bir gövensizük mi var? Eğer gü-
venâzük sözkonusu>'sa Anayasa
Mahkemesi üyelerinin hepsi isti-
faya hazır" dediğini aktaran Yıl-
maz, "Biz, Anayasa Mahkeme-
si'ninisteğinin mevcutdavayla il-
gisi ohnayan başka bir talep oldu-
ğunu düşünüyoruz. FP ile görüş-
meler sürüyor" dedi. Yılmaz
Anayasa Mahkemesi'nden, FP
davasıyla ilgili usul değişikliği-
ni içeren anayasa değişikliğini
dikkate almayacağı yönünde iz-
lenim aldıklannı aktardı. Yıl-
maz, "Biz bu anayasa değişikliği-
ni yapsak bile, mahkeme üçte iki
çoğunhıkla karar almak yerine,
'bu bizi bağlamaz' diyerek dik-
kate ahnayabflir. Anayasa Mah-
kemesi kararian ile Ugüi temyize
gidilemiyor. O zaman da bir yan-
dan Anayasa Mahkemesi kendi
karannı kendi görüşüne göre ve-
rir, bir yandan da anayasa deği-
şikliği yapümış oiur. Bu çelişkile-
rigjdermek için paketi askn-aal-
dık" bilgisini verdi.
Uziâşma arayışı
Yıhnaz, FP'nin, üçte iki ço-
ğunluk aranma koşulunun me-
tinden çıkanhnasını kabul etme-
si durumunda yeni bir uzlaşma-
ya vanlabileceğini ifade etti.
ANAP kulislerinde değişiklik
Sancılı açıklama
AiNKARA(Cumhuriyet Bü-
rosu) - Anayasa Mahkeme-
* si'nin, anayasa değişikliği pa-
keti içinde yer alan 69. madde-
ye ilişkin tavn nedeniylehükü-
mete yönelik sert uyansının
yüksek mahkemede üyeler
arasmda taıtışmalara neden ol-
duğu öğrenildi. Bir grup üye-
nin, 'hukukiçeidncelerin' Baş-
bakan Bufent Ecevit'e iletildi-
ği ve bu nedenle de yazılı açık-
lamanuı gereksiz olduğu gö-
rüşünü dıle getirdikleri büdi-
rildi.
.Anayasa Mahkemesi, hükü-
metin askfya aldıgr anayasa
değişikliği paketi içerisinde
yer alan 69. madde değişikli-
ğini değerlendirmek üzere ön-
cekj gün toplandı. Aralannda
Anayasa Mahkemesi Başkan-
vekıli Haşim Kıhç ile Sacit
Adah'nın da bulunduğu bazı
üyelerin, yazılı açıklama ya-
pılmasına sıcak bakmadıklan
öğrenildi. Bu üyeler, 69. mad-
deye ilişkin 'hukukiçekincele-
rin ve itiraziann' Ecevit'e ile-
tildiğini dile getirerek yazılı
bir açıklamaya gerek olmadı-
ğı görüşünü savundu. Aynı
üyeler, anayasa değişikliği pa-
ketinin Anayasa Komisyo-
nu'ndan çekildiği ve bunun
için de açıklama yapılmaması
yönünde görüş bildirdiler.
Bu görüşe karşı çıkan üyeler
de, değişikliğin yeniden gün-
deme getirilebileceği çekince-
siyîe açıklama yapılması ge^
rektiğini belirttiler. Tarhşma-
lann ardından bazı yedek üye-
lerin de içinde bulunduğu ço-
ğunluğun istemi doğrultusun-
da önceki gün hükümete
inohora' olaraknitelendirilen
açıklama yapıldı.
önerisinde 'odakohnaya' ilişkin
esasların aynen korunabileceği-
ni, sadece Anayasa Mahkeme-
si'nin kararlannı 'nitehMçoğun-
lukla' almasına ilişkin bölümün
metinden çıkanlması ile sorunun
çözülebileceği ifade edildi.
149. maddede değişiklik
Adalet Bakanı Hikmet Sami
Türk de, genel kurulda görüş-
meier yapılırken verilecek bir
önergeyle bu düzenlemenin me-
tinden çıkanlabileceğini, 149.
maddede değişiklik yapılmasına
ilişkin bir önen de hazırlanabile-
ceğini söyledi.
Devlet Bakam ve Başbakan
Yardımcısı Hüsamettin Öz-
kan'ın da önceki akşam FP Ge-
nel Başkanı Recai Kutanla yap-
tığı görüşmede, Sezer'in 69.
madde konusunda Ecevit'e yap-
tığı uyanlan aktardığı öğrenildi.
Özkan, Anayasa Mahkemesi
üyelerinin Sezer'e ilettikleri kay-
gılardan da söz ederek kapatma
kararlannın üçte iki çoğunlukla
alınmasına ilişkin bir düzenle-
menin yapılamayacağını bildir-
di. Ecevit, dün Başbakanlık'ta
gazetecilerin sorulannı yamtlar-
ken "Anayasa Mahkemesi'nin
değerti üyeleıi, olası sakıncalar
konusunda bizi a> dınlarnlar. Biz
de, yeniden üıcelenmesinin uy-
gun olacağt sonucuna vardık"
dedi. Anayasa Mahkemesi'nin
yazılı açıklamasının 'postmo-
dern muhüra' olarak değerlendi-
rıldiğı anımsatıldığında Ecevit
şunlan söyledi:
"Herhangi bir kuruluştan bir
uyana görüş geldiği takdirde, de-
mokratik bir ülkede elbette bu
dikkate alınır. Biz de, Anayasa
Mşhkemesi'nin kaygüannı ,
olumlu karşıladık, yerinde bul- '
duk, Bir erteleme karanna vard-
dı. Önümüzdeki günlerde konu
yeniden gündeme gelecektir ve
umarun ki lasa sürede yürürtü-
ğe girecektir. Üçte ild oy koşuluy-
la ilgili kay güar \ ar. Bunu düzel-
teceğiz. Sağhklı bir oy oranjyla
yetinmek gerekli olacak."
Yargıdan Anayasa Mahkemesi'ne destek
ANKARA(Cumhuriyet Büro-
su) - Anayasa Mahkemesi'nin,
hükümetin anayasa paketi içinde
yer alan 69. madde değişikliğiy-
le ilgili sert çıkışına hukukçular-
dan destek geldi. Yüksek mahke-
me tarihinde ilk kez bu nitelikte
bir açıklama yaparken, önceki
gün hükümetin anayasa paketinı
sabah saatlerinde çektiğıni açık-
lamasma karşuı Anayasa Mah-
kemesi'nin akşam üstü açıklama
yapması dikkat çekti. Prof. Dr.
Mümtaz SoysaL çogulcu bir top-
lumda kurumlann anayasa düze-
nini korumak için kendi tarzla-
nnda tepki göstermelerinin nor-
mal olduğuna dikkat çekti. Eski
Anayasa Mahkemesi Başkanı
Yekta GüngörÖzden, anayasa ve
yasayı Meclis'in yaptığuu, ancak
yorum yetkisinin yüksek mahke-
meye ait olduğunu belirterek,
"Başkan veüyelerinin 69. madde
konusunda yaptiklan çok doğru-
dur, hatta gecikmiştir ve azdır.
Çünkü başka anayasa değişüdik-
leri üzerinde konuşabflirierdL
Tahkim için, Danıştay'ın görevi
daralohrken neden konuşmadı-
lar. Anayasa maddelerinin değis-
ttrOmesini niyegündemegetirmi-
yorlar?" diye konuştu.
Anayasa Mahkemesi'nin ana-
yasa değişikliğine ilişkin tarihin-
de ilk kez gerçekleştirdiği yazılı
"uyan" tartışmalara neden oldu.
Anayasa Mahkemesi Başkanı
Mustafa Bumin'in geçen hafta
cuma günü Başbakan Bülent
Ecevit ile yaptığı görüşmenin ar-
dından, önceki gün saat 11.00 su-
lannda anayasa değişikliği Ana-
yasa Komisyonu'ndan çekildi.
Hükümetin 69. maddeyi de içe-
ren anayasa değişiklik paketini
çektiğini açıklamasına karşın
Anayasa Mahkemesi'nin saat
17.00 dolayında "muhtıra'' ola-
rak nitelendirilen yazılı açıkla-
ma yapması dikkat çekti.
Özden: Yargıçlann da
konuşma hakia var
Eski Anayasa Mahkemesi
Başkanı Yekta Güngör Özden,
yüksek mahkemede görev ya-
pan, Türkiye Cumhuriyeti yurt-
taşı olan yargıçların da Türki-
ye'yi ilgilendiren her konuda bir
vatandaş olarak konuşma hakla-
n olduğunu söyledi. Başkan ve
üyelerin, önlerine gehnesi olası
konularda görüş açıklama yasa-
ğı bulunduğunu arumsatan Öz-
den, "Anayasanın özüne ilişkin
dOekkrini, önerilerini herzaman
söyieyebflirter. IspanyaveAhnan-
ya anayasa mahkemeleri dünya-
yı dolaşıp konferans veriyor ve si-
yasi yazı da vazryorlar" dedi.
Özden, yasalan ve anayasayı
Meclis'in yaptığım, ancak yoru-
munu Anayasa Mahkemesi'nin
gerçekleştirdiğini belirterek söz-
lerini şöyle sürdürdü:
"Başkan veüyelerinin69. mad-
de konusunda yapnklan çokdoğ-
rudur, hatta bana göre gecikmiş-
tir ve azdır. Çünkü başka anaya-
sa değişiklikleri üzerinde de ko-
nuşabifirlerdL Tahkim için, Da-
mştay'm görevi daramhrken ne-
den konuşmadılar? Anayasa
maddelerinin değiştirilmesini ni-
ye gündeme getirmiyorlar? Ana-
yasa Mahkemesi'ne. yüksek
mahkemeiere,genel mahkemele-
re, özeflikle yönetim mahkemele-
rine özel misyonla gönderUmiş-
çesine kimi üyeierin çahşağL, bu-
hınduğu yakınmalan duymuyor
muyuz?" Parti kapatmada üçte i-
ki çoğunluğun aranmasını da
eleştiren Özden, "Rejim, demok-
rasi için zararhysa ne yapacaksı-
nız? 7Idşi kapansm,4 kişi kapan-
masm diyecek, 7 kişinin oyu boşa
gidecek. 4 kişinin oyu egemen ola-
cak" dedi.
Prof. Dr. Mümtaz Soysal, ço-
gulcu bir toplumda kurumlann
anayasa düzenini korumak için
kendi tarzlarında tepki gösterebi-
leceklerine dikkat çekerek "Bu
çokciddi bir UılaldL 'Anayasa de-
ğişikliği yapma çoğunluğu var
elimizde. onun için istediğimiz
gibi değıştınriz' diyen bir çoğun-
luğun yapoğı bir şe> di Buna kar-
şı Anayasa Mahkemesi'nin ana-
yasa degişikliklerini bu yönden
inceleme hakkı da ortadan kaldı-
nldığı için ancak böyle tepki gös-
terebilirdi Haklı bir tepki" dedi.
Anayasa değişikliğinin "kunı-
cu çoğunlukla"' yapılacak bir şey
olmadığını anlatan Soysal. şunla-
n söyledi. "Çoğunluk olabilir a-
ma bunu ülke. sistem nasıl kabul
eder, bu tarûşıldı mı? Bütün bun-
Iann arkamızda çoğunluk \ar di-
yerek apar topar yapılması yan-
İışû. Ayıu 1960 öncesindeld Mec-
lis çoğunluğu da böyle davranı-
yordu. 'Biz milli iradeyiz, çoğun-
luk bizde, isteğimizi yapanz' di-
yordu, 27 Mayıs oldu. Bu çeşit
davraruşlann, o çeşit tepldler ge-
tirmesi doğaldır."
Prof. Dr. Doğan Soyaslan ise
mahkemenin yapılan değişikli-
ğin sonucunu göstermek açısuı-
dan açıklama yapmasının doğal
olduğunu vurgulayarak "De-
mokratik bir toplumda devietin
temel organı, şu hatayı yaparsa-
nız şö>1e olur diyebiür. Mahke-
menin vazife ahnasuu yadırga-
nuyorum" dedi.
Kutan9
dan sine-i ıııillet tehdidi
ANKARA(Cumhuriyet Büro-
su) - Anayasa paketinin askıya
alınması FP'de "kapaohna" kay-
gısmı arnnrken tepki olarak "si-
ne-i millete dönme" tehditlen di-
le getirilmeye başlandı. FP Ge-
nel Başkanı Recai Kutan, "Sine-
i miOet, geiişmeiere bağh olarak
göz ardı etmeyeceğhniz, edeme-
yeceğimiz alternatiflerden biri-
dir" dedi. FP Başkanlık Diva-
nı'nda "siyasetin yeniden dizay-
nı yönünde bir karar ahndığı ve
FP'nin kapaulacağT görüşü di-
le geririldi.
FP Başkanlık Divanı önceki
gün iki kez toplanarak gelişme-
leri değerlendirdi. Kutan ile Dev
let Bakanı ve Başbakan Yardım-
cısı HüsamettinOzkan'ın görüş-
mesinden sonra gece geç saatle-
re kadar süren ikinci toplantıda
Anayasa Mahkemesi açüdaması
da değerlendirildi. Kutan, Öz-
kan'la görüşmelerini aktanrken
kapatma kararlannın üçte iki ço-
ğunlukla verilmesine ilişkin dü-
zenlemeye kesin bir itirazın ol-
duğunu söyledi.
Toplantıya katılan 10 üyeden
8'inin "FP'nin kapaülması olası-
hğuun güçlendiği'' değerlendir-
mesini yaptığı, Genel Sekreter
Suat Pamukçu ile Grup Başkan-
vekili AvniDoğan'ın ise aksi gö-
rüşü savunduklan öğrenildi. Ku-
tan'ın bu konuda görüş belirtme-
mesi dikkat çekti.
Partisinin dünkü grup toplan-
rısında anayasa paketinin askıya
alınmasını eleştiren Kutan," Ba-
n gazetelerde cumhurbaşkamn
referanduma götüreceği haber-
leriyayuılandL Yanh vekasıdı ya-
yuüar~ Niyetieri böyle bir düzen-
lemenin önünü kesmek. Referan-
dum konusunda eğer hevestiyse-
ler gelsinler başka konularda re-
feranduma gidefim. Demokrasi-
lerde aslolan miDetin kendisidir,
iradesidH-" dedi.
Kutan, gazetecı Ogün Özde-
mir'ın anısına açılan sergide, ga-
zetecilerin sorulannı yanıtlarken
sine-i millet tartışmalan konu-
sunda, "Getişmelere bağh. Şu an-
da böyle bir kararımızvar deme-
miz mümkün dcğii ama, gelisme-
lere bağh olarak göz ardı etmeye-
ceğuniz,edemeyeceğimiz aherna-
tiflerden biridü; sine-i millet'' de-
di. Kutan, anayasa paketiyle ilgi-
li gelişmenin hükümet açısından
da sürpriz olduğunu savundu.
Anayasa Mahkemesi
VuralSavaş'a
kınama
ANKARA (Cumhu-
riyet Bürosu) - Anaya-
sa Mahkemesi, eski
Yargıtay Cumhuriyet
Başsavcısı Vural Sa-
vaş'ın yüksek mahke-
me üyelerine yöneük
değerlendirmeîerine
yazıh açıklamayla kı-
nadı. Açıklamada, Sa-
vaş'ın mahkemede
gruplaşmalar olduğu-
na ilişkin açıklaması-
nın "mahkemenin sa>-
gmhğınm yiarümesine
dönüközelamaç" taşı-
dığı vurgulandı. Sa-
v-aş'uı bu tavn açıkla-
mada, "kamusalgüçve
oianaldardan uzaklaş-
manın yaratöğı largm-
hk ve derin kızgmuk
duygusu" olarak de-
ğerlendirildi.
Anayasa Mahkeme-
si, hükümetin anayasa
paketi değişikliğine
ilişkin yaptığı sert uya-
nnın ardından dün de
eski başsavcı Vural Sa-
vaş' m mahkemeye yö-
nelik açıklamalannı
sert bir dille kınadı.
Açıklamada, "Tür-
kiye Cumhuriyen'ıün
demokratik, laik ve
sosyal bir hukuk devie-
ti ilkelerinc bağlı, gö-
revierüü doğruiuk, ta-
nrfsızhk \v hakka say-
gı duygusu içinde, vic-
daniemre uyarak yeri-
ne getiren Anayasa
Mahkemesi Başİan,
Inşkanvekflı ve üyele-
rinin bugüne kadar ol-
duğu gibi bundan son-
ra daaynı hedefvedoğ-
rultuda davranacakla-
nndan kimsenin kuş-
kusu oünaması gere-
kir'' denildi.
Mahkeme başkan ve
üyelerinin özel yaşam-
ianndaki davramşla-
nndan ve kurum için-
de yapılan seçimlerde-
kı oy dağıhmından söz
edilerek grupteşma ol-
duğu yolundaki açık-
lamalann, "mahkeme-
nin kamuoyundald
saygınhğının yjtirjlroe-
sine dönük özel amaç-
h, dayanaktan yoksun,
yakışörmalanian iba-
ret" olduğu belirtildi.
Açıklamada, şöyle de-
nildi:
"Bu türra sübjektif
değeıiendirmelerin,
hedef ahnan kimseier-
den çok mensubu oi-
duldan kurumu yıpra-
tacağı ve bu davramş-
tan devietin zarar gö-
receği açıkûr. \ üksek
mahkeme başsavcıhğı
görevinde buhınan bir
kimsenin bu tarzdav-
ranış ve ifadelerden
herkesten daha fazla
kaçınmasLSorumluhik
duygusu içinde daha
özenü vcdikkadi olma-
sı gerekirken kamusal
güç ve olanaklardan
uzaklaşmanm yaratö-
ğı kırgmhk ve derin
kızgınhk duygusu için-
de kişi ve kunımlan
hedef alan beyanlaruu
üzdntüyle karşıhyor ve
knuyoruz."
Anayasa paketi 4. kez askıda
69. maddekuşatması
ANKARA (Cum-
huriyet Bürosu) - Hü-
kümet, TBMM dışın-
dan gelen yoğun baskı
ve tepkiler üzerine
anayasa değişikliği
paketini 4. kez rafa
kaldırdı. FP'nin kapa-
tıhnası durumunda bir
seçim olasılığından
çekinen hükümet or-
taklannın anayasanın
parti kapatmayla ilgili
69. maddesi için FP ile
uzlaşarak hazırladığı
değişiklik önerisine
Cumhurbaşkanı Ah-
met Necdet Sezer'in
yanı sıra. Anayasa
Mahkemesi ve askeri
çevrelerden tepki gel-
di.
Hükümet ortaklan.
aralannda 69. madde
değişikliğinin de bu-
lunduğu 31ü anayasa
değişikliği paketini ilk
olarak geçen yıl cum-
hurbaskanlığı seçimi
sürecinde gündeme
getirdi. Dönemin
Cumhurbaşkanı Sü-
leyman Demirel'e
ikinci kez cumhurbaş-
kanlığı yolunu açacak
olan "5 arn 5" formü-
lünün yer aldığı ilk pa-
kette, 69. maddenin
yanı sıra milletvekiüi-
ğine kıyak emekliliği
anayasal güvence altı-
na alan 86. madde de-
ğişikliği de yer aldı.
69. maddeyi FP'nin
desteğini almak için
pakete koyan hükümet
ortaklan. paketi genel
kuruldan geçirmeyi
başaramadı. ikinci tur
oylamada, "5 arö 5"
önerisi reddedilirken
paket komisyona geri
çekildi.
69. madde ile ilgili
ikinci girişim. TB-
MM'nin yeni yasama
yılının başlamasmdan
kısa bir süre sonra ol-
du. Hükümet. 3 'lü pa-
kete. 12 Eylül yasala-
nna yargı yolunu aç-
mayadönüİcgeçici 15.
madde degışıkiığini de
ekledi. 69. madde öne-
risinde, Anayasa Mah-
kemesi "nin bir parti-
nin temelli kapatılma-
sına suç olan "füTlerin
işlendiğinin yetkili
mahkemelerce kesin
hükme bağlanması''
durumunda karar ve-
rebileceği hükmü yer
aldı. Ancak buna da
askeri kanattan itiraz
geldi ve paket bir kez
daha askıya alındı.
Uzunpazarhkiar so-
nunda, 69. madde ko-
nusunda yeni bir uz-
laşmaya vanldı. Lider-
lerzirvesi sonunda or-
taya çıkan metinde,
Anayasa Mahkeme-
si'nin bir siyasi parti-
yi kapatmadan önce
"Hazme yardtmmm
kesihnesi ya da seçime
soknıamar
yaptınm-
lannı da uygulayabiJ-
mesi öngörüldü.
Aynca paketten 86.
madde çıkanldı. An-
cak bu düzenlemeye
FP itiraz etti. Bunun
üzerine değişiklik
önerisinin bir kez daha
askıya alınması gün-
deme geldi.
Ancak FP'nin kapa-
tılması durumunda
olası bir seçimden çe-
kinen hükümet ortak-
lan FP ile pazarlıklan
sürdürdü ve FP'nin is-
teği doğrultusunda ye-
ni bir formülde uzlaş-
tı. Bu düzenlemede,
seçime sokmama yap-
tınmı metinden çıka-
nldı. FP'nin isteği
doğrultusunda, Ana-
yasa Mahkemesi'nin
kapatma karannı, an-
cak üçte iki oyçoğun-
luğuyla verebileceği-
ne ilişkin düzenleme
de kabul edildi.