Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAVE* CUMHURİYET 12OCAK2001 CUMA
HABERLER
Amerikan
Hastanesi'ne
ISO 9001
• tstanbul Haber Senisi -
Vehbi Koç Vakfı Amerikan
Hastanesi, ISO 9001 kalite
sistemleri belgesi aldı. Koç
Holding Yönetim Kurulu
Başkanı Rahmi Koç, bu
belgeyi hastane olarak alan
ilk sağlık kuruluşu
olduklarını söyledi. Koç,
"Hastaneye 65 milyon
dolarlık yatınm yaptık.
Eskiden rakipsizdik. Ama
şimdi rakiplerimizden geri
kalmamak için bu yatuımı
yapmakzorundayız' diye
konuştu. Rahmi Koç "a
kalite belgesini,
Uluslararası Denetim ve
Gözetim Firması SGS
Yarsley'in Türkiye Genel
Müdürü Hakan
Sebükcebe verdi.
Kaıtal
operasyonunda
4 kişi yakalandı
• tstanbul Haber Servisi -
Bursa'da 'Kartal' adı
verilen hayali ihracat
operasyonu kapsanunda
aranan Akil Balcı, mali
müşavir Bülent Cenami
Tuzcuoğlu, Şakir Gümüş
ve Mustafa Barut
Istanbul'da yakalandı. Akil
Balcı'nın aynı operasyonda
aranan Ayşe Balcı'nın eşi
olduğu bildirildi. Gözaltına
alınanlann Bursa'ya
gönderileceği açıklandı.
liıtuklu
yakıntarına
saMın
• KÜTAHYA (AA)-
"Hayata Dönüş"
operasyonu çerçevesinde
Çanakkale E Tipi
Cezaevi'nden Kütahya E
Tipi Cezaevi'ne nakledilen
tutuklu ve hükümlüleri
ziyaret eden bir grup,
ldmliği belirlenemeyen 3
kişinin bıçaklı saldınsına
uğradı. Olayda üç yerinden
aldığı bıçak darbeleriyle
yaralanan Haldun Karyol
(52) isimli tutuklu yakını,
Kütahya Devlet
Hastanesi'ne kaldınldı.
Pohs, eşkalleri belirlenen
saldırganlann yakalanması
için operasyon başlattı.
Türk Telekom'un
satışının iptali
için dava
• ANKARA (AA)-
Türkiye Kamu-Sen ve
Türk Haber-Sen Genel
Başkanı Resul Akay.
"Özelleştirme Yüksek
Kurulu karannın ve
Özelleştirme Idaresı
Başkanlığı tarafmdan
yapılan Telekom'un satışı
amaçlı ihaleye çıkma
karannın yürütülmesinin
durdurulması ve iptali"
talebıyle Ankara Bölge
ldare Mahkemesi'ne
başvurdu. Resul Akay, dün
Ankara Bölge tdare
Mahkemesi'ne gıderek
dava dıkkçesini nöbetçi
hâkimliğe teslım etti.
9 öğrenci
tutuUamh
• tZMÎR(AA)-Ege
Üniversitesı'nde yaklaşık
20 gün önce F tipi
cezaevleri uygulamasını
protesto etmek ve ölüm
oruçlanna destek vermek
amacıyla düzenlenen
gösteride gözaltına alınan
9 öğreci. tzmir DGM
tarafmdan tutuklandı.
9 PKK'li ölü ele
geçjrildi
• DtYARBAKIR (AA) -
Güvenlik güçlerince
Şırnak'ta PKK'ye yönelik
gerçekleştirilen
operasyonlarda 6 terörist
ölü ele geçırilirken 1
terörist de sağ yakalandı.
Kimliğimi ve sigorta kartımı
kaybettım. Hükümsüzdür.
SERPİL UĞUR
Adalet Bakanı Türk, uzlaşma çağnlarına cevap vermeyeceklerini söyledi
U
Ftipindepazarlık yok'
BIRBAKIMA
Haber Merkezi - F tipi ceza-
evlerini protesto etmek için ön-
ce açlık grevi olarak başlayan
daha sonra ölüm orucuna dönü-
şen eylem 85. gününe girerken
"Hayata Dönüş* operasyonu sı-
rasında yaralanan tutuklu ve hü-
kümlülerin tedavisinin yapılma-
dığı öne sürüldü. Sivil toplum
örgütlerinin "yeniden görüşme-
ler başIasuT çağnsına yanıt ve-
ren Adalet Bakanı HikmetSami
Türk, "Tutuklu ve hükümlüler-
le\<enkkngörüşmeierebaşlanma-
SL, koğuş sistemine dönülmesi ve
Ftipiüzerindepazarnkyapüma-
sına neden ohır. Buna kesinlikle
irin vermeyiz" dedi.
Adalet Bakanı Hikmet Sami
Türk, Adalet Komisyonu toplan-
tısı çıkışında gazetecilerin "Ce-
zaevierinde son durum nedir"
sonısuna karşılık, TBMM însan
Eylem 85. gününde
Yaralılar
tedavi
edilmiyor
tstanbul Haber Servisi - "Hayata Dö-
nüş' operasyonu sırasında sağ gözüne şa-
rapnel parçalan isabet eden ve durumu
ciddi olan OrhanDağdelen adlı tutuklu-
nun hastaneye getirildikten sonra yeni-
den Kandıra Cezaevi 'ne götürüldügü ve
tedavisinin yapılmadığı bildirildi. Avu-
kat Kazım Bayraktar ıse Niğde E Tipi
Cezaevi'ndeki müvekkilleri ile ölüm oru-
cunda olduklan gerekçesiyle görüştü-
rülmedi. Ölüm orucu eylemcisi Semra
Askeri'nin hafızasını önemli ölçüde yi-
tirdiği belirtildi.
Sol gözünü de kaybetme tehlikesiyle
karşı karşıya bulunduğu kaydedüen Or-
han Dağdelen'in kardeşi UrakDağdelen.
birçok kez yasal başvuru yapüklannı,
ancak dikkate alınmadıklannı belirtti.
Tutuklu yakınlannın duygularinın, trç-
tuklülann sağlığuun hiçe sayıldığını kay-
deden Dağdelen,
u
Tekisteğnniz,karde-
şünin ameliyat ohnasT dedi.
Hafizasmı yitirtli
Kütahya Cezaevi'nden Tekirdağ Ceza-
evi'ne götürüldüğü ortaya çıkan ölüm
orucu eylemcisi Semra Askeri'nin abla-
sı ise kardeşinin pek çok şeyi hatırlama-
dığını söyledi. TAYAD'lı aileler adına
yapılan açıklamaya göre. Askeri'nin ab-
lası yaptığı görüşmede kardeşinin ayak-
ta durmakta zorluk çektiğinı beluierek
"Cezaevinde ve ölüm orucunda olduğu-
nuhatuiaınıyor.Ağabe>Tnin,annesmin,ba-
basının hâlâ yaşadığuıı sanıyor" dedi.
Avukat görüştürütmedi
Avukat Kazım Bayraktar ise Niğde E
Tipi Cezaevi'nde bulunan müvekkilleri
Fatime Akahn ve Esmehan Ekinci ile
ölüm orucunda olduklan gerekçesiyle
görüştürülmediğini belirtti. Bayraktar,
Niğde Başsavcı Vekili Mustafa Tefan'a
yapılan başvuru sonucu, "MüvekkiDeri-
niz ölüm orucu yapıyorlar. Görüşmeni-
zegerekyoktur. AOeleriile göruşebflirier'1
yanıtını aldıklannı kaydetti.
Bu arada, Halkın Hukuk Bürosu'ndan
yapılan yazılı açıklamada, F tipi cezaev-
lerinde fıziki işkencelerin sürdüğü iddia
edildi. Açıklamada, siyasi tutuklulann
her şeyden önce insan olduğu vurgula-
narak "tnsani muamele görmek en do-
ğal, en yasal haklandır" denildi.
Özgür TAYAD'dan yapılan yazılı açık-
lamada da F tipi cezaevlerinde tutuklu ve
hükümlülere işkence yapıldığma yöne-
lik iddialar yinelendi.
• Adalet Bakanı Türk, tutuklu ve hükümlülerle görûşmelerin yeniden başlamasmın,
koğuş sistemine dönülmesi ve F tipi üzerinde pazarlık yapılmasına neden olacağını
savundu. Operasyondan 5 dakika öncesine kadar girişimlerin sürdüğünü ifade eden
Türk, kaybedilen insanlann ardından yapılacak tek şeyin gerekli sağlık hizmetinin
verilmesi olduğunu, bunun dışında hiçbir görüşmenin söz konusu olmadığını vurguladı.
Haklannı Inceleme Komisyonu
tarafmdan oluşturulan alt komis-
yonun Sincan, Edirne ve Koca-
eli Fripi cezaevlerini ziyaret et-
tiğini ve önümüzdeki günlerde bir
açıklama yapacaklarmı söyledi.
'Eylemlerin kendiliğinden
sona ermesini bekByoruz'
Türk, müdahale karannm alın-
mastndanönce son 5 dakikayaka-
dar girişimlerin sürdürüldüğunü
ifade ederek tüm girişimlere rağ-
men sonuç alınamadığını öne sür-
dü. Şehit verildikten ve kaybedi-
len insanlann ardından yapıla-
cak tek şeyin "insanlann ölme-
mesi için sağhkyönünden gerek-
li her türhı hizmeti vermek" ol-
duğunukaydeden Türk şöyle ko-
nuştu: "Bunun dışında hiçbirgö-
rüşmesözkonusu değtt. Bugörüş-
melerdetekrar koğuşlara dönül-
mesiveF tipi cezaevleri gündeme
getirflecektir. Koğuş sistemi ke-
sinlikle sona erdirilecektir. Eğer
bu istekler yeni baştan görüşü-
lüp verikcekbirsözle eylem so-
na erdirikcek olursa, losa süre
sonra aynıdranüaryeniden yaşa-
nacaknr. Bu nedenle bizim bek-
lediğuniz, bu e\ lemlerin kendili-
ginden sona erdirilmesidir. tnsa-
ni bakımdan ortaya atılan her
türlü istek zaten karşüanıyor."
İstanbul BarosıTna deştiri
Türk, bir gazetecinin "Mehmet
Bekaroğlu' nun, içerdeki tutuklu
ve hükümlükrin uzlaşma için gö-
rüşme istediklerine dönûk bir
açıklaması var" sözlerine karşı-
lık, bu konuda İstanbul Baro-
su'nun düzenlediği bir toplantı-
da,"gerçekleriçarprtıaacıklama-
lar yapıldığuır söyledi.
Müdahaleden önce, "artkçok
geç" dediğine yönelik iddialar
F tipipmtestosunda lOgözaltı
Beyazıt'ta Ftipicezaevlerini ve "Hayata
Dönüş" operasyonunu protesto etmek
isteyen gruptan yaklaşık 10 kişi gözaltına
ahndı. Veznecüer Otobös Durağı'nda
toplanan 50-60 kişUik bir grubun pankart
açıp açıklama yapmak istemesi üzerine
polis müdahale etti. Polis, Fatih'e doğru
kaçan gruptan yaklaşık 10 kişiyi gözaluna
aldı. Aynı saatlerde tstanbul L ni\ersitesi
(İÜ) öğrencileri de Beyazıt'taki Merkez
Kampus'ta Ftipicezaevleriyle ügfli
açüdama yapmak istediler. Beyazıt
Meydanı'nda geniş, güvenlik önlemi alan
pofis, "Devrim Şehitleri Ölümsüzdür"
vâzıh pankart ile merkez kapmuı önüne
kadar yûrüyen yaklaşık 40 kişilik grubun
dışan çıkmasına izin vermedi. Kapının
önönde yapılan açıklamada. hiçbir insanm
tek başuıa yaşayamayacağı betirtilerek
"Hücre tipi cezaevleri tflm topramun
sorunudur. Toplum, hücrekre sokulmak
Jsteni\T)r" denildi "Içerde dışarda
hücreferi parçala", "ınsanlık onuru
hücrekri yıkacak", "Susma, lıaykır,
hücreler ölümdür" sloganlan atan
öğrencikr oiaysız bir şekilde dağddüar.
Lakü'deki Edebiyat Fakültesinden çıkan
bir öğrenci grubunun Be>azıt'a çıkışına
polis izin vermedi Güvenlik güçlerine taş
atan göstericiler Gençtürk Caddesi
üzerindeki iki bankanın camlarmı (anfa.
(Fotoğraf: KADER TUĞLA)
bulunduğunu hatırlatan Türk şöy-
le devam etti:
"Müdahak karan ahnmasın-
dan bir gün önce, tstanbul Baro-
su Başkam'nın benim muvafa-
kabmile bir görüşme yapnğı doğ-
rudur. Bu, gece yansına kadar
devam etmiştir ama sonucunda
bana ulaştmlan istek,' F tipi ce-
zaevlerinde kalacak insan sayısı
konusunda üst sınırlama olma-
sın' yönünde açıklamada bulun-
mamdLYanikoğuşsistenuninde- °
vam etmesi yönfindeydi. Bunu
kabul etmemiz mümkün değfldL
Tüm bu görüşmelerde hep aynı
noktaya ve başlangıca dönüklü.
Kritik nokta olan 60. gün doldu-
ğu için müdahale karan ahndL
Ama 5 dakika öncesine kadar tu-
tumlannda değJşikKk ohnadLtk-
na yöntenüyleeylemin sonaerdi-
rümesi için her şeyyapıkh."
Sayman'dan yanıt
'Koğuşun
alternatifi
tecrit olamaz'
tstanbulHaber Servia-tstan-
bul Barosu Başkanı YücelSay-
man, Adalet Bakanı Hikmet
Sami Türk'ün, "tstanbul Ba-
rosu gerçekleri çarprtıa açıkla-
mabryaptı'" yönündekı ıddıası-
mn doğru ohnadığını söyledi.
Sayman, "AdaktBokanıHiı-
met Sami Türk'e ulaşbrdığı-
nuz istek, 'F tipi cezaevlerinde
kalacak insan sayısı konusun-
da üst sınırlama olmasın' yö-
nünde açıklama yapması değfl-
di* dedi. Sayman, tutuklu ve hü-
kümlülerin, F tipi cezaevlerinin
ıç mimarisınde bir değişikliğin
olabileceği üzerinde bırleştik-
lerinî.
U
F tipicezaevinin proje-
si üzerindeşu duvarlar kakfan-
hrsa 18 kişi bir arada ohır"de-
diklerini belirtti
'Oda'larda makul sayı
Adalet Bakanı Türk'ün de bu
önerinin koğuş anlayışı oldu-
ğunu belirtriğjni söyleyen Say-
man. "Tûrk, 'Önerilen, sayı
anlamıyla değil, istenilen mi-
mari değişiklik itibanyla ko-
ğuştur. Sayı 13, 15, 16 da ol-
sa buhaliyle koğuştur' demiş-
ti. Ben de o zaman bakandan
'Önerilen 18 kişilik sistem,
koğuş sistemidir, kabul edile-
mez; ama F tipindeki yeni ara-
yışlann özü olan tecride imkân
vermeyecek biçimde, makul
sayıda tutuklu ve hükümlünün
bir arada bulunması formülü-
nün bir önkoşulu yoktur' şek-
Bnde açıklamayapmasınıöner-
dim" dıye konuştu.
İnfaz hukuktındaki
hâkiınantayij
Tek kişilik, 3 kişilik odala-
n kabul ettiklerini, ancak ko-
ğuşun alternatifinin insanla-
nn tek başına kahnası ohnadı-
ğını vurgulayan Sayman öner-
diği sistemin koğuş değil, mo-
dern infaz hukukundaki hâ-
kim anlayış olduguna dikkat
çekerek bakanın da bu sistemi
kabul ettiğini ifade etti. Say-
man, Türk'ten "önerilenin sa-
\i değil mimari deöşikük itiba-
nyla koğuş olduğunu" söyle-
mesını, aradakı bu farkı orta-
ya koyacak bir açıklama yap-
masım istediğini söyledi.
istanbul Barosu İnsan Hakları Merkezi, iptal başvurusu için sürenin dolmadığına dikkat çekti
6
Şartlı sahverme, anayasaya aykırı'
İstanbul Haber Servisi- İstan-
bul Barosu İnsan Haklan Mer-
kezi, "Şartia Sahvermeve Ceza-
larm Ertelenmesine Dair Ka-
nıuTun, anayasanın eşitlik ilke-
sim öngören 10. maddesine ve
insan Haklan Avrupa Sözleş-
mesi'ne aykın olduğunu kay-
detti. Merkez adına yapılan açık-
lamacta, siyasi ve adli suçlular
arasında "kevfiayrHnlar" yapıl-
dığma ve yasanın anayasaya ay-
kın olan hükümlerinin iptali için
60 günlük dava açma süresinin
dolmadığına dikkat çekildi.
'Yasa, adaletsizlikleri
beraberinde getiriyor'
İstanbul Barosu İnsan Haklan
Merkezi'nin yazılı açıklamasın-
da, "şarth sahverme yasası" ola-
rak bilinen yasanın "büyükhak-
sızhklan,eşitsizlikleriveadaletsiz-
Mkleri" beraberinde getirdiği kay-
dedildi. Açıklamada, 1998 yıluı-
dan ben hükümetlerce gündem-
de tutulan afta, öncelikle fikir ve
siyasal suçlann kapsama ahnma-
sı gerektiğine dikkat çekildi. Adli
suçlann af için en son düşünülen
kategori olduğu vurgulanan açık-
lamada, şartia sahverme şeklin-
de yapılan düzenlemede bütün
suçlarda bellı oranda ındirim ya-
pılması gerektıği dıle getirildi.
Açıklamada, parlamentonun4616
sayılı Şartia Sahverme ve ve Ce-
zalann Ertelenmesine Daır Kanun
kapsamına siyasal suçlann alın-
masındabirengel olmadığı belir-
Durusma için istanbul'a getirilen Nuri Ergin'den tehdit
'Ertosun'u öldüreceğim'
NuriErgin
tstanbul Haber Servisi - Uşak Ce-
zaevi'nde çıkardıklan isyanlar sua-
sında 5 kişiyi öldüren Karagümrük çe-
tesi lideri Nuri Ergin ve kardeşi Ve-
dat Ergin, İstanbul'da 3 kişinin öldü-
riilmesıne iüşkın haklannda açılan 2
ayn davanın duruşmasınakatildı. Er-
gin, *CezaevindençıknğımiIkgün,Ce-
za ve Tevkifevleri Genel Müdürü'nü
öldüreceğim'' dedi. Uşak Cezaevi'nde
çıkardıklan olaylardan sonra Berga-
ma Cezaevi'ne gönderilen Nuri Er-
gin ile Ödemiş Cezaevi'ne konulan
VedatErgin, İstanbul Adliyesi'ne ge-
tirildi. Davanın daha önceki celse-
sinde, esas hakkındaki görüşünde
cumhuriyet savcısı, 1996 günü Sa-
vaş Başeıü ve Mehmet Kucur'un öl-
dürühnesine ilişkın olarak Nuri Er-
gin'in ölüm cezasına çarpürılmasını
istemiş, diğer sanıklann ise delil ye-
tersizliğinden beraatlannı talep et-
mişti. Suçlamalan kabul etmeyen
Nuri ve Vedat Ergin'in tutukluluk
hallerinin devamına kararveren mah-
keme heyeti, duruşmayı erteledi.
tilerek "Ancak yasama organı ta-
rafindan, öniinde herhangi bir
anayasal engel bulunmadığı hal-
de, siyasal suçlular ve adli suçlu-
larla, adli suçlular içerisinde de
beffiahkategorikrbeüYtümeksu-
retiyie,şartiasahvennedenyarar-
landırma bakımından kevfı ay-
nmlar vapünuşür" denildi.
EşiÜiğe a\ kın
4616 sayılı yasanm aynmcı,
eşitlik ilkesine. hukuk devletine
aykınlık oluşrurduğu vurgula-
nan açıklamada. "suçlu katego-
rileri arasında aynm öngören ve
bir kısım tutuklu ve hükümlüyü
kapsam dışı bu-akan" hüküm-
lerinin anayasaya aykın olduğu
savunuldu. Açıklamada. 22 Ara-
lık 2000 tarihinde yürürlüğe gi-
ren yasanın anayasaya aykın bö-
lümlerinin iptali için 60 günlük
dava açma süresinin henüz dol-
madığı ifade edildi.
SERVER TANÎLLİ
Edebiyatımran 0leri ve
Necati Cumalı
Arkada bıraktığımız 20. yüzyıl üstüne, dışarda ve
içerde ilginç eserler yayımlandı; bu yayınlar sürüyor,
daha da sürecek, sürmeli. Yakından bildiğimiztek bi-
rikim o yüzyılınki; çünkü gördük, yaşadık.
Inci Asena'nın Yirminci Yüzyılda Yazınımıza El
VerenlerJ
\, o kafileye katılanlardan bir yenisi. Yazar,
Adam Yayınlan'ndan çıkan bir albümde, bir yetrniş
sanatçının el izlerini ve el üstüne düşündüklerini bir
araya getiriyor. Yeşilli kırmızılı, mavili morlu, sanlı kah-
verenkli yığınla el izi ve el üstüne özgün fikirler, de-
ğeriendirmeler. Mîna Urgan'la başlayıp Kaan Ars-
lanoğlu yla biten bir ilginç sergileme...
"Sunu"sunda şöyle diyor Asena: "1999 yılında
herkes bir ucundan tutmaya başladı yirminci yüzyı-
lın. Ben de tutayım, dedim. Yüzyılımızyazınına e/ ve-
renlerin el izlerini büyük panolar üzerine akrilik bo-
yaylaalmayabaşladım. Tanıdığım, ulaşabildiğimya-
zarian, şairieriaradım. Çoğu beni kırmadı. Geldiler,
el izlerini verdiler. Fotoğraflannı da çektim. Sonna gû-
zelbirkitapolacağıdüştüaklırna.Genearadimhep-
sini. El üzerine bir yazı, bir şiir istedim. Kırmadılar,
zaman ayınp yazdılar. Hazırianması biryılı aştı. So-
nunda bu kitap çıktı ortaya. Her zaman yanımda
olan sevgili Erkal Yavi'n/n ve sevgili Lokman Şa-
hin'/n desteğiyle."
Veekliyor "Yirminciyüzyılşiirine veyazınına el ve-
renler burada yer aJanlaria sınırtı değil elbette. Çok
daha fazla. Aramızdan aynlmış olaplar var, ulaşama-
dıklanm var. Sayısız kitaplarüretmişyüzlerce şair, ya-
zar var. Bu kitapla hepsine teşekkür etmek istedim.
Yüzyılımızı yaşanır kıldıklan için."
Sayfalan çevirirken dalıp gidiyorsunuz...
•
Insanın insanlaşması elle başlıyor, onu biliyoruz.
Edebiyatın ilk seslenişi de şiirle oldu; ne var ki şiir,
başta elle başlamadı, sözel oldu ve destanlar halin-
de kuşaktan kuşağa geçti, çok sonra yazrya dökül-
dü. Yazının doğuşuyla, yani kalemin ya da onun ye-
rini tutan bir başka nesnenin işin içine girmesiyle, el
de edebiyatın oluşumunda rol alıyor.
Şainn de kalemi vardır.
Kalem, üstelik apayrı sorumluluklaryüklenir. Yaz-
dığı güzel olmakla kalmayacak, yanlışsız da olmalı.
Fuzulî, yanlış yazarak eserin ters anlaşılmasına yol
açan cahil kâtiplere, "Kalem olsun eli o/ kâtibi bed-
tahririn" deyip bedduada bulunur.
Inci Asena'nın albümünde yer alanlara dikkat edi-
yorum, hepsi de kalemin onurunu -her yönden- ön-
de tutmuş insanlar. Dilimizin böyle haller için yarat-
tığı bir deyimle söyleyelim: Hepsi de "eli öpü/es/" ki-
şiler...
Albümde Necati Cumalı da var.
Bu yazıyı yazarken aldığım ölüm haberinin acısıy-
la satırlanmı sürdüreceğim.
Benim kuşağımdan olanlann, 50'li yıllann başla-
nnda, arkasından koştuğu şairlerden biri de o oldu.
O sıralarda Nurullah Ataç, GüzelAydınlık'\ okuduk-
tan sonra, dikkatleri ona çekiyordu.
Daha sonraki yıllarda, sanatçı, edebiyatın hemen
her türünden eserterle dagannı zenginleşttrip durdu:
Şiirler, öyküler, romanlar, oyunlar, denemeler...
Şiiri daha baskın görünür Cumalı'nın.
Daha başlardan, Şükran Kurdakul'un deyişiyie,
"Doğayı ve yaşamı bir türkü haMiği içinde yansrtan'
-o yalın, içten, aydınlık ve lirik- şiirlerde, aşk, sevinç,
özlem gibi bireyin güncel kaygılannın yani sıra, ça-
ğın sosyal sorunlannı da konu edindi. Onlann için-
de bir Hürriyet'e övgü vardır ki, dünya edebiyatın-
da özgürlük üstüne yazılmış birkaç büyük şiirden bi-
ridir.
"Boşuna değil dökülen kan" diye başladığı o şiir,
hatırlayacaksınız sonunda şöyte biter.
Boşuna değil dökülen kan
Tarihin akışından anlıyorum
Kuvvet zamanla yıkılır
Yalnız senin uğrunda ölür insan
Varası acımadan
Delisi olduğu güzelimTürkçesiyle, özellikle Ege yö-
resinin kasaba ve kırsal kesim insanlannın sosyal
sorunlanna egilirken gerçekçi edebiyatımızın en gü-
zel ürünlerinden birkaçını yaratmıştır; kimi oyunlan
için de söylemeliyiz bunu.
Sevgili Cumalı, edebiyatımızın güzel aydınlığı ar-
tık eserîeriyie yaşayacak. Yirminci yüzyıldayazınımı-
za "el verenler" arasında ön sıralardan birinde yer
alıyordu.
Edebiyatımızın başı sağ olsun!..
CHP Ankara il Başkanı Cök
'F tipinde insan
haklan ihlali var'
ANKARA (Cumhuri-
yet Bûrosu)- CHP Anka-
ra İl Başkanı Avukat Le-
vent Gdk, F tipi cezaev-
lerinde insan haklan ih-
lalleri olduğunu bildirdi.
Cezaevindeki "kötü ida-
recilik'' anlayışuıın sür-
düğüne dikkatçeken Gök.
ailelerin çocuklanyla gö-
rüştürülmediklerinı ve
çokmağdur durumda bı-
rakıldıklarmı söyledi.
'Aileter çocukianyla
görûştûrûtmûyor'
F tipi cezaevlerine kar-
şı yürütülen ölüm oruçla-
n 85. gününe girdi. Sin-
can F Tipi Cezaevi'nde
müvekkilleri bulunan Le-
vent Gök, bazı gözlem ve
izlenimlerini aktardı. Gök.
ailelerin çocuklanyla gö-
rüştürülmediğini belirte-
rek bu nedenle ciddi en-
dişe taşıdıklannı vurgu-
ladı. Ailelerin ve mah-
kûmlann cezaevinde
"horlandığını'' kaydeden
Gök. göriiş ızni verildiği
zaman yanm saatlik süre
tanındığına, mahkûmla-
nn geliş ve gidiş süresi-
nin de buna dariil oldu-
guna dikkat çekti.
Tutuklu ve hükümlü-
lerin büyük sağlık prob-
lemlerinin, givinme ve ia-
şe sorunlannm sürdüğü-
nü de kaydeden Levent
Gök, "Ciddi iasan hakla-
n ihlalleri var. Cezaevin-
deki kötü idarecüik ahş-
kanhklan de\am ediyor"
dıye konuştu. Gök, CHP
olarak koğuş sistemini ve
ölümoruçlamı kesinlik-
le savunmadKİannı, an-
cak F tipi ile igili olarak
Adalet Bakaoı Hikmet
SamiTürk'üı daha önce
yaptığı açıklanalannya-
şama geçirlmediğini
anımsattı.
Ortak yaşana alanla-
nnuıbelirlenmesive ce-
zaevleri standadırun yük-
seltilmesine jereksinim
bulunduğunaışaret eden
Gök, "Adalet îakanı ver-
diği sözlerin arkasmda
durmahdu-" iedi. Gök,
Adalet Bakanığı 'nın bu-
güne kadar alelerin ço-
cuklanyla göıişme soru-
nunu giderenTdiğine dik-
kat çekerek alelerin bı*
nedenle cidd. endişe ta-
şıdıklannı beirtti. ı
I