Katalog

SAYFA CUMHURİYET 7 EYLÜL 2000 PERŞEMBE HABERLER DUNYADA BUGUN ALİ StRMEN Siyaset - Yargı - Ordu Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk'ün yargı- yı savunan açıklamalannı doğal karşılamak ge- rekir. Bulunduğu mevki bunu gerektiriyor. Sayın Türk'ün, kimisuçlamaların belgeyeda- yanması gerektiği yolundaki çağnsı, belki de önümüzdeki günlerde, büyük olasılıkla 29 Ey- lül'de, önüne kimi belgelerin konulması sonu- cunu doğurabilir. Tartışma, Genelkurmay Başkanı Kıvnkoğ- lu'nun 30 Ağustos günü yaptığı konuşmayla kı- ZiŞtl. Aynca, yakında yayımlanacak olan "Gelişme Raporu"r\üa da Türkiye'de demokrasi ve insan hakları konusundaki gelişmeler konusunda, Kıvnkoğlu'nun konuşmasının olumsuz bir et- ken olarak değerlendirileceği söylentileri kulis- lerde yaygın. Gerçekten de gelişmiş demokrasilerde genel- kurmay başkanlannın, yargının işleyişi ile ilgili açıklamalar yapmalan, eleştirilerde bulunma- lan pek alışılmamış, hatta onun da ötesinde çok eleştirilebilecek bir tavırdır. Ancak, olayı soyutlayarak ele almak da bü- yük yanlışlara kapı açar. Biçemi daha sonra ele alacağız, ama önce şu soruyu içterflikle sormak gerek: Genelkurmay Başkanı'nın konuşması ve eleştirisi doğruya parmak basıyor mu, basmı- yor mu; bu tür bir saptamayı ve eleştiriyi ilk ya- pan kişi acaba o mu? • • • Iki yıldan fazla oluyor, geçen dönemde par- lamentoya DYP'den giımiş olan ve hiç de alı- şılmamış bir politikacı portresi çizdiği için, bir daha da o partamento şansını bulamayan ve bu görüntüyü, sonucu bilerek çizmeyi göze almış bulunan, kısa politik yaşamında gerek hukuk çevrelerinde gerekse kamuoyunda çok olumlu izler bırakan Adalet Bakanı Hasan Denizkur- du, işadamlanyla yaptığı bir toplantıda, herke- sin bildiği, ama açıklandığında yine de tüyleri ür- perten bir gerçeğı hiç çekinmeden ortaya atı- verdi: - Adalet mekanizmasına sızmalar olmuştur, aramızda Kaplancılar bile var. Adalet Bakanı'nın bu konuşmasının haberi- nin Cumhuriyet'te çıkmış olmasına karşın yine de kendisini arayıp teyidini aldıktan sonra, bir TV kanalı için yaptığım "Ayıptır Söylemesi" programında, konuğum olup olmayacağını sor- dum. Biraz süre istedi ve sonra da siyasi yaşamını kapama pahasına çağnmı kabul etti. Çok ilginç ve siyasetçilere ders olabilecek söyleşisi sırasında, hem yukarıda vurguladığım gerçeği yineledi hem de, - Keşke bizde de, ordudaki gibi, bu tür tehli- kelerden annma mekanizması dsa, dedi. Görüyorsunuz, ne Kıvnkoğlu'nun açıklama- lan salt asker kökenli ve yenidir ne de devleti bu tür sızmalardan koruyacak önlemlerin alın- ması isteği. ••• öküz altında buzağı arayanlar, şimdi hemen zil takıp oynamasınlar, "Gördün mü, bak sivil demokrasiyi istemiyor, asker müdahalesinden yana bu!" diye. Demokrasinin kendi kural ve çerçevesi için- de, aksaksız yürümesini istemeyen gazeteci, bindiği dalı kesmeye çalışan bir ahmak konu- mundadır. Biz de demokrasinin bu biçimde işlemesini candan isteriz. Ama oJaya acaba nasıl yaklaşmak gerekir? Bu konuda geçen gece bir yemek sohbeti sı- rasında, Başbakan Yardımcısı Mesut Yılmaz'ın olayayaklaşımını çok sağlıklı bulduğumu belirt- mek isterim. Sayın Yılmaz, konu gündeme geldiğinde (me- alen naklediyorum) şunlan söyledi: "Bu konuya özeleştinsel yaklaşmak gerekir. Kabul etmeliyiz ki, bizde ordu Latin Ameri- ka'dakigibiyönetme tutkusu içinde değil. Yal- nız iki konuda duyariılar. Bölünme ve irtica. Bunlar anayasal duyarlılıklar. Onlann müdaha- lelerini önlemenin yolu, siyasetin de aynı du- yartılığı göstermesi. Gösterdiğı zaman 28 Şu- bat süreci sona erer." Herhalde hiç kimse, Mesut Yılmaz'ın bu mü- dahaleden çok hoşnut olduğunu söyleyemez. Ama görünen o ki, Sayın Yılmaz hiç değilse bu konuda, asıl işlevin siyasetçiye düştüğünü ve onun ne yapması gerektiğini iyi kavramış. Bu da, hiç de az bir şey değil ve demokrasi- miz açısından da sevinilecek, umut verici bir ge- lişme. 5 kisi ölmüstü Selçuk'taki çatışma soruşturuluyor İZMtR (Cumhuriyet Ege Bürosu) - Selçuk Belevi'nde önceki ak- şam meydana gelen ve 5 kişinin öldüğü, 2 kişinin de yaralandığı silahlı çatışmayla ilgili soruş- tunna sürdürülüyor. Ça- tışmanın bölgedeki mafya arasında arazi kavgası ve Baradan Ko- yu'nda bulunan bir res- toranın işletme ihalesi yüzünden çıktığı anla- şıldı. Timur benzin istasyo- nu ve dinlenme tesisle- rine önceki akşam söz konusu otomobılle ge- len 5 kişı, tesisteki bir masada oturanlara si- lahlı saldında bulundu. Masadakilerin de silah- la karşıhk vermesi ûze- rine otomobilden inen- lerden YavuzDemir, AB Ozfcay ve Tansu Savaş- kan olay yerinde öldü. Yaralananlardan Fatih Gûrbüzer ve Adnan Ceylan ise kaldınldıkla- n Selçuk Devlet Hasta- nesi'nde yaşamlannı yi- tirdi. Ayaklanndan ya- ralanan tesis sahıpleri Fikret ve Hasan Tahsin Timur, önce Selçuk Devlet, sonra da tzmir Atatürk Eğitim ve Araş- tırma Hastanesi'ne kal- dırıldılar. Otomobılle gelen 5 kişiden sağ ka- lan 2'si, aynı otomobille kaçtı. CHP'de seçimli kurultaym gündeme gelmesi parti içi gruplann harekete geçmesine neden oldu Yeni PM senaryosu güçleniyor • Baykalekibi Oymen'in 'blöf yaptığına inanıyor ama 'ne olur, ne olmaz' endişesiyle gruplararası görüşmeler yapmayı sürdürüyor. Baykalcıların Ertuğrul Günay ekibine yakınlaşmaya çalıştığı, Murat Karayalçın ekibinin ise daha önce olduğu gibi Altan Öymen'e destek verdiği belirtiliyor. MUTLU SERELİ ANKARA - 30 Ey- lül-lEkım2000tarih- lennde gerçekleştiri- lecek tüzük kunıltayı- nm seçimli kurultaya dönüştürülmesi olasılığı partı ıçi grup- lan harekete geçirdı. Grup ıçi ve grup- lararası görüşmeler yenı senaryolar ûzennde yoğunlaşırken eski Genel Baş- kan DenizBaykal'a yakın olan 30 il baş- kanı, dün tüzük toplantısı için geldikle- ri Ankara'da, Baykalcıların buluşma ye- ri olan Abdullah Cevdet Sokak'taki bü- roda bir toplantı gerçekleştırdi. Tüzük taslağının değerlendirildiği toplantıda, taslağın pek çok yönüyle varolan tü- zükten daha gen, karmaşık ve antide- mokratik olduğu görüşüne vanldığı ve bu nedenle kurultayda tüzüğe karşı çı- kılmasının kararlaştınldığı öğrenildi. Parti içi gruplann kulislerinde, Ge- nel Başkan Altan Öymen'in "nabız yokladığı" ileri sürülürken bu tablo- dan seçimli kurultay çıkmayacağı sav- landı. Bu sava karşılık, 12-13 Eylül günlerinde gerçekleştirilecek PM'den MYK'ye güvensizlik karan çıkabile- ceği ya da PM'nin 60 kişiden 40 kişi- ye düşürülmesinin görüşüleceği tüzük kurultayında PM'nin yenilenmesınin gündeme gelebileceği senaryolan üre- tildi. Murat Karayalçm ve Ertuğrul Gü- nay, bu senaryonun yaşama geçme olasıhğının gûçlü olduğunu belirtir- ken HasanFehmiGünes bunun pratik- te mümkün olmadığını söyledi. Genel merkeze yakınhğı ile bilinen Murat Karayalçın'ın ekibi dışındaki diğer tüm gruplarda, yeniden yapılan- ma çalışmalannın kesintiye uğraması- nın ve Türkiye'nin içinde bulunduğu sorunlar dururken parti içi tartışmala- nn bu kadar öne çıkmasmın doğru ol- madığı dile getiriliyor. PM üyesi Hasan Fehmi Güneş, par- tinin yeniden yapüandırılması amacı- karşdıkn btöfleşme ve bilek güre-nın şihisJerinefedaedflenKyeceğini'' belir- terek "Herkes aklım basına alsuT de- di. Güneş, 18 Nisan seçimleriyle zor duruma düşürülen CHP'nin temel gündeminin bu zor durumu aşmak ol- duğunu, kurultayın da bu yönde irade oluşturduğunu söyledi. Genel merkeze destek veren Murat Karayalçın ise Mersin olaynıa parti- nin kitlesel tepki göstermemesi duru- munda kurultaym kaçınılmaz olacağı görüşünü dile getirdi. Bu süreçte, gruplararası görüşme- lerin yoğunlaştığı dikkat çekti. PM üyesi Ertuğrul Günay'a yakın olan isımlenn Baykaicılarla yakmlaştığı belirtildi. Fazilet Partisi Kutan Erdoğan'ı son kez uyaracak ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu) - FP Genel Başkanı Recai Kutan'ın Istanbul'da Recep Tayyip Erdoğan'ı son kez uyara- cağı, bu görüşmenin ar- dından genel merkezin yenilikçilere yönelik ye- ni bir strateji izleyeceği belirtildi. FP yöneticileri parti örgütlerine giderek yenilikçileri "bölücülük- le" suçlamaya hazırlanı- yor. FP Genel Başkan Yardımcısı Mehmet Be- karoğlu, yenilikçileri suç- layarak "Bütün yapükla- n, durum yaratıp vazife çıkarmak. Aynlmava fa- lan niyetleri yok aslında. Oiağanüstü kongreye ze- min hazuiama gayreti içuıdeler" dedı. FP Genel Başkan yardımcılanndan Bahri Zengin de Erdo- ğan'ın "Revizyonist ve statükocularia birlikte ha- reket ettiğini ve parti ta- banının bunu hoşgönne- yeceğmi" söyledi. FP'de bazı yenilikçi il yönetimlerinin görevden alınmasıyla parti içi kav- ga kızışırken Tayyip Er- doğan önderliğindeki ye- ni oluşum tartışmalan da parti gündeminin ilk sıra- sma yerleşti. FP lideri Recai Ku- tan'ın yann Istanbul'da Tayyip Erdoğan'la görüş- me yapması beklenirken bu bazı partililerde rahat- sızlık yarattı. Bazı FP yö- neticileri Kutan'ın böyle bir görüşme yapmasının yanlış olacağını belirte- rek "Bu, işi fazla ciddiye aküğunız anlanuna geiir. Erdoğan ve çevresindeki- ler 'ayaklanna kadar ge- lindiği' propagandası ya- par" görüşünü savundu- lar. Ancak FP liderinin bu görüşmeyi yapmakta ka- rarlı olduğu belirtiliyor. Kutan'ın, yeni parti konu- sundaki bazı açıklamala- nnı anımsatarak Erdo- ğan'dan gerçek nıyetini açıklamasını isteyeceği kaydedildi. tĞNELl FIRÇA ZAFER TEMOÇİN Rus kadınlann valizlerine beyanname hazırlayarak vergi iadesi aldılar Baüna operasyonunda 30 tutııklu NECATİAYGIN İZMÎR - îzmir'de başlarılan ve daha sonra çeşitli ıllerde sürdürülen Balına operasyonu kapsamında bu- güne kadar 50 kişi gözaltına alınır- ken 30'u tutuklandı. Operasyon kapsamında gözaltına alınan ve aralannda Zonguldak Gümrük Başmüdürü ile bir ışada- mının da bulunan 6 kişiden 5'ı çı- kanldıkları Izmir DGM Savcılı- ğı'nca tutuklandı. Gümrük memurlan ifadelennde, hayali ihracat yapan bazı firmala- nn, Rus kadınlann bavullannı ge- çici süre alarak gümrük çıkış be- yannamesi hazırladıklan ve böyle- ce vergi ıadesinden yararlandıkla- nnı beîirtti. Izmir Mali Şube ekiplerince ağustos ayı başlannda gerçekleşti- rilen 'Batuıa operasyonu'nda. bu- güne kadar hayali ihracatm kılıt is- mı Mehmet Niyazoğhı'nun da ara- lannda bulunduğu 50 kişi gözaltı- na alındı. Emniyet sorgulanndan sonra Izmir DGM'ye sevk edilen- lerden 30'u tutuklandı. Son olarak gözaltına alınan Zon- guldak Gümrük Başmüdürü Turan Zaman, Zonguldak Gümrük Mu- ayene Memuru Ramazan Şisman, Sinop Gümrük Muayene Memuru Serdar Sezgjn, Trabzon Gümrük Memuru Ertan Uzunah'oğlu, Hay- darpaşa Gümrük Muayene Memu- ru Mustafa Ktvanç, Izmir DGM'ce tutuklandı. tkincı kezgözaltına alı- nan Günce Tekstil Firması sahibi Sinan Gündogdu ise tutuksuz yar- gılanmak üzere serbest bırakıldı. Hayah ihracat yapan şirketlerin gümrük çıkış beyannamelerini onaylamakla suçlanan Zonguldak Gümrük Başmüdürü Turan Za- man'ın ifadesinde, gümrükte işlerin hızlı yürümesi için ihracat yapan fırmalardan 3-5 miryon lira alındı- ğmı, bu paralann gümrük görevli- leri arasında paylaşıldığını beîirtti. Zonguldak Gümrük Muayene Memuru Ramazan Şişman ifade- sinde, hayali ihracat yapan şirketle- rin genellikle işlerin yoğun olduğu dönemleri ve gece saatlerini seçtik- lerini beîirtti. Diğer gümrük memurlan, hayali ihracat yapan bazı kışilerin gûm- rüklerde kamuoyun da Natasa ola- rak bilinen Rus kadınlann bavulla- nnı ihraç malı gibi göstererek güm- rük çıkış beyannameleri onaylattık- tan sonra sahiplenne geri verdikle- rini söylediler .Bu arada Izotaş Yönetim Kuru- lu Başkanı Mehmet Nrvazoğluna, kalp hastalıgı nedeniyle yatınldığı Ege Oniversitesi Tıp Fakültesi Has- tanesi'nde bu sabah sintigrafı tetki- kinin uygulanacağı öğrenildi. MAVİ ÇARŞI DAVASINDA TANIKLARA SÖZ VERİLDİ 'Bereli kişinin sanıkMetin Yamalak olduğunu sanıyorumy İstanbul Haber Servisi - Kadıköy Gözte- pe'deki Mavi Çarşı'ya PKK adına molotof- kokteylli saldın düzenleyerek 13 kişinin ölü- müne, 2 kişinin de yaralanması- na neden olduklan iddiasıyla haklannda idam istemiyle dava açılan 4 sanığın yargılanmasına dün devam edildi. istanbul 3 No'lu DGM'dekı du- nışmaya, tutuklu sanıklar Abdul- lah Günay, Metin Yamalak, Ergin Atabey ve Azüne Işık katıldı. Otu- rumda tanık olarak dinlenen ToJ- ga Ak, olay günü Mavı Çarşı'da çalışan arkadaşı Hakan Dağcı'yı ziyarete gittiğini anlattı. Olay gü- nü mağazanın kapısını açan bere- li kişinin özellikle burun ve göz- lerini gördüğünü ifade eden Ak, bu kişinin Metin Yamalak olduğunu söyledi. Diğer tanıklar Hakan Dağcı ile Canan Bektaş ise olay günü arkadan gördükleri kişi ile Metin • Tanık ifadelerinin ardından söz alan avukat Eren Keskin, müvekkillerinin tahliyesini isteyerek dosyada çelişkiler bulunduğunu kaydetti. Keskin, olay tutanağını düzenleyen polislerin tanık olarak dinlenilmesini istedi. Yamalak'ın fizıkı özelliklerinin benzeştiğini söylediler. Tanık ifadelerinin ardından söz alan Eren Keskin de "arkadan" teşhis ola- mayacağını vurgulayarak dosyada çelişkiler bulunduğunu kaydetti. Olay tutanağını düzenleyen polis- lerin tanık olarak dinlenilmesini isteyen Eren Keskin, sanıklardan Azime Işık ile Abdullah Günay 'ın olaydan bir hafta sonra Çelikte- pe'de gözaltına alındıklarını ve serbest bırakıldıklannı sözlerine ekledi. Avukat Keskin, müvekkil- leri Işık, Günay ve Atabey'in tah- lıyelertni istedi. Avukat Eren Keskin'den sonra söz alan sanıklar da tanık ifadele- nnı reddederek olayın bir komp- lo olduğunu savundular. Sanıklann tutukluluk hallennin devammı ka- ralaştıran mahkeme heyeti oturumu erteledi. Kadın ve cocuk hakları Turkıye uç onemlı BM protokolüne imza atıyor ANKARA (AA)-Dışiş- len Bakanı İsmail Cem, kadm ve çocuk haklanna ilişkin 3 BM protokoiünü bugün Türkiye adına im- zalıyor. tmzalanacak pro- tokoller, kadınlara cinsel aynm yapıtması ile çocuk- lann çatışmalarda kullanıl- ması ve fuhuş alanında sö- mürülmesinin önlenmesi- ni amaçlıyor. "KadınlaraYönefikHer Türiü Ayruncıhğın Yok EdOmesi Protokolün nde, cinsiyet nedeniyle aynmcı uygulamalann İnsan Hak- lan Evrensel Bildirgesi'ne aykın olduğu belirtiliyor ve kadınlara yönelik ay- rancıhğa karşı polıtikalar izlenmesi ve uygun ön- lemler alınması ısteniyor. Protokole taraf ülkede yaşayan bireyler, ayruncı- lığa maruz kaldıklan tak- dirde, Kadınlara Yönelik Her Türlü Ayruncıhğın Yok Ediknesi Komitesi'ne yazılı olarak başvuruda bulunabiliyor. Başvuru- nun geçerli kabul edilebil- mesi için, söz konusu ülke- deki tüm iç hukuk yollan- nın tüketilmesi gerekiyor. Komıte, konuyu acil bulduğu durumlarda ülke- ye geçici önlemler aluıma- sı tavsiyesinde bulunabili- yor. Buna ek olarak başvuru sahibi bireyin şikâyette bu- lunduğu ülke yetkilileri, 6 ay içinde komiteye konuyu ve o güne kadar bu konu üzerinde yaptıklan iyileş- tirme çalışmalannı içeren yazılı açıklama yapmakla yükümlü kıhnıyor. Söz ko- nusu komite, protokolün sıstematik biçimde ihlal edıldiğıni tespit ederse, ha- zırladığı raporu ilgili dev- lete sunarak 6 ay içinde kendisine ilgili devlet ta- rafindan bilgi verilmesini ısteme hakkına sahıp bu- lunuyor. Komite, çalışma- lannı ve görüşlerini yıllık raporlar yayınilayarak üye ülkelere duyuruyor. BM'nin çocuk haklan ile ilgili iki ek protokolü, silahlı çauşmalarda yara- lanan çocuklann haklan- nın konınması ile çocuk- lann satılması, ftıhuş ve porno sektöründe kullanıl- mastnı önlemeye yönelik uzlaşmayı hedefliyor. Sembolik ve pratik bir önemi olduğu vurgulanan protokollerin tüm ülkeler tarafından kabul edılmesi ve imzalanması bekleni- yor. Protokoller, BM Ge- nel Kurulu'nun a Kadın 2000-21. Yûzyü tçin Cins Eşttüği, Gelişme w Banş" konulu özel oturumunda imzaya açılacak. Protokolü imzalayan ül- ke, 18 yaşından küçükle- rin ordu güçleri ya da si- lahlı gruplara katılmama- sı, silahlı çatışmalarda ta- raf haline getirilmemesi gibi konulan kabul etmiş addediliyor. Toplam 13 maddeden oluşan protoko- lü imzalayan taraf ülke, bu konuda gerekli düzenleme ve önlemleri ahnakla yü- kümlü bulunuyor. Çocuk haklanyla ilgili ikinci protokol ise çocuk- lann saüşı, fuhuş ve porno alanlannda kullanılmasını önlemek için taraf ülkele- rin gerekli önlemleri alma- lannm yanı sıra bu tür sö- mürüye manız kalan ço- cuklann tedavi ve rehabi- litasyon süreci için de ge- rekli düzenlemelerin ya- pümasını hedefliyor. Diplomatik kaynaklar, bu tür baa sözleşmelerin uygulamaya geçümesi için "en az 60 ülke tarafindan imzalanması" gibi şartlar bulunduğunu, bu çerçeve- de Türkiye'nin imzaladığı bazı anlaşmalan u i>i niyet göstergesi" olarak değer- lendirmek gerektiğini İcay- dediyor. Bu sözleşmelerin imzalanmasının hükümet- lerin tasarrufunda olduğu- nu anlatan yetkililer, imza- lanan belgelerin uygulana- bilmesi için de TBMM ta- rafından onaylanması ge- rektiğine dikkat çektiler. Türkiye'nin şimdiye kadar imzaladığı sözleşmelerin 9'unun onay işlemleri de tamamlandı. TÜRK TtCARET BAfiKASI İHALESİ DAVASEVA DEVAM EDtLDl Mahkeme, ErolEvcil'le ilgili biinkişi raporunu bekliyor tstanbul Haber Servisi - tşadamlan Kork- maz Yiğit, Hayyam Garipoğtu, Emin Cankur- taran ile Erol Evcü'ın de aralannda bulundu- ğu 9 sanığm "Tûrk Tkaret Ban- kası'nm resmi Uıalesine fesat ka- nştirdüdan'' ve "Cürümişlemek amacryla teşekkûl oraşturdukia- n" iddiasıyla yargılanmalanna devam edildi. İstanbul 6 No'lu DGM'deki oturuma Korkmaz Yiğit ile Erol Evcil katıldı. Davanın diğer tu- tuksuz sanıklan olan Hayyam Garipoğlu, Mehmet Emin Can- kurtaran, Mehmet Kocabaş, Ya- vuz Ataç, Atflla Yıldınm, Duran Akbulut ve Aydoğan Semizer ise duruşmaya gelmedi. Oturumda Mahkeme Başkanı Sedat Kara- gûl, sanık Erol Evcil'in Bursa Emniyet Müdür- lüğü'nde verdiği ifadesinin bant çözümüyle ilgili bilirkişi raporunun mahkemeye gönderil- • Yiğit'in avukatı, TBMM Araştırma Komisyonu raporunun 118. sayfasında, müvekkili hakkındaki raporda yer alan ifadelerin hukuk nezdinde bilgiler olmadığının belirlendiğini söyledi. medığini tutanaklara geçirdi. Oturumda söz alan Yiğit'in avukatı Köksal Bayraktar, ihale ile ilgili olarak hazırlanan TBMM Araştırma Komisyonu raporunun 118. sayfasında, mü- vekkili hakkında emniyet tarafin- dan hazırlanan istihbarat rapo- runda yer alan ifadelerin hukuk nezdinde bilgiler olmadığının be- lirlendiğini söyledi. Bayraktar, raporun "duyum r> larla düzenlen- diğinin de altını çizdi. Bayraktar, Mesut Yılmaz' ın TBMM'de konuyla ilgili olarak yaptığı konuşmada da bankamn tahmini bedelinin 3 katı fiyata sattldığuıı söylediğini de kaydet- ti. Bayraktar, bu sözlerin ihaleye fesat kanştınlmadığının en açık kanıtı olduğunu söyledi. Mahkeme, Evcil'in ifadesiyle ilgili bilirkişi raporunun beklen- mesini kararlaştırarak duruşmayı erteledi.