Katalog

6 EYLÛL 2000 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab(« cumhuriyet.com.tr Kjerides 'al-ver' süreci istiyor • LEFKOŞA(AA)- Kıbns Rum yönetimı lideri Glafkos Klerides'in, BM Genel Sekreteri Kofı Annan'dan "al-ver" sürecinin başlamasını istediği bildirildi. Rum yönetimi sözcûsü Mıhalis Papapetru, New York'ta bulunan Klerides'in, dûn akşam BM Genel Sekreteri Kofı Annan ile yaptığı görüşmede, dolaylı Kıbns görüşmeleri sûreciyle ilgilı fîkirler ortaya koyduğunu ve "al-ver" süreci başlatılmasını önerdiğini söyledi. Çeçenistan'da atartn • MOSKOVA(AA)- Çeçenistan'm başkenti Grozni'de çatışmalar sürerken Ruslar Çeçenistan'ın bağımsızhğının yıldönümünde bölgedeki güvenlik önlemlerini arttırdı. RJA ajansı, dün Çeçenlerin Grozni'nin Staropromyslovski bölgesinde özel komando birliklerini taşıyan bir kamyona saldırdıklannı ve 1 Çeçenin öldüğûnü duyurdu. Çeçen sözcü Movladi Udugov da savaşçılannın Grozni'deki Rus askerlerine saldırdıklannı ve 50 Rus askeriyle 13 Çeçenin öldüğûnü söyledi. Bugün Çeçenlenn tek taraflı bağımsızlık ilanının 9. yıldönümü olması dolayısıyla askerler yüksek alarrn durumuna geçirildi. Marta tayfunu can akyor • PEKtN(AA)-Çin'in güney kesıminde 1 Eylül'de meydana gelen Maria tayfununda 47 kişi hayatını kaybetti. Yeni Çin Haber Ajansı'na göre. Guangdong eyaletinde felaketın yol açtığı ekonomık kayıp 167 mılyon dolan buldu. Maria tayfunundan 5 milyon kişi etkilendi. Bölgede kurtarma ve yardım çalışmalan bütün hızıyla sürdürülüyor. Suharto'ya Pinochet modeli • CAKARTA(AA)- BM, Endonezya'ya, eski Devlet Başkanı Suharto'nun yargtlanması konusunda Ingiltere'nin eski Şili diktatörü Augusto Pinochet davasıyla ilgili tutumunu örnek almasını önerdi. BM'nin yargı bağımsızhğı konusundaki özel temsilcisı, Ingiltere'nin, Pinochet'nin yargılanabilmesi amacıyla tspanya'ya iadesi için sağlığının uygun olup olmadığına karar verirken uyguladığı yöntemin, Suharto sorununun çözümünde de yararlı olabileceğini kaydetti. Suharto, devlet fonlanndan 583 milyon dolan zimmetine geçirme suçlamasıyla hakkında açılan davarun ilk duruşmasına sağlık sorunlan gerekçesiyle katılmamıştı. Bütün dünyadan 150'den fazla lider, BM'yi yeniden yapılandırmak için toplandı Kıitik donık başfayor• BM'yi 21. yüzyıla taşımayı hedefleyen Milenyum Doruğu bugün New York'ta başlıyor. Dorukta Türkiye'yi temsil edecek olan Cumhurbaşkanı Sezer, yarın ABD Başkanı Clinton'la baş başa görüşecek. EMÎNE KARAKİTAPOĞLU NEW YORK - 21. yüzyılda daha etkin bir rol üstlenmeyi amaçlayan Bırleşmiş Milletler'ın (BM) Milenyum Doruğu, dün- yanın dört bir yanından New York'a ge- len 15O'den fazla lidenn katıhmıyla bugün başlıyor. Cuma günü onaylanması bekle- nen Milenyum Bıldırgesı'nde, donığa ka- tılan liderler, insanlığı savaştan, aşın yok- sulluktan kurtarmak, çevreyı korumak, demokrası ve hukukun işlerliğini arttır- mak için "hiçbir çabadan kaçınmayacak- laruu" vurgulayacaklar. Türkiye'yi do- rukta temsil edecek olan Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ve Dışışlen Bakanı tsmail Cem'ı yüklü bir program bekliyor. Tarihi doruğa katılacak dünya liderleri önceki günden itıbaren New York'a akın ediyor. GAP uçağının anzalanması üze- rine ABD yolculuğuna sorunlu başlayan cumhurbaşkanı Sezer, önceki akşam saat- lerinde New York'a vardı. Pierre Oteli'ne yerleşen Sezer, otel lobisinde bir gazete- cinin, yolculuğunun nasıl geçtiğinı sor- ması üzerıne, "Yokuluk rahat geçti" de- di. Cumhurbaşkanı Sezer'in kaldığı otel- de, saatler öncesinden olağanüstü güven- lik önlemlen alındığı gözlendi. Çok sayı- da lıdcrle ıkilı temaslarda bulunması bek- lenen Sezer'in gündemındekı en önemli BM Milenyum Doruğu 6-8 Eylûl, New Yortı ~, 'O 152 devlet ve hükümet başkanı 1 2015e kadar yoksullann sayısını yanya ındırmek 1 Butun çocuklar ıçın eğrtım ı AIDS'le mucadele ı Çevrenin korunması ı BM'nin guçlendınlmesı | Ö Her iıdere 5 dakıka | T konuşma hakkı * ö 4 çalışma grubu Q ıkılı goruşmeler (j) BM merkezı çevresınde 6 binpotıs O 41 bin yedek polis hazır ]> tutuluyor 0 91 göstenye ızın venldı Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ve eşi Semra Sezer bugün BM Milenyum Doruğu'nun açıhş törenine kaülacak. Sezer'i yüklü bir program bekliyor. (Fotoğraf: AA) görüşmelerden birini yann ABD Başka- nı Bfll Clinton'la yapacağı görüşme oluş- turuyor. Sezer'in, Clinton'la görüşmesin- de, önceliklı olarak Amerikan Kongre- sı'nde bekleyen Ermeni tasansı meselesi bulunuyor. Diplomatıkkaynaklardanedı- nılen bılgıye göre Sezer, görüşmede ABD Başkanı'ndan, Ermeni tasansının kabul edihnemesi için kongre nezdınde girişim- de bulunmasını isteyecek ve konunun Tür- kiye için taşıdığı hassasıyeti vurgulaya- cak. Cumhurbaşkanı Sezer'in, Clinton ile görüşmesınde Bakû-Ceyhan petrol boru hattının fınansmanı, Türk-Yunan ilişkile- n, Ege ve Kıbns, Türkıye'nin Irak'a uy- guladığı ambargodan uğradığı zarar, Tür- kiye'nin ihalesini Amerikan fırması Bell Textrona verdığı saldırı helikopterlerinın sorunsuz transferi ve Balkanlar'daki du- rum yer alıyor. Diplomatik kaynaklar, zir- veye katılacak 103 Devlet Başkanf ndan sadece birkaçıyla görüşecek olan Clin- ton'ın, Cumhurbaşkanı Sezer'le görüşme- sınin önemıne işaret ettıler. New York'ta bulunan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'ın de aralannda Sezer'in debulun- duğu 20 liderle ikılı görüşme yapması bekleniyor. Sezer'in ikfli temaslan Cumhurbaşkanı Sezer, Burhaneddin Rabbani'den gelen talep üzenne dün ken- disini NewYork'taki Türkevi'nde kabul et- tı. Sezer, Afganistan'ın sürgündekı Dev- let Başkanı Rabbani'ye, ülkesindeki iç kanşıklıklann çözümüyle ilgili olarak Ankara'nın ağırlığını koyacağı vaadinde bulundu. Cumhurbaşkanı Sezer, dün sabah kal- dığı otelde Bangladeş Başbakanı Şeyh Hasina'yıda kabul ettı. Görüşmede Tür- kıye ile Bangladeş arasında bir siyasi da- nışma mekanizması oluşturulması ve Türk fırmalannın Bangladeş telekomunıkasyon pazanna gırmelen konulan da gündeme geldi. Kabulde, Hasina'mn Cumhur- başkanı Sezer'i Bangladeş'i ziyarete davet ettiği belirtildi. Türkiye, 34yıl sonra imzaladığı BM'nin ikiz sözleşmelerinin ekprotokollerine muhalif Ankara sözleşmelerde kolayı seçti AYHANŞtMŞEK ANKARA - AB'ye üye- lik sürecinde BM'nin temel sözleşmelerine imza koya- rak evrensel ınsan haklan ilkelerine bağlıhğmı göster- mek ısteyen Türkiye, önce- liğini "kadın ve çocuk hak- lan" gıbı "•yumuşak" ko- nulara kaydırarak kolay yo- lu yeğledi. BM'nin "Udz sözteşme- ler" adı ile anılan Bireysel ve Siyasal Haklar Sözleş- mesi ile Ekonomik, Siyasal ve Kültürel Haklar Sözleş- mesi'ni 34 yıl sonra imza- layarak ülkesindeki azınlık ve gruplann siyasal ve kül- türel haklan ile "kendi ka- derini tayin" hakkını tanıyan Türkiye'nin, bu sözleşmelerin yeni yükümlülükler getirecek ek protokollerini imzalamaya- cağı öğrenildi. Bu protokoller, ölüm cezasının kaldınlması ve Türkiye'dekı insan haklan ihlal- leri konusunda "kjşflere" BM'ye başvuru hakkı tamyor. Dışişleri Bakanı tsmail Cem' in New York'taki BM Mi- lenyum Doruğu'nda imzalaya- ANNAN'IN RAPORUNDA tLGtNÇ BİR ARAŞTIRMA YER ALIYOR 'Birleşmiş Milletler'i nasıl bilirsiniz? T; NEW YORK (Cumhuriyet) - Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Kofı Annan'ın BM Milenyum Doruğu'nda sunulmak üzere hazırladığı raporun resmi olmayan ekler bölümünde ilginç bir araştırma yer alıyor. 1999'da Gallup araştırma şirketi tarafından, 60 ülkeden 57 bin kişinın katıhmıyla yapılan dünyanm en büyük çaph kamuoyu araştınnasında, denekler BM ve diğer önemli konularia ilgili görüşlerini belirtiyor. BM: Bütün katılımcılar BM'nm en önemli görevüıin insan haklannın korunması olduğunu düşünüyor. Kurumun banş gücü operasyonlan ve insani yardım etkinlikkri 2. görevi olarak dile getiriliyor. Deneklerin yüzde 60'tan fazlası BM'nin başansız olduğuna inanıyor. DemokraSİ: Birçok ülkede ilk yanıt, seçımlerin özgür ve adil yapıldığı yönündeyken deneklerin yüzde 70'i, ülkelerin halklann isteği doğrultusunda yönetihnediğini düşünüyor. İnsanların en büyük düşii: Herkes için sağhkh yaşamak, mutlu bir aile yaşamına sahip olmak ve çatışmalann olmadığı bir dünyada yaşamak en önde geliyor. İnsan haklari: Çoğunluk insan haklanna yeterince saygı gösterilmediğini düşünüyor ve aynmcılıkla ırkçılıktan büyük kaygı duyuyor. cağı üç sözleşme, Ankara'ya yaptınm getirmiyor. Kadın ve çocuk haklan sözleşmelenni ay- nntılandıran Kadma Karşı Her Türlü Aynmcılığm Önlenmesi Sözleşmesi'ne ek protokol, Ço- cuklann Silahh Çatışmalarda Kullanılmasına Karşı Çocuk Haklan Sözleşmesi'ne ek proto- kol ile Çocuklann Satılması, Ço- cuk Pornografısi ve Fahişeliğe Karşı Çocuk Haklan Sözleşme- si'ne ek protokol, henüz BM Ge- nel Kurulu onayından geçmedi- ği için yürürlükte bulunmuyor. Annan'ın mektubu BM Genel Sekreteri Kofi An- nan, BM Milenyum Doruğu öncesinde hükümet ve devlet başkanlanna gönderdiği mek- tupta, evrensel insan haklan il- kelerine temel oluşturan 25 ana sözleşmenin doruk sırasmda imzalanmasını istemişti. Bu sözleşmelerden Evrensel tnsan Haklan Bıldirgesi'ni bir adım öteye taşıyan ve aynntılandı- ran "ikiz sözleşmeleri" önceki ay imzalayarak AB'de de bü- yük memnuniyet yaratan Anka- ra, bu sözleşmelerin ek proto- kollerine soğuk bakıyor. BM Bireysel ve Siyasal Haklar Söz- leşmesi için iki numarah ek pro- tokol, ölüm cezasının kaldınl- masmı öngörüyor. Bireysel ve Siyasal Haklar Sözleşme- si için ek protokol ise "ld- \5uere" de Türkiye'deki in- san haklan ihlalleri konu- sunda BM'ye başvuru hak- kı tamyor. BM, Bireysel ve Siyasal Haklar Sözleşmesi'nde yer alan hükümlere uyulup uyul- madığını, özel denerım orga- nı olan Insan Haklan Komi- tesi'nce denetliyor. Sözleş- meye göre taraflann normal yükümlülüğü, insan haklan alanında gelışmeler konu- sunda bu komiteye düzenli rapor vermekten oluşuyor. Ancak sözleşme bir adım öteye giderek, diğer ülkele- rin Türkiye'deki insan hak- lan uygulamalanndan bu komi- teye şikâyetçi olmalarının da önünü açıyor. Böylece Kürt so- rununa yabancılann müdahale- si meşruiyet kazanıyor. Türkiye'nin son 3 sözleşme- yi de imzalamasıyla, Annan'ın, belirttiği 25 sözleşmeden geri- ye 7 sözleşme kalıyor. Imzala- nan sözleşmelerden 9'u parla- mento onayından geçmedığı için Türkiye taraf bulunmuyor. Lübnan'da secim sonucları Şam'dan Hariri'nin zaferine destek • Genel seçimlerde ezici bir zafer kazanan Hariri, "Yeniden başbakan olup olmayacağımı söylemek için erken" dedi. Dış Haberler Servisi - Lübnan'dakı parlamento seçimlerinden zaferle çı- kan eski başbakan, milyar- der işadamı Refık Hariri, gelecekteki başbakan olup olmayacağını söylemek için henüz erken olduğunu bildirdi. Lübnan'ın siyase- tinde yıllardır eddn rol oy- nayan Suriye, seçim sonuç- lannı "ohımlu" olarak de- ğerlendirdi. 1992-1998 arasında baş- bakanlık yapan Hariri, so- nuçlann belli ohnasının ar- dından düzenlediği basın toplantısında, "Başbakan- bğa dönüşümle ilgili konuş- malann zamansız olduğu konusundaısrar ediyonım" dedı."Başbakan olmak is- tediğnni sananlaryanhş dü- şünüyorlar'' diyen Hariri, Lübnan'da 27 Ağustos ve 3 Eylül'de iki aşamalı ola- rak yapılan parlamento se- çimlerinde sandalye kaza- nan 128 miUetvekilinin en az 3'te 1 'ımn desteğini al- dıktan sonra güçlü başba- kan adayı olarak görülü- yor. Hariri'nin başbakanlı- ğa geri dönüşü, 1998'de gö- revden alınmasında rol oy- nayan Devlet Başkanı Emfl Lahud'un onaylaması ve 17 Ekim'de açılışı yapıla- cak yeni parlamentoda ço- ğunluğu sağlaması halinde mümkün olacak. Suriye ise Lübnan'daki seçim sonuçlannı "ohnnhı" olarak değerlendirdi. Suriye'de iktidardakı BA- AS partisinin yayın orga- nında yer alan yazıda, "Lübnan'daki genel seçün- ler sonucu. pariamentosu- nu,Güney Lübnan'da tsra- il'e karşı gösterilen direniş hareketinde kazanılanza- feri sürdûrmek, ekonomik durumuiyfleştirmek veulu- sal mücadele>i sağlamlaş- tırmak gibi zor görevler beklemektedir" şeklinde ifadeler kullanıldı. tsraiDi banş yanhsı sokular Kudüs'ün tsrail ve FiUstin arasında paylaşılmasmı istiyor. (REUTERS) 4 Barak KıuliisHi askaya alacak 9 Dış Haberler Servisi - Birleş- miş Milletler (BM) Milenyum Doruğu'na katılmak üzere New York'a giden Israil Başbakanı Ehud Barak ın ABD Başkanı Bfll Clinton'a. Kudüs'ün statüsünü ıçermeyen bir nihai banş anlaş- ması yapılmasını önerebileceği ileri sürüldü. Yediot Aharonot gazetesi, Ba- rak'ın heyetındekı bazı kaynak- lara dayanarak verdıği haberde, "Kudüs'teki kutsal yerlerin ege- menliğiyle ilgili sorun çözüfanez- se, İsrafl Kudüs konusunu kapsa- mayan bir nihai banş anlaşması imzalamayı önerebinr" denildi. 'Dünya başkenti olsun' Filistin'le Israil arasmda en bü- yük sorunlardan bırmı, Müslü- manlara ait kutsal Mescid-i Ak- sa, Harem-ül Şerif camileriyle Yahudiler'in kutsal tapınağının kalmtılanrun yer aldığı bölgenin denetimi oluşturuyor. Öte yandan, Fransa'nm Stras- bourg kentindeki Avrupa Parla- mentosu'nda konuşan Füistin Ya- sama Konseyi Başkanı Ahmed Korey Ebu Aİa. "Kudüs konusun- da anlaşma sağlanamazsa, Ku- düs'ün doğusu ve baüsının birleş- mesi ve iki tarafın da başkenti oJ- mayarakbütun dünyanm başken- ti ounasına onay veririz" dedi. BIÇAKSIRTI EROL MANİSALI Tüpkiiler Arkasına Saklanan Hançer Avrupa Birliği, Türkiye için Katılım Ortaklığı Bel- gesi'ni (KOB) hazırlıyor. Belğe önümüzdeki ay Brüksel'de onaylanıp açıklanacak. KOB, Helsinki sürecinin ilk adımı. Bu belgede mevzuat uyum ça- lışmalan, ekonomik gelişmeler, demokratikleşme ve bazı "özel koşullar" yer alacak. Brüksel'den Günther Verheugen, temmuz ayın- da Ankara'ya gelip KOB'nın hazırlıklarını yaptı ve AB'nin isteklerini iletti. Hatırlanacağı üzere bu is- tekler kamuoyunda büyük yankı yapmıştı. KOB ile ilgili olarak Atina, Simrtis'in ağzından, Türkiye'den ne beklediklerini en az 10 defa kamu- oyuna açıkladı. Ankara'dan Kıbrıs konusunda açık ödün istiyorlar. Atina'nın beklentileri... Atina'nın elde etmek ıstedikleri şunlar: 1) Türkiye, Kıbrıs'ta, "Türk tarafının eşitliği" tu- tumundan vazgeçsin, Türkler mevcut Kıbns Cum- huriyeti'ne (Rum yönetimine) katılsın, federasyo- na benzer bir yapı içinde Kıbns AB'ye girsin. 2) Eğer böyle bir sonuç elde edilemiyorsa çö- züm beklenmeden Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, AB'ye alınsın, bu arada Rumlar, Avrupa Güvenlik ve Savunma Kimliği'ne (AGSK) katılsın. Ismail Cem, birkaç gün önce Brüksel'e yöne- lik bir açıklama yaptı ve Atina'nın başlattıgı "ödün girişimlerine" karşı AB üyelerine mektup yazdı. Benim anlayamadığım şu, 11 Aralık'tan beri Ati- na en üst düzeyde, Türkiye'den ne beklediklerini anlatıyor ve Helsinki koşullu adaylığının gerekle- rinin yerine getirılmesini istiyor. Ismail Cem de o günden beri Papandreu ile hem de çok samimi bir biçimde bir araya geldi, görüştü. Ikisi de bu fark- lı tutumlarını masaya koyup konuşuyoriar da, bir- birlerinin "gıyabında" kamuoyu, medya ve diğer ülkelere yazılan mektuplar aracılığı ile didişiyorlar? O dostluk gösterileri tamamen sahte manzara- lar mıydı? Medya için resim mi veriyorlardı? Yalan söyleyen kim? Günther Verheugen, Ankara'ya geldiğinde Kıb- ns'ın KOB'ye girmesi gerektiğini, aksi halde Yu- nanistan'ın zorluk çıkaracağını açık açık söyleye- rek Brüksel'in bu konudaki tutumunu ortaya koy- du. Birileri doğru söylemiyor, acaba kim? önümüz- deki aylarda takke düşecek ve KOB ile kel görü- necek. Şantaj, baskı ve sHahlanma... Bu arada gelişmelere bakıyoruz ve şunlan gö- rüyoruz; Yunanistan hızlasilahlanıyor. Mirage uçak- lan, yeni füzeler ve Leopard II tanklannı alıyor. Ne ilginç rastlantıdır ki KOB'nin açıklanmasından bir iki hafta önce New York'ta dolaylı Kıbrıs görüşme- leri başlıyor. Bu arada AB ve denizaşırı bazı ünlü diplomat ve işadamları tarafindan KKTC'nin içi kanştınlıyor. MGK'ye sunulan ve Hürriyet'te 26 Ağustos'ta yayımlanan Kıbns raporuna göre Brük- sel ve Holbrooke da işin içindeler. Ve tabii kasımda da ABD başkanlık seçimleri var, Rum ve Yunan asıllıların oyları önem kazanıyor. Bu arada Atina, Türkiye'ye karşı AB ve BM çevrele- rinde şiddetli bir kampanya başlatmış durumda. Ve yine çok gariptir, "birilen" bugünlerde Türk- Yunan dostluğu üzerine davul-zurna çaldırtıyor. Dostluğun arkasına saklanan hançer Hükümet sözcüsü Şükrü Sina Gürel açık açık söyledi; konuyu bilen ve "angaje olmamış" uzman- lar, diplomatlar, gazeteciler yazdı; Atina'nın Türki- ye karşıtı politikasında hiçbir değişiklik olmamış- tır, dediler. Bazı iç ve dış çevrelerin "örgütlemesi ile" yapay bir dostluk havası estirilerek Türkiye'de kamuoyu çökertilmek isteniyor. Arkada ise saklanmış bir hançer var. Şarkılar, tür- küler, dostluk çok güzel şeyler. Ancak bu güzel şey- lerin "başka amaçlara yönelik biraraç" olarak kul- lanılması çok kötü. Kötüden de öte, bu bir ihanet. Zamanında Hrtler de Lili Marlen'i kirli amaçla- n için kullanmıştı. Atina gerçek yüzünü göstermeye başladı bile. Türkiye'de kafalannı ille de kuma gömmek istiyen- ler varsa bu onlann kendi sorunu. Ancak ihaneti yalan ve yanhş habercilik bile ör- temeyecektir. Çünkü her şey, o kadar ortada ve o kadar açık ki. Af Örgiitü raporu 'Filistin'de ifade ozgurlugu yok • Uluslararası Af Örgütü, son 6 yılda Filistin'de çok sayıda kişinin ifade özgürlüğü hakkını kullandıktan sonra tutuklandığını bildirdi. LOZAN(AA)-Ulus- lararası Af Örgütü, ifa- de özgürlüğünün baskı altına almdığı gerekçe- siyle Füistin yönetimini kınadı. Örgütün dün yayım- lanan raporunda, son 6 yılda Füistin yönetimi tarafindan gazeteci, din adamı, memur, sendika- cı ve öğretim görevlisi gibi birçok kişinin "ba- nşçıyollarla ifade özgür- lüğü haklannı kullandı- ğı, ancakdaha sonra her türiü yasal çerçeve dışın- da tutuklandığı'" belir- tildi. Raporda, bu yılın başından beri bu şeİcilde en az 13 kişinin tutuklan- dığı kaydedildi. FUistin Devlet Başkanı Yaser Arafat'ın mültecilerden sorumlu damşmanı Abd El Fettah Ganem'in 20 Haziran'da tutuklanma- suıa yer verilen raporda, 27 Temmuz'a kadarken- disınden haber alınama- yan Ganem'in bu tarih- te ailesiyle göriişebüdi- ğı, ancak daha sonra avu- katlan ve yakınlarıyla görüştürühııediği belir- tildi. Raporda, Ganem'in "Fılistinh mültedler so- rununun dürüst bir çö- zümden >oksun okhığu" şekhndeki açıklamala- nnın ardından tutuklan- dığı kaydedildi. Rapor- da, poliste. Ganem'in Arafat'ın emri üzerine tutuklandığı şeklinde ka- yıt bulunduğu kaydedi- ldi. Raporda, bu tutuk- lamalann, Füistin yöne- timi hakkmda, lsrail-Fi- listin görüşmeleri, insan haklan ihlalleri ve rüşvet gibi konularda yapılan eleştiriler nedeniyle ya- pıldığı ifade edildi.