Katalog

i EYLÛL 2000 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA HABERLER Bakanlar Kurulu aldığı erteleme kararlanyla sendikalann grev uygulamasının önüne geçiyor Gre\in sadece adı varProf. Dr. Ali Güzel, Xürkiye'de grev ertelemenin aslında fıili olarak yasaklamaya dönüştüğünü söyledi. Güzel, Avrupa Birliği normlannı yakalama iddiasındakı hükümetin, verdiği grev erteleme lcaranyla sosyal değerlere yüzde yüz ters işler yaptığına dikkat çekti. ALİER Tûrkıye'de sendıkah işçilerin küçük bir bölümûnün sahip olduğu grev hakkı, uygulama aşamasında, Bakanlar Kurulu karanyla ertelenerek fiılı olarak lcullanılamaz hale getınlıyor. Böylece, 12 Eylül cuntasınm öngördüğû şekılde, "grev hakkmın k£ğrt üzerinde verüdiği ama uygulamasının obnadığT Türkıyeye özgü bır model oluştu. Tûrkiye'nin örnek aldığını savunduğu Avrupa Sosyal Modeli içınde yeri bulunmayan grev erteleme, ABD'de yalnızca Başkan'a venlmiş bir yetkı. 'Yasaklaıuyor' Bu yetki, 1947'den bugüne dek yalnızca 5 kez kullanıldı. Marraara Oniversitesi tktisadi ve Idari Bilimler Fakûltesi Çalışma Ekonomısi ve Endüstriyel llişkiler Bölümü öğretım üyesı Prof.Dr.AM Güzd, grev hakkının, Avrupa Sosyal Modeli'nın temelı olduğunu belirterek grev ertelemenin aslında fîili olarak yasaklamaya dönüştüğünü söyledi. AB normlannı yakalama iddiasındakı hükümetin, Avrupa'nın sosyal degerlerine yüzde yüz ters ışler yaptığına dikkat çeken Prof. Güzel, Bakanlar Kurulu'nun ertelemeye gerekçe yaptığı 'genel sağhk' ve 'mSH gâvenMk' kavramlannm hukukta pek anlam kazanmamış kavramlar olduğunu ve Türkiye'de çok keyfı kullanıldığını vurguladı. TÜRK USULÜ SENDİKA VE GREV HAKKI Toplam çalışan sayısı yatdaşık 10 mılyon, stgortah çahşan 5 rrnlyon, kayrt dışı çahşan 5 mıfyon, senöıkalı gözûken 2 nulyon 474 bın, toplusözleşme yapabılen 800 bın, greve çıkma hakkına sahıp 450 bın dvannda. Türkrye'öe ışçı sendıkaianna üyelık ve ıstıfa ışlemlennın noterter aracılığıyla yapılması şartı aranıyor. Bu şart, ışveren sendıkası dahıl başka hıçbır demekya da kunım ıçın ıstenmıyor İşçi sendikalaşmak ve grev hakkını kullanmak isterse aşması gereken engeller unan sendıkanın ennde yuzde Işkolu barajı: Uye oıunan sendıkanın, o ışkotunda çalışan toplam çalışanlann yuzde 10'unu uye yapması gerekıyor | Işletme Barajı: Işçının çalıştıği ışyen fark- lı yerterde konumlanmış ışletmelerden bi- nyse, uye olduğu sendıka Turkıye'nın çe- şıtlı bolgelerıne dağılmış da olsa ışçı çoğunluğunun uye yapması gerekıyor Işveren engeli: Barajları aşarak ışyennde toplusözleşme yapma yetkısı alan senaiKanın toplu sozleşme yapabılmesı tumuyle ışverenın takdınne bağlı, yasalar ışyenne sendıka sokmak ıstemeyen ışverene her turiu olanağı sağlıyor Şoyle kı, ışçılenn sendıkaya uye olduğunu duyar duymaz, krtlesel tşçı çıkararak sendıkanın çoğunluğunu duşuretnlır Işten atılan ışçıler ışyen önunde bekledıklen gerekçesıyle gözaltına alınıp fışlenıyor. Yasalara uyan ışveren ıse rekabet gucunu yitınyor. Grev yasaklan: Barajlan ve ışveren engehnı aşabıten sendikalı işçi aşağıdakı ışlerden veya ışyerlennden bınnde çaltşıyorsa grev hakkını kullanamaz. a) Can ve mal kurtanma. b) Cenaze ışlen. c) Su, elektnk, havagazı, termık santrallan besleyen lınyıt uretımı, doğalgaz, ve petrol sondagı, uretımı, tasfiyest ve dağıtmt veya doğakjazdan başlayan petrokımya ışlen. d) Banka ve noteriık hızmetlen. e) Kamu kuruluşlannca yurutulen itfaiye, şehinçı denız, kara ve demıryolu, tramvay hızmetlen f) Aşı ve serum ureten fabnkalaria, hastane, dıspanser ve eczaneler. g) Eğrtım ve ögretım kurumlan, çocuk bakım yerleri ve huzunevlen h) Mezariıkar. l) Mıllı Savunma Bakanlığt, Jandaıma Genel Komutanlığı ve Sahıl Guvenlık Komutanlığı'nca ışletılen ışyerien İ) Serbest bölgeler. ' ' • TaşeronlaştırTTia: Kamu ve özel sektorde yaygınlaşan taşeronlaşbrma uygulamalan hızmet ve uretımin devam etmesını sağladığından grev etkısız kalıyor Grev erteleme: Bakanlar Kurulu grevı genel sağlığa veya mıllı guvenlığe aykın bulduğunu ilen surerek ıkı ay sureyle ertelıyor. Bu sure içınde anlaşma sağlanamazsa Çalışma Bakanlığı uyuşmazlığı Yuksek Hakem Kurulu'na gotureceğınden, erteleme karan fiılı olarak aslında yasaklama anlamına gelıyor. Prof. Güzel, şöyle devam ettı: "Bu karar. hükümetin Avrupa Sosyal Modeli'nden ne kadar uzak otduğunu gösteriyor. Çünkû, hiçfoir AB ülkesinde grev hakkına dokunulmuyor. Baü'da, sadece ve sadece ABD BaşkanTna verilen bir yetki bu. Başkaıüar bu yetki) i 1947'den bu gûne dek sadece 5 kez kuUandı. Türkiye de herfirsattabir yandan AB normlanna uyma görüntüsü vennekte, öte yandan bu normlara yüzde yüz ters düşen çok ilkel bir uygulama içine gjrmektedir. Grev, özü itibarrvk zaten zarar veren bir kavramdır. Bütün dünyada bu böyledir. Bakanlar Kurulu, grev ertelemekle sosyal diyakjgu zedenyor ve güç dengesini işverenler lehine değjştiriyor." DİSK 'Vergide cuhılet istiyoruz'• DİSK Genel Sekreteri Murat Tokmak, IMF'nin 'geçici vergilerin sürekli kılınması' isteğine sert tepki gösterdi. Tokmak, herkesin kazancına uygun vergi yükümlülüğünü yerine getirmesini istedi. tstanbul Haber Servisi - DÎSK Genel Sekreten Murat Tokmak, IMF Türkiye Masası Şefi Carto Cottarefli'nin "geçici vergilerin sürekli kuffiması" yönündekı isteğine sert tepkı gösterdi. Cottarellı'nin halkın sorunlannı arttırmaya geldiğini kanıtladığını behrten Tokmak, herkese kazancına uygun vergi ödeme yükümlü- lüğü getıren gerçek bır vergi reformu ya- pılması gerektiğini vurguladı. DİSK Genel Sekreteri Murat Tokmak, yaptığı değerlendirmede, IMF Türkiye Masası Şefi Carlo Cottarelli'nin sorun- lara "abicak tahsüatçısı'' gözüyle baktı- ğı içın hükümete yeni vergiler yoluyla gelirlerim arttırması çağnsında bulun- duğunu savundu. Fiyatların yansına ya- kuıı vergı ve fonlann oluşturduğu bir başka ülke örneğı bulmanın zor olduğu- nu ifade eden Tokmak, "Hemen her gün çeşitli gerekçelerle yeni vergi ve fon uy- gulaması devreye sokulmakta, bu yapd- mazsa TE AŞ örneginde olduğu gibi giz- iivergi uygulamasuıa gjdihnektedir'' de- di Tokmak şöyle devam ettı: "Gerçek anlamda vergi reformu ya- pılmalı ve berkes kazancına uygun ver- gi yükümlülüğünü yerine getirmeüdir. Geür vergisini neredeyse yalnızca kayrt- h çahşanlardan alan bir devletin bfitçe- sini denkleştirmesi mümkün değüdir. Hiçbir hükümet taşuna suyla daha faz- la yol alamaz." AKARYA ' DA ELEKTRİK ÇADIR SAYISINA B ÖLÜNERE K TAHSİL EDİLİYOR Faturaya depremzede tepkisiYurt Haberieri Servisi - Bo- lu'da, Sakarya Elektnk Dağıtım AŞ'nin (SEDAŞ) çadırkentler- de kullanılan elektriğın parası- nı, çadır sayısına bölerek tahsıl etme karanna depremzedeler tepkı gösterdi. Deprem bölge- sinde yenıden yapılanma çalış- malan devam ederken Inşaat Mühendıslen Odası Genel Baş- kanı Muzaffer Tunçağ, hatalı onanm ve güçlendirme uygula- malannın sorun yaratabileccğı uyansında bulundu. Kocaeli'de 7 ayn bölgeye dökülen yaklaşık 7 mılyon ton enkaz kahntısı çevrede büyük sorun olmaya devam ediyor. Bolu'da SEDAŞ tarafmdan çadırkentlere yapılan duyuru- da, 23 Ağustos 1999 tarihinden itibaren çadırkentlerde yaşa- yanlardan elektnk ücretı alına- cağı, harcanan elektnk ücreti- nin çadırsayısınabölünerektes- pıtedıleceğıbıldınldı Mehmet- çik-1 Çadırkentı'nde 10 aydır yaşayan Nazire Doğanyiğh; kriz merkezının, çadır başına 2 mıl- yon lira katkı payı ıstediğını, depremzedelerin itiraz etmeden bu parayı ödediğini belirterek şöyle konuştu" "Bizim itirazımız, hangi çadı- nn ne kadar etekrik knllandıgt- m tespit etmeden ekktrik para- MbeKrfenmesiBizirnçadırınuz- da efektrikli alet olarak sadece televizyon var,onu da haberden habere açryoruz. Bazılannın buzdolabı, çamaşır makması var. Bunun kuUanınunı kim kontrol edecek. Biz, kullanma- dtğımızrifktriğin parasını öde- mekistemiyonız.'' Onanm uyana Depremzedeler, yönetım ve sosyal tesis çadırlannın kullan- dığı elektriğın parasının da kcn- dilerine ödetıleceğıne dıkkatı çektiler. SEDAŞ yetkililen ise çadırla- nn her birine ayn ayn elektnk sayacı takmanuı, teknık olarak olanaksız olduğunu söylediler. tnşaat Mühendıslen Odası Akyav'dapaintbollheyecanı ortaya çı- Türidye'de de yeni yajgmlaşan pamtbaD için internette tt www^respaintbalLconı'* adh web sayfasmda haberteşen gruplann düzenfcdiği, "1. Net Çahşanlan Paintbafl Tür- nuvaa" Sakarya'nın AkyazıflçesindebaşladL 14 net grubundan ohışan lurnu- va, paintbaDu Akyazı'ya getiren Rahmi Ercan'm kurduğu sipertt parkurda ya- pıhyor. PaintbaDu, Amerika'dan getiriJen havah tabanca ve masketerie, 5'erü i- ki grup, üd kaie, iki bayrak ve siperti bir alanda oynuyor. Çağm oyunu olarak adlandınian paintball, Turnuva'da heyecanh sahneleryaşabyor. Onceki gün oy- nanan oyunda, sflahh Dd gnıbun çansması sırasmda temsfli vannin rehin ahn- ması sırasmda tabancalardan çok miktarda gıda boyası ako. Karşıtarann kale bavrağuun ele geçirihnesinin amaçiandığı oyunda, gençier rengarenk boyalara bulann-ken hoşça vakit gecirdiler. Parkur sahibi Rahmi Ercan, "Bu oyun Ame- rika'da çok yaygmdır. Gençier burada hayal göçterini canlandmyortar. Avnca Duo)Tmdagençfertakmıari^daşhğmıpeWştirrvorlar^d^ela>nuştu.Pazargün- k^oynanan'PamtbanT\ırnuvası'3haftasürecek.(Foto^af:lLHAN UYGUN) Genel Başkanı Muzaflfer Tun- çağ, deprem bölgesınde yapıla- cak hatalı onanm ve güçlendir- me uygulamalannın sorun ya- ratabileceğı uyansında bulun- du. Tunçağ, yaptığı yazılı açık- lamada, Bayındırlık ve tskân Bakanlığı'nın Proje Kontrol Müşavirlığı belgesı ıle çalışan mühendislerın yetennce denet- lenmedığini bıldirdı. Onanm ve güçlendırmenın özel bılgı ve deneyım ısteyen bir iş olduğu- nu söyleyen Tunçağ şunlan söy- ledi: "Onanm yapdnrkenen ucuz vereni değil iyi yapanı seçin. Ba- yındırhkveİskânBakanhğının yetersiz lastaslaıia verdiği bel- gelerle, deprem bölgelerinde ha- talı onanm ve güçlendirme uy- gulamalan yapıhnakta, vatan- daşlanmız bir kere daha kandı- nhnaktadır. Kötü projelendirihniş ve uy- gulannuş bir onanm, daha za- rarnolacaktır." Bu arada Sakar- ya'nın Akyazı ılçesınin dep- remden sonra yeniden yapılan- dınlması içuı yaklaşık 5 tnlyon liralık 21 proje hazırlandı. Pro- jelerde eğitim, sağlık ve hizmet kurumlan ile kalıcı konutlar y- er alıyor. Projelerin büyük bÖ- lümünün en geç 1 yıl içınde bı- tirilmesininplanlandığı belırtıl- dı Kocaeh Valisi Kemal Önal, depremin ardından Gölcük, KÖrfez ve Izmıt'te, 7 ayn nok- tada toplanan enkaz molozlan- nın çevrede sorun yaratmaya devam ettiğını söyledi. Yakla- şık 7 mılyon ton civanndakı molozun aynştınlması ıçın bır- çok toplantı yapıldığını bıldıren Önal, şöyle konuştu- "Çevre sonınu yaratan mo- lozlann aynşbnhp kakhrüma- sından belediyeler sonımlu. Vapoğınuz toplanblar sonunda böyle bir karar ahnışnk. Hatta bizçevrenin korunması için ba- a betediyeleri uyardık. Orneğin, Körfez Belediyesi enkazlannı denize döküyordu. Belediyeyi uyardık. 'Doktüğunüz enkazı denizden çıkann, aksi takdırde cezaya çarptınlacaksınız' dedik ve kendilerine bir ay süre ver- dik. Enkaz yığınlannı kim dök- tüyse o aynşoracak." lzmıt Büyükşehır Belediyesi Çevre Koruma Daıre Başkanı Lütfii Onat da depremden önce böyle bır büyük bir sorunla kar- şılaşılmadığı içın beledıyenin bu konuda hiçbir projesı ve eki- bının bulunmadığını belirterek "Bölgedeki bütün ağır hasarh binalann yıkumnın tamamlan- masından sonra,işi ihaleederek nülyoniar değerinde demir par- çalannı ekonomiye kazandıra- cağız. Bu işlemler tamamlandıktan sonra bölgeyi yeşükndireceğizn dedi. Yangm Kocaeli'nin Gölcük ilçesin- deki Şirinköy prefabrik konut- lannda tsmail Arslan'a ait ko- nutta, elektrik kaçağı nedeniy- le yangın çıktı. Alevlerin eşya- lan tutuşturması sonucu büyü- yen yangın, Farma Aşkın ve Sevda Kocagöz'e aıt konutlara da sıçradı. Yangın, Gölcük ve çevre beldelenn itfaiye ekipje- rinin müdahalesi sonucu sön- dürüldü. Ölcn ya da yaralananın olmadığı yangında, 3 prefabnk konut ve içındekı eşya kullanı- lamaz hale geldi. GENIŞ AÇI HİKMET BİLA v Türkler Gaz Odasına' "Ali meşe ağacında sallanrken, Mehmet gaz odasında çırpınırken, gamalı haç sokaklanmızı kaplarken Almanya yeniden yaşanmaya değerbir ulke olacak." Bu sozler, Alman ordusundaki üst rütbeli br ast- subayın, Turk kokenli bır Alman askerine yazdığı mektuptakı ıfadeler... Almanya'da adım adım tırmanan ırkçılık işte böylesi ürkutucü boyutlarda. HHIer'in yüksetme dönemini hatırlatır şekilde, once gençlik gruplan şeklinde ortaya çıkan, sonra siyasal partilerde ör- gütlenen, daha sonra polise sızan ırkçılann, şim- di de Alman ordusunda yandaş bulmasından da- ha vahım ne olabılırdi? Dunya çapında yayın yapan haber ajanslan, Al- man Astsubay Marko'nun Turk kokenli Alman as- kere tehdıtlerını duyururken şu ifadeyi kullandılar "Alman astsubayın mesajlanndan bin Alman- ya'dakı Türkler için gaz odalan istiyor." Turkler gaz odalarına... Gaz odalan, Alman faşizminin en vahşi uygula- malanndan bınydi. Çoğunluğu Yahudi milyonlar- ca ınsan, Hıtler döneminde Almanya'da ve işgal edilen ülkelerdeki gaz odalannda yakılarak yok edildiler. Kâğıt gibi, odun gibi, çöp gibi... Hitler, iktidara gelırken Yahudi düşmanlığını kul- lanmış, iktidara geiince de dediğini yapmıştı. An- laşjlan, Almanya'da Hıtler dönemini geri getirmek isteyenlerın hedefi bu kez, Turkler. Neo-Nazıler, sadece Türkleri değil, ülkede ya- şayan dığer yabancılan da hedef alıyorlar. Des- sau'da bır Mozambıklının uç Alman ırkçı tarafın- dan öldurulmesı, Dusseldorf'ta bomba ile attısı Yahudi on göçmenin yaralanması, Hitter'in adam- larından Rudorf Hess'in ölüm yıldonümünde ya- pılan Nazı gostenleri, ırkçılann son eylemleri ara- sında. Ülke genelınde sokaklarda, tren istasyon- lannda, meydanlarda dolaşmak artık cesaret işi. Yabancılara aıt ışyerien ateşe venliyor, yol ortasın- dadurdurulan yabancılann sırtına gamalı haçlarçi- ziliyor. Alman yurttaşı bıle olsanız, yabancı koken- liyseniz, her an her yerde saldınya uğrayabilir, ya- ralanabilir, öldürulebılırsinız. Almanya böyle güvensiz, böyle tehlikeli bir ülke olmaya başladı. Avrupa'nın en guçlu ekonomisi, Avrupa Birli- ğı'nın lokomotıfı Almanya, işte bu durumda... Irkçı saldırganlar bu gucu ve cesareti nereden alıyor? Hıtler 1930'larda iktidara yururken, demok- rat partılerın nasıl uyuduğunu hatıriayanlar, önc« hükümetlerı suçluyor. Başta Schröder'in Sosyal Demokratlan olmak üzere, siyasal partilerin ırkçı- lara karşı gereklı önlemleri almadığını düşünenler çoğunlukta. Irkçı tıımanışa göstenlen hoşgörüde suçlanan ikincı kurum polis. Olay çıkması beklenen yerter- de devrıye sayısı arttırılsa da polis, yabancı düş- manlarına yönelik saldınlara ses çıkarmamakla suçlanıyor. Veliler ve okul yonetımlen, ısrarla poft- sin ırkçı yandaşlığını vurguluyor. Bazı polisterinev- terinde yapılan aramalarda silah ve patlayıcı bu- lunması, polts hakkındakı kuşkulan daha da art- tırmış durumda. Veen tehlıkelısı: Hıtlerciler, Alman ordusunda gf- derek daha fazla yer ve yandaş buluyor. özellikte sol partıler, ordunun uzun zamandır kendi içinde- ki ırkçı yapılanmaya göz yumduğunu soylüyor. Al- man astsubayın, Turk kokenli askerin cep telefo- nuna gönderdıği "gaz odası" mesajı, ordudakı ırk- çılığın ulaştığı boyutlan gösteren en son ve en çar- pıcı ornek: "Türi<ler gaz odasına." Almanya'nın kafası kanşık. Herkes ayn telden çalıyor. Kımine göre hükümetin ırkçılığa karşı eği- tım amacıyla 75 mıtyon mark ayırması yeterii. Kl- mıne göre ırkçılara karşı şiddetlı önlemler gerekli. Kımine gore ırkçı Mıllıyetçi Demokrat Parti (NPD) kapatılmalı, kımine gore bu partı kapatılırsa ırkçı- lar yeraltına ıner, daha fena olur. Israıl, Almanya'da Yahudilere yönelik yeni sal- dın dalgasına sert tepkıler vererek Alman hüküme- tını uyanyor. Türkler ıçın gaz odalanndan söz ediliyor. Turkiye'deki Turk hukümeti ne yapıyor? hikmetbf'f ntv.com.tr Çelebi: sorunlar çözulmedi Küçükçekmece'de toplusözleşıne İstanbul Haber Servi- si- DtSK'e bağh Genel- lş Sendıkası 9 No'lu Şu- besı, Küçükçekmece Beledıyesı'nde toplu ış sozleşmebi ımzaladı. DİSK Genel Başkanı Süleyman Çelebi, imza- lanan sözleşmenın tüm sorunlan çözemeyeceği- nı belirterek, "Türki- ye'de örgüdenmenin önündeki engeller kalk- madığı sürece diğer so- nınlançözemeyiz" dedı. Genel-lş Seiıdikası 9 No'lu Şubesi, Küçük-- çekmece Belediye- si'ndekı 780 ışçıyı kap- sayan toplu iş sozleşme- sini dün beledıyenin Atölye ve Garajlar Mü- dürlüğü'nde ımzaladı DlSK Genel Başkanı Süleyman Çelebi, grev- lenn aşılması için diğer beledıyelerde de özven- ler yapılması gerektiğini söyleyerek, Küçükçek- mece Belediyesi ışçıle- rinden kalitelı.ve örnek çalışmalar beklediğinı ifade ettı. Çelebi, sendi- kalann görevının sadece toplu ış sözleşmesı ım- zalamak olmadığını be- lırterek, "İşçilerin sendi- kayla Uişkileri de sözleş- menin imzalanmasıyla bitmeroen. tşçüer örgüt- lenemeyen işçilerin ör- güttenme mücadefeieıv nededestekvermefi" di- ye konuştu. Toplu ış sözleşmesı-' nın Küçükçekmece Be- lediyesi Başkanı HaM- dun Ozbatur ve Süley- man Çelebi tarafından ımzalanmasırun ardın- dan, Özbatur ve Çelebi, ışçılerle halay çekti. Diğer'belediyeler Genel-lş Sendika- sı'nın örgütlü bulundu- ğu Kartal, Beykoz, Be- şıktaş ve Kadıköy'de da- ha önce toplu iş sözleş- mesi ımzalandı. Eminö- nü Belediyesi'nde grev- de olan Genel-lş Sendi- kası yetkililen, Bahçeli- evler ve Fatıh'te de an- laşma sağladığını açık- ladı. Beledıye-lş Sendi- kası'nın örgütlü bulun- duğu Bakırköy, Avcılar, Şışlı ve Adalar Beledi- yelen'nde de sozleşme ımzalandı. Belediye-lş Sendıka- sı yetkililen de diğer be- lediyelerde görüşmele- nn devam ettiğinı, Zey- tinburnu Belediye- si'nde grevde olundu- ğunu bildirdi.