Katalog

SAYFA CUMHURİYET 22EYLÜL2000CUMA- 14 iA L İ l kultur@cumhuriyet.com.tr Festivalaçıkhavaya ve köylereyayüırken, KemalSunalile Yılmaz Güney anılacak Altın Portakal banşa adandıKükürServİH-37 Antalya Al- tın Portakal Film Festivali'nin 37. si 1 Ekim'de başlıyor. Festi- valinbuyıflciteması'Banş'... Bu evrensel tema eksenınde festival programının uzlaşma kültürü- nün yerleşmesine katkıda bu- lunması hedefleniyor. 1 Ekini Pazar günü Banş Kor- teji ile başlayacak olan ve Türk- Yunan dostluğunun ön plana çı- kanldığı festival programmda, YunanSineması'nın 1960'hyıl- lara kadar uzanan dört filmi si- nemaseverlere sunulacak. Festival çerçevesinde Türk ve Yunan 4 kadın parlamenterin ohışturduğu 'BanşGirişimi' üye- leri, Afrika Banş Kadınlan Bir- liği Başkanı Safiye Kaddafi, bü- yükelçiler, konsoloslar ve ken- dini banşa adamış sanatçılar, bi- lim adamlan ve siyasetçilerin katılacağı 'Banş Buluşması' 4 Ekim'de gerçekleşecek. Tören- de 'Sonsuza Kadar Banş' sözü verilecek. Dülerin, renklerin ve ülkelerin kardeşliğinin vurgu- lanacağı törende zeytin ve por- takal dallanrun süslediği'Yaşa- sın Banş' yazüı çelenk Manav- gat Şelalesi'ne bırakılacak. Fes- tivalin özel gösterimlen çerçe- vesinde 'Bir UlkeBirSinema'bö- lûmünde Yunan sıneması ele alı- nıyor. Bölümde Yunan sinema- sından Aliki Bahriyede. Aliki Aşk Yüdızı ve Sonsuzluk ve Bir Gön adlı fılmler gösterilecek. Banş Filmleri çerçevesinde Türk-Yunan ortak yapımı'Ka- yıkçT ve 'Uzlaşma', Belgesel- lerbölümünde 'Sanatve Banş', 'Duvar'mEtrannda', 'BirCahi- de Vardı', 'Kemal Sunal' ve 'Ummıhnavanlar' gösterilecek. 5 Ekim'e dek sürecek olan 37. Altın Portakal Film Festiva- li'nin açılış filmi Biket llhan'ın yönettiği 'Kayıkçı'da Mehmet , AM Alabora ve Katerina Mout- satsos rol alıyor Ulusal Uzun Metraj Film Ya- nşması'nda bu yıl 10 film yan- şıyor: 'Acı Gönül', 'EylülFırtı- nası', 'Güle Gûle', 'Oyun Bo- zan\ 'Melekler Evi'. 'Abuzer Kadayıf, 'GölgeAşklar 1 . Renk- li Tûrkçe', 'Fıller ve Çimen' ve 'Ağaçtar Ayakta Ölür'. Tunç Başaran'ın yönettiği 'Abuzer Kadayıfta ünlü bir tür- kücünün yaşamı anlatılıyor. Atıf Yıfanaz'ın 'Eylül Fırnnası'nda annesi gözaltına alınan babası ıse siyasi polis tarafından aranan beş yaşındaki Metin'in öyküsü anlatılıyor. DervişZaiın'in 'Fîl- lerve Çimen' adlı filmi, ilk baş- ta bırbinnden bağımsızmış gibi görünen karakterlerin ve onla- nn öykülerinin gitgide daha çok kesişmesi üzerine kuruluyor. Yönetmenliğini Kamil Renkli- dere'nin üstlendiği 'Ağaçlar Ayakta Ölür', 15 yaşında toru- Kemal Sunal'a sayoı Bu yıl aramızdan aynlan Kemal Sunal'ın yaşamınını konu alan belgesel, Mehmet Guleryuz'ûn objektifinden Onur ödûlleri Töreni'nde izleyicilerle buluşacak. Köyde Slnema şenllğl Bu yıl Karaveliler, Yukan Karaman, Karatepe, Kovanlık köyleri ve Aksu olarak belirlenen bölgelerde köy meydanlan birer yazlık sinemaya dönûşecek. Bir kamyonun özel tasanmı ile sunulacak projeksiyonu halk, sınema sanatçılan ile birlikte izleyecek. Tüm Yötûeriyle Yümaz Güney Gerçeği Yılmaz Göney gerçeği tüm yönleriyle, bu panelde canlı tamklan ile gün ışığına çıkmayı amaçlıyor. Berfaan Şimşek'ın yöneteceği panele, Yılmaz Atadeniz, Mefike Demirağ. Yümaz Duru, BüJent Oran, Nejat Saydam ve OsmanŞahin kaülacak. Türk Sinemasında Çocuk Yıldızlar Türk sinemasında bir zamanlann çocuk yıldızlan bu kez büyümüş yüzleriyle çıkacak karşımıza. Festivalde ilk kez düzenlenen bu bölümde, Parla Şenol, Sezer tnanoğlu (Sezercik), Ömer Dönmez (Omercik), Ihsan Küçüktepe (Çitlembık), Mine Çayıroğlu ve HaMt Akçatepe yer alacak. Açık hava sinemaları Festivalin bu yılki en önemli yeniliklerinden bıri Antalya'nın 15 ayn noktasmda yazlık sinemalann kurulacak olması. Bu sınemalardakı programlar, Altın Portakal Film Festivali'nde ödül alan ve Altın Portakal Yaşam Boyu Onur Ödülü alacak olan sanatçılar ile Türk sınemasındaki çocuk yıldızlann fılmlerinden oluşuyor. nu evden kaçan yaşlı bir ada- mın öyküsü. ZekiÖktenin'Gü- le Güle' adlı filmi ise çok eski- lere dayanan, bütün yaşam ma- ceralannı ve birikimlerini pay- laşan dostlan konu ediyor. Er- sin Pertan'uı 'Aa GönüT filmi ise araştırma yapmak için bir Anadolu kasabasına giden Ame- rikalı Rayna ile Köy doktoru Zehra'nın kocası arasında ge- çen olaylan ele alıyor. NihatSe- ven'in 'Gölge Aşklar' filminde, birbirinden bağımsız olarak ge- lişen 7 kısa öykünün ana tema- lannın ve işleyiş çizgilennin bir- biriyle ilişkisi kuruluyor. Yö- netmenliğini AhmetÇadıra'nın üstlendiği 'Renkli Tiirkçe' adlı filmde yetiştirme yurdunun ar- dından bir sinemada makinist- lik yapan Sabit ve sinemaya ta- kılan tiplerin sıradışı yaşamı an- latılıyor ÖmerKavur'un 'Me- lekler Evi', yaralandıktan sonra mesleğini bırakan ve sonra bir cinayete tanık olan eski savaş muhabirinin yaşamından kesit- ler sunuyor izleyicilere. Yanşmaya kaülan son film ise NesliÇöigeçen'in 'OyunBozan'ı amansız bir hastalığa yakalanan bir yazar ile dostluklan eskiye dayanan taksi şoforünün başın- dan geçen olaylan aktanyor. Yanşma sonunda en iyi filme 10,2. filme 7,3. filme 5 milyar liraödül verilecek. Bu yıl TUR- VAK Halk Jürisi de ödül vere- cek. Yaşam boyu onur ödûlleri bu yıl FİKz Alan, Orhan Aksoy. Ekrem Bora, Orhan Günşiray, Kadir tnanır, Zülrû Lrvaneli ve SumerTilmaç'a venlecek. Fes- tivalde bu yıl aynca, sanat yaşa- mının 60. yılını kutlayan Yeşil- çam'ın usta yönetmeni Ömer Lûtfü Akad'ın sinematografi- si dönemsel olarak yansıtılacak. Usta yönetmenin Gelin, Irmak, Düğün, Yarah Kıırt ve Vesikalı Yarim adlı filmleri gösterilecek. Sergiler ve paneüer Festival çerçevesinde, Ulkü Erakahn'm 'Yeşilçam'dan Son Yapraklar' fotoğraf sergisı. Agah Ozgüç'ün 'Yılmaz Güney FBm Afîşleri' ve Kemal Sunal Fflm Afişleır sergisi, tbrahim Demi- reTin 'Süıemayı Yazanlar' fo- toğraf sergisi, afiş yanşması ser- gisi ve AK Mermer'in 'Portre- ler' adlı fotoğraf sergisı izleyi- cilere sunulacak. 'Sanatve Banş' ve 'Film Fes- tivafleri ve Etküeşim Alanlan' başlıklı paneller düzenlene- cek.'Türkiye'nin Avrupa Birli- §VE Avrupa Konse>i tüşküeriçer- çevesindeAvrupa'da Görsel-Işit- sel Alanda Ortak Yapım ve FV nansman lygulamalan' konu- lu atölye çalışması ıse uluslara- rası boyutta gerçekleşecek. 'Mizah şaşırtma amacına ulaştı' Nezih Danyal 'ın f Kırk Yılda Bir 2000' sergisi, Doku Sanat Galerisi 'nde sürüyor BAHAR TANRISEVER ANKARA - Karıkatürist Nezih Danyal'tn "KırkYüda Bir 2000" ser- gisi, Doku Sanat Galerisi'nde sanat- severlerle buluştu. Mizahı renkle bir- leştirdiği sergisiyle izleyicilerini bir kez daha şaşırtan Danyal, "Mizahm en baştaki amacı da şaşırtmak değil midir zaten. Demek ki o hedefe ulaş- tı'' diyor. Nezih Danyal, 40 yıldân bu yana 1OO'ün üzerinde yaym orgarunda ka- rikatürler, çizi dizileri yayımhyor. Ulusal ve uluslararası yanşmalarda birçok ödül kazandı. Yurtiçi ve dışm- da çeşitli kentlerde sergiler açtı, ka- rikatürleri müzeler ve özel koleksi- yonlaraalındı. "Gtobanadoluzeyşm" sergisi, başta Berün, Rotterdam ve Pa- ris olmak üzere Avrupa'nın çeşitli kentlerinde sanatseverlerin beğenisi- ne sunuldu. Karikatür albümleri Ital- ya ve Hollanda festivallerinde ödûl- lendirildi. Açık alan lazer gösterile- rinde kullarulmak üzere Almanya'da canlandırma çalışmalan yapü. Uçün- cü Balkan Film Festivali'nde " Jene- rik FUmi" dalında başan ödülü ka- zandı. 1991'de başlayarak 7 yıl sü- reyle TRT 1 'de "Gün Başhyor" prog- ramı içinde "Haftanın Karikatûrü'' köşesini hazırladı ve sundu. 1980 yı- hnda Sanat Severler Derneği'nce «Uhısal Kûhüre KatkT; 1989 yılm- da Avrupa Karikatürcü Kuruluşlan Federasyonu'nca (FECO) "Karika- tür Sanatuun GeUşmesine Katta" •anatının 40. yılını kutlayan Nezih Danyal sergisinde geçen yüzyıldan yüzlere yer veriyor. Yapıtlannın çoğunu parmağıyla yaptığını vurgulayan sanatçı "Her şeyi denemek için firça kullanmadım. Renkle mizah yaptım" diyor. D D ödüllerine değer görüldü. 1994 yıhnda Karikatür Vakfı'nı kuran sanatçı, 5 yıldır "Uluslarara- sı Ankara Karikatür FestivaM''ni dü- zenliyor. Nezih Danyal aym zaman- da Avrupa Karikatürcü Kuruluşlan Federasyonu Türkiye Başkanlığı'nı yürürüyor. Danyal, Doku Sanat Galerisi'nde açtığı sergisinde geçen yüzyıldan yüzlere yer veriyor. Usta Aziz Nesin, NâznnHikmet ve YıbnazGüney 'den Einstein, Picasso, Sophia Loren ve Brigitte Bardot'a kadar uzanıyor . Sanatınm 40. yılını kutlayan Dan- yal, bugüne kadar bu türün bir baş- ka örneği olduğunu sanmadığmı be- lirtiyor. Danyal, bazılan tablo gibi olan eserlerin çoğunluğunu parma- ğıyla yaptığını vurgularken "Neya- pabiürim diye çıktım yola. Her şeyi denemek için fırça kullanmadım. Renktemizah yapOm. Farkhfarkhtek- nikler çıkü ortaya" diye konuşuyor. "Ressam mizah katmaz' Karikatürlerinde bugüne kadar Türk motifleri ve desenlerin büyük yer tuttuğuna dikkat çeken Danyal, "Bunlan,ressamm yapamayacağı bi- çimde yaptım. Ressam mizah kat- maz. Ben sululuk karam. Ressam be- nim gibi yaparsa alay edeıier" diyor. 32 parça resmi 3 ayda tamamladığı- nı anlatan Danyal, buna karşm Or- han Veti, Franz Kafka gibi ısteyip de çizemediği pek çok yüz olduğunu söylüyor. Danyal, farklı teknıkler kullanma- sı nedeniyle "birbirinin devamıolma- sı gereken eserler arasmda bütünlü- ğû" sağlayamadığını, ancak yine de sonuçtan memnun olduğunu belirti- yor. Karikatürist, "Gelenler çok şa- şırdılar. Mizahm en baştaki amacı da şaşırtmak değil midir zaten. Demek ki o hedefe ulaşü" diyor. Sanatmın her 5 yıhnda bir açtığı kut- lama sergilerinde özel çalışmalar yaptığmı ammsatan Danyal kendisi- ni "denemed'' olarak niteliyor. Mi- zahı ve hayal gücünü yalnız karika- türde sınırlamamak gerektiğini vur- gulayan Danyal şöyle konuşuyor. "Yapamadığnn daha çok şey var. Tek düze bir karikatürcü değüun. II- yatro dekorundan çizgi fUmlere, ki- tap resimfcmetkn afışlere kadar fark- h farkh tekniklerk farkh işkr yaptun. Televizyonlara, gazetelere çizdim. Ba- tı'da karikatürcü bunlann da ötesin- de. Orada, televizyon progranu, afiş, resim hatta şovmenlik bile \ apıvor- lar. Karikatürist deyince bir çizgi tut- turup sürekli a\ıu şeyi çizen insan an- laşıhmyor arük." Nezih Danyal'm sergisi, Cinnah Caddesi Enis Behiç Koryürek So- kak 11/A-B No'lu adreste bulunan Doku Sanat Galensi'nde 26 Eylül'e dek ızlenebilecek. YAZI ODASI SELtM İLERİ 'Cicim'den İzdüşümler Cotette'ten söz açıyordum. Cicim, Coleftte'in çok sevdiğim romanlanndan biri. Azra Erhat'ın Türk- çesinden okudum. Azra Erhat'a sorarsanız, anılarında söylüyor, Türkçeyi gereğince ve gönlünce bilmemektedir: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları için çeviri yapma- sı önerilmiş. Öneri galiba Nurullah Ataçtan gel- miş. Azra Erhat da Türkçesinden kuşku duydu- ğunu açıklamıştır. Öyle ya, demeye getirir, bir çevirmen anadilini ancak bir edebiyatçı kadar kıvrak kullanabildiğin- de çeviriye sıvanmalı... Cheri'ye 'cicim' karşılığını bulmak, oysa, birdil utkusu. Birçok kişi 'sevgilim' der, romanın onca 'özel' bu sözcüğünü anadilimizde ifadesiz kılatMİirdi. 'Ci- cim'; çünkü, Cicim, LĞa'dan o kadar gençtir ki, ona sevgilim demeye dili varmaz insanın. Colette, Azra Erhat'ın gözde yazarlanndan biri olmalı. Yunan klasiklerine çeviri çabası harcamış Azra Erhat, Colette'ten iki roman kazandırmıştır Türkçeye: Cicim ve Dişi Kedi. Belki sürüp giderdi erneği, gelgelelim Colette biz- de pek ilgi devşirmemiş olmalı. Andre Gide, Colette'i çağının kadın yazarlann- dan ayırıyor. Gönül srtmalanyla yazmadığını; kişi- sel yaşamından ycrfa çıksa bile, herkesi tartışma- ya çağıran sorunlar etrafında odaklaştığını belir- tiyor. Aşkı anlatırken de. Cicim, bir aşk üçgeninin romanı gibi okunabi- lir. Can Yayınlan'nm 1991 basımlı Cicim'in arka ka- pak yazısında öylesi bir tanıtıma rastlanıyor. Lea, Cicim ve Cicim'in genç sevgilisi... o, sonradan ortaya çıkan sevgili... Dolayısryla -arka kapaktaki yazıda belirtildiği gi- bi- beylik aşk üçgeni yıkılmış oluyor: Yaşlı adam, karısı ve metresi yerine: Yaşlanmak üzere olan 'kadın', genç çocuk ve sevgili. Bununla birlikte, 'üçgen' bütünüyle gösterme- lik sayılamaz mı? Colette, paspasa dönmüş roman konulanndan başyapıtlar kotarmıştır. Avare Kadın, görkemli üs- lubu bir yana bırakılırsa, yalnızlık sayıklamasıdır. Sonra bu yalnızlık, hepimizin her gün yaşadığı yal- nızlık olur. Roman sona erdikten sonra, romanda- ki yalnızlık, artık bizim yalnızlığımızdır. Duygusal Sürgün, bir aşkın sona erişidir. Fakat ne kadar karmaşık bir aşk! Dışa vurmaktan uzak durduğumuz zaaflarımız, eğilimlerimiz art arda sökün eder. Üstelik, bunuva ahlakının ikiyüzlülü- ğünü sergileyerek. Gigi, ilk okuyuşta, fakir kız-zengin oglan masa- lıdır. Ve Colette, yazınsallığın büyülü değnegiyie bütün bu bildik, beylik konulan, izlekleri hiç bilin- medik şeyler gibi anlatır, derinlemesine tahlil eder. Colette, bence, dünya edebiyatının geçen yüz- yıldayetiştırdiği en güçlü ruh çözümleyicisi, en us- ta tasvir edici katına erişenler arasındadır. Cicim, Cicim'i anlatır görünürken, kibar fahişe Lea'nın, yaşlılığı usul usul, pek vakur bir edayla kabullenişini dile getirir. Çok az roman, yaşamının gizli kapaklı zevkle- rine bunca açık bir roman kisisini bunca yalın bir konumda yansılamıştır. Kösnül Lea, çökkünlük- leri -gönlün ve tenin çökkünlüklerini- yıkıp geçe- rek çoluk çocuğa, torunlara kanşmış bir ev hanı- mı sadeliği -ve kayıtsızlığıyla- yaşlanır. Oysa roman boyunca Lea'nın ayakta durmaya çalıştığını sanınz. Hep gençlik ihtirası, hep genç- liğe yönelik arzu, cinsellik. Burjuva ahlakının kas- katılığı içinde yazılmış bir aşk romanı olsaydı Ci- cim, Lea yalnız mahkûm edilmekle kalmayacak, 'sefih' hayatının sonunda 'sefî/ces/ne'düşüşü de bir ibret dersı gibi ballandınla ballandınla anlatıla- caktı. Colette bu anlayışla alay eder. Cicim için söyleyeceklerim brtmedi. Takvimde tz Bırakan: "Kiteplara kapanmış ağlar I Satıriar arasında biri I Nice düşler yenilmiş yitik I Kapanmış nice kapılar I Karanlık basmış sinsice" Nahtt Uhri Ak- gün, "Kapılar", Bütün Şiirleri, Adam Yayınlan, 2000. Ömer Asım Aksoy Ödülü1 nü Habib Bektaş kazamfe • Kültür Servisi - Dıl Demeği tarafından verilen 'Ömer Asım Aksoy Ödülü'nü bu yıl Can Yayınlan tarafından yayımlanan 'Cennetin Arka Bahçesi' adlı romanı ile Habib Bektaş kazandı. Yazar ödülünü 26 Eylül Salı günü saat 17.00'de Çankaya Belediyesi Çağdaş Sanatlar Merkezi'nde alacak. Bektaş 'Gölge Kokusu' adlı romanı ile 1997 'Inkılap Roman Ödülü'nü de kazanmıştı. 'Cennetin Arka Bahçesi'nde, yoksul ve eğitimsiz, küçük bir Kürt çocuğu ile dostluk kuran genç bir kadının öyküsü, Türkıye'nin son yıllarda yaşadığı toplumsal sorunlann üstüne oturtulmuş bir kurguyla anlatıhyor. K U L T U R ÇtZtK K Â M t L M A S A R A C I