Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
29 AĞUSTOS 2000 SAU CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
CHP'de bölge
toplantısı
• SAMSUN
(Cmnhuriyet) - CHP MYK
üyesi Algan Hacaloğlu,
Samsun'da Ordu, Giresun,
Amasya, Sınop, Tokat'tan
parti yönetıcılennin
katılımı ile yapılan
toplantıda, 2000 yılında
CHP'nin temiz siyaset
oluşumunun ıçerisinde yer
alacağını söyledi. CHP'nin
yenıden düzenJenen
tüzüğü için düzenJenen
toplantıya başkanlık eden
Hacaloğlu, 20 yıla yakın
bir süredir ûlkemn
sıkıntılar çektığini ifade
ederek bu sıkıntılara
çözüm yollan
arayacaklannı söyledi.
EcevfttenH
bürokrata uyarı
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) • Başbakan Bülent
Ecevit, enerji konusunda
basına verdÜderi
demeçlerle tartışan DPT
Müsteşan Akın
lzmirlıoğlu ile Enerji
Bakanlığı Müsteşan
Yurdakul Yigitgûden'i
uyardı. îki bûrokratın
tartışmasından
rahatsızlığını gizlemeyen
Ecevit, dün İzmirlıoğlu ile
Yığitgüden'in yanı sıra
Hazıne Müsteşan Selçuk
Demiralp ve Maliye
Bakanhğı Müsteşan
Erdoğan Öner ile
Basbakalık eskj binasında
bır araya geldı. Yaklaşık 45
dakikalık görüşmenin
ardıodan gazetecilerin
sonılannı yarutlayan Akın
lzmirlıoğlu, Enerji ve Tabiı
KaynakJar Bakanlığı ile
DPT Müsteşarhgı
arasındakı sorunun
çözümlenip
çözümlcnmediğine ilişkin
sonrya, "Zaten
çözümlenmişti. Bır mesele
yok" yanıtını verdı
Blgir
betediye
başkanveküi
• İSTANBUL(AA)-
Sultanbeyli Beledıyesi'nde
askerlık görevini eksik
yaptığı için tekrar askere
alınan eski Beledıye
Başkanı Yahya
Karakaya'nın görevinin
başında bulunmaması
dolayısıyla dün
başkanvelüllıği seçimi
yapıldı. Sultanbeyli
Belediye Meclis
SaJonu'nda meclis
üyelerinin katılımıyla
yapılan seçime tek aday
olarak giren FP'li Mahmut
Bılgilı, Sultanbeyli
Beledıye Başkanveküi
seçildi.
Orman yangnlan
• ANKARA (AA)-Ege
\e Akdeniz bölgelerinde
önceki gün çıkan
yangınlarda toplam 12.5
hektar orman alanı zarar
gördü. Orman Bakanlığı
Yangın Harekât
Merkezi'nden yapılan
açıkJamaya göre, îzmir,
Antalya, Muğla, Denizli,
Balıkesır ve Kütahya'nın
değışık mevkilerinde çıkan
14 yangında, 12.5 hektar
orman alanı tahrip oldu.
Yangınlarda en fazla
zaran, 9.5 hektarla
Antalya'nın Gündoğmuş
ve Taşağıl bölgeleri gördü.
Düzeltme
• Istanbul Haber Servisi -
Işçı Partısı Genel Başkan
"Yardımcısı Tayfun
Tabakoğlu'nun
gazetemizin dünkü
sıyısmda yer alan sosyal
givenlik hizmetlerinin
czel sektöre
cfcvredilmesine ilişkin
ajıklaması yanlışlıkla
nemurlarla ilgili kanun
rükmündeki kararname
laberi içınde verilmiştir.
liçi Partısi'nden yapılan
açıklamada, partılennın
nemurlarla ılgıli KHK'yi
estekJediğı anımsatıldı.
Adalet Bakanı Türk: Sezer'in yetkileri bugünden yanna değiştirilemez
Zamansız yetki tarbşmasıANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu)-Çankaya ile hükümet ara-
sındaki KHK restleşmesinin ar-
dından Cumhurbaşkanı 'nın yet-
kileri tartışmaya açılırken bu ko-
nudaki anayasa değişikliğinin
yeni yasama yılında ele alınma-
sı bekleniyor. TBMM Partılera-
rası Uzlaşma Komisyonu Baş-
kanı NejatArseven, anayasa de-
ğişikliği kapsamında 104. mad-
denın de bulunduğunu belirte-
rek "Ancak biz benüz o madde-
ye gehnedik. elbette değişiktik
olacak. Ama bövle münferit bir
Sezer'in kabulleri
• Adalet Bakanı Türk: Bu konuda partiler arasında uzlaşma şarttır.
Hükümet bunu tasan halinde götüremez. Bunun milletvekilleri tarafından
teklif olarak götürülmesi gerekir.
olaylaflgflideğişiklik yapılması
söz konusu değü" dedi. Adalet
Bakanı Hikmet Sami Türk,
"anayasa değişikükkrinin bir
günden fld günc gerçekleşeme-
yeceğuü" vurguladı. DSP Anka-
ra Milletvekıli Lluç Gürkan da
Cumhurbaşkanrnın yetkılennin
sınırlandınlmasını çok uzun sü-
redir savunduğunu, bu konuda-
ki hazırlığını partı grubuna ile-
teceğinı söyledi.
Memurlann işten atılmasını
kolaylaştıran KHK ile ilgili ola-
rak Çankaya ile hükümet arasın-
da yaşanan restleşme sonrası
tansıyon düşmeye başlarken
Başbakan Bülent Ecevit'ın bir
demecinden sonra Cumhurbaş-
kanı 'nm yetkileri yeniden tartış-
maya açıldı. Ecevit daha sonra
"Bugünden yanna böyfe bir ç«-
hşma yok" derken Adalet Baka-
nı Hikmet Sami Türk, "Bu ko-
nu gerek Cumhurbaskanı, gerek
sryasilertaranndan gündeme ge-
tirildi. Uyum komisyonu çahş-
malannı sürdûrüyor. Bu çerçe-
vedeCumhurfoaşkanı'nm yeöd-
lerinin kısıtlanması da gündeme
'Doğru
kararnameyi
imzalarım'
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-
Memuriann işten atılmasını kolay-
laştıran kararnameyi ıkı kez redde-
den Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet
Sezer, "doğnT hazırlanan bır karar-
nameyı ımzalamaması ıçm bu" ne-
den oİmadığını söyledi.
Sezer, dün Türkiye Harp Malulü
Gaziler, Şehit Dul ve Yetımleri Der-
neğı Genel Başkanı SüJeyman Efen-
dioğhı ve berabenndekı heyetle gö-
rüştü. Şehit ve gazılenn maaş du-
rumlannın iyileştirilmesine dönük
çıkan yasada 5 ve 6. derecedeki ga-
zilerin kapsam dışı bırakıldığına işa-
ret eden Efendıoğlu, Sezer'e bu ek-
siğin kanun hükmünde kararname
çıkanlarak tamamlanması konusun-
daki görüşünü sorduğunu belirtti.
Sezer daha sonra DİSK Genel
Başkanı Sükyman Çdebi ve berabe-
rindeki Yönetim Kurulu üyeleriyle
görüştü. Çelebi, Türkiye'nin çağdaş
uygarlık düzeyine ulaşabilmesi için
demokratik hak ve özgürlüklenn, in-
san haklanmn olması gereken kap-
samda yaşam bulduğu bir demokra-
tik ortamın yaratılması gerektiğıni
belirtti. Çelebı.ış yaşamını düzenle-
yen anti-demokratik, engelleyici, ya-
sakçı ve müdahaleci yasalann yeri-
ne, AB standartlanna. ILO normla-
nna uygun düzenlemelenn yapılma-
sınm zorunlu olduğunu kaydeti.
Görüşmede sosyal güvenlik siste-
mınin "yönetim btçimini" serbestpi-
yasaya uyduran düzenlemelerin ka-
nun hükmünde kararname olarak çı-
karülması konusu da gündeme gel-
di. Çelebi, "Bu kadar süaşıkhğa ge-
tiriferek KHK'lerle sosyal güvenlik
ststeminin uygıuamaya konulmasmı
doğru buhmıyoruz. Bu konudaki en-
dişeierimizi Sayın Cumhurbas-
kanı'na arzetâk" diye konuştu
ÇtZMEDEN YUKARI MUSAKART
', BU GEHİ COZMBPEKİ)
INSAN ÖM&ÜNa
^UZATA\AK
PEĞ/İ..'..
Okumuş, yangının sistem hatasından kaynaklanmış olabileceğini söyledi
'Sabotaj demek içîn henüz çok erken'
ANKARA (Cumhuriyet Büro-
su)-MHP Istanbul Milletvekili ve
TBMM Hesap Inceleme Komis-
yonu Başkanı NazifOkumuş, Sa-
yıştay'm yeni binasında yaşanan
yangın olaymın sistem hatası ol-
duğunu belırterek "Sabotaj olup
oİmadığını söylemek yanbş ve çok
erken" dedi.
Nazıf Okumuş, önceki gece ta-
mamen söndürülen ve soğutma
çahşmalannm sürdüğü yeni Sa-
yıştay binasına gelerek yetkililer-
den bilgi aldı. Okumuş, "Arka-
daşlanmızdan aldığımız bilgüer
noktasında, yangının çıloşı henüz
araştmlıyor. İtfaiye, arşivde buhj-
nan evraldarm yüzde 50'smin yan-
fflğnu, Sayıştavyetküikri ise sade-
ce 1994 yıhna ah bflgilerin yandı-
ğuusöyhîyorlar. tçeride 15-20 san-
timetre kadar bir su olduğu söyie-
niyor. Sayıştay göre\Bleri ve diğer
yetkihler henüz görevlermi yapa-
nnyorlar" diye konuştu. Okumuş,
bınanın konumu nedeniyle arşiv
olarak kullanılıp kullanılmayaca-
ğı konusunda cıddı tartışma oldu-
ğunu vurguladı.
Büyükşehir Itfaiye Daire Baş-
kan Yardımcısı ve Grup Başkanı
Mustafa Irmak, yaptığı açıklama-
da, soğutma çalışmalannın ta-
mamlandığını belirterek "Ekiple-
rimiz torbalann icinde bulunan
dosyalan teker teker ayın>or ve
suhıyor. Soğutma çahşmalannı
100 kişiHk eldple sürdürfiyonız.
Gece için 2 araç ve 15-20 kişilik
personel nöbetçi kalacak" dedi. Ir-
mak, itfaiye raporunun hazırlan-
ma işinin ise bir hafta süreceğini
de belirtti.
Yangını olay yennde de incele-
yen Başbakan Bülent Ecevit dün
Sayıştay Başkanı Kâmil Mutluer'ı
kabul ederek bılgı aldı
Gazetecılere yaptığı açıklama-
da değerli evraklann yanmadığı-
nı yineleyen Kâmil Mutluer,
"TrOyonhık binayanıyor, kaybedi-
ten nıaddi hasar 100-200 müyar.
Ama med>a ağacın yapraklanyla
uğraşıyor. Gazetecfler spekülas-
yon yapıyor. Buradaki belgeierin
değerismr. Değerfi evrak yandı di-
yorlar. tnsan bunlan duyunca
kahrohıyor. Buradaki belgeier
yargı görmüş, denerJın görmü;
belgeier. Saklkmanm anlamı var
nu?" görüşünü savundu. Sayış-
tay'ın 35 bin metrekare raflı arşi-
vinin olduğunu kaydeden Mutlu-
er, şunlan söyledi:
"Yılda 850 ton evrak geh>r.
Bunlan 10yılsak]arsamz8bn500
ton edrvor. Her geçengün buevrak
sayısıartıyor.Dağtaş evrak, 16dö-
nümiük bir yerde evrak muhafa-
zası zorlaşıyor. Buranm arşh ol-
maması lazım. Saatü bomba gibi,
her an yangın olaoihrr
r" dedi. Anayasa değişik-
liklerini bir partinin tek başına
yapamayacağma dikkat çeken
Türk, "Bu konuda partiler ara-
smda uzlaşma şartbr. Hükümet
bunu tasan haİinde götüremez.
Bunun miUerveküleri taranndan
tekKf<)laı^gö^ürttaıesi gerekir.
Anayasa değişiknlderi bir gün-
den iki güne ohnaz. Bakanhk
olarak biz ancak teknik konu-
larda yardımcı obbiMriz" dedi.
ANAP'lı TBMM Başkanve-
kili ve Anayasa Uzlaşma Ko-
misyonu Başkanı Arseven,
Meclis'te bir geçen yasama
dönemınde, geniş kapsam-
h anayasa değişikliği çalış-
ması baslattıklannı belirte-
rek Cumhurbaşkanı'nın
yetkilerine ilişkin 104.
maddenin de bu kapsamda
ele alınacağını söyledi.
Henüz 104. madde deği-
şikliğini ele almadıklannı
kaydeden Arseven, "Cum-
burfoaşkanı'na bu kadar s-
nırsz yetki veren birdüzen-
lemehiçbirAvrupa ülkesin-
de yok. O nedenk bu yetki-
ler yeniden gözden geçirile-
cek" diye konuştu. Ancak,
Başbakan ile Cumhurbaş-
kanı arasındaki bir anlaş-
mazlık nedeniyle ve "mün-
ferit birobyta Dgffi" anaya-
sa değişikliği yapılamaya-
cağını kaydeden .\rseven,
"Başbakaıı'ın bu açddama-
a, 104. maddedeğişikliği ie
ilgili süreci hıziandınnaz.
Bürün olarak anayasa deği-
şikügi ile ilgih süreci hızlan-
dınr" dedi.
104. madde
Anayasarun cumhurbaş-
kanının görev ve yetkileri-
nin tanımlandığı 104. mad-
desinde bazı sembolik yet-
kilerin yanı sıra geniş yet-
kiler de yeralıyor. Cumhur-
başkanını özellikle yüksek
mahkeme üyelikleri ve
YÖK üyelerini seçme yet-
kisi tartışmalara neden ol-
du. TBMM'nin geçen ya-
sama yılında cumhurbaşka-
nına yasalan değil, mad-
delerini veto edebilme yet-
kisı tamnması ıstenmişti.
DSP Milletvekili Gürkan
da cumhurbaşkanımn yet-
kilerinin sınırlandınlması
gereği üzennde durmuşru.
Türk, dün akşam Moldo-
va Milli Günü resepsiyo-
nunda ise, cumhurbaşkanı-
mn yetkilerinin parlamen-
ter sistemin özüne uygun
olarak değiştırilmesi gerek-
tiğıni belırtirken hiçbir par-
tinin bunu tek başına yapa-
cakgücünün olmadığına da
işaret etti.
FP Genel Başkanı Recai
Kutan, cumhurbaşkanımn
yetkilerinin gereğinden
fazla olduğunu kaydederek
Sezer'in de cumhurbaşkanı
seçildikten sonra aynı gö-
rüşü dile getirdığmı anım-
sattı. Bu konudaki anayasa
değişikliğinin partilenn uz-
laşmasıyla mümkün olup
olmadığı sorusu üzerine
Kutan, "Gayet tabö" dedi.
Hükümetten nasıl bir öneri
geleceğini bilmedıklenni
vurgulayan Recaı Kutan,
"Gayet tabn incelenecek.
'Hükümet Sayın Cumhur-
başkanı 'nı cezalandırmak
istiyor' şeklinde bazı gaze-
telerdeçıkan haberlerin isa-
betü olmadığı görüşünde-
yim" diye konuştu.
IRMIKIAYDEV ENGtN aengin@doruk.nettr
Attına sayfada başladı. Onlar-
ca hapishanedeki, yüzlerce has-
ta üstüne bilgi verilmeye çalışılı-
yor. Dizide söyieşilere, tutuklu ve
hükümlülerden gelen mektupla-
ra, tanıklıklara da yer veriliyor. A-
ma ana yazı ya da dizinin özü bir
liste'den ibaret:
Hangi hapishanede, kimler
hasta ve hastalıklan ne?
Hepsi bu. Iğneyte kuyu kaz-
macasına, kılı kırk yarmaya ça-
balayarak ve pösteki sayarcası-
na üretilen bir liste bu. Inanama-
yacağınız ölçüde çok kişinin kat-
kısryia hazırlandı. Örgûtlenmiş
tutuklu yakınlanndan gelen bilgi-
ler, hapishanelerden gelenler,
Adalet Bakanlığı'ndan elde edi-
len bilgiler, bir annenin mektu-
bu, bir kız kardeşin telefcjnu, yü-
rekli bir savcının faksı...
Hepsi birbirine eklendi ve or-
taya bir liste çıktı. Ürkütücü. öf-
ketendiricj. Yünekyakan bir liste.
Hepatit B'ye yakalanmış ve ko-
ğuşta bir mikrop bombası gibi
dolaşan tutuklu yazıyor:
- Bazan öksürüğümü tutmaya
çalışırken boğulacağımı sanıyo-
Bugün Başlayan Dizi...
rum. Ama her öksürdüğümde
Hepatit B'nin ölümcül mikropla-
nnıyaydığımı, arkadaşlanmı ölü-
me yolcu ettiğimi düşünüyo-
nım.... Bu bilgiyi alınca telefona
sanlıp bir hekim anyor, soruyor-
sunuz: Hepatit B öksürükle ge-
çermi, geçmez mi?
Aldıgınız yanrtı anlamlandır-
maya çabalarken bir başka
"mahpus" mektubu uzatıyortar
önünüze: "Veremim. Teşhisi bir
hekim koydu ve teşhis kondu-
ğundan sonra ikinci bir kez he-
kim karştsına çıkanlmadtm. Ken-
di ciğerierinizağırağırtûkenirken
koğuştakilerin ciğerierinde ilk
ölümcül benekleri kondurduğu-
nuzu bilmek korkunçtur. Beni
anlayabiliyor musunuz?.."
Soru gazetedekı odanın tava-
nına astlı duruyoc Beni anlaya-
biliyor musunuz? Onu, delikan-
lıyı anlayabilir miyiz?
• • •
Yazı dizisinin özü bir listeden
ibaret dedim. Doğru. Bir hapis-
hane adı, sonra bir "mahpus"
adı ve karşısında hastalığı, son-
ra bir "mahpus" adı daha ve o-
nun hastalığı. Sürüp giden, uza-
dıkça uzayan, bitip tükenmeze
benzeyen bir liste.
Kim okur bu listeyi?
Yalova'daki deprem anıtıyla
yazı dizisindeki liste aynı çağn-
şımlan yapıyor. Yalova'daki anıt-
ta, mermer bloklara kazılmış ad-
lar, adlar ve yine adlar var.
17 Ağustos'ta kâğıt duvarlı,
çûrük zeminli, kolay kınlan ko-
lonlu ve çok katlı apartman da-
irelerinde betonların altında yok
olan Yalovalılann adlan.
Depremin birinci yıldönümün-
de anıtın mermer bloklanndan
birirtde bulduğu kızının adını ok-
şayan bir annenin, yanındakı bir
başka kadına sorusu:
- Senin çocuğun da mermer
oldu mu?
Kızı "mermer" olmuş Yalova-
h annenin sesindeki acıyla sara-
lı oğlunun dört duvar arasında
yaşadıgını anlatan GtMdene Ba-
yır'ın yakanşı arasında fark var
mı?
Uzayıp giden bir liste. Anneter,
yavuklular, kardeşter, babalar,
örgüt arkadaşlan, mahalle arka-
daşlan okuyacak. Başka?
Bir liste okunur mu?
Olsa olsa göz atılacak. Oysa
o listenin her satın kuşatılmış bir
yaşamı yansrtıyor.
Diyelim o delikanlı ya da genç
kız siyasal mücadeleyi şiddet
aracıyla sürdürmeyi yeğlemiştir.
Diyelim silah kullanmış, zora
başvurmuştur.
Hukuk devleti o suça bir ceza
biçmiştir. O cezadan bir parmak
fazlasını yüklemek suçtur.
Peki on yıla, on beş yıla, yüz
yıla, bin yıla mahkûm edilmiş btr
"yurffaş"ımızı çoğu kez hapis-
hane koşullannda tutulduğu
hastalığın pençesinde bırakarak
ağırağırölümeyol aldırtmak suç
değil mi?
Banş Yıldınm'ın annesinin,
dört buçuk yıldır bıkıp usanma-
dan oğulcuğunun sağlığını ko-
aımaya çabalayan, bıkıp usan-
madan, oğluyia biriikte hapisha-
ne hapishane taşınan Ayşe Yıl-
dınm'ın sorusunu kim yanıtia-
yacak?
Ayşe Yıldınm soruyor
- Benim çocuğuma 12.5 yıl
verdiler. Ya çtkarsınlar versinler
bana, ben çocuğumu tedaviet-
tireyim ya da benim çocuğumu
eski haline getirsinler. Ben ver-
diğimde sapasağlam, aslan gi-
bi bir gençti. Ama şimdi çocu-
ğumun sağlığını bitirdiler. Genç-
liğini elinden aldılar. Hayatına e/
koydular. 5 yılı gitti, 4.5yılı daha
var. O zaman çocuğumu verdi-
ğim gibiistiyonım. Devtete ema-
net etmiştim. Devlet de onu ko-
nıma attına almıştı. Oğlumu ver-
diğim gibi istiyorum. Tedavisini
yaptırsınlar ya da bana versin-
ler...
•••
Dizi bugün başladı. Listeye
göz atıp geçmeyin n'olur. O lis-
tenin her satınnda Ayşe Yıldı-
nm'ın sorusu yatıyor.
POLİTtKA GÜNLÜĞÜ
HtKMET ÇETtNKAYA
«••Üretmeyen Tophnn
Üretemeyen bir toplum kazanabilir mi?
Bir ülkede patronlar üretimle değil, repoyla
gelir elde ediyoriarsa işsizlik sorunu çözümlene-
mez...
Bir başka deyişte, yeni iş alanlan açılmaz.'..
Devlet erkı de özdeğerterini yrtirirse sistem ça-
tırdar!..
Son günlerin tartışmas; 1980'li yıllarda başla-
madı mı?
"Veliler soyuluyori"
Aradan yaklaşık 20 yıl geçmiş, toplum yine ay-
nı konuyu tartışıyor
"Veliler devlet okullannda kayıt parası için zor-
lanıyor!.."
Gazeteierde her gün aynı haberler...
Arkadaşımız Figen Atalay yıllardır bu olayı ya-
zıyor, ama yine de aynı senaryo gündeme geliyor:
"Milli Eğitim'de soygun!"
Milli Eğitım Bakanı Metin Bostanctoğlu ne di-
yor
"Milli Eğitim'de kayıt parası alınmayacak..."
196O'lı yıllarda Anadolu'nun köylennde çocuk-
lar okula sabahleyin çalı çırpı toplayıp getiıierdi,
çünkü sobalann yanması için buna gereksinim
vardı. Aradan 40 yıi geçmiş, Milli Eğitim'de deği-
şenbirşeyyok...
Olayın iki yüzü var
Devlet okullanna çekkJOzen verilmesi için ya
Milli Eğitim Bakanlığı bütçesi yüzde 300-400 art-
tnlacak ya da velılerden kayıt parası alınacak...
Türkiye'de eğıtıme aynlan pay, Ispanya, Yüna-
nistan, Almanya. ttah/a ve Iran'ın çok gensinde...
ûmeğin, Yunanistan'da devletin kişi başına yıl-
lık eğitim harcaması 240 dolar, Türkiye'de ise 90
dolar...
Peki, Almanya, Ispanya, Italya, Iran'da ne ka-
dar?
Almanya'da817, lspanya'da450, ltalya'da530,
Iran'da 190 dolar...
Bir öğrenci velisi öğretmen dert yanıyor
"300 milyon maaş alıyorum, çocuğumu nasıl
okutacağım..."
40 yıl önce bir öğretmen geçim sıkıntısı çekmi-
yordu, çocugunu devlet okullannda okutabiliyor-
du...
Eğer bir toplum üretımden yoksunsa yaşam da-
martan kopar, devlet çarkım döndüren dışliler
kınlır...
Bundan en çok da eğitim etkilenir!..
Başta ne demiştik? '
Üretmeyen Wr toplum kazanabilir mi?
Durum ortada!..
• • •
Bugün sistem sosyal, ekonomik, kültürel gerek-
sinimlere yanıt veremiyor...
Bakın devlet hastanelerinin, SSK hastanelerinin
önüne, insanlanmız tedavi oJmak için kuyruk-
ta!..
Devlet okullannda çocuklanmız sanki paralı eği-
tim yapıyonarL
Yargıdan sağlığa, eğitimden kültüre dek pek çok
sorunla karşı karşıyayız...
Tüm bunlar olurken biz toplum olarak neyi tar-
tışıyoruz?
Cumhurbaşkanmın yetkilerinin kısrtlanıp kısrt-
lanmayacağını!..
Istanbul Sanayi Odası'nın hazırladığı Törfci-
ye'nin 500 Sanayi Kunriuşu" raporu ülkemizin
hangi koşullar içinde bulunduğunun en somut fo-
toğrafı belki...
Uretim düşünce gelir de düşüyor!..
Yatınmlar artmıyod..
İşsizlik büyüyor!..
Patronların kâriılık oranlannda faiz gelirieri beş
yıl önce yüzde 54.5, beş yıl sonra ise yüzde 219...
500 sanayi kuruluşu 1999 yılında 2 milyar 62
miyon dolar repodan kazanmış, üretimden de-
ğil!..
1999'da 40 bin işçi işinden atılmış!..
Bu tehlikeli duruma kim dur diyecek?
Bugün Almanya, Belçika, Yunanistan, Ispanya
vb. gibi getişmiş iükelerde eğitime aynlan pa-
ya baktığımızda gerçek ortaya çıkıyor...
Eğer bir ülkede eğrtimi göz ardı ederseniz sana-
yi toplumu olamazsıntz!..
•••
Devlet yapamadığını halka yaptırmak istiyoıi..
Eğitime katkı payı, neden halkın cebinden çık-
sın, niçin devlet eğitim harcamalannı kısıp, üreti-
min asıl gücü olan yannın ınsanını umursamasın?
Olacak iş değil!..
Asgari ucretin 86 milyon lira olduğu Türkiye'de
50-500 milyon lira kayıt parası alınırken ortaya çı-
kan fotoğrafa bakmak gerekiyor...
Biryandan Avrupa Birliği çtğlıklan, öte yandan
yoksulluk ve işsizlik...
öğrenci velilerine deniyor ki:
"Para yoksa kayıt yok!"
O zaman ne olacak?
Işte Türkiye'nin 2000 yılında eğitimde geldiği
nokta...
Acı ama gerçek!.. . j
hikmetcetinkaya(a cumhuriyetcom.tr
Faks numaramız: 0212/ 513 90 98
Ç*8nk*ym Kftmp4&n
42 BASI
KnlUYOUYIVETUJKAT
SMCIU TllUI
S0RMUU
4. BASI
KUZH NSTVNDA KUIT
LUUAK SâJU DA NU$D UM
ftİN IAIOHUN0M KAZUUH
2. BASI
A$IK KAMNUR SOKAİ<
2. BASI
SEVBANINAftRESİUUİDEÜL
TİUİYf'NİNffYTAIIİCfiENİ
Cumhuriyet Kitap KulübC Çağ Pazariama A.Ş. Tûrkocağı Cad.
No:39/41 (34334) Cağatoğlu-istanbul Te): 514 01 96