Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 12 AĞUSTOS 2000 CUMARTESİ
HABERLEREV DEVAMI
GÜNCELıCÜNEYT ARCAYÜREK
I Baştarafı 1. Sayfada
ğunu sezdırıyor
Done dolaşa kararname konusunu knze çevırme
becensını gosteren Başbakan Ecevrt'e Allah'ın kulutek
bır gazetecı şu soruyu sormadı
Sayın Başbakan, şenatçı memurian ayıklamak ıçın
kararname çıkarma gınşımınız anayasal ve yasal du-
vartara çarptı
Rejımın kalbı dıye tanımlanan TBMM'ye alelacele
KHK ıçenğınde yenı bır yasa tasansı nıçın gondermı-
yorsunuz?
Dune kadar ırtıca hareketlennın buyutulmesıne kar-
şıydınız 0 kadar kı 28 Şubat deftennın kapandığını ı-
lan ettınız 28 Şubat doğrultusunda TBMM komısyon-
lannda yatan eskı tasanlann yaşama geçmesı ıçın par-
mağınızı bıle oynatmadınız
Son sahnede bır de ne gorelım Devtetın ırtıca ha-
reketlennı bastıracak guçte olduğunu çok kez soyle-
yen Başbakan gıtmış bugun KHK olmazsa "buyuyen
ırtıcaı tehdıdın önlenemeyeceğım" soyleyen bır Baş-
bakan gelmış
Oysa Başbakan'ın ve ortaklannın gorevı, knzı ge-
lıştırmek değıl "Tehlıkeyı" onleyecek yenı bır yasayı,
derhal toplantıya çağıracağı TBMM'den geçırrriek! Ta-
bıı amaç tehlıkeyı onlemekse1
Sozunu ettığımız soru, hıkmetınden sual olunmaz tı-
rajlı gazetelenmızın Başbakan'ayonettmeyı ıstemedık-
len soru
Başbakan Ecevrt, "bu kararla acaba ne yapmayı ve
nasıl bır sureç başlatmayı ıstıyor", KHK konusundakı
bu hıddet bu şıddet neden' Aslında gunun olaylan ara-
sında onemsenecek soru bu'
Ne kı şu anda kımı başka olasılıklardan soz edılı-
yor
Bırıncısı Ecevıt'ın artık hukumetten aynlma olaslı-
ğına dayanıyof Başbakan'ın ıstrfa edeceğını, ancak ıs-
tıfa nedenını Cumnurbaşkanı'nın son tutumuna bağ-
layarak sorumluluğu Çankaya'ya yuklemek ıstedığını
ıçeren yorumlar yapılıyor
Bundan amaç "emre amade" bır cumhurbaşkanı
olmayan Sezer'ı "sarsmak" mı yoksa daha denn bır
planı yavaş yavaş uygulamaya almak mı'
Ecevıt'ın bırdenbıre Sezer'e karşı haşın bır sıyaset
ve portre sergılemesının bır cıddı dayanağı olmalı
Ya hedef daha bûyukse...
Ecevıt ın huyudur Bır soaın, bır knz ıçınde once ge-
nış bır açıklama yapar Daha sonra olayın boyutlannı
dılım dılım buyuterek genışletır
Onca açıklamasından sonra Ertuğrul Özkök'e soy-
ledığı bır cumle, Ecevıt'ın knzı nerelere kadar surukle-
yeceğını duyumsatması açısından ılgınç Hafiften ote-
ye tehdıt havası ıçeren bır cumle ıle Başbakan, "Im-
zalamazsa 'devlet knzı' çıkar" dtyor
Ne demek devlet knzı' Başbakan'ın ıstıfasını dev-
let knzı gıbı algılamakzor, hattaolanaksız Ecevıt'ın ıs-
tıfası olsa olsa -o da zor ya- hukumet bunalımına yol
açabılır
Ammavelakın Ecevıt'ın bu cumlesı, çok ılgınç çağ-
nşımlar yapıyor örneğın bu cumle "yenı bırcumhur-
başkanı arayışına ışaret" mı acaba'
Başbakan'ın ısteklenne sureklı boyun eğen ortak-
lann ve medyanın desteğını alacak şoyle bır pian ka-
falarda neden olmasın
Knz harekâtıyla Ecevıt'ın buyuk rahatsızlık duydu-
ğu Ahmet Necdet Sezer'ın ıstıfasını sağlamak, yenne
ılımlı denn devfet uçgenınden gelen ısteklere daha
uygun, Çankaya'da çevresıne bugun olduğu gıbı CHP
meşreplı olmayanlan toplayan (Ecevrt'e CHP'den soz
edılemez) bır kışıyı oturtmak
1
Eh doğrusu kımı yazar-çızenn bayılageldığı aday da
hazır Altında "Cavft'/n/n" ya da manevı evtadı Çör-
tuk'un ozel uçağı bır orada bır burada "etkınlıklereka-
tılarak" gundemden eksık olmamaya çaba gosteren,
ıkıncı cumhurbaşkanı edasıyla Kulelı Koşk'un sakını
eskı cumhurbaşkanı
Bu olasılıklan, sız sız olun, Ecevıt'ın arada bır kımı
konulara "duşunmeyı bıle ıstemıyonım" demesıne ba-
karak yadsımayin
Ecevıt'te ızlenen son sert çıkışlar sınıriı gostenler
(gençlığınde ABD'de aktortuk derslen aldığı soytenır)
tasarladığı gelışmelere on hazırtık
Çankaya ıçın bu veya benzen bır hazıriık kafasında
olmasa "devlet knzı"nden neden soz etsın'
Cumhurbaşkanı Sezer
'Yapay sıkıntı
yaratılıyor'
ANKARA (Cumhuri-
yet Bürosu) - Cumhur-
başkanı Ahmet Necdet
Sezer Başbakan Bülent
Ecevit ın "randevu tate-
binin kabul edılmedığr
yonundekı açıklamalan-
nı yalanladı Cumhur-
başkanhğı, Sezer ın Is-
tanbul'a gıdeceğının
Ecevıt'e onceden ıletıl-
dığını gelecek haftakı
goruşme konusunda da
Ece\ıt'ten ıstem gelme-
dığını açıkladı Sezer,
"Basında konunun ran-
dev u bunalımı v arnuş gı-
bı takdım edılmesı, ge-
reksız. yapay bırsıkmtıya
temel oluşturabılir" gö-
ruşunu bıldırdı
Hukumet ıle Çankaya
Koşku arasındaki ger-
gınlık konusunda Cum-
hurbaşkanlığı Basın
Merkezı nden dun ıkıncı
kez yazılı açıklama ya-
pıldı Açıklamada Sezer
ıle Ecev ıt arasında "ran-
devu'' sorunu değerlen-
dınldı Devlet organlan-
nın duzenlı \e uyumlu
çalışnıasmı gözetmenın
Cumhurbaşkanı'na ana-
yasa ıle venlmış bır gö-
rev olduğu vurgulanan
açıklamada Sezer'ınyaz
donemı calışmalan ıçın
geçen hafta Istanbul'a
gıtmeyı tasarladığı, an-
cak kanun hukmundekı
kararnameyle ılgılı çalış-
malann 8 Ağustos gunü
sonuçlanması nedenıyle
bunun bırkaç gun gecık-
tığı vurgulandı Açıkla-
mada şoyle denıldı
"Sayın Cumhurbaşka-
nı'nın tstanbul'a gidece-
ğı kesinleşir kesmleşmez,
perşembe gûnü Ankara
dışında olacağı nezaket
gereğı Sayın Başbakan'a
bıldınlmıştır. 17 Ağustos
gunu sayın Cumhurbaş-
kanı'nm deprem bolgesi-
ne gtaneyi öngördüğö be-
tirtilmışse de onümüzde-
ki haftakı goruşmenin ne
zaman yapılacağına iHş-
kın bir bikünmde buhî-
nulmamış, Sayın Başba-
kan'dan da gonışmeye
ilişkin bır ıstem gelme-
miştir. Bu haftakı goruş-
menin gerçekleşememiş
olmasma ilişkin bunun
ötesinde yapılacak baş-
ka yorumlann temekfcn
yoksun kalacağı açıkür."
Basında konunun
"devletın a n esındeki iki
makam arasında rande-
vu bunahmı varmış gibi
takdim edümesinin" ge-
reksız yapay bır sıkıntıya
temel oluşturabıleceğıne
dıkkat çelulen açıklama-
da, Cumhurbaşkanı'nın
boyle bır gergınlığı ne
kendısınm ne de Başba-
kan'ın arzu etmeyeceğı-
ne ınandığı kaydedıldı
Basın Merkezı'mn
açıklamasında, geçen
haftalarda Ecevıt ıle bır
hafta ıçensmde bırden
fazla gorüşme yaptığı
anımsandığmda Sezer'ın
ıkı makam arasında guç-
lu bır dıyaloğun surdu-
ruhnesınden yana oldu-
ğunun anlaşılacağına
dıkkat çektı
^Imzalarsa sürpriz ohır'• Baştarafı 1. Sayfada
olarak kabul eden ve hûkümetm
görûşunûn tersıne "yasa" ıle eş-
değer tutmadığuıı bıldıren Cum-
hurbaşkanı, kararnameyı uzun
sure masasında bekletebılır
Hukumet "KHK'nin geri gön-
derilmesT şeklınde hukmun ana-
yasada bulunmamasım gerekçe
gösterdığı gıbı, Cumhurbaşkanı
da "KHK'yi yasa gibi değerfen-
dirmesi ve 15 gün içinde onayla-
ması'' yönunde açık bır hukum
bulunmadığına, hûkümetm yal-
nızca bırkaç hukukçunun yoru-
muna dayandığına dıkkat çeke-
bıhr
Bu sureç ıçmde 1 Ekım 2000
tanhınde TBMM açıldığında hû-
kümetm KHK'de ısrar etme ge-
rekçesı ortadan kalkar
tkinci seçenek>enideniade: Se-
zer, gerek Mıllı Guvenlık Kuru-
lu toplantısmda gerekse Başba-
kan Bulent Ecevıt ve yardımcısı
Devlet BataçeK ıle yaptığı görüş-
meler sırasında ısrarla memurla-
nn meslekten ıhracma yönelık
duzenlemenın KHK ıle yapıla-
mayacağını, bunun yasayla du-
zenlenmesı gerektığını bıldırdı
Sezer, aym gerekçelerle KHK'yı
ımzalamaz ve Başbakanlığa gen
gondenr
Kararnameyı ıkıncı kez gen
göndenrken bır yazıyla "bundan
sonra da ünzalama beklentisine
kapümmamasmı'' bıldırebılır
Uçûncû seçenek onay ve dava:
Gelınen aşamada bu olasılık hü-
kumetın beklentısınden öteye gıt-
meyen bır senaryo duzeyınde Bu
senaryoya gore Cumhurbaşkanı
kararnameyı ımzalar, ancak yar-
gı ve yasamada denetımı ongör-
mek ıçın elındekı olanaklan kul-
larur Anayasa Mahkemesı'ne ıp-
tal davası açar, Meclıs'ı olağa-
nustû toplantıya çağınr ve huku-
metten KHK'nın yasalaştınlma-
sınııster
Anayasanm91 maddesme go-
re, KHK'lenn Resmı Gazete'de
yayımlandıklan gun TBMM'ye
sunulması gerekıyor Maddede,
" Yetki kanunlan ve bunlara da-
yanan kanun hükmünde karar-
namekr, Tûrkiye Büy^k Millet
MecKsi komisyonlan ve gend ku-
rulundaönceükk ve rvedilikle gö-
rüşülûr. Yayunlandıklan gün TB-
MM'ye sunulmayan kararname-
ler butarihte,TBMM tarafindan
reddedilen kararnameler bu ka-
rann Resmı Gazete'de yayımlan-
dıgı tarihte yururhikten kalkar"
denılıyor
Kararnamelenn oncelıkle go-
rüşuhnesı ve yasalaştınlması ge-
rekıyor Ancak kararnamenın ya-
salaştınbnası yıllar alabılıyor
Sezer, "olayın toplumsal, hukuki
ve siyasi rvedifiğiııi" gerekçe gos-
terse de hukumet kararnamenın
genel kurul gundemıne alınması-
m suruncemede bırakabılır
KHK gerekçesi hazırlaıııyor
ANKARA (Cumhuri-
yet Bürosu) - Hükûmet,
kamu çalışanlanmn ıhra-
cını kolaylaştıran kanun
hükmünde karamamenın
(KHK) yemden Çankaya
Köşkü'ne gönderüme ge-
rekçesını hazırhyor Dev-
let bakanlan Şükrü Sina
Gürei Faruk Bal ve Yük-
sel Yalova, pazartesı
Köşk'e göndenlecek ge-
rekçe üzennde çalışıyor-
lar Gerekçeye, daha once
çıkanlan KHK'lenn ıpta-
h ıstemıyle Anayasa Mah-
kemesı'ne açılan ıptal da-
valanna ılışkın ret kararla-
n ve bazı Damştay karar-
lan da eklenecek Gerek-
çede anayasanın 104
maddesı çerçevesınde
cumhurbaşkanının görev-
lenne yer venlerek, "ida-
renin kraatnun engeDen-
memesi gerektiğı" savu-
nulacak
Gurel, Bal ve Yalo-
va'dan oluşan komısyo-
nun daha once Köşk'e
göndenlen gerekçeyle
bırlıkte yenı bır çahşma
yapacaklan oğrenıldı
Kabınede oluşturulan
komısyon, Cumhurbaşka-
m Ahmet Necdet Sezer' m
"düzenlemenin KHK ile
değil yasa ile yapılması"
yonunde ıtırazını bazı ör-
neklerle aşmaya çalışa-
cak Bu kapsamda, Devlet
Personel Yasası'nm 125
maddesmde 1984 yıhnda
KHK ıle yapılan değışık-
lık anımsatılacak tlgılı
yasa maddesının "me-
murlann ihracmı" ıçeren
bolumunde 1984 yılında
243 sayılı kararname ıle
değışıklık yapıldı
Mevcut kararname ıle
de değışıklığı gundeme
gelen Hâkımler ve Savcı-
lar Yasası'nda "ihraa"
düzenleyen hukümlerde
1989 yıhnda 360 sayılı
KHK ıle değışıklık yapıl-
dı Gerekçeye 1991 yıhn-
da 466, 1993 yıhnda 499
sayılı KHK'lerle asken
personelın meslekten ıh-
racını öngoren dısıplm ce-
zalanndakı duzenlemeler
de ornek gostenlecek
KHK'nın anayasaya
uygunluğu, Anayasa
Mahkemesı'mn 1987 yı-
hnda verdığı karara da-
yandınlacak Anayasa
Mahkemesı, hâkım ve
savcılann özlük haklann-
da KHK ıle duzenleme
yapılamayacağına ılışkın
o dönemdekı ıptal başvu-
rusunu reddetmıştı Yuk-
sek mahkemenın ret ge-
rekçesi şöyle
"Mahkemelerin bağun-
sızhğı ile hâkimlik ve sav-
cıhkteminaü açısmdan ge-
tirilen esaslaria hâkim ve
savcüara tanuıan haklann
neler olduğu anayasanın
189,139vel40.maddele-
rinde duraksamm a ver bt-
rakmayacak bır açıkkkla
belirtilmistir. Bunlann
anayasamn ikincı kısmı-
run bırinci, ikinci ve dör-
düncü bolümlerinde yer
alan ve kanun hükmünde
kararnamelerie düzenle-
nemeyeceğı anayasamn
91. maddesinde açıklanan
haklarla hiçbır Ugjsi bu-
lunmamaktadır."
Hukumetm gerekçesın-
de Yüksek öğretun Ku-
rumlan Dısıplm Yonet-
mehğı'nde yapılan benzer
değışıklıklenn ıptalıne
ılışlon Damştay kararlan-
na da yer venlecek
KHK'nm benzen değışık-
lık 28 Şubat surecı dog-
rultusunda YÖK Dısıplm
Yönetmelığı'nde de ya-
pılmıştı Yapılan değışık-
lığın "keyfi uygulamala-
ra" neden olabıleceğı ge-
rekçesıyle Damştay'a açı-
lan ıptal davalan da redde-
dıldı Hûkümetm gerek-
çesınde, Cumhurbaşka-
nı'nın görevlennı düzen-
leyen Anayasa'nın 104
maddesı de ışlenecek Ge-
rekçenın bu bolumunde,
"îdarenin icraatuun en-
gellenmemesi" goruşu
kaydedılecek Gerekçede,
Cumhurbaşkanı'nın ıtı-
razlan ıçın Anayasa Mah-
kemesı'ne başvurabılece-
ğı, ımzalamamasmın ve-
ya gen gondermesının
"hûkümetm çahşmasım
engeüemek" anlamına ge-
leceğı savunulacak Ge-
rekçede, Sezer'e, anaya-
sanın "Hiçbir khnse veya
organ, kaynağuu anayasa-
dan almayan bu* devlet
yetkısım kullanamaz"
hûkmunü düzenleyen 6
maddesı de anımsatıla-
cak Gefekçede, bıreyle-
nn, hukuk devletı ılkelen
çerçevesınde, anayasada-
kı temel hak ve ozgürluk-
lerden yararlanma halckı
olduğu kadar, devlenn de
Hükümetin son seçeneğiMeclis
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
Hükümet, Çankaya ıle bunalıma neden
olan memurlarfa ılgıh kanun hukmun-
de kararnameyı "son çare" olarak TB-
MM Ve getırmevı planhyor Cumhur-
başkanı Ahmet Necdet Sezer' ın anaya-
sada bellı bır sure olmadığı ıçın
KHK'yı ımzalamayarak "bekfetme"
olasılıgmı hesaplayan hukumenn, Mec-
lıs seçeneğmden once, Koşk'ü "zorla-
ma" taktığı ızleyeceğı belırtıhyor
Başbakan BüİentEcevit'ın, sert çıkı-
şı ve "devlet krizi çıkar'" yönündekı
açıklamalannın altında da kamuoyu
baskısı oluşturarak, Sezer'ı KHK'yı
ımzalamaya "zonınlu bırakma" ama-
cmın yattığı kulıslerde dıle getınlıyor
Başbakan Yardımcısı Mesut Yıhnaz
da, Sezer'den KHK'yı ımzalayıp huku-
ka uygunluğu açısından da Anayasa
Mahkemesı'ne gondermesmı ıstedı
Hûkümetm, memurlarla ılgılı karar-
nameyı, değışıklık yapmadan gerekçe-
lenyle yemden Sezer'e gönderme ka-
ranna ılışkın tarüşmalar süruyor
Hukumet, Sezer'ın, kararnameyı
köşkte tutma olasılığına karşılık,
"MecBs'inolağanüstti toptanması" da-
hıl çeşıtlı seçeneklen değerlendınyor
Hûkümetm, bu çerçevede, Sezer'e 15
günluk sure tamdığı ıfade edılıyor
Sezer bu süre ıçınde kararnameyı
ımzalamaz ya da yemden hükumete
göndenrse hükumetın, "Mecfis" yolu-
nu denemek zorunda kalacağına ışaret
edüıyor KHK'nm, Köşk'e yemden
göndenlme gerekçesım yazmakla gö-
revlendırılen Devlet Bakanı Yüksd Ya-
krva, geçmış donemde, cumhurbaşkan-
lanmn KHK'yı hukümete ıadelenne
ılışkın bır uygulama bulunmadığını
söyledı
varhğını koruma, kendı
anayasal düzenıne yone-
len tehlıkelere karşı ön-
lem alma hakkı olduğu
vurgulanacak
Gürel, Bal ve Yalo-
va'dan oluşan komısyonca
hazırlanacak gerekçe önu-
muzdekı pazartesı gunü-
ne yetıştınlecek Komıs-
yonun yann gerekçeye
son şeklını vermesımn ar-
dından KHK pazartesı gu-
nu Köşk'e göndenlecek
Cumhurbaşkanı Sezer
ıse KHK'yı gen gönder-
me gerekçesınde, anaya-
sanın ıkıncı kısmının bı-
nncı ve ıkıncı bölumlenn-
de yer alan temel haklar,
kışı haklan ve odevlen ıle
dordüncü bolumunde yer
alan sıyası haklar ve ödev-
lenn KHK ıle duzenlene-
meyeceğmı vurgulamıştı
Sezer'm gerekçesmde şu
gorüşeyervenlmışü "EH-
sipün suç ve cezalan, ana-
yasamn suç ve cezalara
ilişkin esaslar başukh 38.
maddesı kapsamındadır.
Bu madde, anayasanuı
ikinci kısmının kişinin
haklan ve ödevleri başhk-
h ikinci bötûmünde ver al-
ması nedenrvle91. madde-
deki yasak alan kapsamı-
na girdiğinden dısipun suç
ve cezalannın KHK'lerle
düzenlenmesi olanaksız-
dır."
Sezer, duzenlemenın
ancak yasa ıle yapılabıle-
ceğıne dıkkat çektı Cum-
hurbaşkanı, gorüşunü ba-
zı Anayasa Mahkemesı
kararlanyla da destekledı
Sezer'm gerekçesınde,
1988 tanhh Sağlık Hız-
metlen Temel Yasası'na
ılışkın başvuru ıle KİT
Personel Rejımım Düzen-
leyen KHK ıle ılgılı Ana-
yasa Mahkemesı'mn ka-
rarlan ammsatıldı
Muhalefetten hukümete uyarıANKARA (Cumhuriyet Büro-
su)-Muhalefet parhlen ve memur
konfederasyonlan, kararname bu-
nalımında Cumhurbaşkam Ahmet
Necdet Sezer'e destek verdıler
FP Genel Başkanı RecaiKutan,
Başbakan Bülent Ecevıt'ın 12 Ey-
lul oncesıyle çelışen yaklaşım ser-
gıleyerek basbcı anlayışı temsıl
ettığmı, bunun hûzün vencı oldu-
ğunu soyledı Ecevıt'ın, KHK'nm
Sezer tarafindan gen göndenlme-
smden sonra genlımı tmnandırdı-
ğını kaydeden Kutan, "Hükümet
banşı koruvacağma, tam tersi bir
tavır içinde. Hükümet ortaklann-
dan ıkı tanesu bugüne kadar nas-
yonal sosyalıst göruşu temsil eden
bir yaklaşun sergilenıışlerdır. An-
cak bir suredir demokratik bir ta-
VTriçindeki Mesut Yılmaz'ın nasıl
aym göruşu savunduğunu anlaya-
bümiş değüim" dedı Cumhurbaş-
kam'nın anayasada behrtılen go-
rev ve yetkılen çerçevesmde dav-
randığını belırten Kutan, "Tam de-
mokrasiden, hukuk kurallann-
dan. insan haklarmdan yana zih-
niverle baskıcı, statûkocu zihniyet
arasında mucadele yaşanmakta-
dn-. Cumhurbaşkanı Sezer, davra-
tuşlanyla hukuktan, demokrasi-
den ve insan haklarmdan yana ol-
duğunu ortaya koymor. Hüküme-
ti uyanyonız; gerilimi nrmandır-
maktan vazgeçsinler" dıye konuş-
tu
Hukumetm TBMM'yı olağa-
nustu toplantıya çağırmasını ıste-
yen Kutan, "Gözlerikesiyorsa,yü-
rekleri yetiyorsa Mecfe'i olağanüs-
tü toplantıya çağırsınlar. Ancak
Medis'ten böyiesme antidemokra-
tik bir yasayı kesin olarak çıkara-
mayacaklardır" dedı Kutan, "hü-
kümet ve Köşk arasmdaki geriB-
min bir devlet krizine yol açacağT
yorumlanmn anımsatıhnası uze-
nne, "Kriz, olsa olsa hükümeti ü-
gOendirir, Cumhurbaşkanı ik ala-
kası yok. Cumhurbaşkanı, TB-
MM çoğunluğuyla seçilmiş, milli
iradeyi temsUen orada bulunan bir
kişidir. Bir kriz varsa bu hüküme-
tin kendiicindedir" karşılığını ver-
dı
FP Genel Başkan Yardımcısı
Temel Karamollaoğlu da duzenle-
dığı basm toplantısmda, hukume-
tı "zorbahkla ve aşiret, hatta ve çe-
te anlayışıyla hareket etmekle"
suçladı Karamollaoğlu, Ecevıt m
"Devlet katilkre. hamlere maaş
ödemek zorunda kalryor" dedığı-
nı belırterek "Eğerdurumböyley-
se bu, hükümetin aczinin ifadesi-
dir. Kanunlan uygulayamadıkla-
ruun göstergesidir" dedı
DYP Genel Başkan Yardımcısı
Mehmet Afi Yavuz, hukumetm
madımn hem Cumhurbaşkanlığı
makamı ıle hukumet ılışkılennın
tıkanmasına, hem Cumhurbaş-
kanlığı'nın yıpratılmasına neden
olduğunu soyledı Yavuz şugoruş-
len dıle getırdı
"Toplumun bütün kesimJerini
siyasi istikrar bozuhnasm dive sus-
turanlar,şimdivar olduğunu iddia
ertikleri istikran kendJerı sabote
etmektedirier. Hükümet, mevcut
yasa hükmü varken neden karar-
name peşinde koşuyor? Doğrusu
bunu anlamak mümkün değiL
Cumhurbaşkanı'run KHK'yı geri
çevirme vetkisi anayasaya uygun-
dur. KHK yasa gibi düşunülerek
ısrarda fayda yoktur. Çunkü ana-
yasada cumhurbaşkannnn görev-
leri arasında KHK'leri yasalar gi-
bi ikinci defada imzalama zorun-
luluğu yoktur."
Kamu-Sen Genel Başkanı Re-
sul Akay, hükumetın, KHK'nın
Cumhurbaşkam'na aynı şeklıyle
sunuhnası yönûnde aldığı karan
eleştırerek şunlan soyledı
"Hükümet şimdi de ülkede hiç-
bir mesele yokmuş gibi, kamu gö-
revUlerini sorgusuz sualsiz, savun-
masızbir biçimdeihraç edebflmek
icin KHK hazırhyor. Hükümetin
ha/ırladığı bu karamamenin
onay lanması icin Cumhurbaşkan-
lıği makamma baskı yapmasmı
esefle kınıyor ve manidar buluyo-
ruz."
Enerjı Yapı Yol-Sen Genel Baş-
kanı Cengiz Faydah, bunalım su-
recmm hukuksal ve sıyası bır
skandala donüştuğunu soyledı
Hukumetm oyun ıçmde oyun oy-
nadığını savunan Faydah, şu go-
ruşlen kaydettı
"Cumhurbaşkam'nm iade etme
gerekçesinde gorûlduğü gibi, ana-
yasanın 128. maddesindekamu ça-
hşanlanmn özlük ve sosval hakla-
nnın düzenlenmesuun yasalarla
yapdacağı belirtilmistir. Dolayısry-
la kamu çahşanlaruun işe ahnma-
sı, özlükvesosyal haklanmn beSr-
lenmesi ve işten çıkanlmasuun ne
şekilde yapüacağı yasalarla beür-
lenmelidir. Kaldı ki bu yasalar
mevcuttur.'*
Hukumetm kamu çalışanlanmn
sendıkal hak ve ozgurlukler ıçın
yaptığı eylem ve etkınlıklen de bu
kapsamın ıçıne ahnaya çalıştığını
belırten Faydah, "Hükümetin
amacL sendikal hak ve ozgurluk-
ler ıçın mucadele verenlen ve on-
lann örgüdenni devre dışı bıraka-
rakonlara sakhrma,yoketme hak-
kmı elde ermektir" dedı
Kararnamenın, MHP'lı bakan-
lann keyfı atama, surgun ve kad-
rolaşmasını kolaylaştıracağma
dıkkat çeken Cengiz Faydah, yet-
kı yasasmı çıkarma gerekçesi olan
"kamu çahşanlannın ucret denge-
sizüği'" konusunda hukumetm hıç-
bır adım atmadığma dıkkat çektı
Memur-Sen Genel Başkanı
MehmetFatih Uğurtu, hûkümetm
KHK'yı Cumhurbaşkam'na mat-
la gen gondermesmı hukuk adına
yadırgadıklannı belırttı Uğurlu,
"Hükümet eğer devletin varhğmı
içine sindiremedikleri memurian
tespit etmişse mevcut kanunlar
açıknr ve derhal onlan gorevden
uzaklaşürmahdır" dıye konuştu
APD
Ataturkçu Duşûnce Derneğı
(ADD) Genel Başkanı HaBl tbra-
him Çeük ıse anayasanın ılgılı
maddelen gereğı Cumhurbaşka-
m'nm kararnameyı ımzalamak
zorunda olduğunu savundu Çe-
lık, "Cumhurbaşkam gerekirse
kararnameyi Anayasa Mahkeme-
sı'ne yollayabilir. Ancak Tûrki-
ye'de başkanhk sistemi yok" dedı
Çelık, Islamcı akımlann onlene-
bılmesı ıçm 163 maddenın gen
getınlmesı ve 312 maddemn ıçe-
nğımn sertleştınlerek şenatçı kal-
kışmamn engellenmesı gerektığı-
nı soyledı
Eskı mılletvekıh Doç Dr Tür-
kan Ankan, yaptığı yazılı açıkla-
mada "Ne yazık ki hükümet ana-
yasayı dikkate ahnadan KHK ha-
zuianuş, bir krizeneden olnıuştur.
Hükümet KHK ile anavasayı del-
diğinin farkında mıdır? Bunun
'Anayasa bır defa delınırse ne
olur' anlayışından kanımca hiçbir
farkı yoktur. 'Hukuk devletı mı-
yız, değıl mıyız'; önce bunun üze-
rinde duşünmemiz gerekü-" dedı
G U N D E M MUSTAFA BALBAY
I Baştarafı 1. Sayfada
nen kararnamenın arkasında duran en kararlı kışı
Ecevıt Bu davranış bıçımını "kesın doğru" olarak
ele aldığımızda şu gorunum ortaya çıkryor
1 - Ecevrt ırtıca eğılımlenne fıyı huylu-kotu huylu dı-
ye ayırmaksızın), hiçbır şekilde odun venlmemesı ge-
rektığını duşunuyor Devlet kadrolan ıçınde bu tur kı-
şıler varsa bır an once temızlenmesı gerektığını savu-
nuyor
2- Mevcut yasal onlemlen yetersız buluyor Işlem-
lenn hızlanması ıçın 1997 de yapılan yasa hazıriığının
kararname olarak ıvedılıkle çıkmasını ıstıyor
3- 28 Şubat surecınde "bınncı ıç tehdıt" olarak al-
gılanan ırtıcanın bır an once tehlıke olmaktan çıkanl-
ması ıçın askerierie paralel bır yaklaşım ıçıne gınyor
4- Irtıcayla mucadele yolunda gerekirse Koşk'le
koprulen dahı atabıleceğını gostenyor
Ecevrt, elbette laıklık konusunda hassas, ama ya-
kın geçmışte kamuoyu onunde sergıledığı tutum, yu-
kanda sıraladığımız gorunumle ortuşmuyor
lakıyye de zamanla ıçtenlığe donuşebılır" dıyen
Ecevıt neden ırtıcayla mucadele ıçın zamana karşı ya-
nşır bır yaklaşıma gırdı'
Bu soruya şu karşılık da venlebılır
Kardeşım sız de hamama gıder kurna beğenmez-
sınız, duğune gıder zurna beğenmezsınız Yıllardır ır-
tıcadan yakınırsınız, bununla başa çıkacak bır karar-
name hazırtanıyor, derdınız ne'
Derdımız şu
Mevcut yasalarla yapılabıleceklen yapmayan bır ık-
tıdann, bu acelecılığı dayatmacılığı ve "hukuk arka-
dan gelsın" yaklaşımı bıze samımı gelmıyor'
Bu çelışkıler ortamında bır soru soralım
- Acaba, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'ın,
sade davranışıyla başlayan, YÖK e karşı tutumuyla
devam eden kamuoyu onunde guç kazanma surecı-
nı kesmek mı soz konusu'
Köşk-hükumet knzı geleneği
Konuya bıraz daha genel baktığımızda şu durum or-
taya çıkıyor
Turkıye'de Koşk-hukumet çekışmelen geleneksel
hale geldı1
Yakın tanhımız bunun sayısız orneklenyle dolu
Cumhurbaşkanı Evren'le Başbakan Özal Cumhur-
başkanı özal'la Başbakan Mesut Yılmaz ve Süley-
man Demırel, Cumhurbaşkanı Suleyman Demırel'le
Başbakan Tansu Çıller ve Necmettın Erbakan bır-
bınnden ılgınç çelışkı orneklen verdıler
Cumhurbaşkanı Demırel'le Başbakan Ecevıt'ın dı-
yaloğu ıse "olağanustu yoğunluk" knzı olarak yorum-
lanabılır Ecevıt'ın, "Demırel, başJıbaşınabıristikrarun-
survdur O gıderse istikrar da gıder, seçmezsenız ıkı
adım sonrasını duşunun" dıyecek kadar ılen grtmesı
de ayn bır knz oluşturmuştu
Bu kez daha farklı bır durumla karşı karşıyayız
Knzın görunurdekı merkezını oluşturan konu, Tur-
kıye'nın alt etme surecıne gırdığı ırtıcayla ılgılı
Ecevıt, "Laıklığı korumak ıçın olağanustu çaba har-
camak ıstıyorvm" dıyor*
Sezer, "Laıklık konusunda ben de en az senın ka-
dar hassasım Buradakı variık nedenımın başında bu
gelıyor Ama duzenlemeyı kararnameyle değıl kanun-
la yap "dıyor
1
Ve devletin tepesındekı ıkı kışı bu yuzden karşı kar-
şıya gelıyor
Nasıl kı AB'ye gırelım derken bırbınmıze gınyorsak,
laklığı koruyalımdıyen çağdaş ınsanlar da bırbınne gı-
nyoH
Bu durum ırtıcadan başka kımsenın ekmeğıne yağ
surmez
Ecevıt'ın bılmedığımız başka bır amacı yoksa, knzı
tırmandırmaması gerekır
Sezer'ın de "salt hukuk adamı" kımlığı Çankaya'yı
doldurmaya yetmez Bu ılk knzden ders çıkarması ve
"makamsal buyukluğun" geregını yenne getırmesı ge-
rekır Cumhurbaşkanı Başbakan'ın ustundedır
Irtıcacılar gobek atıyor Laıklığı savunanlar ıkıye bo-
lunmuş
Kararnamecıler, kanuncular
1
Ecevıt'ı "samımıyete" Sezer'ı "hassasıyete" çağı-
nyoruz
1
balbay@cumhunyet.com.tr
Nazilerle 'mobiF
mucadele arayışı
I Baştarafı 1. Sayfada
lık bır ınceleme gezısı-
ne çıkacağı bıldınldı v e
bu sureç ıçmde yenı ka-
rarlar alınabıleceğı vur-
gulandı Federal \ûe
Bakam Christine Berg-
mann'ın eyaletler ıle bu
konularda yapılan go-
rûşmelenn sürduğu yo-
lunda geçen günlerde
yaptığı bu- açıklama, bu
hesaplann varlığına ka-
mt olarak gostenldı
Federal Adalet Bakan-
lığı'nm, NPD'nm kapa-
tılmasına yönelık taleple-
n ınceledığı, bu konuda
kesın bır karar vermenın
guç olması nedenıyle
yanlış bır adım atmaktan
çekmdığı belırtıldı Ber-
lın'de Federal Içışlen Ba-
kanlığı ıle eyalet ıçışlen
bakanlıklannın bırlıkte
oluşturduğu özel bır ko-
mısyon, dun (cuma) bır
çahşma başlatarak, muh-
temel bır NPD yasağınm
sonuçlan ıle hukuki ola-
naklan ıncelemeye aldı
Federal Adalet Bakanı
Herta Daeubler-Gmehn
NPD ıle ılgıh olarak "Bır
olanak bulursak elbette
yasaklayacağız" derken,
bunun aşın sağla muca-
delede yegâne yontem
olmadığını da sozlenne
ekledı SPD'lı kadın ba-
kan, tntenıet'tekı aşın
sağ yuvalarla mucadele-
nm uluslararası boyutlar-
da surduruleceğmı bıl-
dırdı Ana muhalefettekı
CDU/CSU'nun Meclis
Grubu Başkanı Friednch
Merz ıse NPD'nm kapa-
tılması ıçm elde yetenn-
ce kanıt bulunduğunu sa-
vundu ve bu doğrultuda
derhal harekete geçıhne-
smı ıstedı
Federal Anayasayı Ko-
ruma Orgûtu Başkanı He-
inzFromm, NPD'nm
yasaklanmasıyla ılgılı ta-
lepler üzennde ıyı duşü-
nülmesı gerektığını kay-
dettı Hukukenbırçoken-
gel bulunduğuna dıkkat
çeken Fromm, bu partı-
mn demokratik sıstem
duşmanlığının kanıtlany-
la ortaya çıkanlması gere-
keceğını, yasağın Anaya-
sa Mahkemesı'nden don-
mesı halmde bu aşın sağ-
cı partının kamuoyu gö-
zûnde "temizkagKhahnış
olabileceğini'' savundu
Fromm ulkede şıddet
kullanmava hazır 9 bın cı-
vannda aşın sağcı mılıtan
bulunduğunu bıldırdı
Doğudakı Eısenach'ta
oncekı gece bombalanan
bırTurk eaıtdonerbufe-
sı onunde çok sayıda Al-
man polıtıkacı ve kentlı
uyan nobetı tuttu
Olayla ılgılı soruştur-
ma surerken, Ahnan-
ya'da faalıyet gosteren
Almanya Yabancılar
Mechslen Bırlığı Başka-
m Murat Çakır, yabancı-
lann gunlük hayatlann-
da sureklı rahatsız edıl-
dığmı hatırlattı Alman-
ya'dakı Turk Vatandaşla-
n Konseyı de bır bıldın
yayunlayarak polıtıkacı-
lan goreve çağırdı ve ya-
bancılara yönelık saldın-
lann tehdıt edıcı boyut-
lar kazandığını hatırlattı
Orduda da saptanan
aşın sağ kaynaklı olayla-
nn, toplumdakı gehşme-
lere paralel olarak artış
gösterdığı belırtıldı