Katalog

/ % JSMTKESİNTttZHlZMET ' f M SMrMKKKtmPTC / / # SJUIÜYHJKMBULO A / 4 * SMT KfOP Sf»tff flUHUâ Av f sMrnıumf rtnPMnşı Otedıgınız kıtabın adını, kredı kartıntzın numarası \e son kuîlanma tanhı ılc bırtıkte bıldınn. kıtap evınızde olsun Adınızı soyadınızı ve telefon numaranızı da bıldırmeyı unutma>ın C>e degılsenız. dılersenız üye de olun ya da üvelığınızı >enılevın HER İŞLEM BİR TELEFO,NLA:02I2 514 01 96 Cumhuriye Cumhuriyet INTERNET'TE www.cumhuriyet.com.tr www.cumhuriyet.com 76. YIL SAYI: 27240 / 250.000 TL (KDViçinde) KURUCUSU: YUNUS NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: NADİR NADİ (1945-1991) 6 MAYIS 2000 CUMARTESİ U M H U R î GOGOL î N K Ü Ü R M î TARAS BULBA Rusçadan çeviren: Mehmet Özgül Rus dilinin en büyük birkaç yazarından biri olan Gogol'ün önemi, yalnızca yapıtlarından değil, yazına soktuğu yeni konulardan ve sonraki Rus yazarları üzerindeki etkisinden de kaynaklanır. Gogol'ün bu etkisini Turgenyev "Hepimiz Palto'dan çıktık" diyerek doğrulamış, Dostoyevski de bu goruşe katıldığını belirtmiştir. Ukrayna'da doğan Gogol, yurdunun özelliklerini, ruhunu daha çok küçük yaştayken ozumsemiş ve bu etki butün yaşamı boyunca sürmüştür. Nitekim birçok yapıtı -bu arada "Taras Bulba" da- Ukrayna'nın yerel ozelliklerıyle örülmüştür ve Ukrayna'ya duyduğu buyuk sevgiyi yansıtır. 1835'te yayımlanan "Mirgorod Oyküleri"nden biri olan "Taras Bulba" Zaporojye Kazaklarının yaşamını ve savaşlarını konu eder. Yiğit Kazak kocası Taras Bulba ile oğullarınm öyküsünden bir bozkır ve yiğitlik güzellemesi yaratan yapıt, kimine göre gerçekçi bir romandır; kimine göreyse, coşumculukla gerçekçilik arasında gidip gelmektedir ve bunun için bir başyapıttır. Salı günü Cumhuriyet le birlikte... DENÎZ GEZMÎŞ'ÎN OYKÜSÜ , 25 yıllık yaşamını gözaltı, tutuklanma ve kaçak olduğu anlar da dahil haksız gördüğü her olaya karşı mücadele etmekle geçirmişti. Yapoğı eylemler sonunda ismiyle konuk olmadığı ev kalmamıştı. Bir baluyorsunuz üniversite reformu için işgal başlatmış, bir bakıyorsunuz siyasi iktidan Atatürk'e şikâyet etmek amacıyla Samsun-Ankara yürüyüşünde, bir bakıyorsunuz sosyalizmin sorunlannı bir panelde tarüşıyor, bir bakıyorsunuz ABD Büyükelçisi Kommer'i protesto eyleminde gözaltına alınmış, bir bakıyorsunuz Beyazıt Meydanı'nda polisle çatışıyor... eniz, çocukluğunu şöyle anlanrdı: "1947 senesinde Ankara'nın Ayaş ilçesinde doğdum. Babam ben doğduğum senelerde Ayaş'ın bir ilkokulunda öğretmenlik vapıyordu. O zaman ve şimdi gerek ofcnadığı için merak edip babamın hangi okulda öğretmenlik yapoğını öğrenmek istemedim. Dana doğrusu ben 6 aylıkken Ayaş'tan ayrüdığımız için eski durumu pek hatırlarnıyorum. Ben hayata geldikten sonra babam Sıvas'a nakledilmiş. Sıvas'ın kaza ve köylerinde ilköğretim müfettişi olarak görev yapmış. llkokulu Sıvas'ın Yıldızeli kazasındaki okullardan birinde okudum. Sonra Sıvas'a nakledildik." D,'eniz, THKO hareketi kurulduktan sonra, üniversitede yaşanan ilişkilerle alay ediyordu. Hatta, Dev-Genç Marşı'nı değiştirmiş, şöyle söylemeye başıamıştır: "Hey Dev-Genç'li Dev-Genç'li Forum vakti yaklaşu Al kızını tak koluna Haydi koş gel foruma." Turhan Feyizoğlu'nun yav dizisı Yarın Cumhuriyet'te TBMM, 3. turda Türkiye'nin yeni Cumhurbaşkanı AhmetNecdetSezer'i 330 oyla seçti Çankaya'da yeni dönem533 mllletveklli katlldl Anayasa Mahkemesi Başkanı Ahmet Necdet Sezer, 3. tur oylamada 330 oyla Türkiye Cumhuriyeti'nin 10. cumhurbaşkanı seçildi. 533 milletvekilinin katıldığı dûnkü oylamada Yalçıntaş 113 oy alırken, Devlet Bakanı Sadi Somuncuoğlu 43, Rasim Zaimoğlu 24, Mail Büyükerman 7 oy aldı. 8 milletvekili boş oy kullandı, 8 oy da geçersiz sayıldı. Ortaklar ylne flre verdi oyiama sandalye sayılan 352'ye ulaşan ortaklann Sezer'e firesiz destek vermediğini ortaya koydu. FP'lilerin, ilk iki turda Nevzat Yalçıntaş'a verilen oylann 3. turda Sezer'e kayacağı savlan da doğru çıkmadı. FP'li Yalçıntaş'ın, parti grubunun büyük çogunluğunun oyunu aldığı ve oylannı yaklaşık iki kat arttırdığı dikkati çekti. SEBAHAT KARAKÖYUN EMİNEKAPLAN ANKARA - Anayasa Mahkemesi Başkanı Ahmet Necdet Sezer, TB- MM'de gerçekleştirilen 3. turda 330 oy alarak Türkiye Cumhuriyeti'nin 10. cumhurbaşkanı seçildi. Sezer, 3. turda seçilmek için gerekli olan 276 oyu aş- masına karşın, FP'nin sözünü tutma- ması nedeniyle 400 oya ulaşabileceğı beklentisi gerçekleşmedi. Sezer, 1982 Anayasası'nın halk oylamasıyla kabu- lüyle cumhurbaşkanlığına seçılen Ke- ıun Evren'den sonra, Meclis dışından bu göreve gelen ıkınci kişi oldu. Baş- bakan Bûlent Ecevit, oyiama sonuçla- nnı değerlendinrken "TBMM'nin çok başanlıbir demokrasisınavi verdiğinr söyledı. Ecevıt, 16 Mayıs'ta görev sü- resi dolacak olan Cumhurbaşkanı Sü- leyman DemireTe "uzun ömfir ve sfl- rekiibaşan" dilerken, Sezer'in çok bü- yük hizmetler vereceğine inandığını vurguladı. Dûn 3. tur oyiama öncesi DYP Kılis Milletvekili Doğan Gûreş yanştan çe- kildi. Güreş, "Çüler'e largm ımsmE" sorusu üzenne, "Kırguıhk duyacak yaşta değüinı. Anu ûzûldüm" dedi. 5 adayın katıldığı dünkü oylamada 533 milletvekili oy kullandı. Sezer 330 oy alarak cumhurbaşkanı seçilirken, kendisini 113 oy alan FP'li Nevzat Yal- çmtaşızledi. MHP'li DevletBakanı Sa- di Somuncuoğlu 43, DYP'li Rasim Za- imoğlu 24, bağımsız Eskişehir Millet- vekili Mafl Bûyükerman 7 oy aldı. 8 milletvekili boş oy kullandı, 8 oy da geçersiz sayıldı. Sezer, parlamentoda temsil edilen 5 siyasi parti liderinin "imza garantisiy- le" aday gösterilmesine karşın, Tiırgut Özal ve Süleyman Demirel gibi ancak 3. turda seçilebildi. Bunda muhalefet partüerinin 'iktidantestetme" adı al- tında, kendi adaylannı ya da Meclis içinden diğer adaylan destekleme tak- tiği önemli rol oynadı. llk iki turda TB- MM içinden bir adayın oylanmn arttı- nlması ve Sezer'in 3. turdada seçilme- si önlenerek, son turda TBMM içinden bir adayla yanşması hesaplan yapıldı, TBMM'deki o\ lamanın tamamlanmasmın ardmdan TBMM Başkanı Vekfli Nejat ArsevenfleBaşkanhk Drvanı'oda yer alan üyeter mahkemeye gekü. Sezer, Arseven'den mazbatasuu ahrkenfi)tomuhabirierinin seslenişleriyle poz akh. (AA) ancak bu hesaplar tutmadı. Oyiama, sayılan 352'ye ulaşan or- taklann Sezer'e firesiz destek verme- diğini ortaya koydu. FP'lilerin, ilk iki turda Yalçıntaş'a venlen oylann 3. tur- da Sezer'e kayacağı savlan da doğru çıkmadı. FP'li Yalçıntaş'ın FP grubu- nun çoğunluğunun oyunu aldığı ve oy- lannı iki kat arttırdığı dikkati çekti. Başbakan Ecevit, oylamanın ardın- dan yaptığı açıklamada, Meclis'in çok başanlı bir demokrasi sınavı verdiğini belirterek partilerin şimdiye kadar gö- rülmemiş bir uzlaşı sergilediklerini, milletvekillennın de özgür iradeleriy- le oylannı kullandıklannı savundu. MHP hden Devlet BahçeK, "H^ırü olsun. TBMM'nin iradesiyle Türkiye Cumhuriyeti'nin 10. Cumhurbaşkanı secflmiştir. Uzlaşma kûltûrünün, birfik ve dayanışmanın güzel bir örneği sergi- lenmiştir" dedi. FP'de raliatSIZİIk Oylamanın ardmdan Başbakan Bülent Ecevit ve Başbakan Yardımcısı Devlet Bahçeli Sezer'i kutlama mesajlan yayımlarken ilk iki rurdaki firelerin 3. turda azalacağını ve Sezer'in oylanru önemli ölçüde yükselteceğini savunan FP yönetimi, sonuçtan rahatsız oldu. FP lideri Recai Kutan'ın, ikinci turdan sonra milletvekillerine yaptığı açık telkin işe yaramadı. Sezer'in konusması 'Tarafsıdıktan ödün vermem' # Cumhurbaşkanlığı'na seçılen Ahmet Necdet Sezer, oylamanın ardmdan yaptığı konuşmada, yeni dönemin çerçevesinı çizdi. Sezer, 'anayasaya mutlak bağlılık, demokrasinin olmazsa olmaz koşulu laiklik, tarafsızlık ve kamu harcamalannda tasarruf'tan ödün vermemeyi en temel görevleri olarak açıkladı. • 4. Sayfada AB Komisyonu Başkanı 'Adaykksüreci olumlu etkilenirJ # Sezer'in cumhurbaşkanı seçilmesinin Türk dış politikasını nasıl etkileyeceği diplomatik çevrelerde tartışılıyor. Oylamanın ardmdan yeni cumhurbaşkanını ilk kutlayanlardan biri Avrupa Komisyonu Başkanı Romano Prodi oldu. Prodi, Sezer'in hukuk devletine ve parlamenter demokrasiye olan bağlılığının, Türkiye'nin AB'ye katılım sürecini olumlu etkileyeceğini belirtti. • 4. Sayfada ilk ıkı turdaki firelerin 3. turda aza- lacağını ve Sezer'in oylannı önemli öl- çüde yükselteceğini savunan FP yöne- timi, sonuçtan rahatsız oldu. FP Genel Başkanı Recai Kutan'ın, ikinci turdan sonra milletvekillerine yaptığı açık tel- kın ışe yaramadı. Kutan sonucu değer- lendırken Sezer'in demokratıkleşme ve hukuk devleti konusundaki yaklaşım- larından övgüyle söz etti ve seçılmesin- den memnuniyet duyduğunu söyledi. ANAP lideri Mesut Yıhnaz "Hayu-- h ofeun" demekle yetindı ve daha son- ra değerlendirme yapacağını bıldirdı. DYP lideri TansuÇüler, 300'ün üze- rinde oyun önemli bir rakam olduğunu belirterek, "Liderler bu konuda kflit- lendi" değerlendirmesi yaptı. Çiller, U AB konusunda kenetienmiş bir parla- mento var. Sayuı Sezer, çok ivi bir açı- fam sağlayabilu; sonuca ıımuUu bakıyo- rum" dıye konuştu. 'DÎK OTURAN' CUMHURBAŞKANI • 5. Sayfada ANAYASA MAHKEMESİ BAŞKANLIĞIİÇÎN KULÎSLER BAŞLADI • 5. İDALETBAKANI'NDAN YARGIÇ VE SAVCILARA UYARI Çakır görevden ahııclı # tstanbul DGM Başsavcısı Oktar Çakır, aranan kanun kaçağı işadamı Meük Giray ile aym araçta geçirdiği trafik kazasımn ardından yürütülen soruşturma çerçevesinde görevinden uzaklaştınldı. 'Beyaz BMW' kazasımn ardından su yüzüne çıkan karanlık ilişkiler, 'işadamı-mafya, elebaşı-başsavcı' bağlantılanna yöneliyor. # Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk, Giray'ın, Sedat Peker için cezaevine haftada 40-50 koyun, müzik seti ve buzdolabı verdiğinin ortaya çıktığmı açıkladı. Adalet Bakanı Türk, gazetecilerin konuya ilişkin sorusunu "Cumhuriyet Başsavcılığı ve hâkimlik, en önemli görevlerdir. Bu insanlann ilişkilerinde, özellikle işadamlanyla ilişkilerinde son derece dıkkatlı olmalan gerekir" şeklinde yamtladı. • 3. Sayfada DANIŞTAY'DAN ELEKTRİK İPTALl B& Sayfada BLAIR'E YEREL SEÇÎM DARBESÎ Û11. Sayfada FENERBA» ĞÎ7GENÇLERBİRLİĞÎ'NE 3-1 YENİLDİ _ ^ = MSpor'da sss. OOLAH Oûn ıcek. 2.700 »1J1N oDS.5O6.00O OoceKt 5 57S.0PO GUNCEL CUNEYT ARCAYUREK Ç K Jankaya Uzerine üçük Bir Ufuk lUru Katıldığım Siyaset Meydanı'nda söze başlarken Atatürk'ün elini iki kez öptüğümü söyleyince, birkaç metre karşımda duran Ali Kırca'nın dudaklannda bei- li belirsiz bir gülümseme dolaştı. r NezamandaJya(100. yaş)diyeceğimi araştıran ala- mArkasıSa.8,Sü.l'de İMAYIS'TAİMZAYAAÇILANMETNEÎLGÎ BÜYÜK Ortak mücadele çağrısı # Sosyolog Pierre Bourdieu tarafindan 1998'de, Fransız işçi hareketinin ardından kurulan Raison D'Agir (Davranmanın Mantığı) adh kuruluşun inisiyatifıyle, Fransa'da 1 Mayıs'ta imzaya açılan bir manifesto, uluslararası bir dayanışma ağının kurulmasmı amaçlıyor. Manifesto, başta Fransa ohnak üzere Avrupa'nın hemen tüm ülkelerinden yüzlerce aydm, sendika ve dernek temsilcisi tarafindan imzalandı. ERGtN YILDIZOĞLU LONDRA - Neo-liberahzme ve küreselleşmeye karşı yüksel- meye başlayan toplumsal hare- ketlerin geliştirihnesi, güçleri- nin birleştirilmesı, eşgüdümle- rinin sağlanması; ortak müca- dele projelennin, hedeflerinm oluşturulmasına ilişkin çabalar artıyor. Sosyolog PierreBourdi- eu tarafindan 1998'de, Fransız işçi hareketinin ardından kuru- UArkasıS.8,Sû.3te 4. Dikkat! Ecemiş fayının hareket zamanları C İstanbul'da deprem _ olasılığı 4? Üstünlük kurma taktikleri^ evrîm geçîriyorTt* Aflcol, l<arâcîger ve~ bedenimiz... 4, Yapı denetimini kim denetleyecek? C Gerçek ve İnternet W Mayıs ayında gökyüzü GUNDEM MUSTAFA BALBAY Çankaya Kriterleri. Bugün Cumhuriyet 1e birlikte. Aylardır gündemin ilk sjraJanndan inmeyen cuTnhur- başkanlığı seçlml nlhayet sonuçlandı. Habercilikte sık kullanılan tanımla Türkiye "bir ilki gerçekleştirdı", bir hukukçuyu, Anayasa Mahkemesi Başkanı Ahmet Necdet Sezer'i Köşk'e taşıdı. Sezer'i Meclis seçti, ama daha önce kamuoyu be- nimsedi. Sezer, cıddi bir kamuoyu desteğı ile göreve başlıyor. Desteğin başlıca nedenlennden biri şu: • Arkası Sa. 8, Sû. 8 'de