Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
1.8 ŞUBAT 2000 CUMA CUMHURİYET SAYFA
EKONOMÎ / ekonomi(rt cumhuriyet.com.tr 13
•MF'nhı turlan
siirüyop
• ANKARA (AA)-
Uluslararası Para Fonu
CIMF) heyetinin
Ankara'dakı ıncelemeleri
sürüyor. Heyetin, ekonomik
programda belirlenen
hedeflerle bugünkü
rakamlar arasında
karşılaştırmalar yapüğı ve
programın gerçekleşme
düzeyini saptamaya
çalışüğı bildirildi. IMF
Türkiye Masası Şefi Carlo
Cottarelli'nin de bugün
Türkiye'ye gelerek
çahşmalara katılacağı
belirtildi.
Yunanistan'la
ticaret geHşiyor
• İSTANBUL (AA) - Türk-
Yunan Iş Konseyi Başkanı
Şank Tara, Türkiye ve
Yunanistan arasındaki ticari
ve ekonomik ilişkilerin
geliştirilmesi sonucunda,
bugûn 1 milyar dolar olan
ticaret hacminin 5 yıl içinde
5 milyar dolara
çıkabileceğini bildirdi.
lstanbul Büyükşehir
Belediye Başkanı Ali Müfıt
Gürtuna ve Atina Belediye
Başkanı Dimitris L.
Avramopoulos ile iki
ûlkenın işadamlan, Türk-
Yunan Iş Konseyi'nin
lstanbul'da verdiği davette
bir araya geldi.
Mersin Umam'na
yenitesis
• MERSİN (Cumhuriyet) -
Asya, Avrupa ve Ortadoğu
üçgeni içinde yük trafiğı
açısından stratejik ve
hareketli bir bölgede
bulıman Mersin Lımanı
fttMöeyner Termınali'nin _
açılrçını Ulaştırma Bakanı • -
Enıs Öksûz ile Sağlık
Bakanı Osman Durmuş
yapü. Ulaştırma Bakanı
Oksüz, "tlk olarak
Mersin'de sona eren
demiryolunun Silifke
Taşucu Limanı'na, oradan
da Konya'ya bağlantı
kurularak Anadolu'nun
Akdeniz'e bağlantısını
sağlayacağız" dedi.
Bakkal, markete
güvenmiyor
• ANKARA (AA) -Türkiye
Bakkallar ve Bayiler
Federasyonu Başkanı
Bendevi Palandöken'in
enflasyon ve repoya göre
işlerini yürüten tûm hiper
ve grosmarketlerin,
yayılmacı anlayışla küçûk
esnafi sindirmeye
çalıştığını söyledi.
Palandöken, "Hiper ve
grosmarketler, yarattıklan
görsel ve çevresel kirlilik
ve trafık sıkışıklığı gibi
olumsuzluklarla birlikte,
bakkal esnafinı yok etmeye
çalışırken bugün birden
bire bakkal esnafin sözde
hamısı kesildiler. Ancak
bakkal esnafi, bu yeni
oyunun farktnda" dedi.
Deprem kredisi
gefiyor
• İZMİT (AA) - Avrupa
Konseyi Kalkınma
Bankası'nın Türkiye'ye
saglayacağı 300 milyon
Euro tutanndaki kredinin,
deprem bölgesindekı kaiıcı
konut yapımı ile sağlık
yatınmlan içın kullanılacağı
bildirildi. Bankanın
Finansman Müdürü Rainer
Steckhan, 300 miryon Euro
kredi vermeyi tahahhüt
ettiklerini belirterek kredi
şartlannın hükümetle
görüşüleceğini söyledi.
Kapasite
kullanınıı arttı
• ANKARA (ANKA)-
tmalat sanayiinde kapasite
kullanım oranı ocak ayında,
geçen yılın aynı dönemine
göre çok az yükseliş
gösterdi. DlE'den yapılan
açıklamaya göre geçen yılın
ocak ayında yüzde 71.5 olan
kapasite kullanım oranı bu
yıl ise yüzde 72.1 düzeyinde
gerçekleşti. Ancak, imalat
sanayiindekı kapasite
kullanım oranı Aralık
1999'da yüzde 75.5 olmak
üzere ocak ayından daha
yüksek gerçekleşmişti.
Dünya fiyatlanndaki artışın, istikrar çabalarını olumsuz etkileyebileceği belirtiliyor
Enflasyona petrol dopingi• Uzmanlar, hükümetin
petrol fiyatlanndaki son
9 aylık yükselişi iç piyasaya
yansıtmamak için ATV'yi
düşürdüğüne, ancak artışın
sürmesi halinde dengeleri
altüst etmesinin kaçınılmaz
olduğuna dikkat çekiyorlar.
EkooomiServisi- Hızlı yükse-
lişini sürdüren petrol fiyatlannuı
yüksek enflasyonla mücadele eden
ve yılda 30 milyon ton ithal eden
Türkiye'yi olumsuz etkilemesin-
den endişe ediliyor.
Sanayiciler enflasyonla müca-
delenin başladığı dönemde fiyat-
lann yükselmesini "talihsizük"
olarak nitelerken hükümetuı son
9 aylık yükselişi iç piyasaya yan-
sıtmamak ıçin Akaryakıt Tüketim
Vergisi'nı (ATV) düşürdüğüne,
ancak sürmesi halinde dengelen
altüst edeceğine dikkat çekiliyor.
Merkez Bankası Başkanı Ga-
zi Erçel de dün yaptığı toplantı-
Fiyatlar siyasete endeksli
VaıifTfSblSj Günto*ûreton!
tmHyontarilj\m
Tırmanış
sürüyor
1973 1978 1983 1988 1993 1998
H a m
159«™
petrolün ;***;
fiyatı ">
Ş M N M H T A E E K A O Ş
da, 27 Mart'ta OPEC ülkelerinin
yapacağı toplantıda üretim kısıt-
laması karannın kaldınlması ve fı-
yatlanndüşmesinin beklendiğini
bildirdi. Hazine Müsteşan Setçuk
Demiralp ise, 15 ay önceki ra-
kamlara göre yüzde 300 artışla
petrol fiyatlannın 9 dolardan 27
dolara çıkmasıyla yaşanan anor-
mal arüşı, progranı başlarken şans-
sızlık olarak nıtelendirdı.
Yetkililer, Petrol thraç Eden Ül-
kelerOrgütü'nün (OPEC) üretim
kısıntısını sürdürmesi ve kış mev-
siminin sert geçmesi nedenıyle
petrol fiyatlannın arttığına dikkat
çekerek bu yükselişin Türkiye gi-
bi ithalatçı ülkelerde enflasyonun
tırmanmasına neden olabileceği
uyansuıda bulunuyorlar. Akarya-
kıtçılar, yüksek fiyatlann yurtiçi
satış fiyatlannı etkileyeceğine ke-
sın gözüyle bakarken Petrol-lş
Sendikası Genel Başkanı Mnsta-
faOztaskın. Türkiye'nuı dığerge-
lışmekte olan ülkelerle, petrol üre-
tıcilerine karşı işbirlığine gitme-
sini önerdi. Öztaşkın, "Her neka-
dar gelişnıiş ülketerin de etkilen-
diği söyİeniyorsa da, petrol, siya-
set aracı baline getirildi ve aslın-
da darbeyi yiyen gelişmekte olan
ekononıiler. Bizim gibi ülkeJerin
kalkuıması istenmiyor.Bualanda
en önemti silah ise petroL Sonuç-
ta her alanda bağunlryız" dedi.
AkaryakıtAna Dağitım Şirket-
leri Derneği (ADER) Genel Sek-
reteri Sıtkı Ergüney fiyatlann 30
dolara çıkmasının yurtiçinde de
karşıhğını bulacağını dile getirdi.
Ankara Sanayi Odası Başkanı Za-
fer Çağtayan bu yükselişi "9 do-
larm mtikamı" dıye nitelendıre-
rek fiyatlann daha fazla yükselme-
mesini umut ettiklerini söyledi.
Akaryakıt Fiyat Isrikrar Fonu
(AFİF) kesintisi, benzin zammı-
nuı pompa fıyatlanna düşük yan-
sunası içın aşağıya çekildı. Bu
arada benzin fıyatlanna bugün-
den geçerli yapılan yüzde 1.5'lik
zamla. Ankara'da süper benzinüı
litresi 560 bin 700 lira oldu.
DLTV^DAHUZURSUZLUK
Japonya kaygılı
ABD tehditkâr
Ekonomi Servisi - Petrol fiyatlannın 1991
körfez knzınden ben ilk kez 30 dolann üzen-
ne çıkışını değerlendiren uzmanlar, fıyatlarda-
ki bu yükselişin Asya"da huzursuzluğa yol aça-
cağı ve ekonomik büyümelerin hızmı kesece-
ği tehlikesuıe dikkat çekiyorlar. Özellikle it-
halatuun yüzde 10'unu petrolün oluşturdugu
Japonya'da yetkililer, uzun bir durgunluk dö-
nemınden sonra başlayan toparlanmanın ener-
ji maliyetlerinin artması ile yeniden sarsılaca-
ğmı belirtiyorlar.
Petrol Ihraç Eden Ülkeler'in (OPEC) 10 ay-
dan ben sürdürdüğü üretımi kısma karannın
bir sonucu olarak yükseüşe geçen petrol fiyat-
lan olumsuz etkilerini Hindistan'da kantyon-
culann grevleri ve Filıpinler'de de huzursuz-
luk ve şiddet olaylan şeklinde kendini göster-
mişti. Petrol fryatlannm ani yükselişinin ardın-
dan ABD Başkanı Bill Ctinton'ın önceki gün
"stratejik petrolrezervleri*'nı kullanabi leceğı-
ne ilîşkın açıklaması ise olaym siyasi boyut-
lannın artabıleceği sinyallerini vermeye baş-
ladı. 199O'lı yıllann başından itibaren petrol
ifhâlartnı giderek arttıran ve 2010 ydındapet-
ro1 ğereksiniminin yüzde 70'i dış ahma bağım-
lı hale gelecek olan ABD'nin körfez kıyılann-
da oluşturdugu depolannda 568 milyon varil
petrolübulunuyor. Ancak bu miktannABD'nin
bir aylık gereksinimine eş olduğu belirtiliyor.
Stratejik Petrol Rezervleri (SPR) diye ta-
nımlanan bu uygulama ilk kez ABD Başkanı
Gerald Ford tarafindan 1973-1974 petrol am-
bargosuna karşı başlatılmış, ilk kez ise 199 l'de
Irak'a karşı başlatılan harekât ile petrol fiyat-
lannuı ani yükselişi sonucu kullanılmışt. Bu
arada ABD Enerji Bakanlığı'nın da bazı pet-
rol şirketleri ile dirsek temaslanna başladığı be-
lirtiliyor. AFP'de yer alan bir habere göre ba-
kanlık yetkililerinin şirketlerle yaptıklan "gfe-
fi" görüşmelerde SPR'lerin birmiktannı bu şir-
ketlere ödünç vermeyi teklif ettikleri ileri
sürülüvor.
'Küçü/derin'protestosu
Birleşmiş Milletler Kalkınma ve Tıcaret Konferansı (UNCTAD) toptao-
tılan, küreseUeşmenin küçük çiftçrvi sanavileşmcnin de babkçıhğı yok
etmesini protesto eden eyiemcûerin gösterileri ile sürüyor. Bu arada ts-
veç Ticaret Bakanı Leif Pagnttskj; üilkesinin. dünyanm en azgefişmiş 48
ülkesinde üretüen mallann hiç bir koşul olmadan gümrüksüz ve kotasız
olarak AB'ye güişi konusunda etinden geleni \apacağına söz verdi
PROTOKOL YAPILDI
îç borçlanmaya
Merkez desteği
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Mer-
kez Bankası ile Hazıne arasında yeniden de-
ğerleme hesabında 1999'da oluşan 1 katril-
yon 510 trilyon lira arünın 1 katrilyon 337
triiyon lıralık bölümünün Hazıne'nin Mer-
kez Bankası'nda bulunan devlet iç borçlan-
ma senetlerine karşılık sayılarak borçtan
düşeceği belirtildi. İki kurum arasmda ya-
pılacak protokolle, 1999 yıl sonunda 22
katrilyon 920 trilyon liralık ıç borç stokun-
da yüzde 5.8'lik azalma olacağı bildirildi.
Hazıne Müsteşan SeJçuk Demiralp, bu ope-
rasyonun iç borç stokunu indireceğini, an-
cak 2000 yılı borçlanma programmı etkı-
lemeyeceğini kaydetti.
Merkez Bankası Başkanı GaziErçeL ban-
kanın 1999 kânndan 242 trilyon lıranın na-
kit olarak 25 Nısan 2000'de yapılacak ge-
nel kurulun ardmdan Hazıne'ye verileceğı-
nı bıldu"di. Erçel, bununuygulanan para po-
lıtikalannı olumsuz etkilemeyeceğini söy-
leyerek Hazine'ye yaklaşık GSMH'nin yüz-
de 1.9'u kadar nakit sağlandığını beluttı.
Fondaki bankalara 2 milyar dolar
ANKARA(Oın*ııriwtBün)M)-Deviet
Bakanı Recep Önal. Tasarruf Mevduatı
Sigorta Fonu'ndaki bankalann şu anda
satılabilir durumda olmadığını savunarak
"Bizyçnikanuna görebaşka bir şey>aptnak
istrvoruz" dedi. Merkez Bankası Başkanı
Gazi ErçeL fondaki 8 bankaya 2 milyar
dolar harcandığını bildirdi.
Erçel, bagımsız denetim kuruluşlannın
yaptığı çalışma sonunda 15 Mart'tan sonra
el konulan bankalann mali yapılanna
üişkin tablonun ortaya çıkacağıru, Dünya
Bankası'ndan kredi aünmasınnı ardmdan
nisan ayında nasıl satış yapılacağının
belirleneceğini söyledi. Erçel, Dünya
Bankası'nın vereceği kredi kapsamuıda
bankalann elden çıİcanlması konusunda
danışmanlık yapabileceğini de belutti.
*Bankalar satışa haar degil1
Devlet Bakanı Önal, "Henüz hiçbir
bankayı masanın üzerine koymadık.
Bankaİann içi ile ilgîli işlemJer sürüyor.
Bunlarşu anda satüabüîr durumda değU"
dedi. Fondaki bankalarla ilgili istedikleri
iyileştirmeyi henüz yapamadıklarını
söyleyen Önal, Şrai kanuna göre başka
bir şey \-apmak istedikJerini" kaydetti.
Hazine Müsteşan Selçuk Demiralp,
Ziraat ve Halk bankalannm toplam 10
katnlyon 280 trilyon lira görev zaranrun,
bütçede yer alan hüküm gereği olarak
yüzde 15'inin özel tertip Hazine tahvil-
leriyle ödendiğini açıkladı.
Merkez Bankası Başkanı Erçel, el
konulan bankalann ikisinde off-shore
hesaplar açısından sorun olduğunu, bunun
da bu off-shore hesaplann ne şube, ne
iştirak olmamasından, 3. bir bankaya
mevduat yatırılmış gibi olmasından
kaynaklandığını belirtti. Erçel, gerekirse
bu konuda bir yasa çıkanlacağını söyledi.
ÇİFTÇt DOSTU
SADLXLAH USUMİ
Tarıma İhanet...
IMF heyeti tam kadro gene Türkiye'de.
Yetkili makamlanmızla görüşmelerini sürdürüyor.
Türkiye'ye verilecek kredi karşılığında istekleri belli:
1. Tanma yapılan desteğin srfırlanması.
2. özelleştirmenın hızlandınlması.
3. Kamu bankalannın elden çıkanlması.
4. Tariş, Çukobirlik, Antbirlik, Fiskobirlik, Trakyabirlik gi-
bi tanm kesiminin can daman sayılan tanm satış koope-
ratiflerinin yok edilmesi veya etkisiz hale getinlmesi.
Sanayici ve işadamlanmızın da yıllardan beri beklentisı
böyle bir gelişmeydi. Onlar da tanm satış kooperatiflerin-
den kurtulmak için /MF'ye destek veriyorlar.
Hükümetimiz de IMF'nin gönlünü yapabilmek ıçin ko-
operatifleri çoktan gözden çıkardı...
Halbuki, Türk kamuoyuna yıllarca "kara delik" olarak ta-
nıtılmak istenen tanm satış kooperatıfleri, ülkemızin huzu-
ru ve gelişmesi açısından son derece önemli.. Tanm ke-
siminin tek güvencesi. Yok edildiğı anda 30 milyondan faz-
la çiftçimizin işı bitık demektir.
Zıra, tanm satış kooperatifleri kaderine terk edildiği an-
da ürün piyasalan tamamen tüccann eline geçecek... Üre-
ticiler de tek alıcı tüccar olduğu için buğdayını, pamuğu-
nu, zeytinyağını, fındığını, ayçiçeğini yan fiyatına satmak
zorunda kalacak...
• • •
Batılı ülkelerin hepsinde üretici kooperatifleri vardır ve
ekonomik açıdan neredeyse devlet kadar güçlüdür. Ürün-
lerin alım fıyatlannı ilan eder ve aynı fiyattan alımlara baş-
lar.
Tüccar da alım yapmak istiyorsa, kooperatifın ılan etti-
ği fryatın daha fazlasını veımek zorundadır. Aksi halde bir
kilo mal alamaz. ömeğin, kooperatif bir ürüne 100 bin li-
rafiyat ilan etmişse, üreticilerin tamamı ürünlerini en az 100
bin liradan satar. Böylece, üreticilerin sömürülmesi im-
kânsız hale gelir.
Bizde de tanm satış kooperatifleri aynı amaçlaria kurul-
du. 1934 yılından 1980 yılına kadar aynen Batılı ülkelerde
olduğu gibi üreticilerin sömürülmesine büyük ölçüde en-
gel oldu.
Nitekim bu dönem içinde tanm ve hayvancılığımızda bü-
yük bir gelışme yaşandı...
Ama, 12 Eylül darbesinden sonra işbaşına gelen hükü-
metler, özellikle kooperatiflere karşı düşmanca politıkalar
izlediler. Üreticileri yeterince koruyamaz hale getirdiler.
Sonuçta tanm ve hayvancılık giderek çöktü. 199O'lı yıl-
lardan sonra ise can çekişmeye başladı... Gelir dengeleri
allak bullak oldu. Belli bir kesim dünya zenginleri arasın-
da sıralamaya girerken büyük bir kesim fakirieşti... Şu an-
da 10 milyondan fazla insan aç...
Bu örnekler tanm satış kooperatiflerinin önemini kanrt-
lamaya yeter de artar bile... Eğer, hükümet gerçekten ta-
nmı kurtarmak ve topraktan geçimini sağlamaya çalışan
30 milyondan fazla çiftçimizi içinde bulunduğu krizden
kurtarmak istiyorsa IMF'nin "fanm reformu" adı attında yap-
tığı önerileri derhal reddetmelidır.
Hemen ardından, tanm satış kooperatifleri, biryasa de-
ğişikliğı yapılarak özerk hale getinlmelıdır... Aynca, devle-
tin bugüne kadar neden olduğu maddi zarar da karşılan-
malıdır...
Bunun aksini iddia etmek veya savunmak gerçekleri in-
kâr etmektir... Tanma ihanettir...
•••
Kamu bankalanna gelince... Topun ağzında Ziraat Ban-
kası var. Verilen bilgilere göre, Ziraat Bankası özelleştiri-
lecek. Ama yöntem hem yanlış, hem de son derece teh-
likeli... Bankanın yüzde 49 hissesi halka açılacakmış. Yüz-
de 10'u tanm kredi kooperatiflerine venlecekmiş. 41 his-
sesi dedevlette kalacakmış...
Böyle bir planlama inandıncı değildir.
Yüzde 49 hisse hangi halka verilecek? Holding patron-
lan vetüm özel sektörtemsilcileri de halkımızdır. Gerek ken-
dileri, gerekse bünyesinde çaJışanlar yüzde 49 hisseye ta-
lip olacaklar ve de alacaklardır... Daha sonra holdingler dev-
tet hisseleri ile bütünleşerek bankayı tüccar bankası halı-
ne getireceklerdir. Bu arada tanm kesimi dışlanacak ve bel-
ki de çiftçilere bir tek kuruş zirai kredi verilmeyecektir...
Nitekim, çiftçi aleyhine uygulamalar daha şımdiden baş-
ladı... Bugüne kadar her çiftçinin alabildiği ziraı kredilere
kısıtlama getirildi. Bundan sonra sulak alanlarda 300 de-
kar, kıraç alanlarda ise 900 dekar arazısi olan çiftçilere
kredi verilecek, daha fazla arazisi olan çıftçiler ise bu hak-
tan yararianamayacak... Peki, 301 dekar arazisi olan çift-
çiler ne yapacak? 301 dekar arazisi olan çiftçilerimiz "ta-
nm reformu"r\a dahil değil mi? Hani, küçük arazileri bir-
leştirecek ve bütünleştirecektik!... 1980 yılından sonra
gelen hükümetlerimizin işine akıl sırermez...
Otoparklarda keyfi uygulamalar
Turhocağı Cad 39/4 f
Cağaloğlu/IS TANBUL.
TEL: (O 212) S12 OS OS
FAKS (O 212) STt O7 51
Otopark sorununun giderek bü-
yümesine işletici firmaların koydu-
ğu tek taraflı kurallar eklenince araç
sahipleri için yaşam çekilmez ha-
le gelıyor. Uyguladıklan tarife dışın-
da hettıangi bir konuda denetten-
meyen otoparklar, yü-
kümlülüklerini kendi ken-
dilerine belirliyorlar ve da-
ha otomobili teslim alır-
ken 'mesuliyetkabuledil-
mez" ifadeleriyle kendi-
lerini garantiye alıyorlar.
Otoparka otomobilini bı-
rakan tüketici ise teyp ya
da otomobilin kendisi ça-
lınsa bile çaresiz kalıyor.
istanbul'un
sorunu
Ulaşım ve otopark so-
rununun kent halkı için
en büyük sorunlardan bi-
ri olduğu lstanbul'da oto-
parklar, "otomobildeola-
bilecek her türtü zarar ve
ziyandan işletmenin so-
rumlu tutulamayacağını"
ilan ederken tüketici go-
revlilerin ihmalinden kay-
naklanan bir nedenle bite zarar gör-
düğünde güç durumda kalıyor. Ki-
mi otopark işletici fırmalar, tüketi-
ci, otopark görevlilerinin ihmalinden
ya da güvenliğin sağlanamama-
sından dolayı zarar gördüğünü ka-
nrtlarsa "müşteri memnuniyeti"
adına zaran karşılayabileceklerini
söylüyorlar, ama tüketicinin bunu
kanıtlaması çoğu zaman olanaklı
olmuyor. Bu konuda aldığımız şi-
kâyetler bunun kanıtı.
Son olarak Osman Aydınoğlu
bir otoparkta otomobilini, Ismail
Hakkı Şişman da aracının teybi-
ni çaldırdı. Aydınoğlu ve Şişman'ın
hırsızlık olaylanndan sonra yaşadık-
lan, işletici firmalann keyfi davra-
nışlanna iyi birer örnek. Aydınoğ-
lu, sıradan bir otoparkta, Şişman
ise Capitol Alışveriş Merkezi'nin
otoparkında hırsızlık olayıyla karşı
karşıya kaldı. Ancak iki olayda da
sonuç aynı; ikisi de mağdur kaldı.
Ismail Bey, söz konusu Capi-
tol Alışveriş Merkezi'nin otopar-
kının sözde en iyi korunan yeiier-
alnızca uyguladıkları tarife
konusunda, üstelik gelişigüzel
denetlenen otopark işleticileri, yasal
boşluklardan yararlanarak sorumluluk
almıyorlar.
den biri olduğunu anımsatarak
başladığı şikâyet metninde, Ca-
pitol'un güvenliğinden sorumlu
olduğu ve polisin girmediği oto-
parkta otomobilinin teybini çaldır-
mış. Döndüğünde otomobilinin
yanında güvenliği sağlayacak hiç-
bir şey görmediğini belirten Şiş-
man, "Otomobilin kapısı ve ba-
gajı açıktı, teyp çalınmıştı. Tam o
sırada güvenlik görevlisiyle llker
Gürel adlı başka bir aracın sahi-
bi, başka bir araçta yapılan hır-
sızlık olayıyla ilgili tarttşıyoriardı.
Bu konudayalnızdeğildim" diye-
rek aynı yerde bu tür olaylann sık
yaşandığını öne sürüyor.
Tutanak düzenlendl
Okurumuz Şişman olaydan he-
men sonra, hem Capitol yetkilile-
ri hem de polis karakolunda tuta-
nak tutturdu. Capitol yetkilileri,
"hırsızlık olayının kendi otoparkla-
nndayaşandığının kanıtlanmama-
sı ve buna inanmamalan" gerek-
çesiyle Şişman'ın zarannı
telafi etmediler. Capitol yet-
kilileri, sorulanmızı yanıtlar-
ken ekliyorlar: "Bizim so-
nımluluğumuzda değil, ama
inansaydıkmüşterimemnun
olsun diye öderdik."
Şişman'ın yasal yollarla
hakkını araması mümkün.
Tüketıciyi Koruma Derneği
de bu konuda yardımcı haar.
Aydınoğlu da, Fatjh'te Ali-
paşa Ilkoğretim Okulu tara-
findan işletilen, üstelik yal-
nızca 50-60 kadar araç alan,
küçük sayılabilecek bir oto-
parkta otomobilini çaldırdı.
Okul yetkilileri hırsızın ya-
kalanması yönünde çaba
gösterdiklerini belirtirken
anahtarı otopark yetkilisi-
ne verdikten sonra aracı
çalınan Aydınoğlu'yla gö-
rüşmeye devam ediyorlar.
Okul yetkilileri, aracın si-
gortalı olduğunu da belirterek si-
gortanın ödememesi halinde, Ay-
dınoğlu'nun "mağduriyetini gi-
dermeye çalışacaklannı" söylü-
yorlar. Aydınoğlu'nun aracını kas-
ko ettirdiği sigorta şirketi Koç Al-
lianz ise dosyayı inceliyor. Olayın
otoparkta gerçekleşmesini bahane
ederek şirketin ödeme yapmaması
halinde, Aydınoğiu dava açabilir.
Okuldan da zararının tazminini
isteyebilir.
SPK ve Türk Ticaret Kanunu gereği yayımlanması
zorunlu ilanlannız için Cumhuriyet size özel bir
fiyat sunuyor:
Türkiye Baskısı Brüt st/cm 20 $
Bilgi için: (0212) 513 84 60-61
513 95 80
514 07 53
FakS: (0212) 513 84 63 Cumhuriyet