Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
8ARALJK2000CUMA CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Tür/dyegenelindeJdtoplatn 14 cezaevinde 49'u kadın 203 tııtuklu vehükümlü ölüm onıcun
Eylemciler ölüraüneşiğindeALPERTURGUT/İLHANTAŞÇI
Siyasi tutuklu ve hükümlülerin başlat-
tığı ölüm orucu eylemı "dönühnez nok-
taya" giriyor. 1. ölüm orucu ekibindekı 99
kişinın eylemi 50. gününe girerken 2.
ekiptekı 104 tutuklu ve hûkümlünün ar-
dından süresiz açlık grevi yapan 613 ki-
şi arasından oluşturulan 3. ekibin ise bu-
gûn ölüm orucuna gireceği belirtildı. Es-
ki DEP milletvekilleri Leyla Zana, Orhan
Doğan, Hatip Dkie ve Sefim Sadak'ın da
açhk grevine katıldığı bıldirildı. özellik-
le 1. ölüm orucu ekibinde yer alan eylem-
cilerin ciddi sağhk sorunlan olduğu açık-
lanırken Aydın Cezaevi'ndeki Sinan
Eren ile UşakCezaevi'ndekı SevgiErdo-
Adalet Bakanı Turk
ğan'ın durumunun ağırlaştığı ve kısmi
bilinç kaybı yaşadıklan bildirildi. Malat-
ya Cezaevi'ndeki tutuklu ve hükümlüle-
re, başlanndakı kımuzı bantlan çıkart-
madıklan için görüş yapünlmadığı öğre-
nıldı.
DHKP-C, TKP(ML), TKÎP davalann-
dan yargılanan ve hüküm giyenlerin baş-
latnğı ölüm oruçlarma yurt genelindeki
her cezaevinden PKK davalanndan tu-
tuklu ve hükümlülerden 10 ve 20'şer ki-
şilik gruplann 3 Arahk'ta eyleme kaül-
dığı bildirilirken periyotlarla en az 10'ar
kişilik gruplann da eyleme katılacağı
kaydedildi. PKK davalanndan tutuklu ve
hükümlülerin sayısının 8 bin dolayında
olduğu dıkkate ahndığında periyotlarla
gerçekleştirilecek katılımla bu sayıya ula-
şılacağı bildirildi. Eski DEP milletvekil-
leri Leyla Zana, Orhan Doğan. Hatip Dic-
le ve Selim Sadak'm da açlık grevine ka-
tıldığı bildirildi. Kavva-Rızgari örgütü ile
PKK-Devrimci Çizgı Savaşçılan'nm da
açlık grevlerine katıldığı belirtildi.
Ölüm orucundaki tutuklu ve hükümlü-
lerde uyuşma, halsizlık, baş dönmesi, baş
ağnsı, işıtme ve görme duyulannda yitim
rahatsızlıklannın arttığı kaydedildi. Ay-
dın Cezaevi'nde bulunan Sinan Eren ile
Uşak Cezaevi'ndeki Sevgi Erdoğan'ın
durumlanmn ağırlaştığı bildınldi. 1.
ölüm orucu ekibinde yer alan ve sağlık-
lan kntik aşamaya gelen eylemcilerin
isimleri şöyle:
- Ümraniye Cezaevi: Ahmet İbfli, Ah-
metÖzdemir, Ergül Acer, Yıkbz Gemid-
oğhı, Zefara Kurtay, ÜmOş Şahingöz, Zey-
nep Ankan, Gülay Kavak, Mehmet Zin-
cir, Muharrem Genç, Veü Güneş, Hasan
Pınar, Osman Osmanoğlu, Alişan Şank,
AK Rıza Demir, Durmuş Kurt, Mehmet
Kerem,Cem Yıldız, Özgür Aynlmaz, Ya-
şar Yağan ve Servet Paksoy
- Bayrarnpaşa Cezaevi: Gülseren Öz-
türk, Suna Okmen, Ayla Özcan, Fırat Ta-
vuk, AşurKorkmaz, AH Ateş, Recep Cin-
gitaş,Ayhan Koç, tsmetÜnver, Kadir Ka-
ya, Murat Targay, Hüseyin Aslan ve Ök-
keş Karaoğlu.
- Uşak Cezaevi: SevgiErdoğan,Berrin
Bıçkılar, Vıcdan Şahin ve Gönül Aslan.
- Buca Cezaevi: Mesut Avcı, Abdullah
Bozdağ,Serhat Karadumanh ve Cdal Al-
pay.
- Ulucanlar Cezaevi. Fatma Hülya
Tamgan ve Hatice YürekH.
- Ceyhan Cezaevi: Hafil Önder, Meh-
met Kan, Murat Kırsay, Orhan Gül, Hı-
dır Açıkel ve Haydar Demir.
- C^nakkale Cezaevi: Fidan Kalşen,
Ayşe Baştimur, Semra Askeri, Fatma Er-
soy, Ayşe Eren, Nazan Yılmaz, Kemal Al-
nngül, Tuncay Berber,Muharrem Güzet,
Daimi Ateş ve Berna ÜnsaL
- Malatya Cezaevi: Esma Arslanboğan,
Ş. Murat Ozten, Hakkı Alphan, Mahmut
Mete, AB Ekber Doğan ve Havva Doğan.
- Bartın Cezaevi: Mustafa Erkan Çe-
4
Kritik safhaya
aklaşıldı'y—*ANKARA (Cumhuri-
yet Bürosu) - Adalet Ba-
kanıHikmetSamiTürk,
cezaevlerindeki açlık
grevi ve ölüm orucunda-
ki tutuklu ve hükümlüle-
rin tedaviyi kabul etme-
digını, bu konuda "kritik
bir safhaya yaklaşümak-
ta" olunduğunu beürtti.
Meydana gelebılecek
ölüm olaylannm tüm
milleti üzeceğini vurgu-
layan Türk, ölümlenn
çeşitli çevrelerce istis-
mar edilebileceğıni söy-
ledi. Türk, inşaatı ta-
mamlanmak üzere olan
F tipi cezaevlerinde in-
celeme yapması için Av-
nıpa Işkenceyi önleme
Komitesi'ni Türkiye'ye
davet etüklerini bildirdi.
'Siyasi istemkr var'
. Türk, TBMM Genel
Kurulu'nda açlık grevle-
ri ve ölüm oruçlan konu-
sunda gündem dışı söz
alan DSP îstanbul Mil-
letvekili Ismail Aydm-
fc'nm konuşmasını yanıt-
ladı. ölüm orucuna kan-
lan tutuklu ve hükümlü
sayısının 199, süresiz aç-
hk grevine katılan tutuk-
lu ve hükümlü sayısımn
245 olduğunu savunan
Türk, eyleme kanlanla-
rm, eylemlerini sona er-
dirmek için F tipi ceza-
evlerinin kapatılması ya-
mnda siyasi nitelikte ba-
zı isteklerde bulunduk-
lannı kaydetti.
Türk, 1996 yılında
meydana gelen ölüm
orucu sonucunda rahat-
sızlanan veya sakat
kalan tutuklu ve hüküm-
lülerin cezalannın infa-
zmm "iyfleştiktensonra-
ya bu-akılmasr için
CMUK'ta değişiklik ya
da bunlann özel aftan
yararlandınlması için
anayasa değişikliği ça-
lışmalanmn başlaöldı-
ğmı bildirdi.
Türk, tutuklu ve hü-
kümlülerin tedaviyi ka-
bul etmedığme, bu konu-
da "kritik bir safhaya
yaldaşıhııakta" olundu-
guna dikkat çekerek te-
daviyi kabul edeceklerin
tedavilerinin en kısa za-
manda yapılabilmesi
için Sağlık Bakanlığı ile
işbırligı içinde hareket
edildiğini bildirdi.
'Çabalar sonuç
vermedr
TBMM Insan Haklan
Komisyonu ve demokra-
tik kitle örgütlennın ey-
lemın sona erdirilmesi
yönündeki çabalannı an-
latan Türk,
u
Bu çahşma-
lardan şündiye kadarso-
nmt bir sonuç ahnama-
dTdedı.
Türk, Terörle Müca-
dele Yasası'nm değişti-
rilmesi ve cezaevleri iz-
leme komıtesi kurulma-
sını öngören tasanlar ya-
salaşmadan F tipi ceza-
evlerinin acılmayacagını
yineledi.
Cezaevi infaz kurum-
lan ve tutukevleri perso-
neli eğitim merkezleri
kurulmasıru öngören ta-
san da TBMM Adalet
Komisyonu'nda dün ka-
bul edildi.
'Ciddi açddamâ
bekleniyor'
Mahkûmlan ikna et-
mek için oluşturulan
milletvekili heyetinin
başkam, DSP Muğla
Milletvekili Tunay Dik-
men de çahşmalanyla
ilgili bilgi verdi. Mah-
kûmlann kendi istek ve
özgür iradeleri ile eyle-
me kabldıklannı vurgu-
layan Dikmen, "Yetkili-
lerden güven veren cid-
di açddamalar bekle-
dikkrinibelirttiler''de-
di.
ONURU _
HUCRELD?.
YENECEK
Tutuklu ve hükümhlkri vakmlarnun eylemine sanatçüar da destek verirken ÖDP'B yaklaşık 200 ldşi F tipi cezaevlerini protesto ettL TAYAD'h aOder, ölüm oruç-
larma seyirci kalan kunım ve yetküiler hakkmda suç duyurusunda bulundular. (Fotoğraflar: UĞUR DEMÎR / KADER TUĞLA / ECEVİT KILIÇ)
Eylemlere seyirci kalan tüm kurum ve yetkililer hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunuldu
''OKiıııleıi izleıııek istemiyoruz
9
HaberMerkezi- Siyasi tutuk-
lu ve hükümlülerin F tipi ceza-
evlerine karşı başlattıklan ölüm
orucu eylemi 50. gününe girer-
ken barolardan sendıkalara, öğ-
rencilerden siyasi partilere ka-
dar toplumun her kesimi F tipi
cezaevlerine karşı tepkilerini
gösteriyor. TAYAD'h aileler, tu-
tuklu ve hükümlülerin ölümüne
ve sakat kalmasına seyirci kal-
dıklan gerekçesiyle başta Ada-
let Bakanlığı olrnak üzere tüm
devlet kurum ve yetkilileri hak-
kmda Istanbul Cıîmhuriyet Baş-
savcılığı'na suç duyurusunda
bulundular. Birçok ilde cezaev-
leri dışında da destek açlık grev-
leri sürerken Insan Haklan Der-
neği (ÎHD) yöneticilerinin,
"ölüm oruçlan" konusunda
Adalet Bakanlığı önünde basın
açıklaması yapmalanna izin ve-
nlmedı.
Ankara
ölüm orucu eylemi kntiknok-
taya girerken tepkiler de yükse-
liyor. İHD Genel Başkan Yar-
dımcısı Yusuf Alataş ve berabe-
rindeki genel merkez ve Ankara
şube yöneticıleri, öğle saatlerin-
de Güvenpark önünde bir araya
geldiler. Yakalannda "Ftipice-
zaevine hayır" kokardı takan
ÎHD yöneticileri, "Ftipicezaev-
teri" ve "aüm oruçlan'' konu-
sunda tepkilerini dile getirmek
için Adalet Bakanlığı önünde ba-
sın açıklaması yapmak istedi.
Yoğun güvenlik önlemı alan em-
nıyet güçleri, grubun açıklama
yapmasma izin vermedi.
Emniyet güçleri ile grup ara-
sındakı tartışmamn ardından
Yusuf Alataş, Güvenpark'taki
çiçekçılerin önünde kısa bir
açıklama yaptı. Herkesi açık dü-
şünmeye davet ettiğini ifade e-
den Alataş, karşıhklı hoşgörü-
nün, olaylann tespit ve çözü-
münde daha etkili olacağını söy-
ledi.
Açıklamanm ardmdan grup
tepkisim, "öfömleri izlemek is-
temiyoruz'' yazüı siyah bantlan
karşıdaki Milh' Eğitim Bakanlı-
gı'nın bahçe duvan parmaklık-
lanna bağlayarak dile getirdi.
ÖDP Ankara ll Başkanı Ol-
gun Defikanh, Güvenpark'ta
yaptığı basın açıklamasında,
hiçbir şeyin tutuklu ve hüküm-
lülerin ölümüne göz yummayı
haklı kılamayacağına dikkat
çekti. Tutuklu yakını aileler de
dün TStP Genel Merkezi önün-
de toplanarak Ankara Yüksel
Caddesi'ne yürüdüler.
TAYAD'h afleter
îstanbul Adliyesi'nde topla-
nan TAYAD'h aileler, Îstanbul
Cumhuriyet Başsavcıhğı'na suç
duyurusunda bulunurken tutuk-
lu ve hükümlülere destek ama-
cıyla dışarda ölüm orucuna baş-
layan bir grup tutuklu yakını ise
Başsavcı Ferzan Çhki ile görüş-
tü. Görüşmeden sonra bir açık-
lama yapan Çitici, ölüm orucu-
nun bir an önce sone erdirilme-
sini umduğunu belırtti.
Mis Sokak'ta toplanan ÖDP
üyesi yaklaşık 200 kişi, ıslıklar,
düdükler ve zılgıtlarla F tipi ce-
zaevlerini protesto etti. ÖDP Îs-
tanbul ll Başkanlığı'nda sanatçı
AH Asker'in seslendirdiği "Sen
zulümsün hücrem" türküsü ça-
lınırken ÖDP üyelen sık sık
"Hücre ölümdür gpTneyeceğiz''
ve "Zindanlar boşalsm tutsak-
lara özgürtük" şeklinde slogan
atü.
tstiklal Caddesi'ne dek yürü-
mek isteyen ÖDP'lilere polis
izin vermedi. F tipi cezaevleri-
nin kapatılmasını isteyen açıkla-
rnanın okunmasının ardmdan
ÖDP üyeleri sessizce dağıldı.
Diyarbakır, Sıvas, Elazığ
Demokrasi ve Banş Parti-
si'nin Diyarbakır il başkanlığın-
da da ölüm oruçlarma destek
için başlatılan açlık grevi devam
ediyor.
Sıvas Cumhunyet Üniversite-
si'nde bir grup öğrenci, F tipi
cezaevlenni protesto etmek ve
cezaevuıde ölüm orucunda olan
tutuklu ve hükümlülere destek
vermek amacıyla basın açıkla-
ması yapü. ÖDP Elazığ ll Ör-
gütü'nce de ölüm oruçlannın sı-
nıra dayandığına dikkat çekmek
amacıyla kentte bildiri dağıtıldı.
Adana, Izmir
Adana'da da açıklama yapan
Çağdaş Avukatlar grubu "F tipi
cezaevlerinin kaldınlması'" ve
"genel af" çıkanlmasını istedi-
ler. ÖDP önünde yapılan ve
HADEP, ÎHD ve TAYAD tara-
findan desteklenen eylem-
de ise "Hücreterötümdür
karşı çıkabm" pankartı
açıldı.
Aralannda Izmir Ba-
rosu'nun da bulunduğu
meslek odalan, kamu
emekçileri sendikalan
Izmir Şubeler Platformu
ölüm orucu eylem-
cilerine destek ver-
di. EMO Izmir
Şube Baş-
kan Yar-
dımcısı
Musa Çe-
çen, yeni
ölümlere
tanık ol-
mak istemediklerini söyledi.
Bu arada Demokrasi ve Banş
Partisi (DBP), Devnmcı Sosya-
list tşçı Partısı (DStP), EMEP,
HADEP, StP, ÖDP il örgütlerin-
ce Konak'takı eski Sümerbank
önünde yapılan basın açık-
lamasında F tipi cezaevi
uygulamasından vazge-
çümesi istendi.
tü
öğreDcfleri
Ftipi
cezaevlerini
protesto
ettikr.
tin, Ahmet Yılmaz, Hamit Süren, AH Ço-
lak, Cengiz So\ daş, C. Ta\yar Bektaş,Oz-
gür Salük ve Resul Ayaz.
- Gebze Cezaevi: Nebahat Polat, Yadi-
gar Bayar, Afi Rıza Dermanh, Çetin Can
ve Düzgün Zengin.
- Çankın Cezaevi. Hasan Güngörmez,
îrfan Ortakçı, Cihan Şeker, Temel Çağır-
tekin, Ozgür Soner \ e Muharrem Kur-
şun.
_ - Bursa Cezaevij Erdal Ankan, Murat
Özdenür, Mesut Örs, Orhan Budak, A.
thsan Ozkan. Erdal Çetinkaya, AH Köç-
men, Adil Kaplan, Ozgür Koçak ve Yıi-
sufKaraca.
- Aydın Cezaevi: Sinan Eren, Suat
Karabulut ve Burhan Kardaş.
'Sorun
diyalogla
çözülsün'
Îstanbul Haber Servisi - Yazar,
yayıncı, öğretım üyesi, mimar, sa-
natçı ve hukukçulann da aralann-
da bulunduğu-yüzlerce aydın, ce-
zaevlenndekı "ölüm oruçlan"na
ihşkin sorunun dıyalog yoluyla
çözülmesinı ıstedı. Türkıye Ya-
zarlar Sendıkası (TYS), PEN Ya-
zarlar Derneğı, Türkıye Oyun Ya-
zarlan ve Edebıyatçılar dernek-
lenrun yönetıci ve üyelen ise bu-
gün açlık grevıne başlayacaklar.
Taksım TAYAD'da toplanan 24
sanatçı ve Grup Yorum üyeleri ise
4 günlük açlık grevine başladı.
T tipi ikinci ccza'
MimarlarOdası îstanbul Şube-
si'nde basın açıklaması yapan
yazar Vedat GünyoL yayıncı, ya-
zar, mımar, hukukçu, psikıyatr,
psikolog, ressam, rrtözisyen.sen
:
dikacı ve öğrerim üyesi yüzlerce '
kışi tarafından imzalanan ortak
metni okudu.
F tipi cezaevlerinın "mahkûm-
lara verilmiş ikinci bir ceza olaca-
ğı" vurgulanan metınde, özetle
şu görüşlere yer verildi: "Bugün
800'ün üzerinde tutuklu ve mah-
kûm. insani koşullarda yaşama
hakkıiçin açlık grevine girmiş ve
içlerindcn bazılan ölüm sımnna
dayanmış dunımda. Kendilcrine
dayaülan yeni cezaevi koşuflan-
na karşı şu an ellerinde bulunan
tek itiraz hakkını kullanan mah-
kûmlann ölümüne seyirci kalma-
yabm. Oyiarumzla bizim adınuza
karar alma >ctkisini vermiş oldu-
ğumuz hükümetten veAdalet Ba-
kanı Hikmet Sami Türk'ten, bir
an önce mahkûmlarla diyaloğa
girerek mahkûmların bedenselve
ruhsal sağhklanm hesaba katan
çözümler üretmelerini talep edi-
yoruz."
Yazariar açlık grevinde
Dört yazar örgütü tarafından
yapılan ortak açıklamada, "in-
sanlann toplu ölume gönderflme-
sini protesto etmenin demokratik
haklarumz arasında bulunduğu
inancı> la dört yazar kuruluşunun
yönetici ve üyeleri olarak, yann
(bugün) saat 1030'da TYS'nin
merkezinde açhkgrevine başhyo-
ruz" demldı. Taksım TAYAD'da
ölüm orucu eylemmı 25 gündür
sürdüren 4 tutuklu ve hükümlü
yakınını desteklemek için bir
grup aydın ve sanatçı da 4 gün-
lük dönüşümlü açlık grevi eyle-
mine başladı. Açlık grevine Reis
Çelik, Zeki Demirkubuz, Cahit
Berkay, Erdal Öz, Rahmi Saltuk.
SadıkGürbüz \ e Grup Yorum'un
üyelerinın de bulunduğu 24 kişi
katılıyor
'Devletimize güvenirdik.-
Ya şimdi?.:
Sanatçılar adına açıklama ya-
pan Bflgesu Erenus, "Insanlıkka-
yanmah, bizler yann çok geç ola-
cağuıı biliyoruz. Çözümsüzlüğün
doğuracağı sonuçlan düşünniek
bile istemiyoruz'' dedı. Yazar Pı-
nar Kür'ün annesı tsmet Kür ise
şunlan söyledi: "Benim85yaşnı-
da açhk grevi yapmamı garip bu-
lanlar var. Bence insanlann ölüm
oruçlarma seyirci kalması daha
garip. Herkes elinden gelen her
şeyi yapmalı ve eylemlere kaöl-
malı. Ben Cunıhurivetin ilk öğ-
retmenierinden biriyim, bizler
idealisttik, devletimize güvenir-
dik_ ya şimdL_" Hep birhkte," Yi-
ğidim aslanun burda yabyor" tür-
küsünü söyleyen sanatçılar daha
sonra açlık grevine başladı.