Katalog

Cumhuriyet tmtiyaz Sahibi: Berin Nadi Genel Ya> ın Yönetmenr Orhan Erinç # Genel Yavin Koordınatörir Hlkmet Çctinka\a# Yazıışlen Müdürü tbra- hinı Yılâız • SorumJu Mudur Fik- ret İlkiz # Haber Merkezı Müdürü: Hakan Kara Istıhbarat CengizVıldırım#Ekonomı ÖzlemVüzak # Kuliur Handan Şenköken • Spor Abdölkadir \ ücelman 0Makaleler Sami Karaören # Düzeitme \bdullah V azıcı • Fotoğrat Erdoğan KöMOğlu • Bılgi-Belge Edibe Buğra • > un Haberlen Mehmet Faraç0 A\rupaTemsılcıS! Güra\ Öz Yayın Kurulu İlhan Selçuk (Başkan), Orhan Erinç. Hikmet Çetinkaya. Şükran Soner, lbrahim Yıkbz, Orhan Bursalı, Mustafa Balba), Hakan Kara. Ankara Temsılcısı Mustafa Balba\ Ataturk Bulvan No' 125, Kat 4, Bakanlıklar-Ankara Tel 4195020 (7 hat), Faks 4195027 #lzmır Temsılcısı Serdar Kmk, H Zıya Blv 1352 S 23 Tel 4411220. Faks 4419117 •AdanaTemsıkısı. Çetin Yiğenoğlu, lnönu Cd. 119 S. No.l Kat.l, Tel 363 12 11, Faks 363 12 15 Müessese Müdürü Üstfin Akmen # Koordınatör Atanıet Korulsan • Muhasebe Bülent Yener • ldare Hüseyin Giirer • Satış Fazilet Kuza MEDVA C: • Yönetım Kurulu Ba,kam • Genel Müdur Câlbia Erduran # Koordınator Reha Işıtman • Genel MudürYardımcısı ScvdaÇoban Tel 514 07 53 - 0-51384(5061.Faks 5138463 Yaymlayan \t Basaa: Vent Gun Haber Ajamı, Bastn \e Yajıncıhk A Ş Türicocagı C*d 39 41 Cağaloğlu 34334 Istanbul PK 246 - Sırkecı 34435 Islanbul Tel (0212151205 05(20 hall Faks (0 212) 513 8< 95 www.cumhuriyet.coni tr 14ARALIK2000 lmsak:5.4O Güneş:7.14 Öğle: 12.06 tkindi: 14.23 Akşam: 16.43 Yatsı: 18.12 Zeki Triko'nun tamtmı eiçisi • Haber Merkezi - Zekı Triko'nun gönüllü tanıtım eiçisi Tyra Banks, dünyanın en ünlü spor dergisi Sports ' Illustrated'ın özel mayo sayısı ve GQ dergisinin kapağını süsleyen ilk Afnka kökenli Amenkalı model oldu. Firmanın kreasyonlanyla takvim çekimlerini gerçekleştıren Banks, Zekı Triko Imaj Kataloğu'na kapak olduğu lila renkli bikınısinden de vazgeçemiyor. OKÖSYS'ye başvurular • ANKARA (AA) - Fen ve Anadolu liseleri ile Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı sağlık meslek liseleri ve dığer kurumlara bağlı meslek liselenne alınacak öğrencileri belirlemek amacıyla yapılacak Ortaöğretim Kurumlan Öğrenci Seçme ve Yerleştırme Sınavı'na (OKÖSYS) başvuru süresi bugûn sona eriyor. Adaylar, başvuru kılavuzu ve formlannı öğrenim gördüklen okullardan 750 bin lira karşılığında alacaklar. Adaylar, başvuru formunu kılavuzdaki kurallara göre doldurduktan sonra, Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü Döner Sermaye tşletmesi'nin Ziraat Bankası Beşevler Ankara Şubesi'ndeki 30423/200812 numaralı hesabına, 5 milyon 250 bin lira sınav ücreti yaüracaklar. Opera yönetmeni Friedrich öldü • BERLİN (AA) - Son 40 yılın yenilikçi opera yönetmenlerinden Alman Goetz Friedrich, 70 yaşında öldü. Friedrich'in göre\ yaptığı Berlin Operası'ndan bir yetkili, kanser hastası olan ünlü yönetmenın salı günü öldüğünü söyledi. Sanat yaşamma Doğu Berlin'de başlayan Friedrich, 1972 yıbnda Batı Almanya'ya iltica etmişti. Friedrich, 1981 yılından itibaren Berlin Operası'nın yönetmeniiğini yapıyordu Tüpk yapıtfarı sahmHenecek • ANKARA (ANKA)- Türkiye ve Rusya tarafindan yapılan 'Çağdaş Drama ve Ttyatro Festivali', 15-22 Aralık tarihlerinde Moskova'da yapılacak. Bu yıl ilki düzenlenecek olan festivalde, Türk yazarlann oyunlan, Rus tiyatro toplulukları tarafindan sahnelenecek. Rusya ve Türkiye kültür bakanlıklan, Rusya Milliyetler Tiyatrosu, Türk Devlet Tiyatrolan ve Mılliyet gazetesinin desteklediği festival çerçevesinde. Refık Erduran, Nâzım Hikmet, Reşat Nun Gûntekin, Aziz Nesın, Tuncer Cücenoğlu, Nezihe Araz \e Mehh Cevdet Anday'm yapıtlan sahnelenecek. Türkiye'nin, aile içi şiddette Pakistan, îran ve Hindistan'dan sonra dördüncü sırada yer aldığı ortaya çıktı Çocuğa şiddet aîlede başhyor• Eğitim-Sen'in ailelerle yaptığı anket sonuçlanna göre, 100 aileden 34'ünde şiddete başvuruluyor. Her iki aileden birinde çocuklar dövülüyor. Aile içinde şiddet, bir terbiye yöntemi olarak algılanıyor. FIGENATALAY Türkiye'de 100 aileden 34'ünde şiddete başvuruluyor. Her ikı aileden birinde çocuklar dövülüyor. Istanbul Sosyal Hizmetler Müdürlüğü'nün zor durumdakı çocuklara yardım amacıyla açtığı "Alo Çocuk Hatü"na en çok başvuru. evde şiddet gören çocuklardan geldi. Istanbul Sosyal Hizmetler Müdürü Kahraman Eroğlu'nun verdıği bilgilere göre. 23 Nısan tarihinde açtlan "Alo Çocuk Hatfna bugüne kadar 81 başvuru olmuş. En çok başvuru, evde şiddet gören çocuklardan gelmiş. Kımı çocuk kendisi arayıp yardım istemiş, kimı olaylarda da komşular aramış. Babası tarafindan çok kötü dövülmüş 12 yaşındaki bir çocuk, kuruma sığınmış. Eroğlu, bu çocuğun babası hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunduklannı belirterek "Bu çocuklann sabipsiz olmartığını anlatmaya, bu konuda kamuoyu bilinci oluşrurmava çahşryoruz. Çocuğa anne-baba sahip olamıyorsa biz oluruz. Türk Medeni Kanunu'nun ilgüi maddeleri gereğince çocuk ağır biçimde dövülüyorsa. suça, her türlü istismara karşı savunmasız bırakıhyorsa onu aüesinden alabiüriz" diyor. Sosyal Hizmetler Müdürlüğü uzmanlan, bu hattın herhangı bir olumsuz durumla ılgıli olarak aranması halinde, hemen yetkili makamlan harekete geçiriyor ve çok kısa süre içinde söz konusu adrese gidiyorlar. Alo Çocuk Hattı'nm numarası:0212 512 35 35. Aile içi şiddette dördûncüyüz Türkiye, aile ıçı şiddette Pakistan, Îran ve Hindistan'dan sonra dördüncü sırada yer alıyor. Eğitim-Sen'ın ailelerle yaptığı anket sonuçlanna göre, 100 aileden 34'ünde şiddete başvuruluyor. Her ikı aileden birinde çocuklar dövülüyor. Aile içinde şiddet, bir terbiye yöntemi olarak algılanıyor. Küçükken utanca boğulan, aşağılanan, horlanan ve dayak yiyen çocuk, çevresini sürekli denetim altında tutmaya çalışan, kimseye güvenmeyen, diğer insanlarla sürekli olumsuz ilişkiler içine giren biri haline geliyor. Sürekli yalan söylemeye yöneliyor, aile içi iletişim kayboluyor. Çocuk. şiddeti onaylayan bir davranış modelini benımsiyor ve yetişkınlerden korkarak büyüyor. Eğıtim-Sen'in raporunda, dayak ya da değişik şiddet uygulamalanmn çocukta ortaya çıkardığı olumsuzluklar şöyle sıralanıyor: "- Çocukta kişink ve kiıntik kaybı ohıyor. - Şiddet insanda tepldsizKk, yalnızhk. çaresizlik. kararsrchk, güçsüzlük, depresyon gjbi psikolojik ve flziksel bozukluklara neden oluyor. - Çocuk, anne-babanın körülüğüne inanıyor, sevilmediği hissine kapüıp ruhsal bunanma düşüyor. - Şiddet çocukta, uyum bozukluklan, altııu ıslarma, kekemelik, parmak emme gjbi olumsuztuklara yol açıyor." Modem geyşaknr yetişiyor Japonya'da geieneksel geyşalann ücretierinin çok yüksek olması ve genç kızlann bu konuda istekli olması geyşalann modern uyarlaması "furisode- san"ı ortaya çıkardı. Tokyo'daki eğlence sektörü geyşa geleneğini sürdürmek için genç kızlan eğitecek bir şirket kurdu. Furisode-san denilen genç kızlar dans etmeleri ve çeşitli sosyal faaliyetfcrde yer almalan için kiralanabuiyorlar. ._ Uzmanlar by-pass ve anjiyodan korunmak için beslenme şeklini değiştirmeyi öneriyor Türkiye'nin 'kolesterolü' artb VURALAffl 1992 yılında Amerikan Kalp Derneğı (AHA) Başkanlığı'nı ya- pan ve derneğin "Alün Kalp Ödü- lü"nü alan Dr. Virgil Brown, Pfı- zer ilaç fırmasınm çağnhsı olarak Istanbul'a geldi. Dr. Brown, ka- dınlann korkulu rüyası olan meme kanseri riskinın kalp knzı riskin- den daha az olduğunu be- Urterek "Son yıDarda Tûr- kiye'de de kolesterol ora- nında arüşlar olduğunu düşünüyorum" dedi. Dr. Brown 1963 yılında, ABD'de gönüllü bir kuru- luş olarak çahşmaya baş- layan Amerikan Kalp Der- neğı nin, kalp hastahkla- nnın önlenmesi için beslenme şek- linin değiştirilmesinı ilk hedefola- rak koyduğunu belırtti. ABD'de 40 yılhk çahşma Yaklaşık 40 yıldır sürdürülen ça- lışmalar sonunda ülkesinde bes- lenme düzeninin değiştiğıni söyle- yen Dr. Brown, "Arnk ABD yurt- taşjanmn beslenme biçimi Kalp Derneği'nin önerilerine yaklaşnuş durunıda. Yani artık daha az yağ. süt ürünleri, yağh et ve daha az yu- murta tüketiyorlar" dedi. Dr. Brown. ABD'de 195O'lı yıllarda beslenme yoluyla alınan kalori de- ğerlerine bakıldığında doymuş yağ oranının yüzde 80 olduğunu be- lirtti. Bugün bu oranın yüzde 12 'le- • Türkiye'de son yıllarda kolesterol düzeyinin arttığını söyleyen Dr. Brown, bunun nedenini beslenme biçiminde doymuş yağ oranının yüksek olmasına ve teknolojik yaşamla bedensel hareketlerin azalmasına bağbyor. re gerüediğini söyleyen ve Ame- nkalılann yaşamındaki en büyük değışimi de sigara içme ahşkanlı- ğının yüzde 50 azalması olarakgö- ren Dr. Virgil Brown şu gözlemle- re yer verdı: "Genç yaşta kalp hastası olma riski daha yüksek. Yaşlandığınız zaman, eğer dahaönce hastahkge- çirmediyseniz risk daha azahyor. Bu yüzden son yıllarda kalp hasta- hğını önlemede," dıyet ılaç' gjbi bir yaklaşım benimsendi Bu Uaçlan kuBandığuıız takdirde 65 yaş üze- ri ve şeker hastası olan kişUerde kalp hastalığmı önkvebiByorsunuz. Y'ani, kişinin kalp şikâyeti ile has- taneyeyatmasmı önleyip IdşKiayak- ta tedavi edebüiyorsunuz. By-pass geçirmesini, anjiyo yapü- masuu ve kalp yetmezliği sorununuengeffiyorsunuz" dedi. Türkiye'de 6-7 yıl önce kapsamlı bir kolesterol ça- hşması yapıldığına ve ıyi huylu kolesterol oranının '? : • "î (HDL) düşük olduğunun ortaya çıkanldığına dikkat çeken Dr. Brown şöyle dedi: "Son vıllarda kolesterol düzeyi- nin ülkenizde artnuşolduğunu dü- şûnüyorum ve bunun nedeni de beslenme biçiminde doymuş yağ oranının yüksek olması. Teknolo- jik yaşamın artmasıyla bedensel hareketler azalıyor ve bu da kiloya yolaçıyor." . ., Kalp krizi riskini azaltmak için düzenli spor öneriliyor. "POLIS GÖZOYLE POLIS" Ankar. 2000 IH\_ KlTABININ 65. SAYFASiNDAN ALINTIDIR' "V\|»~ PROF. DR. HATİPOĞLU'NDAN GÜRÜZ'ETEPKİ 'Yobaz öğretmen istiyor' e-posta: tan @ prizma. net. tr Istanbul Haber Servisi - Tüm Öğretim Üyelen Derneği Başkanı Prof. Dr. Tahir Hatipoğlu. YÖK'ün, fen-edebiyat fakültesi mezunlannın öğretmenlik hakkını kaldırarak ılahıyat fakültesi mezunlannın öğretmen yapılmasına göz yumduğunu ilen sürerek " YÖK'ün başkanı olan YÖKbeyi,bü\^k Atatürkçü görünerek yobaz öğretmenler yetişârOmesini istiyor" dedi. Istanbul Cnıversıtesı Edebıyat Fakültesi Öğrenci Temsıl Konseyf nce fen ve edebiyat fakülteleri mezunlannın öğretmenlik hakkının kaldınlması konusunda bir panel düzenlendi. Panelde konuşan Tüm Öğretim Üyeleri Derneği Başkanı Prof. Dr. Tahir Hatipoğlu, Türkıye'nin üniversite tarihi bovunca bu fakültelerin mezunlanna İJÖK'ûn, fen ve edebiyat fakülteleri mezunlarınin öğretmenlik hakkını kaldırarak ilahiyat fakültesi mezunlannın öğretmen yapılmasına göz yumduğu ileri sürûldü. tanınan lise öğretmenliği hakknıın YÖK karanyla ortadan kalduılmasının yanhş olduğunu söyledi. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. RıfatOkçabol ise 1997'de alınan karar gereği, fen ve edebiyat fakültesi mezunlanna tezsiz yüksek lisans yapmalan koşuluyla öğretmenlik hakkı tanındığını anımsatarak bu yöntemin öğretmenlenn eksıklerini gideremeyeceğinı ileri sürdü. 1Ü Fen Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Dinçer Gülen ise fen ve edebiyat fakültesi mezunlannın öğretmen yapılmamasuıa karşın, formasyon kursu bitirerek öğretmen yapılan kişiler olduğunu behrterek öğretmen olmak ıçın fen- edebiyat fakültesi bıtırmenin lüks olduğunu savundu. Yesil devrim Suteresinin genetik şifresi çozuldu Çeviri Servisi - Önce- ki gün uluslararası bir bilim heyeti, ilk kez bir bitkinın genetik kodu- nun deşifre edildığını du- yurdu. Bu gelişme yeni tt yeşüdevTİm''in kapıla- nnı açacak. Söz konusu bitki, la- hananın alçakgönüllü bir akrabası. Suteresi ola- rak bilinen çiçekli bitki- nin Latince adı "Arabi- dopsis thahana" Bıtki- nin incelenmesinin nede- ni 5 adet kromozoma sa- hip olması ve temel iş- levleriyle bitki dünyası- nın tipik bir örneği olma- sı. 1996 yüında başlanlan araşurmayı özel ve kamu sektöründen gelen Ame- rikalı, Avru- palı ve Ja- pon bilim adamlann- dan oluşan bir konsor- siyumyürü- tüyor. Araş- tırmarun 2000 yılın- da sonuç- lanması he- deflenmişti. 2 ve 4. kromozom- dakı genetik dizininsıra- lanışı geçen yıl açıklan- dı. l, 3 ve5. kromozom ise geçen perşembe gü- nü tngiltere'nin önde ge- len bilim dergısı "Natu- re"da yayımlandı. Yazı- da25.498geninll.00O tip proteini nasıl kont- rol ettiğı açıklanıyor. Bu proteinler yaşamın me- kanizmasını oluşturuyor. Suteresinin 200 milyon yıl önce ortaya çıktığı düşünülüyor. Ancak bu süre evrimsel bazda ele almdığuıda pek bir ah- lam ifade etmiyor. Arabidopsis bitkisinin genetik mekanizmastnın çözülmesi, bir anlamda insanhğın yaşaması için gerekli olan bitkilerin genel yapısı hakkında çok önemlı bilgilenn su yüzüne çıkmasına yol açıyor Bu bilgıler, hay- vanlann yediği otlardan, fasulye, buğday, mısır, pirinç, meyve gibi yiye- ceklerimizi oluşturan tüm bitkileri içine alı- yor. Çevreciler karşı Bu gelişme insanhk için yaşamsal bir öneme sahip. Çünkü bu bilgi- lerden yararlanılarak 6 milyar nüfusu besleye- cek ürün elde edilebile- cek, haşerelere dayanık- lı bitki yetiştirilecek, ik- lim değişikliklerinden doğan ku- • Genetik bilgilerden yararlanılarak 6 milyar nüfusu besleyecek ürün elde edilecek, iklim değişikliklerinden doğan felaketlerden etkilenmeyecek türler yaratılacak. raklıkvesel felaketlerin- den etkilen- meyecek türler yara- tılacak. Ancak bu çalışmalara karşı olan- lar da var. Son 5 yıldır çevreciler yeşil devrim kavramınm doğanın hassas den- gesini bozacağı kaygı- sıyla bitkiler üzerindeki genetik çalışmalara kar- şı çıkıyorlar. Çevrecilerin en büyük korkusu, bu yeni bitkiler- den yayılan polenlerin diğer bitkileri aşılayarak haşere öldürücülere da- yanıklı bitki türlerinin yetişmesi. Bugüne dek çevrecılerin bu korku- sunu haklı çıkaracak her- hangı bir bulgu elde edil- medi, ancak kimse "transgenik" bitkilerin uzun vadede ne gibi so- runlara yol açacağı ko- nusunda kesin bir şey söyleyemiyor. tÇ VE D1Ş HATLARA EK SEFERLER KOYULDU THY'den tatil önlemleri tstanbul Haber Servisi - Türk Hava Yollan (THY), Şeker Bayramı ve yılbaşı tatilleri nedeniyle artan yolcu talebini karşılamak amacıyla önlem aldı. THY, 25 Aralık ve 2 Ocak 2001 tarihleri arasında yoğunluğun çok olduğu iç ve dış hat noktalanna ek seferler koydu. THY Basm ve Halkla ilişkiler Müdürlüğü'nden yapılan açıklamaya göre. tur operatörlennın istemleri doğrultusunda, yurtdışındakı tatil merkezlerine yapılan seferlerin uçak tiplenni büyüterek yolcu kapasitesıni arttıran THY. talep gören tatil yörelerinden Bodrum, Antalya, Adana ve Erzurum'a da ek seferler koydu. THY, özellikle Avrupa'daki kayak merkezleri ve Afrika'daki tatil ,* ürk Hava Yollan, Şeker Bayramı ve yılbaşı tatilleri nedeniyle artan yolcu talebini karşılamak amacıyla, yurtdışındaki tatil merkezlerine yapılan seferlerin uçak tiplenni büyüttü. bölgelerine olan talebi karşılamak için, Tunus, Cezayir, Viyana, Frankfurt, Tel Aviv, Basel, Zagreb, Prag, Üsküp, Amsterdam, Tiran, Milano, Zürih, Cenevre. Pans, Londra, Roma, Budapeşte ve Atina'ya yapılacak seferlerdeki uçak tiplerini büyüterek kapasiteyi arttn-dı. Viyana. Paris, Lyon, Madrid. Barselona, Miamı, Prag, Roma, Bologna, Tunus ve Kahire gibi gözde tatil merkezlerine de ek seferler konuldu. Uzun tatil nedeniyle Türkiye'den dış ülkelere yolcu talebinin daha fazla olduğunu belırten THY yetkilileri, bu taleplerin tamamının karşılandığım ve söz konusu dönemde uçaklanndaki doluluk oranının yüzde yüz olacağım bildirdiler.