Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
f EKİM 2000 PAZAR CUMHURİYET SAYFAn
JvLJJLJ. L J K kultur@cumhuriyet.com.tr 15
Yönetmen Seçkin Yasar, yapımcı Ersin Pertan'ı filmi engellediği gerekçesiyle suçluyor
îstanbuL, sevgifisineAYŞE KÖKSAL
Seçkin Yasar'ın yönetmenliğini yaptığı
'Sevgilim tstanbul' hâlâ vizyona gitmedi.
Bunun nedeni üzerine çeşitli suçlamalar
var. Yasar, yapımcıhğı üstlenen Ersin Per-
tan'ı filmin bitmesini 1,5 yıl 'özel' olarak
geciktirmeye çahşmakla suçlarken, Pertan
bu gecifcmenin Yasar ve Yunan ortak yapım-
cı Nikos Kanakis'le ılgisi olduğunu savu-
nuyor. Bu tartışmalar sonucu hem Altın
Portakal Film Festivali'ne gidemeyen hem
de 2000 yıhnda vizyona giremeyen 'Sev-
gilim tstanbul'un yönetmeni Yasar, 1995 Fi-
kir ve Sanat Eserleri Kanunu'nu ihlalden
Ersin Pertan aleyhine bir dava açtı.
Türk- Yunan-Bul-
gar ortak yapımı fil-
min senaryosu, Nedim
GürseTin 'Sevgiliınİs-
tanbul' adlı kitabın-
dan yola çıkılarak
oluşturulmuş. Başrolü
Yunanlı oyuncu Kar-
yofylia Karabeti'nin
oynadığı fılmde, Kök-
sal Engûr, Nedim Sa-
ban, Filiz Kutlar ro!
alıyor. Müzıkleri ise
Nikos Kypourgos'a aıt
Bu film Nedim Gûr-
sel'in ilk sinema de-
neyiırri:*Kitaptaki'ls-
tanbul Agapi' ve 'Ati-
na'da Bir Ev' birbiri-
ni tamamla} an iki öy-
kü. Filmin senaryosu
da burada anJaülan-
lan çıkış noktası aiına-
rak ashnda tamanıen
orijinal olarak yeniden
yazıkİL Her ne kadar
duygusal biraşkın ara-
yışıgibi gözükse de as-
bnda derinde daha in-
ce avnntilar \ativor.
ladı."GürseI, tek eksiği izleyiciye ulaşama-
ması olduğunu söylüyor:" Bu birçocukye-
tiştirip, onun birisi tarafindan hapse nkü-
ması ya da dolaba kapatılması gibi bir şey.
Ersin bey Seçkin Yasar'Ia \e Yunanlı pro-
düktörle konuşma> ı reddediyor. Tek diya-
log kurduğu kişi ben oldum. O, bunun bir
takun pürüzler yüzünden bu noktaya gelin-
diğini ve filmin gecikmesinin kendisivle il-
gisi olmadığını sö\ ledi. Ama ben ikna olma-
dım. Yine de bunu kasten yapmadığı ide-
nimi uyandı bende."
Seçkin Yasar biraz daha sert konuşuyor.
Senaryoyu hazırlayıp, Eurimages'dan des-
tek alıp projeyi Ersin Pertan'a götürdükle-
rini anlatıyor:"Ersin be> in eşi Annie Pertan
— - (Fotoğraflar: KADER TUĞLA)
i3eçkin Yasar, 'Sevgilim
Istanbul' filminin yapımcısı
Ersin Pertan'a, filmin Altın
Portakal Film Festivali'ne
katılmasını ve gösterime
girmesini engellediği iddiasıyla
dava açtı.
Mesela Yunanlı genç gazetecinin babası as-
hnda Kıbnsolaylan sırasında İstanbuPdan
sürgün edilmiş ve bir daha geri döneme-
miş. Bu genç kadui sevgilisinin peşinden ba-
basının yaşadığı İstanbuTa geliyor. Hikâve.
giderek babasını tanıma. onu \eniden keş-
fetmeye doğnı gelişiyor. Yunanh kadının gö-
zünden Istanbul'un anlanlmasına vanyor."
Büyük sorunlara karşın ortaya çıkan ya-
pımdan hoşnut Gürsel, özellik^ görüntü-
leri çok başanlı buluyor: "En büyük şan-
sumz, filmi baştan sona alıp götürecek olan
baş kadın karakter için çok iyi bir oyuncu
bulabttmemiz. Doğruyu söyleme gerekirse
Türkoyuncular, Yunanlı kadın oyuncu Ka-
rabeti'nin yanuıda biraz sönük kaldı. Mü-
zik de görüntülerie tam bir bütünsellik sağ-
fîfanin sanat \ önetmeni olacakn. Senaryo-
yu zaten bildikleri için onlarla çauşmamn
daha kolay oiacağını düşündüm. Ama, ilk
protokol hazuiandığında \apım şirketi fil-
mi daha sahiplensin di\e onlara daha bü-
} ük paj almaiannı tercih ettim. Hatam, on-
lara güvenmek ve saygı duymak oldu."
Beş hafta ve 100 kutu film olarak anlaş-
ma yapıldığını ancak Pertan'ın bunu ağır
btrHmVdöfT'hafta ve 80 kutu fılme düşür-
düğünü ifade ediyor: " Neredeyse kamera-
nın ayaklan havadafilmçektik. tanı bir cam-
bazlık yap&k. Sonuçta dört haftayı üç giin
geçince benden bu üç günlük 1 miKar 190
milyonluk parayı da istedi. Hem de bir cu-
martesi akşamüstü ben gemide çekimdey-
ken söyledi bunu." Ama Yasar'a göre ara-
lanndaki diyaloğu koparan olay, sette An-
nie Pertan'la yaşadıklan bir tartışmaya da-
yanıyor: "Manasnrdayapılacakbirçekim-
de gündüz çekimlerini gece vapmam isten-
di. Bir daha oraya gelmemek için. Arklar-
la geceyi gündüz yapuk. Ben de sinirlendi-
ğim için biraz sert konuştum. "Pertan çifti-
ne çok teşekkür ederim. Çünkü bana gece-
de gündüz çektirdiler' dedim."
Ama Yasar"a göre bu sadece bir bahane:
" Film üzerine, dünya üzerindeki tek görün-
tüyü kaydediyorsunuz. Para akıyor. Çok
gergin bir ortam. Bu bahanenin ardında
çok ciddi ve karmaşık bir takun nedenler
var." Filmin araya Memduh Ün, Halit Re-
fiğ ve Eurimages Türkiye temsilcisı Faruk
Ğünaltay gibi aracı-
lann girmesi saye-
sinde bu noktaya ka-
dar ilerleyebildiğini
söyleyenYasar, sa-
dece kopyalanntn çı-
karılması için beş
günlük bir süreye ih-
tıyacı kaldığını be-
lırtiyor. Bunun da
\ltın Portakal Film
Festivali'nde göste-
rilmesine bir engel
oluşturmadığını da
vurguluyor: "Ama
Ersin Pertan. Nedim
GürseTe bufilminsi-
nemalarda iş yapa-
mayacağı içindirekt
televizyona satacağt-
nı söylemiş. Kendi
filmi 'Acı Gönül'ü
\tan PortakaTagön-
derdi. Gürsel, Sev-
gilim Istanbul'une-
den göndermediğuü
sonınca' Her ikı fil-
min prodüktörü be-
nim. Festivaller ko-
nusunda prodüktör-
ler karar verir. Ben kendiminkinin gıtme-
sini uygun buluyorum, sizinkine henüz ka-
rar vermedim.' dedL Biryaptmcının fürn üze-
rinde her tür hakkı olduğuna inanrvor. Es-
kiden bö>leydi ama arnk kanun yaradcı-
lan da koruyor."
Son olarak 11 EylüTde, Pertan'ın 'ken-
dilerinden asla talep edilmeyen birtakun te-
lif hakları yazı'lanndan dolayı stüdyo ça-
lışmalannı durdurduğunu belirten Yasar
artık mahkeme kapısına dayanmış durum-
da: "Bugünedekdurdumçünküadaletçok
yavaş işliyor ve karşıuklı hallebileceğimizi
düşündüm. Daha önce bu nedenle bir tek
dava büe açılmamış. Kendisi de yaratıcı
olan bir insanın böyle davranması anlaşıhr
gibi degU."
Yapımcı, yönetmeni yamtladı
Tilm yüzünden
evimi sattım'
- Yönetmen Seçkin Yasar,
sizin filmin Altın Portakal
Film Kesthali'ne katılmasını
ve vizvona girmesini engeüe-
diğinifl iddia edi>or.
ERStNPERTÂN-Yönet-
men bu filmi çekerken bü-
tün haklannı sonuna kadar
kullanmıştır. Bizonun senar-
yosuna, kurgusuna, müzigi-
ne, nasıl çekeceğine, dubla-
jına da kanşmadık. Yapım-
cının da bazı haklan var. On-
lara saygı göstermek lazım.
Biryapımcı yönetmenin emir
eri değildir. Filmin ticari ve
mali konulan yapımcıdan so-
nılur. Filmin ticari vizyona
girmesi, hangi festivallere gi-
deceği ya da televizyon satı-
şı olupolmayacagı uygun gör-
düğü bıçimde davranır ve hiç
kimseye de sormaz. Nasıl ki
yönetmene niye bu açıyı kul-
landın, niye bu sahneyi kul-
landın denmeyeceği gibi...
Film, yakında zaten tamam-
lanacak ve biz de yapımcı
olarak uygun gördüğümüz
şekilde tamamla\
r
acağız.
- Sette bir takım tarnşma-
laryaşanmış. Bunlann filmin
sonuçlanmasını bir buçukyıl
geciktirilmesine neden otdu-
ğu söyieniyor?
PERTAN- Benım bu tür
olaylarla hiç ilgim yok. Bu
filmin post-prodüksiyonu iki
ay gecikti. Çünkü Yunanlı or-
tak yapımcı Eunmages'daki
dosyayı eksikbıraktı. Bu yüz-
den desteğin ikinci taksidi bi-'
ze geç geldi. Para şıkıntısı
doğdu. Ben evimi sattım bu
yüzden. Sonunda bu taksit
gelince post-prodüksiyona
devam etri. Yönetmen, nor-
malde biray süren kaba kur-
guyu iki ayda tamamladt.
Dublaj için başrol oyuncusu
Yunanistan'dan gelecek diye
altı ay bekledik. Türk bir
oyuncu dublaj yapsın dedik
kabul etmediler. O da tamam.
Bir prodüksiyon altı ay dub-
laj için bekler mi? Normalde
5-6 gün süren kurgu revizyo-
nu işlemi tam 52 gün sürdü.
22 Haziran'da bitince, mü-
zikler için telesine yaptık Yu-
nanistan'a gitti. Yunanlı bes-
teci, müzikleri hazırladı ve 2
Eylül'de gönderdı. Bugecik-
melerin hiçbiri bizimle de-
gil, direkt olarak yönetmen
ve Yunanlı ortak yapımcıyla
alakalı. Bizim bu müzikleri
fılme koymamız için besteci-
nin telif hakkını bize devret-
mesi lazım. Aynca eser işlet-
me belgesi için gerekli olan
senaristlerin ve yönetmenin
telif hakkı devir yazılan da
gelmiş değil. Bugüne kadar
bana hâlâ bir şey gelmedi.
- Seçkin Yasar ve Yunanh
ortak yapuncı sizden böyle
birtefifhakkı içinistekgebne-
diğini iddia ediyor.
PERTAN- Kesinlikle doğ-
ru değil. tstedik çünkü ticari
olarak vizyona girebilmesi
için bubeigçier gerekli. Ama
dedığim gibi, buna da yapım-
cı olarak ben karar veririm.
Ama ne yaak ki iş o radde-
ye dahi gelemedi. Eser işlet-
me belgesi ortada yok ki? Is-
tesek de festivale kahlamayız.
'Hakkâri-İstanbul sanat köprüşü'
Tümüyle sanatçılarınfinanseedeceğiprojeyle Hakkari'ye bir kitaplık kazandırılacak
Kültür Servisi - 8-17 Ekim
2000 tarihleri arasında Istanbul-
Hakkâri arasında bir sanat köp-
rüsü kuruluyor. 29 Eylül günü ts-
tanbul'da Beşiktaş Kültür Mer-
kezi'nde yapılan basın toplantı-
smda tanıtılan proje çerçevesin-
de çok sayıda kültür etkinliği
yer alıyor. Hakkâri Belediyesi,
SODEV (Sosyal Demokrasi
Vakfı) ve Sosyal-Kültürel Ya-
şamı Destekleme Demeği ışbir-
liği ile gerçekleşecek projenin en
özgün yanı, tümüyle sanatçılar
tarafindan finanse ediliyor ol-
ması. 8-12 Ekim tarihleri arasın-
da Istanbul'da düzenlenecek et-
kinliklerle projenin Hakkâri bö-
lümü finanse edılecek. 14-17
Ekim tarihleri arasında Hakkâ-
ri'de düzenlenecek etkinliklere
60'ın üzerinde sanatçı katıla-
cak.
Düzenleyici kuruluşlann tem-
silcileri ve Hakkârili sanatçılar
Ydmaz Erdoğan, Muhsin Kızu-
kaya ve TYS Genel Sekreteri
Gubüm Cengiz'in katıldığı ba-
sın toplantısında konuşan proje
yönetmeni Vecdi Sayar, ülkemi-
zin kültür ve sanat etkinhkle-
rinden en az yararlanan bir kö-
şesmde düzenlenecek şenlığin
sirngesel bir anlam taşıdığını,
çeşıth sanat dallanndan sanatçı-
lann hiçbir karşılık beklemek-
sizm projede görev aldığını be-
lirterek,
u
tstanbul- Hakkâri Sa-
nat Köprüsü"nun kurulmasına
desek veren tüm kişi ve kuru-
luşara teşekkür etti.
tstuıbul etkinlikleri
Proje gıderlerinın karşılanma-
sı ı;in Istanbul'da düzenlenecek
etknlikler, 8 Ekim Pazar günü
saa 15.30'da Beşiktaş Kültür
Mckezi'nde Yılmaz Erdoğan'ın
"Cebimde Kelimeler" oyunu ıle
badıyor. Aynı gün saat 18.00"de
ŞisiTiyatroKare'de NedimŞa-
ı'ın yönettığı "Kadın nusm,
Erkek 011501" oyunu oynanacak.
9 Ekim Pazartesi saat 20.00
Dolmabahçe Küçükçiftlik Le-
vent Kırca - Oya Başar Tiyatro-
su'nda, MüjdatGezen'in sunu-
culuğunuyapacaği, Kardeş Tür-
küler, Genco Erkal, Sema, Mu-
ammer Ketencoğlu ve arkadaş-
lan, Nejat Yavaşoğullan \e Ya-
vuzBingöl'ün katılacağı bir ge-
ce düzenlenecek.
tstanbul etkinlikleri, 10 Ekim
saat 20.30'da tstanbul Büyük-
şehir Belediyesi Şehir Tiyatro-
su sanatçılannın Harbıye Muh-
sin Ertuğrul Sahnesi'nde suna-
caklan. Orhan Alkava'nın yönet-
tığı Haldun Taner'ın "Sersem
Koca'nın Kurnaz Kansı" oyu-
nu ile sürecek.
11 Ekim saat 21.00 'de AM Foy-
razoğlu, Beşiktaş Kültür Mer-
kezi'nde "ŞakaŞaka"adlı stand-
up gösterisini sunacak. fstanbul
etkinlikleri, 12 Ekim saat
21 .OO'de Beyoğlu-Ses Ortaoyun-
cular Tiyatrosu'nda Ferhan Şen-
soj 'un sunacağı "Ferhangi Şey-
ler- HlZ.OjTin" ile sona erecek.
Hakkâri'de yeni mevsim
u
tstanbul-Hakkâri Sanat Köp-
rüsü"nün Hakkâri etkinlikleri
14 Ekim Cumartesi günü, yak-
laşık 60 sanatçının, Van yolu ile
Hakkâri'ye ulaşması ıle başla-
yacak. Hakkâri'de düzenlene-
cek şenlikte dört gün boyunca
konserler, söyleşiler. film \e tı-
yatro gösterileri, sergileryerala-
cak.
Hakkâri Kapalı Spor Salo-
Çeshü sanat
dallanndan
60 sanatçının
hiçbir karşılık
beklemeksizin
görev aldığı
projenin
giderlerinin
karşılanması için
önce İstanbul'da
etkinlikler
düzenlenecek.
Sonra Hakkâri'de
dört günlük bir
şenlik
gerçekleştirilecek.
nu'nda düzenlenecek konserle-
re, Moğollar. Yasemin Göksu,
Mazlum Çimen, Bulutsuzluk
Öziemi, FerhatTunç,Onur Akuı
ve Anatolia grubu katılacak.
Hakkâri'deki etkinliklere Al-
tan Erkekli, Sema, Tuncel Kur-
tiz, Ayla Algan, Orhan Alkaya,
Jülide Kural, Müjdat Gezen gi-
bi tıyatro sanatçılan da katılı-
yor. Hakkâri'de düzenlenecek
etkinllikler arasında çocuklara
yönelik programlar da yer alıyor.
Şenlığe katılacak ikı yabancı
gnıp, çocuklar için animasyon-
lar düzenleyecekler. Japonya'dan
Hakkâri'ye gelecek olan "Oki-
raku Gekidan" adlı Japon gru-
bu. bir müzisyen, bir şair, bir ti-
yatrocu ve bu kuklacıdan oluşu-
yor. Amerikan Aile Eğitimi Lo-
jistik Grubu ise Hakkân'nin en
büyük meydanında "balonlann
alönda" çocukiar için bir etkin-
lik gerçekleştirecek.
"Hakkâri'de Bir Mevsim",
"BekçT, "Hoşçakal Yann". "Gü-
le Güle", "Tabutta Rövaşata"
fılmlennin ilk kez göstenlece-
ği şenlik süresince Hakkâri'ye.
Şerif Sezer, Hafil Ergün, Vfende-
res Samancılar, Ahmet Uğurlu,
Tuncer Necmioğlu, Derviş Zaim,
ReisÇelik'in de aralannda oldu-
ğu sinema oyunculan ve yönet-
menlergidecek, fılmlerden son-
ra seyirci ile söyleşecekler.
SergUer ve söyleşiler
"İstanbtd-Hakkâri Sanat Köp-
rüsü" çerçevesinde, çok sayıda
ünlü sanatçının katıldığı iki de
toplu sergi açılacak. Hakkâri
Kültür Müdürlüğü Galerisi'nde
açılacak Plastık Sanatlar Sergı-
si'ne Alaattin Aksoy, Mustafa
Altıntaş, Koray Ariş, Mustafa
Ata, Tomur Atagök, Arzu Başa-
ran, Kezban Arca Batıbeki. Bed-
ri Baykam. Mehmet Güleryüz,
Balkan Naci fslimyeli, Giilsün
Karamustafa, Bahar Kocaman,
Komet, Murat Morova. Hüse-
yinOzinal,Yusuf Taktak,Yunus
Tankuş, Fatma Tüün.Omer Uhıç
ve Utku Varlık bırer > apıtlany-
la katılacak. İkinci bir karma
sergi de karikatür sanatçılannm
yapıtlanndan oluşacak. Şenliğe
katılacak ressam ve karikatürcü-
ler ile fotoğraf sanatçısı tsa Çe-
lik, Hakkâri'li gençlerle söyle-
şiler yapacaklar. tsa Çeliİc'in
şenlik süresince çekeceği fotoğ-
raflarla, daha sonra istanbul'da
bir sergi açılacak.
17 Ekim akşamı, Ahan Er-
kekli'nin sunacağı "tnadına Ya-
şamak" oyunu ile sona erecek
şenlik süresince Hakkâri'ye SO-
DEV Başkanı Ercan Karakaş,
eski Kültür Bakanı Fikri SagJar
ve çok sayıda yazar ve gazeteci
gidecek.
Vecdi Sayar, "tstanbul- Hak-
kâri Sanat Köprüsü"nün Hak-
kâri gençliğinin kültür v e sanat-
la buluşması doğrultusuna bir
ilk adım oiacağını belırterek.
"Şenliğe Istanbul ve Ankara'dan
katılacak sanatçıların, Hakkâ-
ri'den çok şey öğrenerek aynla-
caklanna ve Hakkâri ile kuru-
lan Uişkinin süreklilik kazana-
cağına inamyorum" dedi. Sa-
yar, "tstanbul-Hakkâri Sanat
Köprüsü" çerçevesinde Hakkâ-
ri Belediyesi'ne bir kitaplık ka-
zandırmak için bir kampanya
başlattıklannı ve başta Türkiye
Yazarlar Sendikası olmak üze-
re çok sayıda yayınevinin bu
kampanyaya destek verdiğini
söyledi.
KUŞBAKIŞI |
MEMET BAYDUR
Güner Sümer: Sessiz
Güvercinler Ülkesinde
Güner Sümer'in çok sevdığım bir şiirı vardır:
Sessiz Güvercinler Ülkesinde. Bir oyuncuya it-
haf etmiştir bu şiirini sevgili Güner, isimsiz bir
oyuncuya. Sessiz Güvercinler Ülkesinde enfes bir
şiırdir ama, bir başka yönüyle de unutulmazdıt
benim gözümde. Bu şiir ancak tiyatro sanatını de-
rinlemesine bilen, tiyatroya saygıyla, aşkla, tut^
kuyla derinden bağlı bir şair/oyun yazarı/ yönet7
men tarafindan yazılabilir. Güner Sümer böyle
bir insandı lafı kısaltmak gerekirse. Şimdi şiire ba^_.
kalım. Bir tiyatro yönetmeni bir oyuncuyla konu^î
şuyor bir oyunun provasında. Güner beni bağış-T
lar bu gereksiz gevezeliğımden ötürü:
"Tanır mısın I tanıtmak isterdim I Koşmadari
yorulmadan I sessizce I Oraya doğru yürü I Durl
I Bir adım atl Çok uzun oldu I Uzaklara gittin I
geri gel I Geri geri IO kadar değil I Yanm adımr
daha I Oi I olmadı uzaklaştın I ülkeleri aştın I Bi-{
lir misin/ neleri ezdin. ,'•
Yeniden başlayalım I Bak I dikkatli bak I Bü-\
tün bir dünya I ayaklarının altında I Bir adım I Bic
adım daha."
v
Güner Sümer'in şiirlerini ne zaman okusanf
buradan başlarım okumaya. Hep ürpertmiştir*
beni bu şiir. Ucundan kıyısından tiyatro yazarlı-P
ğına bulaştığım için mi? Güner'in yanı sıra Hal-
dun Taner, Melih Cevdet Anday, Atilla Alpö-
ge gibi yol açıcı ustalar vardı ben benim enayi
oyunlanmı yazmaya kalkıştığımda. Üstelik bu us-
1
talar usta/ıklannı kimselerin kafasına kakmayan
bilge kişilerdi nedense. Sonra başka türlü "usta-
lan" görünce daha iyi anlayacaktım değerlerini.ı
Güner Sümer'i neredeyse yılın her günü tiyat-ı
ro ile yatıp tiyatro ile kalktığı bir döneminde tanı-
dım. O zamanlar sevgili Adalet Ağaoğlu'nun
deyimiyleyencecık, birtüy gıbıydım. Otuzyıldaa
fazla oluyor. Güner'le yağmurlu bir gün Serge Reg-y
gianni'nin bir plağını yürütmek için Adalet Ağa-,'
oğlunun evine gittik. Sevgi Soysal'la oturmuş vot-?,
ka içıyorlardı. Vişneli. Bize de ikram ertiler, içtiks
plağı aldık, ver elini Tandoğan Meydanı. 4
Şimdi bu yazıyı yazarken yencecik bir tüy gibj,
değilim. Daha çok, çoğu tüyü dökülmüş bir yıl-^
başı hindisinı andırıyormuşum gibime geliyor^
Üstelik Güner Sümer öldü, Onay Ongan öldü.;
Aziz Çalışlaröldü. Haldun Bey öldü. Edip Can^
sever, Turgut Uyar öldüler. Can sıkıcı bir durum.j
Ama biz şiire ve tiyatroya dönelim.
"Tanır mısın
tanıtmak isterdim
koşmadan yorulmadan
sessizce"
Bu dört dizeyle açılıyor şiir. Tanır mısın, tanıt-
t
mak isterdim. Neyi? Hayatı? Yürümeyi? Tiyatro-
'" yu? Şairimiz şririhın başına "Bir oyuncuya" iba-
resini koyduğuna göre, meselenin "tiyatro "oldu
J
ğunu düşünüyorum. Sonra gelenler ise bence ti-
yatro sanatını derinden kavramış herkesin onay-
layacağı bir fısıltıdır.
"Koşmadan yorulmadan b
Sessizce" *
Güner Sümer hayatımda tanıdığım en yorgurj
insanlardan biriydi. Sürekli koştu, çabaladı. yoi
ruldu kırkbiryıllık yaşamında. Uykusuzdu; şiir, ti-
yatro ve özel yaşam birbirine karışırdı inanılmaz
bir ritmle. Güner durmadan, neredeyse soluk al-
madan çalışırdı. Ama şıirindeki oyuncuyu yöne-
tirken "Koşmadan yorulmadan/ sessizce" diye-
bilen bir sanat adamıydı. İyi tiyatro en arka sıra-
larda oturan seyırcinin bile duyabileceğı bir fısıl-
tı olmalıdır. Önlere oturanların üstüne yağan bir
ter, kan ve gözyaşı yağmuru degil. Bunu en iyi
bilenlerden biri Güner Sümer'di, bu yüzden o za-
manlann genç "üstadlan" tarafindan hırpalandı,
dışlandı, zedelendı.
Güner Sümer'i düşününce bir başka önemli ay;
rıntı lök gibi çöküyor yüreğime. Hiç kimsenirj
aleyhinde bulunmazdı Güner. Kendini en çok ya-
ralayanların bile. O güzelim çenesini uzatarak"
"hıh hıh hıh" diye gülerdi.
Zaman Güner Sümer'i hakh çıkardı mı? Bil-i
mem. Hem çıkarsa bile bunun Güner'e bir yara-
rı yok. Bunu okusa kızardı, biliyorum. Şöyle di-
yebilirdi: \
I
"Yeniden başlayalım
Bak 1
Dikkatli bak *
Bütün bir dünya j
ayaklannın altında «
Bir adım l
Bir adım daha " î
ktil Biperten yardım konseri •
• Kültür Servisi - Idil Biret, 17 Ağustos f
depreminin ardından başlayan inşa projelerinin *
içinde yer alan 'Akarca Türk -Fransız Kardeşlik ;
tlköğretim Okulu' yapımına yardım amacıyla bir;
konser verecek. Konser, 3 Ekim saat 21.30'da
Saint- Joseph Lisesi'nde gerçekleşecek. î
Sanatçının Türkiye'de vereceği son iki resitalden'
biri olan konser programında Haydn,
Bach/kempfF ve Beethoven'ın yapıtlan yer alıyor.
Bilgi ve rezervasyon için 338 25 61 numaralı ;
telefon aranabilir.
Antik Dekop'dan sanat ve kültür
ödüllepi ,
• Kültür Servisi - Antik & Dekor dergisi, |
her yıl düzenlediği 'Türkiye Tarihsel Kültürel *
Miras ve Sanat Ödülleri' başlığı altında I
7 dalda ödül dağıtıyor. Müzecilik, Arkeoloji- \
Sanat Tarihi-Restorasyon-Konservasyon-
Epigrafı, Görsel Sanatlar, Özel Koleksiyonculuk,
Medya, Sanatsa TV Belgesel Yönetmeni,
Siyasal Adamı ve Diplomat dallannda verilecek
ödüller için son başvuru tarihi 31 Ekim olarak
belirlendi.Yanşmanın sonuçlan aralık ayında
düzenlenecek bir törenle açıklanacak ve kazanan
adaylara MÖ 2100- 2000 yıllan arasında
tarihlenen Hitit dönemi altın testi ömek alınarak
üretilmiş sanatçı imzah bir onur plaketi
sunulacak.