Katalog

11 TEMMUZ 1999 PAZAR CUMHURİYBT SAYFA Word programmın kullanıma ilişkin ipuçlannı vermeye devam ediyoruz: Sayfa aralığı: Burada yazınızın tamamını mı yoksa birkaç sayfasını mı ya da diyelim ki 35 sayfalık bir metninız var ve bunun 28. sayfası- nı yazdırmak ıstiyorsunuz. Sayfa kutucuğunu aktif hale getirip hemen yanındaki pencereye 28 yazdığmızda yazıcınızdan sadece 28. say- fayı alırsınız. Kopya sayısı: Dokümanı kaç kopya yazdıra- cağımız belirtilir. Hemen altındaki harmanla komutu, örneğin: 12 sayfalık yazınızdan 10 kopya almak ıstiyorsunuz. Bu durumda har- manla seçeneği işaretli iken yazınızdan bir 12 sayfa alır. arkasından bir 12 sayfa daha alır. Böylelıkle 10 kez 12 sayfa çıkanlrruş olur. Bu durumda harmanlama denilen gereksiz bir iş gücünden de kurtulmuş olursunuz. Çünkü Word bu işi kendisi yerine getirir. DÜZEN MÖNÜSC Komutlar ve Kjsayollan: Geri Al CtrKZ : Son yapılan işlemi iptal eder. Wotxl'de her Yinele Ctrl Y : Son yapılan işlemi tekrar eder. Kes Ctrl+X : Seçilen yazıyı dosyadan silip, geçici olarak hafızaya (clipboard) yerleştirir. Kopyala Ctrl-C : Seçilen yazınm kopyasını geçici olarak hafızaya (clipboard) yerleştirir. Yapıştır Ctrl+V : Hafızadaki kesilmiş ya da kopyalanmış yazılan imleçin olduğu yere ya- rjıştınr. Özel Yapıştır: Hafızaya kopyalanmış içeriği dosyaya yerleştirerek aralannda bağlantı ku- rulmasını sağlar. Temizle Delete : Seçilen yazıyı dosyanızdan siler. Tümünü Seç Ctrl+B : Dosyanızdaki bütün ya- zılannızı seçili hale getirir. Bul Ctrl+F : Dosyadaki bir kelimeyi bulmanı- zı sağlar. Değiştir Ctrl+H : Dosyadaki bir kelimeyi bu- lup değiştirmenizi sağlar. Git Alt+Ctrl+G : Istenilen bir sayfaya geçme- nizi sağlar (dosyanız birden çok sayfadan olu- şuyorsa). Bağlantılar...: Bağlantı özelliklerinin değişti- rilmesini buradan yapabilirsiniz. Nesnelerin yaratıldığı uygulamalann açılmasını sağlar. Nesne : Nesnelerin yaratıldığı uygulamanın açılmasını sağlar. Düzen mönüsünün tanıtımı kabaca bu kadar. Şimdi dilerseniz bu kısmı biraz daha aynntıh inceleyelim. Bu mönü belki de en ağırlıklı kullamlanı... YAPILAN IŞLEMt GERİ ALMAK Düzen-Geri Al Komutu Word programı ile çalışılırken belgelerinizde hatalar yapabilirsiniz. Yanlış kopyalama, sil- me, biçimleme vs.vs.. Işte bu gibi durumlarda klavyeden, düzen mönüsünden, standart gö- rev çubuğundan veya farenizle yine ilgili mö- nüden bu komutu tıklayarak yaptığınız hatala- n sonsuz kere geri alabilirsiniz. Burada açıklamam gereken bir durum var ki o da: (ExceF i de ileride anlatacağım için bil- menizde fayda var) Geri Al Komutu Word'de yazınızı kaydetseniz dahi çahşmaya devam eder. Fakat Excel'de durum böyle değil. Ex- ceF de çahşmanızı kaydettikten sonra hatanızı geriye alma şansınız yoktur. tPTAL EDlLEN tŞLEMÎ TEKRARLAMAK Dûzen-Yinele Komutu Geri Al komutu ile iptal edilmiş işlemi tekrar uygulatır. Komutu ile iptal edilmiş işlemi tek- rar uygulatır. Yinele komutumın aktif olabilmesi için Geri Al komutunun kullanılmış olması gerekir. [email protected] Farklı bir Internet öyküsü KSA KISA... Bilişim 99, Eylül'de Geleceğın teknolojisini, ürün ve hizmet- lerini kitlelere ulaştırmada önemli bir misyon üstlenen Bilişim '99, yerli ve ya- bancı şirketlerin katıhmı ile 1-5 Eylül 1999 tarihleri arasında Beylikdüzü Tüyap Uluslararası Fuar ve Kongre Merkezi'nde gerçekleştirilecek. Interpro tarafindan organizasyonu ger- çekleştirilen, TBD ve TÜBİSAD tarafin- dan desteklenen fuar. Türkiye'nin en bü- yük; Doğu Avrupa, Ortadoğu, Orta Asya ve Akdeniz bölgesinin ikinci büyük Bilgi ve tletişim Teknolojileri Fuan olacak. Bi- lişim '99 etkinliklerine www. bili- sim99.com.tr adresinden ulaşabilirsiniz. Siberuzayda aşk Artık sanal aşklara dair kitaplar var! Oğlak Yayınları, Siberuzayda Aşk üçle- mesinin iiç kitabını da peş peşe okurla- rına sunuyor. Sohbet, İlişki ve Çöküş! Karşılıkh aşklara yeni bir alternatif olan sanal aşklarla ilgili bu kitaplar, tnternette gezinme, sohbetlere katılma alışkanlığı olan herkese ilginç gelebilir. Aslında böyle bir ahşkanlığıntz olmasa bile, geleceğimizin aşklarında nelerin değişip, nelerin aynı kalacağını merak edenlerdenseniz, bu kitaplar ilginizi çe- kecektir. Sanal shovvroom Ford'un lstanbul Anadolu yakası bayile- rinden Şahsuvaroğlu Otomotiv. www.sah- suvaroglu.com.tr adresinde sanal showro- om'unu hizmete sundu. Günün 24 saati. yılın 365 gûnü hiç kapanmadan hizmet verecek olan sanal shovvToom'da Şahsu- varoğlu'nun satışını yaptığı Ford model- lerinin resimleri ve teknik özellikleri yer alıyor. Eğer beğendiginiz bir otomobil olursa deneme sürüşü yapma isteğinizi anında interaktif form yardımıyla iletebi- livorsunuz. pyun.turk.net Internet üzerinde oyun oynamak son zamanlarda büyük bir tutku haline geldi. Nasıl gelmesin? Düşünsenize, hiç tammadığınız ve sizden kilometrelerce uzaktaki kişilerk karşıhklı oynuyor, oyun oynarken sohbet ediyor, kendinizi bambaşka bir dünyanın içinde buluyorsunuz. Evet, bu oyunlan hep yurtdışı sitelerde görür ve oynar, zaman zaman iç geçirerek "neden bu tip bir site Türkiye'de yok" derdik. An- cak, artık böyle bir site var: oyun.turk.net. Sitede şu oyunlar var: Beceri oyunlan: - Quake - Noktris (Turk Nokta Net tarafindan özel olarak geliştirilen Tetris) Zekâ oyunlan: - Kare Karalamaca - Sözcük Avı Mehnwt6cumhunyetcoin.tr enter ,net MEHMET SLCU HA'MM Bilgisayarcılar arasında sıkça, acemi kullantcılara ilişkin komik hikâyeler anlatılır. Bunlann bir kısmı gerçektir. CD Rom süriicü- sünün kahveflncanı koymak için yapıldığını düşünenler; herhangi bir program çalışırken 'press any key' (herhangi bir tuşa basın) uya- rısıyla karşılaşmca, bilgisayarı al- dığı yeri arayıp benim klavyemde üzerinde 'any' (herhangi) yazan bir tuş yok diyen kullanıcılar oldu- ğu, bilgisayarcılar arasında sıkça anlatılan öyküler arasında. Son günlerde de aşağıdaki öykü, • tnternet gezginleri arasında elekt- ronikposta yoluyla dolaşıyor. BirAmericapOnline KuUanıcısının Günlûgfl Temmuz 18: Şimdi AOL'a bağlanmayı denedim. Alabileceğim en iyi Online Servis- miş. Beleş bir disket bile veriyor- lar! Bu disketi kaybetmesem iyi olur. Bağlanamıyorum, neyin yan- lış olduğunu da bilmiyorum. Temmuz 19: AOL Sistem destek elemanlann- dan biri bilgisayanmın modeme ih- tiyacı olduğunu söyledi. Niye anla- mıyorum. Beni kandırmaya çalışı- yor. Temmuz 22: Modemi aldım. Ama nereye takıla- cağını kestiremiyorum. Monitöre ya da yazıcıya bağlayamıyorum. Temmuz 23: Nihayet modemi takıp çalıştırdım. Yan komşumuzun 9 yaşındaki ço- cuğu benim için yaptı. Ama hâlâ çalışmıyor. Bağlanamıyorum. Temmuz 25: AZILIM TANITIM: ICQ KoraySonmezsoyig cumhuriyetcom.tr Anyorum ICQ, tnternet üzerinde arka- daş(lar)uuzla haberleşmeyi sağ- layan bir Internet programıdır. Eğer siz tnternete bağlıysamz ve 1CQ programını kullanıyor- sanız, siz bağlantınızı yapar yapmaz bundan arkadaşlannı- zın da haberi olujor. ICQ prog- ramı ile haberleşebilir. dosya gönderebilir, urt adresi gönde- rebilir veya oyun oynayabilirsi- niz. ICQ programı ile sesli me- sajlar ve kutlama kartları da yollayabilirsiniz. Program açılınca sizi diğer ICQ kuüanıcılarının da bağlı olduğu 1CQ global ağ ortanuna aktarır. Programı yüklediğiniz zaman eğer bir UIN'iniz (Unhersal In- ternet Number - Genel tnternet numarası) yoksa size yeni bir numara almanızı öneriyoruz. Siz ICQ ağına bağlanıp numa- ranızı program sayesinde oto- matik olarak alıyorsunuz ve bir ICQ kullanıcısı oluyorsunuz. Daha sonra ICQ programı açılı- yor ve Add(ekleme) seçeneği ile arkadaşlanmzı kendi haberleş- me listenize ekleyebiliyorsunuz. ICQ email desteği de sağlıyor. Tam bir haberleşme zenginliği sağlayan bu basit ve kullanışlı programı www.mirabi- lis.com/download/ dan indirebi- lirsiniz. ICQ için kısayol tuşlan Ctrl+Shift+A - ICQ penceresini aktif/deaktif yapar. Ctrl+Shift+N - ICQ Not Defteri Ctrl+Shift+R - ICQ Haürlatıcı CtrH-Shift+C - Posta kutunuzu kontrol eder. Ctrl+Shift+E - Posta gönder. Ctrl+Shift+F - Aynntıü Arama. Ctrl+Shift+F3 - Kullanıcı ara- ma. Ctrl+Enter - Mesajı yol)a. ICQ programma birkaç ekleme yaparak programın görünümü- nü değiştirmek mümkün. Bu program ICQ Plus adında bir program ve www.icqplus.da.ru adresinden indirebiürsiniz. * Eğer ICQ'nuz yoksa ICQ'su olan bir arkadaşınıza iki yolla 1CQ mesajı yollayabilirsiniz. Bi- rinci yol. http://www.icq. com/ (ICQ numarası) web adresin- den yollamak. İkinci yol ise (ICQ numarası) tpager. mirabi- lis.com a posta yollamaktır. Eğer ICQ kullanan değişik in- sanlarta tanışmak isterseniz http://www.icq.com/ mainse- arch.html adresinde ilgi alan- larına göre ICQ kullanıcıları ile haberleşebilirsiniz. * Eski sflrüm bir 1CQ prog- ramınız vardı ve yenisini yük- leyince eski kullanıcılar yok ol- du. Bu sorunu. ICQ ile beraber gelen DBConvert.exe adlı prog- ram sa>esinde halledebilirsiniz. * ICQ programının yedeğini al- mak için DB dizinini mutlaka yedekleyin, daha sonra ise kur- duğunuz icq'da gene aynı dizine kopyalayın ve DBConvert.exe ile dosyayı onarın. DB dizininde haberleşme listeniz ve kişisel mesajlannızın logları saklan- maktadır. Yandaki 9 yaşındaki çocuk beni AOL'e bağladı. Ona dâhi olduğunu söyledim (Prodigy). O ise onun başka servis olduğunu söyledi. Çok kibar bir çocuk. Çok akıllı ve bunu görev olarak yapıyor. Neyse, bana modemi satanlardan daha çok akıllı. . . . Temmuz 26: Intemet nedir? Ben American On- line'da olduğumu sanıyordum. In- ternette değil. Şaşırdım. Temmuz 27: 9 yaşındaki kapı komşumuz, bana American Online'ı ve programları- nı nasıl kullanacâğırriı gösterdi. Onun bir dâhi olduğunu söyte&m. Seninle karşılaştınldığında olabilir dedi. Temmuz 28: Bugün chat yapmaya çahştım. Bil- gisayanmla konuşmayı denedim, ama hiçbir şey olmadı. Bir mikro- fon almam gerekli. Temmuz 31: Bilgisayan satuı aldığım yeri ara- dım ve klayvemde niye büyük harf- ler olmadığını sordum. Teknik ser- visteki bana, 'caps lock' tuşu oldu- ğunu söyledi. Benim ucuz bir klav- yem olduğunu ve yenisini istediği- mi söyledim. Ve bir shift tuşum di- ğeriyle aynı büyüklükte değil, de- dim. Başka bir marka klavye istiyo- rum dedim. Çok önemli bir şikâyet olduğunu sanıyorum, çünkü diğer teknik arkadaşlanm telefonu dinle- meye çağırdığını duydum. Ağustos 1: Usenet Oracle denen şeyi buldum. Dediğine göre sorduğum her şeye cevap verebilirmiş. Internet ile ilgi- li 44 tane ayn soru gönderdim. Ağustos 2: Rec.Humor adında bir grup bul- dum. Yolu geçen tavuk hakkındaki espriyi göndermeye karar verdim. Gönderdiğimden emin olmadığım için 56 kere daha gönderdim. Ağustos 4: Oracle bugün bana cevap verdi. Ooo çok kabaydı. O kadar çok kız- mıştım ki. bunun hakkında rec.hu- mor. oracle'a çok sinirli bir mektup gönderdim. Gönderdiğimden emin olmadığım için 22 defa daha gön- derdim. Ağustos 5: Bıri bana FAQ okumamı söyledi. Tannm, böyle küfür kullanmalanna gerek yok. Ağustos 14: Bin yaptığımdan dolayı hesabımı kapatmış. Ona, onun bankasında hesabım olmadığım söyledim. 0 kadar salakki! Turizmde yeni adres: www.ezoptravel.com Büyük sıkıntılann ya- şandığı turizm sektörü krizi aşmak için çeşitli yöntemler deniyor. Otel fiyatlan, tur fiyatlan, neredeyse geçen sene- den daha düşük seviye- lere indi. Yabancı turist- ten bu sene umudunu kesen turizmciler, yerli turistler için büyük indi- rim ve kolaylıklar da yapmaya başladı. Krizden çıkış çalışmalan doğal olarak bunlarla sı- nırlı değil. Ezop Travel adlı bir kuruluş elektro- nik tatil hizmeti sunuyor. Hem tatil yapmak iste- yenlere hem de seyahat acentelerinin kullanabi- leceği bir sistem kuran Ezop Travel, 65 ülkeyi kapsayan bir seçenekler dizisi sunuyor. Aynı za- manda bir tatil bilgi ban- kası olarak da nitelene- bilecek olan sitenin ad- resi www. ezoptra- vel.com. Digitaltra- vel.com aracılığıyla dünyanın hemen her ye- rine gitmek için seçe- neklere ulaşabildiğiniz sitede aynca istediğiniz seçenek için rezervasyon yapma ve kredi kartı ile ödemenizi gerçekleştir- meniz de olası. Sistem size Antalya'da bir otel- den Yeni Zelanda'da foto safariye, Paris'ten tzlan- da'da yanardağ turuna dek çeşitli seçenekler sunuyor. Digitaltravel.com'un bir diğer önemli özelliği de, yalnızca tatile çıkmak isteyenlere hizmet ver- memesi. Bu siteden tur operatörleri de yararla- nabiliyor. Herhangi bir ülkede herhangi bir otel- de yer ayırtmak isteyen bir müşteri ile karşılaşan tur operatörlerinin öyle çok fazla uzağa gitmele- rine gerek yok. Bu site aracılığıyla satış yapabi- liyor. Sistem tur opera- törlerine bir de a>Ticalık tanıyor. Her acenteye anında satış komisyonu- nu veriyor. Böylece acentenin rezervasyon masrafian da %90 oranında azaldığı gibi, hem hızlı servis vermiş oluyor hem de müşteri kaçırması önleniyor. Sade ve güzel tasanmı, hızlı serverleriyle rahat gezilebilen bu sitenin Türkçe ve tngilizce ol- mak üzere iki bölümü var. DEĞİŞEN DUNYADAN HÜSEYİN BAŞ Zehirli Besinler Tehdît Ediyor Açıkça görülen o ki eğer ezilen geniş yığınlar ses- lerini etkin bir biçımde yükseltmeyi başaramazlarsa, 21. Yüzyıl'da da, küresel boyutlara ulaşan ültraliberal ortamda yeşeren vahşi kapitalızmin egemenliği arta- rak sürecek. Zenginin zengınleşeceğı, yoksulun sürek- li yoksullaşacagı, gelir dağılımının daha adaletsız du- ruma geleceği bir dünya kapıda. Küreselleşmenin kay- mağını yiyen büyük ABD şirketleri, en kısa sürede en fazla kâr adına gezegeni, havası suyu, doğasıyla so- yup soğana çevirmeleri yanı sıra yirmı yıldan bu yana da insanların günlük ekmeklerini sağladıkları tanmla- rına el koymanın yollarını aramaktadır. Deli inekler, hastalık saçan peynirler, diovvsinli tavuklar, hormonlu etler, ölü hayvan sulanyla hazırtanan yemlerle besle- nen kasaplık hayvanlar ve çiftlik balıkları, soya ve mı- sır benzeri transjenik ürünler. zehirli maden sulan ve ccx» türü içecekler giderek artan biçimde Avrupa'nın gelişmiş ülkeleri dahil, ınsan sağlığını gezegen boyu- tunda tehdit etmektedir. Ama bunu önlemek, bırakı- nız yoksul ülkeleri, örneğin Fransa gibi zengin bir ül- ke için bile sanıldığı kadar kolay değildir. Çünkü bu alan- da büyük kârtar sağlayan dev Amerikan tekelleriyle ba- şa çıkmak hemen hemen olanaksızdır. Örneğin Fran- sız hükümeti 'transjenık mısır çeşitlerinin - genetık ola- • rak değişime tabi tutulmuş organizmalar. OGM'lerin ülkeye girmesine onay vermiştir. Ancak çok geçme- den bunun neden olabileceğı riskleri farkederek yeni. transjenık ürünlerin Avrupa Biriiği'ne girmesinin önlen-^ mesi yönünde girişimde bulunmuş, ama bunda kuş- kusuz Bııieşik Devletler'in dayatmasıyla başansız kall mıştır. f Ana hatları artık iyice belirginleşen olgu, tanm ve be- sin ticaretinin küreselleşmesıdir. Ve her şey bu muaz- zampazarsavaşının küresel boyuttayaygınlaştığınıor-, taya koymaktadır. Birieşik Devletler bu alanın da tek^ başına egemen olduğu serbest pazar ıçınde yer alma-" sının uğraşındadır. Bunu büyük ölçüde başarmıştır._ Konusunun uzmanlannın genellikle sorduklan şudur:» "21. Yüzyıl Yeni Dünya Düzenı'nin efendısınin boyun, eğmekte direnen ya da sadece ekonomık ve sosya/." gelişmeyeaç halklann hizaya getinlmesinde 'besın s/-, lahının' da devreye sokulduğun bir yüzyıl mı olacak-y tır?" Sorunun yanıtı net. Amerikan yönetimi besın si-f lahını yirmi yıldan bu yana salt 3. Dünya'nm yoksul ül-i kelerine karşı değil, Batı'nm kimi zengin ülkelerıne kar-« şı da başanyla kullanmaktadır. Gerçekten de tarımsal, üretim büyük Amerikan şirketlerinin artan tehdidi al- tındadır. • L'Humanite'nin 30 Hazıran 1999 tarihli yazısında Gerakj Le Puill 'Besın silahı geleceğimizi nasıl teh- dit ediyor' başlığı taşıyan özgün yazısında. konunun devindiği çapraşık mekanızmayı yeterı açıklıkla orta- ya koymaktadır. Ana hatlanyla aktanyoruz: BM gıda' örgütü FAO'nun verilerine göre kışı başına doğrudanv tüketime yönelik gıda bugün, otuz yıl öncesıne oran-" la yüzde 18 daha yüksek düzeydedir. Sözü geçen dö- nemde kişi başına düşen ortalama günlüktüketim ge-. lişmekte olan ülkelerde 1950 kaloriden 2474 kaloriye ulaşmıştır. Dünya ortalaması ise 3679'dur. Bu, Batı Avnıpa'da 3500 kalori, aralannda Çad ve Etiyopya'nm da yer aldığı onu aşkın Afrika ülkesinde ise bu rakam, dün olduğu gibi bugün de 2000 kalorinin atttnda sey- retmektedir. Az beslenen insan sayısında, mutlak ra- kam olarak, azalma yok. Günümüzde 800 milyon in- san az bestenmenin pençesindeyaşam savaşı vermek- tedir. Yıne BM verilerine göre dünya nüfusu 2000 yı- lında 6 mifyara, 2010'da ise 7 ila 8 milyara ulaşacak- tır. Uluslararası Gıda Politikalan Enstitüsü IFPRI'nın hesaplamalanna bakılırsa gıdadaki talep arttşı hubu- batta yüzde 55, hayvansal ürünlerde ise yüzde 75 ar- tacaktır. Gelişmiş ülkelerde talep sadece yüzde 2 ar- tarken bu, gelişen ülkelerde yüzde 174 gibi büyük oranlarayükselecektir. Buna karşıhk, üretimde oiası ka- zançlar Amerika, Avrupa, Okyanusya kıtalannın büyük ihracatçı ülkelerinde odaklanmış olacaktır. Öte yanda 'suyun' giderek az bulunur olması, dünyanın nüfusu en yoğun bölgelerindeki yeşil devrimi frenlerken kent- leşme politikalan tarım alanlannın asıl işlevinden çıka- nlması eğilımini hızlandıracaktır. Tanm ortak pazannın ilk yirmi yılında Avrupa, tan- mın gelişmesinı sağlayan bir dizı hukuksal ve kurum- sal önlemlerden yararlanmıştı. Başlangıçta ortak ta- nm politikasını kabul eden altı ülke Avrupa'nın dışa ba- ğımlılığını azaltarak nüfusun nicel gereksinımlerınin mümkün olan en kısa sürede karşılanmasını gerçek- leştirmek istemişlerdı. Böylece süt, et, tahıl ve yağlı bit- kiler için fıyat güvencesi sistemi oluşturuldu. Avrupa içi rekabet ve serbest dolaşım üzerine kurulan bu dü- zenleme 'topluluk tercihleri' adı verilen bir politıkayla tamamlandt: Üçüncü ülkelerden gelen ürünlerin ver- gilendinlmesi, Avrupa ürün fazlası ihracatı için destek. Ama Bırteşik Devletler ve ihracata dönük büyük ta- nm ülkelerinin baskılan bu çifte korumanın tedrici bi- çimde hafifletilmesını sağlamaktagecikmedi. (1994 Ma- rakeş Anlaşması). Böylece 1995- 2000 yıllan arasın- da ihracata tanınan sübvansiyonlar yüzde 36 azalır- ken iç tanma yardımlar da yüzde 20 oranında gerıle- di. Serbest dolaşım, 'topluluk tercihlerinin' yerıni akjı. Avrupa'da fıyatlar, dünya fiyatlanna geriledi. Bugün her şey muazzam bir tanm savaşının dünya ölçeğinde devreye sokulduğunu göstermektedır. Ta- hıl, yağlı bitkiler, et, tavuk ve daha az oranda süt ürün- leri Avrupa tanm üretiminin en çoktejılikeyle karşı kar- şıyabulunduğu ürünler arasında yeralmaktadır. iç pa- zara satmak, hele ihraç etmek için her zaman dahat ucuza üretmek gerekmektedir. Bunun yolu ise ekono-_ mik gerekçelerle çevreye daha az saygılı bir bıçımda' daha fazla suyun, daha fazla gübrenin, daha fazla ko- ruyucu ılaçlann kullanılmasından geçmektedir. Malh yetin düşürülmesi yarışı, kaçınılmaz biçımde, bazı teh-, likeleri de beraberinde getirmektedir. Deli inekler, ze-, hir buiaşmış tavuklar, hayvan yemlerine kanşan zehir-7 li maddeler, çoğunlukla maliyetlerin düşürülmesi ar-.l zusundan kaynaklanmaktadır. '„, Ama en büyük tehdit yoksul ülkelere yöneliktir. Ta-j: nmsal ürün ticareti, kuşkusuz, ekonomik bir ihtiyaçtır,^ Kahve, kakao, narenciye ve muz çok az sayıda ülke-^t de yetişmekte ve tüm dünyaya ihraç edilmektedir,^ Ama tüketilen tüm tahılın ticaretini de sınırsız bir içimr., de serbestleştirmek gerekli midir? Afrika ülkelerini, ta-ğ nmdan bütünüyle vazgeçecek ölçüde Avrupa ve Ame-^ rikan buğdaylarıyla istila etmemiz şart mıdır? Avrupa-, : lı tüketici tabaklannın, araştırmalann kalıcı hazımsız—; lıklara ve çeşitli hastalıklara neden olduğunu sapta-' dıkları hormonlu Amerikan besinleriyle doldurulması- ? nı, itirazsız kabullenmek zorunda mıdır? Genetik ola-"! rak değişime uğratılan ürünler için de benzer kaygılarj mevcut değil midir? Oysa tüm bu tehlikeler orta yer-^ de dururken Amerikan egemenliğindeki Dünya Tica-^ ret Örgütü, VVashington'un ısteklerine endekslı Ce-^. nevre Uluslararası Mahkemesi'nden, zaran açıkça be-'^ lirienmeyen ürünlerin serbestçe satılması yönünde- karar çıkarabilmektedir. Oysa salim yol, tam tersine,. ülkelerin sözü geçen ürünlerin sağlığa zarar vermediği. kanıtlanana kadar ulusal pazanna girmesini reddetme, hakkına sahip olmasından geçmektedir. Kuşkusuz(! gücünüz yetiyorsa.