Katalog

21 HAZİRAN 1999 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA ALTERNATİF SPORLAR Yaz geldi,plajda oynayalımSalon sporu olarak tanımlanan voleybol ve hentbolyaz boyunca uluslararası turnuvalarla plajlara taşınacak G ende bıraktığımız uzur.ca bir kış dönemınin ardından artık yaz sporlanna olan ilgi hızla artıyor. Ve yaz deyince de akla ilk gelen şeyler: Güneş, kum. deniz... Ve bu muhteşem üçlünün birleştiği 2 spor dalı var dünyada. Biri plaj voleybolu. diğeri de plaj hentbolü. lnsanlara spor yaptınrken eğlenmeyi, izlerken doğanın güzelliklerinden yararlanmayı sağlayan bu iki branş için başlama vunışu da önümüzdeki gûnlerde verilecek. Yaz aylanmn en popüler sporu olan plaj voleybolu, ülkemizde geçmişi çok kısa olmasma karşın geniş kitleler tarafindan hemen benimsendi. Yıllar önce sahil kesimlennde msanların eglenmek içın oynadıgı plaj voleybolu, ülkemizde ilk ciddi organizasyonunu 1990 yılında yaşadı. Şu anda Voleybol Federasyonu Başkanı olan Ahmet Güliim, Dünya Battacıoğlu, Metin Görgün ve Kenan Bengünün girişimleriyle amatörce başladı. Önceleri küçük ebatlı ve sadece Istanbul'da yapılan bir organizasyonla gündeme geldi. Ancak bu güzel gırişim çok kısa bir zamanda çığ gıbi büyüyerek 1992 jilından itibaren de resmi ve uluslararası turnuvalar haline geldi. Daha sonra da nitelik kazanarak Türkiye Serileri'ne dönüştü. Işte bu yayılmanın neticesinde bir adım daha atıldı ve Alanya'da ilk kez bir Dünya Plaj Voleybolu Şampiyonası ayağının heyecanı yaşandı. Bu güzel organizasyonla inanılmaz bir prestij yakalayan ülkemiz. yurtdışında da çok güzel bir isim yaptı. Plaj voleybolunu salondan ayıran bazı özellikler ve kurallar vardır. Bunlan kısaca örneklemek gerekirse, sahanuı boyutlan ikisinde de aynı olmasına karşın plaj voleybolunda takımlar ikişer kişiden oluşur. İki sahayı birbirinden ayıran orta çizgi ve üç metre çizgileri yoktur. Bir oyuncu rakip oyuncunun hareketini engellemiyorsa karşı tarafa geçse bile oyun devam eder. Parmak ile karşı alana atılan topta bir aldatmaca yapılamaz ve oyuncu, topu ancak vücudunun dönuk olduğu alana atabilir. Parmak ile plase yapılamaz. sadece vuruşlarla (avuç içi, yumruk gibi) plase atılabilir. Plaj voleybolu topu salon topundan daha ağırdır, daha iniktir ve üç renklıdir. Işte voleybolla, plaj voleybolu arasındakı en basit farklılıklar bunlardır. Plaj hentbolü Plaj voleybolunun popülaritesi kuşkusuz her geçen gün artıyor, ancak plajın bu gözde sporuna bir rakip var. Ustelik bu spor dalı da tıpkı voleybol gibi salonlann sevilen bir sporu: Hentbol. Evet, plaj hentbolü de son yıllarda ülkemizde patlama gösteren branşlardan biri. Ve hentbol sporu kışın deplasmanlı ligde bulamadığı ilgiyi yazın plajda, deniz kenannda buluyor. Alanya'yla adını duyurup Şile, Kemer, Diyarbakır ve Kıbns'ta patlama yapan plaj hentbolü salon hentbolüne göre biraz daha soft. Yani mücadele o kadar fazla değil ve bu estetik, izleyenlere keyif veriyor. Sahanın büyüklüğüne göre 4-6'şarlı ekipler halinde oynanan plaj hentbolünün kurallan ise salondakılerle hemen . hemen aynı. Bisikletler 'dağa' çıktıisiklet bazılan için vazgeçilmez bir tutkudur. Birçok ülkede bisikletseverler, yaz-kış demeden, bısıkletıne binerek işıne. okuluna, gezmeye hatta ülkeler arası turlara bile çıkıyorlar. Pedal üzennde vazgeçilmez dünyalannda spor yapıyorlar. Trafiğin korkulu bir rüya olduğu ülkemizde bisiklet bir türlü insanlar arasında yaygınlaşamıyor. Türkiye'de bisiklet sporu denince akıllara Cumhurbaşkanlığı Uluslararası Bisiklet Turu geliyor. Avrupa"da ise Fransa ve ve ltalya bisiklet turlan milyonlan peşinde koşturuyor. Doğuşu Son yıllarda yaygınlaşan bisiklet türlerinden biri de dağ bisikleti. Asfah yol dışında bisikletçilere kolaylık sağlayan bu bisikletler, ülkemizde de geniş bir ilgi alanı buldu. Peki dağ bisikleti nasıl doğdu? Amerika'nın Kaliforniya eyaletindeki Marin County şehrinde o zamanın gözde markalanndan olan Schvvinn Excelsior bisikletleri ile yanşan Gary Fischer ve Charles KeDy adındaki ABD'lı sporcular. 1974 yılında bisikletlerin asfalt veya düzgün yollar dışında da kullanılması gerektiğinı düşünüp Tamalpais Dağı'nın patıkalanndan aşağı çılgın hızla inmeyi hobi edindiler. Bu ınışlere dığer bisikletçıler de katılınca, sonradan 'toplama' yanşmalan düzenlenmeye başlandı. Festivale dönüştü Bunlara 'toplama' denilmesinm nedenı şuydu: Her inişten sonra dağılan bisikletleri toplamak gerekiyordu. Yanşlara ilgi her geçen gün artıyordu. 1979 yılında Marin County"de yanşlar festivale dönüşmüş, ülkenin en önemli yanşlanndan biri olmuştu. Schvvinn Excelsior adlı bisiklet artık bu yanşa dayanmaz olmuştu. 1977'de Charles Kelly, kadfo ustası arkadaşı Je Breeze'den özel bir kadro yapmasını istedi. Joe, aynca bisiklete sağlam ve kullanışlı fren kollan, cantilever fren sistemi ve 5 vites ekledi. O gûnlerde oldukça ağır (17kg.)vepahah(1500 dolar) olmasına rağmen 'Breezer'lara talep hiç bıtmedi. Bu ilk dağ bisikleti bugün Colorado Crested Butte'dekı Bisiklet Müzesi'nde bulunmaktadır. Gelişmiş ülkeler, bisikleti sağlıklı toplum oluşturmamn tekyolu olarak görüyor. 2000li yılların taşıtı Bisiklet her derde deva • y ^ ^ ünyada gelişmiş ülkeler m 1 bisikleti sağlık açısmdan m B tek çıkış yolu olarak * -^ görürken bisiklet, temiz çevre açısmdan da çok önemli bir ulaşım aracı. Türkiye'de bisikleti daha da geniş kitleye yaymak için uğraşlannı sürdüren Bisiklet Sevenler Derneği, üye sayısını 4 binden 100 bine taşımayı amaçlıyor. Bisiklet Sevenler Derneği projesini yöneten eski mılli bisikletçi Murat Suyabatmaz. bisıkletin artık bir yaşam tarzı olduğunu, hatta 7'den 70'e herkesın bisiklete binebileceğini söyledi. 2000'li yıllann taşıtının bisiklet olduğunu vurgulayan Murat Suyabatmaz sözlerini şöyle sürdürdü: "Toplumun spora ibtiyacı var, ancak zaman yok. Toplumun sessizuğe ihtiyacı var, gürültü çok. Toplumun ulaşnn sıkıntısı var, çözüm yok. Kısacası çevre için. tasamıf için, traflk eğhimi için, trafiğin çözümü için, turizm ve ulaşım özgürlüğu için bisiklet her derde deva." Derneğin hedefleri Bisiklet yollannı yaygınlaştırmak, bisiklet gezileri düzenlemek, bisiklet park yerlerini yaygınlaştırmak, bisiklet yanşmalan düzenlemek, bisiklet sürüş güvenliğini arttırmak, bisıkletle trafik eğıtımı, kanunlarda bisıkletle ilgili haklan ortaya çıkarmak, mevcut bisiklet yollannın güvenli, sağlıklı ve temiz kalmasını sağlamak. Yeni heyecanlar yeni arayışlar ünya gençleri olimpik spordan mı bıktı, yoksa yeni heyecanlar, yeni arayışlar içine mi girdi, tam belli değil ya da her ikisi birden olmalı ki her geçen gün yeni yeni sporlar ortaya çıkıyor. Yani bir anlamda sporun da bir alternatifi var artık. Yaz boyunca okurlanmıza alternatif sporlann ilginç notlannı, haberierini ve koçunun uzmanlarından yorumlannı bu sayfadan sizlere sunmaya çalışacağız. Alternatif sporlann meraklısı çok, ancak kimin nerelerde ne yaptığını da bilen çok az. Çünkü bu sporlann meraklıları ne medyanın peşinde, ne de medyanın iigisini beklemekte. Bu nedenle oniara ulaşmakta, onlann sorunlannı dile getirmekte siz okurianmızın da desteğine gereksinim duyuyoruz. Bir yaz boyu doğa ve spoıia baş başa olmanın da mutluluğu başka olsa gerek. JYısa... l\ısa... JVıısa... • Su Kayağı Geçen ay Fethiye Hillside Beach Club'da düzenlenen ve birbirinden heyecanlı gösterilere sahne olan Hillside 2. Uluslararası Su Kayağı Yanşması Eurosport'tan tüm dünyaya yayımlandı. • Bowling Türkiye 1. Takımlar Bowling Şampiyonası Korukent Tesisleri'nde yapıldı. Arikara, Istanbul, Izmir ve Antalya'dan 9 takım ve 50 lisanslı profesyonel sporcunun katıldığı turnuvada dereceye girenler kasım ayında Dubai'de yapılacak Dünya Şampiyonası'na kaölacaklar. Sonuçlar şöyle: 1. Galleria Bowling, 2. Korukent A Takımı. • 3. Korukent B Takımı. .. *„„ .. „„.-.....„„*„„... \jKiışmış uıneıer, ı>»ı#utrıı sugıuuı ıvyıum utuşıurmunın IKKyuıu uıurun. guruyur. sagıuuı ve lemız murnasını sagıamaK. J. ıvuıuKcum ıaımıu. ing, kent yaşamından bunalan maceraperestler için vazgeçilmez bir tutku Rafting sporda ve turizmde buluştu" j r ^ aftmg bir spor dalı mı? Yoksa 1 3 ınsanın. şışme bir bot ve ufak t \ kürekler yardımıyla doğaya _£. V . verdiği amansız bir mücadele mi? Bu iki soruya 'evet' diyenlennızın sayısı eminiz ki havır diyenlerden fazla. Ancak kim ne derse desin akarsu kanosu olarak da adlandınlan rafting, son dönemlerde Avrupa ve Amerika kıtasında inanılmaz ilgi görüyor; tutkunlan her geçen gün artıyor. Ve ister 2'li olsun, ister 6'lı ya da 10"lu olsun bir kez bindıniz mi o bota (sağlam inmeniz şartı ile) bu işin sevdalısı olup çıkıyorsunuz. Ve gün geliyor hızla akan nehirlerde azgın dalgalarla boguşmak, rapidleri (nehır yatağı eğıminden doğan su çukurlanna verilen ad), mını MALZEMELERİ Su sporlarınm en zorlularından biri olarak gösterilen rafting, nehirlerde vapılan bir spor dalı Öncelikle darbeve dayamkh bir bot gerekli. Botun vanı sınt katılımcılar balıkadam kıvafeti olarak adlandınlan su geçirmeyen givsiler gıvmek zorundalar. Avnca her raftingcinin mutlaka can yeleği takması gerekiyor. NEREDEYAPILnOR Raftingcilerin en gözde parkuru Çoruh Nehri. Özellikle ilkbaharda karlann erimesiyle coşan Çoruh Nehri sadece yerli değil yabancı raftingcilerin de ilgi odağı. Çoruh Nehri nin yani sıra Erzincan Fırat Nehri, Antalya Köprülü Kanvon ve Melen Çayı raftingyapılmasına uygun olan en önemli yerler. çağlayanları 'devrilmeden' aşmak, onca süratle giderken karşınıza çıkıveren kayalıklara çalım atmak. küreği sağa sola sallamaktan nasır tutan avuçlanmzın acısını ıçınize atmak, sanıyoruz ki her fırsatta denemek istediğiniz bir 'tat' oluyor yaşam içinde... Rafting, 199O'lı yıllardân sonra Türkiye'de de bir tutku, bir serüven olup çıktı. Kentin bunaltıcı tekdüzeliğinden kendisini doğanın kucağına atanların hemen tamamına yakını ya bir kez ya da defalarca rafhngle tanışmışlar. Ancak rafting, ne yazık ki ülkemizde hâlâ bir 'spor' dalı olarak geçmiyor kayıtlarda. Sadece hobi ve tunzmin yardımcı bir dalı olarak görülüyor. Israil'in, ABD'nin ve Ispanya. ltalya başta olmak üzere birçok Avrupa ulkesinin 'en çok ilgi çeken' bu spor dalı eğer kano federasyonu kurulursa, 'federe' bir kimlıİc elde edecek. Spor kimliği şart Rafu'ngın spor olarak kabul edilmemesi su sporlanna gönül verenleri üzüyor. Bu üzüntüyü fazlasıyla yaşayanlardan biri de Kürek ve Kano Federasyonu'nun kanodan sorumlu Asbaşkanı Prof. Dr. Sami Mengütay. lyi bir kanocu olan Mengütay, hep aynı dertten yakuıdı: "Adı var, kendi yok, botu var, can güvenliği yok." Prof Mengütay, kanonun başh başına bir federasyon olması halinde raftingin de spor kimliği elde edeceğini söylüyor. Mengütay. 'Tûrk usulü' raftingi ise şöyle tanımhyor: "Turizm şirkeöerinin macerayı seven konuklanna sunduğu bir hizmetAncak hiçbir nehirde kapasitc de. adet de belli degiL Oysa her parkurun kendine özgü bir kaldinna kapasitesi var. Bu kurallara uyulmadığı için de kazalar oluyor. Hatta Melen Çayı'nda ölümlü bir kazada ben biiirkişhim ve dava çözümlenenıedL Kabnmcıiara imzalankn belgelerin ise resmi bir geçerliliği yok. Yasal sorumluluk taşımayan belge bunlar. Eğitimciler ise eğitimsiz. Çoğunluk bu işi bir-iki kez görüp işletmeciliğe soyunmuş. Eğer raftingi Türkiye'de spor olarak kabul ettirebilirsek önce eğhinı semineri açıp, 'can güvenliği' konusuna eğileceğiz. Sonra da antrenör, sporcu egMmine başlayacağtz." A F T1N G1 YAŞADIM Su cehennemi Raftingciler Çoruh Nehri, Fırat Nehri, Antalya Köprülü Kanyon ve Melen Çayı'nı mesken tuttu. ARİF KIZILYALIN Kalabalık sayılabilecek bir medya grubuyla Antalya'da Pantera Cup'u izliyorduk. Yazla sonbahann buluştuğu ekim ayrnda rüzgârlı bir gönün bitimine dogru, kafile sorumlusu I^Ahk^'un, ''Fotoğraflânçektik.yazılanv«zdık,anıa rafting yapmadık. CesaretinE var mı n sorusu tçimizde tatlı bir heyecaa oluşturmaya yetti. Hemen. "ewt" diye anhverdik. Start yerinde irili ufaklı onlarca bot sahılde duruyordu. Israilli olduğunu ögrendiğimiz Medraft şirketinin yetkilisi bize uymamız gereken kurallan söyledi ve donanımı bize uzam.Baldcadam gîysisi ve can yeleklerini taktıkJan sonra önümüze uzanlan kâğıdı ımzaladık. Hiçbir yasal geçerliliği yoktu bu kâğıdın, ama şirket için en azından kendı vicdanlan açısmdan önem taşıyordu. Ardından kıyıda 10 dakıkalık bir mini dersten sonra, kürekçi arkadaşla 2'li kanoyu seçtik. Diğer gazeteci arkadaşlann tercihi ise 6'h. 8'li botlardı. Yavaş yavaş küreklere asıldığırmzda, "Bada su nm, bu da akıntı mı? Biz Boğaz'da terse kürek çekîik'' gıbılennden söyleşiyorduk ki, mıni koydan çıkınca nehrin azgın sulan ile burun buruna geldık. Görevliler ellerinde megafon, "Sürüdefl aynlan knzuyıı kurt kapar" örneği uyarüarda bulunuyorlardı. Ama ditüeyen kim, rapıdin göbegine girip. kayalıklara sancak iskele kürek sailıyorduk. Ve duyduğumuz heyecan rüzgârlı havada uçağın kalkış ve inişlerinde yaşanan stresin inanın 10, belki de 20 misliydi. Adrenalin belki de hiç bu kadar üst seviyeye nrmanmamıştı vücudumuzda. Çalkantüı suiarda 1 saat geçmişti ki eüerimiz acımaya başladı. Arük teknede söyleşmeye bile zaman bulamıyor, sağa sola kürek sallamaktan soluk almakta bile güçlük çekiyorduk. Bu arada tur görevlilermin, müşterileri ıslatmaya yönelîk bot devirme sevdasından, sıynlmıştık ki o böigenin en sert rapidine yaklaştığııntz uyansı yapıldı. Tur öncesi verilen derste o bölgeye teker teker girmemiz söylendiğini hatırlar gibi olduk. Ama biz ve yanştığımız diğer 2'li kano ile söylenilenin aksine birer metre arayla o heyecan çukuruna düşüverdik. Etıver Ağabeyie ben şanslrydık, iki kürek çalımıyla girdaptan kurtulmuştuk. Ne var ki diğer bot tıpkı filmlerdeki gibi suyun ortasında kalıverdi. Acaba kötü bir şey mi olacak diyorduk ki Israilli ekip şefi (gazeteci olduğumuz için bizimle tura çıktığı görüşü hâkmıdi) kovboyları andıran kement hareketi Ue botu su cehennemmden çıkardı. "Arük bfttik" diyorduk ki bir baktık, Medraft'ın finış noktası olanca güzelhğiyle karşımızda. Ayağımız karaya bastığında, etrafımızdakilerin bazılan, "Bir daha mı, tövbe" diyordu. Ama bana göre rafting, "Her genç ve kendisini genç htsseden su sporu merakhsı insanuı yaşamı boyu en az birkaç kez tatması gereken bir heyecan...'