Katalog

1 HAZİRAN 1999 SALI CUMHURİYET SAYFA 17 Çin Deyince Vazıyet bırkaç günluğune Çın'deydı. Dolayısıyla bırkaç gun Çın'dekı vazıyetlerden söz edeceğiz. Ancak bugun Çin'ı konu alan yazılar, dûn Çın donuşu sıcağı sıcağına yazılmadı. Fakat, "bayat" olduğu da söylenemez. Bugünkü yazılar, donüş yolundakı olası gecıkmeler duşunülüp, önceden kaleme alındı; yola çıkmadan önce Çin'ı bıraz daha yakından tanımak için yapılan çalışmalardan derlendı Çın denınce akla hemen Çın Halk Cumhunyetı'm 1970'te Batı'ya tanıtan Itatyan yazar Antonıetta Maccıocchi'nın "Çin Deyince" kıtabı gelıyor: "Yuan satın almak ıçın havaalanı dovız bürosuna uğruyoruz. Bızı karşılayan yoldaş 'Dolardan başka her parayı değiştirebilirsinız. Dolar kabul etmıyoruz ve değiştırmıyoruz' diyor. Pekı neden? 'Bız Amenkan emperyalizmıyle mücadele ıçındeyiz. Neden parasını kabul edehm!' Dolar 'Kâğıttan bır kaplan'dır". 1999'da Çin'e gıderken, 'Yanınıza dovız olarak A dolar alın' dıyorlar ve içğ büyük mağazalarda I j kredı kartlarının da ^7 kullanıldığını A söylüyorlaıi Tel: 0.212.512 05 05 Faks: 0.212.512 44 97EJektrontk posta: [email protected] - Uzakdoğu'da yeni bir ekonomik blok kuruluyormuş... "Batı'nm küresel dünvası Doâu'da batıvor!" Ç ın ın eskı çağlardan berı dışa kapalı bır ul- ke olduğu ve Çınlılerın de başka uluslara benzemedığı soylenır Donald Macken- zıe, "Çın ve Japon Mrtolojısı" krtabında, "Çın- lılerı Çınlı yapan ve Çin'ı de Çın yapan, Çınlılere aıt duşunce bıçımıdır" kanısının aksıne Çin'ı tanımak ıçın Mısır'dan yola çıkıyor "Çomlekçı tezgâhı, kulturel ılışkıyle ılgılı enteresan kanıtlar ıçermektedır Buharıkaalet, Mısır'da4 Ha- nedan zamanından bır sure once yaklaşık olarak IÖ 3000 yılında ıcat edılmış ve ortaya çıktığı bolgede sadece seramık ışçılığını değıl, dınsel duşuncelerı de etkılemıştır Eskı Mısır'da kıl çanak, anatanrıçanın bırsembo- lu ıdı BuyukAna'ya ıbadet ıle ılgılı kullanılan çanak- lar gorunuşe gore onun rahıbelen tarafından ımal edıl- mışlerdı Tezgâh, fıravunların tuccarları ıle tıcarı ılış- kılerde bulunan Gırıt'e ıhraç edılmış, Babıl ve Iran'da hızla yayılmış ve nıhayet Hındıstan ve Çın'e ulaşmış- Çomlek tır Ancak sadece yuksek Asya uygarlıklan çomlek tezgâhını kurmayı becerebılıyorlardı ve bunun so- nucu olarak tezgâh yapımı çomlekçılığe her yerde rastlanmıyordu El yapımı çomlekçılığın bazı mezheplerde kutsal sayılması gıbı, bazı başka mezhepler ıçın de tezgâh çomlekçılığı oyle gorunuyordu Hatta çomlek tez- gâhı da kutsaldı, Mısır'da Path mezhebı tezgâhı be- nımsedı, Hındıstan'da yaratıcının bır semboluydu, Çın'de, eskı Mısır'da olduğu gıbı Yaratıcı'nın, tez- gâhında guneş ve ayı, erkek ve kadını dondurup ka- rıştıran bır çomlekçı olduğu fıkrı, zamanla bu mrt so- yut bır felsefı duşunceye donuşmesıne rağmen, ılk başlarda egemendı Tezgâh yapımı urunler, Sılla Krallığı zamanında Çın kulturunun Kore'ye doğru yayıldığı, Japonlann kendı geleneklerıne gore, onlann adlarını taşıyan adalara goç ettığı MS 59 yılında ortaya çıkmıştır Tezgâh Kore'ye geldığınde kılden kaplar, Çın çomlekçılığı taklıt edılerek şekıllendırılıyordu Ilk çomlek kapları yapan Çınlı kultur kahramanlarının tezgâhı kullanmış olduklan anlaşılmaktadır ve Çın- lılerın çomlek tezgâhı Mısırlılarınkı ıle aynıdır" Mısır'dan yola çıkan çomlek tezgâhının uzun ve karmaşık bır oykusu var Ya, Çınlılenn neolıtık olarak adlandınlan kulturel dev- reyı Çın'de geçırmedıklerını one suren Laufer'ın ha- zırladığı karışıma ne demelı "Çın bır mıllet değıl bır ımparatoriuk, etnık değıl polıtık bır bınmdır Dolayısıyla, herhangı bır kulturel duşunceyı, ılk anda sadece Çın Imparatoıiuğu'nun sınırlan ıçınde goze çarptığından dolayı, Çınlılere mal etmek kadar buyuk bır hata yapılamaz" Çomlek deyıp geçmemelı1 SESStZ SEDASIZ (!) NURÎKURTCEBE Büyük Britanya'nın Çin'e armağam 1700'lu yıllar Çın'de ımparatorluk donemı Çın, Avrupa'ya ıpek, çay ve porselen satıyor, karşılığında yalnız- ca kulçe halınde gurnuş kabul edıyor ve Avrupa'dan asla mal almıyor Brıtanya Imparatorluğu, Çın'e gu- muş yetıştırmekten dış tıcaret açığı ver- meye başlıyor 1730 yılında devlet koruması altın- dakı Ingılız Doğu Hınt Kumpanyası'na aıt bır gemı gızlı tutulan yukuyle Incı Nehn'nden gırıp Kanton lımanına ya- naşıyor Gemı yukunu boşaltıp gıdıyor ve Ingılızlenn maşa olarak kullandığı Çın- lı tuccarlar "mal"ı pazarlamaya baş- lıyor Çın, Ingılızlenn getırdığı afyonla ta- nışıyor, Çınlılerafyonaalıştırılıyor, keş- haneler açılıyor Aradan 100 yıl geçıyor Çın'de af- yon ıçılen keşhaneden geçılmıyor In- gılızler, afyon satarak hem Çin'ı soyup soğana çevırıyor, hem de Çınlılerı uyuşturuyor 1839'da Çın Imparatoru, duruma el koyup ingtlızlenn afyon stoklannı ate- şe verıyor, keşhanelerı kapatıyor, af- yon çekenlere olum cezası getınyor Buyuk Brıtanya Imparatorluğu, so- murgelerınden getırdığı askerlerle Çın'e saldırıyor Ingılızler Hong Kong'u ele geçın- yor ve adada yıllarca surecek ege- menlıklerını kuruyorlar Bu arada "Af- yon Savaşlan" sonunda ımzalanan antlaşma ıle "Ingıltere'nın tıcaret çı- karlan" ıçın afyon tıcaretı Çın'de ser- best bırakılıyor, afyon çekme yasak- ları kaldırılıyor En ağır ınsanlık suçlanndan bınnı ış- leyen Ingılızlerın "armağan"ı af- yon belasından Çınlıler ancak 20 yuzyılın ortasında Çın Halk Cumhurıyetı'nın kurulması ıle kurtuluyor AYDINLANMA ATEŞÎ tletişim: Zeynep Eşiyok Faks: 0.212. 513 85 95 Denizli'de 'Atatürkçü Düşünce Derneği Özel Ormanı' kuruluyor Trabzon ÇYDD, 4 Hazıran'da uyelenn, burs \erenlenn ve der- neğe ılgı gosterenlenn katılımıy- la gerçekleşecek bır akşam yeme- gı duzenlemektedır Yemeğe ka- tılmak ısteyenlenn şubeye baş- Denizli ADD Şubemız "\tatürkçü Duşün- ce Derneği Ozel Ormanı" kur- mak ıçın bolge mudurluğu ıle ça- lışmalara başlamıştır ADD Or- man Müdürlüğümuz'un ve tûm personelın duyarlılığına sa>gılar sunar İzmir ADD 8 Hazıran 1997'deyonetırru ust- lenen Ataturkçu Duşunce Derne- ğı Izmır Şubesı 4 çalışma done- mını gende bırakarak, 30 Ma>ıs Pazar gunu 5 Olağan Genel Ku- rulu'nu gerçekleştırmıştır ADD Genel Merkezi 29 Mayıs'ta Turkıle Otomobıl- cıler ve Şoförler Federasyonu Sa- lonu nda yurdun dort bır yanın- da etkınlık gosteren şubelenmızın, Turk Devnmı ve Ataturk Ilkele- nnın yılmaz savunucusugenç uye- lennın katılımıyla 5 Gençlık Ku- rultayımız gerçekleşmıştır Bakırköy ÇYDD Şubemızın Çocuk Kulubu uye- lennın rol aldığı \ . Yaloza Ta- lu> un "Bu Tavuk Başka Ta- vuk" adlı 3 perdelık çocuk oyu- nu 29 Mayıs'ta Gallena toplantı salonunda sahnelenmıştır Çocuk Kulubu uyelenmız daha sonra "Bir Nisan Şakası" adlı skecı de sunmuşlardır Aynı gun oğren- cılenn "yaratıcı etkinlilder kur- su"nda yaptığı çalışmalar da sa- lon gınşınde sergılenmıştır İstanbul Cumok "Bıhuk Cumok Buluşmasr hepımızı çok mutlu ettı Ankara Tekırdağ Çorlu \ e Bursa dan 70 Cumok un katılımı ve tstanbul Cumoklar'la bırlıkte 140 kışı ol- duk Once gazetemızı ve Kıtap Kulubu nu zıyaret ettık Sayın Be- rin Nadi'nın, yazarlartmızın ve ça- lışanlann buyuk ılgısı bızlen çok memnun ettı Gazetemızden ge- nış katılımın olduğu Armada Ote- lı'ndekı toplantımızda, Cumhu- nyet Televızyonu konusunda bıl- gılendık Televızyonun gerçek- leşmesı ıçın, Cumoklann katkısı vekatılımınıkonuştuk Bukonu- dakı net bılgılen daha sonra du- yuracağız Yemekte hep bırlıkte eğlendık soyleştık Katılan tum Cumoklara yogun ışlennı bırakıp gelen gazetemız yazar ve yonetı- cılenne ulaşımda yardımcı olan Sayın Hüseyin Gurer'e ve bu or- ganızasyonun gerçekleşmesını sağlayan Sevgılı Şukran Soner'e sonsuz teşekkurler Bu guzel bu- luşmaya duşuncelen ıle katılan Izmır Karşıyaka Cumok'un telg- rafını butun Cumoklarla paylaş- mak ıstıyoruz "Istanbullu ve tüm Cumok- lu dostlarımıza, sevmenin, üret- menin, paylaşmanın erdem ol- duğunun bilincindeki birevle- rin sayısının azaldığı gunumüz- devGnmokkı olmak gerçekynrt- severlikle ozdeş oldu. Bızler İz- mir/Karşıyaka Cumok ailesi olarak orada bulunan tum dost- larımızı sevgi ve saygı ile ku- caklar, bu tür etkinliklerin de- vamını dıleriz." Kadın Araştırmaları Derneği Derneğımızın toplumumuzu avdınlatma çalışmalan kapsamın- da >er alan projelennden bın olan ve araştırmacı yazar Meriç Veli- dedeoğlu tarafından hazırlanan "Şeriattan Laikliğe: Çağdaşu- ğa Açılan Kapı" konulu saydam gostensı artık yurt dışında da ser- gılenıyor Yurtdışındakı yurttaşlanmızı aydınlatmak ve yanlış yönlendır- melere alet olmalannı onlemek amacıyla duzenlenen bu toplan- tılar buyuk bır ılgı goruyor Son olarak Almanya'da geçen gunlerde Atatürkçu Duşunce Der- neği Dortmund Şubesı ışbırlığıy- le gerçekleştınlen ve ılgıyle ızle- nen gostennın seslendınlmesı Dev let Tıyatrosu sanatçısı Ali Dü- şenkalkar tarafindan yapıldı Dıa sorumlusu tı>atro sanatçısı Öz- lem Ozkaram ıdı İstanbul Cumok / Kflltiir \e Sanat Kolu Eylul 1998 tanhınde başlayan çalışmamız, sanata genel bakış, oyunculuk yontemlen, tıyatro ta- nhı, tıyatro türlen konulannda bılgılendırme sürecı yanında se- çılen bır oyunu sahneleme aşa- masındadır Oturmuş kadromuzu zengınleştırme eregıyle tıyatro ıle ılgılenmış yenı arkadaşlan beklı- yoruz lletışım ıçın tel 0.216.334 98 64 - 0.532.583 37 97 (Fügen Kıvd- cımer) Çağdaş Eğitim Vakfl ÇEV'ın Emırgan Reşıtpaşa'da 4 yıldır çevTe oğrencılenne hızmet veren Reşıtpaşa Eğıtım Evı'nın eğıtım gonullulen Atakoy Holı- day Inn Plaza'da kendılenne des- tek verenlerle akşam yemeğınde bıraraya geldıler Reşıtpaşa Eğıtım Evı, çevre okullara devam eden 120 öğren- cıye ÇEV'ın yönetımınde 30 eğı- tım gönüllüsu tarafindan hızmet gotunıyor Oğrencıler, okul dışı za- manlannda gonullulenn rehberlı- ğmde derslenne çalışıyorlar, çe- şıtlı sosyal ve kulturel etkınhkle- re katılıyorlar Bu oğrencılere yaz aylannda da yaz okulu programı uygulanıyor Bu yemekten sağlanan gelırle Reşıtpaşa Eğıtım Evı'nın eğıtım ortamı ve olanaklannın gelıştınl- mesı duşunuluyor ÇEV Reşıtpaşa Eğıtım Evı tel 0.212.277 23 68 HAYVANLAR ÎSMAÎL GVLGEÇ P ÇlZGÎLÎK KÂMİL MASARACİ HARBt SEMİH POROİ BULUT BEBEK MRAYÇIFTÇİ ...Ve kazanımları fiJan unuttuk, Jelller %\h\ Sevmiyoruz !• f ARİHTE BUGÜN IUVMTAZ AKIKAN 1 Haziran FLDCBOROUGU'DA PATLAMA!. 19?4-'TE BuSUN, lH6ll-TEIZ£'NtN &4T/ KiyfCtN- DA 8ULUMAN FLttrgOteouGH(fi.He£8o&O) 'OA- KI SüyûK. Srs. K/M** rmstsı nAvrtyj) uç~ MUŞTU' NAYLOM V/e£T£N BU P£V res/S- 72T SSO KtÇt ÇAUÇAtAKTTIrZH AA/CAK, CAJ- OLAJASf OLPUĞU PATİAA4A , FUKSO- (ZOU6H K£>rÜN£ &£ Z4&4B YE/eMrŞTf. MADOÎ tCAYTP MtLYOMUteCA STE/eUNI 8UL- «*UÇ, 29 fÇÇfA/fU ISE y*ÇAMfNA MALOL - MUÇTV r£K T-eSELÜ, OLAYTN TrtTfL. GUNU- fi/E GASTAAS SA/LMSn TÜltK SİLAHLI KUVVETLERİNİ GÜÇLENDİRME VAKFI \UDDl VE MANEVİKATKILARINDAN DOLAYI YÜCE TÜRK MİLLETİNE ŞÜKRAN VE SAYGILARINI SUNAR. VAKFIN BANKA BAĞIŞ HESAP NUMARALARI ALMAN MARKI T lş Bankası Frankfiırî Şubesı 23767007 no'lu hesap T C Zıraat Bankası Yenı:>ehır Ankara Şubesı 47000 no lu hesap Vakıflar Bankası Kavaklıdere Ankara Şubesı 4028489 no Iu hesap AMERÎKAN DOLAR1 T C Zıraat Bankası Yenışehır Ankara Şubesı 64826 no lu hesap GÖRÜŞ Prof. Dr. NECLA ARAT Kadınları Yok Saymak 18 Nısan 1999 seçımlen sonucunda 22 kadın mılletvekılı TBMM'ye gırmeyı başardı ve 21 ya- sama donemınde Turkıye ılk kez 1935'tekı 16 ka- dın mılletvekılı sayısını aşabıldı Ama 57 huku- met, baştan sona bır "erkek hukümet" Çunku ka- bınede bır tek kadın bıle yer alamadı Gerçı bu 22 kadın mılletvekılınden ıkısının (Merve Kavak- çı ve Oya Akgonenç'ın Amerıkan vatandaşı ol- malan nedenıyle) durumları tartışmalı, ama gerek DSP'de ve gerekse ANAP'ta, hatta koalısyonun ıkıncı buyuk ortağı MHP'de, kabıneye gırebılen sayın erkek bakanların nıtelıklerıne eşıt nıtelıkte kadın mılletvekılı bulunduğunu bılıyoruz örneğın DSP'lı Sema Pişkmsüt, Gönül Saray, Tayyibe Gülek; ANAP'lı Işılay Saygın veya Nesrin Nas kabınede pekâlâ yer alabılırlerdı Eğer engel de- neyım ıdı ıse Sayın Pışkınsut veya Sayın Say- gın'ın bu konuda bır eksıklıklerı olduğu söylene- mez Kaldı kj MHP'lı bakanlann dokuzu TBMM'ye ilk kez seçıldıklerı halde kabınede de yer almış- lardır "Bakanlar Kurulu 'nda neden hıç kadın yok" so- rusunun yanıtı galıba derınlerde bır yerde yatıyor Turkıye, geleneksel yapısı ve toplumsal bılınçal- tı ıle hâlâ bır erkekler ulkesı. Sosyokulturel ya- pıda erkek egemenlığı surup gıdıyor ve tum top- lumsal ılışkılerde kadınlık rolü behrleyıcı oluyor örneğın buyuk ıllerımızın dışındakı ıllerde soka- ğa çıktığımız zaman kadın kısmına pek rastla- yamıyoruz Kadınlar oralarda görünmez kılın- mışlar Zaman zaman televızyonlarda çeşıtlı kent- lenmızdekı şenlık ve gosterılerde de ınanılmaz bır erkekler kalabalığı ıle karşılaşıyoruz Kadınlar sankı "yoklar", sankı varoluşlan ellennden alın- mış Işte şımdı bu erkekler ulkesının meclısı de, ka- bınesı de ne yazık kı toplumun bılınçaltındakı bu- tun erkeksı (enl) ozellıklen taşıyor Sıyası partı- lerımız "hanımlara" duyduklan saygıdan (') olsa gerek, bırkaçını gruplannda bulundunma hoşgö- rusunu gosterıyorlar Ama onlann (bakanlık ko- numu bır yana) hıçbır ışte "erkekler gıbı" ve "er- kekler kadar" olamayacaklarına ınanıyoriar Tabıı, sıyasette "erkeğe ozgû" olan bır ışlevı ve yerı (yo- netım ışlevını ve yonetıcılıği) yrtırmeyı ıstemıyor- lar Bu yaklaşım sanıldığı gıbı ortaçağların değıl mılattan oncesının yaklaşımıdır ve Aristoteles'ın kadına bakış açısının ozdeşıdır Ortaçağlar bu anlayışı Arıstoteles'ten alıp gunumuze kadar ge- tırmıştır Oysa çağdaş dunyada sıyasal ıktıdarın ağıriık- lı olarak erkek egemenliğinı yansıttığı ulkeler, ger- çek anlamında demokratık ulkeler sayılmamak- tadır Ve ne acıdır kı Turkıye, demokratık solcu bır başbakanın kurduğu koalısyon hukumetınde de- mokratıkleşme surecındekı onemlı eksıklıklerin- den bınnı bır kez daha dışavurmuştur Ama Turkıye'nın kadınları (erkekler bunun bı- lıncıne varamasa bıle) artık hızla değışmektedır Onlar, şımdı toplumda erkeklerın kadınlar karşı- sındakı (her duzeyden) temellendırılmemış ve haklı çıkanlamayacak ustunlgklerjryt tar^ış/na^ya açıp sorgulamaktadır Yanı bu sosyâl-sıyasal eşıt- sızlığın hesabını sormakta, geleneksel kadın er- kek rollerını ve kalıplaşmış zıhnıyetlen eleştırmek- tedırler Onlar, aynı zamanda bu durumu değış- tırecek yenı bır eğıtım polıtıkasının oluşturulma- sını ıvedılıkle ıstemektedırler Hıç kuşku yok kı yapısal değışme kadınlann bu konudakı duyarlılık, ıstem ve karariılıklan ıle hız kazanacaktır Zıhnıyetlerdekı devnm, yapısal de- ğışım ıle eşzamanlı olarak gerçekleştığınde, ışte o zaman sosyal demokrat ya da demokratık sol- cular bır yana, mıllıyetçı-muhafazakâriar bıle bır sonrakı seçımlerde "yok olmayı" goze almadan kadınları "yok" sayamayacaklardır BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDA1NS4ĞA 1 2 3 4 5 1/XX yüzyıl başlannda ltal- ya'da başlayan ve dınamık du- yarlıhğın surek- lriığını amaçla- yan resım ve edebıyat akırru 2/ Yararlanılan uygun koşul Dolma yapmak ıçtn hazırlanan kanşım 3/Halk dılınde eylul ajinavenlenad. 4/Uğraş Klasık Tûrk 1 2 3 4 5 6 7 8 9 müzığınde kullanılan tel- lı bır çalgı 5/ Yara ya da çıban nedenıyle vü- cudun herhangı bır ye- 3 nnde oluşan şışkınlık 4 Uzaklık ısaretı 6/ Rus uzay ıstasyonunun adı Düşûncesızceherışeaü- lan 7/"BenMusa'yım, sen fıravun/îkrarsız şey- 8 I tan-ı---tîçüncuölmem bu haın / Pır Sultan ölür dınlır" "Eve ekmekle — gotûrmeyı / Böyle havalar- daunuttum" (OrhanVelı) 8/Düzveensızbağ Italya'da bır ova 9/ 935-969 yıllan arasında Mısu-'da hüküm su- ren Turk hanedanı YUKARIDAIV AŞAĞIYA: 1/ Vlamınck, Matısse, De- raın gıbı ressamlann XX yûzyıl başlannda oluşturduk- lan, renk değerlennı ön planda tutan resım akımı Bız- mut elementının sımgesı 2/ Hısse, pay Tann 3/ Halk müzığıne özgü telh bır çalgı Şube. dal 4/ Bırım Itı- cı neden, güdü 5/Oruçayı 6/ Bır yerde oturma Çem- benn çevresının çapuıa oranuu gosteren sayı 7/ Iterbı- yum elementının sımgesı Mercanlann bır araya gehne- sıyle oluşmuş adacLk 8/Bırnota Zafer 9/ReçıneUtah- ta Ince den ya da ınce kabuk Yaşam, kalbin iki vuruşu arasındaki zamandır. Kalbinizi koruyun. TURKKALPVAKFI 19MayısCd No 8 Şışlı/İSTANBUL Tel (0212)2120707 (pbx) 10 Hat Faks (0 272) 212 68 35 Başka Türkiye Yok Haydi Fidan Dikelim ORMAN BAKANLIĞI AĞAÇLANDIRMA V E EROZYON KONTROLU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ