Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
2 NİSAN 1999 CUMA CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Rusya Büyükelçisi Lebedev, Türkiye'nin önceliklerini ABD'nin belirlediğini söyledi
'Rııs şirketleri engefleniyor'SERKAN DEMİRTAŞ
ANKARA - Rusya'nın Türkıye Büyü-
kelçisi AJexander Lebedev. Türkiye'nin
enerjı sağlama konulanndaki öncelıkleri-
nin ABD tarafından belırlendığını savun-
du. Bakû-Ceyhan boru hattı projesimn
hıçbır zaman kârlı olmayacağını da öne
süren Lebedev. Türkiye'de iş yapmak ıs-
teyen Rus şirketlerimn salt Rus olduklan
ıçin engellenmelennin ıkılı ekonomik ıliş-
kılen etkileyebileceği uyansında bulun-
du. Rusya'nın Tûrkiye Büyükelçisi Le-
bedev, Türkıye-Rusya ekonomik ılişkile-
rini değerlendirdı. Lebedev ıle yapılan gö-
rüşmede yönelttığimız sorular \ e yanıtla-
n şöyle:
- Türtdye Ue Rusya'nın özellikk enerji
alanında hem rakip hetn de ortak olmast-
nı nasıl değerlendiriyorsunuz?
- Her ıkı taraf da ılışkılennın bu boyu-
ta ulaşmasından memnun. Ve ılışkılen-
nin bozulmaması ıçın çok dıkkatli davra-
nıyorlar. Mavı Akıntı gıbi dev projelerde
ortak çalışmalarda bulunabilıyoruz. Tür-
kiye'nin doğalgaz gereksınıminın karşı-
£ Bakû - Ceyhan hiçbir zaman kârlı olmayacaktır. Bu benim kişisel görüşüm değil.
BP temsilcisinin de böyle açıklamalan var. Ama birileri Bakû - Ceyhan'ı yapmak
istiyorlarsa bırakın yapsmlar. Eğer birileri Hazar altından doğalgaz hattı kurarak Bakû-
Ceyhan projesimn yapılabilirliğini arttırmak istiyorlarsa bırakın yapsmlar. )
lanması ıçın Batı yolundan gelen gazm
arttınlması gibi çahşmalar da var.
'Söylentiler gerçek değil'
bazı rakıp Amerikan firmalann-
dan yayılan fısıltilar geliyor kulağımıza,
"Blue Stream is biue dream - Mavi Akın-
tı mavi bir rüyadır'' diye. Finansman sağ-
lanmadığı. teknolojinın yeterlı olmadığı
gibı şeyîer de duyuyoruz. Ama bunlar
gerçeği yansıtmıyor; çünkü finansman
sağlandı ve Türk-ltalyan ve Rus şirketle-
n gelecek günlerde Roma'da toplanarak
projenin bir an önce başlaması için gerek-
lı çalışmalan yapacaklar. Boru hattımn
yapımına çok kısa sürede başlanacak. Bu
dedikodular nedeniyle bir gecıkme olsa
bile bu 6 aydan fazla olmayacak.
- Enerji Bakanı Ziya Aktaş'ın basında
çıkan birdemecinegöreTürkhe'ninener-
ji öncelikleri arasında Mavi Akıntı arka SH
ralarda buhınuyor. Bunu nasıl karşılıyor-
sunuz?
- Kendı önceliklerini seçmek tabıi ki
Türkiye'nin en büyük hakkıdır. Rusya bu
konuda Türkiye'ye hiçbir şey empoze et-
mez. Ama tarihı olarak, sıralama olarak
Mavı Akıntı diğer tüm projelerden daha
öncedir. Devlet Bakanı Hikmet Uhığbay
ve Enerji Bakanı Aktaş ile geçen hafta ba-
şında görüştüm. BOTAŞ yetkilileri ile de
bir arava geldim. Önceliklerin hangi esas-
lar üzenne seçildiğıni bilmiyorum, çün-
kü öncelıkler aslında kimin daha ucuz,
daha hızlı, daha verimli doğalgaz sağla-
yacağına bağlı olmalıdır. Ben tabii kı bu-
rada ülkemin çıkarlan ıçin lobi yapıyo-
rum. Türk yetkilileri "Rusya'ya yardım
etmetiyiz, çünkü bu gerçekte kendimize
yardun etmek olacak" dıvorlar
Türk şirketlerine ayncahk
Ekonomilerimiz birbirine çok bağlan-
dı. çok ilişkilendi. Ecevit'e de söyledim,
bakanlanna da, "Rusya'ya yardnn etmek
para vermekle olmaz. Bu paralar harca-
nır gider. Evimbank'ın açüğı bir kredi var,
umanz bu işler. Biz ayncalık istemiyoruz
ama lütfen Rus şirketlerinin Türk paza-
nnda yer almasını engeUemevin".
Türk şırketlennın mılyarlarca dolan var
Rusya'da ve onlara kesın öncelikler ve ay-
ncalıklar verildı. Rus şirketlerinin dışlan-
ması sevgisizlikten mi? Hayır ama ikili
ilişkilerimizdeki kısmen sempati eksikli-
ğmden. Gerçekte başka ortaklar da seçe-
bilirdik Rusya için. Türk inşaatçılan ger-
A
A
Y Bayram tatüiningözdesioldıı
A
Uzun bayram tatili döneminin kış mevsimine denk gelmesi
nedeniyle tarikiler, deniz kryılan yerine tarihi ve doğal
güzeüiklerin olduğu bölgetere akm ettl Ihlara, Zelve, Avanos
ve Ürgüp gezüerini içine alan Kapadokya turian ise
tatiküerin gözdesi oldu. Otellerin tam kapasiteyle doiduğu
Kapadokya'da geziye kaülanlar, idlise ve yeraltı şehirierinin
ziyareti sırasında uzun kuyrukJar oluşturdular. Verli
turistterin yanı sıra yabancıiann da yoğun ilgi gösterdiği
Kapadok} a, tarihi ve doğal zenginliğiyle ziyaretçflerini
kendisinehayranbıraktı. ( Fotoğraf: UĞURGUNYÜZ)
Bir banka adına haczettiğifabrikayı çalıştırdı; tahsil ettiğiparayı bankaya geri vermedi
Jet-Pa avukatının haciz vurgunu
CELAL YILMAZ
tZMtR - Jet-Pa'nın Genel
Müdürü Fadıi Akgiindüz'ün
akıl hocalığını yapan, şırketın
Almanya'dakı kuruluş sözleş-
mesıni hazırlayan avukat Sedat
Sezgin'ın, bir Avusturya banka-
sı adına Türkiye'de haczettiğı
fabnkayı, şirket kurarak üç yıl
çalıştırdığı belirlendi. Avukat
Sezgın'in, hacizle tahsil ettığı
paralan da alacaklı bankaya ver-
mediği ortaya çıktı. Eski AP'li
bakanlardan Refet Sezgin'ın oğ-
lu olan ve halen nerede olduğu
bilinmeyen Sedat Sezgin' in bır-
çok davada T C Merkez Banka-
sı ve Ziraat Bankası'nın avukat-
lığını da üstlendiği öğrenıldi.
Almanya'da Frankfurt Eyalet
Mahkemesı Savcılığı'nca ara-
nan ve Avusturya'nın "Bankfür
Handel und Industrie AG" ban-
kasının Izmır'dekı bır şırketten
olan 5 mılyon 527 bin marklık
alacağı için vekil tayin ettiği Se-
dat Sezgin, Izmir- Aliağa'daki
'Simge Alüminyum San. Tk.
Ltd. ŞtL'nin bankalardakı hesap-
lanna haciz koydurdu.
Borçlu şirketin Emlakbank E-
fes Şubesi'ndeki hesaplanna 31
Ağustos 1994 tarihinde haciz
koydurarak 2 miryar 54 milyon;
Vakıfbank Kemeraltı Şube-
si'nden de 14 Eylül 1994'te 1
milyar 900 milyon lirayı haciz-
le alan Sezgin. o günün kurlany-
la 104 bin mark tutan bu parala-
n müvekkilı bankanın hesapla-
nna geçırmedı. Bununla bırlik-
te, borçlu şirketin Belçika'ya ih-
raç ettiği 2 konteynerin içinde-
ki külçe alüminyuma da Ant-
werpen Limanı'nda haciz koy-
durarak satan Sedat Sezgin, el-
de ettiği 70 bin markı da üstüne
aldı.
Merkezı, Avusturya'nın Graz
kentinde olan alacaklı bankanın
1995 yılında ıflas etmesı sonra-
sında oluşturulan iflas masasın-
ca azledilen Sedat Sezgin' in ye-
rine, Izmir'de avukat M. Ülkü
Caner vekil olarak atandı.
T ü m ş u b e I e r d e n J e t - P a h a k k ı n d a b i l g i i s t e n d i
Ziraat Bankası'ndan inceleme
METİNGÜR
KÖLN - Türkiye Cumhuriyeti Ziraat
Bankası "Acekvesüretidir" kaydıyla tüm
şubelerine yolladığı 24.03.1999tarihli ve
75 sayılı bir yazıyla Jet-Pa hakkında bil-
gi istedi.
Ziraat Bankası Genel Müdürlüğü adı-
na Müdür Senih Boyaooğlu'nun ve Ge-
nel Müdür Yardımcısı Metin Akpınar'ın
imzasını taşıyan yazıda, "TC MaBve Ba-
kanlığı Mali Suçlan Araşbrma Kurulu
Başkanbğı'ndan alman 15.03.1999 tarih
w 1999.734/10-Z4 savıh vazıda: Jet-Pa AŞ
bünvesinde devam etmekte olan bir ince-
lemesebebiyleekli listede kimlikJeri belir-
tilen şaius veşirkerJerie ilgili olarak: 1)Ek-
li listede yer alan şirketier \t gerçek kişi-
ler adına 1997 takvim >ıü başından
l&U3.1999'a kadar geçen süre içinde yurt-
dışından yapılan havaleler ve anılan şar-
keöerce yurtdışına vapılan havakler. 2)
Ekli listede yer alan şirket ve gerçek kişi-
ler adına açılan hesaplann bulunup biı-
lunmadığı, söz konusu hesaplann varlığı-
nın tespit edilnıesi halinde. bu hesaplann
görmüş olduğu hareketier. 3) Ekli listede
yer alan şirketier ve gerçek kişiler adına
açılan kredi hesaplanndan kullandınlan
kredi tutarlan.4) Ekli listede yer alan şir-
ketier ve gerçek kişiler için yurtdışı kredi
\tya benzeri bir mali hareket için garan-
ti verilip verümedigi. 5)4208 savılıyasage-
reğince,2 Temmuz 1997 tarih ve 23037 sa-
ydı Resmi Gazete'de yayunlanan vönet-
meliğin 12'nci maddesindetanımını bulan
şüpheli işiemlere ilişkin (Bankamız nez-
dinde veya bankamız aracılığı ik yapılan
veya yapılmava teşebbüs edilen işiemlere
konu para ve para ik temsil edilebilen de-
ğerlerin yasadışı vttUardan elde edildiğme
dair herhangi bir bilgi, şüphe vev-a şüphe-
yi gerektirecek bir hususun bulunduğu
haller) herhangi bir tespitin yaptbp vapıl-
madığı hususlannın araşbrüması istenü-
mektedir" deniliyor.
Bu konuda Teftiş Kurulu Başkanlı-
ğı'na, genel müdürlük birimlerine ve böl-
ge müdüriüklerine gereken bilginin veril-
diğini belirten yazıda, listede adı geçen
şahıs ve şirketler adına şubeler nezdinde
yukanda istenilen bilgilerin bulunup bu-
lunmadıgı konusunda araşörma yapılma-
sı istenerek şöyle deniliyor: "Bulunması
halindeonayh belgelerin bflgilistesine uy-
gun olarak tasnifî yapılmak ve numara-
landınlmaksuretiyleengeç 06.04.1999 ta-
rihine kadar faks ile genel müdüriüğü-
müze (Bankacıhk Hizmerkri Müdürlü-
ğü) gönderttmesmi rka ederiz."
Listede adı geçen şirketlerin ve kişile-
rin adlan şöyle: Jet-Pa Holding AŞ, Jet-
Pa Sınaı Ürünleri Üretim Pazarlama Ltd.
Şti.. Caprice Otel Işletmeciliği Ticaret
AŞ, Jet-Pa Motoriu Araçlar Sanayii AŞ,
London Uluslararası Eğıtimcilik Ltd Şti.,
Jet-Pa International Marketing (UK) Ltd.
Şti., Jet-Pa Asia Pasific SDN, BHD, M.
Fadıl Akgündüz. Sacit Duran, A. Ferit
OfouL Nuri EmraL Banş Özcan. Shavaa
Othman, Orhan Konak. M. Muhti Gü'ler,
Macit Sungu, lrfan Çetinok, Semih Pula-
toğlu, Behzat Kâmil Öneren, Gökçe Er-
tan, Bedri Oğuz, Sedat Özer, Ümit Yüce-
er, HavriyeÇipe.
Caner'in Almanya'daki ıflas
masasına gönderdifi aynntüı ra-
porda, Aliağa'daki fabrikanın 1
Ekım 1994 tarihinde, 2 yıl sü-
reyle borçlu şirketin yetkilisi Fe-
rit Yaylaa tarafından Sedat Sez-
gin'e 20 milyon lira aylık bedel-
le kıralandığının saptandığı be-
lırtildı. Raporda şöyle denildi:
"Daha sonra. Sedat Sezgin bu
fabrikayı Abdurrahman Ül-
ger'le birlikte kunıcu ortaâ ol-
duğu 'SıtartMetal San. Tic Ltd.
Şti.'ne, 1 Kasım 1994 tarihinde
23 ay süreii olarak avtk 20 mO-
wn liradan kiralamışür. 8 Ka-
sım 1994 tarihinde borçlu vridtt-
nin talebivle fabrikada tespit
yaptınlmış ve fabrikayı Sezgin'le
Llger'in kurduğu Sitart Metal
şirketinin işlettiği saptannuştuf
,\lmanya'dakı ıflas masası \'etki-
lısı Udo Gröner, tzmirli avukat
Ülkü Caner'in durum tespitine
ılışkm raporunda sordugu, "lz-
mir'deki bankalardan Sezgh ta-
rafından hacizle çekilen borçlu
şirketparalannın alacaklı banka
hesaplannagirip girmediği tara-
fimi7flan biHnmemektedir"' so-
rulanna cevap olarak 26 Mayıs
1997 tarihli şu yazıyı gönderdi:
"Avııkat Sezgin'in Bank für
Handel und Industrie adına Bei-
çika'nın Antvverpen Limanı'nda
iki konteynereel koyduğu veson-
radan sattırdıgı doğnıdur. Busa-
oşlardan dola> ı avukat Sezgin 70
bm DM'yi alıkovTnuştu. Bu para-
nın nereve gittiği konusunda bu-
güne kadar bir bilgimiz yok.
Çünkü bu para Sezgin tarafın-
dan alıkonulmuştu. Bu nedenle
tarafınıza posta >»)luvta Sezgin'le
ilgili Frankfurt Asliye Hokuk
Mahkemesi'nde açtığım tespit
davasuu gönderiyorum. Aynı şe-
kilde Sezgin, İzmir'de hadzle
tahsil ettirdiği 104 bin DM'jide
alıkoydu."
çekten kaliteli çalışıyorlar ama Hırvatlar,
Finler de bizimle iş yapmak istiyorlar.
Türkiye iyi bir ortak. Ama bu tek yönlü
olmamalıdır. O yüzden Türk yöneticile-
rine hep, "Bizi engeflemeyia LTuslarara-
s ihaleierde daha ucuz. daha uygun ürün-
ler sunduklan zaman bizim şirketier için
ay nca zorluklar çıkarmaym ve bunu lüt-
fen siyasi sevijede>-apmavin" dıyoruz. Ba-
zen tabii kı siyasi olarak görünmüyor a-
ma biz öyle hissediyoruz. Bazen şirketle-
rimize nedensizce aynmcılık uygulanı-
yor, sırf Rus olduklan için; Türklerle bir-
likte konsorsiyumda olsalar bile. Büyük
Rus şirketleri ile konsorsiyum oluşturan
Türk firmalan da zarar görüyor bundan.
- Hetikopter ihalesini de mi aynı kap-
samda görüyorsunuz?
- Evet. Ve bu yüzden savaş helikopteri
ihalesinde bizim de yer almamıza büyük
önem veriyorum. DemireL geçen pazar
günü Rus helikopter şirketi Kamov, Rus
silah şirketi Rosvoorunejie ve Israilli bir
grup teknisyeni kabul etti. Bu sadece Rus-
ya'nın önerisi değil, helikopter Rus ama
elektronik kapsamı tsrail tarafından geliş-
tiriliyor. Ama değişık taraflardan gelen
birtakım baskılara maruz kalıyoruz. Da-
ha ucuz olsa bile bu ihalenin Rusya'ya
gitmemesi gerektığini duyuyoruz. Eğer
politik nedenler varsa biz o zaman hâlâ
.Soğuk Savaş dönemindeyiz. Eğer NA-
TO'nun önemli bır ülkesi olan Türkiye'ye
askeri yüksek teknoloji sağlayabilıyorsak
bunu gayet iyı bir gelışme olarak değer-
lendiririm. Bu, Rusya'nın 3. Dunya Sava-
şı'nı düşünmediğıni ve teknolojisıni NA-
TO ülkeleri ıle paylaşmaktan korkmadı-
ğını göstenr. Bunu engellemek nıye? Bu
hem Türkiye'nin hem NATO'nun hem de
Rusya'nın çıkanna.
- Enerji konusuna geri dönersek— Ma-
vi Akınb gerçekleşirse Bakû-Ceyhan yapı-
lamaz gibi bir görüş var.
'Anlaşmaya karşı değJBz'
- Dedığim gibı öncelikleri belırlemek
• Türk hükümetinin ve Aktaş'ın ışidir. A-
ma -elimden geldiğı kadar diplomatık ol-
maya çalışacağım- neden öncelıkler Ha-
zar Denizi'nm 10 bin kılometre ötesinde-
kı bir ülke tarafından belırleniyor? Bu sa-
dece benim görüşüm değil. Biz bu bölge-
deyiz. Ama ABD ne zamandan beri Ha-
zar ülkesi oldu? "Bizim ner yerde çıkar-
lanmızvar" diyorlar ama bölgedeki ülke-
lerin çıkarlannın önceliği olmalı. Enerji
Bakanı Aktaş'a çok açık söyledim: Rus-
ya'da hiç kımse Bakû-Ceyhan'a ya da
Türkmenistan'la yapılan doğalgaz anlaş-
masına karşı değil. Biz diyoruz ki masa-
ya oturalım, boru hatlan yollannı konu-
şalım ve ekonomik, akılcı olanlan belir-
leyelim..
- Ama günümüz dünyasında ekonomi-
yi siyasetten ayınnak son derece güç. Özd-
likle boru haüannın politikyönüen azeko-
nomik yönü kadar belirleyici
'Bakû-Ceyhan kârb degü'
- Belki ben ıdealistim. Şirketler serbest
pazar ekonomisinde her zaman rekabet
ederler. Ama hükümetler, ülkelerin proje-
lenne yönelik olarak rekabet etmemelidir-
ler. Bakû- Ceyhan hiçbir zaman kârlı ol-
mayacaktır. Bu benim kişisel görüşüm de-
ğil. BP temsilcisinin de böyle açıklama-
lan var. Ama birileri Bakû-Ceyhan'ı yap-
mak istiyorlarsa bırakın yapsınlar. Eğer
birileri Hazar altından doğalgaz hattı ku-
rarak Bakû-Ceyhan projesinin yapılabi-
lirliğini arttırmak istiyorlarsa bırâkın yap-
sınlar. Türkiye'nin doğalgaz gereksınimi
çok ve gittikçe de arüyor, bu boru hatlan
şu anda rakip gibi görünüyorlar ama 10-
15 yıl sonra bırbirlerini tamamlayıcı nite-
likte olacaklar.
. Türkiye ıle Türkmenistan, doğalgaz bo-
ru hattı üzerinde anlaştılar ama Hazar De-
nızi'nin yasal statüsü belirlenmedi. Ge-
çerli olan tek anlaşma 1940'larda Ha-
zar'ın iki kıyıdaşı tran ile SSCB arasında
yapılan anlaşmadır. Hazar, Karadenız gibi
yasal bir statüyü kazanamamışnr henüz.
HAFTAYA BAKIŞ
AHMET TANER KIŞLALI
Etmkçi Aydınlara Sorular...
Başlığı seçerken çok zorlandım.
Kafamdan geçen ilk başlık, "Türk ve KürtAydın-
lanna Sorular" idi. Haksızlık olacağını düşündüm...
Çünkü o sorulan yönelttikJerim bir azlıktı. Sesleri
daha az çıkan çokluktakiler ise sanıyorum soruları-
mı paylaşıyorlardı.
Peki ne demek "etnikçi aydın"?
Bir tür "ırkçı aydın" demek.. Yani olaylara hep
"etn//cgöz/ü/("lerle bakan aydın demek...
Ama siz "Bunlar aydın tanımına ters düşüyor"
derseniz, ona da bir diyeceğim yok!
•••
özellikle "Kürtçü" aydınlarımız ve "ortak düş-
man'a karşı onlann yanında yer alan numaracı cum-
huriyetçiler "Te Ce"ye, yani Türkiye Cumhuriyeti'ne
kjzgınlar. Içlerinde "75 ytllıkzulüm"den söz edenler
bile var.
O Curnhuriyetin kurucusunu da, bugünkü durum-
lannın sorumlusu sayıyorlar...
Pek de haksız sayılmazlaıf) Irak'taki, Surıye'deki,
Iran'daki Kürtlerin tersine...
Eğer bugün Türkiye'deki Kürtlere, dışişleri bakan-
lığından ordu komutanlığına, yüksek yargıçlıktan
Meclis başkanlığına kadar bütün makamlar açık-
sa...
Elbette ki bunun sorumlusu Atatürk'türt
Irak'taki, Suriye'deki, Iran'daki Kürtlenn tersine...
Eğer "tüm sınıhandırmalara karşın" demokratik
hak arama yollan sadece Türkiye'deki Kürtler için
varsa...
Elbette ki bunun sorumlusu, temellerini Atatürk'ün
attığı "Te Ce'dir!
Irak'taki, Suriye'deki, Iran'daki Kürtlerin tersine...
Eğer sadece Türkiye'deki Kürtler arasından aydın-
lar, yazarlar, sanatçılar çıkıyorsa...
Elbette ki bunun sorumlusu, Atatürk'ün önderii-
ğindeki Anadolu Aydınlanması'dır. Ve o aydınlan-
mayı -etnik kökenlerine bakılmaksızın- tüm Anado-
lu halkına taşımak için savaşmış olan Kemalistler-
dirl
• • •
Türkiye'de hiçbir yurttaş, etnik kökeninden dola-
yı kapılann kendine kapandığını söyleyebilecek du-
rumda değil.
Türkiye Kürtleri toplumsal yaşamın her alanında -
hem de ağırlıklı olarak- varlar... Sıyasette, iş yaşa-
mında, kamuda... Genellikle de toplumdakı oranla-
nnın çok üzennde...
Peki etnikçi aydınlanmıza göre sorun nerede?
Kiütürel alanda. "Etnik kimliğin" ve kültürel hak-
lann tanınmamasında.
Kürtçe konuşmak, şarkı söylemek, kaset doldur-
mak.. Çocuğuna Kürt ismi koymak.. Kürtçe dergi,
gazete çıkarmak.. Kürtçe öğretmek için özel kurs aç-
mak...
Elbette ki bunlar serbest olmalı!
Lazı, Çerkezi, Arnavut'u, Arap'ı, Boşnak'ı vb.. her-
kes için serbest olmalı!
Ama resmi dil dışında eğitim ve TV dediğinizde,
olay farklı bir boyut kazanıyor. Ve sormak gerekiyor.
- Kürtlere ve Türkiye'de konuşulan yedi kadar
fartdı Kürtçeden birisine ayncalık mı tanıyacaksınız?
Yoksa yirmiyi aşkın etnik kesime aynı olanağı sağ-
layacak mısınız?
Kuzey Irlanda'da bölünme eğilimlerinin, Protestan
ve Katolık okullannın aynlmasından sonra şiddetlen-
diğıni biliyor musunuz? Türkiye'de imam-hatip okul-
lannın yaygınlaşmasının gençlıği nasıl ikiye böldü-
ğünün aynmında mısınız?
- Eğer sorun "kimlik çatışması"r\dan kaynaklanı-
yorsa.. Güneydoğu'yu terk eden Kürt yurttaşlanmı-
zın, Kuzey Irak yerine Istanbul'a gitmelerini nasıl
açıklıyorsunuz? Kuzey Irak'taki "Kürt kimliği" mi on-
lara yabancı, Istanbul'daki "Türk kimliği" mi onlara
daha yakın?
•••
Geçenlerde Prof. Şerafettin Turan anlatıyordu.
Çocukluğu Cumhuriyetin ilk döneminde Van'da,
Muş'da, Bitlis'te geçmiş.
En iyi öğretmenler, en seçkin yöneticilerle.. Hemen
hemen tüm kamu görevlilerinin ülkenin batısında ve
doğusunda dönüşümlü olarak görev yaptıklan bir or-
tamda..
Demokrat Parti gelmış ve bu duruma son vermiş.
Doğu'daki feodal beyier, Cumhuriyet tanhinde iki
kez Batı'da otumnak zorunda bırakıldılar. Bunlar ora-
daki feodal ve yarı-feodal yapının değişmesi, yöre
insanının özgürleşmesi için önemli adımlardı.
Ikisi de sağcı partilerin oy kaygılanyia geri alındı..
Işte etnikçi aydınlanmıza son iki soru:
- Tarihi mi bilmiyorsunuz, yoksa tarihsel gerçek-
leri saptırmak çıkarlarınız gereği mi? Ve de sizin çı-
karlannız, acaba temsil etmek savında olduğunuz ya
da kullanmaya çalıştığınız etnik kesimin çıkaıianyla
bağdaşıyor mu?
SelBatnuın 'ıfelç etti
Batman'da iki gündür süren aralıksız yağıs
yaşamı felç etti. Kentte >üzlerce ev sular
altında kahrken milyarlarca liraük maddi
hasar meydana geldL Yurttaşlann geceyi
sokakta geçirmesine yx>l açan sel, özellikle
Ipragaz, Çay, Iluh, Bahçeuevler, Pazaryeri,
PmarbaşL, Beşevler gibi kenar semtterde
etkiH oldu. tluh Deresi'nin taşması
nedeniyle çevredekiler korkudan geceyi
uykusuz geçirirken "Milyarlarca lirahk
zaranmız var. Batman afet bölgesi ilan
edilsin
r
dediler. Selden zarar gören
semtlerde incelemelerde bulunan Beiediye
Başkanı Mahmut 1 ileği. "Tek teselnmiz
can kaybuun olmamasıdır'' dedL
(Fotoğiraflar: AA)