Katalog

SAYFA CUMHURİYET 3 MART 1999 ÇARŞAMBA HABERLER İki milletvekili adaylığma iptal • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -Yüksek Seçim Kurulu (YSK), FP'nin tçel birinci sıradan miUetvekili adayı Saffet Benli'nin adayhğını sabıkası bulundugu ıçin iptal etti. YSK. DSP'nın Kahramanmaraş'tan ilk sırada aday gösterdiği Yaşar Balık'ın adaylığını da il başkanlığı görevinden zamanında istifa etmemesi nedeniyle düşürdü. Hizbuttah operasyonu • GAZİANTEP(AA)- Gaziantep'te. yasadışı Hizbullah-llim-tslami terör örgütüne yönelik olarak gerçekleştirilen operasyonda. örgütün yapısı, sözde sorumlulan. üst şûra ve "semt camii" görevlilennin ortaya çıkanldığı bildirildi. Emniyet Müdürlüğü'nden yapılan açıklamada. yakalananlann ev ve işyerlerinde yapılan aramada, örgütsel doküman ve birbirlerine yazdıklan şifreli mektuplann ele geçirildiği. bunlann incelenmesi sonucu yasadışı örgütün Gaziantep'teki yapılanması, sözde sorutnlulan, üst şûra ve "semt camii" görevlilennin belirlenerek gözaltına ahndıkları kaydedildi. Seçim sandıkları hükümlülerden • KONYA (AA) - Kony a Yan Açık Cezaevı'nde . sipariş üzerine yapılan 6 bin seçim sandığı ilgililere teslim edildi. Cezaevi müdürlüğü yetkilileri, sandıklann zamanında bitirilmesinde hükümlülerin özverili ve istekli çalışmalannın payı bulurtduğunu belirttiler. Sandık başına 4 milyon 400 bin lira alındığını ve toplam 3 milyar liranın üzerinde gelir sağlandığını belirten cezae\i yetkilileri, "Zâmanlannı anlamlı işler yaparak geçiren hükümlüler. bir şeyler başarmanın mutluİuguyla geleceğe ilişkin güzel duygular besliyorlar" dediler. Siyasette kadın • KONYA (AA) - Karaman'ın Ermenek ılçesinde. Ana\atan Partisi'nin beledıye başkanı ve meclis üyesı adaylannın tamamı bayanlardan oluşuyor. Ermenek'in ilk bayan baskan adayı olduğunu belirten Şengül Karamanoğlu, "Seçımlerde kazandığırruz takdirde çalışmalanmızda başanlı olacağımıza inanıyoruz" dedi. Belediye başkan adayhğını. meclis üyesi adaylannın tamammın bayan olması şartı ile kabul ettiğini ifade eden Karamanoğlu. kadınlann siyasette ağırhğını koyma zamanınm geldiğini kaydetti. PKK'lilene soruşturma • ŞANLIURFA(AA)- Şanlıurfa'da PKK yandaşı 4 kişi turuklandı. Emniyet Müdürlüğü'nden yapılan açıklamaya göre. Abdullah Öcalan'ın Türkiye'ye getirilmesi bahanesiyle 22 Şubat'ta belediyeye ait asfalt şantiyesindeki iş makineleri ile Eyyübiye Mahallesi'nde yine belediyeye ait otobüsü molotofkokteyli atarak yakan Mehmet Ölmez, Mahmut Ölmez. Yakup Ölmez ve A.B. ile Gülhan T. Fetih Ö, Demmo D. Halil A. hakkındakı soruşturma tamamlandı. Açıklamada. adliyeye sevk edilen söz konusu 8 kişiden Mahmut Ölmez (19). Mehmet Ölmez (19). Yakup Ölmez (37) ve A.B'nin (17) tutuklandığı, öteki 4 kişinin tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldıği bildirildi. Beyoğlu'nda kapıcı cinayeti • tstanbul Haber Servisi - Beyoğlu Karaköy Mandra Sokak'taki bir apartmanda kapıcılık yapan Ibrahim Yılmaz, kimliği henüz belirlenemeyen kişilerce tabancayla vurularak öldürüldü. Yeniden aday gösterilmeyen Halil Urün, genel merkezi siyasi cinayet işlemekle suçladı Fazilet'te adaykk kavgası\tart Haberleri Servisi - Partililerin aday listelertne yönelik tepkisi dinmiyor. Yeniden aday gösterilmeyen Konya'nın FP'li Büyük- şehir Belediye Başkanı HalilÜriin, yargısız infaz ile karşı karşıya kaldığını belirterek "Bu faili meçhul siyasi bir cinayertir" dedi. Side'de Belediye Başkanı Turgut Şen'in, adaylık başvurusu 10 ay ağır hapis cezası- nm kesinleşmesi nedeniyle reddedildi. Ma- latya'nm Sürgü beldesinde belediye baş- kanlığı için tek aday başvurdu. DSP Afyon ve Zonguldak örgütlerinde aday rahatsızlı- ğı büyürken istifalar sürüyor. Konya DYP'de ikinci sıraya MehmetGöl- han'ın kontenjandan oturması, Konya Eski Valisi Ziyaeddin Akbulut'un da 6. sırada da olsa aday göstenlmesı tepki gördü. CHP Konya milletvekili NeârBüyükcengizkon- tenjan adaylığından çekildı. 'İpimi Konyablar çektT Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Doç. Dr. Halil Crün, aday gösterilmemesi- ne karşı tepkilerini sürdürdü. Ürün, dün yap- tığı açıklamada FP'ye ateş püskûrdü. FP'li milletvekili ve bazı yöneticilerin ziyaretle- nnde, parti aleyhinde konuşmamasını iste- dikleri Ürün. "ipioi, Konya il teşküatuıın çek- tiğuii" öne sürerek şunlan söyledi: "Hayatun boyuncaçizgimikorudum. Biz siyasetin sevimli yüzünü gördük. Şu anda si- >asi yasakhyım. FP il teskiiannda bazı Idşi- ler faili meçhul siyasi bu cinayet öncesi seh- pa>ı ve darağacını hazırladı. Beni sehpaya ç> kartarak ipi boynuma gecirdiler ve çektiler. Her idamda olduğu gibi i/Je>enleroldu. Ge- nel başkanlık da idamımı seyretti. Görevde Cete davası Dört astsubaya tahliye tstanbul Haber Servisi - "Cüriim işlemek için te- şekkül oluşturmak" suçu nedeniyle tutuklanan Geb- ze tlçe Jandarma Bölük Komutanlığı'nda görevli 4 astsubayın da aralarında bulunduğu 8 kişi, lstanbul DGM'deki ilk duruşmala- nnda tahliye edildi. lstanbul 3 No'lu DGM'deki duruşmaya, tu- tuklu olan Gebze tlçe Jan- darma Bölük Komutanlı- ğı'nda görevli Kıdemli Başçavuş Mehmet Ataç, Kıdemli Üstçavus Hakan Özbek, Başçavuş Nedim Alaçam ve Uzman Çavuş Tarkan Demirel gazino iş- letmecısi Selma Parmak Akaydın ile Ümit Genç, Turgut Kaşıkçı ve Meh- met Ulusoy getırildi. Du- nışmanın basında söz alan Akaydın'm istemi üzerine, salondaki güvenlik önlem- leri arttınldı. Sanık avuka- tı Kaan Kopakoğlu da jan- darma astsubayı olan mü- vekkillerinin beraat etme olasılıklannın yüksek ol- duğunu ifade ederek dava- nın gizli yapılmasını iste- di. Mahkeme heyeti yaptı- ğı görüşme sonucunda, "gizli celse" için gerekli şartlar oluşmadığını belir- terek bu istemi reddetti. Kımlik tespitlerinden son- ra sorgulanan sanıklardan Ataç, bir telefon ihbarı üzerine Hasan Malkoç'un gazinosunda yaptıklan aramada, el bombaları, Kalaşnikof marka otoma- tik tüfeğe ait fişekler ve birtakım silahlar bulduk- lannı söyledi. Malkoç'la aralarında herhangi bir dûşmanlığın olmadığını söyleyen Ataç, komplo düzenledikleri savının ger- çeği yansıtmadığını açık- layarak tahliye isterninde bulundu. kaldığım sürece ya- lan soylemedim. Mal varhğım artmadı. KesinlikkbuyargBE infazm nedenini bil- miyonım." Antalya'nın Ma- navgat ilçesine bağlı Side'de, 29 yıl muh- tar ve 10 yıldır da Be- lediye Başkanı ola- rak yöneticilik yapan Turgut Şen'in, Bele- diye Başkanı adaylık başvurusu Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafından reddedil- di. YSK Şen'in aday- lık başvurusunu, An- talya 2. Ağır Ceza Mahkemesi'nce 10 ay ağır hapis cezası- na çarptınlması ne- deniyle geri çevirdı. Ürün kcndisineyapdanın "FaiB meçhul si- yasi bir cinayet" olduğunu söyledL Şen'in, belediye hizmet binasını SİT alanı- na inşa ettiği gerekçesiyle ceza aldığı belir- lendi. Bu arada, Malatya'nın Doğanşehir ilçe- sine bağlı Sürgü beldesmm bağımsız Bele- diye Başkanı Mustafa Gülşah dışında hıç kımse belediye başkanlığı için adaylık baş- vurusunda bulunmadı. Zonguldak'ın Devrek ilçesinde FP Eski llçe Başkanı ve Bağımsız Belediye Başkan adayı Mehmet Ozmekik, seçmenlerine 10 bin adet ekmek dağıttı. Özmekik, Devrek Cumhuriyet Alanı'nda düzenlediği miting- de yaptığı konuşma- da, partisine müra- caat etmesine rağ- men kendisınin baş- kan adayı yapılma- dığını ve bu nedenle bağımsız belediye başkan adayı oldu- ğunu söyledi. FP'de seçilme olasılığı zayıf sıra- lardan aday gösteri- len 8 kişi de başvu- rulannı geri çekti. Adaylık başvurusu- nu çekenler arasında türbanlı adaylardan Fadune Şendurnuz da bulunuyor. Balı- kesir 4. sıra adayı Muzaffer Ksvuş, Muş 3. sıra adayı Abdûlkadir Turan. lstanbul 3. bölge 20 sıra adayı Ömer Fanık Akıncı. tstanbul 3. bölge 22. sıra adayı Musa AkbaL Denızlı 3. sıra adayı Halit Hayıt, Çanakkale 4. sıra ada- yı Habib Görün, Bursa 7. sıra adayı Recep Altepe de listedeki yerlerine tepkı göstere- rek adaylıktan çekildiler. Milletvekili aday sıralamasına tepki gös- tererek, istifa eden DYP Aydın tl ve Merkez llçe teşkilatlanna atama yapıldı. DYP Ay- dın tl Başkanlığı'na Kâzım Lysal. Merkez tlçe Başkanhğı'na daNurettin Öke getiril- dı. Zonguldak'ın Alaplı ilçesinde DSP ve DYP belediye meclis üyesi adayı 5 kişi is- Uras. hiçbir ÖDP millervekilinin kendi maasına yapıian zanüara oy venneyeceğjni, iş takipçiliği yapma- yacağını, çetelerle, mafyayla itişkisi olma>acağını söyledi. ÖDP lideri, 18 Nisan'da bahar temizliği yapacaklarını söyledi Uras: Türldye 4 soFa mecbur İstanbui Haber Sö>*i-Özgürlük ve Dayanışma Partisi (ÖDP) Genel Başkanı U- ftık Uras. "Bûtünüyle çürüyen, kirienen sHasct karştsında ycp>t- ni, taptazebir soluga ihtiyaç \%r. 18 Nisan'da ya bu şansı kuDanarak Wr bahartemizngiyapacağızya da bir 5yıl daha bunea rezalete kaüa- nacagE" dedi. ÖDP Genel Başkanı U fuk Uras. dün partisinin seçim kampanyası- nı Tank Zafer Tunaya Kültür Mer- kezi'nde düzenlenen bir toplantı ile basına tanıttı. Uras, ÖDP'nin seçim kampanyasının diğer parti- ler gibi milyonlarcadolar harcana- rak değil, binlerce insamn daya- nışması, umudu, emeği ve öztemi ile hazırlandığını anlattı. Uras, *MoğoHar"a > 'Bir Şey Yapmair isimli parçalannı seçim şarkısı olarak kullanmalanna izin verdik- leri için teşekkür etti. Uras, kampanyalannda devlet yardımı, din istisman, sermaye desteği obnadığmı belirterek "ÖDP artık sohın zamanınm gel- digine inanıyor ve Türkh'e'nin so- la mecbur olduğunu düşünüyor. Bununiçinsecimsloganında Tür- kiye sola mecbur' diyor" dedi. ÖDP'nin oy pusulasınm en solun- dayeraldığmı anımsatan Uras, se- çim sloganlanmn "Evet eo sola" olduğunu söyledi. Eşitlik. adalet, özgürlük, de- mokrasi, banş istediklerin anlatan Uras, Başbakan Büient Ecevit'ın açıkladığı Güneydoğu paketlerini "seçim « ö n n u " olarak niteledi. Uras. paketlerin hep fiyaskoyla sonuçlandtğmt, teşviklerin hep başka kanallara gittiğini anlatarak yoksulluk kadar, insanlann kendi- lerini özgürce ifade edebüecekle- n demokrasi sağlanmadıkça ban- şın hayata geçirilemeyeceğini söy- ledi. 18 Nisan seçimlerinin Türki- ye açısından birdönüm noktası ol- duğunu vurgulayan Uras, şöyle devam etti: "Artık ekonomik krinn geniş halk kMderinin çıkarian doğrui- tusunda çözülebihnesi için, adil ve dcraokratik bir banş ortamımn yaratdabilmesi için. özgürlük ve demokrasinin sağlanabfimesi için, özgürlûkçü bir laiklik için, adatet veesitükiçinTürldyesola mecbur- dur. Bütünüyk çürü\-en. kirienen siyaset karşısmda yepyeni taptaze bir sohıga ihtiyaç \ar. 18 Nisan'da ya bu şansı kulianarak bir bahar temizliği yapacagız >a da bir 5 yıl daha bunea rezalete kadanacağtz." Uras, ANAP. DYP, DSP ve CHP'nin seçim kampanyalannı da eleştirdi. Seçim dönemlerinde sanki olupbitenlerden kendileri sorumlu değilmiş gibi, demokra- si, özgüriükçü ve esitlikli kesildik- lerini vurgulayan Uras, bu partile- rin yaptıklannın yapacaklannın teminatı olduğunu söyledi. Mev- cut siyasal sistemin halkm sesinin parlamentoya yansımaması için her türlü engeli çıkarttığını, paria- mento dışmdaki partilerin Hazine yardımından yararlanamadığını anlatan Uras, -Barajlar. siyasetya- saklan, antidemokratik uygula- malar halkın talepierinin parla- mentoya ulaşmasmı engeffiyon ÖDP bu engcllcri aşmak için son dereee kısıtlı imkânlaria eşitsizbir yanşta umutla ve a/imle mücade- teediyor* dedi. Uras şöyle konuş- tu: "ODP bu seçûnlerdemuhteme- len bu kısıtiılıklar nedeniyle îkö- dar oiamavacak, ama en azından etkili bir muhalefet ohnaya aday. Birbirinin seçeneği olaraksumüan partfler arasında süriip giden bu kavıkçı cknüşüneson verme\i baş- hca hedefı sayıyor. Bütün partDer yıllardır eUerine geçen iktidar ote- nağuu sanki bu ülkenin yaranna kuDanmışIar gibi, yeniden iktida- ra talipter. ÖDP ise bu seçimlerde onların iktidannda başımıza geie- cek körülükleri engellemek için muhalefete taliptir." 1 tifa etti. Afyon"da DSP'de liste başına "Fetullah- çT olarak bılinen, cuma günlennin resmı ta- til olmasını isteyen eski ANAP Milletvekı- li GaffarYakın'ın konması, ishfalara yol açtı. Başbakan BükntEeevit'in "İnançlan, btrim inançlara saygüı laiklik anlayışımcda çelişmiyor. Kendisini iyitanınm" diyerek sa- hip çıktığı Yakın'a örgütten sert tepki gös- terildi. Afyon tl Başkanı Kâmil Soyer, "tü- mizin yüz karas Kubilay Uygun'u unuttu- racak 20'den fazla pınl pınl aday dururken, ikinci bir ayıba araa otnukistenuyoruz" di- yerek istifa etti. DSP'de deprem sürüyor Dazkın DSP tlçe Başkanı Abdûlkadir Dogan ise "Atatürk ilke ve devTimleri ile bağdaşmayan GafTar Yakın gibi birisiıün D- SP milİetvekflliği aday sıralamasında 1. sıra- yageimesi nedeniyle 2. Kubilay olayını yaşa- mamak \e ilcemdeki rahatsızlığı bundan do- layı önlemeyeceğunizden dolavı istifa ediyo- ruz" açıklamasını yaptı. Merkeze bağlı Beyyazı Belediye Başkan aday ı Enes Çiğiltepe de. "DSP'nin düşünce yapısıyla uzaktan yakından ilgisi olmayan Yakın'm 1. su-ada aday gösterilmesine" tep- ki göstererek istifa etti. Emirdağ Belediye Başkan adayı Mehmet Emin Ceylan, Kızı- lören Belediye Başkan adayı Lütfi .\ktel ve tsçehisar Belediye Başkan adayı Can Er- dem ile çok sayıda belediye meclis ve il ge- nel meclis üyesi adayı da çekildı. Bu arada Zonguldak Kozlu'nun DSP'li Belediye Başkanı Yusuf Kaldı'nın yeniden aday gösterilmemesi de tepkilere yol açtı. lstanbul îşkenceci polisler yargılandı İstanbui Haber Servisi - MLKP örgütüne üye olduklan iddiasıyla gözaltına alınan 15 kişiye işkence yaptıklan iddiasıyla haklannda dava açılan bir başkomiser, iki komiser ve beş polis memurunun yargılanmasına devam edildi. Mahkeme heyeti, tanık Asiye Güzel Zeybek'e ait işkence raporunun Cumhuriyet Savcıhğı'na gönderilmesine karar verdi. tstanbul 7. Ağır Ceza Mahkemesi'ndeki duruşmaya sanıklar ve sanık avukatlan katılmazken, müdahil avukatlan Mihriban Kırdök, F.ren Keskin. Gülizar Tuncer, Mehmet Ali Kırdök ve Keles Öztürk hazır bulundular. Duruşmada a\"ukatlar. daha önceki oturumlardakı istemlerini yıneledıler. Mahkeme heyeti, tanık olarak ifade veren Asiye Güzel Zeybek'e lstanbul Üniversitesı Tıp Fakültesi Psikıyatri Anabilim Dalı'nda görevli Uzman Doktor Vehbi Keser \ e Ufuk Sezgin tarafından verilen ve işkence gördüğüne hükmeden raporun suç duyurusu için Cumhunyet Savcıhğı'na gönderilmesine karar verdi. Güzel'in, gözaltında bulunduğu sırada ırzına geçildiği ve kötü muamelede bulunulduğu yolundaki ıddiasının mahkeme tarafından araştınlmaya değer görüldüğünün altını çizen mahkeme heyeti, mağdurlarla sanıklann yüzleştirilmesi için sanıklann bir sonraki oturumda hazır bulundurulmasına karar \ ererek duruşmayı erteledi. Basın KonseyVnin şubat ayı raporu İstanbui Haber Servisi - Basın Konseyi, şubat ayın- da bir gazetecinin tutuk- landığını, 9 televizyon ka- nalının yayımmn RTÜK tarafından birer gün sürey- le durdurulduğunu. 1 ga- zetenin dağmrmnın da en- gellendiğini belirtti. Basın Konseyi'nden, Türk bası- nında şubat ayı değerlen- dirmesiyle ilgili olarak ya- pılan yazılı açıklamada, ayın en üzücü olaymın, Di- yarbakır'da yaşandığı be- lirtildi. NTV kameramanı İbrahim Ateşoğhı ile İHA muhabiri Adnan Şimşek'in kentin Huzur Mahalle- si'nde güvenlik güçlerinin kapatılan kepenkleri açma çalışmalannı izlerken po- lislerin saldınsına uğradığı kaydedilen açıklamada, her iki gazetecinin de has- tanede tedavi altına alındı- ğı belirtildi. Açıklamada, Mersin'de de yerel olarak yayımlanan Çınar isimli gazetenin Ge- nel Yayın Müdürü Büient Lfuk Âteş'in, 24 Şubat gü- nü kimliği belirsiz kişile- rin saldınsına uğradığı be- lirtildi. Şubatta Yeni Evrensel gazetesinin olağanüstü hal ve Akdeniz bölgelerinde dağıttmına yönelik engel- ler artarken, atv, BTV, Ka- nal D, CINE5, tnterstar, Kanal 6, TGRT, HBB ve Kanal E'ye birer gün yayın durdurma cezası verdi. Rüsvet almakla suçlanıyor Polis şefi Sedat Demir nünde Demir, Topal'dan riiş\et almakla suçlandı. yargıç o İstanbui Haber Servisi - Kumarhaneler Kralı Ömer Lütfü Topal'dan rüşvet aldığı iddiasıyla hakkında dava açılan eski tstanbul Asayiş Şube Müdürü Sedat Demir'in yargılanmasına dün başlandı. tstanbul 7. Ağır Ceza Mahkemesi'ndeki duruşmaya, tutuksuz yargılanan Sedat Demir ile avukatı Fehmi Demir katıldı. Kimlik tespitinin ardından ifadesi alınan Sedat Demir, suçlamalann hayal ürünü olduğunu öne sürdü. Demir. Ömer Lütfü Topal ile kendisini suçlayan Ahmet ve Aliye Kara'yı hiç tanımadığını ifade ederek kendisinin tstanbul Asayiş Şube Müdürü olduğu dönemde Topal'la ilgili hiçbir işlem yapılmadığım. bu nedenle de görevini kötüye kullanmasının olanaksız olduğunu öne sürdü. Ankara'dan lstanbul'a tayin edildikten sonra polisevinde kaldığını anlatan Demir, sömestr tatilinde eşi ve çocuğunun Ankara'dan geimesi üzerine bir eve ihtiyaç duyduğunu söyledi. Susurluk kazasında ölen Hüseyin Kocadağ'ın kendisine "Bir arkadasımın evi var, orada otur" demesı üzerine Topal'ın evinde 15 gün kaldığını sözlerine ekleyen Demir, evin Topal'a ait olduğunu bılmediğinı savundu. GLOBALPOLITİKÜLTÜR ERGIN YıLDıZOĞLU Seçimler Yaklaşırken... Türkiye genel ve yerel seçimlere giderken özel olarak bölgenin, genel olarak da dünyanın ekono- mik ve politık ikliminde ctddı değişim rüzgârlan esi- yor. Bu rüzgârlar yeni sorunlar, eski sorunlara ye- ni çözüm olanaklan, tüm bunlara ilişkin daha ön- ce olmayan seçenekler gündeme getiriyorlar. Şim- di, seçime giren partilerin, demokrasinin bir gere- ği olarak, bu yeni sorunlar, olanaklar ve seçenek- ler üzerine kendi önerilerini seçmenin önüne koy- maları ve bu temelde oy istemeleri gerekir. Ancak ortada değil dişe dokunur öneriier, par- tilerin bu değişim rüzgârlannın farkında olduklan- na ilişkin ufak bir işaret bile yok. Kim bilir, henüz seçim kampanyalan tümüyle başlamadı, belki de ondandır. Bakarsınız, kampanya ilerledikçe siya- si partiler, Türkiye-lsrail askeri anlaşmalan; Ür- çjün'de kralın degişmesi: Hafız Esad'ın Abdullah Öcalan ı sınır dışı etmesi, Rusya'nın petrol boru hattına ilişkin yeni biryaklaşımı gündeme sokmak üzere olduğunu düşündüren gelişmeler, Türkiye- ABD ilişkilerinde, Öcalan'ın yakalanmasıyla da bir- likte artan sıcaklık; yoğunlaşmaya başlayan bir Iran-ABD diyaloğu, ABD'nin Irak'ı sürekli bomba- lamaya devam etmesi, tüm bunlann nedense hep- sinin aynı zaman dilimine (sürece) sıkışmasının bölgede olası etkileri; NATO'da gündeme gelen konsept değişikliği önerisi üzerine kendi yorum- larını ve ülkenin önüne koyacakları seçenekleri gündeme getirirler. Bölgede durum böyleyken, dünyada da "yeni mali yapılanma" tartışmaları yoğunlaşıyor. Henüz ortada kesin bir öneri yok, ama 1980'den bu ya- na dünya ekonomisinin düzenlenmesinde anah- tar rol oynayan kavramlarda önemli değişiklikler artık kesin olarak gündemde. Bu kavramlardan biri küreselleşme Konu en son 15-18 Şubat ara- sında New York Times'ta bir seri makale ile ye- niden tartışıldı. Bu tartışmanın sonuçlan 1 Martta- rıhlı International Herald Tribune de William P- faff tarafından "Bu uluslararası malikrizgereksiz- di" başlığıyla özetlendi. Tartışmanın ortaya koydu- ğu gibi "küreselleşmeye direnmek ımkânsızdır"... "Piyasaya güçleri sorunlan otomatik olarak çözer- ler" türünden kavramlar artık tüm inanılırlığını yi- tirmiştir. Küreselleşmenin, dünya ekonomisinin ABD mali sermayesine açılmasından başka bir anlamı olmadığı, bu süreçte, büyüyen spekülatif araçların (türevlerin) hacmi dünya ekonomisinin 12 katına ulaşarak büyük bir ekonomik ve toplum- sal tehlike yarattığı ortaya çıkmıştır. Bu sırada, 1980'lerden bu yana dayatılan neo- liberal devlet-ekonomi ilişkileri konsepti de hızla değişmeye başlamıştır. Önce ABD, diğer ülkelere IMF aracılığıyla dayattığı ıstikrar politikalanndan, kemer sıkma uygulamasından vazgeçti. Buna pa- ralel olarak IMF, başansızlığının yanı sıra, en önem- li işlevinin, uluslararası bankalara yatırım alanı aç- mak, sonra da bunlann borçlarını tahsil etmek için zaman kazanmak olduğu ortaya çıkınca tüm gü- venilirliğini yitirdi. Ekonomi politikası oluşturan çevrelerde düne kadar "küfür" sayılacak Keynes- gil polıtika önerileri şimdi olmadik yerlerde yankı- lanıyor. ABD Hazine Sekreterı Robert Rubin, "Av- rupa iç talebin artmasına dayalı büyümeyi güçlen- dirmelidir" diyor. Düne kadar neo-liberalizmin ka- lesi sayılan, Ingiltere Merkez Bankası'nın Guver- nörü Eddie George ise 'sanayinin ürettiği malla- ra dış talep hızla daraldığı için, iç talebin artması- nın çok önemli' olduğunu savunuyor (The Ob- server 28.02.1999). II. Dünya Savaşı sonrasında ülke bazında uygulanmaya konan Keynesgil talep yönetimı politıkalarını bu sefer uluslararası boyutta uygulamaya koymanın yollan aranıyor. Dün olduğu gibi bugün de proje az gelişmiş ülke- lerin değil, merkez ülkelerin gereksinimleri göz önüne alınarak, çevre ülkelerle bütçe disiplini, sos- yal harcamalarda kısıntı, kaynaklann borç öde- meye ayrılması, piyasalarm daha da açılması yo- lunda baskıyla birlikte gelışiyor. Birikmiş borçlann silinmesi, en azından ödeme koşullannın hafıfle- tilmesi, geri kalmış bölgelere yardımdan, küresel bir "New Deal" olasılığından kimse söz açmak is- temiyor. Bu değişim rüzgârlan, tek tek ülkelerin dünya ekonomisiyle ilişkilerinin düzeyini ve biçimini ye- niden gözden geçirmeleri, bu ilişkilerin denetimin tekrar. mali sermayeden kendi ellerine almalan için yeni olasılıkları da gündeme getiriyor. Aynı ulusla- rarası değişim rüzgârlan MAI'yi durdurabil'ıyor, uluslararası işçi hakları ve emek standartlannın yayılmasına olanak sağlayacak yeni basınçlara yol açabiliyor. Uluslararası mali sermayenin ulus devletler üzerinde, geçen 15 yılda oluşturduğu ba- sınçlann kaldınlmasının ve hükümetlerin ekonomik politikalarınm tekrar iç gereksinimler, seçmenlerin isteği doğrultusunda belirlenmesinin olanaklan oluşuyor. Ancak dünyada tüm bunlar olurken Türkiye'de seçime giren partiler, bırakın bu gelişmelere ilişkin kendi önerilerini ve sundukları seçenekleri, bu ge- lişmelerin farkında olduklarına ilişkin bir işaret ve- riyorlar mı? Dün neo-liberalizmı, denetimsiz piya- sa ekonomisinin orman kanununu ülkenin başına saran muhafazakâr partilerde tık yok. Bu anlaşı- labılir bir şey. Ama ya kendini demokratik sol ya da sosyal demokrat olarak tarifleyen, III. Yol ara- yan partılere ne demeli? Önerileri, seçenekleri sun- mak için bundan daha uygun bir dönem olabilir mi? Artık muhafazakâr partilerden politika aşır- maktan vazgeçıp kendi doğal tabanlanna özgün seçenekler üretmek için en azından bir çaba gös- termenin zamanı değil mi? Şimdi, dünya âlem neo-liberalizmden uzaklaşmaya, Keynesgil politi- kalar üretmeye başlardı. Neo-liberalizme en güç- lü ve sağlıklı seçenekler sosyal demokrasinin ge- leneğinde var, buraya dönmenin sırası değil mi? Ben de ne diyorum? "Bu ülkede, ne zaman ger~ çek ve samimi bir sosyal demokratik geleneğe ve partiye sahip olduk ki?", "Sendikal harekete da- yanmayan sosyal demokrasi, sol olurmu?" diye- rek beni tatlı hayallerimden uyandırsanıza! Yaşam, kalbin iki vuruşu arasındaki zamandır. Kalbinizi koruyuru TÜRK KALP VAKFI 19 Mayıs Cd. No: 8 ŞıştillSTANBUL Tel: (0 212) 212 07 07 pbx) 10 Hat Faks:(0212)212 6835