Katalog

7 ŞUBAT 1999 PAZAR CUMHURİYET SAYFA HABERLER Hükümetin paketinde eğitim, sağlık, güvenlik, haberleşme konulannda iyileştirmeler öngörülüyor Cezaevlerinde oda sisteırdEVİN GÖKTAŞ ANKARA -Cezaevlerinin U Ftipioda sistemi"ne dönüştûrülmesi içın karar alan hükümet. ceza ve tutukevlerine yönelik bir paket üzerinde de çalışıyor. Alınan bil- gıye göre pakette eğitim, sağlık, güven- lik. haberleşme v e görüş konulannda iyi- leştirmeler öngörülüyor. Tutuklu ve riü- kümlülere karşı keyfi hareketler yasakla- nıyor. Cezaevi görevlileri için yasal yaptınm- lann yanı sıra disiplin işlemleri de getiri- liyor. Kjsa ömürlü DSP azınlık hükümetinin, uygulamaya koyabilmesi durumunda ce- zaevlerinin ınsani koşullara yükseltılme- sini hedefleyen pakette öngörülen genel ilkeler özetle şöyle: • Ceza ve rutukevlerinde görevli olan- lann, tutuklu ve hükümlülere karşı dav- ranış tarzını, görev sorumiuluğu ve yetki- leri çerçevesınde kullanmalan sağlana- cak. Tutuklu ve hükümlülere karşı keyfi davranışlarda bulunan ya da mevcut infaz kurallanna aykırı davranan görevliler hakkında yasal işlemler dışında, disiplin işlemlen de uygulanacak. • Ceza ve ınfaz tüzüğü çağın değişen koşuljanna göre yeniden gözden geçirile- cek. Özellikle disiplin cezalan açık bir dılle yeruden kaleme alınacak. Hangi ey- leme ne tür disiplin cezası uygulanacağı belırtileçek. • Cezaevlerinin tümü, bölge cezaevle- n ve F tipi cezaevkrinin yapımı bitınce- ye kadar iç ve dış onanmdan geçirilecek. genel temizlikleri ile boya ve badanalan yapılacak. • Cezaevi mutfaklan yeniden elden ge- çirilecek, modern araç ve gereçlerle tak- viye edilecek. Böylece temiz ve çağdaş bir görünüme kavuşturulacak. • Cezaevlerinin tümüne buzdolabı, ça- maşır makinesi ve bulaşık makinesi da- gıtılacak. Modern çamaşırhaneleroluştu- rulacak. Yastık kılıfı, çarşaf ve nevTesim- ler haftada bir yıkanıp ütülenecek. Ye- meklerin temizliği ve saklanmasında aza- mi gayret gösterilecek. • Cezaevi kantinlerinde yer alan yiye- cek maddeleri, eşya ve malzemeler. tutuk- lu ve hükümlülerin gereksinimlerine uy- gun biçimde çeşitlendirüecek. • Sağlık dolaplannda ilaç ve tıbbi mal- zeme takviyesi yapılacak. Reviri bulun- mayan cezaevlerinde revirler yapılacak. • laşe bedelleri arttınlarak çıkanlan ye- meklerin çeşitliliği. kalite ve kalorisi yük- seltilecek, aynca kalori ve katsayı esası- na dayalı olan eşel-mobil sistemi gibi her yıl otomatik olarak artan yeni bir sisteme geçilecek. • Sıcak su ve banyo gereksinimlerinin karşılanması için Avrupa standartlan öl- çüsünde düzenlemelere gidılecek. • Koğuşlarda yatan hükümlü ve tutuk- lu sayısı, alınacak önlemlerle azaltılarak daha rahat bir yaşam ortamının oluşru- rulması sağlanacak, kişi başına düşen te- miz tuvalet ve duş sayısı arttınlacak. • Doktorlann sağhk, beslenme \e te- mizlik konulanndaki görevlerini daha et- kin biçimde yerine getirmeleri sağlana- cak. • Sağlık birimlerindeki vasıflı eleman sayısı arttınlacak. mevcut sağlık görevli- leri hükümlü ve tutuklulann psikolojik ve diğer sonırüannın çözümünde yardımcı olacak şekilde eğitimden geçirilecek. • Sağlıklı yaşam içinjimnastik. voley- bol, basketbol gibi sporlar teşvik edilecek, tutuklu ve hükümlülerin tümü spor yap- malan için motive edilecek. • Tutuklu ve hükümlülerin moral yön- den takviyeleri için periyodik olarak tele- fon görüşmesi yapmalan sağlanacak. Bu amaçla ağır ceza merkezlerinden başlana- rak. büyük ceza ve tutukevlerine yeterli oranda ankesörlü telefon konulacak. Polis Akademisi öğretim üyesinden 'Hapis yerine para cezası'ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Polis Akademisi öğ- retim üyesi Önder Aytaç. hü- kümlü ve tutuklu sayısmdaki hızlı anışın önüne geçilebil- mesi için. suç işleyen insanla- n cezaevine koymak yerine al- ternatıf ceza yaptırımlannın uygulanmasını önerdi. Aytaç. "Hapis cezasımn ve- rilmesi yerine. maddi olanakla- n iyi olanlardan başlayarak caydına bir oranda parasal ce- zalandırma yoluna başvurul- mabdır. Kendisi ve içinde ya- şadığı toplum açısından tehli- keliiik göstermeyen suçluLara. alternatif cezalandırma yaptı- nmlanıun-uygulanması yolu- na gidümelidir" dedi. Aytaç. Cumhuriyet'e yaptı- ğı değerlendirmede. özellikle ABD'de hapis cezasımn yeri- ne uygulanabılecek bazı seçe- neklerin geliştırilerek uygula- maya konulduğunu söyledi. Aytaç, "Eğermahkûm edilen kimse maddi sorunu olmayan bir kimse ise, bu kişiye hapis cezası yerine para cezası veril- mesinin pek çok avantajlan vardır" dedi. Aytaç şu görüş- leri dile getirdi: 'Evde infaz' cezası "Önceükk bu para cezalan aracıhğıyladevlete bir gelirgir- disi olmakta ve o kişinin hapis- hanede rurulması için harcan- ması gereken para harcanma- mış olacakür. Eğer kendisine hapis cezası yerine para cezası verilen kişi. parasal sonınu ol- mayan ve bu para cezasuu öde- yemeyecekdurumda olan biri- si ise, o zaman bu kişiye para cezası vermek yerine diğer al- ternatif cezalandırmalann yapünm olarak uyguJanması daha uygun olacakür. Bunun yanında hapis cezası yerine "ev de infaz' cezası da verilebi- lir. Evde infaz sistemi, hapisha- nede kalmaya göre daha eko- nomiktir. Evde infaz esnektir. farkb durumlarda olan kimse- lere farklı uygulamalar yapıla- bilir. E\de infaz yapılabilmesi için evde bir telefon hatü bu- lunmalıdır." Adalet Bakanı Öztek, Beyoğlu Adliyesi 'ni açtı 'Koğuşlarsuçyuvası'lstanbul Haber Servisi - Adalet Bakanı Selçuk Öztek. Türkiye'de cezaevleri ıslah edilmeden çetelerle mafyayla ve terör örgüt- leriyle mücadelenin kesinlikle başanya ula- şamayacağını vurguladı. Öztek. 11 adet F ti- pi yüksek güvenliklı cezaevi ınşaatına he- men başlanacağını ve yıl sonuna dek bitiri- leceğini söyledi. Beyoğlu Adliyesi'nin. Ha- hcıoğlu'ndaki yeni binasının dün açılışını yapan Bakan Öztek. gazetecilerin Bayram- paşa Cezaevi'ndeki iddialara ilişkin sorula- n üzerine şunlan söyledi: 'Türldye'de mevcut cezaevleri koğuş sis- temine dayanmaktadır. 80-90 kişilik bu ko- ğuşlar, suç yuvası haline gelmiştir. O neden- le koğuş sistemi değiştirilmedikçe, mevcut cezaevlerinde oda sistemine dönülmedikçe ve oda sistemine dayanan yeni cezaev leri in- şa edihnedikçe bu sorunun köklü bir şekil- de ortadan kaldınlması mümkün degüdir." Öztek. Bayrampaşa Cezaevi ile ilgili ola- rak "Aramaİarda cep teiefonu >e baa cihaz- lann ele geçirildiğj maaksef doğnı" dedi. Adalet Bakaru Oztek, AlaattinÇakıcı'nın iadesindeki son gelişmelere yönelik soruyu şöyle yanıtladı: "Fransa''da istinaf mahke- mesi son derece lehte bir karar verdL Fran- sız temyiz mahkemesinin karanru bekle- mekteyiz. Öcalan olayında da Türkiyt'nin iadetalebi üzerine başsavcı. ÖcalarTın ölüm cezası gerektirmeyen 3 iddiadan dolayı Tür- kiye'ye iadesini. ölüm cezası gerektiren 2 id- diadan dolayı iade edilmemesini istemiştir. Türkiye bugüne dek yükümlülüklerini ye- rine getirmiştir ve diğer ülkelerin. ö/i;llikk İtalya'nuı yerine getirmesini beklemektediıf şartlı tahliyeye engelleme Eylem yapan tutukluya gözdağı NECATİAYGIN İZMİR - Buca Kapa- lı Ceza ve Tutukevi 1. Müdürü Cihanşah Ka- rakoç'un. tutuklulara verdiği uyan yazısında, eylem yapanlann şartlı tahliyeden yararlanama- yacağını açıklaması tep- kiyle karşılandı. Hukuk- çular, bu açıklamanın, tutuklu ve hükümlülerin ölüm pahasına gerçek- leştirdikleri eylemlerso- nucu elde ettikleri hak- lann gaspına yönelik ol- duğunu belirttiler. Çağdaş Hukukçular Derneği Izmir Şube Yö- netim Kurulu üyesi ve Izmir Barosu Cezaevi Komisyon'unda görevli Gül Kireçkaya ile AVTI- kat Kemal Bilgiç. Müdür Karakoç'un bu uygula- masının antidemokratik olduğunu belirttiler. Karakoç, uyan yazı- sında, kurallara uyma- yanlara; kınama, ziya- retçi kabulünden mah- rumiyet, mektup yaz- mak ve almaktan mah- rumiyet. hücre hapsi, nakil cezalan verilece- ğini, aynca kınama hari- cindeki cezalar kalkma- dıkça, şartlı tahliyeden yararlanamayacaklanru duyurdu. 'İnsan haklanna aykın' Uygulamanın insan haklanna aykm oldu- ğunu belirten ÇHD İz- mir Şube Yönetim Ku- rulu üyesi ve Izmir Ba- rosu Cezaevi Komis- yonu'nda görevli Gül Kireçkaya. "Müdürün uyan yazısının içeriğt daha önce alınmış hak- lan geri almaya yönelik bir çauşma olduğunu ortaya koyuyor. Uyan yazısı yeni hak gaspla- nna yol açacak nitelik- tedir. tzmir Barosu Ce- zaevi Komisyonu ola- rak olayı izleyeceğiz. Uyan yazısının gecersiz kıunması için Cezaevle- ri Genel Müdüıiüğü'ne başvuracağız'' dedi. Politikada yalan [Doğrular idea Politika'da] 1(10(1 j k r o s ı v e s i y a s e r k ü l t ü r ü d e r g i s i p o l i K h a ANMA Ailemizın çok degerli varlığı, zamansız kaybettiğimiz Ziraat Yüksek Mühendisi FERİT AKŞENER'i ölümünün birinci yıldönümünde artan bır özlemle anıyoruz. AKŞENER Aılesi adma HAŞMET AKŞENER MÜDAFAA-İHUKUK DERGİSİ 6. sayı çıktı Bu sayıda: Baftııkıalık I. >fil«mıyı Tıkif >e KoonüusyM Kurulu Rjponı - Irtkıi FMİiynkrle M û c l ' l VEFAT KÜFLÜ ailesinin torunlanndan merhume Şükran ve merhum Ahmet Tank Apak'ın oğullan. Ömer Apak'ın sevgili kardeşi, Ayfer Apak'ın sevgili eşi, Gizem'in sevgili babası, Ahmet Tevfik Küflü'nün yeğeni, Bilgi Dağıtım'm yöneticisi M. ŞÜKRÜ APAK'ı elim bir trafık kazasında yitirdik. Acımız büyük. Ailesinin ve bütün sevenlerinin başı sağolsun. Cenazesi 08.02.1999 Pazartesi öğle namazından sonra Erenköy Galippaşa Camisi'nden kaldınlacaktır. AHMET TEVFİK KÜFLÜ ve BÎLGt KURLXUŞLARI ÇALIŞANLARI Dr. AN Gılip ALÇITEPE: Atatûrkçülûk Oynanut; B«>r»m ATASOY: Yıtınloı Cumbunyet; Aminü (t) VtdH BİLGET-. " V Mutlu TüA'ân" DıyebıleK, Prof. Dr. H.İİİ Çtvt: Atarüıi ilkelen ıŞıırl, Emin DEĞER: Evet. Müdafaa-ı Huluk-u Mıllı>t Llusal Devlflm Temelidır. Okt») EKŞİ: "Laıklık Olmadan Demofaas'ı YaşatJamaz" (Söyleşı). Mtali \elkin t\HA.N: Madam Mıtterand'a Mektup. Knr. ,Mb. (E) Ctnulrttin KORKLT: N'eden Mûdafaa-ı Hukuk Gûnfcri''; S i « ş MAVİENGİV Ben Nıçm Tûrkçûy-ûm'1 ; Fikrtl OTYAV1: Gazıpaşa'dan. Smret Kemal OT\"AM: Bu Gunlen Söylemışlerdi: Doç. Dr. Ali SARlKOVTVCt: Tûrkı\e Cumhun)ttı'ne Yönelik Bır Tehdıı Irtıca. Mns» SEYİRCİ: Kıtap Kö^esı - "Foto&aflaria Atatûık"; So Alp TlGtN: Osraanhya Öziem'\e>e Öziera? Sofettin TITIHA.N: Seçenler ı e Seçmenleı; Yunos \ VŞAR: Bır Gezeının Sevır Deftajnden Notlar <$ıir); Orsentnl (E| Kenû) YAV1Z: Bu Vatan Kımın1 . Pr»f. Dr. Çetin YETKİN: Ulusa! Genış Cephe. Mmtıfa \ILDIRIM: Lluslaşma ve Llusal Dç\ietın Kurulusu Sürccmm Şaşırolraası » P.K 15. Kızıiıoprak Poaahanesı - ,Anul)i Tel 0242 244 50 29 Tel «faks 02424413146-0 242 241 12 73 Abone Kcrçullın: (7 sayıdan ba^lamak üzere 3 a>hk. 2250 000 TL. 6 aylık 4 500 000 TL - Abooe bedelmin Zıraat Bankası Amalya. I. C«m Yetkin 0036 0003 0003 0552 413 no lu hesaba yaınlıp makbunm bır amegmın a^ık adres ıie bırlılcle posta veya faks ile ulaşnnİjTiası gerekmektedjr Dtrginii! sılıa ıluubilectji kitıbnkri: BBgi Kitıbot Sakarya Cad No 8, Yemşehır - .•\NK.\fL\. Kıbtkı Kinbni. Orabahçe Cad. No 224. Böikta? - İSTANBL'L Kjrfcımbu Khabevi, Çaanepe, Baştarla St S2 C - ZONGL1DAK Cunkuriyet Kitıp Kılübâ Serp Sılo»lın Dergımızi saaşa suranak ısre> en htabe\ len P K 15 Kınltoprak Posuhanesi - Antalya adresıne yazabılırîer \ eya îelefoo ya da faksla bıa ara\abdırler PROF. FEYZİOĞLU KARDEŞLER VAKFI FEYZİ FEYZİOĞLU ANISINA A.RAŞTIRMA - tNCELEME ÖDÜLÜ 1999 YILI tNCELEME K.ONUSU: Karşılaştırmalı Hukuk Açısından Temelden Sarsılma Nedeniyle "BOŞANMA ve YASAL MAL 1 " Copywriter and Arl DlrectorTo work as part of a dedicated team on multinational accounts. Candidates for both positions must: • Be fluent (and we mean fluent) in both spoken and wrftten English. • Have at least 3 years of agency experience. preferrably on multinational busıness. • Be strategıc thınkers vvith the ability to tum marketing objectives into creative solutions. • Have a proven record of success vvhich can be seen in his/her portfolio. • Have a general working knovvledge in TV production. • Have completed their military service for male candidates. If you wish to join Turkey's number 1 Advertising Agency, be part of a hard-working, highly professional, international team, and can thrive in a fast-paced working envıronment. please fax your resume to Ms. Birgü! Çakmakçılar at (212) 223 96 22 by February 12, 1999. Teams as well as individuals are vvelcome to respond. CENAJANS GREY ODUL JÜRİSİ Prof.Dr.tanttSL>GniBEY Prof.Dr.AydıııAY'BAY Prrf.Dr.Ö»rStLİÇİ Prof.Dr.CıuıılmrÖZ.AKM.V« Doç.Dr.Osm»nGLRZlM\R ODULLER BiriBciBk ÖdütD tkincilik Ödûti 45«.tM.04OTL. mM«.oo«rL. 25«.»W.0WTL. Evlilik cüzdanımı ve kimlığimi kaybettım, hükümsüzdür. MELEK UZÜN GEBZE ASLİYE 1. HUKUK MAHKEMESİ'NDEN EsasNo: 1997/8% Davacı Malıye Hazinesi \ekili tarafından davalı Aziz Şeker aleyhine açılan tapu ıptalı ve tescil davasının mah- kememizde yapılan açık yargılamasında verilen ara kara- n uyannca; Davacı tarafından açılan davanın dilekçesin- de, davalı Azız Şeker"ın (Durmuş oelu) Kâeıthane Sular Idaresı H-C Desen-S No: 119 Şışîî/îstanbûl adresinde ikamet ettiğı ve adına. aleyhine açılan dava için tebligat gönderildiği, tebligat bıla tebliğ iade edildığınden. yapı- lan araştırmada da adresi tespit edilemediğinden. aleyhi- ne açılan 2.000.000.000 TL. tapu iptali ve tescil davası için duruşma günü olan 3.3.1999 günü. saat 10.00'da HMUK'nun 213. maddesi uyannca duruşmaya gelmele- rı. gelmedikleri takdırde yokluklannda duruşmaya devam olunacağı davetiye yenne kaim olmak üzere ilan olunur. 1.2.1999 ' Basın: 3747 KATILMA K0ŞUUARI Ytnıuyı biüa Uokfdv kjtılıbilır. İKdtader ftt ankkk MörU. nakiu ik tınlmı; 7 lisfa obnk 31 M»rt 19» | İ Û H IUMUT. narbna lou )«l»ıı m kâsâ « bcr fouçılm içtreı bir z»rta birnklt. V ıtfm HJÇKİıki ıdmİK sltftınljıuj oUcaktv. InctlfDtmı dıhı MKI ) ııimlıııııuu; «yı bir İn çılqusı obnk berhııı^ bir kınma Himlmmn olnujı gtrtkır. Pnıf. Bcdii« Prot Fera F£Y ZİOĞLL K.UJCEŞLIR V AKF1 İıtikUI f»i :>0 k. 5 S0050. Bcvojhı - tstınl»! H: (0212) M413 67 - 249 25 71 Fıks: 24» 34 r YARISMA SONUCLARI HAZIRAN 1999 AY IİÇERİSİNDE ACIKLANACAKTIR "Ev y a ş a n t ı s ı " yeniden başlıyor... 'Estetik'Dayanıklı* Sağlıklı *Çevreci 'y r eni çizgi TÜRK EVİ * 40m2 den 600m2 ye kadar değişik plan tipleri * 60 günde teslim * Sadece 400. USD/m2 ^ M . D . S . LTD. ŞTİ. Tel: (0216) 308 67 12 - 308 97 48 D E M Z I SHVHNUıRI-; ll.GINC O Y K l l . l R . T 1 K M K K O M 1 A R BAKMAKLA GÖREV1İ1SULH HUKLK MAHKEMESİ'NDEN y Mahkememızce venlen 29 1 1999 tanh ve 1999(6 esas. 1999 32 karar sa- >ılı ılamı ile. Edırne, Ipsala. Kocahıdır, C" 00303, SN 36. KSN 144de nü- fusa kayıtlı. Fatma'dan olma, Recep oğlu. 1926 doğumlu mahcur Mehmet En- şen M K'nun 355 maddesi geregınce vesayet altına alınmış olup. kcntone öz kızı Gedıkpaşa Sok No: 6 5 Küçûkbakkalköy Kadıköv adresinde ikamet et- mekıe olan Şazıye Eren (Enşenl vası tayın edılmiîtır. İlan olunur. 29 11999 ' Basm: 3"82 YeltfpnniŞUBAT 1999 DÜNYANINİLK "UÇAN" YELKENÜSİ imvıcr î ^SAYI: 178 HVRADA kTEKNE ÖZEL BİR KADIN: 1SABELLE AUTISSIER DEĞİŞEN DÜNYADAN HÜSEYİN Davos'un Ardından28 Ocak-3 Şubat 1999 arasında gezegenin önde gelen 10Q0'i aşkın büyük patronu ve dünya ekono- misine yön veren üç yüze yakın uzmanın bir araya ge- lerek küresel ölçüde dayattıklan serbest pazann ba- şanlannı kutsadıklan ünlü Davos ekonomik forumu, bu kez, birkaç yıl öncesinin coşkusundan ve küstah- lık ölçülerindeki özgüveninden yoksun bir biçimde sona ermiş bulunuyor. Bu imaj kararmasının neden- leri kimsenin saklısı değil. Iki yıla yakın bir süredir 'yükselen ülkelerin' ekonomilerinin, devrilen domino taşlan gibi birbiri ardından yıkıma uğramalan ve bu krizlerin önlenmesi neredeyse olanaksız yayılma eği- limleri, Davos fonjmunun temsil ettiği 'küresel ültra- liberal' imajı bir hayli zedelemiştir. Daha da önemli- si, bu, pazar ekonomisinin dokunulmaz ilan edilen 'ideolojisiyle' ilgili bazı kuşkulann da artık yüksek sesle dile getirilmesine yol açmıştır. Gerçi bu, Birleşik Devletler'in, önümüzdeki günler- de, dokuz yıldan bu yana kesintisiz bir biçimde 'enf- lasyonsuzgüçlübirgelişmegerçekleştiren, aynca 18 milyondan fazla istihdam yaratma başansını gölge- lemiş değildir. Gerçekten de 29 Ocak'ta yayımlanan venlere bakılırsa Birleşık Amerika'nın gayrisafi iç ha- sılası 1998'in son üç ayt kapsayan döneminde yüz- de 5.6 oranında yükselmiştır. Enflasyon ise elliyıldan bu yana görülmeyen bir düzeye yüzde 7 'den daha aşağı' çekilmiştir. Ünlü Merrill Unch'in ekonomi di- rektörü Bruce Steinberg'in vurguladığı gibi 'Ameri- kan ekonomisi, dünyanın kalan bölümünde gelişme ayağını sürürken, sürekli güç kazanmıştır'. O kadar ki, Davos forumuna Başkan Yardımcısı At Gore'un başkanlığında katılan Clinton'ın ekonomik ekibi için- de yer alan etkin Hazine Bakan Yardımcısı Larry Summers, "Elliyıldan buyana dünyaya kimse Ame- rikan ekonomisi kadar egemen olmamıştır" şeklin- de konuşmaktan kendini alamamıştır. Ne var ki, Le Monde'da Patrice de Beer'in de be- lirttiği gibi 'madalyonun' bir de öteki yüzü var. 'Dün- ya kriziAmerikan sanayiinin ihracatını geiiştirmesini' önlemiştir. Gerçekten de bu ülkenin sanayi ürünleri ihracatı "1998'de sadece yüzde 1,5'lik bir artış sağ- layabilmiştir. Buna karşılık ithalat açtğı, 1998 için 263 milyar dolar tahmin edilen ödemeler dengesi aleyhi- ne yüzde 10 oranında bir artışa yol açmıştır. Yine Patrice de Beer'in altını çizdiği gibi, 'bazı ekonomist- ler tasarruf fonlannın en aşağı düzeyine inmiş olma- sından da endişe duyduklannı' açıklamışlardır. Fede- ral Rezerv Başkanı Alan Greenspan da "Bütün bun- lar, sürüp gitmesi içın fazla mükemmel" diyerek, bu konudakı kaygılanni dile getirmiştir. * • • Öte yanda, Birleşik Devietler, para degişimlerinde daha büyük istikrar arayışında olan ülkelerin bu hak- lı istemlerini, Davos'ta sürekli kulak arkası etmiştir. Keza, dünya fınans sisteminde yeni bir yapılanma is- temlerine de karşı çıkmıştır. Dahası, Al Gore, Le Mon- de gazetesinin 2 Şubat tarihli başyazısında değindi- ği gibi, yeni bir ticaret anlaşması (Clinton round)' yö- nünde bir kampanya başlatarak dünyanın kalan bö- lümüne karşı gerçek bir savaş açmıştır. Bu, yine Le Monde'un yorumunagöre, 'Amerika'nıniyigörünen, ne var ki kırılgan olan sağlığı, daha çok Wall Street'in ve gezegenin tüm borç sağlayacılannın keyüne bağ- lı olduğunun kanıtıdtr.' Amerika'nın ağırlığını duyurduğu Davos forumun- da dünyanın çeşrtli ülkelerinde art arda patlak veren para krizlerinin önlenmesi yönündeki girişimler de Japonya ve Avrupa' nın desteğine karşın, sonuç ver- memiştir. Amerikalılara göre, bu konudaki istikrar- sızlığa karşı ülkelerin 'ulusal paralanndan vazgeç- meleri ile kurtancı bir biheşme arasında bir tercih yapmalan' gerekmektedir. Amerikalı uzmanlar, yük- selen ülkelerin ulusal paralanndan vazgeçerek döviz olarak dolan kabullenmeleri, bunu, Anantin ve Hong Kong örneğinde olduğu gibi bir 'parasalkomite' oluş- turarak sağlamalannı önermiştir. Öneri Brezilya ve Meksika taratından sıcak karşılanmıştır. Öteki seçe- nek ise, değişim pazanndaki belirsizliklerin, tpkı do- lara geçilmesi gibi, en azından bir bölümünde 'Euro' ile güvence altına alınmasıdır. Küresel boyutlara ulaşan ve aşın serbestleşen pi- yasa ekonomisinden 'aslan payını' alan Birleşik Dev- letler için, çogu ülkede patlak veren ekonomik kriz- ler, savlandığı gibi yapısal programlardan ve uyum kriterlerinden değil, tamtersine, bunlann eksik uygu- lanmasından kaynaklanmaktadır. Bu yüzden onca yıkıma karşın, yine aynı reçeteleri önermekte ve dün olduğu gibi bugün de 'kuralsızlaştınlan ve serbest- leştirilen kapitalist pazar ekonomisinin tek çıkar yol olduğunu dayatmaya' çalışmaktadır. ••• Ekonomist Noam Chomsky'nin şu yaklaşımı ko- nuyla ilgili gerçeği açıklıyor: Finanstaki hareketlilik bazı ekonomistlerin 'sanal senato' adını verdikleri, yöneticilerin sadece fonlan transfer etmek suretiyle sosyal ve ekonomik politikalan karararlaştıracak er- ki sahiplenecek konuma geldiklerinden söz etmek- tedirler. Finans pazanndaki işlemlerin hacmi günde 1800-2000 milyar dolar düzeylerine ulaşmıştır. Oy- sa otuzyıl önce, değişimlerin yüzde 90'ınayakını re- el ekonomiyle (ticaret, uzun vadeli yatınmlar) ilişki- liydi. Bugün söz konusu olan, para ve faiz üzerine spekülatif transferlerdir. Pazargiderekdaha 'volatil', daha az öngörülebilirhale gelmiş, finansal knzler da- ha sıklıkla görülmeye başlanmıştır. Sermaye hareket- lerinin serbestleştirilmesi, toplumsal sözleşmeye kar- şı son derecede etkin birsilah olarak kullanılmakta- dır. Kamunun güçlendirilmesi yönünde ahnmak ı's- tenen önlemlerin engellemesinde bu silahtan yarar- lanılmaktadır. örneğin, birülke, ekonomisini canlan- dırmak ya da sağlık harcamalannı arttırmak isterse, bu, anında, IMF, Dünya Bankası'nın yapısal program- lan ve sermaye kaçışı yoluyla cezalandınlmaktadır" (D Davos forumundan alınması gereken dersler ara- sında bunlar da var. (1) Le Monde Diplomatique, Aralık 98. Dezenformasyona panzehir fidea PolirikaJ ideap o l i M h a Demırciler Srtesı, 8 Câdde. No 71 ZeytJnbumu-İSTANBUL Tel (0212) 664 16 94 - 510 28 71 • Faks: (0212) 558 67 85 Arkadaşımız Sander Nuryol'un kızı DOĞA NURYOL ile ALPER SAVER nişanlandılar. (6.2.1999) Mutluluklar dileriz. Cumhuriyet Çalışanları