Katalog

Cumhuriyet tmtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmem Orhan Erinç 9 Genel Yayın Koordinatörü. Hikmet Çetinkaya • Yazıışleri Müdürü: tbrahim Yıldız • Sonımlu Müdür Fikret tlkiz 9 Haber Merkezı Müdürü: Hakan Kara 9 Görsel Yönetmen: Fikret Eser lstıhbarat Ceogiz Yıldınm 9 Ekonomı: Özlem Yüzak 9 Kultür Handan Şenköken 9 Spor \bdiilkadir \ ücelman 9 Makaleler Sami Karaören 9 Duzeltme Abduilah Yazıcı 9 Fotograf Erdoğan Köseoğlu 9 Bılgı-Belge Edibe Buğra 9 Yurt Haberlerr MehmetFaraç Yayın Kurulu İlhan Selçuk (Başkan), Orhan Erinç, Oktay Kurtböke, Hilunet Çetinkay», Şükran Soner, tbrahim Yüdız, Orlan Bunah,Mustah falbay, Hakan Kara. AnkaraTemsıIcısı Mustafa Balbay Atatürk Bulvan No. 125, Kat.4, Bakanlıklar-Ankara Tel 4195020 (7 hat), Faks 4195027#lzmırTetnsücısi.SerdarKızık, H.ZiyaBlv. 1352 S.2/3Tel:4411220, Faks:4419117 9 AdanaTemsücısr.Çetin Yiğenoğtu, tnönüCd. 119 S.No:l Kat:l,Tel:363 12 11, Faks: 363 12 15 Müessesc Müdürü tstün Akmen • Koottiınator AlıiDe>Konüsaıı»Mııha- sebe Bâient Yener«ldse Hüseyia Görer» Bdgı-tşlem Nail İMİ • Bılgı- sayarSısttm S FazÜctKuza MEDYA C: • YöDetım Kunılu Başkanı - Genel Müdür Gilbin Erduran • Koordınatör Rcha Işıtman 9 ûenel MudurYarduncısı SevdaÇoban Tel 514 07 53 - 51395 80-5138460-61,Faks. 5138463 \a>ımla\an ve Basan: \ em Gün Haber Aıansı. Basın ve Yaymcıhk A Ş Türkocağı Cad 39 41 Cagaloğlu 34334 tstanbul PK 246 - Sırkec. 34435 lstanbul Tel |(V212) 512 05 05 (20 hat) Faks (0 212)513 85 95 wwrw.cumhuriyet.com.tr 3EKİM1999 lmsak:5.29 Güneş: 6.55 Öğle: 13.01 tkindi: 16.15 Akşam: 18.52 Yatsı: 20.13 Milano'da moda günleri bitti • Haber Merkezi - ltalya'nın Milano kentinde devam eden moda gösterileri dün yapilan Gianni Versace defilesiyle sona erdi. Versace nin tasarladığı 2000 yılının ilkbahar yaz hazır giyimlerinin gösterildigi defıtede, bikinılerin göstenldiği bölûm izleyicilerin büyük beğenisini kazandı. Mamut kopyalama • FLAGSTAFF(AA)- Koyun ve ardından çeşitli hayvanlan kopyalayan bılim adamlan, şımdi de 23 bın yıl önce yaşamış mamutlan kopyalama plantan yapıyorlar. Kuzey Anzona Ünıversitesi'nden Larry Agenbroad ve arkadaşlan. Sibirya buzullannda 1997'de bulunan ve 40 yaşındayken donduğu tahmın edilen bır erkek mamutu öncelıkle buzuldan çıkarmaya çalışıyor. Agenbroad ile Hollandalı. Fransız ve Rus meslektaşlan, Sibirya'nın Taimyr yanmadasındakı hayvanı 320 kılometre uzaklıktaki Katanga kentine götürerek oradakı bir yeraltı tünelinde donmuş hahyle tutacaklar. Bilim adamlan, burada 3 metre bovundaki hayvanı ınceleyecek ve kopyalama için havyanın DNA'sını çıkaracaklar. Kopyalamanın ıse mamutun DNA'sının, Asyalı bir filin genleri tamamen ayıklanmış yumurtasma aşılanmak suretiyle yapılacağı, filin doğuracağı yavrunun melez değil, tamamıyla bır mamut olacağı belirtiliyor. Üstün zekâlı çocuklar • tZMİR(AA)-lzmir'ra Urla ilçesınde 2 yıl önce kurulan Bılim llköğretim Okulu'nda eğitim görmek isteyen çok sayıda üstün zekâlı çocuğun sırada bekledığı bildırildı. izmiT Milli Eğitim Müdürlüğü yetkililerinden alınan bilgiye göre 80 öğrencinin eğitim gördüğü okula, proje gereğince. Güzelbahçe, Narlıdere ve Balçova ılçelerinden öğrenciler ahndı Projenin gelecek yıllarda diğer ilçeleri de kapsaması içın çahşmalar yapıldığını ifade eden yetkililer, sınıf sayısını 14'te dondurduklannı, bu saymın dünya ülkelerinde 18 olduğunu belirttiler. Yetkililer. okulda öğrenim görmek isteyen öğrencilerin 3 aşamalı testten geçirildiğini söylediler. Osmaniye'deki onman yangmı • OSMA!SİYE(AA)- Osmanıye'de ormanlık alanda önceki gün çıkan ve dün akşam kontrol alhna alınan yangın sonrası soğutma çalışmalan sürdürülüyor. Şekerdere köyü yakınındaki yangın bölgesinde bulunan yaklaşık 250 kişilik ekip soğutma çalışmalannı sürdürürken hasar tespıtine de başlandı. llk belirlemelere göre yaklaşık 500 hektarlık kızılçam alanmın zarar gördüğünü belırten yetkililer, olayla ilgili 6 kişimn gözaltına ahndığını ve 1 kişinin de arandığını bıldirdiler. Film festivaline uluslararası nitelik kazandırılması istendi Altııı Portakal kîııılik arıyor• 36. Altın Portakal Film Festivali'ne katılan sanatçılar, deniz ve havuza girerek dinlenirken, yanşma filmlerinin Antalya'da bulunan sanatçılan da düzenlenen galalara katılıyor. Emniyet müdürlüğü bahçesinde, bazı parklarda ve okul bahçelerinde kurulan 20 noktadaki açık hava sinemalanna ise halkın ilgisinin yoğunluğu dikkati çekiyor. BÜLENTECEVİT ANTALtfA-36'ncı Altın Portakal Film Festivali'ne uluslararası kımlik kazan- dırılması istendi. Altın Por- takal'a aday 10 filmin bazı yönetmen ve oyunculan iş- lerininyoğunluğu" nedeniy- le festivale katılmazken,jü- n, film kadrolannın tam ka- tılımını sağlayacak bir dizi öneri hazırlayıp bunu Festi- val Yürütme Kurulu'na sun- mayı düşünüyor. Festivalin üçüncü günü olan bugün (3 Ekim), Harem Suare fılminin galası saat 12.00'de gerçekleşecek. AKM Aspendos Salo- nu'ndaki galagösterimineil- gınin yoğun olrnası bekleni- Bcyazperclede 'Mattvc'firtınası ANTALYA (AA) - Gösterime gir- diği bütün ülkelerde gışe hasılat re- korlan kıran ve "20. yüzyıl bıtimin- dekien iyifümlerden bri" olarak yo- rumlanan u Matrix"in, tnternet'te- ki web sayfalannı, her gün yüzler- ce kişi zıyaret edıyor. Türkiye'de pek çok keatte göste- rimi devam eden Matrix, internette de geniş şekilde yer alıyor. http://www.knowthematrix.com ad- resinden ulaşılabilen sitede, göste- rime girdiği her ülkede gişe hasılat rekorlan kıran filmin içeriği geniş şekilde yer alırken. httpJ 'www. wha- tisthematrix.com adresinde ise fil- min oyuncuları KeanuReeves (Neo), Laurence Ftshburne (Morpheus), Carrie Anne Moss (Tnnıty) ile ilgi- li kışisel bılgılen, fotoğraflan, rol al- dıklan filmleri ve ödüllerini bul- • "Yüzyıhn en iyi fılmlerinden biri" olarak tammlanan Matrix'in tnternet'teki web siteleri, her gün yüzlerce înternet kullanıcısı taraftndan ziyaret ediliyor. mak mümkün. Filmin starı Keanu Reeves ile ilgili daha geniş bilgi ise http://www.keanuville.com adre- sinden edinilebiliyor. Filmle ilgili haber ve röportajla- nn yer aldığı http://www.cnn.com/SHOWBIZ/ Movies/9903/31 /matrix/index.htlm adresi de tntemet kullanıcılannm, Matrix'le ilgili bilmek istedikleri pek çok sorunun cevabını venyor. internette, Matrix ile ilgili bılgiler http://www.movieweb.com/mo- vie/thematrix adresindeki sitede de geniş şekilde yer alıyor. Film boyunca Keanu Reeves'in (Neo) sorduğu "Matrix nedir?* so- rusunun cevabı, internette http://www.know- matrix.com ad- resinde şu sözlerle yer alıyor "Hayal et Küosuz ve tamamen karanlıkta oMuğumu. Orada hiç- bir şey hissetmeyeceksin. KesinHkle hiçbirşey düsünmeyeceksin. Bunun çüguıhk mı yoksa ölüm mü oMuğu- nu düşüneceksin-. Matrnteld her şey, bir compiturv programının gö- rülebilir tanrtınudır.Matrix'teki her şey bilgisayar kodlannın taoıtmıa başlanmasıdır_ r ' Sayfa, en altta yer alan, "Mat- ris'tekj hiçbir şey gerçek değüdü-" cümlesı ile biüyor... PTAKSİM TOPLANTILARI YUNANİSTAN DIŞİŞLERİ BAKANI YORGO PAPANDREU TÜRK. YUNAN DİYALOĞUNA İLİŞKİN SORULARIYANITLIYOR www.ntv.com.tr BU AKŞAM 21:05 yor. Aynı salonda saat 17.00'dedeLobveBüidikid 19.30'da da Sınır adlı film- lerin galası gerçekleşecek. Yîne 19.30'da Sinema Sanat- çılan ile Söyleşi. Ermenek ve Çamlıbel mahallelerinde bulunan Kültür Çadırla- n'nda yapılacak. Konyaal- tı Açık Hava Tiyatrosu'nda ise geliri depremzedelere bagışlanacak olan Hülya Av- şar Konseri saat 21 .OO'de başlayacak. Yönetmeükte değişiklik isteği Jüri üyeleri, festivalin ar- dından Yürütme Kurulu'na yönetmelikte değişıklik önermeye hazırlanıyor. Jü- ri üyeleri, özellikle Altın Portakal adaylannın tama- mının en azından ödül ge- cesinde hazır bulunmalan- nı sağlayacak yönetmelik değişiklığı isteyeceklerini belirtnler. Festivale kanlacak fılmlerin koşullannın belir- lendiği yönetmeliğin 6'ncı maddesinde yer alan "ulu- sal bir yanşmaya katüma- n u " şartının da ele alınma- smı isteyen jüri üyelennce, filmlerin yanşma öncesi viz- yona girmiş ya da girme- miş olma koşulu konusu- nun da ele alınacağı öğrenil- di. Türkiye, ABD ve Al- manya ortak yapımı olan Lota ve Büidikİd adlı filmin lstanbul Festivali'ne katıl- dığı, ancak bu festivalin ulus- lararası bölümüne aday ol- duğu için Ahın Portakal Fes- tıvali'ne kabul edılebildigi anımsatıldı. Diğer yandan festival öncesi vizyona so- kulan Ferzan Özpetek'in "Harem Suare" adlı fılmi- nin de kamuoyu yaratarak jüriyı etkilemeyi hedefledi- ği öne sürüldü. Çağdaş Sinema Oyuncu- lan Demeği'nden(ÇASOD) Büknt Kayabaş, festivalin uluslararası alanda tanınır hale getirilmesi gerektiğini belirterek özellikle de ya- nşmaya katılanfilmlerinya- pımcı, yönetmen ve oyuncu- lannın festivale katılımının sağlanmasının ve ödül gece- sinde tüm filmlerin kadro- lannın bulunmasının festi- vale heyecan katacağuu söy- ledi. Sinema Oyunculan Der- neği (SODER) adına festi- vale katılan Tanju Gürsu, Oscar ve Berlin Film Festi- vallerinin ardından Altın Portakal Festivali'nin en uzun süreli sanat festivali olduğunu, uluslararası alan- da da bunun sürdürülmesi- ni ıstedi. Önemli bir sorun olan göz tembeüiği, her 100 çocuktan birini etkiliyor. Görme bozukhtğunda erken teşhis önemli Çeviri Servisi - Beyne giden görme si- nırleri, çocuk 7-8 yaşına gelinceye kadar gelışımıni sürdürür. Etolayısıylabu dönem- de ortaya çıkan görme bozukluklan, za- manında müdahale edildiğı takdirde te- davi edilebilır. Bu aradabebeklerin gözleriyle ilgili so- runlannın bilincinde olmaması, erken teşhis ve zamanında tedavi gibı konular- da tüm yükün anne ve babanın sırtına binmesine yol açmaktadır. Rutin kontrollerle bebeklerin görme duyusuna ılişkın bir sorunu olup olma- dığını ortaya çıkartmak çocuk doktorla- nnın görevidir. Doktorun, bu bağlamda tek bilgi kaynağı anne babanın gözlem- leridir. Bazı gelişmiş ülkelerde çocuklar 3 ya da 4 yaşına geldiğinde otomatik ola- rak göz kontrolünden geçerler. Ne var kı bu uygulama tüm ülkelerde geçerli değil- dir. Çocuklarda göz sonınlan ne kadar er- ken teşhis edilirse tedavinin başansı da o denli artar. Bu ^ Çocuğunuzun bağlamda ebeveynlerin dik- gözlerinde bir kat edecekleri konular şöyle bozukluk özetlenebilir: olduğundan - En önemli sorun 'göz tem kuşku bettiği' denilen ambliyobi'dir. duyuyorsanız Her 100 çocuktan bırinı etkı- vakit geçirmeden leyen bu hastalıkta gözlerden bir doktora biri diğerine oranladaha iyi gö- başvurmanız rür. Beyın kanşık sinyaller gerekiyor. Anne karşısında şaşırdığı için, gi- ve babalann derek zayıf gözden gelen sin- gözlemleri çok yalleri dikkate almaz. önemli. Bu durumda iyi gören göz diğerinin de görevini üstlen- diği için gereğinden fazla yonılur. Teda- vide iyi gözün üzeri örtülerek zayıf gö- zün çalışması sağlanır. Zamanla görme eşitlenir. Çocukta bu hastalığı teşhis etmek ko- laydu-. Çocuğun iki gözü ile görüp gör- mediğini anlamak için gözleri sıra ile ka- patılır. İyi gören göz kapatıldığı zaman çocuk rahatsız olur; tembel olan gözün örtülmesi çocukta huzursuzluk yaratmaz. Göz tembelliğınin nedenlerinden biri, hipermetrop denilen yakını iyi göreme- me hastalığıdır. Bir diğeri de iki gözün de aynı yöne bakmaması, yani saşılıktır. Tek gözü veya iki gözü etkileyerek gör- meyi bozan heT şey göz tembelliğine yol açar. - Göz tembelliği ile miyop (uzağı iyi görememe) arasmdaki ilişki çok kesin değildir. Hem anne hem de baba uzağı gö- remediği için gözlük kullanıyorsa, ço- cuktahastalığm çıkması çok büyük birola- sılıktır. Çocuk okuduğu kitabı veya diğer nesneleri gözüne çok yakın tutuyorsa ve- ya uzaktakı nesneleri seçmekte zorlanı- yorsa vakit geçirmeden bir göz doktoru- na götüriilmelidır. Tedavi mıyopluğun derecesine göre değışmekle bırlikte, temelde çözüm göz- lüktür. Yaygın kanının tersine TV ekra- nına yakın oturmak çocuğun gözlerinde miyopluğa yol açmaz. - Gece lambalan ile mıyopluk arasm- dakı ilişki konusundabirbıriyle çelişen gö- rüşler öne sürülmektedir. Bugüne dek el- de edilen veriler hasta öyküleri ve iddi- alara dayanmaktadır. Bu konuda henûzgü- venılir, bıhmsel bır araştırma yapılmama- sınakarşın doktorlarküçük bir gece lam- basının açık bırakılmasını tavsiye ediyor. - Göz tembelliği ile ilgili diğer bir du- rum da astigmatızmdir. Astigmatizm, kornea eğiminin düzgün olmamasından kaynaklanır. Çocuklarda bü- yüklere oranla daha seyrek gö- rülür. Semptomları miyopa (nesneleri göze yakın tutmak veya uzağı net görememek) benzer. Acildurumlar Aşağıdaki beliruler acıl üb- bi müdahale gerektirir: - Gözlerde anı ve hızlı ha- reketlenme - Anı görme kaybı - Gözkapaklannın aniden kapanması - Aniden başlayan şaşılık - Ani başağnsı - Gözbebeklerinin ikisinin veya birinin aniden beyazlaşması - Çocuğun hareketlerinin hantallaşma- sı veya sakarlaşma belirtileri - lşığa karşı aşırı duyarhlık - Ağlama dışında aşın gözyaşı üretimi - Aynı boyutta olmayan gözbebekleri - Çocuğun sürekli gözünü ovuşturma- sı - Gözlerde şişme, kızarma - Çocuğun durup dururken gözünü kır- pıştırması ve sıklıkla açıp kapaması - Çocuk şikâyetlerinı ıfade edebilecek kadarbüyükse, sürekli başağnsı, bulanık görme veya gözde ağn gıbi durumlarda vakit geçirmeden doktorabaşvurmak ge- rekir. Uzun süre kitaba bakmak başağn- sı. baş dönmesi ve/veya mide bulantısına yol açıyorsa çocuğun gözlüğe ihtiyacı vardır. Aniafya'daBirDon Kişot 1ŞILÖZGENTÜRK Efendim Antalya'da Karaalioglu Par- kı'nda bir çitlembik ağacı var. Adından ötürü aklınıza öyle ufak tefek bir ağaç gelmesin, bu çitlembik ağacı köklerini denıze salmış, sarp bir yamaçta yıllar- dır karşı kıyıdaki görkemli dağlan sey- redip duruyor. Antalya'da bu çitlembik ağactnı bil- meyen yok. Çünkü Antalya'da sevgili- ler için orada fotograf çektirmek yıllar süren köklü bir gelenek. Hemen herke- sin albümünde bu çitlembik ağacının fon olduğu bır fotog- raf mutlaka var. Efendim şimdilerde bu çit- lembik ağacının yanı başma kocaman bir heykel konacak. Taşa yontulmuş bir Don Kişot heykeli? Bakalım çitlembik ağacı yanı başına geliveren Don Kişot'u nasıl karşılayacak, o şimdilik bilinmiyor. Zaman gösterecek. Ama benım hemen bildiğun bir şey var; buher ye- rinden dağ dorukJannın görül- düğü, ufku inanılmaz geniş kente, heykel çok yakışıyor. Evet, bir süredir 36. Antal- yaAlün Portakal Film Festivali'nde ulu- sal jüri üyesi olduğum için Antalya'da- yım. Biryandan film izliyorum, biryan- dan Antah/a'nın keyfıni çıkarmaya ça- bşıyorum. Tabii gelır gelmez de ılk ışim, Karaalioglu Parkı'ndaki heykel atölye- sine gitmek oluyor. Parkın içindeki atöl- yede çeşitli ülkelerden gelen on sanat- çı bir aydır Afyon'un "Kaptan Postu" adıyla anılan sert mermerini yontup, en guzel taşheykellerini yapmaya çalışıyor- lar. Biraydtron sanatcı burada. Çünkü An- tah/a'da büyük felakete rağmen, haya- nn inadına devam ettiğini göstermek is- tercesine sanat etkinlikleri tüm hızıyla sürüyor. Bir yanda Uluslararası Taş-Heykel Sempozyumu nedeniyle taş yontuluyor, bir yanda kentin her yerindeki açık ha- va sinemalannda onlarca film gösteri- liyor, bir yandakankatürcüler sokağın- da sergiler açılıyor, bır yanda kentin ti- yatrolan hanl hanl yeni sezona çalışı- yor ve yaşam sürüyor. Bu arada hemen söylemeliyim. 3. Uluslararası Taş-Heykel Sempozyu- mu'na katılan sanatçılar güzelirn tahta heykelleri sular altındakalan Değinnen- dere için bır heykel yapmışlar. Antal- ya'nın simgesi olan bir falez (bır çeşit taş) bir mermer kaidenin üstüne monte edümiş, bugunlerde Değirmendere'ye doğru yola çıkacak. Dostluk ve dayanış- ma adına. Öte yandan Antalya'nın ünlü kültür çadırlanndan biri de Izmit Büyükşehir Beledıye Tiyatrosu'na yollanacak. tzmit- liler bu yıl tiyatroyu çadırda izleyecek- ler. Bu onlar için yeni bir deney olacak ve hiç kuşkum yok sevecekler. Doğrusu Antolya'da bu kültür çadır- lan yasamın bir parçası olmuş. Şimdi- likkentin iki yerinde kurulubu kocaman çadırlar. Kentin varoşlan olarak kabul edilen Çamlıbel ve Ermenek semtlerin- de. Çadırlarkurulduklan andan ıtibaren mahallenin odak noktası olmuşlar. Pek çok insan ilk kez tiyatroyu bu çadırlar- da izlemış. Bu çadırlarda, altı yıldır sü- ren liselerarası tiyatroçalış- malan yapılmış. Gün gel- mişçadirlarbir dikiş atörye- si olarak kullanılmış, gün gelmiş okuma-yazma kurs- lan orada yapılmış, gün gel- miş doktorlarküçükçocuk- lan, hastalığuıı geçiştinne- ye çalışan yetişkinleri ora- da muayeneetmişler. Sözün kısası bu kültürçadırlan gıt- tiklen her yerde yaşamın kendisi oluvermişler. Yazı- mın başında da dedim ya, Antalya'da hayatımızı ahüst eden depreme, cezaevi ölümlerine karşı, inadına hayat olanca canlılığıyla devam ediyor ve ben bu kentte, bu yaşama inadı sür- düren yepyeni dostlar ediniyorum. Ge- lecek yazıdabu, birer Don Kişot inadıy- layaşamı güzeUeştirme, değiştinneye ça- lışan Antalyah dostlanmı anlatacağım. Sonra da 36. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde yanşan fılmlerden sözedeceğim. Çünküsonuç çoktanbel- li olmuş olacak ve jüri üyesi olarak be- nim için hiçbir sır kalmayacak. ısoz50(a hotmaU.com