Katalog

SAYFA CUMHURİYET 3 EKİM 1999 PAZAR 14 KULTUR kultur(5 cumhuriyet.com.tr Galeri Nev'den 2000 yılı ve 15. yıldönümü dolayısıyla özel sergiler ve 'müzekitap' Çağdaş sanatmnzm 50 yıh A Kültür Servisi- Galen Nev, 2000 yılina hem kendi 15 yıl- lık bınkiminı hem de Türki- ye'de çağdaş sanatın 50 yıllık birikimini belgeleyen karma sergiler \ e özel bır v ayınla gi- nyor. Hayalı veya sevyarbırmü- ze gıbı düşünülerek öncekı se- zonlarda Galeri Ne\ "de sergi- lenmiş olanlardan derlenen 1950-2000 Türkiye'de Çağ- daş Sanaf başhklı ıkı ciltlık 'müzekitap' Galen Nev "ın ay- nı zamanda on beşıncı yılını doldurduğu 2000 yılmı sim- gelemek üzere 2000 yapıtın röprodüksıyonunu ıçenyor. Sanatımızdakı müzmin mü- zesizliğı ve onu ızleyen tarih- sızlığı kırmayayardımcı olma- sı beklenen bu 'müzekitap' neredeyse tamamı galen ser- gılennden derlenmiş olduğu ıçırı aynı zamanda hem \e\ "in tarihini, hem de Nev 'ın yo- gunlaştığı tarihin (1950-2000) bır rür kaydı. kütüğü. seçkısi gıbi. 700'ü aşkın sayfadan oluşan iki cıltlik bu müzekitabın bir yandan da. fotoğrafın ıcadından ben en ateşli anını yaşayan. röprodüksıyon-sanat tarıhı- müze ılişkileri konusundakı tar- tışmalara parmak bastığını \nrgulavan Afi Artun \e Haldun Dostoğlu ayrıca "Modernizme odaklanan bir çağda, gerek bu yayın gerekse 1999-2000 sezonu için tasariadığımız bir di- zi karma sergivle kendi sanatınıınn nMHİernizıni üzerindeki düşünceleri canlandırmayı" umuyorlar. Müzekitap tasansı- nın bır esın kaynağı da Andre Malraus'nun Hayali Müze'sı olmuş. Herne kadar müzekitap. giriş bölümünde açıldıgı gı- bı, Malraux'nun tam aksme. bır tanh kuTgusu önermiyorsa da. kıtabınm uyandırdığı müze müzakerelerine bır çağrı gı- bı düşünülmüş. Ali Artun ve Haldun Dostoğlu 'müzekitap'ı. kapsadığı yapıtlan sergılendikleri duvarlardan kurtararak sanatı düşünen herkesin ilgisine sunabilmek. kültürel hov- ratlıktan onlan esırgeyebılmelc sanatçılanm tarihle buluştura- bılmek gibı umutlarla yayım- ladıklarını belırtiyorlar. Alı Artun. müzekitabın gm^ yansında müzekitapta da. Mal- raus'nun Hayalı Müze'sınde olduğu gıbi birtakım röprodük- sıvonlannderlendiğinı vebun- ların yardımıvla bır 'moder- nizm okuması" beklendığını vurguluvor •'AncakHavaliMü- ze'nin aksine bir larih-nıetin. kıırgu, vöntem, geçmiş-telos- önerilmemektedir. \alni7ca baş- ka tarihlcrin. başka modernizmle- rin düşünülmesinin gereğine işaret edilerek buna yardımcı ola- rak bir 'müze' sunulmaktadır. Bu müze de biigi içermekle birlikte. ne imgenin yegâne bügi olduğu postmodem bir kit- le iletişim ortamu ne de bilgisinin sanat gibi izlendiği modern bir mü/edir. Ancak bunlar da dahil. farklı müzeteri miizake- re etmeve çağıran bir kitaptır." 2000 yılı sergilen de 15 yıldan ben Galeri Nev'de ser- gilemiş olan ve aradan geçen yıllarda birbölümünü yitır- diğımiz 54 çağdaş sanatçımızın 1950-2000 dönemini sim- geleyen yapıtlanndan belli temalarçerçevesınde seçilmış karmalardan oluşuyor. Böylece müzekıtap ve sergiler bır- birlerini tamamlayarak çağdaş sanatımızın yanm yüzyıl- Caleri Nev 1999-2000 sezonu sergi programı li Artun ve Haldun Dostoğlu, modernizme odaklanan bir çağda, gerek bu iki ciltlik müzekitapla gerekse Galeri Nev 1999-2000 özel sergi programıyla 'kendi sanatımızın modernizmi üzerindeki düşünceleri canlandırmayı' umuyorlar, lık tarihini gözlerönüne getınyor 'Türkiye'de modernizmi gündeme getirecek" özel sergi programında ılk sergiler hem Ankara hem de lstanbul'da 8 Ekim'de açılacak ve 2 Kasım'a kadar sürecek. Ankara'da ılk sergınin teması tabaka/ hafiza, Istanbul'dakı sergınin tema- sı ıse yazı/ imge. On beş yıldır süren bir müzenin kataloğu gibi iki mımar, Alı Artun ve Haldun Dostoğlu tarafından 1984 yılmda kurulan Galen Nev. Ankara ve lstanbul'da 15 yıldır düzenledığı 300'e yakın sergıde 9000 yapıtı sanat dünyası- na sunmasının yanı sıra, yayımladığı 100'ü aşkın kitap ve katalogla hem bu yapıtlan belgeleyen, hem de ılgili araştır- ma ve düşüncelen derleyen yeni bir külliyat oluşturdu. 1999-2000 sezonu. Galeri Nev'ın on beş yıldır sunduğu ser- gilerin karmalan gibi düzenlendi. Bu özel sezon dolayısıyla yayım- lanan 2000 yapıtlık müzekitap da, bu sergilenn bır antolojısi veya gezmesı sankı on beş yıldır süren bir müzenin kataloğu gıbı tasar- landı. Ali Artun ve Haldun Dos- toğlu, bu kitap ve sergiler aracılı- ğıyla hem Galeri Nev 'de paylaşı- lan bir tarihı hatırlatmayı. hem de bu yıllar boyunca 'gösterdiği' bır Î tarihi düşündünneyi umuyorlar. 1999-2000 sezonunun sergile- nnı. belirlı temalarçevTesinde derlen- miş karma sergiler olarak tasarlayan Galen Nev yöneticile- ri bununla, 'izleyici etkinliğini ve izleme eylemini' \urgula- mak amacında: •' Önce kişlsel sergüerde bulunmayan, farklı sanatçılarve zamanlar arası kryas olanaklan sunarak. ardın- dan, izkykileri başka başak kurgulara esinlendirerek. O ne- denle. kurumlaşmış sanat tarihinin dönemlere. akımlara, stil- lere ait mutlak. bütiinlevici kavramlardan farklı olarak, bu sergilerin temalanna ilişkin kavramlann uçlan açık: venile- rinin türetilmesi beklentisiv le. Bö> leee. sanatçı. eseri ve izle- ykisi arasındaki ilişkilerde, v üzy ıllardır ilkine verilen önceli- ğin. artık yer yer eserin kendisine. oradan da izleyiciye kay- dığına dikkat çekmeyi düşündük." ANKARA 8 Ekim- 2 Kasım tabaka / hafıza boya / biçim tasarun / edim leke / ikon dip / yüzey kazı / keşif TTraje, Burhan Dogançay, Ömer LTuç, Ergin Inan. Kemal Onsoy, Serdar Arat, Mithat Şen. Elvan Alpay. 5 Kasım- 30 Kasım yoksun / yoğun doğa / doğaüstü mad- de / nıh batıni / zahiri ruhani / bedii Hakkı Anlı, Selim Turan. Nejad Dev- rim, Mübin Orhon, Bilge Friedlaender. Zafer Gençaydın, Emin Çizenel, Canan Tolon. Yankı Erimtan 3 Aralık-4 Ocak kosmos / kaos aşkın / içkin sır / çembcr IŞlk/çİZgi llhan Koman, Adnan Çoker, Albert Bitran. Alev Ebüzziya. Koray Ariş, Şük- rü Aysan, Nur Tanm, Osman Dinç, Ser- hat Kiraz. Serdar Arat. 7 Ocak- 1 Şu- Öat beden /ego gövde / zihin nesne / özne Hakkı Anlı, Ko- ray Ariş, Inci Evi- ner. Jale Erzen. Pa- ul McMillea, Azade Köker,FatmaTülin Öztürk. Mithat Şen. AniÇelikArevyan. 4Şubat-29Şu- yaa/imgesöz/re- sim anlam/im Kemal Bastuji, Erol Akyavaş, Tira- je, Burhan Doğan- çay, Yüksei Arslan. Mengü Ertel, Ergin tnan, Selçuk Demi- rel. 3 Mart- 4 Nisan hayal/hakikatdüş / deneyim hilgi / anlan bilûiç / fantezi lo- gos / nıitos surat / suret asıl / temsil Arif Dino, Fikret Mualla, Abidin Di- no, llhan Koman, Erol Akyavaş, Tiraje. Safe, Mehmet Güleryüz. Kflmet, Alaet- tin Aksoy. Utku Varük, Ergin Inan, Cen- gpz Kabaoglu, Elif Ayiter. Mehmet Ko- vıınoglıı 7 Nisan- 2 Mayıs mekân / zaman doğa / insan manzara /harita Abidin Dino. Kemal Bastuji, Nejad Devrim, Erol Akyavaş, Bekir Sanıi Çi- men, Canan Tolon. Kemal Önsoy, Me- lek Mazıcı, Hale Tenger. 5 Mayıs- 6 Haziran nazar / iktidar estetik / şiddet fbmnı / hiverarşi YükselAslan, Erdağ Aksel. NadfTop- çuğlu. Hüseyın B. Alptekin. Hale Tenger, Bülent Şangar. İSTANBUL 8 Ekim- 2 Kasım yan / imge söz/ resim anlam / im Kemal Bastuji. Erol Akyavaş, Tira- je, Burhan Dogançay. Yüksei Arslan, Mengü Ertel. Ergin Inan, Selçuk De- mirel. 5 Kasım- 30 Kastm mekân /zaman doğa/insan manza- ra/harita Abidin Dino. Kemal Bastuji, Nejad Devrim, Erol Akyavaş, Bekir SamiÇi- men. CananTolon. KemalÖnsoy. Me- lek Mazıcı, Hale Tenger. 3 Aralık- 4 Ocak hayal' hakikat düş / denevim bilgi / anlab bilinç / fantezi logos / mitos su- rat / suret asd / temsil ArifDino. Fikret Mualla, Abidin Di- no, tlhan Koman, Erol Akyavaş, Tira- je, Safa, Mehmet Güleryüz, Komet, Alaettin Aksoy, Utku Varük. Ergin Inan, Cengiz Kabaoğ- hı. Elif Ayiter. Mehmet Koyunoğhı. 7 Ocak-1 Şubat nazar / iktidar este- tik / şiddet forum / hi- yerarşi Yüksei Arslan. Er- dağ Aksel, Nazif Top- çuoğhı, Huseyin B.Alp- tekin. HaleTenger, Bü- lent Şangar 4Şubat-29Şubat kosmos / kaos aşkın / içkm sır / çember ışık Yüksei Arslan - Arture 235, 1979, Influences ç llhan Koman, Ad- nan Çoker. Albert Bit- ran, Alev Ebüzziya, Koray Ariş, Şükrü Ay- san, Nur Tanm. Os- man Dinç, Serhat Ki- raz. Serdar Arat. 3 Mart- 4 Nisan tabaka / hafıza boya / biçim tasarun / edim leke / ikon djp / vüzev kazı / ke- Tiraje, Burhan Doğanjay, Ömer Uhıç. Ergin Inan. Kemal Onsoy, Ser- dar Arat, Mithat Şen, Elvan Alpay. 7 Nisan- 2 Mayıs yoksun/yoğundoga/doğaüstümad- de / nıh batıni / zahiri ruhani / bedii HakkıAnh, Selim Turan, Nejad Dev- rim, Mübin Orhon, Bilge Friedlaen- der, Zafer Gençaydın, Emin ÇizeneJ, Canan Tolon, Yankı Erimtan. 5 Mayıs- 6 Haziran beden /ego gövde / zihin nesne / öz- ne Hakkı Anh. Koray Ariş, Inci Evi- ner. Jale Erzen. Paul McMfllen. Aza- de Köker. Fatma Tühn Öztfirk, Mit- hat Şen. Ani ÇeBk Arevyan. Sefa Sağlam J ın yazıyla resim arasında kalan işleri Dolmabahçe Kültür Merkezi 'nde 'Büyüğün vurduğuyerdegülbiter*ESRA ALİÇAVUŞOĞLÜ 6. Uluslararası Istanbul Bıenalı'ne se- çilen Türk sanatçılann çoğunluğunu genç- ler oluşturu>or. Daha önce lstanbul'da yapıtlannı gönne ımkânı bulamadığımız ve bu bıenalde işi sergilenen sanatçılar- dan bıri de Sefa Sağlam. Sağlam'ın 'Büyüğün Vurduğu Yerde Gül Bher' baş- lıklı çalışması Dolmabahçe KümîrMerke- zi'nin hemen gınşmde yer alan küçük mekân- da sergilenıyor. Sefa Sağlam çalışmalannı, yazıyla resim ara- sında kalan ışler olarak tanımlıyor. Dolayısıyla, ister kâğıt üzennde isterse başka malzemelerle olsun sanatçıya göre çalışmalan aynı düzlemde buluşuyor. Sefa Sağlam'ın ışinin bulunduğumekâna ılk gir- diğinizde duvarlarla aynlrruş bölümde önce kâğıt üzerine renkli mürekkeple yapılmış bir 'beşik* ım- gesi ile karşılaşıyorsunuz. Sağlam'ın bu işi 'esas' işe bır 'davet 1 olarak düşünülmüş. Beşik, neonlarla ger- çekleştirilen diğer işin etkisini göster- mek amacıyla gölge-ışığın yo- ğun olarak kullanılmasıy- la tasarlanmış. Esas işin bulundu- ğu ana mekâna gir- diğinizde ıse olduk- ça yalın bır sahne ile karşılaşıyorsu- nuz. Bir bacağı ek- sik diktörtgen ma- sanın yanı başında duran pek de o ma- saya aitmiş gıbı gö- rünmeyen bacak üzerinde neonlarla yazılmış Arapça cümle: 'Büyüğün \urduğu Yerde Gül Biter'. Sefa Sağlam'ın otobıyografik olarak tanımlanabilecek bu çalışması. Doğu kül- türünün eğitim meka- nizmasına gönderme- debulunuyor. Gelenek- Sağlam"ın çahşnuüaı ı birbirinden ayrüsa da kav ramsal olarak ortak. sel Kuran egitımınden geçen çocuklann bu süreçte 'terbiye' amacı güdüle- rek masa ayağıyla dövülmesi Sağlam'ın işinin ana te- masını oluşturuyor. Çocuk, büyüğunün tokadına ka- yıtsız şartsız boyun eğmek zorunda Sağlam, böyle- lıkle geleneksel bır boyun eğışi de gündeme getirmış oluyor. Almanya'da aküğı Kuran eğitimiyle ilgiü Sefa Sağlam ıçın konunun ne olduğu. ne anlattığı çok da önemli değil, zaten işi ılk gördüğünüzde -eğer sa- natçı anlarmazsa- parçalan ancak ıçinizden geldığı gı- bi bırleştiriyorsunuz. Masanm yerde duran bacağı üze- rinde neonla yazılmış Arapça yazının anlamını bilmek önemli değil diyor Sefa Sağlam."Bu çahşmanın içeri- ği Almanya'da aldığım Kuran eğitimiyle bağlanhlı. M- manya'ya göçetmişailelerin çocuklannın birçoğu bu rür okulîarda eğitim görür. Kuran'ı öğrenirken Arap atfa- besine karşı tav nnıız her zaman soyuttur. Sözcüklerin anlamını bilmeviz, sadece ezberieriz. Bu işimde de ya- zının ne anlama geldiğini bilmek o kadar önemli değil. Kuran eğitimi veren denhanelerde vidab ayaklan olan masalar kullanıhr. Ayaklardan biri çocuklan terbiyeet- mekamacıyla kullanıhr. Masanuı durması için dördün- cü bir ayağa ihtiyacı yoktur zaten." Sefa Sağlam, aıt olduğu yerden kopartılan bacak ile şunusımgelemeyiamaçlıyor:"Buişaynı zamanda ana- vatanından istemeden kopanldıktan sonra haürlama- va ayak direme hakkında. Bir bellek kaybını zorla da- varnia üzerine.»" tşlenn konusu her ne kadar farklı olsa da ikısinın de ın kendisi, işin etrafındaki hikâyelerden daha önemli. Sefa Sağlam'ın otobiyografık olarak tanımlanabilecek bu çalışması, Doğu kültürünün eğitim mekanizmasına göndermede bulunuyor. Geleneksel bir boyun eğişi de gündeme getiriyor. '* mekân karşısında tavn aynı doğnıltuda. Sefa Sağlam iki işinin birbirinden bağımsız olarak değerlendirilme- si gerektiğının altını çiziyor. Sanatçı bır iletim süreci içinde, her ıkısinı de yapabildiğinı göstermek istiyor. Sağlam'ın çalışmalan birbirinden aynlsa da kav ramsal olarak ortak bir noktada birleşıyor. 9 Eylül GüzdSananarFakültesi Resim Bölümü nden mezun olan Sağlam. bir süre Bilkent Üniversitesi Sanat Tarihi Böiümü'nde araştırma görevlisı olarak çalıştık- tan sonra Nevv York'a yerleşti ve halen burada bir mü- zede çalışıyor. Aldığı sanat tarihi eğitiminın, yaptığı ış- leri önce kendisi tarafından eleştirilmesine neden oldu- ğunu belirten Sağlam, bu yüzden uzun süre otobiyog- rafık ış yapmadığını söylüyor. "Uzun zaman hiçbir lü- kâyeyv gönderme yapmavan so> ut işler vapom. Ama bir süresonra sanatçının kendisiyle yüzleşmesi gcrekiyor ve buna karşı kovamıyorsunuz. Astında kendi işime başka birsanatcinın çalışması gözüyle baküğım için işüretmem dezoroluvttr. Çoküreten birsanatçı değilim. Birişe baş- ladığımda. dışardan bir göz gibi çabşmanın hangi vöne doğru gidecegini kavrayıp, vanda bırakabiliyorum. Bu- radaki çahşmanın anlamı ancak ben anlatırsam anlaşı- labiliyor. Bu viizden gi/Ji göndermeleri sevivorum." Iştğın kendisi, işm etrafındakı hikâyelerden daha önemli Sağlam için. Sanatcinın ışığa karşı tavn, mekâ- na karşı tavn ile büyük bir bağlantıya sahip. tşın sergi- lendiği mekâna girdiğinızde de zaten mekân ve ışık al- gılanıyor önce. Ahşabın neonla birlikte kullanımı ve işin hikâyeden bağımsız olarak varlığını sürdürmesi işi il- ginç kılan özelliklerden. Rabin ile Arafat aynıfilmde • Barbra Streisand yapım şirketiyle birlikte suikasta kurban giden tsrail Başbakanı lzhak Rabin'le Filistın lideri Yaser Arafat üzerine üç saatlik bir fılm hazırlıyor. Filmde Rabin'le Arafat'ı büyük olasılıkla Ajdan Quinn ve Ben Kingsley'ın canlandırması bekleniyor. • Stanley KUblİCk'm ölmeden önce çektiği 'Gözlen Tamamen Kapalı' filminin Singapur'da gösterilmesine izin verilmıyor. Sansür kurulunun talep ettiği kesıntilerin gerçekleştinlmesi Warner Bros yetkilileri tarafından kabul edilmedığinden, Singapurlular fılmi izleyemeyecekler • Raffaella Carra ilk büyük başansı sayılan ve yayımlandığı 1970yıltndaüç ay listelerin ilk sıralanndaki yerini koruyan 'Ma Che Musica Maestro' adlı çalışmasının 30. yılını kutlamak üzere yeni bir albüm yayımlıyor. • Giuseppe Tomatore'nin yeni fılmınde başrolleri Monica Bellucci'yle 15 yaşındakı Giuseppe Sulfaro paylaşıyorlar. 1940'larda geçen 'Malena' adlı fılmin çekimlen iki ay sürecek • Dudley MOOre'un az rastlanan ve kısaca PSP olarak adlandinlan bir beyin hastalığına yakalandığı açıklandı. 'Arthur' ve '10' fılmlerinin unutulmaz aktörü olan 64 yaşındaki Moore son beş yıldır çeşitli şikâyetleri vardı, denge sorunlan yaşıyor, piyano çalarken parmaklanna yeterince hâkim olamadığını fark ediyordu. Hastalığın nasıl tedavi edileceği tam olarak bilinmezken felç olma riskiyle karşı karşıya olan Moore kamuoyunun dikkatini hastalığa çekmek amacıyla halk önüne çıkacağmı açıkladı. • Arnold Schvvarzenegger 2002 yıhnda California eyalet valiliğine aday olacağını açıkladı. Avusturya doğumlu aktör, Amerika'run oyuncu kökenli yöneticüer zincirine katılmaya kararlı görünüyor. Kendisini muhafazakâr olarak tanımlayan oyuncu ,\merika'nın ünlü demokratlanndan Eunice Kennedy Shriver'ın kızı Maria Shriver ile evli • Stanley Donen 15 yıl aradan sonra setlere dönüyor. Başrolünü Gene Kelly'nin üstlendiği ünlü 'Singin'in the Rain' filminin yönetmeni, Anthony Minghella'nın 'The Seven Deadly Sins" adlı senaryosunu sinemaya aktaracak. 75 yaşındakı Donen'in yeni filminin yapımcılığını, Minghella'nrn yönettiği tngiliz Hasta'nın yapımcısı Saul Zaentz üstleniyor. • John Lennon'm kaleme aldığı 'I am the Walrus' parçasımn el yazması sözleri Christies Müzayede Salonu'nda düzenlenen bir müzayedede 130 bin pounda alıcı buldu. Mürekkep lekeleri ve düzeltmelerle dolu, tamamlanmamış, güçlükJe okunabilen el yazması. adının açıklanmasını ıstemeyen, müzayedeye telefonla katılan bir kişi tarafından alındı. Pop müzik kültürüne ait parçalann satıldığı müzayededen toplam 750 bin pound gelir elde edildı. • James Ivory yem filminin çekımlerini Londra'da sürdürüyor. Henry James'ın 1904 yılında yazdığı Altın Kupa romanından sinemaya aktanlan filmde başrolleri Uma Thurman, Nick Nolte ve Anjelica Huston paylaşıyorlar. Filmin bir kısmı da Roma'da çekilecek. • Guggenheim MÜzeSİ yetkilileri, zincirlerinin, planı Frank Gehry tarafından çizilen ve 45 kat yükseklığinde olrnası tasarlanan yent \ ' „ I-1 halkasının ' ' Manhattan'da Wall Street yakınında kurulmasını istiyorlar. 850 mılyon dolarlık projenin gerçekleşebilirse altı yılda tamamlanacağı söyleniyor • Leönardo DlCapriO ve Tobey Maguıre. 1995 yılında birlikte rol aldıklan bağımsız fılm 'Don's Plum'm dağıtımım engellemeye çalışmaktan lOmilyon dolar para cezasına çarptınldılar. Düşük bütçeli, siyah-beyaz fılmin yönetmeni David Stuman, Maguire'ın, filmdeki performansından memnun kalmadıği için DiCaprio'yla birlikte böyle bir yola başvurduğunu açıkladı. Ahnan karara göre filmin dağıtımı Amerika ve Kanada dışındaki ülkelerde gerçekleştirilecek. • Carol Reedin yönettiği genlim filmi 'TheThirdMan', tngiliz Film Enstitüsü tarafından yüzyılın en iyi tngiliz filmi seçildi. Başrollerini Orson Welles ve Joseph Cotten'in paylaştıklan fılm, David Lean'in ünlü yapıtı 'Brief Encounter' ve 'Arabistanlı Lavvrence'ı geride bıraktı. • Natalie Cole ve Los Angeles Fılarmoni Orkestrası 16 Ekim'de kentte yeni açılacak Nevv Staples Center'ın ilk konserini yardım amacıyla verecekler. Salonda 17- 20 Ekim tarihleri arasında da Bnıce Springsteen ve The E Street Band konser verecek.