Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
10OCAK1999PAZAR CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI / YATIRMCI REHBERI 13
Cumhuriyet Aftını (Wn nj
19.800
19.500
19.30018^00
19.409
4AraW( 11 18 25 31 8 0 e *
Doiar (serbest pıyasa satış)
4Ara*
318.000.
5.700
18 25 31 8 0cak 4Ar*k 11 18 25 31 8Ocak
O
84
LP
79
4 Aralık
Gecelik
Interbank « D
95
79 79
11 18
faiz!er(%)
jş/
79 79
25 31
148
İV
\ s i
79
SOcak
Borsanın seyri
2722
2605
2555
2808
»35
2413
4Arakk 11 18 25 31 8Ocak
BORSADA GEÇEN HAFTA
OE&t»
Mtnkal
KıtmM
fttanaCvn A
AdanaÇÜLB
AdraÇm C
VMKaCrnc
Afwxı Çwn
MİTetaH
Akbm
Altçansa
AkmTeksM
Aksa
Aksagona
Aksujpa
MsubtkYE
MarkoCOT*
MartuGUYO
AUrico Hold
MtomnfYO
AüemaMB
Aflm**z
AnadokıBrî
Afifldolu Caro
AnadoluGıda
Anad lauzu
ADokjSıg
ApefcsDışT
AraiTeksM
^ C 4 W t
ATMnTrttttH
AtHnhsYO
A U M Y M . 0
AvnayaYO
flrf l*llT>ftll
BVMt
Bıb Ciımılıu
Bflyrsttk B S )
BrtcEtofct
Berd>ftn Taks
£F£LSorovaYapı
BouunYat
Boacli Fren S
gosuBoyaMnTattı
Brii.
BSHPro«o
Bunerang
BtnaÇm
Cu Stgorta
ÇSŞBoyaS
ÇSSPrtnta*
ÇaltbıH S
ÇflBc HaM
G6fntw ÇsNk
ÇımflrtBS
Çımsa
Ç OvaEleK.
D«mesas Dökum
ÖWf T 0
Dermrbvik
OrazSCam
Dönmod
DevaHoMing
DOÖWıH5cL
OoStvi V j y i H
nnnOfaat
£C2-Bsaı Y n
Ecz^uı YaT
Ed^pİDMC
EfMtoÜıng
Es» E-nöustr.
EaeGubre
EoeProH
EgeSeramk
EçepflKI
EGSGManfcul
EmekElektr*
Ema* Seorta
eüûîîloMHo
Ertwun
ErdyMBn.
Eabar*
Ea*fn SporG
Factofinjns
FinantF K.
FordOtosap
FngoPak
GararmBank
GaranoYO
Gentaş
Global Uen D
Gk)b> YatO
Sood-Year
GûRaşÇm
GunüçsuyuH
Gunay B n .
HraadarTu
Hau*
MdJvntMtaf
Idsş
IMasEvAi
tmsFnans
MasHoU
Ikt F Kır
inteiTia
IMPMDK
j;BanfcasıC
$Yatnm
İJ3TW D Ç
Kaptamn
Kardemır LA)
Kardemır (Bj
Kardemır (D)
Ursu Tekstıl
Kartonsar
Kav
KelabekMob
KentGıda
KepuEMr
Karevita;
KlCnas*!
KoçHokino
KıAnGâKonıMa
KoraM
£&«.KutahvaPof
LjksKa*te
MaianaTatOTi
MardmÇım
MarBt
MMartOtei
MarehaJ
MedyaHoM
MagesBoya
MensaMvmu
MerVoOıda
Metemteta
M*>«G
Mılpa
Mudumu Tavuk
M Yılmaz Yai
MutK;AJtu
NemsHokl
NeiHoklms
NelTunzm
NetTurYENI
Nataş
OkanTeksM
C*ra*sa
Otokar
OysaNıgde
OzFnansF
PsrfcTeksM
P«W1
PanguenGtöa
Petfcım
PetrokentTur
PetrolOfts
Pnar Et
PnarSo
PınatSut
Pinv U»ı
Pıırtaş
PoMen
Raks Elktr
RaKsEvAMI
FtoıtFn.Kr
RnSnpna
SaDahnnzar
SabafıYaym
SabanoHoKt
Sarkuysan
sasa
Sfi^çuk Gıda
ServeKıt»
Sıemens
Sıfa?
Sokiaş
SûnmezRam
SPamjidu
Şekerbvk
S«eC8Jn
' K a « m a B
TaçYatOrt
Tanaaş
TAKonseıvc
TDemntökum
TeksUbank
Tezsan
TnKutsan
TotasOtoT
TofaşOtoF
ToprakFactor
Toprak Fm K
Toprakoank
TrakyaCam
Transtt/rtıH
TSKB
Tuborg
Tuka,"
TuiuPttrumteksT
TumteksYENI
Tupfaş
TH Y
UKIKonfeks
JsasUçakS
UzelMakna
UnalTonm
UpyeC*nento
vakıfRnK
Vakıl GM Y O
VakılYatO
Vakko Teölı
VarEl
Varlık Yal
vesteı
VkngKağıt
YK^dıYO
Yapı Kredı B
Yasa?
Yasarbank
Yalas
Yunsa
l^isın
mlktın (M*)
141048
5641
1001743
11852
1706
4122
2817298
701856
20478
28757
204374
72758
J3O7B
22720
4400
219888
466185
257502
275948
J513S
345362
34097
27561
174091
140988
182036
6083
58012
2S48
340072
438078
186679
187918
1115
15381
22977
113
39418
511708
16452
41085
12653
16238
41477
80116
74874
8317
75625
21313
5992
11586
491
84154
64631
20868
6327
19760
5152
2608
63135
24517
102816
62171
10726
11011
137240
295084
«5542
3904
157393
17548
'167794
85406
29867
79231
24410
9086
614729
404159
79610
7546S48
2650533
130925
6958
138795
170844
268812
2099
2146215
15044
50763
209280
4299
»46609
13654
140134*
3559
689682
1027459
56303
17573
1957
137501
4663
8175
804405
130775
94790
37631
8763
13088
12000
11578
752668
58056
26635
671216
10965
4681
17899
1299662
7496
20502
107900
35261
169258
186192
575
44248
517580
862S2S
15341
68073
125109
1025365
434442
53006
74445
1564
125
3350647
116339
1185672
24S330
8417
76979
69323
4<3814
19689
27987
1207086
14582
966
5798
199042
280171
55039
348120
406242
13807
17602
95626
135223
41335
21094
8790
1341228
346010
45066
2720
260913
274
3495929
10639
49733
135860
23731
29062
521908
590474
279499
16693
131501
33947
1240636
269336
1860
684172
48690
30372
82153
41788
54724
46130
70465
93828
23745
39591
46837
406
97327
115358
100600
96481
3063
44621
137074
96688
41245
174507
23513
38596
1315825
4489218
36598
51802
218197
136161
186545
6865
35095
5839
2168
1568
14178
745432
29270
3239
221236
27829
308397
81834
13324
51236
4835
418348
17766
13964
272881
138722
13148S3
106917
11756
83824
325830
7217
18^93
2198158
236785
716
491
80109
158060
240348
43596
236798
181044
14865
543 0
36040
17970
102745
266711
1897975
58622
9428567
44743
2144969
110461
1722
KiPMlf
Fıystı
6400
4200
1000
8700
34000
2050
6400
5400
1625
3550
10750
1225
1050
MCO0
1625
15250
3800
45000
13750
1550
700
1325
3950
8600
112S
6400
9400
3900
9200
9000
7600
6600
2900
6500
1600
510
470
2000
20000
1300C
5600
19750
8500
4700
4060 ,
1960
4750
1725
)975
4950
8900
9600
325000
1625
2175
6400
6700
420
3800
12250
3750
2150
14750
5400
18750
58000
4650
2075
3600
11750
74O0
330000
780
2500
2000
1900
7700
2950
1325
2550
15000
2075
1525
5400
2300
11750
3800
13000
2000
3150
25500
26000
7600
5700
900
4650
3550
3300
4650
3100
6400
975
4850
33000
6100
24750
13250
700
4250
490
850
5900
1650
690
Î275
73000
4650
8900
950
19000
3450
510
650
6800
4300
18250
670
1950
23500
3600
1900
4650
7000
38000
10000
1250
15750
1175
4400
15000
420000
8800
890
500
2700
5700
620
510
880
1950
10600
1525
2900
14250
285000
3700
15750
27000
26500
2500
29000
4500
8900
2650
7600
5300
1425
570
5200
7600
3900
1450
26000
1200
3600
2750
4050
1&500
360000
2175
1725
7900
440
4450
8500
1275
2550
2350
5600
540
4200
1700
22000
12250
1150
760
3200
6900
21500
130000
13000
52000
1825
3650
8300
19250
3200
660
39000
3900
990
970
4250
1600
5000
13500
3700
3750
5200
1700
117S0
860
3960
4450
5000
1900
3600
31000
1325
60000
12250
3100
2100
2050
3400
8900
2850
1700
2175
1575
3700
58G
85C
2250
5500
5300
710
510
15000
14250
10200
475000
9TH
20750
3950
2550
930
2450
1150
6500
9500
420
25500
4550
1825
520
4100
32500
920
11250
3800
Htnjlık
Tnzıh
1O34
6-33
-4 76
COO
149
12 77
000
189
-8 45
•6 58
11 98
6.52
7 14
9 76
317
702
2 70
588
377
-3 13
000
000
000
2^7
-6.25
303
330
6.85
1 10
3.23
16.48
000
1594
000
t&as
000
2034
811
-4 76
400
0.00
2.47
1 16
1607
2 41
ooo20J3
548
395
3 13
349
6 67
3 17
OOO
31 82
986
-4.29
14.29
500
392
1 32
2.27
1132
68 75
38 89
7 41
000
0.00
286
208
1 33
294
1.27
196
1209
256
253
15 66
11 67
10.87
1765
5 6 8
•4 69
1 82
-6-00
1455
1355
10 34
1.23
3.28
408
8.33
3103
1 79
345
690
3148
57 14
109
508
159
1702
3t9
8J0
-4 69
1358
0.00
26.87
17 07
1 72
-5 71
2.82
109
15.87
568
14 10
0 00
-617
282
12 07
252»
1 45
227
19 67
152
685
930
-45 45
556
3 13
2 78
1059
638
204
156
11 32
-8 33
3.23
500
7 32
1 11
000
10 00
7.S5
1 64
000
3.30
000
-4.55
27 0»
3.57
1 72
10 94
4.23
10 53
3 57
364
2048
943
7.22
000
192
3 30
000
339
000
7.22
18 75
263
000
-3 70
-4 00
74«
25 00
1.25
6.45
14.29
000
282
8.22
13 73
1125
13 27
000
303
345
5.26
3 70
556
9-28
28 95
455
704
4 92
-6 76
2.27
-8 77
400
22 35
5 19
139
000
267
-4 48
833
250
400
386
2 11
230
1233
309
588
1 33
2 74
1 83
-4-23
208
-4 44
000
1 11
1 96
7 32
769
49 40
1 85
42 86
889
11 43
2.33
16 33
6 25
-3 26
000
145
938
3.06
5 13
•432
278
1 10
000
9-28
897
727
7 14
364
200
5 56
1548
1 19
366
6-25
12-26
577
-6 12
12 16
-5 00
-4.55
192
21 33
696
-8 77
12 33
833
1 08
1250
732
ııürt
Yizfc
1034
633
-4 76
000
149
12 77
000
' 8 9
-8.45
-6.58
1198
6.52
7 14
9 76
317
702
270
588
377
3 13
000
000
000
2 27
-6.25
303
330
685
1 10
3.23
1648
OOO
1594
000
16.88
000
20.34
811
-4 76
400
000
2 47
1 16
18 07
2 41
0.00
20 83
548
395
313
3 49
6 67
3 17
0.0C
31 82
-9 86
-4 29
1429
SOO
3 92
132
257
11.32
68 75
38 89
7 41
0 00
000
286
208
133
2 94
157
196
1209
256
233
15 69
11 67
10 87
1765
568
-4 69
1 82
-8 00
14 55
1325
1034
153
358
408
833
3103
1 79
3 45
6.90
31 48
5714
109
508
1.59
1702
3 19
850
-4 69
1786
192
13.58
000
26.8'
17 07
1 72
571
282
109
15 87
568
14 10
000
-6 17
282
12 07
25 29
1 45
2 27
19 67
1 52
685
930
-45 45
556
3 13
2 78
1059
6.38
204
1.56
1132
-8 33
-353
500
732
1 11
0.00
10 00
755
1 64
000
330
000
-455
27 08
3 57
172
1094
423
1053
3 57
364
20 48
943
725
ooo1 92
380
000
3 39
000
7 22
18 75
263
ooc
3 70
-4 00
746
25 00
125
645
1429
000
282
852
1373
1155
1357
000
303
1190
345
556
3 70
556
9 28
28 95
455
704
492
-6 76
2 27
•8 77
400
22 35
5 19
1^9
000
267
-4 48
-8 33
250
400
-3 88
211
2J0
1233
309
5 86
' 33
2 74
11 83
-4 23
208
-4 44
0.00
1 11
196
732
769
49 40
1 85
42 86
889
1143
233
1633
655
356
000
145
938
308
5 13
-«92
2 78
1 10
000
9 28
-8 97
7 27
7 14
364
2 X
556
1548
1 19
-3 66
655
12 26
577
-6.12
12 16
5 00
-4 55
192
2133
896
•8 77
12.33
833
108
1250
732
Bankalar sorunlannı devlete yüklerken şirketler birleşerek çıkış anyor
Bıuıahıluıı faturası ağırNtLUFERŞENSOZ /T4RDC YILMAZ
Malı pıyasalarda yaşanan bunalımın uretım ke-
sımıne sıçramasıyla bırlıkte şirketler, hukumet-
ten ardı arkası gelme>en ısteklerde bulunurken
küculme veya bırleşme yoluyla da sorunlannı
aşmaya çalışıyor Son aylarda y aşanan bunahm,
malı yapısı zayıflayan bankalarda el değıştırme
ve devralmalann artmasına neden olurken şir-
ketler de kapılannı yerlı ve yabancı ortaklara açı-
yor
Yenı jrila hukumetsız gıren Turkıye'de banka-
cı ve sanayıcı kesımının ısteklennın sonu gel-
mı>or Zordurumaduşmelennın faturasını Mer-
kez Bankası'na yıkan bankalann onumuzdekı
günlerde artacağı >onunde so>lentılertedırg>n-
lık yaratıyor Sektorde knzden çıkış volunun
bırleşmeler olduğu belırtılırken geçen yıl bır-ıkı
devır dışında bır gelışme yaşanmadı
Üretım kesımı de son donemlerde bankalar-
dan kredı alamaması ve yatınmlannı fınanse
edememesı nedenıyle knzden çıkış ıçın kuçul-
me, grup ıçmde bırleşme ya da >abancı bır şır-
ketle evlılık yoluna gıdıyor
50'den fazla şirket birleşti
Geçen yıl Rekabet Yasası uyannca Rekabet
Kunılu, 50'den fazla şırketın bırleşme \e de\-
ralma ışlemıne ızın verdı Geçen yıl bırleşen şır-
ketlerden bazılan şoyle
• HAVAŞ'ın yuzde 40'lık kamu hıssesı Tur-
gay Ciner'ın sahıbı olduğu Park Holdıng'e de\ -
redıldı
• Scholler Holdıng, Kerevıtaş Gıda hıssele-
nnın yüzde 25 17'sını aldı
• Turk Traktor'un ortağı Koç Grubu'nun hıs-
selennın bır bolumu, dığer ortak olan New Hol-
land firmasına devredıldı
• Akzo Nobel Grubu ndan beş şırket Marshall
Boya hısselennın yuzde 60 56'sını satın aldı
• Alarko Holdıng nomınal değen bın lıra
olan 567 mılyon 391 bın 281 adet hıssesını, Hol-
landa yasalanna gore kurulmuş Carner Yatı-
nm'a devrettı
• Lafarge Platres Internatıonal, DaJsan Alçı Sa-
nayı şırketı hısselennın yuzde 50'sını devraldı
• 1 Numara Yayıncılıİc'aaıthısselennbırkıs-
mı Ercan Anklı ve Medya Holdıng tarafından
Hearst Enterpnses'a devredıldı
• Lıncoln Electnc France, Eczacıbaşı Holdıng
ve Fmsan Sınaı Yatınmlar'a aıt hısselennı dev-
raldı
• Promodes Internatıonal Peral Perakende
Alışvenş Merkezlen'nde bulunan Doğuş Gru-
bu'na aıt yüzde 36 oranındakı hısseyı devraldı
• Danonesa, Tıkveşlı'ınm tamamını de\TaJdı
• Olmuksa'nın yuzde 50 hıssesı Internatıonal
Paper Company'ye devredıldı
• Eczacıbaşı Holdıng, Eczacıbaşı Seramık'ı
devraldı
Devleıin boşınagelenler
1998 yılı ortalarında Bayraktar Grubu'nun
sahıbı olduğu Egebank Haa \li DemıreTe ge-
çerken. Bursa Mılletvekılı CavıtÇağlar'm Çu-
kurova Holdıng'den satın aldıgı İnterbank, Ta-
sarruf\le\ duaiı Sıgorta Fonu'na devTedıldı lşm
ilgınç yanı, Çağlardevırden bır gûn once özel-
leştirmeden Dinç Bilgin'le bırlıkte satın aldıgı
Etibank'takıhısselennıDınçBılgın e,NTV"yı
de Garanü Bankası'nın sahıbı Doguş Grubu'na
sattı Çağlar"ın tekstıl şırketlennın de knzden
otumsuz etkılendığı bılmıyor
Mafya elebaşısı Alaattin Çakm'vla ses ka-
setlen ortayaçıkan ışadamı KorkmazYiğit'ın
Bank Ekspres'ı. Tasarruf Mevduatı Sıgorta
Fonu'na devredılen bır dığer banka oldu. Yı-
ğıt bankayı once satın aldığı E>oğuş Grubu na
kalan borcu kar^ılığında vermek ıstemış Do-
guş Grubu ıse bu tekhfı kabul etmemıştı
Geçen hafta ıçınde Türk Petrol'un sahıbı
Aydın Bolak'ın şırketlenne bankaiara olan
borçlan nedenıyle 1 9 tnlyon lıralık ıhöyati
hacız karan çıkması ûzenne Turk Petrol Ge-
nel K.oordmatörü tzzetTukin. bankalann can-
lannı acıtacağım, ancak 65 yıllık kurumun yo-
luna devamedeceğınısöyledi Tekstıl sektöru-
nün önemlı îsimlennden Örsa Holdıng ıse zor
durumundan küçulme yoluyla ayakta kalma-
ya çabalıyor
Hükümet kurma görevini alan Bülent Ecevit, bankacılık sistemini değerlendirdi
'Bankacıhgın özü kayboldu
9
BANU SALVfAN
ANKARA -Turk bankacılık sıs-
temındekt kamu ağirlığına karşın
dünyada finansal sektorbunalımının
yaşandıği donemde arka arkaya 2
bankaya el konulması ve ozel ban-
kalardakı yapısal zayıflık gergınlık
yarattı
Hukumetı kurmakla gorevlendı-
nlen Başbakan Yardımcısı Buknt
Ecevit Cumhuriyet'e yaptığı değer-
lendırmede "bankacılık sisteminin
ozünun kayboldugunu" belırterek
bankalann temel ışlevınm ekono-
mıye katkı sağlamak olduğunu soy
ledı Hazırlanan tasannın, bu olum-
suzluklan gıdermeye yonelık oldu-
ğunu kaydeden Ecevit sozlenne şov-
Iedevamettı
"Yaünm bankası olarak kurulu-
yorlar. Devlete para vererek para ka-
zanıyoriar. Bu olınaz. Sıstemin sağ-
lıklı vurumesınin altvapısını oluştur-
makür. Ancak bu oz ka\ bolmuş du-
nınıda. Orneğın. ıhracat Bankala-
nn bu konudafonksıyonlanolması
gerekırken cıddı bir katkılan yok."
• Malı durumu kotu olan bankalar. yuzde 100 devlet
guvencesının arkasına sığınarak ışlemlennde gereken dengeyı
sağlamıyor Hukukı sıkıntı nedenıyle bankalann denetımınde
de guçlük yaşayan de\let, bankaiara el koyarak katrılyon lıraya
yaklaşan mevduat ve kredı yukunu ustlenıyor
'Mali durumu kötü olan banka-
lar, 1994 bunalımından sonra getı-
nlen ve bu zamana dek kaldinlma-
yan yuzde 100 de\ let guvencesının
arkasına sığınarak ışlemlennde ge-
reken dengeyı sağlamıyor Hukukı
sıkıntı nedenıyle bankalann denetı-
mınde de güçluk yaşayan de\ let,
bankaiara el koyarak katnlyon lıra-
ya yaklaşan mevduat ve kredı yuku-
nu ustlenıyor
Bankalar Yemınlı Murakıplan Ku-
rulu"nun raporunda da, bankalann
1997dekı kârlanni buyuk olçude fa-
ız gelırlennden oluşturduklan, faız
dışı gelır-gıder dengesının zararla
sonuçlandığı saptandı
Kendi şirketlerine kredi
Devlet güvencesı nedenıyle de
yüksek faızlerle mevduat toplamak-
tan çekınmeyen bankalar, bu kay-
nağı dev let ıç borçlanma senetlen alı-
mına aktanrken uretım sektorune
yonlendırmedıler Uretım sektorun-
deyeralan firmalann kârlannın va-
nsını repo. faız gıbı faalıyet dışı ge-
lırden elde etmelen de dıkkatı çeker-
ken, kendı şırketlenne kredı kullan
dırma ve daha rahat rant gelın elde
etmek ısteyen ışadamlan da holdıng
bankacılığına yoneldıler
Dunyada bankalann sayısında azal-
ma gorulurken Turkıye'de geçen yıl
banka sayısı 82'yeçıkanldı Ancak.
ızın venlen bankalar tıcan değıl, özel-
leştırmelerde aracılık yapan yatınm
bankalan oldu
Merkez Bankası'nın kasım ayı ve-
nlennegore bankalararası mevdu-
at dışında, bankacılık sıstemınde 9 5
katnlyon lıraya yakın para bulunu-
yor Bunun 5 katnlyon 741 tnlyon
hrası Turkbank, Bank Ekspresve İn-
terbank da ıçınde olmak uzere dev-
let yonetımınde bulunuvor
1997 yılında 1996 va göre açık
pozısyonlannı 2 mılvar473 mılyon
dolar arttıran bankalar bu eğılımle-
nnı 1998'dedesurdurdûler Boyle-
ce 1997 yılım 5 milyar 16 mılyon do-
lar açık pozısyonla kapatan banka-
lann bu donemde devalüasyon ol-
mayacağı vonundekı açıklamalann
ardından açık pozısyonlannı arttır-
maya gıttıklen belırtıldı
Bankalar ödün peşinde
Pıyasalardakı yoğun nakıt sıkı-
şıklığı nedenıyle bırkaç aydır sı-
kıntı yaşayan bankalardan 14'ü,
devleün denetımdekı zay ıf konumu-
nu kullanarak mevduat munzam
karşılığı,dısponıbılıte gıbıyükum-
luluklennın hafıfletılmesı ya da
kaldınlmasını ıstedıler Bunun ıçın
de uretım sektorune kredı venleme-
dığı gerekçesı kullanılırken banka-
lann yapısal zayıflıklannı, devlet gü-
vencesı nedenıyle de baskı unsuru
olarak kullandıklanna dıkkat çe-
kıldı
YORUM
ÖZTİN AKGÜÇ
Menkez Bankası'nın
1998 Yılı Perfopmansı
TC Merkez Bankası'nın 25 Aralık 1998tarıhlı bılan-
çosu, oncekı yıllarla karşılaştırmalı olarak en azından
başlıca bılanço buyukluklerındekı gelışmeler açısın
dan bır değerleme bıryorum yapılmasına olanak ver-
mektedır Kuşkusuz Merkez Bankası'nın 1998 yılso-
nu bılançosu, 25 Aralık tarıhlı durumundan farklı ola-
caktır Ancak bu farklar sınırlı boyutta kalacağından
1998 yılındakı gelışmelerın yonunu değıştırmeyecek-
tır
Merkez Bankası'nın anılan faız ıtıbanyla başlıca bı-
lanço kalemlerındekı gelışmeler şoyle ozetlenebılır
• 1998 yılında dolaşıma çıkanlan banknot mıkta-
nndakı artış hızı bır oncekı yıla gore yavaşlamıştır
1998 yılında dolaşıma çıkanlan banknot mıktarı
(emısyon) bır oncekı yılsonuna gore yuzde 62 4 ora-
nında artarak 758 9 tnlyon TL den 1 232 3 tnlyon TL ye
yukselmıştır Dolaşıma çıkanlan banknot mıktan 1996
yılında yuzde 70 7,1997 yılında ıse yuzde 98 5 ora-
nında artış gostermış ıdı 1998 yılında TC Merkez
Bankası'nın kamuya açmış olduğu nakıt kredılerın
azalış gostermesı, dovız rezervı artışınm oncekı yıla
gore sınırlı boyutta kalışı, dolaşıma çıkanlan banknot
mıktan artışını oncekı yıllara gore yavaşlatan etken-
ler olmuştur Her ne kadar yıl sonu ıtıbanyla dolaşıma
çıkanlan banknot mıktan 25 Aralık tanhındekı duzey-
den farklılık gosterecek olsa da bu durum 1998 yılın-
da banknot artış hızının oncekı yıllardan daha yavaş
olduğu okjusunu değıştırmeyecektır
• 1998 yılında TC Merkez Bankası'nın dovız re-
zervlerındekı artış hızı, oncekı yıla gore cıddı bıçımde
yavaşlamıştır
TCMB'nın dovız varlıklan (brut dovız rezervı) 1997
yılı sonunda 18 419 mılyon USD ıken, 1998 yılında USD
tabanında ancak yuzde 7 6 oranında artarak 25 Ara-
lık 1998 gununde 19 815 mılyon USD'ye yukselmış-
tır TCMB'nın dovız varlıkları (brut dovız rezervı) yılın
ılk yarısında sureklı artış gostererek Hazıran 1998 so-
nunda 26 377 mılyon USD ye değın yukselmış ıse
de ızleyen donemde Turkıye'den yurtdışmdakı bazı
finans pazarlanndakı krız nedenıyle sıcak para kaçı-
şı TCMB dovız rezervını onemlı olçude azaltmıştır
TCMB nın dovız rezervı yılın ıkıncı yansında yukarıda-
kı rakamlann da ortaya koyduğu gıbı 6 5-70 milyar
USD dolayında azalış gostermıştır TCMB nın dovız
rezervı 1997 yılında ıse yuzde 13 2 oranında artış gos-
termış ıdı
TCMB nın net dovız pozısyonu ıse (dış vaıiıklar - al-
tın ve dovız mevcudu - eksı dovız yukumluluklerı)
1997 yılsonunda 1 686 mılyon USD ıken 1998 yılın-
da 1 153 mılyon USD, başka bır deyışle yuzde 68 4
oranında artış gostermıştır 1997 yılında ıseTCMB nın
net dovız pozısyonu 1 575 mılyon USD artarak 111
mılyon USD den 1 686 mılyon USD ye yukselmış ıdı
TCMB nın 25 Aralık 1998 tarıhı ıtıbanyla net dovız po-
zısyonu 2 839 mılyon USD duzeyınde bulunmakta-
dır TCMB nın net dovız pozısyonu da yılın ıkıncı ya-
nsında, brut dovız rezervıne koşut gerıleme goster-
mıştır
• Rezerv para artış hızı, emısyon gerılemesınden
daha yuksek olmuştur
Ana oğelerı dolaşıma çıkanlan banknot mıktarı
(emısyon) ıle bankalarm TCMB'dekı mevduatından
(mevduat munzam karşılığı artı bankalann serbest
mevduatı) 1998 yılında yuzde 72 3 oranında artarak
25 Aralık 1998 tarıhınde 2 041 0 tnlyon TL hk bır bo
yuta ulaşmıştır Rezerv para artışındakı artış hızı emıs-
yon hacmındekı (dolaşıma çıkanlan banknot mıkta-
nnda) artış hızından daha yuksek olmakla beraber re-
zerv para artışındakı hız da bır oncekı yıldakı duze-
yındendahaduşuktur Rezerv para 1997 yılında yak-
laşık yuzde 100 oranında artmış ıdı
• TCMB'nın dış varlıklarının dış yukumluluklerı ora-
nı, bır oncekı yıla gore yukselmıştır
TCMB'nın bır anlamda kur rıskını gosteren Dış Var-
Iıklar/Toplam Dovız Yukumluluklen oranı, 1997 yılın
da yuzde 108 6 ıken 1998 yılında yuzde 114 1 'e yuk-
selmıştır TCMB'nın anılan oranının yukselmesının ya-
nı sıra net dovız pozısyonunun artışı bankanın dovız-
de uzun pozısyonunu pekıştırdığını gostermektedır
Ancak bankanın dovızde uzun (long) pozısyonu yıl or-
tasından rtıbaren onemlı olçude genleme egılımı ıçı-
ne gırmıştır
TCMB 1998 yılında parasal genışlemeyı, 1997 yı-
lına gore daha lyı denetlemış gozukmektedır Ancak
TCMB'nın dovız pozısyonunun yıl ortasına gore ge-
nlemesı Turkıye'nın bunalıma karşı bır korunma ara-
cını zayıflatmıştır
Hükümetin kurulacağı beklentisi piyasalan hareketlendirdi
Piyasalar siyaseüe sevindiEkonomi Servisı - Yenı yıla huku-
metsız başlay an Turkıye'de para ve ser-
maye pıyasası ılk haftayı ıyı bıtırdı Is-
tanbul Menkul Kıymetler Borsası
(İMKB) haftayı yuzde 4 76 oranında ar-
tışla tamamlarken dolar hafta ıçınde
yuzde 0 94 pnm yaptı
Başbakan Yardımcısı Bülent Ece-
vit' ın hukumetı kurmasına kesın gozuy-
le bakan yatınmcılar geçen hafta bu
beklentıyı satın aldı Haftaya2598pu-
andan başlayan borsa bıleşık endeksı
yılın ılk gununde 2700 puanı aşarak
hızlı bır başlangıç vaptı
Kâr satışlan etkili oldu
Borsacılar bu vükselışın surmesı ıçın
2650 duzeyının uzennde ıkı-uç gun
kalması gerektığını belırtırlerken bor-
sa bıleşık endeksı salı v e çarşamba gu-
nu de çıkışını surdürdu 2950 puanı da
aşan endeks, çarşamba gununu 2877 pu-
andan tamamladı Bu duzeyden gelen
kâr satışlan endeksın son ıkı ış gunun-
de duşmesıne neden oldu Bu düşüşte
kâr satışlan etkılı olurken pıvasaya Bre-
zılya nın bır evaletının moratorvum
Yatınm araçlannın haftalık getirisi (%)
Faızler net ve donem sonu olarak hesaplanniıştır Repo faızten
İMKB venlendır Dovız ve altm serbest pıyasa fiyatıdır
ılan etmesı gerekçe gostenldı
Uzmanlar pazartesı gunu Ecev ıt ın
hukumetı kurmasıyla bır mıktar vük-
selış gelebıleceğını belırtırlerken kâr sa-
tışlan konusunda yatınmcılann dık-
katlı olması gerektığını belırtıvorlar
Endeksın 3000 puanda kuvvetlı bır
dırencı olduğunu hatırlatan uzmanlar
yukselış ıçın ışlem hacmının 100 tnl-
yon lırayı aşması gerektığıne ışaret edı-
yorlar Yabancılann alım yaptığı söy-
lentısıne karşın pozısyon açmalardan
kavnaklı bırgınş olabıleceğını behrten
uzmanlar vatırımcının alım vaptığı
hısselerde seçıcı davranma donemı ol-
dugu uvansında bulunuvorlar
§ Borsada yabancı işlemleri ; 1
Ocak
: Şubat
«tert •
: Ntean
; Mayts
Hazıran
Temmuz
Ağustos
Eylul
Ekım
Kasım
Aralık
Toptam
Ahş
332.868
552531
508.683
856819
561912
604 055
633289
441 993
265 100
277 870
434 551
200 072
5.609.743
Satış
427 380
460 622
456145
676 142
862 216
675 366
644 514
575 235
382 037
276 478
360 330
238 895
6.035.360
Fark
-94 512
91 709
52 738
180 677
-360 304
71 311
-11225
133 242
116 937
1 392
74 221
38 823
-425.617
Yabancı satışı sürdü
Ekonomi Servisi - Yabancı yatı-
nmcılar 1998 yılında Istanbul Men-
kul Kıymetler Borsası ndan (İMKB)
425 mılyon dolarçıkış yaptı Geçen
yıl 5 6 milyar dolarlık alım yapan
yabancılar aynı donemde 6 milyar
dolarlık satış gerçekleştırdıler
İMKB Başkanı Osman Birsen
aralık ayı başında yaptığı açıkla-
mada, yabancılann alımageçtığını
ve borsadakı toplam paylannın yuz-
de 45'lere yukseldığını belırtırken
aralık ayı borsa başkanını yanılttı
İMKB bultenınde yeraJan bılgıye
gore yabancılar borsada geçen ay
200 mılyon dolarlık alış 238 9 mıl-
\on dolarlık satış gerçekleştırdı
Aralıkta yapılan satışlarla bırlıkte
borsada yabancılann net pozısyo-
nu bır oncekı yıla gore 425 mılyon
6l7bındolargenledı Ağustosaka-
dar alım- satım toplamı ortalama l
mılyar dolann uzennde olan yaban-
cılann, evlul ayıyla bırlıkte toplam
550-600 mılyon dolarlık bır hacmı
ancak yakaladıklan goruldu
YATIRIM FONLARI NE GETİRDİ?
FMBM
Ij Bank Hısse fon
n Bank. bbnk Fon
IJBııtDefctaaFm
ttetaHATipıKara
MaVatAKanuF
tateYat Hıssefat
HıatATıpıfelışk
GarantıATıfiKanıu
rf
YKYAr^ıTeksblSe
YKY A Hpı Malı Kııruni
TXY A Tjpı «e*2l SeJl
YKY A TIBI Gıda-içece
YKY A Tıpı Degışkeo F
YKB A T^ı Kama Fon
HalkSıgortaOalFa
Vakıtfesefon
DıjbankATİpıfonna
DışMıATİtııDegışk
Yaşafban* A Tıp De|ı
Rnans A Tıpı Değışte
ZratATipıDegışke
rialAtamaFon
EmlakbankhısseSaved
Enlakbank Oe£tsken F
^ K F
KaHunmaATıpıDeft;
Detnırtank A Defışken
Demır Yat A Tipı 0e|
Torkbank Hısse Senedı
EttakADeftienFo
TeksblATıpıKısse
Ata A Tıpı Karna Fon
»İjJJıpıHcseSaıe
KoçbankKamFnı
Hoçbank Hısse Fon
Şart Sıgorta 0K> Fon
Global »TpıCeîşke
KorfezYai AKarmaF
TEBAlDegı;k«ıF«ı
TEB A Tıpı Karma Fon
rEBratDegışte!»
TtBAGSCDel &etf
Ken'tsank A Tıpı Karma
Hak A Tıpı DC$IŞJİM F
ŞektrATıpıDeeışken
Oyak A T,^ Degışken
EnacıbaşıATıpıDeg
EkspfesATıpıDcfışk
MtkA'ıjıtaıuFj
GedıkAfipıH.BeSe
EkMcılaADegısten
bpıta A Tıp DeJ'Sk
oprokılTpıDegşte
6 78
505
492
5.70
466
510
759
443
551
592
838
921
1.89
430
707
619
803
775
6.30
675
618
428
390
623
440
614
322
400
7 71
1521
512
670
746
510
655
713
3 05
1160
484
5.71
5.77
798
508
295
624
673
535
767
575
388
558
45
7
817
3 73
917
324
644
290
215
569
171
3 74
5*0
644
678
505
4 92
5 70
466
510
7 5°
443
551
592
838
921
589
4 30
707
(19
803
7 75
630
675
618
428
390
623
440
«14
322
400
7 71
15.21
312
670
746
510
655
713
505
1160
4 84
5 71
5 7
1
7<
*8
508
2 95
624
6 73
535
7 67
575
338
558
4V
817
373
917
324
644
29C
2 b
569
rı3 74
540
644
618
• •UrMH
Fnlli D<
Tekta'M-l
NuDİADegifkenFon
ş* A Tıpı Hısse Fon
Üfa A Tıpf Değtslıcfl
E*gm Fon-1
YatıranF »Dejtskaı
iacırtaATıpılüflM
Strateıı A Oegışnen f
BajmdırBTipıDegış,
şYatDttıskaıFon
Ostnaolı Karma Fon
EGSATıpıKanaFon
ElSratATipıKaına
F.GSSıgoftaADt2ışfe
ABNAmro Karma F
TABralADegışkefi
(fofdstOT I n t a s M
Denubank A Ch^ışkefi
DenebankAKannaF
İMATıpıDegısken
inaATıpıtamaron
BendetAîipıDegıskE
Sttebank A Tıpı Degı;
MEKSA A TDI Degışken
UBUIusalYaLADegı
AcaıATıpıDefışliBi
BnPİFOfUR
tş ea^k. ühıt Fon
ş Bank. Dejışter Fon
ş Bjflft. YaJtancı M.K.
IşBankTabnlnBon
Interbank B Degışke»
IntertnnkBUntFM
IktısatBTjM&no
İUEJt 8 Dejışken F
SjraniiBTaM-Bono
Gararı B Tıpı L«ıt
îarant B Tıpı Kamıa
jdraoî M X. De^şko
Esbank B Iıp OegışKe
Esban* B Tıp ferırta F
YKB B Tıpı UıtFai
YKB B Tıpı Defışken F
YKBBTalm BonoFon
YKBBYabMKpı Fon
YKYBTşıltotFon
YKYBTahvl-BonoFoıı
VakjfTaflvılvEBonol
VakıfOejısteıFon
VahıfYabancıMenbıl
VakıfLMFon
VakıfB Tıpı Kama Fo
Dı;bınkBTıpıDe{ışk
YaşaıtankBrıpıDeeı
Yaşarftank (jkıt Fon
FınansB Tıpı Tahvıl
inansBTıpıDegtske
"ınâRS B Tıp Lıkıt f
ZIIMI B lıpı OeJışkE
ZııaatBTıpıükıtF
2ratFm-4
Halk B Talml Bono
Hal B D«{ 5*CT Fon
Paırul 3 T pt LJM Fo
W- 0«
^ 6
1
360
434
548
446
450
458
844
498
484
843
589
Söl
5 '
490
565
6 76
987
520
2.83
4 59
4(7
937
451
187
265
163
7İ7
228
187
243
029
34'
230
232
216
218
526
234
254
336
894
230
360
J39
241
2 '
186
301
'16
218
20ü
164
44'
iie
Z94
;34
26/
336
211
225
» t
.56
7 77
360
434
548
446
450
4^8
844
498
484
843
589
861
49G
7??
565
6 76
987
5.20
2.83
4 59
4 77
93'
4 31
187
265
163
227
2.28
187
243
0.29
343
230
232
216
218
526
234
2.54
3.36
894
'30
360
339
241
202
186
301
216
218
206
164
443
24«
294
234
261
336
211
225
rafrm ^ »
Paaıykü'ıpıDegışten
EmlakbankTaM-Bono
EmüktaıtkrjeJışteıFc
Fj!îtoko$i!İF ükrf Foft
Sumer Oeiısfcen Fon
Sumet Ufeıt Fon
SümerTaİMlBroFor
EieFonl
KaUunma B Tıpı Oegış
Denurbank B De£iske)
DenıırYatBDegıskaı
DemıYalBLıkftF
TaıışFoo-1
Taıtş Fon 2
Türttank'ahvrtvtBo
EtMBDegışken
EtıbsnkBütıtFon
TSKBBTipıTaluılBc
TSKB B Tîp* Degışken
Aktank B Degışken F
AktankB Tahvıl Bono
Tekstıl B Tıp Lıkıt
Tekstıl BOegışteıFo
AlaBIahvıiBonoF
IsmjreSijTaM-Bc
KoçiankBOefışkenF
Koçbank Tahvıl Bono F
Koç Menkul BLfctFo
K«fez6DegıskenFon
KnriezYaLBDegışkeo
TEBBOefrçkenFon
fenttâi* B >.i i'tv f
Altematıf B 3ei ;«r
AltanatılYabMKF
Şetef S Tıp DeğHten
Oyakbant B Detışken
ECiK ba^ı B C«5 $ten
Elısp^BDeljkefiF
SYB Degışken Fontı
GedıkB Tıpı Tahvıl B
FJonclerDeJısteııFo
KapıtalBTtpıDegıslı
K YatH-ım B De£ışken
TopıakBDegsken
IşıklafBYabMenKF
Atta B Tıpı Degışken
AltaB Tıpı ükıt Fon
Yatınm F B Degrçken
Tacırtef B OegışliOT F
BaymdırBTıpıDeSış.
OsmanlıTahvıl-BomF
Osmaol: B Tipt ükjt
OsmanlıBTıpıDejtşk
EGSBTaM Bono Fon
EGSYat B Dejrşken f
ASM Amro Oegrşlten Fon
TAIB Yat B Oegısten F
Mıdland Bsnk B Oegişk
Yurtbank 8 Defışken F
DauboılıBDetısken
Denızt BTaiınlBore
DenstankBT Lıkt
Sı!»lank8Ti(»Degıs
}•»% De
244
236
316
245
354
231
'E
'88
317
531
57'
226
2J9
2.24
007
302
2 4;
233
213
217
321
220
212
241
123
202
269
221
236
335
249
;
6
0^6
'45
281
232
'07
410
IV
205
' i l
2 76
227
P6
0 7R
154
139
2.26
224
212
252
212
224
484
285
20'
4 3Ğ
U5
247
4 53
2 72
218
328
ı5
.r%
244
23*
a 16
241
354
2 31
26
'88
3ı
5 3l
5'3
226
239
2 H
OO
1
3 02
233
'13
7 ]7
321
2.^0
212
'41
Ii3
'02
?6
C
'21
'5c
33
4'
196
0 36
Ih
281
2 32
410
2'1
2 05
22
2 76
2"
176
0 75
1 4
P9
226
224
' 1 '
2 52
'12
224
484
28
^07
45^
18'
247
4 53
i T2
' 8
3 ' 8