Katalog

4 ŞUBAT 1998 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA EKONOMI POAŞ*n • ANKARA (AA)- PetTol Ofisi AŞ'nin (POAŞ) özelleştirilmesi ile ilgili olarak Özelleştırme Idaresi Başkanlığı ile Chase Investment arasındaki protokol yenilendi. Chase Investment liderliğındeki konsorsiyum. Petrol Ofisi'ninyüzde 51 oranindaki hissesinin blok halinde satılması sırasında ÖlB'ye danışmanlık hizmeti \erecek. Defterdar atamalan • ANKARA (AA)- Maliye Bakanlığı, defterdarlar arasında değişikliğe gitti. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafindan da onaylanan karaname ile lzmir Defterdarhğı'na Mete Gönenç getirildi. Karaname ile bazı illenn defterdarlannın yerleri değiştirilirken, vekâletle yönetilen illere defterdar ataması yapıldı. hracatta yeni • ANKARA (AA) - Türkiye, yeni ihracat stratejisi ile sektörel yapısını dünya talebıne uygun hale getirmeye hazırlanıyor. Uygulanacak yeni ihracat stratejisi ile ıhracatta dünya trendine uygun olarak. Kuzey Amerika ve Asya'nın payının arttınlması hedefleniyor. Hayvanalık darbogazda • Ekonomi Servisi - Hayvancılığm- içine düşûrüldüğü darboğazın baş sorumlusu olarak gösterilen, kasaplık hayvan ve et dışalımı yeniden başlatılıyor. Tanm ve Köyişleri Bakanlığı'nın hazırladığı "Türkiye Hayvancılığını Geliştirme Projesi"nde hayvancılığın gelişmesini engelleyen faktörlerden birincisi olarak, son yıllarda alınan dış ticarete ilişkin kararlar göstenlmişti. HeisinkilHer işe gidemedHen • HELSINKI (Cumhuriyet) -Finlandıya'nın başkenti Helsinki'de, pazartesi günü otobüs, tramvay ve metro sürücülerinin aniden greve gitmesi sonucu on binlerce kişi evlerinden işlerine gidemediler. 3 bin 300 sürücü. bölge kitlesel iletişıminin sahip değiştirmesinden ötürü çalışma koşullannın kötüleşmesinden kaygılanarak. bütün haklannın korunduğu şeklinde garanti verilmesini istiyor. Davos toplantılapı • DAVOS (AA)- Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel, "Asya krizinin tam ortasındaytz, daha dibe vurmadı. kriz daha da derinleşebilir" dedi. Erçel, Asya krizini dünyanın yaşadığı ekonomik krizlerin en büyüklerinden biri olarak nıtelendirdi. THCR'etalep • İZMİR- Bırleşık Esnaf ve Sanatkârlar Gıda, Temızlik . ve Temel Ürünler San. Tic. A.Ş. (BESAŞ) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet AJi Susam, özelleştirme kapsaminda olan TEKEL'in lzmir ve çevresindeki sigara ve rakı fabrikalanna talip olduklannı söyledi. Susam, *Devlet Bakanı Aşık ve TEKEL Genel Müdürü ile görüşmelerimiz sürûyor" dedi. Tüketici fiyatlan yıllık yüzde 101.6, aylık yüzde 7.2 oranında artış gösterdi Enflasyon hedefi tutmuyorANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Enflas- yonla mücadele programmı yıl başından iti- baren yürürlüğe koyan hükümet, daha ilk ay- dan enflasyon hedefıni tutturamadı. Hükü- met, ocak ayında toptan eşya fiyatlanndaki (TEFE) artışı yüzde 3.5'te tutmayı hedefler- ken, gerçekleşme yüzde 6.5 oldu. TEFE'de- ki yıllık artış yüzde 92.5'e yükselirken, tü- ketici fiyatlan (TÜFE) artışı aylık yüzde 7.2. yıllık yüzde 101.6 oldu. Orta vadeli program uygulayarak enflas- yonu 3 yılda tek haneli rakamlara indirmeyi amaçladığını açıklayan ve çalışanlan da fe- dakârlığa zorlayan hükümet, ocak ayında ba- şanlı olamadı. Hükümet, 1998 yıl sonu TE- FE hedefini yüzde 50 olarak açıklayarak me- mur ve emeklilere de bu oranda artış verir- ken: Başbakan Yardımcısı BüJent Ecevit. enf- lasyonun hedeflenen rakamlann üzerinde çıkması durumunda çalışanlann maaşlanna ek zam yapılacağı sözünü vermişti. DlE'nin açıklamasına göre. geçen ay yüz- de 91 olarak gerçekleşen yıllık TEFE. yüz- de 92.5'e çıktı. TEFE'deki yüzde 6.5'lik ar- tışuı yüzde 0.5'inin devletten. yüzde 6'sının özel sektörden kaynaklanması, özel sektörün artışlan yüzde 75-80'lik enflasyon beklenti- sine göre yaptığını gösterdi. TEFE'deki artış sektörlere göre, tanm gru- bunda yüzde 12.9, elektrik, gaz ve su sektö- ründe yüzde 9.3, imalat sanayiınde yüzde 4.1, madencilik sektöriinde yüzde 1.2 olarak gerçekleşti. Yıllık artış, tanm grubunda yüz- de 111 .2. madencilikte yüzde 88.4, imalat sa- nayiınde yüzde 61.9. elektrik, gaz ve su sek- töründe yüzde 64.9 oldu. TÜFEdeki yıllık artış yüzde 100 psikolo- jik smınnı aşarak geçen ayki yüzde 99.1 dü- zeyinden yüzde 101.6'ya çıktı. TÜFE artışı aylık yüzde 7.2 olurken, sektörler itibanyla artışta ilk sırayı yüzde 23.3 ile sağhk grubu aldı. Artışlar gıda grubunda yüzde 8.5, ko- nut grubunda yüzde 8.4. ev eşyası grubun- da yüzde 8.3, lokanta grubunda yüzde 7.4 olarak gerçekleşti. Ürünler itibanyla yıllık artış. sigara fıyat- lannda yüzde 83, gazete, kitap ve kırtasiye fıyatlannda yüzde 129, doktor muayene üc- retlerüıde yüzde 118, ev kiralannda yüzde 102. yoğurtta yüzde 149 oldu. Iller itibanyla TÜFE artışı, Zonguldak'ta yüzde 8.7, Istanbul'da yüzde 7.9, Ankara'da yüzde 6.1. tzmir'de yüzde 6.8, Adana'da yüz- de 6 olarak gerçekleşti. Yıllık artışta Konya yüzde 110'la ilk sırayı alırken, bu oran Istan- bul'da yüzde 103, Ankara'da yüzde 102, Iz- mir'de yüzde 97 olarak gerçekleşti. ITO: Yüzde 100.6 Istanbul Ticaret Odası'nın (İTO) 1995 yı- h baz alınarak yaptığı hesaplamalara göre Istanbul'da perakende fıyatlar ocak ayında yüzde 5.4, toptan eşya fiyatlan yüzde 6.1 oranında arttı. Yıllık ortalama artışlar ise pe- rakende fıyatlarda yüzde 92, toptan eşya fi- yatlannda yüzde 80 oldu. Bir önceki yılm ay- nı dönemine göre perakende fıyatlar yüzde 100.6. toptan eşya fiyatlan ise yüzde 88.9 oranında artış gösterdi. Tepkiler Memduh Haaoğlu (lşadamı): Toplumla alay eden, ekonomi bilmeyen, ekonomiden sorumlu bir bakanımız var. Siyasi iktidarlar bazı teşebbüslerde bulunurlar ama elleri tit- rer, bunlann elleri bile titremiyor, çünkü enf- lasyonu düşürmek için hiçbir şey yapmıyor- lar. Enflasyonun yüksek çıkmasını bekliyor- dum. Refik Baydur (TİSK Başkanı): Özel sek- tör, çalışanlar, enflasyonun düşmesine yar- dımcı olmuyorlar. Bu durumda enflasyonun düşmesi mümkün değil. Konsensüs sağlan- malı. Büyük sanayicilerimiz omuz vermeli. 1986"dan beri psikolojik enflasyon var ve bizler de körüklüyoruz. Hükümetin koydu- ğu yüzde 50 oranındaki hedefi gerçekçi bul- muyorum. Mehmet Yüdınm (ITO Başkanı): Hükü- met yüzde 50 enflasyon öngördü, bütçeyi yaptı ve deklare etti. Akaryakıt başta olmak üzere zam yapılmamasına rağmen enflasyon yüksek çıktı. Önümüzdeki aylarda enflas- yon aylık yüzde 5'lerde kalsa bile yıl sonun- da yüzde 75 'lerde olacak. Bunlar hep Günes. Taner'in popülist politikalanndan kaynakla- nıyor. Hükümetin aldığı kararlann halkın gözündeki güvenilirliği kalmadı. Danıştay, termik santralların satışına karşın yürütmeyi durdurma karan verdi Hukııka aykmlık siirüyor• Danıştay, santrallann ve elektrik şebekelerinin satışının, Enerji Bakanlığrnın açtığı ihaleyle gerçekleştirilmesinde de hukuka aykınlık saptadı. ANKARA (Cumhuriyet Büro- su)- Danıştay, 12 santral ve 25 da- ğıtım şebekesinin satış ihalesinin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan- lığı karanyla yapılmasmın huku- ka aykın olduğunu saptadı. Elekt- rik Mühendislerı Odası (EMO) Hukuk Müşaviri Avukat Gökhan Candoğan. gerekçeli karann, Da- nıştay'ın santral ve dağıtım şebe- kelerinin özelleştirmesi ile 3096 sayılı yasanın iptali yönündeki eğılimini gösterdiğini belirtti. Danıştay 10. Dairesi, Türkiye Elektrik Üretim tletim AŞ'nin (TEAŞ) 4 santral ve 2 ortaklığının hisselerinin özelleştirme kapsamı- naahnmasına ilişkın Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) karan hak- kında yürütmenin durdurulması karan verdi. Kararda, ÖYK'nin kendisine ait olmayan bir yetkiyi kullandığı belirtildi. Danıştay karannda. TEK dışın- daki kuruluşlann elektrik üretim. iletimi, dağıtım ve ticareti ile gö- revlendirilmesi hakkındaki 3096 sayılı yasaya göre. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 'nın önerisiy- le elektrik üretim, iletim, dağıtım ve ticaret işinın "Bakanlar Kuru- lu karanjla" verilebileceği \xır- gulandı. Santral özelleştirmelerinin Özelleştirme tdaresi'nden Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'na devTedilmesi ve özelleşUrmelerin bakanlık karanyla yapılması ne- deniyle Danıştay karannın "geç kaldığını" belirten Candoğan şu değerlendirmeyi yaptı: " Karar sonuçlan açtsından de- ğiL, ama mevcut özelleştinneler ko- nusunda Danısta> 'ın görüşünü or- taya kmması bakımından önemlL Karann gerekçesu EMO'nun iş- ietme haklannın devredilmesi aleyhinde açtığı dav amn iptalle so- nuçlanma olasüığım güçiendirdL Özelleştirmeye da>anak yapılan 30% savılı yasanın anayasaya ayio- n oiduğuna ilişkin irirazımmn Anavasa Mahkemesi'ne iletilmesi için Danışta> 'a başMirduk. Karar- Soma Termik Santralı için birçauşanın açöğı davada temyiz incelemesi \apan Danıştay yürütme>i durdurma karan verdi da da, Anavasa Mahkemesi'nin daha önceki bir karanna gönder- me yapılarak, yasada yabancıla- ra satışa sınırlama getırilmemesi- nın, tekelleşme ve kartelleşmeyi önleyici hiçbir düzenlemeye yer verilmemesinin, değer tespiti ve ihale yöntemlerini belirlememesi- nin ve enerji kaynağı durumunda- ki doğal zenginliklerin işletme hakkınm süresiz devTedilmesinin' anayasava aykın okfoğu befirtili- yor. ; Yıllık toplam kârlan 507 mil- yon dolar, 20 yıllık toplam kârlan da 10.1 milyar olan 10 termik sant- ral 1.2 milyar dolara 20 yıllığına devredilerek, kamu 8.9 milyar do- lar zarara uğratılıyor. Yıllık top- lam kârlan 492 milyon dolar, 30 yıllık toplam kârlan 14.7 milyar dolar olan 25 dağıtım şebekesi de, 30 yıllığına 2 milyar 625 milyon dolara devredilerek, kamu 12.1 milyar dolar kârdan yoksun bırakılıyor. Türkiye geçişe izin vermezse 11 trilyonluk mal elden gidebilir 600 tanker Suriye sınırında Yurt Haberieri Servisi - Suriye 'den mazot getiren araçlann Türkiye'ye geçişlenne 55 günden bu yana izin verilmemesi Güneydoğulu işadam- lannı sıkıntıya soktu. Türkiye'nin 10 gün içinde geçiş izni vermemesi du- rumunda. Türk işadamlanna ait 6 tril- yonluk mazot ve 5 trilyon lira değe- rindeki 600 kamyon, yasa gereği Su- riye hukümeti tarafindan alıkonula- cak. Gaziantep Valiliği, Halep Mu- hafızı Muhammed Mustafa Mi- ro'nun, 600 tankerin tasfiye edilme- si isteğini Başbakanlığa iletti. Şanlıurfa'nm Akçakale, Gazian- tep'in Kargamış, Kilis'in Öncüpınar ve Mardin'in Nusaybin ilçeleri sınır kapılannda iki aydan bu yana yaşa- nan yakıt taşımacılığıyla ilgili sorun çözülemezken, 600 tanker surücüsü- nün sınır kapılanndaki endişeli bek- leyişi 55. güne ulaşrı. Suriye yasalanna göre araçlar 10 gün daha Türkiye'ye sokulmazsa Su- riye hükümetince alıkonulacak.Nu- saybin Sanayici ve Işadamlan Deme- • Türkiye'nin 10 gün içinde geçiş izni vermemesi durumunda, 600 kamyon, yasa gereği Suriye hukümeti tarafindan alıkonulacak. ği Başkanı Abdülgani Kızmaz," Sa- dece 10 günümüz kakk Eğer hükü- met bu süre içinde de izin vermezse Türk işadamlanna ait 11 trilyon lira değerindeki kamyonlar ve akaryakı- ta Suriye hukümeti tarafindan el ko- nulacak" dıye konuştu. Türk hükümetinin iki aydır uygu- ladığı yasağa biranlam veremedikle- rinı belirten Kızmaz, "Aynı mazottan Türkiye'ye Kuze> Irak'tan her gün tonlarca giriyor. Suri\ r emazotuna ko- nulan bu yasağı bir türiü anlamıyo- ruz. Getirilen mazota "PKK'nin ma- lıdır" düşüncesihâkimolduğuiçinmi hükümet bırakmıyor? Yoksa Türki- ye'deki büyük petrol şirketierinin za- rara girmemesi için mi yasak uygula- nnw?" dedi. Gaziantep Valisi Muammer Gü- ler, motorinin sınır ticareti kapsamın- dan çıkanlması sonrasında büyük sı- kıntı yaşandığını ve ocak ayı başın- dan ben sınır kapılannda 600 dola- yında tankerin yığıldığını doğnıladı. Güler, Gaziantep Valilığı'ne baş- vuran Halep Muhafızı Muhammed Mustafa Miro'nun, motorin yüklü 600 tankerin son kez tasfiye edılme- si amacıyia girişine izin verilmesini istedigini söyledi. Vaüüğiıı yetldsi yok Miro'nun istemini Başbakanlığa ilettiklerini vurgulayan Güler. u tzin konusunda valiligimizin bir yetkisi yok. Konuyu Başbakanhğa ilettik. Bir talimat akİtğımızda. sınır ticareti rej i- mineuygunmotorin tankerlerinin gi- rişine izin verilir" dedi. Güler. sınır ticaretine ilişkin dü- zenleme sonrasında, daha önceden belge alan ve bağlântı yapan firma- lann mağdur olmaması için motorin getirilmesine yönelik 4 kez izin ve- rildiğini belirtti. Tekel ürünleri ve çaya zam yolda TRABZON (Cumhuri- yet) - Tekel ve çaydan sorum- lu Devlet Bakanı Eyüp Aşık, mart ayında Tekel ürünleri- ne. mayıs ayında da çaya zam yapılacağını açıkladı. Aşık, hükümetin enflasyon- la mücadele programı uya- nnca bütün tanm ürünlerin- de yüzde 64'ü aşmayacak bir ölçüde alım fıyatı uygulaya- cağını söyledi.Eyüp Aşık Trabzon'da yaptığı açıkla- mada zam sinyali verdi. Hükümetin 6 ay zam yap- mayacağı sözünde durduğu- nu, kendi bakanlığı ve so- rumluluk alanlan açısından da 6 aylık sürenin işlediğini belirten Aşık, Tekel ürünle- rine en son zammtn eylülde, çaya da aralıkta yapıldığını anımsattı. Aşık, Tekel iirün- leriyle ilgili 6 aylık sürenin bir ay sonra (martta), çayda ise üç ay sonra (mayısta) bi- teceğini, bu tarihten itibaren gereken zamlann yapılaca- ğını bildirdi. Enflasyonla mücadelenin bir kararlılık gerektirdiğini belirten Devlet Bakanı Eyüp Aşık, fiyat artışlanndan ürün bedellerinin belirlenmesine, vergi reformundan sosyal güvenlik reformuna kadar birçok alanda bugüne kadar atılmayan ancak siyasi açı- dan riskli olan adımlan buna göre atmaya çalıştıklarını bildirdi. Bu çerçevede tanmsal ürünlerin desteklenmesinde de standart bir yöntemin uy- gulanacağmı açıklayan Aşık, bütün tanmsal ürünlerde yüzde 64'ü geçmeyecek bir artışın pfanlandığını. bu ra- kamın aşılmaması halinde enflasyonun indirilmesi ko- nusunda önemli bir yol alın- mış olacağım savundu. BORSAf yı En Yeni Teknolojiyle Real-Time İzleyin... IMKB hisse senedi piyasası takibinde data hattı ve modeme SONIstanM: Cımfıunyeı Cad üftade Sk No 1 ErnHanKat 2-3 30230 Etnadağ Tel (0212) 248 2194-23162 11-23'79 60 Faks I021Ö232 80 7 7 Ankm: BoğazSk No 7,? 06700 Gazıosnıanpaşa Tel (03)2)427 19 13(31*1) Faks (0312M2" 14 63 Bir TV anteni ve bilgisayar kartı ile hisse senetlerinin fiyat ve ışlem adetlerini arunda (real-time) izleyebilecek, portföy yönetimi ve tekrük analiz yapabileceksiniz. # Seans içinde ahş/satış teklifi, endüşük/en yüksek ve son ışlem fiyatı ile hisse bazında ışlem adedi ve sozleşme sayısı, # Seans sonunda ağırhklı ortalama fiyatlar, ^ Seans ıçi ve tanhsel grahk, # Portfoy yonetıını/on-linc kâr-zarar hosabı, # Teknik analiz (en yaygın 9 adet gosterge), ® DDE olanağı ile Excel'e ven aktarma, 8 Meta Stocka/Meta Stockcian ven transferi, # Hisse senetlerinin geçmişe donük bilgileri. FOREKS Bilgi İletişim Hizmetleri A.Ş. Dünya Bankası Başkanı 'ndan 'sosyalpatlama' uyarısı Ekonomi Servisi - Dünya Bankası Başka- nı James VVolfensohn, Asya'daki ekonomik kriz yüzünden milyonlarca kişinin işsiz kal- ması nedeniyle bir "sosyal patiamadan" en- dişe ettiğini söyledi. Dünya Bankası üst dü- zey bir yetkilisi de dünya- da hızlı ve kontrolsüz ser- mayenin aniden geri çekil- mesinin ekonomide yara- tacağı zarann, bir savaş kadar ciddi olabıleceğı uyansında bulundu. En- donezya'da temaslarda bulunan Wolfensohn, düzenlediği basın toplantısında "Bu gerçek bir sorun ve üstesinden getinebumesinin tek yolu. iş imkânı yaratmak, insanlara veterli gı- • Dünya Bankası Başkanı Wolfensohn, Asya'daki krizin yol açtığı işsizlik yüzünden "sosyal patlamalardan" endişe ettiğini söyledi. da ve iş vermektir" dedi. Wolfensohn, bölge- de 350 milyon kişinin günde bir dolardan az parayla yaşamını sürdürdüğünü, on milyon- larca kişinin de yoksulluk sınınna çok yakın düzeyde olduğunu kaydetti. Dünya Banka- sı'nın Asya ülkelerine 16 milyar dolar verme va- adinde bulunduğunu anımsatan Wolfensohn, bunun4.5 milyar dolannın yüzlerce şirketin kapan- ması dolayısıyla 4.4 mil- yon kişinin işsiz olduğu Endonezya'ya veri- leceğini söyledi. Dünya Bankası'dan 1.5 mil- yar dolar alacak olan Tayland'da da 800 bin işsiz bulunduğu tahmin ediliyor. BENCE tZZETTİN ÖNDER Demokratik Eğitim Kurultayı İçinde bulunduğumuz haftada, Eğitim-Sen'in uzun hazırlıklar sonunda gerçekleştirdiği üçüncü Demokratik Eğitim Kurultayı yapılmaktadır. Bu ku- rultaylardan ilki, 1968 yılında Devrimci Eğitim Ku- rultayı adı altında, Türkiye Öğretmenler Sendika- sı tarafindan, ikincisi ise 1978 yılında Demokratik Eğitim Kurultayı adı altında, TÖB-DER tarafindan düzenlenmiştir. Nevarki, katılımcı demokratik yö- netim fikrine hiçbir şekilde sempatik bakmayan yöneticiler, buralarda alınan kararları dikkate da- hi almamışlardır. Milli Eğitim Bakanlığı'nın, adının başında devrimci" ya da "demokratik" sözcük- leri bulunan kurultayların sonuç bildirgelerini dik- kate almasını birtarafa bırakalım, bizzat Milli Eği- tim Şûrası'nın almış olduğu karaıiarı dahi, adeta toplumu derin bir cehalete gömme savaşı içinde, kulak ardı etmesi anlışılır gibi değildir. Oysa, nasıl bir aile varını yoğunu çocuğunun eğitimi için feda etmeye razı olur ise, aynı şekilde, bir ulus da ne- siller yetiştirmede hiçbir fedakârlıktan kaçınma- malıdır. Acı olan husus; Türkiye'de eğitim sisteminin sa- dece geri olması değil, fakat geri bıraktınlmış olma- sıdır. Eğitim sisteminin geri olması bir kaynak soru- nu olduğu halde, eğitimin geri bıraktmlması kaynak- lann toplumsal amaçlar doğrultusunda değil, fakat çıkar gruplannın amaçlan doğrultusunda kullanılma- sının bir sonucudur. Bu yönü ile, eğitimde özelleştir- me çok önceleri başlamış ve ayncalıklı bir sınıf yetiş- tirme amacına da okjukça ulaşmıştır. Eğitimde fırsat eşitliği ya da daha doğru ifade ile eşitsizliği; gelir dağılımı, beslenme, çevre vb. gibi bir dizi koşul ya da ortam yanında, temel eğitim aşama- sında belirlenmektedir. Söz konusu eksiklik iki açı- dan gündeme gelmektedir. Bunlardan birincisi, bir veya birden fazla yabancı dile hâkim olmak; ikincisi ise, görece iyi bir eğitim alarak yüksek eğitim kade- mesine geçmek ve orada da bu avantajlaria başan- lı bir biçimde ilerlemektir. Temel eğitim aşamasında bu avantajlan ele geçirebilen yüksek gelir grubuna dahil kesimler, hem kendi sorunlannı çözmüş olduk- lanndan dolayı hem de yüksek eğitime geçişte reka- beti şiddetlendirmek amacı ile genel eğitim sistemi- ne karşı kayrtsız kalmışlardır. Sistemin erimesine kar- şı geliştirilmiş olan bu duyarsızlık, maalesef, sistem- den yararlanamayan kesimlerde de hâkim olmuştur. Günümüzde dahi hâlâ bu muazzam eksikliği hisset- miyor olmalılar ki, seçmenlerin politikacılardan talep- leri arasında eğitimin iyileştirilmesi yer almamakta- dır. Eğitimin elitist kesime sunulan ayncalıklı bölümü dışında kalan ana kütlesi, maalesef, düşünen, sor- gulayan ve eleştirel çağdaş kafa yetiştirme yerine, ezilen vefaşizan dokulan içselleştiren birordu yetiş- tirme ülküsü peşine düşmüştür. Belirli çevrelerce ele geçirilmeye çalışılan ve başanlan Milli Eğitim cami- asında bir kesim çağdışı şovenist dokulan beyinlere kazırken, diğer bir kesim de laiklik anlayışı ve bilim- sel yaklaşımlara ters politikalan sisteme hâkim kılma- ya çalışmaktadır. Bu dürtüler altında sürdürülen eği- tim faaliyetleri, içerik itibanyla çağdışı; biçim itibany- la da eğitimden uzak, bir tür bastırma ve güdüleme niteliği taşımaktadır. Hiçbir çağdaş devlet politikasın- da yer alması olası olmayan böyle bir sistem, ne ya- zık ki, 1950'lerden sonra güdülen politikalar çerçe- vesinde Türkiye'de rağbet görmüş ve halkımıza da reva görülmüştür. Eğitim; getirisi çok uzun dönemde sağlanan, be- şeri sermaye yatınmıdır. Toplumlan mutlu ve müref- feh geleceklere taşıyan en önemli güç eğitilmiş in- sandır. Bu nedenle, eğitime aynlan kaynak, niteliği iti- banyla yatınmdır. Konsolide bütçeden eğitime ayn- lan kaynaklann milli gelire oranı yüzde 4.5 dolayın- dadır. Geiişmiş ülkelerde bu oran yüzde 7-8 dolay- lannda seyretmektedir. Türkiye eğitime ayırdığı kay- naklan hızla arttırmak zorundadır. Bir defa, geiişmiş toplumlarda nüfus durağandır ve eğitim çağındaki kesimin genel nüfusa oranı düşüktür. Oysa Türki- ye'de hem nüfus dinamiktir hem de eğitim çağında- ki kesimin genel nüfusa oranı çok yüksektir. Ikinci ola- rak da, Türkiye geiişmiş toplumlarla arasını kapata- caksa, bu alanda onlardan daha hızlı yol almak du- rumundadır. Bu mücadelede başan sağlayabilmek için konsolide bütçe hacmini büyütüp, bütçe içinde eğitime aynlan payı yükselterek, eğitime daha fazla kaynak ayırmak gerekmektedir. Bu yazının içerik ve hacim olarak sınıriannı aşmak- la beraber, bir cümle ile ifade etmeden geçmemek gerekir ki eğitim hizmeti bir sektör olarak değil, fakat bir kamu hizmeti alanı olarak görülmelidir. Ozellikle gelir dağılımının giderek bozulduğu ülkemiz koşulla- nnda ve sermaye gücünün hâkim olduğu dünya ko- şullarında eğitim hizmetinin kamusal niteliği, hâkim dayatmalara rağmen, ozellikle vurgulanmalıdır. Bu bakımdan, eğitim hizmeti, hiçbir gerekçe ile piyasa süreçlerine ve dürtülerine bırakıiamaz. Eğitim hiz- metinin, şu ya da bu kılıf içinde özelleştirilmesini sa- vunmak, var olan hâkim ideolojiyi yeniden üreten ve yayan en etkili araç ve süreç olan eğitim hizmetinin hâkim güçler tarafindan ele geçirilip, teslim alınma- sı çabalannı, bizzat bu kesim adına topluma pazar- lamaktan öte bir anlam taştmamaktadır. KOBI'ler kayıtdışı çahşıyor • KOBl'lerin, toplam istihdamın yüzde 50'sini oluşturmalanna karşılık, toplam katma değer içindeki paylarının yüzde 15 olduğu belirtildi. ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu) - Türk Mimar ve Mühendis Odalan Bir- liği'nin (TMMOB). Ana- dolu sanayisi üzerine yap- tığı araştırma. küçük ve orta boy işletmelerin (KO- Bt) kayıt dışı istihdamın üzerinde yükseldiğini or- taya koydu. Araştırmada, "Anadohı kaplanlan" ola- rak adlandırılan KOBl'le- rin, toplam istihdamın yüzde 50'sini oluşturma- lanna karşılık, toplam kat- ma değer içindeki paylan- nın yalnızca yüzde 15 ol- duğu ve "ucuzişgücü" dı- şında dış rekabet güçleri- nin olmadığı belirtildi. İş- letmelerin, işveren, çalı- şan, teknoloji ve organi- zasyon yapılannın ele alındığı araştırmada, ışve- renlerin yerel ve merkezi yönetimlerden beklentıle- rine de yer verildi. Elde edilen bulgulardan bazıla- n şöyle: • Türkiye sanayi işlet- melerinin yaklaşık yüzde 95'ini. kayıtlı çalışanlann da yüzde 50'sini kapsayan KOBİ'ler. sanayi katma değerinın yalnızca yüzde 15'inı yaratabiliyor. • Sosyal güvenlik ku- ruluşlannda kayıtlı olan- lann toplam istihdamdaki payı yalnızca yüzde 53 olurken. kayıt dışı istihda- mın payı yüzde 47'dir. Is- tıhdam edilen kadın nüfiı- su içindeki kayıt dışılık oranı ise yüzde 78 gibi yüksek bir orana sahiptir. • İmalat sanayiinde ça- lışanlar arasında sendika- lılık oranı son derece dü- şük. • Çalışanlann yüzde 74'ü ilkokul mezunudur. Lise ve yüksekokul me- zunlannın toplam istih- dam içindeki oranı yüzde 14'te kalmaktadır.