Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 4ARALIK1998CUMi
10 DIŞ HABERLER
Avrupa'da ortak
savunma
arayışları
• DışHaberfer Servisi -
Fransa ve Almanya'nm, Av-
rupa Birliği'nin (AB) ilk
kez askeri aianda söz sahibi
olmasını sağlayacak ortak
bir savunma ve güvenlik gi-
rişimı başlatmayı kararlaş-
tırdigı bildirildi. Bugün
Fransa'nın Saint Malo ken-
tinde başlayacak olan iki
günlük zirvede Ingiltere
Başbakanj Tony Blair'le
Fransa Cumhurbaşkanı Jac-
ques Cbirac'ın konuya iliş-
kin bir anlaşma taslağı üze-
rinde anlaşmaya varmalan
bekleniyor. AB ve NATO
arasında ilk kez doğrudan
ılışki kurulmasını sağlaya-
cak olan ortak savunma giri-
şıminin Avrupa'nın kendi
savunmasına yönelik yıliar-
dır süren tartışmalan çözme
yönünde atılmış önemli bir
adım olacağı belirtiliyor.
Priştine'de
silahlı saldın
• LEFKOŞA(AA)-
Kosova'nın başkenti
Priştine'de, kimligi
bilinmeyen kişilerce
yayJım ateşi açılması
sonucu 3 Arnavut'un
öldüğü bildirildi. Sup
polisine göre, 3 sivil
Arnavut, akrabalanna
giderken tanınmayan
kişilerce yaylım ateşine
tutuldu. Saldın, şehir
merkezine 1 km
uzaklıktaki ve
Arnavutlann çogunlukta
yaşadıgı bir semrte
gerçekleştirildi.
Rumlar BM'ye
başvurdu
• LEFKOŞA(AA)-
Kıbns Rum Yönetimi,
Birleşmiş Milletler Genel
Kurulu'na başvurarak
Kıbns sorununun, genel
kurul gündeminde ele
alınmasını istedi. Rum
radyosunun habertne göre,
Rum tarafının bu isteği,
Rum yönetiminin
BM'deki daimi temsilcisi
tarafindan, BM Genel
Kurulu'nun dönem
Başkanı Uraguay Dışişleri
Bakanı'na ıletildi.
Görüşme için henüz bir
tarih belirlenmedi. Kıbns
sorununun BM Genel
Kurulu gündeminde ele
almmasının istenmesi,
Rum ulusal konseyinin
geçen ay yapılan
toplantısında
karariaştınlmıştı.
Navaz Şerîf
ABD'de
• VVASH1NGTON (AA)
-ABD Başkanı Bill
Clinton ile Pakistan
Başbakam Navaz Şerif 'in
Beyaz Saray'da yaptığı
görüşmede, nükleer
güvenlik konusunda bir
ilerleme sağlanamadığı
bildirildi. Beyaz Saray üst
düzey yetkililerinden
Bruce Riedei, görüşmede
Şerifin 1999 yılı
Eylül ayına kadar nükleer
denemelerin tümden
yasaklanmastnı öngören
ânlaşmayı (CTBT)
imzalama niyetinde
olduğunu açıkladığını,
ancak nükleer tehdidin
azaltılması konusunda
\eni ilerlemeler
sağlanamadıgını kaydetti.
ABD'li şinket
suçlanıyor
• ATLANTA(AA)-
ABD'nin Georgia
eyaletinde kurulu olan
federal Parts
laternational şirketinin
sıhibi ile sorumlusu,
tan'a yönelik ABD
saptınmlannı delmek,
lara para akJamak ve
\anlış beyan vermelde
açlandı. Jüri tarafindan
hzırlanan iddianamede,
srket sahibi ile sorumlu
nüdürii, İran'a 1995'in
Bcimayından, 1996'nın
haziran ayına kadar 600
hn dolar değerinde
cromobil parçalan satarak
\iptinmlan delmekle
açlanıyor.
Bonn-Paris anlaşmazlıklannın genişleme sürecini erteleyeceği bildiriliyor
AB üzerinde kara buhıflar• AB'nin iki güçlü ülkesi Almanya ve Fransa arasındaki fikir
aynlıklan, AB'nin genişleme sürecinin önünü tıkıyor. iki ülkenin
anlaşmazlığa düşmesi birliğin yeniden yapılanmasmı da geciktiriyor.
Chirac ve Schröder arasındaki sorunlar AB'yi etldliyor.
Dış Haberier Servisi - AJmanya
ve Fransa arasında giderek derin-
leşen fikir aynlıklannın, Avrupa
Birliği'nin (AB) yeniden yapılan-
ması için harcanan çabalan balta-
ladığı ve birliğin genişlemesinin
önünü kapatabileceği belirtildi.
International Herald Tribune ga-
zetesinin haberine göre, Alman-
ya'da süren iki günlük konferans-
ta, kendi çıkarlannı gözeten Al-
manya ve Fransa arasında AB ko-
nusunda ciddi fikir aynlıklan orta-
ya çıktı.
Nükleer enerji, silahlanma ve
AB'ye para yardımı konulannda
anlaşmazlığa düşen Almanya ve
Fransa'nın kararlan birliğin gele-
ceğini doğrudan etkiliyor. Alman-
ya'da eski hükümetler, AB'ye ge-
reğinden fazla para yardımında bu-
lunmayı ve birliği ayakta tutmak
adına Fransa'ya öncelik tanımayı ka-
bul etmişlerdi. Ancak, Gerhard
Schröder başkanlığtnda kurulan
yeni hükümet, iktidara gelir gel-
mezAlmanya'nm AB'ye verdiği sı-
nırsız para yardunını yeniden göz-
den geçireceklerinin işaretini ver-
di. Schröder hafta başında Fransa
Cumhurbaşkanı Jacques Chirac,
ile yaptığı görüşme sırasında "Gün-
dem 2000" adı altında AB'de yeni
reformlaryapıünasuıı içeren prog-
ramı desteklediklerini belirtmekle
birlikte, birliğe yaptıklan para yar-
dımını azaltmak konusunda ısrar
etti.
Almanya, AB bütçesınin yakla-
'şık yüzde 70'ine mal olan tarım
destek programının daküçültülme-
sini istedi. Bu programdan en faz-
la yararlanan Fransa ise karara si-
yasi açıdan kabul edilemez olduğu
gerekçesiyle karşı çıktı.
Önce birtiğjn sonınlan
AB'nin genişlemesi konusunda
hemfikirolan Schröder ve Chirac,
bunun için kesin bır tarih vermek-
ten kaçındılar. İki lider, birliğin kar-
maşık mali ve yapısal sorunlan çö-
zülmeden, başka üyelerin kabul
edilmeyeceğıni bir kez daha dile
getırdiler.
Almanya Başbakam Schröder.
"Ahnama ve Fransa; AB'nin doğu-
ya doğru genişlemesini durdura-
mavacagı konusunda hemfikir. Ve-
ni adayiaria görüşmeler zamanıge-
lince yapılacakür" şeklinde konu-
şurken Fransa Cumhurbaşkanı Chi-
rac, "Reformlaruı yapıhnasıilkko-
şul olsa bile birliğin genişleme süre-
cinin planlandığı gibi gerçekleşece-
ğinden kimsenin şüphesi olmasın"
dedi.
Almanya ve Fransa arasındaki
anlaşmazlık konulanndan bir di-
ğeri de nükleer enerji meselesi.
Almanya hükümetinin NA-
TO'nun nükleer silah politikasını
sorgulaması Fransa'yı endişelen-
diriyor. Almanya Dışişleri Bakanı
Joschka Fischer, NATO'ya nükle-
er silah politikasını değiştirmesini
ve bu tür silahlan kullanan ilk ta-
rafolmaması çağnsında bulunmuş-
tu. Fransa ise NATO'nun nükJeersi-
lahlardan vazgeçmesine, caydıncı
gücünü zedeleyecefi gerekçesiyle
karşı çıkıyor.
Avrupa'nın en fazla yabancı ka-
bul eden ülkesi Almanya, Fran-
sa'dan göçmenlik statüsü tanımak
üzere daha çok sığınmacı kabul et-
mesini istiyor. Fransa ise göçmen
sayısının artmasının ırkçılığı köriik-
lediği gerekçesiyle bunu kabul et-
miyor.
KKTC'de
seçim
heyecanı
LEYLA TAVŞA.NOĞLU
LEFKOŞA - KKTC'de 6 Aralık
Pazar günü yapılacak genel seçimler
için geri sayım başladı. Seçime ka-
tılacak bütün partiler ve liderleri son
bir günde yapacaklan miringler ve
propaganda hazırlıklannı tamamla-
maya çalışıyorlar. Lefkoşa'daki göz-
lemciler, Başbakan DervijEroğhı'nun
kendi partisi olan UBP (Ulusal Bir-
lik Partisi) için "Tekbaşunıza iktida-
ra geteceğiz'' demesine karşm sandık-
tan yine koalisyon çıkacağını vurgu-
luyorlar. Bu gözlemcilere göre, cid-
di oiarak yıpranmasına karşın UBP
yine, ama bu kez oy kaybıyla tn'rin-
ci parti olacak; ancak tek başıria ik-
tidara gelemeyeceği için de ya De-
mokrat Parti (DP) ya da Cumhuriyet-
çi Türk Partisi'yle (CTP) ortaklık
kurmak zorunda kalacak. Şimdiki
koalisyon ortaklan, UBP ve Serdar
Denktas'ın DP'si.
Öteyandan Bayrak Radyo Televiz-
yonu (BRT) ekranlannda bir süredir
yayımlanan ana muhalefet partisi
CTP'nin, koalisyon ortağı partileri
eleştiren çizgi fılmi, özellikle Cum-
hurbaşkanı Rauf Denktas'ın kızgın-
lık şimşeklerine hedefoluyor. Gaze-
temiz çizerlerinden Musa Kart'ın
hazırladığı çizgi filmde, koalisyon
ortaklan Eroğlu ve Serdar Denktaş
hicvediliyor.
Seçime katüacak partiler şöyle
sıralanjyor: Cumhurbaşkanı Rauf
Denktaş tarafindan kurulan, daha
sonra liderliği Derviş Eroğlu'na ge-
çen UBP, CTP ve liderliğini Musta-
fa AkıncTnın yaptığı Toplumcu Kur-
ruluş Partisi (TKP), Yurtsever Bir-
lik Hareketi, Ulusal Diriliş Partisi ve
Bizim Parti. 50 üyeli KKTC Cum-
huriyet Meclisi 'nde siyasi partilerin
sandalye dağılımı ise şöyle: UBP: 17
DP: 14, CTP: 12,TKP:5,Bağımsız:
2
Öte yandan, 200 bin 587 nüfuslu
KKTC'de pazar günü sandık başma
120 bin 758 seçmen gidecek ve oy
kullanacak.
Çin'den ABD'ye4
karışma'DışHaberierServisi-Çin, önde gelen mu-
halifîerden ŞuWfenlTnin tutuklanmasını eleş-
tiren ABD ile diğer ülkelerden, ıçışlerine ka-
nşmamalannı istedi. Buarada, muhaliflerin
tutuklanmasını protesto eden eski Tianenmen
Meydanı öğrenci liderlerinin başlattıkJan aç-
lık grevi dalgası sürüyor. Dışişleri BakanJı-
ğı sözcüsü Zu Bangzao, gazetecilere yaptı-
ğı açıklamada "ABD dahıl herhangj bir ül-
kenin Çin 'in içişlerine kanşmasına karşıv tz"
dedi.
Siyasi parti (Çin Demokratik Partisi) kur-
maya çalışmakla suçlanan Şu ve diğer mu-
haliflerin pazartesi günü tutuklanmalannın
ardından ABD, tutuklamalan kınamış ve
Washington"un Pekin Büyükelçilıği aracılı-
ğıyla protestosunu iletmişti.
Beyaz Saray sözcüsü Joe Lockhart ko-
nuyla ilgili oiarak "Bu tür banşçı e>lemJe-
rin tüm hükümetler tarafindan korunması
gereken temel insan haklan arasında okiuk-
lanna inaıuyoruz" dedi.
Sözcü Zu, düzenJedıği basın toplantısın-
da "Bunun,Çin'in iç meselesi olduğunu vur-
gulamak isterim. Başka hiçbirülkenin kanş-
mayahakkıyoktur" dedi. Pekın hükümeti söz-
cüsü "Şu YVenli. ulusal gmcnliğe zarar vçren
eyiemler gerçekieştirnıekle suçlanıvor. Yap-
tıklanyla Çin Halk Cumhuri\eti'nuı >asala-
nnı ihJal ermistir'' dıye konustu. Tutuklama-
lar, geçmışte Tianenmen Meydanı'nda de-
mokrası gösterisi gerçekleştiren öğrencıle-
re önderlik eden iki muhalifin 48 saatlik aç-
lık grevlen başlatmalanna neden oldu. Ül-
ke çapında 17 eylemci de sırayla açlık gre-
vine gireceklerini açıkladılar.
Ingiltere'de baa
örgüder, çevreyi ve
ha>\anlan
korumak için
radikal\oliara
başvurabiliyorlar.
Polisle sık sık
başlan belaya
giren bu militan-
lardan bir kısmı,
geçen yıllarda
bir yol inşaaonı
durdurmak için
uzun ve inatçı bir
mücadele
vermişti.
(Fotoğraf:
REUTERS)
Hayvanlar için insanlara ölümDış Haberier Servisi - îngiltere'deki bir hayvan haklan organizas-
yonu, canlı hayvanlar üzerinde deney yapıJmasını protesto için aç-
lık grevi yapan Barry Horne adlı mılitanlan hayannı kaybederse 10
kişiyı öldüreceklerini bıldirdi. Militan grup, önceki gün yayımladı-
ğı bildiride öldürmeyi planladığı 10kişinin hstesini açıkladı. Suikast
listesinin içinde deney için kedi yetiştiren bir kişi ve üç tıp araştir-
macısı da bulunuyor.
Açlık grevinin 57 gününe giren Horne, 1994 yılında mağazalara
düzenlediği seri kundaklama eylemJerinden dolayı 18 aydan beri son
derece sıkı korunan bir hapishanede tutuklu bulunuyor. Horne. can-
lı hayvanlar üzerindedeneylerin tekrarincelenmesini isteyen bir kra-
hyet komisyonunıın oluşfurulması için açlık grevine başlamıştı. Tony
Blair hükümeti ise Horne' un bu talebini şantaja boyun eğmeyece-
ğini bildirerek reddetmişti.
Horne'un, hayati fonksiyonlannı kaybetmeye başladığı bildirildi.
Akrabalannın bildirdiğine göre iki çocuk babası ve 46 yaşındaki Hor-
ne. görme ve işitme duyulannı yitirdi ve komaya girmeye başladı.
Horne tıbbi yardım istemediğine dair bir bildiri imzalamıştı.
Avrupa Parlamentosu
PKKyanlısı
tavsiye raporu
kabuledıldi
BRÜKSEL (AAy Avrupa
Parlamentosu, Avusturyalı
sosyalistparlamenter Hannes
Svvoboda tarafindan hazırla-
nan, "Türkivefleilişkilerin ge-
leceği ve Türkiye stratejisi"
konulu rapora bağh karar a-
sarısını, çeşitli değişiklik
önergeleriyle birlikte oyla-
yarak kabul etti. Başlang'ıç-
ta "yapıa bir tavır belirle-
me" hedefınde olduğu ileri
sürülen rapor ve karar tasa-
nsının, bu hedeften geniş öl-
çüde saptınldığı dikkat çek-
ti.
Avrupa Parlamentosu'nun
tavsiye nitelikli karannda,
Türkiye'nin
AB'ye tamüye
olabilirliği ve
tüm diğer aday-
lar gibi Kopen-
hag kriterlerine
uyması gerek-
tiği beUrtilirken
Türkiye'de "de-
mokrasiacıkfa-
nnın kapatıl-
madıgı. reform-
lar konusunda
verilen sozierin
tutulmadığr
öne sürül-
dü.Gümrük bir-
liğine gidildiği
için Türki-
ye'nin AB ile
bağlannın diğer
adaylardan daha güçlü oldu-
ğu, bundan dolayı farklı bir
strateji belirlendiği kaydedi-
len kararda, "Avrupa Parla-
mentosu, Türkrve'nin AB'ye
tam ü>e olabilirliğini ve bu
kaübniın AvTupa gÜMenlikve
banşına önemli katkı getire-
ceğini teyit eder" denildi.
Karann siyasi bölümün-
de ise ağır ifadelere yer ve-
rildi. Türkiye'de insan hak-
lan ve azınlık haklan konu-
sunda "hiçbir somut ilerle-
mekavdedilmedigi'' ileri sü-
rüldü. Türkıve'de "Kürtso-
nımı" bulundugu iddia edi-
leiı kararda, '"burran çfeu-
• Sosyalist
parlamenter
Svvoboda
tarafindan
hazırlanan
raporda PKK ile
diyalog
kuruJması, Türk
ordusunun
anayasal
rollerini
terketmesi
isteniyor
münün Türki>e'de demok-
rasi. aanlıklar ve insan hak-
lan meselelerinin çözümüne
önemli katkılarda bulunabi-
leceğl Türkiye'nin Kopen-
hag kriterlerini yerine getir-
mesi açLSindan da büyük rol
ojiıayacağı''ılen sürüldü. Ka-
rarda, kapatılan DEP'in es-
ki mületvekili Leyia Zana'nm
serbest bırakılması da isten-
di. Kararda Türkiye'nin top-
rak bütünlüğüne tehdit oluş-
turmayacak bir şekilde "Kürt
halkuuntemsilciJerrvle''diya-
log kurulmast. seçim yasası-
nm değıştirilmesi, köy ko-
rucu sisteminin ve Güney-
doğu'da
OHAL'inkaldı-
nlması, bu böl-
genin sosyal ve
ekonomik açı-
dan güçlendiril-
mesi için çaba
harcanması
önerileri getiril-
di.
Kararda, bö-
lücü örgütün te-
röreylemlerine
son vermesinin,
sorunun çözü-
müne yararsağ-
layacağı ifade
edılirken bölü-
cü terör örgütü
PKK'ninsözde
"ateşkes" uygu-
lamasmdan "memnuniyet"
duyulduğu, bunun karşılık
görmesinin arzu edildiği be-
lirtildi. Avrupa Parlamento-
su. var olduğunu ıddiaettiği
"Kürt sorunu"nun çözümü
için, "ilgili tüm taraflann ka-
bul edebüecegi uluslararası
bir konferans oJuştunılma-
sıTıkrinı de karanna ekle-
di.
Karardaki önerilerarasına,
"Kürtlere Türkiye'nin her
yerindeanadileğmmi olana-
ğı tanınması". "askerierin
anayasal roUerinin terk edfl-
mesi"gibimaddelerdeilavç,
edildı. '
HARRAZZTNtlV İTALYA TE3L4SLARI
îran terörizmle
mücadelede işbirliği
sözü verdi
ROMA(AA)-tran'ın,te-
rörizmie mücadelede ulusla-
rarası çabalar çerçevesinde
Italya ile birlikte çalışma ta-
ahhüdünde bulundugu bil-
dirildi. Italya Dışişleri Ba-
kanlığı tarafindan yapılan
açıklamada, bu taahhüdün,
Roma'dabulunan tran Dışiş-
leri Bakanı Kemal Harrazi
ile Italya Dışişleri Bakanı
Laberto Dini arasındaki ön-
ceki günkü görüşme sırasın-
da dile getirildiği kaydedil-
di. İki ülke arasındaki işbır-
lifine ilişkin bir forum için
Italya'da bulunan Harrazi,
önceki gün Italya Başbakam
Massimo D'Alema ile yap-
nğı görüşmede de. küresel ve
bölgesel aianda güvenlik ile
istikrann sağlanması için
karşılıklı çıkarlar çerçevesin-
de bu ülke ile ilişkileri geliş-
tirmeye hazırolduklannı söy-
lemişfi.
Iran Dışişleri Bakanı Ke-
mal Harrazi. Türkiye ve Ital-
ya arasında yasanan, bölücü
terör örgütü PKK'nın başı
Abdullah Öcalan ile ilgili
krizin sona ermesi için, ta-
raflann istemesi halinde, yar-
dıma hazır olduklannı söy-
ledi.
Çalışma ziyareti için Ital-
ya'da bulunan Harrazi dün
Roma'da düzenlediği basın
toplantısında, Italya hüküme-
tinin bölücü örgüt başıyla il-
gili tavnna ilişkin sorulan ya-
nıtladı. Harrazi, "Aymkriz
Suriye ile Türkiye arasın-
dayasandığı dönemde soru-
nun giderilmesi için elimiz-
den geleni yaptık" dedi.
GÖRÜŞ/Ord. Prof. Dr. FRANCESCO D^ANDRIALece Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi
Îtalya-Türkiye dostluğu Akdeniz'deki istikrar için gereklidirBugünterde gerçekteşen oiaytargetecek için
sıkıntı, belirsizlik ve kaygı yaratmamalı. Kaç
ftalyan, Türkiye ile ticari, ekonomik ve kültü-
rel faaliyette bulunuyor? Türk devletine kar-
şı Doğu bölgelerinde bir savaş sürdüren, bü-
yük Kürt silahlı topluluğu PKK'nin oluşturdu-
ğu büyük sorunun küçümsenmesi, hüküme-
tin ve Italya'nın anlayışsızlıkla yaklaşması,
solun aydınlannın okuduğu Cumhuriyet ga-
zetesıni bile uygar bir savaş yaprnaya itmiş-
tir.
Türklerin Italya'ya karşı gösterdiği serttep-
kiyi anlayabilmek için her Türk ailesinin her
gün çektiği sıkıntılan bilmek gerekir.
Yılda bir milyondan fazla turiste açık olan,
dünyanın en büyük arkeolojik SİT alanlann-
dan biri olan Pamukkale kasabasındaki Hi-
erapolis antik kentınde yapılan zevkli çalış-
malara ve Türk-halyan işbirliğiyle yürutülen
Italyan arkeolojiekibinin kazılanna heryıl ka-
tılmaktayım. Anadolu konukseverliğini her
zaman içten bir sempatiyle gösteren kişiler-
le tanışıyor ve görüşüyorum.
Ailelerde erkekler, yaklaşık iki yıl süren ve
çoğunlukJa Doğu sınırlanna gidilen askeri gö-
revlerini yapmaktadırlar. Gidenlerin bazıları
geri dönmez. Italyan kazı ekibinin bekçisi Ha-
san'ın üç oğlu var. En büyüğü Kemal, Güney-
doğu'nun en tehlikeli bölgesinden yeni dön-
dü ve ikinci oğlu Mehmet'i yeni gönderdi. En
küçük oğlu Kadir ise askere gitmek için za-
manını bekliyor. Bu ailenin sıkıntısı, binlerce
başka Türk ailesı gibi, altı yıl sürecek ve sı-
nırdan gelen haberier tüyler ürpertic).
Böyle birdurumda Türkiye; Öcalan'ın gör-
kemli gelişini, adı hemen "Kürdistan Meyda-
n/'na dönüştürüten Celb Roma alanındaki Kürt
gösterilerini, Italyan partamenterlerinin Kürt
davasına yönelik hareketettiklerini, Öcalan'ı
siyasal sığınmacı oiarakönerdikierini ve uyuş-
mazlığıyla ünlü, yardımcıs) Kâni Yılmaz'ın Ro-
ma'ya muhtemel gidişinin haberini alır. Orta-
ya çıkardığı siyasal doğrultuya karşın bun-
dan birkaç ay önce Türkiye'nin Avrupa Birli-
ği'ne katılması önerilerinde, Dışişleri Bakanı
Dini ve Italyan hükümetinin tutumu iki ülke
bardımanı, Apo ve PKK gibi katliamlann so-
rumlulannı, silah ve uyuşturucu ticareti yapan-
lan masum göstermektedir. Herzamanki gi-
bi, sorunun özünü bilememenin ve ham, üs-
tünkörü davranışlann doruk noktası, Öca-
lan'ı kahraman oiarakövgülere boğan ve he-
rnen özgürlüğünün sağlanmasını isteyen Bos-
si'den geldi. Bununla beraber, birçoklan için
bir kişiyı kahramanlaştırmanın bu kadar tar-
üşmalı olması anlaşılmazdır, hatta "LaRepub-
lica" gibi yüksek düzeyli birgazetede geçen
18 kasımda, Türkiye üzerine son derece sal-
gariıklannın insanlığa sunduklannı göz önü-
ne almayan, tutulacak bir yanı bulunmayan,
tarihin gerçektennin çarpıtılması: Böylece Kal-
yan okurları, Türkiye ile Kürt sorunu üzerine
yanlış bilgi almış oluyorlar. Sıklıkla bu ülke, li-
beralolmayan, medeni haklara düşman, idam
cezası uygulanan bir ülke gibi sunulmakta.
ABD'de bugün bile hiçbir yasaklamayla kar-
şılaşmadan rahatça uygulanan bu ceza, Tür-
kiye'de en son 1984 yılında uygulanmıştır.
Türkiye zrtlıklarta dolu bir ülke, fakat canlı ve
güçlü modernleşme ve yenilik öğelerine sa-
• Apo oiarak adlandınlan Öcalan'ı iade etmekten kaçınması Italya'yı sadece
Amerika Biıieşik Devletleri'yle değil, diğer Avrupa ülkeleriyle, özellikle
Almanya'yla uluslararası bir krize itmiştir.
arasındaki geleneksel dostluğu doğrulamış-
tı. Daha sonra, Eylüi ayında bazı milletvekil-
Ierinin "Kürt Parlamentosu"nu Roma'ya bi-
znn Meclis bınamıza davet etmeleri, Türkiye'de
geniş bir tepki yaratmıştır. Itafya'ya davetle-
riyle, PKK ile olan ilişkilerini son aylarda art-
tıran Komünist Partisi'nin üyelerinden Dili-
berto'nun Adalet Bakanlığı'na atanmasından
birkaç hafta sonra Öcalan'ın "rastlantısal"
Italya'ya gelişi gözden kaçmamaktadır.
Apo oiarak adlandınlan Öcalan'ı iade et-
mekten kaçınması, Italya'yı sadece Amerika
Birleşik Devletleri'yle değil, diğer Avrupa ül-
keleriyle, özellikle Almanya'yla uluslararası
bir krize itmiştir. Bugünterdeki medya bom-
dırgan ifadeler kullanan ve yaptıklannı inkâr
ederek, sadece sözde, vahşetin her turunu
ve silahlı mücadeleyi bıraktığını belirten Kürt
üdertetam sayfa bır mülakatyayımlamıştır. Bu
basmakalıp, ham, propaganda amaçlı rö-
portajda, büyük bır ülkeyi ve olağanüstü bir
uygarlığı aşağılamanın ötesinde, amacı ve
dayanağı olmayan, belli bir yöne hizmet et-
mesi için yerleştirılmiş Anadolu tanhinin bir
bölümü görünmektedir. Apo burada şöyle
diyor "Türk barbartığı, Ermeniler, Asuriler
ve Yunanlılan bütün kültürel varfıklarıyla be-
raberyok etti. MuzafferDoğu ve Batı Roma
Imparatoriuklannı da bu barbahık yıkmıştı."
Önceleri Selçuklu, daha sonra Osmanlı uy-
hip, özellikle ülkenin batı kesimi. Atatürk'ün
teokratik Osmanlı devletinin yorgun vücu-
dundan yeni, dinamik, laik ve Batılı devlet çı-
karan görkemlı devrimi, bugün ülkenin fakir
vegeri kalmış kesiminde üstenmiş Islamcı kök-
tendincilerin tehditleri altında. Bununla bera-
ber Öcalan ve Kürtlerin Roma'daki gösteri-
lerinin ötesinde, medya, PKK'nin devlet pro-
jesi ve getırecegi sonuçlar hakkında açıkla-
mayapamadı.
Öcalan'ın istediği gibi özerk bir Kürdistan
yaratmanın anlamı, Iran, Irak, Suriye gibi öte-
ki egemen devletlerden önemli toprak par-
çalan koparmaktır. Diğerlerinden koparılan-
lann ötesinde, Irak'tan Musul petrol rafıneri-
lerini, Türkiye'den Fırat'ın kaynaklannı ayır-
mak demektır ki, bunlar, üzerinde çok büyük
boyutlarda ekonomik ve stratejik çıkarlann ol-
duğu bölgenin en değerli ve nazik kaynakla-
ndır.
Fakatgerçekten bunlann, Ortadoğu'nunza-
ten sağlam olmayan dengeleri üzerinde pat-
lama o\madan yaratılması düşünülebilir mi?
Eğer Italya bu bölgedeki bir banşa ger-
çekten katkida bulunmak istiyorsa, bunu Tür-
kiye'nin ilerici ve demokrat polrtikacıları ve
PKK'nin vahşeti ve savaşçılannı istemeyen
Kürtlerin arasında diyalog diplomasisi kura-
rak yapmalıdır.
"Quatidiano"daki geçmiş yazısında G.D.
Giuseppe, daha parlak terimlerle sorunu ve
dryaloğun gerekliliğini belirtmişti. "Kürdistan
sorununun ne olduğunu açıklayacak biri var
mı? Avrupa 'dan uzakta, yalnızca Türkler ta-
rafindan, özellikle gururkıncı ve alçaltıcı bir
biçimde mi çözülecek?"
Bunun için kalbindeTürkiye-ltalya dostlu-
ğunu, Akdeniz'de denge ve gelişmenin fak-
törü oiarak hisseden herkes Öcalan'a siya-
sal sığınma hakkı verilmesiyle ilgili varsayım-
lan ve bunun doğrudan doğruya sonucu oia-
rak Roma'nm karşılıklı terör örgütlerinin cirit
attığı bir yer olması olasılığını büyük bir kor-
kuyla ızlemekte. İstikrann bozulması, eko-
nomik gelişmenin sona ermesi, politik inan-
dıncılığın bitmesi kültürel değişimin olmama-
sının hesabı, işbirlığınde ve dostlukta ortak
çıkarlan olan Türkiye- Italya gibi iki ülkeye o\-
dukça pahalıya mal olacaktır.