Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURİYET 31 OCAK 1998 CUMARTESİ
\
EKONOMİ
\ /editör
yorçlann
,ası
lasmdan bir gün
A. başansız olan 10
ıri bankanın
»apatılması
kararlaştınldı. Öte
yandan ABD Hazine
Bakanı Robert Rubin.
" Kredi anlaşması
yapıcı. ancak ABD'nin
l.7milyardolar
yardımı serbest
bırakması için yeterli
değil" dedi.
İş Bankası'mn
tanıtım
kltapçığı
• ANKARA(AA) - İş
Bankası AŞ'de bulunan
yüzde 12.3 oranıdaki
kamu payının
özelleştirilmesi
konusunda
danışmanlık \e
uluslararası halka
arzda aracılık hizmeti
verecek olan
Salomon Brothers,
muhtemel alıcı ve
yatınmcılara yönelik
bir tanıtım kitapçığı
hazırlıyor.
Fond, otomobil
onaracak
• DETROİT(AA) -
Amerikan Ford şirketi.
farlannda sorun
bulunan 800 binden
fazla aracı onarmak
üzere geri çağınyor.
Ford tarafından
yapılan açıklamada.
I993ve 1994
üretimı 545 bın Ford
Taurus. Mercury Sable
Sedan. Lincoln
Mark VIII ve
Continental modeli
aracin, far sorunu
bulunması dolayısıyla
geri çağrıldığı
bildirildi.
PetroMş'ten
rapop
• tSTANBUL (AAV
fcetrol-lş'in
yayımladığı son
araştırmada, 27 Kasım
1994ile8Nısan 1997
tarihleri arasında
yapılan
özelleştirmelerin
tümünün anayasaya
aykın olduğu ve dava
açılmış olanlann
hepsinin de iptal
edılmesinin beklendiği
öne sürüldü.
Pmar'da
kapasite arttı
• İZMİR(AA) - Yaşar
Holdıng
kuruluşlanndan Pınar
Deniz Ürünleri
AS'nin. üretım
kapasitesinı
arttırma hazırlıgında
olduğu bildirildi.
Pınar Deniz
Genel Müdürü Oğuz
Uçal, 1998
yılında 1700ton
porsiyonluk balık. 10
milyon adet de yavru
balık üretileceğini
söyledi.
SERBEST DÖVİZ
ABDDolan 216000 217000
Alman Markı 120000 121000
Isvıçre Frangı 147250 148250
Franaz Frangı 35700 36100
Hollanda Flonnı 106100107000
Ingılız Stertını 353000 358000
S.Arab.Rıyalı 57100 58000
Avusturya Şilıni 17000 17150
100ital Lıretı 12125 12250
MERKEZ BANKASI
Emısyon: 884.436 trilyon TL
Interbank faizleri:60.00-79.75
Gunlük Repo %80 00
6 Gunlük Repo- %79.93
30 Günluk Repo %80.70
ALTIN
Cumhunyet
Reşat
24ayaralt>n
22 ayar bilezık
13700000
14400000
2075000
1883700
13900000
15600000
2095000
2060000
DÜNYA BORSALARI
Aıtının Onsu
Dolar-Mark Pantesı.
Dolar-Yen Parıtesı.
Sterlın-Dolar Paritesi:
Ham PetroJ(varil):
299.30$
1.8015
125.68
1.6343
15.72$
• Türkiye yüksek enflasyonda
dünyada ikinci sıraya yerleşti
bile. Vergi toplayamamakta ise
birinciliği kirriseye
kaptırmayan ülkemizin kayıl
dışı ekonomisinin milli gelire
oranı yüzde 65'lere ulaşıyor.
Bütçe açıklannda da
gelişmekte olan ülkeler içinde
Yunanistan'dan sonra ikinci
sırada yer alıyoruz.
Dış borçlarda "yüksek borçlu
ülkeler" arasında bulunan
Türkiye, gelir dağılımı
adaletsizliğinde dünyada 26.
Dünya ekonomisinin neresindeyiz?NtLÜFERŞENSÖZ
Tırmi birinci yüzyıhn eşiğinde
dünyada kendine yer edinmeye
çalışan Türkiye, ekonomide
sorun teşkil eden pek çok konuda
dünya liderliğine aday
gözüküyor.
Tktidara gelen her hükümetin
enflasyonu dizginlemek ve ülke
ekonomisini "rayına
oturtmak " için uygulamaya
çahştığı paketler işe
yaramazken, Türkiye yüksek
enflasyonda dünyada ikinci
sıraya yerleşti bile.
Vergi toplayamamakta ise
birinciliği kimseye kaptırmayan
ülkemizin kayıt dışı ekonomisinin
milli gelire oranı yüzde 65 'lere
ulaşıyor.
Bütçe açıklannda da gelişmekte
olan ülkeler içinde
Yunanistan'dansonra ikinci
sırada yer alıyoruz.
Dış borçlarda "yüksek borçlu
ülkeler " arasında bulunan
Türkiye, gelir dağılımı
adaletsizliğinde dünyada 26.,
kara para aklamada Rusya ve
Nijerya 'dan sonra üçüncü, rüşvet
ve yolsuzlukta sekizinciliğe
yerleşti.
Eğitime en az kaynak ayıran
ütkelerden biri olan Türkiye,
işsizlikte OECD ülkeleri
arasında dördüncü sırada
bulunuyor.
Uluslararası piyasalarda kredi
riski yüksek ülkeler arasındaki
Türkiye, bilgi teknolojisi
harcamasında Avrupa 'nın en
fakiri.
Sosyal güvenlik harcamalarında
ise OECD ülkeleri içinde
sonuncu iken, enerji ithalatına
en büyükpayı ayıranlar arasına
yerleşiyor.
Türkiye, ekonomik sorunlann
temeli olan verimlilikte de sınıfta
kalarak, dünyada verimsizlikte
üçüncü sıraya oturdu.
Akademîsyenler: Kaosa gLdiyoruzAkademisyenler, enflasyonu bir yılda
indirmenin Türkiye'nin esas
sorunu olmadığına dikkat çekerek
ülkenin bir orta vadeli istıkrarh
kalkınma sorunu olduğunu
belırtiyor.
Kaynaklann büyük bir kısmma sahip
gruptan, tüketimi kısıtlı gruba
kaynak aktanlmasının
gerekliliğine değinen
akademisyenler, ekonominin
verimsiz çalıştığını vurguluyorlar.
Ülkemiz ekonomisinin nereye
gittiğini akademisyenler şöyle
açıklıyorlar:
"Ulke, iktisadi sorunlann
arkasından sosyal kaosa gidiyor. Dışa
devamlı olarak faiz borcu ödemeleri
ikri derecede sömürüye yol açıyor.
Toplum sessiz olduğu siirece zenginler
bireyselci davranmaya ve de devletin
küçülmesini empoze etmeye devam
ediyor.
Devlet, ezilen gruplaruı oluşturacağı
sosyal dinamiği bastırnıaya çalışacak.
Devlet zorbacı bir devlete dönüşebilir.
Sonra da ezilen gnıplara bir miktar
pa>r
vermeye çahşacaklar."
Türkiye'nin verimsiz çalışan
ekonomisinin verimliliğini
arttırmanın iki yolu olduğunu
kaydeden akademisyenler, öncelikle
beşeri sermayeye, yani insan
üretimine uzun vadeli yatınm
yapılmasını önemle vurguluyor.
Akademisyenler, daha kısa vadeli
olan maddi sermayeye yapılacak
yatınmın da ekonomiyi verimli
kılmak için bir diğer çözüm
olduğunu belirtiyorlar..
Adil bir vergi reformu
çıkmadan ve kayıt dışı ekonomi
önlenmeden yapılacak programlann
hiçbir işe yaramayacağını
hatırlatan akademisyenler, gelir
dağılımı adaletsizliğinin ulusal
bütünlüğü tehdit edebileceğine
dikkat çektiler.
Türkiye yüzde
99 enflasyonla dünyada ikinci
sırada yer alıyor. Enflasyon
konusunda gelişmekte olan
ülkelerle hatta geri kalmış
ülkelerle başa baş yanşıyor.
Dünya sıralamasında yüzde
103'lük enflasyonla ilk sırada bulunan Sudan'ın
arkasından gelen Türkiye, bu "üstün"
performansi)la Gana'yı. Tanzanya'yı, Dominik'i,
Guatemala'yı ve Uganda"yı geride bırakıyor.
VerimsizlikGeiecek
yüzyıhn ekonomik yönden
hâkimlerinin, çalışanlann
verimlilıklerini yükselten ülkeler
olduğu belirtılirken Türkiye
verımlilikte sınıfta kaldı. Rusya,
Endonezya \e Çin'den sonra
verimsizlikte dünyada üçüncü ülke olan Türkiye'de
çalışan bir kişinin ürettiği GSYtH (Gayn Safi
Yurtiçi Hasıla) 9 bın dolar. Lüksemburg, lsviçre ve
Japonya gibi ülkeler ise \enmlilikte üst sıralarda yer
alıyor.
Bütçe açıkları
ülkemiz gelişmekte olan
ülkeler içinde bütçe açığının
GSYlH'ye orarir açtsından
değerlendirildiğinde yüzde 7 ile
Yunanistan'dan sonra ikinci
sırada bulunuyor. Avrupa
Birliği ülkeleri de bütçe açıklannı 1999 yılına kadar
yüzde 3.5 seviyesinin altına çekmeyi hedeflıyorlar.
1996 yılı konsolide bütçe açığı 1.2 karrilyon olan
Türkiye'nin bu açığının 1997'de 2.4 katrilyon liraya
ulaştığı öngörülüyor.
Türkiye, vergi
toplayamamakta dünyada
liderliği kimseye kaptırmıyor.
Alman Anayasa Mahkemesi
vergi danışmanı K. Tipke'nin
1997 yılında yaptığı araştırmada.
Türkiye vergi toplayamamakta
dünyada birinci sırada bulunuyor. Iktıdara gelen
hükümetlerin vergi verenden daha fazla vergi
almaya çalışması. vergi vermeyenden ise vergi
yerine borç istemesi kayıt dışı ekonominin
patlamasına yol açıyor.
B İ I g İ Kişi başına 16 dolar
se\ ıvesinde bulunan bilgi
teknolojisi harcamasıyla
Türkiye, Avrupa ülkeleri
arasında son sırada bulunuyor.
lsviçrekişi başına 1000
dolar bilgi teknolojisi
harcamalan ile Avrupa'da birinci sırada yer alırken.
Almanya 38 milyar dolarla en çok toplam harcamayı
yapan ülke.
MERKEZ BANKASI KURLARI
CİNSİ
1 ABD Dolan
1 Alman Markı
1 Avustralya Dolan
1 Avusturya Şılını
1 Belçıka Frangı
1 Danımarka Kronu
1 Fransız Frangı
1 Fın Markkası
1 Hollanda Flonnı
1 Ingılız Steriını
1 Irianda Lıras>
1 Ispanyol Pezetası
1 Isveç Kronu
1 Isvıçre Frangı
100 Italyan üretı
1 Japon Yenı
1 Kanada Dolan
1 Kuveyt Dınan
1 Lüksemburg Frangı
1 Norveç Kronu
1 Portekız Eskudosu
1 S. Arabıstan Rıyalı
1 Avrupa Para Bınmı
DÖVİZ
ALIS
214,190
119,990
144,400
17.057
5 803
31.474
35.765
39.219
106,240
353,650
300,190
1,409
26,912
147 600
12.073
1.691
148.100
697,490
5,803
28,848
1.167
57.278
235.250
SATIŞ
215.220
120,570
145,340
17,124
5.840
31.629
35,970
39,816
106,890
355,500
301,700
1,421
27,192
148.550
12.206
1.702
148.770
706,680
5,840
29,043
1,177
57,181
237,340
30 OCAK 1996
EFEKTİF
ALIŞ
213,930
119,690
142,600
17,014
5.788
31,358
35,676
39,074
105,970
352,770
297,940
1,402
26,812
147.230
12.013
1,649
144,430
680,190
5,659
28,741
1,152
56,562
SATIŞ
215,500
120,870
147,160
17,167
5,855
31,749
36,060
39,967
107,160
356,390
303,960
1,428
27,295
148,920
12.267
1,706
149,140
724,490
5,855
29,153
1,192
58,098
1.7850
1.4808
12 568
36.850
6.8046
5.9833
5.4054
2.0134
151.50
7.9149
1.4488
1763 25
CAPRAZ
1 ABD
Alman Markı
Avuslıalya Dolan
Avusturya Şilini
Belçika Frangı
Danimarka Kronu
Fransız Frangı
Fin Markkası
Hollanda Florini
Ispanyol Pezetası
Isveç Kronu
lsviçre Frangı
Italyan Lireti
KURLAR
Dolan
126.45
1.4467
36.850
7.4103
182.79
3.7507
1 Kuveyt D.:
1 Sterlin:
11rianda L.
1ECU:
1SDR:
1SDR:
Japon Yeni
Kanada Dolan
Lüksemburg Frangı
Norveç Kronu
Portekiz Eskudosu
S. Arabistan Riyali
3.2835 ABD Dolan
1.6518 ABD Dolan
1.4018 ABD Dolan
1.1028 ABD Dolan
1.3563 ABD Dolan
291.900 TL.
TÜSlAD Yüksek tstişare Kurulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı
'Rüşvet salgın haünî aldı9
MJRSELKARSAVURAN • Eczacıbaşı, 'Rüşvet eğer bir salgın
halini alıyorsa çok üst düzeyde
yaşanıyor diye bunu geçemezsiniz'
diyor.
Eczacıbaşı Holding Yö-
netim Kurulu Başkanı Bü-
lentEczacıbasL yüksek kro-
nik enflasyonun toplumda
yarattığı ahlaki çöküntüye
dikkat çekerek. Türkiye'de
rüşvetin adeta bir salgın ha-
line geldiğini söyledi. Ecza-
cıbaşı, rüşveti. "toplumun
işleyiş, biçiminin son dere-
cede belirgin ve olumsuz bir
göstergesT olarak değerlen-
dirdi.
Enflasyonun, toplum
üzerindeki ahlaki çöküntü-
lerini kitaplardan okurken,
Türk toplumunun sonuçla-
nnı yaşamaya Saşladığını
vurgulayan Eczacıbaşı, ge-
lir dağılımındaki adaletsiz-
lik, enflasyonla mücadele
konulannda Cumhuriyet'in
sorulannı yanıtladı.
- GeKrdağdınundaki ada-
letsizliğe bakış açınız nedir?
Görülen manzara işadam-
lannı korkutuyor mu?
- Türkiye'de gelir dağı-
lımındaki son rakamlar
olumsuz gelişmeye işaret
ediyor. Bu da ne yazık ki
çok doğal, çünkü yaşanan
yüksek enflasyonun bir so-
nucu. Gelir dağılımının dü-
zelmesi için mutlaka enf-
lasyonun dizginlenmesi ge-
rekiyor. Enflasyonun yük-
sek olduğu ülkelerde gelir
dağılımındaki bozukluk çok
sık görülen bir olay. Yani
Tûrkiye'ye özgü bir olay
değil. Hepimizin bazı göz-
lemleri var ama bunlar al-
datıcı olabilir. Bu konuya
yapılan ciddi araştırmalar
ışık rutuyor.
O nedenle rakamlara bak-
mak, elde edilen bulgulan
uluslararası rakamlarla kar-
şılastırmak ve zaman içen-
sınde nasıl değiştiğine
bakmak lazım. Yoksa hepimizi ra-
hatsız eden manzaralar karşısında aşı-
n yonımlar yapılabilir ama bunlar al-
datıcı olabilir.
- Yüksek gelir grubuna dahil olan-
lann geliri artarken, düşük gelir gru-
bundaldlerin geliri veyaşam standart-
lan giderek düşüyor, bu değerlendir-
meye katıbyor musunuz?
- Zenginler giderek zengınleşiyor.
fakirler ise fakirleşiyor gibi degerlen-
dirmelere girmemek gerekır. Bu tür yo-
rumlar bizi yanlış noktalara götürür.
Aynı şeyi 25 yıl önce. 30 yıl önce-
de söyledik.
Acaba ilerleme mi, bozulma mı var?
Bu sonucu bıze rakamlar gösterecek.
Çünkü bazı nedenlerle bu tezatlann da-
ha kolay görünür olması da bizi alda-
tabilir. Şöyle bir örnek verebiliriz. Bir
şehırleşme olgusu yaşıyoruz Türki-
ye'de. Bürün bunlar bizi yanlış yo-
rumlara götürebilir.
Ben araştırmalann sonuçlanna ba-
karak söylüyorum. Türkiye'de gelir
dağılımında bir bozulmaolduğu göz-
leniyor
Bunun enflasyonun yüksek olduğu
ortamlarda maalesef kaçınılmaz ol-
duğunu anlamamız gerekiyor.
- Gelirdağılımındakiadaletsizliğin
reçetesi nedir?
- Bunun iki tane birbiri ile
bağlantıh çaresi var. Birinci-
si ekonomik istikrar, ikinci-
si de ekonomik büyüme. Bu
ikisi birbiriyle bağlanülı. Çün-
kü istikrar olmadan da bü-
yüme yeterince gerçekleş-
miyor. Bakıyoruz ki, gelir
dağılımı, gelir düzeyi yüksek
ülkelerde daha düzgün, hat-
ta çok daha düzgün, fakir ül-
kelerde ise daha kötü. Ülke-
ler zenginleştikçe gelir da-
ğılımı iyileşiyor. Dolayısıy-
la Türkiye'nin zenginleşme-
si lazım. Enflasyon sorunu-
nu da çözümlemesi lazım bu
ikisi de zaten birbiriyle bağ-
lantıh.
-Yüksek kronik enflasyo-
nun toplumda yarattığı ahla-
ki çöküntünün izleri nedir?
- Yapılan son araştırma,
Türkiye'nin rüşvette ulusla-
rarası sıralamada sekizinci
sıraya yerleştiğini gösteriyor.
Bu çok önemli göstergedir.
- Türkiye'deki rüşvet ola-
yının üst düzey kesimde ya-
şandığı, an gelir gnıplann-
da ise farklı bir ahlaki çökün-
tü mü var?
- Hayır bunu ayıramazsı-
nız. Rüşvet eğer bir salgın
halini alıyorsa çok üst dü-
zeyde diye bunu geçmemek
lazım. Kesinlikle bu görüşe
katılmıyorum. Butoplumun
işleyiş biçiminin son dere-
cede belirgin ve son derece
olumsuz bir göstergesi. Bu da
enflasyonla ilgili olay. Enf-
lasyonun ahlaki çöküntüye
yol açtığını kitaplaryazarve
biz de okurduk. lşte onun so-
nuçlannı yaşıyoruz.
- Hükümetin enflasyonu
yüzde50oranına indirme he-
defini gerçekçi buluyormu-
sunuz?
- Enflasyonu yüzde 50'ye
düşürme hedefi bir yıl için-
de çok zor. Orta vadeli bir is-
tikrar programını baştan beri savunu-
yoruz. Doğru yaklaşımın böyle ola-
cağına inanıyoruz. Başka türlüsü münv
kün değil.
- Orta vadeli istikrar programuıın
uygulanması için siyasi istikrar önem-
li bir unsur değil mi?
- Siyasi istikrar temeldeki sorun. Şok
tedbirler alınması. dediğiniz zaman
büyük bir finansrhan ihtiyacı ortaya
çıkıyor. Bunun yapılabilirliği ortaya
çıkarsa o zaman herhalde ilgililer, bu
alternatifı değerlendireceklerdir. Çün-
kü böyle bir programda Türkiye'nin
çok büyük çaplı dış desteğe ihtiyacı
olacağı açık.
Başbakan Mesut Yılmaz, IMF'nin kararını haklı buldu
'Emeklilik yaşı daha da yükselmeli'
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)
- Başbakan Mesut Yünîaz. Ulusla-
rarası Para Fonu'nun (IMF). emek-
lilik yaşının yükseltilmesi isteminın
haklı olduğunu söyledi.
Başbakan Yılmaz. dün bayram-
laşma töreninde gazetecilerin soru-
larını yanıtladı. Yılmaz. sosyal gü-
venlik kurumlannın açıklannın ön-
lenmesi için emeklilik yaşının. hü-
kümet tasarısında öngörülen 50-
55'in daha da üzerine çıkanlması
gerektiğini söyleyerek Çalışma \e
Sosyal Güvenlik Bakanı Nami Ça-
ğan'la ters düştü. IMF heyetı.
emeklilik yaşının kadınlarda 58'e.
erkeklerde 60"a. 5 yıllık geçiş süre-
cı sonunda da cinsiyet aynmsız ola-
rak 62'ye yükseltılmesini isterken:
Çağan. emeklilik yaşının yükseltil-
mesinin sosyal güvenlik kurumlan-
nın açıklannın kapanmasını sağla-
mayacağmı belirtmişti.
IMF ve Dünya Bankası'mn. çalı-
şanları ezecek önlemler isteğınin
uygulanmaması konusunda CHP'yi
suçlayan Yılmaz. "Sosyal güvenlik
alanında CHP lideri Baykal ile vap-
tığım görüsfiıede. bazı düzenlemele-
re destek vermeyecekleri mesajını
aldım. IMF'nin bu konudaki ısran
haklıdır. Bu alanda alınması gerekli
tedbirler değil, tedbir alınması
mümkün alanlarla yetinmek gibi
bir güçlük içindeyiz" açıklamasını
yaptı.
Emeklilik yaşının, sorunun yal-
nızca bir bölümü olduğunu kayde-
den Yılmaz. "SSK ve Bağ-/ Kur'da
en önemli sorun, sigortalıların
primlerini ödememesidir. Bu konu-
da, belli bir süre primini ödemeyen-
lerin kurumların hizmetlerinden
yararlandırılmaması önerisi gün-
demdedir" dedi.
Dış borçlar
Bankası'mn hazırladığı "Dünya
Gelişme Raporu 1997"ye göre,
Türkiye 1980"den 1995'ekişi
başına gelirini 1400 dolardan 2
bin 780 dolara çıkanrken, dış
borçlan 19 milyar dolardan 74
milyar dolara yükseldi, on beş yıl içinde yüzde 284
arttı. 133 ülkenin karşılaştırmasının yapıldığı
raporda, orta gelirli ülkeler grubunda yer alan
Türkiye, bu gruptaki Latin Amerika'nın yüksek
borçlu ülkeleri Meksika. Brezilya ve Arjantin'den
sonra geliyor. Türkiye'nin 1997 yılı dış borcunun 82
milyar dolan geçtiği öngörülüyor.
Gelir dağılımı
Birleşmiş Miiletler Ticaret ve
Kalkınma Konferansı'nın
(UNCTAD) 1997 raporuna göre
Türkiye yoksulluk açısından 92
ülke arasında 26. sırada
bulunuyor. Türkiye'den daha adil
bir gelir dağılımma sahip ülkeler
arasında Madagaskar, Hong-Kong, Nijerya, Bolivya,
Nepal yer alıyor Rapora göre Türkiye'nin en zengin
kesiminin milli gelirden aldığı pay yüzde 54.9 iken,
en yoksul kesimin aldığı pay yüzde 4.9.
İhracat gelirlerinin
yüzde l7'sini enerji ithalan için
harcayan Türkiye, bu oran ile
Yunanistan ve Hindistan'dan
sonra enerji ithalatına en büyük
payı ayıran üçüncü ülke. 2010
yılında enerji ihtiyacının yüzde
60'ını yurdışında karşılamak zorunda kalacak olan
Türkiye, gelişmişlik düzeyinin göstergesi olan enerji
tüketiminde de dünya ortalamasından iki kat geride
kaldı. Kişi başına elektrik tüketimi 1.060 kvvh iken,
dünya ortalaması 2'bih 188 kwh.
IŞSİZİİk Birleşmiş
Miiletler Avrupa Ekonomik
Komisyonu'nun raporuna
göre Türkiye; lspanya, Fransa
ve Irlanda'dan sonra OECD
ülkeleri arasında dördüncü
ülke olarak gözüküyor. Ancak
gerçekte daha kötü durumda
olduğu belirtiliyor.
Ücretsiz aile oranının OECD ülkelerinde yüzde 3,
dünya ortalamasmda yüzde 13 olmasına karşın
Türkiye'de yüzde 29.7 düzeyinde olması işsiz olarak
istatistiklere yansıması gereken kişilerin istihdama
dahil edildiğinı gösteriyor.
Sosyal güvenlik
Sos>al güvenlik sistemi her
geçen gün çöken Türkiye, OECD
ülkeleri içinde son sırada yer
alıyor. Türkiye, sosyal güvenlik
harcamalanna milli gelirinden yüzde 4.5'lik pay
ayınyor.
OECD ülkelerinde yaklaşık 6 çalışan 1 emekliyi
finanse ederken, Türkiye'de 1.7 çalışan 1 emekliyi
finanse edebiliyor. Avrupa Birliği ülkelerinde sosyal
güvenlik harcamalannın milli gelir içindeki payı
Türkiye'den 5.5 kat fazla gözüküyor.
P Kara para
cennetlerinden biri olan
Türkiye, dünya sıralamasında
Rusya ve Nijerya'dan sonra
geliyor. Emniyet Genel
Müdürlüğü'nün yaptığı
araştırmaya göre Türkiye'de
1997 yılında 60 milyar dolar kara para aklandı. 100
milyar dolarlık kara para giriş ve çıkışının olduğu
Rusya ve ikinci sırada yer alan Brezilya'da alınan
önlemlerle kara paranın önüne geçileceği
görülürken, Türkiye böylece kara para konusunda en
ön sırada yerini alacak.
İİ rİSkİ Uluslararası
alanda kredi notu düşük olan
Türkiye, yüksek riskli ülkeler
grubunda yer alıyor.
Yunanistan. Cin. tsrail, Güney
Afrika ve Polonya gibi toplam 25 ,
ülke arasında kredi riski en yüksek dördüncü ülke ;
olan Türkiye'nin altında Rusya. Meksika ve Brezilya!
bulunuyor. (Kaynak: The Economist Intelligence {
Unit, 1996)
R Ü Ş V e t OECD'nin mali işler
departmanının yaptığı araştırmada
Türkiye 1997'de dünya
sıralamasında sekizinci sırada
gözüküyor. Bu yıl 20 milyar dolar
rüşvetin verildiği belırtilirken.
Türkiye'nin Ortadoğu bölgesinde ılk
sırada yer aldığı ifade edıliyor. Rüşvetin en yaygın
olduğu ülke Nijerya iken Yeni Zelanda. Danimarka,
tsveç, Finlandiya da rüşvetin en az verildiği ülkeler .
arasında bulunuyor.
E ğ İ t İ m Devletin kişi başına
75 dolarlık eğitim harcaması
ayırdığı Türkiye, dünyanın
eğitim için en az kaynak ayıran
ülkeleri arasında bulunuyor.
Türkiye; Çin. Hındistan ve [
Rusya'dan sonra eğitime en az kaynak ayıran ülke '
konumunda yer alıyor.