Katalog

15 AĞUSTOS 1997 CUMA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Mir'deki kozmonottap döndü • MOSKOV4(AA)-Mir Uzay Istasyonu'ndan iki Rus kozmcnot. dün Soyuz TM-26 uzay aracıjla TSl 12.00'de Ay'dan aynldı. Uzayda 6 ay süren yolcuklannda. uzay istasyonunun 11 yıllık tarihindeki en kötü -talihsizlikleri yaşayan Vasily Tsibliyev ile Alexander Lazutkin adlı kozmonotlan dünjaya getiren Soyuz'un, Kazakıstan'daki Baykonur Uzay Üssü'ne ındiği bildırildi. Gürcü-Abhaz görüşmeleri • TİFLİS (AA) - Gürcistan De\ let Başkanı Edvard Şevardnadze ıle tek yanlı bağımsızlık ılan eden Abhazya Özerk Çumhuriyetı liden Vladislav Ardzinba, üç yıl aradan sonra ilk kez bir araya geldıler. 1992-1993 yıllannda Gürcistan birliklen ile aynlıkçı Abhazlar arasında meydana gelen çalışmalardan bu yana ilk kez Gürcıstan'm başkenti Tiflis"e gelen Ardzinba ıle Şevardnadze arasındaki görüşmeler Rusya'nın arabuluculuğu ile gerçekleşiyor. Rusya Dışişleri Bakanı Yevgeni Primakov da Ardzinba ile birlikte Tiflis'e geldi ancak ikili görüşmelere katılmadı. ArafaTtan Netanyahu'ya • RAMALLAH(AA)- Filistin Devlet Başkanı Yaser Arafat, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'nun, Filistinliler'e büyük zarar veren yaptınmlannın. felakete yol açacağını belirtti. Arafat Ramallah'da. İsrail yurttaşı Araplan kabülünde yaptığı konuşmada. Netanyahu'nun terorizmk mücadele yerine, Filistin Özerk Yönetimi ile mücadele ettiğini kaydederek bunun da teröristlerin işine yaradığına dikkati çekti. FKÖ Liden. Israil'in 30 temmuzda Batı Kudüs'de meydana gelen inhitar saldınsınm ardından, Filistin Özerk Yönetimi topraklanna uygulamaya başladığı ablukayı hafiflettiği yönündeki haberleri reddederek sadece birkaç Filistinli'nin bir evden diğerine gidişine izin verildiğini. ekonomik hayata ızin verilmediğini belirtti. ÎÜPkiye-İsrail tatüikatı • ANKARA (AA)- Türkiye ıle İsrail arasında yapılması planlanan deniz tatbikatının tarihinin henüz belirlenmemesi nedeniyle, ertelenmesinin de sözkonusu olmadığı öğrenildi. Diplomatik kaynaklar, bazı haber ajanslannda Türkiye ile israil arasında yapılması planlanan ""Arama ve Kurtarma Tatbikatı"nın ertelendiğine dair haberlenn yer aldıgını ifade ederek, "tarihi henüz belirlenmemiş bir tatbikatın ertelenmesinin de mümkün olamayacağını" bildirdiler. Aynı kaynaklar, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in 4 Haziran tarihinde Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek'e yazdığı bir mektupta, söz konusu tatbikat ile bilgi verdiğini kaydettiler. Oklahoma " bombacısına idam cezası • DENVER (AA) - ABD topraklannda gerçekleştirilen en büyük terör eyleminin sanığı olarak yargılanmakta olan Timothy McVeigh ölüm cezasına mahkum oldu. McVeigh, 19Nisan 1995'te Oklahoma kentinin hükümet binasına düzenlenen ve 168 kişinin ölümüyle sonuçlanan bombalı saldınnın birinci derecede sanığı olarak yargılanıyordu. Türkiye ile Rusya'nın, Rus yapımı T-80 U tanklannı birlikte üretmeleri gündemde Rusya ile ortaküretimHAKAN AKSAY MOSKOVA - Türkiye ile Rusya arasındaki askeri işbirliği güçleni- yor. Kafkasya ve Orta Asya başta olmak üzere. bir dizi konuda iki ül- ke arasındaki siyasal rekabet, aske- ri işbirliğinın gelişmesine engel de- ğil. Rusya ordusunun yayın orgaru Krasnaya Zvezda (Kızıl Yıldız) ga- zetesinin, taraflann T-80 U tankla- nnın ortak üretimıne başlamalan- nın gündemde olduğunu bildirme- si, bu gerçeği bir kez daha vurgulu- yor. Vadim Markuşin'in yazdığı ya- zıda. Türkiye'nin "Rus yapımı son derece gelişmiş T-8<) U tanklan ile yakından UgUendiğr, aynca tanksa- var sistemlen. savaş helikopterleri, uçaksavarlar \e Kalaşnikov marka otomatık silahlar gibi pek çok ko- nuda ortak üretimin düşünülebile- ceği belirtildi. Türkiye ile Rusya arasındaki as- Rusya ordusunun yayın organı Krasnaya Zvezda'da yayımlanan bir yazıda, Türkiye'nin yakından ilgilendiği tanklann yanı sıra tanksavar sistemleri, savaş helikopterleri, uçaksavarlar ve Kalaşnikof tüfekleri gibi pek çok konuda ortak üretimin düşünülebileceği belirtildi. keri ve teknik işbirliğinde, son bir- kaç yıl içınde önemli bir hareketlen- me gözleniyor. Türkiye Rusya'dan 1993'te 25,7 milyon dolar, 1994'te 15,4 milyon dolar. 1995'te de 70 milyon dolarhk silah ve askeri mal- zeme almıştı. Bunlar arasında Mİ- 17 helikopterleri ile BTR-80 zırhlı personel taşıyıcılan önde geliyor- du. Moskova'nın, Ankara'ya 1995'e kadar 110 milyon dolan aşan toplam silah satışını. önümüz- deki birkaç yıl içinde 300 milyon dolara çıkarmayı hedeflediği bildi- riliyor. Türkiye ile Rusya arasında, Çe- çen ve Kürt konulannda yaşanan gerginliklerin ardından. Mosko- va'nın Kıbns Rum kesimine S-300 füzeleri satma karan almasıyla, iki- li askeri ticaretin sürüp sürmeyece- ği merak konusu olmuştu. Rus- ya'nın Ankara Büyükelçisi Vadim Kuznetsov Perspektif dergisine ver- dıği demeçte, S- 300 füzelerinin sa- tışı gibi ticari bir alışveriş ile Türk- Rus askeri-teknik işbirliğinin gelış- mesi arasında bağlantı göremedik- lerini, Rusya'nın savunma endüst- risinde ulaştığı düzeyin herkesçe bı- lindiğini ve siyasal-ideolojik etken- lerin eskisi gibi ilişkileri engelle- meyeceğini vurgulamıştı. Krasna- ya Zvezda'nın yazdıklan doğruy- sa, Kuznetsov'un yaklaşımının önemli ölçüde geçerli olduğu orta- ya çıkıyor. 'Atatürk'ün torunlanndan çağdaş darbe' Kızıl Yıldız gazetesinde Türk ge- nerallenn Necmettin Erbakan'a "Türklerin atasının kim olduğunu " hatırlattıklan ve ordunun "çağdaş. ve srvil bir darbe yaptığı" değerlen- dinsıne yer verildi Gazetede, "Türk askerlerinin politikaya mü- dahalesi. ülkenin çağdaş ve demok- ratik kurumlannın İslamlaştınlma- sı tehlikesi ilekarşı karşrya kalınma- sından kaynaklanryor" yorumu ya- pıldı. Türk radikal lslamcılannın ve aşın milliyetçilerin, Moskova'yı göz ardı ederek kendi politikalanru Kafkasya'ya taşımak amacında ol- duğu belirtilen yazıda, Rusya'nın Türkiye'deki siyasal gelişmeleri ya- kından izlediği ve Ankara'nın dış politikasındaki yeni unsurlan ilgiy- İe karşıladığı vurgulandı. llginç bu- lunan gelişmelere, Türkiye-tsrail askeri işbirliği örnek verildi. Yazı şöyle tamamlandı: "Bizim ebedi komşumuz olan Türkiye, ken- di gelişimi içerisinde olağan bir de- ğişim yaşamaktadır. Biz bunu an- cak bir aşama olarak benimseyebi- liriz. Ülkelerin, kendi çıkaıiannı ko- rurken başkalannın çıkariannı da göz ardı ermemeleri ve aşınya kaç- mamalan gerekiyor." Hapisten çıkan Abbasi Medeni, din adma insanlann boğazlarının kesilmesine inanamıyor FIS lideri katliatn• Medeni, Cezayir'deki katliamlan yapanlann insan olamayacağını söyledi. Dış Haberler Servisi - Cezayir'de- ki köktendınci Islamı SelametCep- hesi'nin (FIS) lideri Abbasi Mede- ni. Cezayir'deki kanlı katliamlan gerçekleştirenlerin ınsan olamaya- cağını ve katliamlann tslam adma yapıldığı gerekçesiyle aklanamaya- cağını belirtti. Şeriatçı militanlarise geçen hafta düzenledikJen iki ayn saldında 20"si kadın toplam 29 köy- lüyü öldürdüler. Dün sabaha karşı da Cezayir'in güneyindeki Du- era'dabırgrupmılıtanın ıkisi kadın. altısı çocuk 15 kışiyi boğazlannı ke- serek öldürdükleri bildirildi. Merkezi Londra'da bulunan ve Arapça yayımlanan El Hayat gaze- tesinin kimliği belırsiz kaynaklara dayanarak verdiği habere göre ge- çen günlerde cezaevinden çıkan Medeni "Hâlâ durumu inceüyo- rum. Çok sarsıldım. Cezayir'de olanlan dûşiindükçe uyuyamıyo- rum"' dedi. El Hayat, yasadışı ılan edilen FIS örgütünün liderinin durumun belir- lenmesi ıçin katliamlann yoğunlaş- tığı bölgelere temsilciler gönderdi- ğinı ve yakında bir açıklama yapa- cağını belirtti. Medeni. cinayetle- rin Islam adına işlenmediğini söy- ledi. FIS lideri "Bu katliamlan ya- panlar insan olamaz. Cinayetler İs- lam adına işlendiği biçimindegerek- çetendirilemez" dedi. 66 yaşındaki Medeni'nin Ceza- yir'deki durum üzerine bir açıklama yapmasının şartlı tahliye kurallan- naaykın olduğu belirtiliyor. Beşyıl önce dev letin güvenliğinı tehlikeye Yakınlannın boğazı kesilen Cezayirti kadın katillere lanet yağdımor. FIS lideri, ıslaıııın katüama gerekçe yapüamayacağmı söyledi. düşürdüğü gerekçesiyle 12 yıl hap- se mahkum edilen Medeni'ye bası- na açıklama yapmaması ve politika- ya atılmaması koşulu getirilmişti. Katüam sürüyor Öte yandan. geçen hafta Ain Def- la bölgesinde köktendınci militan- lann iki ayn saldında 20'si kadın olmak üzere 29 kişiyi öldürdükleri bildirildi. El Haber gazetesinin ta- nıklann ifadelenne dayanarak ver- diği habere göre Cezayir'ın güney- batısındaki iki köye gelen ve kendi- lerini "Mücahffler" olarak tanıtan kişiler geceyansı köyleri basarak 20'si kadın 29 kişiyi boğazlannı ya da başlannı keserek. bağrrsaklannı deşerek katlettiler. Katliamdan sağ kurtulanlar, iki bebeği, başlan kesik bir biçimde kan gölünün içinde ya- tan annelerinin memelerinden süt emmeye uğraşırken bulduklannı anlattılar. Saldırganlar iki genç kıza teca- vüz ettikten sonraboğazlannı kesip öldürdüler. Kendini savunmak iste- yen yaşlı bir kadın ise elleri ve ayak- lan bağlandıktan sonra boğazı ke- silerek öldürüldü. Dün de şeriatçı militanlar sabaha karşı Cezayir'in güneyindeki Duera kasabasının UledCilali semtini bastı. Mılitanla- nn ikisi kadın, altısı çocuk olmak üzere 15 kişinin boğazlannı keserek öldürdükleri bildirildi. Belgeler kızdırdı Denktaş'tan BM'ye tepki • BM arabulucusu Cordovez'in masaya koyduğu iki belgenin ortak bildiri haline getirilmesinin söz konusu olmadığı bildiriliyor. Dış Haberler Servisi - BM arabulucusu Diego Cordovez tarafindan Glion görüşmelerin- de masaya getirilen belgelerin kabul görmediği bildirildi. BM gözetımindeki görüşme sürecinin bundan sonraki aşa- malannı tanf eden bir ana bel- ge ile Kıbns sorununun ana ko- nulanna atıfta bulunan ek bel- genin, ortak bildiri haline geti- rilerek görüşme sonunda ya- yımlanmasının söz konusu ol- madığı öğrenildi. KKTC Cum- hurbaşkanı Rauf Denktaş'ın, görüşmelenn ilk 2 gününde ta- raflarca yapılan açıklamalann hemen ardından Cordovez tara- findan önceden hazırlandığı belli olan belgelenn masaya ge- tirilmesine tepkı gösterdıği be- lirtildi. Denktaş'ın,BM'in bu görüş- me sürecindeki rolünün, taraf- lann önüne belge getirmek ol- madığı görüşünde olduğu belir- tildi. Denktaş'ın, Glion görüş- melerinde.AB'nin tutumu de- ğişmedikçe herhangi bir belge imzalamavacağmı daha önce defalarcaaçıkladığını hatırlattı- ğı da vurgulandı. Türk tarafı, Kıbns Rum Kesimi ile AB ara- sında üyelik görüşmelennin, Ada'da sorun çözülmese bile başlahlmasını öngören "Gfin- dem 2000" raporu yayımlan- dığından bu yana, AB'nin bu tutumunun görüşme sürecinı bloke ettiğini vurguluyor. Bu arada, Kıbns Rum tarafı- na yakın ka>Tiaklar, Glion'dan, Cordovez belgelerinın ortak bir bildiri formunda çıkmasının uzak bir olasılık olduğu görü- şünde de birleşiyorlar. Cordovez'den tepki Kıbns Rum Kesımi'nın, Glion görüşmelennin iceriğıni Rum basınına sızdırması nede- niyle, BM arabulucusu Cordo- vez'in, Kıbns Rum Yönetimi Liden Glafkos Klerides'esert tepki gösterdiği öğrenildi. Rum tarafının, Cordovez tara- findan masaya getirilen belge- lerin içeriğini basına bilgi ver- mesi ve Türk tarafını söz konu- su belgeyi reddeden ve uzlaş- mayan taraf olarak gösterme çabası, Glion'da rahatsızlık ya- rattı. Dünkü görüşmelerde. Cordovez'in fikırlerdızisi üze- rinde müzakere yapılması öne- risini Denktaş'ın kabul ettigı, ancak Klerides'in reddettiği öğrenildi. Irkçılann baş düşmanı Türkler, Bonndaki bir protesto gösterisinde. Almanya Maliye Bakanı YYaigel'in mültecileri hedefalan sözlerinin ülkede tırmanmakta olan \abancı düşmanlığını körüUemesinden endişe ediliyor. Waigel yabancıları hedefgösterdi Dış Haberler Servisi - Almanya Ma- liye Bakanı Theo Waigel ülkesinde her geçen gün artan işsizlik karşısında Al- manya'ya göçün sınırlandınlması için önlemler alınması gerektiğini söyledi. Waigel. Bildgazetesine yaptığı açık- lamada federal hükümeti Almanya'nın eyalet hükümetleri ve özellikle muha- lefetteki sosyal demokratlarla yasadışı mültecilerin sınır dışı edilmesi konu- sunda işbirliğine çağırdı. Aşın muhafa- zakâr Hıristiyan Sosyal Birlik Parti- si'nin lideri, Almanya'ya göçün önlen- mesinin ve ülkedeki kaçak yabancıla- nn kesinlikle sınır dışı edilmesinin gi- derek artan işsizliğin önlenmesi için ge- rekli olduğunu da sözlerine ekledi. • Almanya Maliye Bakanı, işsizlikten mültecileri sorumlu tutarak yabancılara yönelik politikalann sertleştirilmesini önerdi. Mali yardım yaptıklan ülkelerin va- tandaşlannı ülkelerine gen çağırmama- lan halinde yapılan yardımlann kesil- mesi önensinde bulunan Alman Dışiş- len Bakanı "Biz bazı ülkelere gelişme- leri için >ardımda bulunurkcn onlann kendi vatandaşlannı neden geri alma- dıklannı anlamıyoruz'" dedi. Alman- ya"nın en çok göçmen kabul eden ülke olduğunu söyleyen Waigel bu ülkelerin isimlerini belirtmedi. Siyasi sığınmacılann, savaş mülteci- lerinin ve Alman asıllı göçmen sayısı- nın artmasmın ülkelerindeki işsizliğin artmasınm başlıca sebebi olarak gören Maliye Bakanf nın. Alman asıllı göç- menlere de vatandasjık hakkı verilme- siyle ilgili kanunlann sınırlandınlması- nı istediği belirtildi. Almanya'da temmuz ayındaki işsiz- lik oranı. yüzde 11.4 ile 2. Dünya Sa- vaşı'ndan beri en yüksek rakamı verdi. Gelecek yılki seçimlere hazırlanan Al- manya'da Kohl hükümetinin Alman ekonomisinin dar boğazında verdiği sı- navdan nasıl bir sonuçla çıkacağı me- rakla bekleniyor. Fransa Silaha demokrasi koşulu Dış Haberler Servisi - Fransa Dış tliş- kiler Komitesi Başkanı Jack Lang, Jos- pin hükümetinin, insan haklan karne- si zayıf olan ülkelere silah satışını dur- duracağını açıklayan ve mayın kullanı- mının tümden yasaklama hazırlığında olan Ingiliz hükümetini örnek alması gerektiğini belirtti. İngiltere'de yayımlanan The Inde- pendent gazetesinde yer alan habere göre Lâng. Fransa Dışışlen \e Savun- ma Bakanlanna gönderdiği mektupta, tngiltere Dışişleri Bakanı Kobin Co- ok'un silah satışıya ilgili önerilerinin mükemmel olduğunu belirterek, ba- kanlara silah satışıyla ilgili politikala- nnı oluştururken Cook'un önerilerden faydalanmalannı tavsiye etti. Lang Fransa'nın da aynı doğrultuda kararlar alması ve lngiltere ile yakın işbirliği içine girmesini de önerdi. İnsan haklan karnesi Fransa'nın yeni silah politikasını oluştururken tngiliz hükümetini örnek alması gerektiğini belirten Lang, hükü- mete uluslararası banşı ve kendi vatan- daşlannın güvenliğini tehdit etmeyen ülkeler dışındaki ülkelere silah satışı yapmamasını önerdi. Fransa, halen Su- udı Arabistan, Birleşik Arap Emirlik- leri ve Endonezya gibi insan haklan kameleri zayıf ülkelere silah satıyor. Fransa'da 1996 yılında sağcı Alain Juppe iktidan döneminde çıkanlan bir yasayla Fransız ordusunun mayın kul- lanması yasaklandı. Ancak yasada yer alan bir madde, olağanüstü durumlar- da Fransız kuvvetlertni korumak için mayın kullanılmasına ızin veriyor. Lang, geçen pazartesi kamuoyuna açıklanan mektubunda, hükümetten söz konusu maddenin kaldınlarak ma- yın kullanılmasının tümüyle yasaklan- masını da istedi. Güney Afrika Üçüncü Güç yine iş başında Dış Haberler Servisi - Güney Afri- ka'nın bir zamanlar seri cinayetlere sahne olan KvvaZuIu / Natal bölgesin- de yeniden canlanan şiddet olaylan, ci- nayetlerin arkasında ırkçı yönetim dö- neminde etkinlik gösteren Üçüncü Güç'ün olabileceğini gündeme getir- di. İngiltere'de yayımlanan Herald Tri- bune gazetesinin yerine göre haberine göre ırkçı yönetim döneminde, siyah- lan kışkırtıp birbirine düşürerek onla- nn yönetimde yer alamayacak kadar şiddet düşkünü olduklannı kanıtlama- yı iş edinen aşın sağcı beyazlann ön- cülüğündeki üçüncü gücün hâlâ iş ba- şında olduğuna ilişkin kaygılar canla- nıyor. Habere göre Güney Afrika Devlet Başkanı Nelson Mandela, ağustos ba- şında bölgede öldürülen beş Afrika Ulusal Kongresi (ANC) üyesinin ce- nazesinde yaptığı konuşmada cinayet- lerin, Güney Afrika'nın yeni demokra- sisini yıkmaya çalışan örgütlü bir çaba- nın varlığını kanıtladığını söyledi. Mandela, yüzlerce kişiye yönelik ko- nuşmasında "Bizburadaküçükbirsuç örgütüyle değiL önemli kaynaklann yö- netimini elinde bulunduran deneyimli siyasal suçlularla uğraşıyoruz*1 dedi. Başkan Mandela. bazı güçlerin ülkenin demokrasiye geçişini engelleyerek ta- rihin saatini geriye döndünnek istedik- lerim belirtti. KYB lideri Ankarada Talabani PKK ilişkilerini reddetti ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Kürdistan Yurtsever Birliği (KYB) lideri Celal Talabaninin. Kuzey Irak'taki uçu- şa yasakh bölgenin (no-fly zone) 36. pa- ralelden 34. paralele genişletilmesine iliş- kin önerisi Ankara tarafindan sıcak karşı- lanmadı. Talabani Irak uçaklan için geti- rilen uçuş yasağmın 34. paralele çekilme- sini isterken. Dışişleri Bakanlığı "Bu ko- nu, btrim gündemimizdeyok"yanıtını ver- di. Dışişlen Bakanlığı ile temaslannı ta- mamlayan Talabani, Milli Istihbarat Teş- kilatı (MİT) yetkiliFeri ile biraraya geldi. Talabani, KYB-PKK ilişkileri ile ilgili sorulara da, terörü kesinlikle desteleme- dıklerinı, "Türkiye'nin sınniannın korun- mast için kendi yöntcmleriyle elterinden geleni yapacaklannr bıldırdı. Dışişleri yetkilileri ıse, Kuzey Irak'taki terör soru- nunun da görüşüldüğünü belirterek. u Ta- tabani. PKK'yi desteklediklerine ilişkin id- dialanreddetti.PKK'ye karşı nir porisyon aldıklan Ankara Süreci ile ilgili belgeler- de de yer ahyor zaten." diye konuştular. Ankara'da çok sıkı güvenlik altında tu- tulan Talabani. MİT merkezine getirildi. Talabani'nin, terör örgütü hakkında bil- diklerini istihbarat yetkilileri ile paylaştı- ğı öğrenildi.