Katalog

• HAZİRAN 1997 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA KULTUR 13 A L L E G R O <*-. EVÎN tLYASOĞLU Müzik festi\ aliııe yaldaşırkenEskiden festival deyince, tek bir festival anlaşılırdı: Istanbul'a ilkyaz i3e birlıkte coşku getıren LJluslararası Müzik Festıvalı. Oysa şimdı, yirmi beşincı yılında onun tloğurduğu neçok festival yeşerdı! Dahası, yalnız İstanbul Kültûr ve Sanat Vakfı'nın diızenlediği festivaller degil, Türkiye'nın dört h»ir yanında merakla izlenen nice festival, kendıne özgû bir "ünaj" ç-izmek peşuıde. Yirmi beşincı yıl aslında İstanbul Kültür ve Sanat Vakü'nın kuruluşu ve ilk etkinlığı olan mûzik festivalini uygulamasmın yıldönûmü. Yirmi b»eşinci yıl için ne özellık gözetilmiş diye programa bakınca önce lcarşımıza üç büyük senfoni »rkestrası çıkıyor. Dünyaca ünlü. yirminci yüzyılın en önemJi şef ve solistlerinı banndırmış üç büyük topluluk" Amsterdam Concertgebou». BBC Senfoni, La Scaia Filarmoni. Yalnız orkestralar değil, onlann başındakı şefler de çağımız müzik tarihinde önemli yeri olan büyük maestrolar. \VoHgang Sawallisch. Leonard Slatkin ve Ricardo Mutti! Y'ırmı beşincı yıhn ıkıncı armağanı ıse Orfeo operası. Baroktan klasik döneme geçişin bir simgesi. Aya lnnı îde ilk kez bir opera sahnelenecek. Ön sıralardan birkaçı orkestraya aynlacak. Işık. kostüm, sahne düzeni tümüyle özgün. Leyla Gencer de danışmanhğını yaptığı bu temsil için de aynı tarihlerde Istanbul'da olacak. Programlann içeriği Yirmi beşincı yıla katılacak solıst ve topluluklann programlannda her zaman dınlediğimiz ya da dinlemedığımız nedir dıye bir göz atarsak. lngıliz sanatçılann bu yıl çoğunlukta olduğunu görüyoruz. fCültür ve Sanat Vakfı'nın The Bntish Councıl ıle yaptığı bır anlaşma vaımış. Bu nedenle birçok lngilız topluluk festivale konuk olacak. Doğal ki programlannı da kendıleri kararlaştınyor bu topluluklar. Ve ilginç ki her birinin prpgrarnında bir îngiliz besteci yer alıyor. Barok ya da çağdaş mutlaka bir tngiliz besteci dinleyeceğiz. Yirmi beşincı festivalde çağdaş Türk bestecUerini iki piyanistimiz kurtanyor: Gülsin Onay'ın programında Ahmed Adnan Saygun, Ann KaramûrseTin programında da Ulvi Cemal Erkin yer ahyor. Bılındığı gıbı lngilız muzığı Henry PurceU ve sonradan bu ülkenın vatandaşlığına geçen George Frederic Handei gıbı Barok dönem bestecilerden sonra büyük bir suskunluğa girmiştir. Yirminci yüzyılı hazırlayan yıllarda Elgar, Vaughan VVllliams ve daha sonra Elgar'ın "Dream of Gerontius" başlıklı oratoryo benzen, solo ve korolu yapıtı; VValton'un Belshazzar's Feast başlıklı kantatası büyük çaplı dinletiler. Kremlin Oda Orkestrası 'nda da çok sık dmlemediğimiz yapıtlar yer alıyor: Devienne'ın flüt konçertosu (Gülşen senfomk Metamorfozlan her zaman dinleme fırsatı bulamadığımız yapıtlar. Öte yanda Ricardo Muti yönetimindeki La Scala Filarmoni iki programında da az çalınan ile çok bilineni kaynaştırmış: Busoni'nın Turandot Senfonik şiiri ve De Falla'nın üç köşeli şapka • Bu yıl Rönesans-Barok sevenlere çok özel programlar var. Örneğin, Gabrieli Consort önceki yıllardan hayran kaldığımız bir Barok topluluk. Accademia Bizantina'mn programı da çok eski çağlardan günümüze dek geniş bir yelpaze çiziyor. Britten ve Walton gibi isimlerle büyük bir patlama yaşanır. Günümüzde ise çağdaş müziğin başkentlerinden birisi artık Londra. Yorumculann başlıca durağı olduğu gibi nice genç bestecinin sesini yükselttiği bir kent. lngılızlerle dinleyeceğimız yapıtlar arasında Tatu ile); Stravinsid'nin Re tonunda konçertosu ve Çaykovski'nin güzelim melodılerle süslü Floransa Anılan, gibi. Amsterdam Concertgebouw'ın ilk progıamındakıRiflhard&trauss'un Don Kışot'u ve ıkincı programmdakı Hindemhh'ın süiti, Resptghi'nin Roma Çamlan bu topluluğun sunacağı ılgınç yapıtîar arasmda. Camerata Academıca Salzburg iki gece üst üste Schubertiate .yaşatacak. Yıllar önce festivalde yer alan böylesi bir programın tadı hâlâ damağımızda! Borusan Oda Orkestrası bu kez flütçü James Galway'in şef ve solistliğinde ilginç flüt konçertolan seslendirecek. Cimarosa'nın iki flüt konçertosu ıle Mercedante'nin konçertosu. Aynı topluluk bizim de az dınlediğimiz bir solistimize, Ayşegül Kuş Durakoğhı'na bir Mozart konçerto ile yer veriyor. Bu yıl Rönesans-Barok sevenlere çok özel programlar var. Örneğin, Gabrieli Consort önceki yıllardan hayran kaldığımız bir Barok topluluk. Accademia Bizantina'mn programı da çok eski çağlardan günümüzde dek geniş bır yelpaze çiziyor. The King's Singers PurceH'den Ligeti'ye uzanıyor. The Shrteen de programına Byrd'den Brahms'a motetler almış. Ayrıca Monteverdi nin Vesper'leri (Akşam tlahileri) bu topluluğun bir başka ilginç programı. Festıvalin tek kuvarteti kırkıncı yılını kutlayan Allegri Yaylı Çalgılar Dörtlüsü'nden, Schubert ve Brahms'ın yapıtlannı yıllanmış şaraplann tadında dinleyeceğiz. Yirmi beşinci festivalde çağdaş Türk bestecilennı iki piyanistimiz kurtanyor: Gülsin Onay'ın programında Ahmed Adnan Saygun, Ann KaramürseTin programında da Ulvi Cemal Erkin yer ahyor. Yirmi beşinci festivalde Türk bestecılerine ve uluslararası üne kavuşmuş Türk yorumculanna daha özel bir yer verilebıhrdı. Hatta Istanbullaşma-Istanbulla Buluşma benzeri geliştirilen bir söylemde bir Istanbullu bestecinin, örneğin Cemal Reşit Rey'in yapıtlan yer alabılırdi. Caz festivalinde PekmeDer ve Fazıl Say gibi klasik dünyada adını duyurmuş sanatçılanmızm yer alması çok ilginç. Avrupa ve Amenka basınında duyurulan İstanbul Festivali'ne özellikle bu yıl bir hayli dış ülke düıleyicisinin geleceği söyleniyor. Onlara kendi yorumculanmızı ve kendı bestecılenmızı de tanıtma fırsahnı bulabiliriz. Mutlaka Türkiye'ye gelen bir sanatsever, Türk çağdaş müziğının bestecısiyle • - ve yorumcusuyla hangi düzeyde olduğunu merak edecektir. I Çukuroyalı'dan Şok ' Organizasyonlar İLİNİSİZİN DE BİR OTOMOBİLİNİZ OLACAK! , , Dilediğiniz '97 Model 0 km. Otomobiller *~f. ı"L Çukurovalı Otomotiv'de. • Üstelik Kişiye Özel, Şaşırtıcı Ödeme Koşullarıyla. HEMEN TESLİM * Çukurovalı Kredili • Banka Kredili SABİT FİYATLI • Dövize Endeksli • TL Bazında SABİT TAKSİTLİ • Peşinatlı * Peşinatsız ARTIŞLI SİSTEM »1/10,1/20 Oranlarında Değijen Etkllenmell EMANET OTOLU «1/5,1/10 Oranlarında Değişen Etkllenmell NOTER ÇEKİÜŞLİ «TekTesIimatlı «ÇokTeslimatlı Tamamı pefin, hemen teslim satıjlarımız vardır. Banka Teminat Mektubu Güvencesi yalnızca Çukurovalı'da. * Otomobil Sahibi Olmak İstiyorsanız • . Çukurovalı Ayrıcalığını Yaşayın! -\ - -' * Pazar günleri açığız. \jmunebağ Yclı. Bayampaşa Tıcareı Merıtezı Kaı ' Wo 7i 72 (Jumtio karf.s.) Bayrampaşa İST Tel (212/ 613 40 40 pbx Faks (212J 612 66 12 Çukurovalı Otomotıv'ın dûzenltdıği organızesyonlarıt ûret.cı fırmtUrla Itlfktslyoktur Banka Tem/nat Mentubu Güvencelldtr eUROVAU OTOMOTİV ÜNLÜ ŞAİRİN 34. ÖLÜM YILDÖNÛMÜ Türk işadamianmn kurduğu Mostürk Vakn, şairin mezannda anma toplanbsı y apü. Kızjl kamnfUü kapitalistler Nâvm Hikmet'i andı HAKANAKSAY MOSKOVA - "Komünistler Mosko- va'ya!'' Bu kibar ve ısrarlı öneri beni o yıl- larda o kadar etkıledi ki, 1981'de soluğu Moskova'da aldım. Aradan 16 yıl geçti. Köprülerin altından nice sular aktı. Hatta köprülerdeğişti. Köpriilerden geçenlerde- ğişti. tlk geldiğimde, Moskova'daki Türk- lerin sayısı parmakla sayılırdı. Şimdi her kalabalık meydanda mutlaka birkaç Türk vardır. Kimisi işçidir, kimisi öğrenci, ki- misi de işadamı. Eskiden komünistler Moskova'ya, Moskova da komünıstlere il- gi gösterirdi. Şimdı ortada pek komünist kalmadı. Komünistlerin yerine, kapitalist- ler düşüyorlar Moskova yollanna. Mos- kova da kapitalistleri seviyor bugün. Yıl- lar öncesinin slogamnı şakayla kanşık "KapitalistJer Moskova'ya!'olarak değiş- tırmek pek de yersiz değıl artık 1981 'de Nâznn hâlâ komünıstti; adı ve eserleri tehlikelıydı. Mezan başında onu anmaya gelenler, daha çok sol görüşlü olanlardı. Moskova'daki Novodeviçye me- zarlığında yatan 'rûzgâra karşı yöröyen adam', kızıl karanfillerle anılırdı. Kızıl karanfiller sosyalist idealleri simgelerdi. Şimdi yıllardan 1997. Nâzım arnk ko- münist olmaktan öte. Yurtseverliğin, in- sancıllığın, adaletin. aşkın ve mücadelenin şairi bugün Nâzım. Adı ve eserleri herke- sin dilinde. O bütün Türkiye'nin malı ar- tık. Gerçı mezannm hâlâ Türkiye'den bin- lerce kılometre ötede olması boynumuzu büküyor; ama sözcükleri, uzaklıklan ve yasaklan aşarak çoktan yerleşti memleke- tınin çınarlı ve çınarsız beldelerine. Nâzım Türkıye'ye döndü. Daha doğrusu Türkiye Nâzım'a döndü; O'nu anlamaya ve hisset- meye başladı. Ne mutlu! Dün Nâzım'ın ölümünün 34. yıldönü- müydü. Moskova'daki mezannın başında yine kızıl karanfiller vardı. Ama onlara 'krnT değil, 'kırnua' karanfil deniyordu artık. Ve o karanfilleri Nâzım'ın mezan- na koyanlar arasında büyük bır grup dik- katçekiyordu: 'Kapftafistier Moskova'ya." çağnsına kulak vermiş işadamlanydı bun- lar. Moskova'da Mostürk adlı bir vakıfku- rarak Türkiye'nin tamtımını gerçekleştir- meye çalışan şirketlerin temsilcılenydi. Kızıl değil, kırmızı karanfilleri uculca Nâ- zım'ın mezan başına bırakırken büyük şa- ire sahip çıkıyorlardı. Kimisi bıraz ürkek- ti: Kolay değil, dünün komünist şaınnin mezanna gitmek, bir de saygı duruşunda bulunmak, ona tehlikeli renkte karanfiller armağan etmek... Yıllar çok şeyi değiştiriyordu; ama yü- reklerdeki bazı tıtreşimlerin silinmesi ba- sit iş değildı. Ancak yıne de yenebilmiş- lerdi eski kahplan. Novodeviçye"ye gelip 'Nâzım bizimdir!' diyebilmışlcrdı. Dün sanatın ve fikirlerin yıllarca hapse atılarak. yurtdışma sürülerek ve yasakla- narak engellenemeyeceğinı bir kez daha gördük, hissettik. Bu, Nâzım'ın ölümün- den 34 yıl sonra kazandığı başanydı. Tür- kiye'nin başansıydı. Kızıl karanfilli kapi- talistlerin başansıydı. Bır de bu töreni, bir gün Anadolu'da, bir çmar altında yatan Nâzım'ın başında tekrarlayabilsek ne gü- zel olacak! Varsın tartışmalı renkte karan- filler olmasın! Şu hasret sona ersın, yeter! 'Bir ağaç gibi tekve hür ve bir orman gibi kardeşçesine>uşamak' hasretımızı dıle ge- tiren büyük Türk şainnın, hiç olmazsa mezannı Türkiye'de hakkıyla ağırlayabil- sek... Sinema yazarlan c Dalgalan Aşmak' ve 'Eşkıya'yı seçti Kültür Servisi - Sinema Yazarlan Derneği'nın (SlYAD) pazartesi günü yapılan geleneksel mev- sim sonu değerlendirme- siyle 1996-97 sinema mevsimmin en ıyı filmle- ri belırlendı. Çeşıtlı yayın organlannda yazan 19 si- nema eleştırmeninın top- lu değerlendırmesı sonu- cunda Lars Von Trier'ın 'The Breaking The VVaves - Dalgaları Aşmak'ı>la Yavuz Turgul'un 'Eşkı- ya'sı, mevsımin en başa- rılı (yabancı ve yerlı) filmleri seçiidi. Mathieu Kassovitz'in 'Nefret' ya da 'Protesto* adıyla göste- rilen 'La Haine'ı ıkıncı. Danny Bo>le'un 'Trains- potting'ı üçüncü, Joel Co- en'ın 'Fargo'su dördüncü, 'Baraka' beşincı. Ang Lee-Paul Auster'm 'Smo- ke - Duman'ı altıncı, Mi- ke Leigh'nm 'Secrets and lies - Sırlar ve Yalanbr'i yedincı, Arturo Ripste- in'ın 'Kovu Kırnuzı'sı se- kızıncı. 'Antonia'nın Yaz- gısı' dokuzuncu ve Peter Greenaway'in 'The Pfllow Book - Tuval Bedenler'ı onuncu film seçılırken, mevsımin en ıyı yerlı filmlen lıstesınde 'Eşkı- ya'yı Ömer Kavur'un 'Akrebin Vökuluğu', Re- ha Erdem'ın 'A \y\ Der- viş Zaim'ın ' labutta Rö- vaşata' ve Tomris GiritB- oğlu'nun '80. Adım'ı ızle- dı. Sinema yazarlan, mevsımin en ı>ı yönet- menı olarak 'Alöebin Yol- culuğu'yla Ömer Kavur'u belırlerken, en ıyı senarist 'Eşlaya'yla Yavuz Turgul, en ıyı kameraman 'Akre- bin Yolcaluğu'yla Erdal Kahraman, en ıyı fılm miiztkçısı 'Eşkıya'yla Er- kan Oğur, en ıyı erkek- kadın oyuncu 'Tabutta Rövaşata'yla 4hmet Lğurlu - '80. Adım'la Zu- hal Oksy ve yardımcı er- kek-kadın oyuncu 'Eşkı- ya'yla Mefih Çardak - 'A Ay'la Nurinnisa Yıidırun. Mungan, 'Eşcmsel Edebiyatı' sempozyumunda • Kümır Servisi - Almanya'nın ünlü edebiyat atölyesı Literatur VVerkstat, 3-9 hazıran tarihlen arasında Berlin'de 'Eşcmsel TeonJ Eşcmsel Edebiyat' konulu bır sempozyum düzenledi. Dünyanın bellı başlı ülkelerinden yazar, şaır ve teorisyenlenn katılacağı sempozyuma Türkiye'den Murathan "" Sl MungankattlfyOT. Mungart, kitaplanndan yapılacak Türkçe ve Almanca okumalann yer aldığı söyleşılerden sonra çeşitlı basın ve yayın kuruluşlannın konuyla ilgili toplantılanna katılacak Ortıan Kemal Roman Ödülü Yıldırım Keskm'e yerildi • Kültür Servisi- Bu yıl 25"incisı venlen Orhan Kemal Roman Ödülü'nü 'Ölümü Bekleyen Kent' romanıyla Yıldınm Keskin aldı. Bu yılkı ödölu belirleyen seçici kurul Tank Dursun K. Tahsin Yücel, Konur Ertop, Nurer Uğurlu ve Kemali Öğütçü'den oluşuyor. Yıldınm Keskin'e ödülûnü Orhan Kemal'in eşı Nuriye Öğütçü verdi Yıldınm Keskın'le çocukluk arkadaşı olduklannı o zamanlarda da edebiyat meraklısı olduklannı söyleyen Tahsin Yücel, "Ölümü Bekleyen Kent" kıtabında hem birey davTanışlannı hem de yıllardır içinden çıkamadığımız toplumsal bunalunlan başanyla ve bırbiriyle bağlantılı olarak yansıttığını ifade etti Yıldınm Keskin de, bu ödülun 66 yaşmda bır yazann ilk odülü olduğunu ve aynca bu ilk ödulunün Orhan Kemal Roman Ödülü olmasmdan çok mutlu olduğunu belirterek "Bir yazar kendi çağının kendı toplumunun tanığıdır ve bir yazann asıl katkısı kendi çağınadır" dedi bmet Küntay liyatro Ödülleri açıklandı • Kümlr Servisi - 1996-97 tiyatro dönemını kapsayan Ismet Küntay Tiyatro Ödüllen açıklandı. Hayati Asılyazıcı, Sibel Aslan, Doğan Koloğlu, Nadide Küntay ve Sevgi Sanlı'dan oluşan seçici kurul; 1996-97 'en ıyı yapım ödülü'nü Ankara Devlet Tiyatrosu'nda Ergın Orbey'in tıyatroya uyarladığı ve yönettıği Nâzım Hikmet'in 'Kuvayı Mılliye' (Kurtuluş Savaşı Destanı) adlı yapıta verdi. 'En iyi yönetmen ödülü' ''Kendı Gökkubbetnız" ile Engın Uludağ'a. 'En iyı erkek oyuncu ödülü'. 'Kendi Gökkubbemız' dekı rolüyle Toron Karacaoğlu'na. 'en ıyı kadm oyuncu ödülü' ise İstanbul Şehır Tiyatrolan'nda sahnelenen Behiç Ak'ın 'Aynlık' oyunundakı rolüyle Aslı Içözü'ne verildi. Bob Dylan hastaneden çıktı • LOS ANGELES (Reuter) - Geçen hafta göğüs ağnlanndan yakınarak doktor kontrolüne alınan Bob Dylan, adı açıklanmayan bir hastaneden önceki gün taburcu oldu. Rahatsızlığı sonucu AvTupa turnesını yanda kesen Dylan, altı hafta süreyle dınlendikten sonra turneye kaldığı yerden devam edecek. Dylan, taburcu olduktan sonra yaptığı açıklamada, "Çok yakmda Elvis Presley ile görüşeceğımızı sanmıştım. Bunun gerçekleşmemesinden çok mutluyum" dedi. Moğollar'm Samsun konseri • SAMSUN (Cumhuriyet) - Moğollar 27 yıl aradan sonra Samsun'a gelerek yerel Medya FM'in 5. kuruluş yıldonümü şenliklennde bir konser verecek. Samsun'da yayın yapan Medya FM kuruluşunun 5 yılı nedenıyle bır müzık şölenı düzenlendi Yaşar Doğu Kapalı Spor Salonu'nda 7 hazıran akşamı düzenlenecek müzık şölenınde Moğollar bır de konser verecek.