Katalog

Cumhuriyet İntivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Ya> ın Yonetmeni Orhan Erinç • Genel Yayın Koordınatoru: Hikmet Çetinka\a# Yazıı^lerı Mudurlen IbrahimYıldız (Sorumlu), Dinç Tayanç 0 Haber Merkezı Müdurü Hakan Kara # Görsel Yönetmen: Fikret Eser D15 Haberlcr Şinasi Danışoğlu # Ktıhbarat Cengiz N ıldınm 0 Kultur Handan Şenköken # Spor Abdülkadir Y ücelman • Makaleler Şanıi Karaören 0 Duzeltme Abdullah \ azıcı • Fotoğraf Erdoğan köseoğlu •Bilgı-Belge Edibe Buğra 0 Yurt Haberlerı MehmetFaraç YavınKLurulu ÜhanSelçukıBa^kanı Orhan Erinç, Oktav Kurtböke. Hikmet Çetüıkava,Şükran Soner. Ergun BalcL Dinç Tayanç, tbrahim Yıldız, Orhan Bursalı. Mustafa Balba\. Hakan Kara. \nkaraTemsilcisi MustafaBalba> •HaberMuduru Doğan Akın Atatiirk BuKan No 125, Kat 4. Bakanlıklar-<\nkara Tel. 4195020 Chatl, Faks 419502"1 • Izmır Temsılcısı Serdar Kınk, H Zı\a BK 1352 S 2 3 Tel 4411220. Faks 441911"7 0 Adana Temsılcısı: Çetin Yiğenoğlu, inonuCd 119 S No.l Kat l.Ter363 12 11. Faks 363 12 15 K.oordmatör Ahmet Korulsan 0 Muhasebe Bülent Yener 0 İdare HüsevinGürer0Iiletme Önder Çelik0 Bügı-t^em. NaU tnal 0 Bılgısayar Sıstem: Mürihet Çiler MEDYA C: • Yonetım Kurulu Başkanı - Genel Mudur Gîilbin Erduran 0 Koordınator Reha Işıtman • Oend Mudür Yardımcısı Mine \kdağ Tel 514 (F 53 - 5139580-5138460-61.Faks 51?8463 ^avımlnln *e Basaa: Yenı Gw Haber Ajansı. Basın \e Ya>ıncılık A 5 TırkocaiıCad .«4 Cağaloğlu 343^4 Isl PK 246 Istanbul Tel (0 2 ] 21 5] 2 05 05 (20 haı) Faks: (0 212) 513 85 95 2HAZİRAN 1997 Imsak: 3.26 Güneş-5.27 Öğle: 13.14 Ikindi: 17.12 Akşam: 19.27 Yatsı: 22.39 Bremen Mrakacısı • Haber Merkezi - Dünyaca ünlü pop yıldızı Michael Jackson. History adlı albümü piyasaya sürüldükten sonra çıktıgı dünya turunun ikinci bölümünün ilk konserini Almanya'nın Bremen kentinde % erdi Bremen Futbol Stadyumu'ndaki önceki günkü konsere elli bını aşkın kişi katıldı. Jackson, yann da Köln'de bir konser verecek. Epzurum'da depnem • ERZURUM (AA) - Erzurum'da, orta şiddette meydana gelen depremde can ve mal kaybı olmadı. Atatürk Ünıversitesi Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü'nden alınan bılgiye göre dün saat 13.45 sıralannda meydana gelen depremin aletsel büyüklüğü 4 olarak belırlendi. Merkez üssü, Erzurum'un 35 kilometre kuzeydoğusundaki Dumlu faylan üzerinde olduğu bıldinlen deprem, şehir merkezınden de hissedildi Büyük Kanal Projesi • İZMİR(AA)- Körfez kırlilığınin önlenebilmesi ıçin başlatılan Büyük Kanal Projesi'nin en önemli ihalelerinden antma tesisi ihalesinin. temmuz ayında tamamlanacağı bildirildı. İZSU Genel Müdürü Yakup Basmacı. Büyük Kanal Projesi'nin, Izmırlilerin su tarifelerine ilave edilen ek ödemelerden sağlanan gelirle yürütüldüğünü söyledi. Otistîk gen bulundu • ANKARAfUBA)- Amerikalı bilimadamlan "Otizm' ile ılişkj lendirilebılecek bir gen bulduklannı açıkladılar. Chicago Ünıversitesi Tıp Merkezi araştırmacılarmdan Ed Cook. geçen sonbaharda bulunan bir genin 'Otizm'e neden olduğu sanılan 'serotonin'in düzeyini ayarladığını bildirdi. TUBİTAK Bilim ve Teknik dergisinin Molecular Psychiatry dergisine dayanarak verdiği haberde otistik çocuklann. beyinde serotonin düzeyini ayarlayan genin kısa bir tipini de kahtsal yolla almaya çok yatkın olduklan ileri sürüldü. Mouse hasta ediyor • Çeviri Servisi - Günde yaklaşık bın kez mouse'a basmak zorunda kalan PC kullanıcılan RSI (Repetıtive Strain Injury) hastalığına yakalanma tehlikesiyle karşı karşıyalar. PC kullanıcılannm, doğalannda olmayan bu periyodik hareket nedeniyle kas ve kemik yapılan bozulurken kollarda kanncalanmalar, uyuşmalar \e hissizlik gibi rahatsızlıklar görülüyor. Doktorlar. özel parmak ve el jimnastiği yapılmasını öneriyorlar. Belirli jimnastik hareketleri uygulanmadığı takdirde kan dola^ımı bozukluklanna yol açabilecek bu durumun, uyuşmalarbaşlar başlamaz, hatta böyle bir işe girer girmez doktora başvurup önleminin alınması mümkün. Kamplar ve yaz okullan, gençlere tatillerini değerlendirmeleri için yurt içi ve dışmda değişik seçenekler sunuyor Yaz kampları öğrencfleri beldiyorYUSUFZİYAAY Yorucu bir okul ve sınav maratonunun ardından yaz tatıline hazırlanan öğrencı- lere. Türkıye'nın ve dünyanın çeşitli kö- şelerindeki gençlik kamplan. çok sayıda se- çenek sunuyor. Yaz tatilinı ailelennden uzakta. özgür- ce dinlenip eğlenerek geçirmek isteyen gençler. Türkiye'nin ve dünyanın çeşitli yer- lerindeki doğal güzellikleri doyasıya ku- caklamayı düşlüyor. Çok sayıda gençlik kampı. ailelerinı ıkna edebilen çeşitli ge- lir grubundan öğrencilere. farklı fiyat se- çenekleriyle spor. yabancı dil \ e doğal ya- şamın bir arada olduğu güzel bir tatil fır- satı sunuvor. Geleeeğin Yıldızları Yaz Kampı Geleceğin Yıldızlan yaz kamplan, Bur- sa'da Uludağ ve Demırtaş ıle tznik'te göl kıyısındakı tesislerdedüzenleniyor. Kamp- lara katılanlar futbol. \ olev bol, basketbol. yüzme. tenis. beyzbol, kaykay. okçuluk. rol- lerblade gıbi sporlan yapabıliyor. Kamp- ta resim, seramık, kumaş boyama. ağaç iş- leme gıbı güzel sanatlar çalışmaları da dü- zenlenıyor. Fiyatlar. 50-105 milyon ara- sında degışiyor. Tel: 0 216 418 38 36. HSM Riİyos Kampı Müjdat Gezen Sanat Merkezi'nin dü- zenledıği Kilyos yaz kampı. 10-17\aşara- sı gençlere günübirlık tatil olanağı sunu- yor. Kampa katılanlar. öğretmenler göze- timinde otobüslerle sabah götürülüp akşam getirilıyor. Kampta. masatenisi. dart. sat- ranç, futbol. voleybol. basketbol ve koşu sporlan yapılabiliyor. 20 milyon lira olan aylık ücret. üç taksitte ödenebıliyor. Tel:0 216 348 80 72 Gençtur Kuşadası Dil Kampı Kuşadası'ndaki mini tatil köyünde ko- naklanan kampta. 10-24 yaş arasındaki . gençlere 60 kışilik gruplarla. yabancı eğıt- menlenn gözetiminde Ingilızce. Almanca ve Fransızca dil pratığı veriliyor. Kampta spor ve kültür aktivıteleri de yer alıyor. 10- 24 Temmuz ve 25 Temmuz-8 Ağustos ta- nhlen arasında düzenlenen kampın ücre- ti 45 mihon 870 bin lira. İsteyenlere aylık 6 milyon lıralık taksitlerle ödeme olanağı sunuluyor. Gençtur Köyceğiz Dil Kampı 14-16 yaş arasındaki gençlenn 4-18 Temmuz tarihlen arasında yabancı öğret- menlerle Ingılizce dil pratiğınin geliştiri- leceği kampta. spor % e kültür aktıvitelen de yer alıyor. Konaklama. milli park içın- dekı çadırlarda sağlanıyor. Kampın ücre- ti 45 milyon 870 bin lira. Gençtur Eskişehir THK Kampı 19-31 Temmuz tanhlen arasında 14-17 yaş arasındakilerin katıldığı Uluslararası GönüllüYenigençKampı'nda lOTürk, 10 yabancı genç. Türk Hava Kurumu tesisle- rinde kalıp çevre temizliğı yapacak. Ortak konuşma dılinin lngılizce olduğu kampta sabah, ögle \e akşam yemekleri dahil üc- ret P rruİyon lira Tel: 0 216 336 14 13 Camp Club Dağ ve Orman Kampı Camp Club. Uiudağ. Ayvalık. Çanakka- le. Foça ve Fethıye'de, 10-15 yaş arasın- daki çocuklara dağ. orman ve denız orta- mmda eğlenceli ve öğreticı bir tatil fırsa- tı sunuyor. Kamplarda. İngilizce ve Fran- sızca dil eğitımi. spor aktivıteleri, sosyal ve kültürel etkırîliklerle animasyon göste- nlen düzenleniyor. Kamplara katılan ço- cuklann. kendi ayaklan üzennde durma. ha\ata hazırlanma ve kışıliğinı bulmanın yollannı öğrenmelerinin yanı sıra, tatili dolu dolu yaşama şansı da elde edeceği be- lirtiliyor. 28 Hazıran-18 Temmuz ile 20 Temmuz-9 Agustos arasındaki L'ludağ dağ ve orman kampınm fiyatı, konaklama. üç öğün yemek. aktiviteler. gezıler, kitap. eği- tım araç-gereçlen dahil, gidış-dönüş yol üc- reti dışında günlük 2 milyon 465 bin lira. Ayvalık deniz kampı ise 21 Hazıran-5 Temmuz, 6-20 Temmuz ve 21 Temmuz-4 Ağustos arasında. Bu kampın fiyatı da ay- nı kapsamda günlük peşin 2 milyon 580 bin lira. Tel: 0 212 266 44 61 Güliver Yaz Okulu Tatılini Istanbul'un tarihi ve kültürel yerlerine geziler yaparak geçirmek iste- yen gençlere yönelik bu yaz okuluna. 23 Haziran-30 Ağustos tarihleri arasında 4 haftalık dönemler için kayıt yapılıyor. Ka- yıt yaptıran gençler, cuma günleri Belgrad Ormanı'ndapikniğegötürülüyor. Haftalık spor etkinliklen arasında yüzmenin yanı sıra seçmeli olarak uygulanan basketbol. futbol ve tenıs yer alıyor. Haftada en az 2 saat tngilızce, tiyatro. yaratıcı drama ve bıl- gisayar çalışmast yapılıyor. Ücreti 35 mil- yon lira olan yaz okulunda ulaşım. servis araçlanyla sağlanıyor.Tel:0 212 280 97 . \ az okullan ve gençlik kamplannda vüane, tenis, futbol, basketbol gibi çeşitli spor etkinliklen vapıhvor. Demokrasiyürüyüşü Küçûk çocuk "demokrasi >ürüyüşü'' öncesinde elinde taşıdığı "Haklılığımız kanıtlandı 4 haaran" yazılı pankartı ile görülüyor. Tianenmen katliamının yıldönümü dola>ısı\la düzenlenen törende binlerce Hong konglu sokaklarda demokrasi yürüyüşünü gerçekleştirdi. 4 Ha/iran 1989'da demokrasi \anhsi öğrencilerin üzerine Pekin vönetimi tarafından açılan ateş sonucunda vüzlerce öğrenci yaşamını ka>betmişti. (Fotoğraf: REUTERS) Kadınlara huzur operasyonu GLTtR\N UÇKAN STOCKHOLM -Stockholm'de bir süredir sessız sedasız, ama kararlı bir şekilde süren bir operasyon var. Adı, "Kadmlara Huzur Operasytmu." Da- ha 1250'li yıllarda zamanm kralı Bir- jer Jarl. başkent Stockholm'ün "Ka- dınlar, kiliseler. aileler ve miilk varhk- lan için huzur kenti" olmasına karar vermîşti. Bugün ise her yıl binlerce kadın, erkekler tarafindan dövülüyor, tehdit ediliyor \e onlarcası da öldü- rülüyor. Geceleri gittikleri yerden ev- lerine dönmek, kadınlar için ciddi bir sınav vermeye benzer halde. Stock- holm eyaletinin valisi Llf Adelsohn, bu gidişe dur demekte kararlı. Eya- letteki belediyelerden "Kadın Huzu- ru Operasyonu" için zaten dar olan bütçelerinden biraz katkıda bulun- malannı istedi. Stockholm Belediye- si, 126 milyar lirayla öncülük etti. Onu. diğer belediyeler ve kadınlara yönelik suçlarla ilgilı kurumlar izle- di. Çeşitli sivil kuruluşlar da kollan sıvayınca ortaya, 20 ayn birim çıktı. 1 eylülden itibaren kent halkı, gerek ilanlarla. gerek de özel programlarla bilgilendirilmeye başlanacak. Daha çocuk yuvasındayken erkeklere, kız- lara kötü davranmamalan söylene- cek, okullara konulan özel program- larla gençler bilgilendirilecek. Dev- let Göçmen Dairesi'nin katkısıyla ye- ni göçmenlere, lsveç'teki kadın hak- lanyla ve bu haklarj koruyan yasalar- latlgilibilgiverilecek. ı Kadınlara huzur operasyonu, halen Stockholm polisinin dörtte binni ay- dınlatmış durumda. Polislere ve ha- pishane personeline. kadına karşı şid- det uyguladığı için sabıkalı hale ge- len erkeklerle nasıl igilenmeleri ge- rektiği öğretiliyor. Cilt kanserine karşı - 15 faktörlü güneş kremi e-posta : tan @ vol. com. tr Çe\iri Servisi - Yenı bir araştırma. bugüne kadar ınanılanın aksine. bazı gü- neş kremlerinin cilt kanse- ri riskıni azalttığını ortaya koydu. Güneş koruyucu faktör- lü krem, jel ve losyonlann güneş yanıklannı önlediği- ni bıliyoruz. Ancak Tek- saslı araştırmacılann son klinik çalışmalan, bu krem- lerden bazılannm cilt kan- serı rıskini, ciltteki kanser yapıcı mutasyonu engelle- mek yoluyla azalttığını or- taya koyuyor. Güneşin altına sereserpe uzanmak, güneş yanığı ya- nı sıra büyük bir cilt kan- seri riskini de beraberinde getiriyor. Cildin düşmanı olan kısadalga ultraviyole ışınlan deri hücreleri için- deki genetik zinciri çözüyor. Bu zarara uzun bir süre ma- ruz kalan dörı, tümör oluş- turma>a başlıyor. Uzun zamandır yapılan çalışmalar ise koruyucu kremlerin ciltte kanseri oluşturan p53 genınin çö- zülümünü engelliyor. Fareler üzerinde tamam- lanan deneylerde (fareler- de de tıpkı insanlarda ol- duğu gibi kanseri oluştu- ran gen p53 geni) krem sü- rülmeden güneşe konan hayvanlarda 4 hafta gibi kı- sabir süre sonundap53 gen- lerinde mutasyon görülme- ye başlıyor. Ve yaklaşık 6 ay içinde farelerde tümör oluşumlan da kendini gös- teriyor. Koruyucu krem sürülen farelerın yüzde 92 gibi bü- yük bir oranında ise genetik zincirde bir bozulma göz- lemlenmiyor. Test edilen kremlerin koruma faktörünün 15 ol- duğu beHrtüiyor Bu krem- lerin içinde hangi mad- delerin mutasyonu engel- lediği de araştırmalar tamamlandıktan sonra açık- lanarak güneş kremlerinin geliştirilmesi bekleniyor. Yurtdışı yaz okullanISD Almanca Yaz Okulu Berlin yakınlanndakı bir ormanlık arazide kurulu kampus içinde, 12-18 yaş gençlere, 3 hafta süreyle eğlence, spor \e kültür aktıviteleriyle birlikte Almanca öğretiliyor. Yaz okulu. 21 Haziran - 14 Eylül arasında 3'er haf- talık dönemler içinde eğitim veriyor. Okulda günde 8. haftada 20 saat teonk Almanca öSretilıyor Ücreti 3 bın 999 mark. Tel:0 212 227 84 23. Gençtur Fransa Yenigenç Kampı UNESCO'nun koordmasyonunda yapılan bu kampta ortak konuşma dı- li İngilizce ve Fransızca. 20 gencin bahçe düzenlemesi ve oyun alanlan projesınin yapımında günde 4-5 saat çalıştığı kampta, iş dışındakı zaman- larda çeşitli gezi ve aktiviteler düzen- leniyor. Konaklamanın köy ev inde ya- pılacağı kampın ücreti, günde 3 öğün yemek dahil 20 milyon lira. Türkı- ye'den kampa gıdiş-dönüş ile pasa- port \e vıze aiderlen bu fiyatın dışın- da. Gençtur Almanya Kampı LrNESCOnun koordmasyonunda düzenlenen kamp 16-31 Ağustos ta- rihlen arasında gerçekleştinlecek. 15 gencin çevre düzenlemesi ve çıt yapı- mı projesinde çalışarak. boş zaman- lannda da Münih ve Nürnberg'e ge- ziler yapacağı kampta ortak konuşma dili Almanca ve tngilizce. Kampın ücreti 20 milyon lira. Camp Club İngiltere Yaz Okulu Katılımcılara, Ingıltere'nin güne- yinde yer alan Bournemouth'taki kampta. Anglo-Continental dil okul- lannda 840 sterlin ücretle haftada 15 saatten 3 hafta ya da bin sterlin ücret- le günde 4 saatten haftada 20 saat in- gilizce eğıtimi \ erilecek. Camp Club, fiyatı 1040 \e 1160 sterlin olan haf- tada 15 ve 20 saatten 4 haftalık kurs seçeneği de sunuyor. SÖYLEŞİ ATTİLA İLHAN ıTürklük Denilen Bir Deniz...' Oara 'Lala Kıraathanesi'ne dadanmıştık: Ha- san'la (Tannkut) ben! Yok canım, bu o bildiğıniz 'Lala' değil! Hani, aynı semtte bir içkili lokaldı de. 4O'lı yıllarda, orada, genç, Izmir'den gelmiş Musevi bir şarkıcı, şarkı söylerdı, vıtrindeki kaytan bıyıklı, saçları briyantinli resmı, hâ- lâ gözlerimin önündedir. adı Dario Moreno! On yıl sonra Paris'de ortaya çıkıp, adını bütün dünyayadu- yuran adam. Bizim müdavimi olduğumuz, 'Lala', IngilizSarayı civannda, öteki 'Lala' kapandıktan sonra, peydah- lanmıştı: gurup kızıllığınm, Haliç den nasılsa içeriye sızıp, hepimizi bakırdan birer heykele çevırdiği; sin- si tömbeki, demli çay kokusu yüzünden, Divanyo- lu'ndaki 'kıraathaneler' havasında, fakat daha asrî bir yer. O tarihte kafayı, 'ulusal demokratik devrim- lerin', kaçınılmaz 7a/M^/ne'takmıştık: 'aydınlanma' çağdaş 'milletleri' doğuruyor, o milletlerin düzeni - ister liberal olsun istersosyalist, neticede hepsi,- ras- yonalizmin eseri, dolayısıyla laik! Hasan'ın doktora tezi, Türk tarihinde Sosyal Ta- bakalaşma'yı (sınıflaşma) irdelemektedır, söylemiş- tim; bu bakımdan o, öteki Türk topluluklannın sos- yal yapısı ve gelişmesiyle de ılgıli; Rusya'daki Ce- dit Hareketi'ni, aynı çerçeve içinde görüyor; yâni Türkçüler, bir yanda Rus hegemonyasına karşı an- ti/emperyalıst bir kurtuluş hareketine kalkışırken; dı- ğertaraftan, ıçlerindeki 'ümmettoplumuna' karşı la- ik ve demokratik bir 'ulusaj sentez hareketi' başlat- mış oluyorlar. Bunu bir kalem geçtikten sonra, Rusya'daki ilkTürk Halkları Kurultayı'ndaki söylevlerin, bu tezi ne mik- tarda doğruladığına göz atabıliriz. Gâzi'nin yanında ne işleri vardı? 1917 Rusya'daki Türk halklan kurultayı, neresin- den bakılsa ilginç bir kurultay! Daha da ilginç olan şu ki, o kurultaya katılanlar arasında, ilerde SSCB'nin ilk Tatar ve Müslüman liderleri arasında sivtilecek olan Mirseyit Sultan Galiyef de bulunu- yor. Şimdi aktaracağım, Turk büyüklerinin o toplan- tıdaki sözlerinı, Galiyef ın 2 Mayıs 1917 gecesi, ku- rultayda tuttuğu notlardan aktanyorum. Mesela, Azerbaycan'ın en önemli simalarından Emin Resulzade demiş ki: "...hıristiyan adında bir millet olmadığı gibi, bir milletin adı da müs- lüman olamaz! Biz, büyük Türk milletinin çocuk- lanyız; bununla beraber, İdil boyu Tatariannın, Tür- kistanlılann, Kazak/Kırgız'ların, Azerbaycanlı- lann, her birinin kendine göre milli özellikleri, milli edebiyatları var: bu farklardan ayrılmak mümkün değildir, bundan kimseye fayda gel- mez!" Aynı toplantıda kürsüye çıkan. Zeki Velidof (Ze- ki Velidi Togan), aynı konuda demiş ki: "...yeryü- zünde Müslüman diye adlandınlan bir halk olduğu- nu bilmiyorum. Müslüman dinindeki halklann, dil ve medeniyet biriiğine kalkışması gayr-ı tabii bir hal, çün- kü buna ıdari. yolla erişmek mümkün olamayacak: son tahlilde, böyle bir şeye ihtiyaç da görmüyo- rum." (Renad Muhammedi/ 'Sırat Köprüsü', s. 63- 66, Türk Dünyası Araştıımaları Vakfı, 1993) Bu ilk Türkçülerin konuşmalarında, hem Rus yö- netimine, hem de onunla işbirliği halindeki şeriatçı kesime, karşı çıktıklan çok açık; daha da açık; ke- sinlikle red ve inkâr edilemez bir belgeyi, Prof. Dr. Sergey Zemkovskry, veriyor: Dönemin 'hızlılann- dan' Abdürrauf Fıtrat, 'Münazara' adlı eserinde medreselere ve medreselerdekı mollalara çatarak, diyormuş ki: "...dinimizde sebeb olduğunuz felaketi düşü- nünüz! Muhammed'in hükümlerini câhilane va'ze- dişinizden dolayı, hepimiz ne kadar bedbaht ol- duk! Evet İslam büyüklüğünün çöküşü, sizin el- lerinizin eseridir. islamiyetin çökmesi, sizin yü- zünüzden daha çabuk olacaktır. Siz ilerlemeyi en- gellediniz ve müslümanlann üzerine büyük bir cehalet perdesi çektiniz!" ('Rusya 'da Pantürkizm ve Müslümanlık' II. basım, s. 76. Üçdal Neşriyat, 1983) Bu kadan bile bence. Türkçülüğün emperyalizme karşı örgütlenmiş, 'aydınlanmacı', yâni laik ve de- mokratik bir hareket olduğunu gostermeye yeter, Türk- çüler, Rusya'daki gibi esir, Osmanlı'daki gibi yan sömürge Türklükten, modern bir ve tek millet değıl, laik ve demokratik milletler çıkacağını öngörmüş ve bunun savaşını vermiş öncülerdı. Yoksa Yusuf Ak- çura'nın, Resulzade'nın, Ahmet Agayefin. hatta Zeki Velidof'un, Gazi Mustafa Kemal'in yanında ne işi var? Onlann mevcudiyeti, Anadolu Ihtilâli'nin Türkçüler tarafındkn onaylanması anlamına gelmı- yor mu? Üstelik, şu satırları, Ziya Gökalp yazma- mış mıdır: "...bütün Türk kollannın bir devlet yönetimi al- tnda birleşmesine, şartlar elverişli değil! Türk Bir- liği, yalnız bir kültür birliği olarak kalsa da olur, böyle bir biıiiğe doğru kuvvetli bir akım zaten var, Rusya'daki Türklerin ayn bir devlet olmalannda sakınca yok" (Yeni Mecmua, 8 Şubat 1918) Daha güzelıni, elbette Resulzade söylemiş, Rus- ya'daki Kurultay'da şıinyetini pek beğendiğim şu tesbitı yapıyor kı, fiknmce gerçeğin ta kendisi:"...ne- hirierin kendi yataklannda olması hayırlıdır. Türk- lük denilen bir deniz var, bu deniz onları birleş- tirir." Peki kardeşim, Türkçülük nasıl oluyor da, dönüp dolaşıp Türk/islam Sentezi fikr-i sabitine bağlanı- yor? Daha da önemlisı, Türk/islam Sentezi dedik- İeri nedir? Cevap bekleyen dikenli sorular... Meraklısı bilir, 'ulusal kültür sentezi' meselesi, yıllardır uğraştığım bir mesele! Anadolu İhti- lâl ve Inkılâbı nın kültür düzeyindeki en büyük so- nucu, Selçuklu/Osmanlı kültür sentezinden ulusal bir millet sentezi çîkarabilmek olacaktı. Gâzi'nin işe Dil Kurumu'nu, Tarih Kurumu'nu kurmakla, Dil, Ta- rih ve Coğrafya Fakültesi'ni örgütlemekle başlama- sı da, istikametin bu olduğunu gösterir. Erken Cum- huriyet döneminde, şairiere 'gayeli şiirler yazmala- n'tavsiyesinde bulunan Mustafa Kemal Paşa, gü- zel sanatlann hemen bütün dallannda, 'ulusallığı' te- mel edinmış sentezlerin oluşturulmasınt teşvik edi- yordu. lyi de, 'ulusallığın' gerçekleşebilmesi, daha önce gerçekleşmiş bir 'dinsel/ümmet sentezı'n'm olması- nı gerektirrnez mı? Sizce Türkler. islamiyetı kabul et- tikleri tarihten sonra, meselâ iran ve Kafkaslar'da Selçuklu, Anadolu ve Rumeli'de Osmanlı etiketi altında, birer sentez gerçekleştirmişler midir, gerçek- leştinmemişler mıdir? Daha da vahim olanı şu: açık bir şekilde birbirini tamamlayan, 'Selçuklu' ya da 'Os- manlı' kültür sentezleri, büyük Türk/islam Sente- zi'nin ta kendisi değil midir? Türkçülere, bundan -laik ve demokratik- 'ulusal kültür sentezini' çıkarmak görevi düşüyor; zaten mevcut o ümmet kültür sentezıne dönmek, ya da onu yeniden gerçekleştirmeye kalkışmak değil! http:// www. prizma.net. tr/ A İLHAN http://wwv/.eda.tr/-bilgiyay/yazar/ailhan.htlm