Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
25MAYIS 1997 PAZAR CUMHURİYET SAYFA
DIŞ HABERLER 11
Kıbila'dan
Mobutu'ya
sğınma hakkı
• KtVSHASA(AA)-
Kmgo Demokratik
Cımhuriyeti Devlet
Batkanı Laurent Desire
KaDİla'nın, devrik Başkan
Mcbutu'ya sığınma hakkı
veEbileceğı bildirildı.
Kajila hükûmetinin
Dıgşleri Bakanı Bizima
Ka-aha, devlet başkanının
Mcbutu'ya bu konuda bir
ça£ı yaptığını, ancak
ülkinin yeniden inşasının
sağ:anması için
Mcoutu'nun 32 yıl boyunca
ülkc dışına çıkardığı
panlan da gen getirmesi
gerektiğini ifade etti.
İrın'a kimyasal
silah satışı
• TAHRAN (AA) - Tahran
yönetimi "Iran'ın, bazı Çin
firmalanndan kimyasal
silah aldıği" yolundaki
ABD iddialannın
"tamamen uydurma"
olduğunu öne sürdü. Iran'ın
BM Daimi Temsilcisi
Kemal Harazi. önceki gün
IRNA'ya yaptığı
açıklamada "ABD'nın, bir
kez daha Iran kımya
sanayiınin banşçı
faalıyetleri ile ilgili olarak
temelsiz iddialara
baş\urduğunu" belirtti.
Makedonya'da
bayrak krizi
• GOSTtVAR(AA)-
Arnavut ve Tiirklenn
çoğunlukla yaşadıği
Makedonya'nın Gostivar
kentınde, belediye binasi
önüne çekilen Arnavut ve
Türk bayraklannın
indirilmesine ilişkin
Anayasa Mahkemesi karan,
10 bin kişi tarafindan
protesto edildi. Gostivar
Belediye Başkanı Rufi
Osmani, çağnsı üzerine
düzenlenen protesto
mitinginde, "Biz Anayasa
Mahkemesi'nin hukukunu
değil, halkımızın hukukunu
tanınz. Makedonya
yönetiminin tokatına
tokatla karşılık vereceğiz.
Bu yolda ölmek var,
dSnmekyok" dedi,
Osmani. mahkemenin
karannı destekJeyen Türk
Demokratik Partisi'ni de
eleştirdi.
Bçiıey erken
• BAKU(AA)-
Azerbaycan eski
Cumhurbaşkanı, Halk
Cephesi. Partisi (AHCP)
lideri Ebülfez Elçibey,
ülkede erken seçime
gidilmesi gerektiğı
görüşünü dile getırdi.
Elçibey, Azerbaycan'da
yayımlanan "Muhalefet"
gazetesine yaptığı
açıklamada, 1998yılında
yapılması öngörülen
cumhurbaşkanlığı
seçimlerinden önce,
belediye seçimleri ile erken
genel seçimlerin yapılması
gerektiğini kaydetti.
Elçibey. yerel seçimlerin,
yönetimin belirlenmesinin
yanı sıra bir hazırlık niteliği
taşıyacağına dikkati çekti.
Liberal olarak tanınan Hatemi gençlerin ve kadınlann oylannı alarak cumhurbaşkanlığına seçildi
Iran lıallo 'değişim' dedi
Değişim özlemi içinde İranlı kadınlar, cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Hatemi'yi destekkdiler.
• îran'da önceki gün gerçekleştirilen
oylamada, ılımlı aday Muhammed Hatemi
oylann yüzde 69.63'ünü alarak 7.
cumhurbaşkanı seçildi.
Dış Haberier Servisi -
Îran'da önceki gün yapılan
7. dönem cumhurbaşkanlı-
ğı seçimıni eski Kültür ve
Islamı Irşad Bakanı Hücce-
tülislam Seyid Muhammed
Hatemi kazandı.
Dünkü seçimlerde oyla-
nn yüzde 69.63'ünü kaza-
nan Hatemi, radikal dinci
ulemadan Cumhurbaşkanı
Ali Ekber Haşimi Rafsan-
cani taraftan olan "liberaT
bürokrat ve yöneticiler ile
daha önce seçimlere ilgı
göstermeyen büyük bir
genç ve kadm kesimınin oy-
lannı alarak cumhurbaş-
kanlığına seçildi.
lçişleri Bakanlığı Seçim
Karargahı Başkanı Ali Rıza
Tabeş. Iran Televizyonıfna
yaptığı açıklamada kesin
sonuçlan açıkladı. Tabeş,
Hatemı'nin geçerli 28 mil-
yon 835 bin 104 oydan 20
Cumhurbaşkanı 'Yunanistan'la tüm sorunlann çözülmesine açığız' diye konuştu
Demirel'den Yunan TV'sine demeç
ANKARA (Cumhuriyet Büro-
su) - Cumhurbaşkanı Süleyman
Demirel, Yunanistan'ın özel An-
tenna kanalına verdiği demeçte
"Türk-Yunan sonınlanıun Yunan
politikacılan tarafindan yıllardır
iç politika malzemesi olarak kulla-
nüdığun' söyledi. Demırel, sorun-
lann iki ülke yetkılılenniri bir ara-
ya gelmesi ve konuşmasıyla çö-
züme kavuşabileceğini belirtti.
Türkiye ile Yunanistan arasın-
da problemlerin çoğunun çok es-
ki tarihlere kadaruzandığını anla-
tan Demirel "Aslında yapmanuz
gereken, sonınlan daha da zorlaş-
urmak \crine onlara cevaplar bul-
maya çalışmaktır. Türkiye \v Yu-
nanistan arasındaki sorunlan si-
>
f
asal partilerimiz uzun yıllardan
beri iç politika malzemesi yapma-
maktadırlar. Biz daima problem-
lerin konuşulması gerektiğini sa-
vunduk" diye konuştu.
Yunanistan'ın karasulannı 12
mile çıkarma isteğinin yeni bir
mesele olmadığını belirten Demı-
rel, Ege denizinin Türkiye için ha-
yati önemde olduğunu söyledi.
Demırel "Ege Yunan gölü haline
getirse, ben bu konuyu 1975'te o
zamanki başbakanınız Sayın Ka-
ramanlis ile Belçika'da göriişmüş-
tüm- o zaman Türkiye açık deniz-
lereçıkamaz. Evet gerçek bu işteve
• Yunan basını söyleşiye geniş yer ayırdı.
Manşetten verilen haberlerde, Demirel'in bir
yandan saldırmazhkpaktı önerirken, bir
yandan da savaş tehdidı yaptığı iddia edildi.
Türkiye bu hususun kendisi için
hayati önemde olduğunu hep be-
Urtmektedir. Türkhe. karasulan
konusundaki haklanndan vazge-
çemez. Gerçekten de siz, milli ka-
rasulanmzı 6 milden 12 mile çıka-
racak olursanız, Türkiye'nin açık
denizlerle bağianüsı kopar" dedi.
Demırel. "Ege'de gri alanlar"
bulunduğuna dair bir soruya "Ki-
şisel görüşüme göre, gri alan deni-
len yerier vardır; kayahklar ve ada-
cıkiar buniar. Aramızdaki sorun-
lardan bin de, bu gri alanlardır ve
ülkelerûniz arasında çözüm belde-
mektedir, tarüsılmalı ve sonra da
bir sonuç üretilmelidir" dedi.
Yunanistan ile Türkiye yetkilı-
lerinin bir araya gelip sorunlan ko-
nuşması gerektiğini sık sık yinele-
yen Demirel "Sorunlar bü- bütün
olarak ele alınacak olursa, kimi
mantıki cevaplar bulabiliriz dü-
şüncesindeyim. Biz diyalog kurul-
masını öneriyoruz, biz diyaloğa
açığız" dedi.
Daha önce Miçotakis ile görü-
şerek "İyi komşuluk İlişldleri An-
laşması" imzalama önensınde bu-
lunduğunu anımsatan Demirel,
görüşlerini şöyle dile getirdi:
"Biz hiçbir zaman Yunanistan
ile olan ilişkikrimizL nıcselelerimi-
n suüstimal etmedik. Yıınanis-
tan'daki politikacılar ise maalesef
sorunlan, Türkiye'ye karşı düş-
manhk beslenmesi yolunda malze-
me olarak kullandılar. Bu yanhşür.
Bizler komşu ülkeleriz ve sorunla-
nmıza er geç bazı çözümler bula-
cak ve dostane ifişldler içinde ola-
cağız. İyi üişldler içinde olmanu-
an, gerek Yunanistan'a ve gerekse
Türidye'ye ve aynı zamanda diğer
komşu ülkelere veAv rupa'y a yara-
nvardır."
Kıbns
Türkiye'nin, Kıbns için bir çö-
züm yolu bulmak amacıyla otu-
rup konuşmaya hazır -olduğunu
ancak yaklaşıİc 2,5 yıldan bu yana
Kıbns Rum tarafinın görüşmele-
reyanaşmadığını belirten Demirel
"Türk tarafi. Birleşmiş Milletier'iıi
gözetiminde görüşmelere başla-
maya hazırdır. Ancak ilişkiler kop-
muştur. Tektoplumlu vetek bölge-
li bir yaklaşım gündeme gelmiştir.
Eşit siyasal haklann geçerii oldu-
ğu ve yaşayabilir bir federasyon™
Bence Türk tarafinın. sonına bir
cevap bulmak için çaba göster-
mekte hiçbirtereddüdü bulunma-
maktadır" diye konuştu.
Demirel, Kıbns'ın AB üyeliği
konusundaki bir soru üzerine de
Kıbns'ın Türkiye'den önce AB'e
katılması gerektıği görüşünde ol-
madığını söyledi. Demirel "Eğer
Kıbns Rum tarafi, Avrupa Birti-
ği'nin bir parçası olacak olursa,
Kıbns probtemi hiçbir şekilde çö-
zümlenemez ve yıllarca sürer gi-
der" diye konuştu.
Yunan basınının tepkisi
Yunan basını, Cumhurbaşkanı
Süleyman Demirel"in önceki ge-
ce Yunan Antenna Televizyo-
nu'nda yayımlanan açıklamalan-
nın birinci bölümünü tahrik edici
olarak nitelendirdi.
Yunan gazeteleri, Demirel'in
ılımlı bir ıfade ile uzlaşılması
mümkün olmayan tezler dile getir-
diğini öne sürdüler.
Gazetelerin büyük bölümünde
manşetten verilen haberlerde,
Cumhurbaşkanı Demirel'in bir
yandan saldırmazltk paktı önerir-
ken, bir yandan da savaş tehdidi
yaptığı iddia edildi.
Fransa'da erken seçimlerin 1. turu bugün
Dış Haberier Servisi - Fransa'da, 39 milyon
seçmen. erken genel seçimlerin ilk turu için bu-
gün sandık başına gidiyor.
Fransa'da seçimlerin ilk turunda 6358 aday,
parlamentodaki 577 sandalye için yanşıcak.
Fransa'da seçimlerin ilk turuna katılan parti sa-
yısı ise 68. erken genel seçimlerin ikinci turu.
1 haziran pazar günü yapılacak.
Anketlere göre sol ve sağ partilerin yaklaşık
yüzde 39 oranında oy alması beklenirken ikin-
ci tur sonurda çıkartılacak sandalye sayısında
sağ partiler daha şanslı görülüyor. Geçen hafta
yayımlanan anketlere göre ıkincı tur sonunda.
sağ partiler 305-345 arası, sol partiler ise 210-
248 arası, Ulusal Cephe Partisi ise 0 ile 3 arası
parlamentere sahip olacaklar.
Fransa'da bu seçimlerde kadın aday sayısı-
nın oldukça yüksek olduğu bildirildi. Fransa,
AB ülkelerinde Yunanistan ile birlikte bayan
parlamenter sayısı bakımından en son sırada
geliyor.
Chirac'm tercihi
Seçimler sonunda, iktidardaki Cumhuriyet
İçin Bırlik Partisi (RPR) ve Fransız Demokra-
si Birliği'nin(UDF) yeniden kazanması halin-
de, Cumhurbaşkanı Jacques Chirac'ın kimi
Başbakan tayin edeceği hâlâ kesin değil.
Başbakan Juppe'nin popülaritesinin düşük ol-
ması ve başanlı bir performans çizmemesi yü-
zünden Chirac'ın, RPR içinde başka bir başba-
kan adayı arayışı ıçine girebileceği gelen haber
arasında. Fransa'da siyasi gözlemciler, Meclis
Başkanı Philippe Seguin'ın en güçlü başbakan
adaylan arasında gösteriyorlar.
Ote yandan seçim yasağı uyannca seçimden
bir hafta önce anket sonuçlannın yayınının dur-
dunılması yasasını delen üç gazete ile ilgili ola-
rak dün soruşturma başlatıldığı bildirildi.
milyon 78 bin 187'sini aldı-
ğmı (yüzde 69.63) açıkladı.
Tabeş'in açıklamasına gö-
re. Hatemi'nin en yakın ra-
kibi Meclis Başkanı Nabk
Nuri ise 7 milyon 242 bin
859 oyla (yüzde 25.11)
ikinci, RtzaZaverei 771 bin
460 oyla (yüzde 2.67) üçün-
cü oldu. Son sıradaki aday
Muhammed Muhammedi
Rey-şehri ise 742 bin 598 oy
(yüzde 2.57) aldı. Tabeş,
Hatemi'nin, yurtdışında
kullanılan toplam 67 bin
830 geçerli oyun 50 bin
342'sini aldığını da belirtti.
Iran'ın dini lideri Ayetul-
lah Seyid Ali Hamaney, tele-
vizyonda yaymlanan mesa-
jında seçimlen kazanan Ha-
temı'yi tebrik etti. Hama-
ney, seçimlere geniş katılı-
mın tarihi bır zafer olduğu-
nu belirterek asıl kazananın
Iran olduğunu söyledi.
NatıkNuride sonuçlann
tamamının alınmasını bek-
lemeden Muhammed Hate-
mi'yetebrik mesajı gönder-
di ve "Cumhurbaşkanı se-
çildiği" için kendisini kut-
ladı.
Eski Yezd Cuma lmamı
Ayerullah Ruhullah Hate-
mi'nın oğlu olan Muham-
med Hatemi, 1943'te
Yezd'de doğdu ve liseyı ta-
mamlamadan önce, dinı
eğıtim ıçın 1961 'de Kum
kentine gitti. 1982-1993 yıl-
lannda Islami Irşad (Yön-
lendirme) ve Kültür Bakan-
lığı yapan Hatemi, seçimle-
re kadar Iran Milli Kütüpha-
ne Müdürlüğü ve Cumhur-
başkaru'nın kültür işleri da-
nışmanlığını yürütüyordu.
Hatemi, enflasyonla sa-
vaşa, toplumsal adaletin
kökleştirilmesi ve yayılma-
sına, ekonomik kararlarda
dargelirli kesımlenn konm-
masına önem veriyor.
TûrkfyevtABD
temkinJi
Türkiye, sorunlar yaşa-
dığı komşusu Iran'da önce-
ki gün yapılan cumhurbaş-
kanlığı seçimlerini radikal
dincılere göre daha liberal
kanadı temsil eden Muham-
med Hatemi'nin kazanma-
sına ilişkin temkinli bir yak-
laşım içinde.
Ankara, Hatemi'nin Tür-
kiye'ye yönelik tutumunu
bekliyor. Dışişleri yetkilile-
ri, Hatemi'nin liberalliğı-
nin. tran'ın katı îslami reji-
mi içinde değerlendirilmesi
gerektiğine dikkat çekti.
ABD Dışişleri Bakanlı-
ğı'nın bir yetkilisi ise seçim
sonuçlan ile ilgili temkinli
konuşmayı tercih etti. Yet-
kili, seçimleri ve sonuçlan-
nı yakından izlediklerini be-
lirterek "Bizim, Ortadoğu
banşı, insan haklan, terö-
rizm, üretim konulannda
gerçek davranış değişiklik-
lerini görmeye ihriyacımız
var" dedi.
bini
gırm ı
Türkiye'nin en yaygın ve güvenilir yetkili satıcı ve teknik servis ağına sahip
Netaş, yeni cep telefonu GSM 963 DTFX'ı çok özel koşullar ile sunuyor.
Peşinat
YOK
YOK
" 5 000 000
5 000 000
10 000 000
10 000 000
1 Ay 2 Ay
19 790 000.19 790.000
11 030 000'11 030 000
17 850 000! 17 650 000
9 950 000 9 950 000
15910000 15910000
8 870 000 8 870 000
3 Ay
19 790 000
11 030 000
17 850 000
9 950 000
15910000
8 870 000
4 Ay
-
11030 000
-
9 950 000
-
8 870 000
5 Ay
-
11 030 000
-
9 950 000
-
8 870000
6 Ay
-
11 030 000
-
9 950 000
-
8 870 000
Toplam
59 370 000
66180 000.
58 550 000
64 700 000
57 730 000
63 220 000
U « (322) ç jpcuroka r«!Ser 457 26 5C « J I I M I — (41() 'ankut Tc
aret 216 26 59 Afyon (272) "eieener 215 30 X Aafcara (312|
A--i<a'3 Netsef 417 22 >: 3e^sş Haoereşr>e 23ı 59 :€ Çaûaaş lletışım 419 44 00 likem Telekor- 419 03 84 Ne- 1'ettş.T 419 29 99
Oraaradou Tee-3- 44c 38 98 ^agephore TeıeKyr 438 84 '4 Softs'ar 417 51 61 Venı &s'em Teteton 425 57 66 Yenışehır -&efcfi
446 41 56 Afrtaiy» (242) niante ı A<aiya>513 89 97 EfelerTelen*-> 241 49 26 Ketner
T
e)eton 334 47 23 0-SJS 248 49 57 3z"mk TeleKsn
243 "C 29SCVCe-çız<" >ıü-" jcaj 867 10 31 Sozec < Maia.ga'1 ~46 60 21 'eıesK 248 80 8C » » * n | 2 M ) Neı Telekon IKi.fsola* |
6
-
4 -c X •alıkesir (2S6) BJsart Bılgısa/ar 243 75 "6 BHaeik |22S) E g j 21S 7i 7, E,gJ
'Oswe , 46' 41 ıo B d u (374)
Nei "elekorr 212 34 92 Oru
r Telefci IDL.2MJ 514 37 97 Bordur (248) 3,-e sa- 233 36 33 Doluna» 233 23 48 k n ı (224) Gu-"a^ a
Tee»on22i 05 24 NetUrser 251 01 26 Netses "eiekD-ı 234 35 50 Çanakkal* |2M| ;anakkale Te«*Dr-21'22 n OmnbS (2M) E te
E
1
1 Teleko>n 263 88 33 Diyvbakır (412) ',,:; '«1 223 97 "7 Tur letetor 224 21 65 Elu>4 (424) 3e~as 236 43 43 E n u n m (442)
ErzL'jm Tetefo" 218 54 2J E t h i ^ t ı i r (222) Es-Net Telekom 230 "B 20 Ûztur» Iseton 231 '6 E' Gaziantap (342) A,dır T6eft>i
232 27 32 HaberTeie'Di 230 47 25 G i m o ı |4M) Şeneı Teleton 216 ^4 30 tapnia (246) Buıak 218 46 62 htanbri 1212) 4S E e«Ton*
254 61 45 A/ka Te«knm 256 44 34 h er-cr Te^-cm 251 9^92 Kafie' Eıe*i'ont* 251 5^ 3^ Marrrara 7e*eko<- ^45 13 :3 f.*e'kez Telefon
275 19 36 Ne! îelekom 274 83 33 Neîser 2
T
5 39 25 Nerte Teeko-n 638 23
y
3 Oztu^k Eıektrk 222 11 52 Saacte-n ~ : :44 3^ 26 S^şek
•vomjn kas^or 267 22 13 Vaman 652 81 30 Teefonsai 261 53 53 Tesa- lletşı"n 542 52 50 Tesan Telekorp 245 35 06 Istantad (216) AE
Tee^OfTi 348 8C 10 Av
c la- Elek'ronk 492 40 40 sne E'ekrror k 492 20 00 Ksva ı let şırr 352 40 55 Nus Elektron * 417 76 90 Unıverçal letşır-
342 54 84 fanrir (232) Arte 446 4 ı 17 Eg e
Tele-<o^ 484 40 11 Egeoetser 469 05 22 Erser Bı-gısaya- 441 22 62 Eslel Teırak 489 7- 50
Mac L'd 469 22 62 Ne'ku^ 463 97 44 Netsan îekn« 489 55 25 Seıca- Telekofr 441 " 07 Te«notel 446 27 37 H t t a r a f (344) HSDer
|33S| E
TELSIM
O 5 4 2
T«4tnolojtnln son numara»!
Teleion 214 89 5' KaraMlt (372| KaraDL* Teieıon 412 79 2
,
:
;T •;SÖK«y««rt (352) .Tee'ci ;22"4COKoc«rti(282|^ir Pazarama321 64 22
f.eisan Tfienc- ?24 - j '4 Koııya (332) Erk ™ Tpıefn 236 0i '7 E k n Teielon (fres/r) 712 03 10 Sodsar 35' 32 55 Manisa (236)',',- -a Te r
';T 238 17 B6 Sal 4 Telet'orr, (Sotrul
6i3 35 99»ta»din(4a2)BabaML ık-'ışı- 312 44 ıo M a n l n (324) "eiernartıe) Telekon- 336 56 4C-d<f™«a™K EWc»ci+ 23' 43 •; Mujto (252) Fetnye Nemar 612 31 65 Ma'-ans
Nsrnar Teleko- 4'2 51 91 Seîmar <Boa-ı.m;3ie 64 53 Sakarya (2«4| LOe- Elekir* 277 84 ;- Samsun (3S2) Den-Teı Tseion 43J 63 t'J S.Urta (414) "acer TeefDi 215 1
|282| \el-Seri,s Teekor- <Çortüi65\ 9S 26 Trabıon (462) Dei Tel Telefor 326 86 63 V»n (432) * ı t Telefor 2'2 38 99 Zonguldak (372) Bj'ak E ek'-onm 25- •
HetasİLETİŞİMDE 30.YIL
POLİTİKADA
SORUNLAR
ERGUN BALCI
Dış Sorunlarımız
Agırlaşıyor
Türkiye, iç sonınlaria cebetleşirken dış sorunlar gi-
derek agırlaşıyor.
Atlantik'in öte yanındaki büyük dostumuz(!)
ABD'den başlayarak, Ortadoğu'daki komşulanmıza
kadar, ülkemiz etrafındaki çemberi daraltma çabala-
n yoğunlaşıyor.
Mehmet Ali Birand geçen hafta VVashington'dan
gönderdiği haberde ABD'nin Türkiye'ye resmen si-
lah ambargosu uygulamaya başladığını yazıyofdu.
Habere göre VVashington, insan haklan ve Ege'de
gelişme kaydedilmediği gerekçesi ile Türkiye'ye ge-
ce dürbünleri ve keskin nişancıların kullandığı tüfek-
leri bile göndermiyor. Bilindiğı gibi Türkiye'ye verilme-
si öngörülen üç fırkateyn de hâlâ ABD'de tutuluyor.
Ancak Washington, Ege'de çözümü kolaylaştırmak
için Türkiye'ye uyguladığı silah ambargosunu Yuna-
nistan'a uygulamıyor. Nitekim Atina'nın ABD'de sipa-
riş ettiği F-16 uçaklannın ilk partisi Yunanistan'a tes-
lim edildi.
Birand'ın VVashington'daki kaynaklara dayanarak
bildirdiğine göre, Refahyol hükümeti de ambargo-
nun genişletilmesine önemli rol oynadı.
• • •
Son günlerde Türkiye açısından en olumsuz geliş-
melerden biri de su konusunda meydana geldi.
BM Genel Kurulu'nda 21 mayısta kabul edilen
"uluslararası su yollannın ulaşım dışı amaçlarta kul-
lanımı sözleşmesi", Türkiye'nin Fırat ve Dicle konu-
sundaki görüşüne ters düşen ilkeleri ıçeriyor. Anlaş-
ma, Suriye ve Irak'ın tezlerini destekler nitelikte. Tür-
kiye, bilindiği gibi Fırat ve Dicle'nin "sının aşan" ne-
hirler olduğunu belirterek suların "tahsis edilmesi"
gerektiğini savunuyor. Suriye ile Irak ise, Fırat ve Dic-
le'nin "uluslararası" nehirier olduğunu öne sürerek
sulann "paylaşılmasını" istiyor.
BM sözleşmesinde, Suriye ile Irak'ın görüşleri doğ-
rultusunda hükümler yer alıyor. Örneğin, "yukan kı-
yıdaş ülkelerin" (Türkiye...), sulann ne şekilde kulla-
nılacağını "aşağı kıyıdaş ülkelere" (Suriye, Irak...) bil-
dirmeleri, baraj gibi tesisler kurabilmek için onlann
onayını almalan, sulan paylaşmalan isteniyor.
Türkiye'nin bu hükümleri kabul etmesi GAP'ı yan-
da bırakmak anlamına geleceğınden Ankara sözleş-
meyi imzalamayacağını açıkladı. Ancak Suriye ile
Irak'ın sözleşmeden yüreklenerek uluslararası plat-
formlarda Türkiye'nin basını ağrrtacağı kesin.
•••
Türkiye'nin Kuzey Irak'taki "sınır ötesi harekâtı"
ise Araplara bekledikleri fırsatı verdi. Irak'tan Suri-
ye'ye, Mısır'dan übya, Suudi Arabistan'a kadar Arap
dünyası ayağa kalktı. Ama Türkiye'yi kınama yanşı-
na giren Arap ülkeleri, PKK terörüne destek veren ve
Türkiye'yi bu tür harekâtlar düzenlemek zorunda bı-
rakan Suriye ya da Iran'dan söz etmiyoriar.
Çeçenistan'ı görülmemiş bombardımanlarla yerie
bir eden Rusya'nın ise "sivillere zaran dokunuyor" id-
diasıyla harekâtı kınaması ise en hafif deyimle komik-
tir.
Ancak tablonun değişik bir boyutunu gözden ka-
çırmamak gerekiyor. Suriye, Irak ve Iran sınırtanna yı-
ğınak yaptılar. Türk ordusu Kuzey Irak'ta ilk kez Su-
riye, Irak ve Iran ordulan ile karşı karşıya gelme du-
rumunda kalmıştır. Avrupa'nın da giderek daha sert
biçimde eleştirdiği harekâta şu anda sadece ABD
sert tepki göstermiyor. VVashington, belki de Türk or-
dusu aracılığı ile Suriye, Irak ve Iran'a gözdağı verdi-
ğini düşünüyordur.
Ne var ki, Türk ordusu Kuzey Irak'ta uzun süre ka-
lır, bölgede gerginlik tırmanır ve uluslararası tepkiler
yoğunlaşırsa, ABD de Türkiye'den desteğini çekerek
tavnnı sertleştirebilir. Bu noktayı düşünerek harekâtı
mümkün olduğunca hızlı tamamlamakta herhalde
yarar vardır.
•••
Türkiye'nin Rusya ile ilişkileri de Ankara'nın ciddi
biçimde basını ağrrtacağa benziyor.
Rusya, Türkiye'nin sorunlu komşulannı büyük bir
hızla silahlandınyor.
19 mayıs tarihli The VVashington Post gazetesi,
Rusya'nın yakınlarda Ermenistan'a 32 tane Scud-B
füzesi ile sekiz fıriatıcı gönderdiğini haber vererek, Eri-
van'ın 300 km. menzilli bu füzelerle sadece Bakü'yü
değil, Doğu Anadolu'daki büyük kentleri de vurabi-
leceğini vurguluyordu.
Cumhuriyet Ankara Bürosu'ndan Serkan Demir-
taş'ın cuma günü çıkan haberinde ise Kıbns Rumla-
n'nın Rusya'dan istediği "S-300" füze sisteminin ilk
parçasının Güney Kıbns topraklanna yerieştirildiği
bildiriliyordu. 150 km. menzilli füzeler yerieştirildiği
takdirde Rumlar, Türkiye'nin güney sahillerini de vur-
ma olanağına kavuşacak.
Bu arada ABD'nin, NATO'nun genişlemesine itiraz
etmeyen Moskova'ya taviz vererek, AKKA'nın yeni-
den görüşülmesini kabul ettiği bildiriliyor.
Yönetemez duruma düşmüş, içeride ve dışarda
hiçbir ağırtığa sahip olmayan Refahyol hükûmetinin
iktidarda kaldığı her gün, acil olarak ele alınması ge-
reken dış politika sorunlannın da giderek ağıriaşma-
sına yol açmaktadır.
Mustafa Ekmekçi'nin ardından: Sevgili Musta-
fa Ekmekçi vefatettiğindeyurtdışındaydım. Çokgit-
mek istediğim cenazesine ise ne yazık ki belimin ra-
hatsızlığından katılamadım. Mustafa Ekmekçi, ben
hasta ıken sıksıkhastaneye telefon eder, hatınmı so-
rardı. Hastaneden eve döndüğümde de telefon et-
miş, kendisinin de denediği bir kuvvet ilacını uzun
uzun anlatmıştı. Ekmekçi, Türkiye'nin önde gelen
gazetecilerinden biri idi. Onun ötesinde sıcacık, içi
sevgidolu, iyiniyetli, mütevazı bir insandı. Hepimizin
başı sağ olsun.
General Dostum
Afganistan'dan kaçtı
Dış Haberier Senisı - -
Afganistan'da dün ülkenin
kuzeyindeki önemli kale-
lerinden birisini daha kay-
beden Özbek General Ra-
şid Dostum'un ülkeyi terk
ettiği iddia edildi.
Taleban'ın Enformas-
yon Bakanı Molla Emir
Han Muttagi. KâbiFde dü-
zenlediği basın toplantısın-
da Dostum'un ülkeyi terk
ettiğini, Özbek generalin
başkenti konumundaki
Mezan Şerif kentinde Ta-
leban bayrağının dalgalan-
dığını söyledi.
Bazı kaynaklar, Dos-
rum' un Özbeki stan' ın baş-
kenti Taşkent'e gittiğini
ileri sürdüğü ancak bu bil-
ginin doğrulanmadığı bil-
dirildi.
Dostum'a isyan bayrağı
açarak Taleban güçlerine
katılan General AbdülMa-
lik'e bağlı kuvvetler ve Ta-
leban birlikleri General
Raşid Dostum'un önemli
askeri mevzilerinden birisi
olan Şibargan kentini dün
sabah ele geçirdi.