Katalog

25 NİSAN 1997 CUMA CUMHURİYET SAYFA EKONOMI Otomobillenin satışı arttı üretimi azaldı • ANKARA (ANKA) - Otomobıl satışlan, bu yılın ocak-mart döneminde yüzde 29.3 artarken iiretim yüzde 6 azaldı. Otomotiv Sanayii DerneğTnin \erilerine göre, yılın ilk üç ayındaki otomobil satışlan geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 29.3 artarak 53 bin 555'e ulaştı. 1996'nın Ocak-Mart döneminde 41 bin 426 otomotiv satılmıştı. Ocak-mart döneminde iiretim 1996 yıhnın aynı dönemine göre yüzde 6 azalarak 49 bm 957'den 46 bin 769'a düştü. Özel sektönün gözü Hazine arazilerinde • ANKARA (AA) - Özel sektör kurulusjarı, yurdun değişik yerlerinde kuracaklan hipermarketler için Hazine'den arazi talebınde bulunmaya başladılar. Çok sayıda büyük firma, kendilerine kuracaklan dev mağazalar ıçın alan tahsis edilmesi talebınde bulundn. Tüpkiye ekonomisine övgü • LONDRA (AA) - tngiltere Dış Ticaret Bakanı Sir Martin Laing, dünyanın önde gelen 500 şirketinin temsilcileri ile pek çok ülkeden işadamı ve büyükelçinin katıldığı toplantıda, Türkıye'nin ekonomik dınamizminı överken, "Gümrük Birlıği, Türkiye'nin Avrupa kimliğini ön plana çıkarmıştır" dedi. Sivii petrol tüketimi arttı • ANKARA (AA) - Geçen yıl, Türkiye'nin sivil petrol ürûnleri tüketimi, bir önceki yıla göre yüzde 5.1 oramnda artarak 27.1 milyon tona ulaştı. TÜPRAŞ'm yurtiçine sattığı petrol ürünleri miktan 24.1 milyon ton düzeyine yükseldi. TÜPRAŞ'ın sattığı petrol ürünleri, ihtiyacın yüzde 89'una karşılık geliyor. Şirketin yurtiçinde sattığı ürün miktan 1993 yılında 20.7 milyon ton iken 1994 yılında 20.6 milyon tona düşmüştü. Singapur, Hong-Kong, Kuzey Kore, Tayvan ve İsrail 'gelişmiş ekonomi' sınıfına girdi IMF'nin yeni zengiııleri• IMFnin, Dünya Bankası ile ortaklaşa düzenlediği geleneksel 'ilkbahar toplantılan' dolayısıyla hazırladığı 'Dünya ekonomisinin görünümü' raporunda açıklanan yeni sımflandırmaya göre, 'sanayi ülkeleri' tanımlaması terk ediliyor. FLAT KOZLUKLU WASHINGTON - Uluslararası Para Fo- nu, sanayileşmiş ülkeleri, 'gelişmiş eko- nomiler' adı altında yeni bir sınıflandır- mada değerlendirmeyi kararlaştırdı. IMF'nin, Dünya Bankası ile ortaklaşa dü- zenlediği geleneksel 'ilkbahar toplantı- lan' dolayısıyla hazırladığı 'Dünya eko- nomisinin görünümü'' raporunda açıkla- nan yeni sınıflandırmaya göre, 'sanayi ül- keleri' tanımlaması terk ediliyor. Bunun yerine. 'zengin ülkelerden' yeni adapte edi- İen 'gelişmiş ekonomiler' diye söz edile- cek. Yeni sınıflandırmada sanayileşmiş yedi ülke olan ABD, Japonya, Ingiltere. ltalya, Kanada, Almanya ve Fransa'nın arasında hızla gelışen Asya ülkeleri Singapur, Hong- Kong, Kuzey Kore ve Tayvan ile İsrail de yer alacak. 'Süperler Kulübü'nün üyeleri arasın- da yer alabilmenin özellikleri ise kabaca şunlar oluyor: "Kişi başına düşen ulusal gelirdeki oran, mali pazarın iyi örgüt- lenmesi, ekonomik altyapının büyüme- si ve hızla artan hizmet sektörü." IMF'nin 'dünya ekonomisinin görü- nümü' raporunda açıklanan yeni sınıflan- dırmaya göre Asya ülkeleri ve tsrail, eko- nomik gelişmenin 'en ileri seviyesinde' gösterildiler. Uluslararası Para Fonu ile Dünya Ban- kası'nın ilkbahar yıllık toplantılan dolayı- sıyla hazırlanan raporlarda, dünya ekono- misi için 'olumlu bir tablo" çizildi. Rapor- larda, enflasyonun dünya genelinde yüz- de 2.5 oranında kalacağı, ancak bunun ba- zı ülkelerde 'sorun olabileceğine' dikkat çekildi. IMF'nin baş ekonomisti Michale Mus- sa da Washington'da önceki gün gazeteci- lere yaptığı açıklamada, yüzde 2.5 oranın- daki enflasyonda dünya çapında birriskgör- mediklerini söyledi. IMF'nin tahminleri- ne göre, büyüme devam edecek. Enflasyon ise son 30 yılın en düşük seviyesinde ka- lacak. 180 ülkenin bu kredi kuruluşu, ra- porunda, ABD ekonomisine 'övgüler' yağ- dırdı. Raporda, ABD Merkez Bankası'nın yıl sonundan önce faiz oranlannı arttıra- bileceği belirtildi. IMF raporunda aynca, Avrupa'da şu an- da yaşanan yüksek işsizliğin 1999 yılında yürürlüğe girecek tek Avrupa parasının uygulanması şansını da tehlikeye atacağı vurgulandı. Raporda, ABD ile Japonya arasında dolann yene karşı güçlenmesine ilişkin yapılan perde arkası tartışmalara da yer verildi. Türkiye raporu IMF ve Dünya Bankası'nın bahar top- lantılannda Türİciye'yi Devlet Bakanı Lfiık Söylemez başkanlığında 20 kişilik bir he- yetin temsil etmesi bekleniyor. Heyette, Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel ve Ha- zine Müsteşan Mehmet Kaytaz da bulu- nuyor. Bu arada nisan başında Türkiye'ye ge- len ve 15 gün süreyle incelemelerde bulu- nan Martin Hardy başkanhğındaki IMF heyetinın IMF yönetimine kapsamh birra- por hazırladığı bildirildi. IMF kaynaklan, Türkiye'nin siyasi ıs- tikrarsızlık içinde bulunduğunu ve bu ne- denle kısa ve orta vadede Türk ekonomi- sinin ne tür bir grafiğe sahip olacağının tah- min edilemediğini dile getirdiler. Aynı çev- reler, "REFAHYOL iktidarının devam edeceğine ilişkin hiçbir umut yok. Bu çerçevede, REFAHYOL'un çizdiği eko- nomi politikaları ve istikrar paketleri baz alınarak bir öngörüde bulunmak çok güç" diye konuştular. Bir yetkili, 180 ülkenin üye olduğu IMF'nin rutin olarak üye ülke ekonomile- rini her yıl düzenli olarak incelediğini, Tür- kiye ziyaretinin de bu çerçevede gerçek- leştirildiğini söyledi. IMF yetkilisi, Türki- ye ile bir stand-by düzenlemesine gitmek için uygun siyasi ortam bulunmadığını ve bu nedenle REFAHYOL'un arzusunun ye- rine getirilemeyeceğini açıkladı. Yetkililer, IMF raporunda, Türk ekono- misi için 'iyimser'görüşler' taşınmadığı- nın vurgulanacağını, Türkiye'ye giden he- yetin hazırlamakta olduğu değerlendirme raporunun önümüzdeki ay açıklanacağını kaydettiler. IMF, koşullann 3 yıl vadeli programdan önce uygulanmasmı istiyor Acı paket eyliüden önce ESRA YENER ANKARA - Uluslararası Pa- ra Fonu (IMF). hükümetin or- ta vadeli istikrar programı kar- şılığında anlaşma istemini, da- ha önce imzalanan stand-by kredi anlaşmasındakı vaatlerin eylül ayına kadar uygulanma- sı koşuluyla kabul edeceğini bıldirdi. IMF'nin istediği koşul- lar çerçevesinde. eylül ayına kadar KİT ürün fiyatlan yük- sek oranlı arttırılacak; tem- muzda maaşlara düşük düzey- de zam venlecek; petrol başta olmak üzere büyük ışletmele- rin özelleştirmelen hızlandın- lacak; ihaleler açılacak ve emek- lilik yaşmın yükseltilmesi ya- salaşacak. Hükümetin, IMF'yle eylül ayında sert önlemler içerme- yecek, **acı olmayan" 3 yıl va- deli paket karşılığında anlaş- ma yapılacağı yönündeki açık- lamalanyla kamuoyunu yanılt- maya çalıştığı ortaya çıktt. IMF'nin hükümetin 3 yıllık dönemı kapsayan orta vadeli paket uygulanması konusunda ıstemi üzerine, sert önlemler içeren önce eski stand-by kre- di anlaşmasının koşullarının gerçekleştirilmesini istediği öğ- renildi. IMF ile Temmuz 1994'te im- zalanan, 1995 Şubat ayında as- kıya alınan, aynı yıl eylülde ye- ni koşullarla yeniden sisteme so- kulan. son olarak 24 Aralık 1995 seçimleri öncesinde vaat- Devlet Bakanı Ufuk Söylemez, IMF'nin bahar toplantı- larına katılmak üzere bugün ABD'ye gidiyor. lerden tavız venldiği gerekçe- siyle iptal edilen stand-by kre- di anlaşmasında, sıkı para ve maliye politikalan öngörülü- yordu. Anlaşmanın dayandığı niyet mektubunda, KİT ürün fiyatla- rma düzenli zam yapılması, ka- muda çalışanlann ücret ve ma- aşlannın enflasyondan düşük oranlı artttınlması, kamu har- camalannın kısılarak özelleştir- menin hızlandınlması, özellik- le büyük KlT'lerin satış çalış- malannın tamamlanması ko- şullan vardı. IMF'nin, hükümetin orta va- deli program hazırlanması ve fonun eylül ayında ABD'de ya- pılacak yönetim toplantısına sunularak kredi de içeren anlaş- ma imzalanması istemı üzeri- ne, eski metni ortaya çıkardığı bildirildi. IMF'nin, yüksek ge- lir getirecek Petkim, Ereğli De- mir-Çelik Fabrikası, rafıneri- ler, Petrol Ofısi gibi KlT'lerin satışının hızlandınlmasını is- tediği öğrenildi. IMF'nin, SSK'ye bağlı ça- lışanlann emeklilik yaş sınıria- nnın yükselrilmesini öngören tasannın da eylül ayına kadar yasalaşmasmı istediği, bu sü- re içinde, Emekli Sandığı'na bağlı çalışan memurlann emek- liliklerine ilişkin düzenleme- lerin taslak haline getirilmesi- ni önerdiği kaydedildi. Tanm destekleme alımlan- nın en fazla 3 üründe sınırlan- dınlmasını isteyen IMF'nin, memur maaşlanna temmuz ayında venlecek zammın eki- me çekilmesi veya çok düşük oranda tutulmasını da koşul olarak sunduğu bildirildi. Merkez Bankası'nın geniş- leyen likiditeyi çekmesi ve iç borç geri ödemelerinin az oldu- ğu yaz aylannda piyasalan da- raltıcı politikalara gidilmesi ıs- teminde bulunan IMF'nin, dö- viz kurlanndakı artışlann da ilk aşamada enflasyon doğrul- tusunda tutulmasını önerdiği kaydedildi. Yetkililer, IMF'yle eylülde yapılacak görüşmelerde sunu- lacak orta vadeli programın acı önlemler içermeyeceğine dik- kat çekerek "Orta vadeli prog- ramdan önce acı paket açıla- cak. Uygulanacak" dediler. Çiftçi miting hazırlığında ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Çiftçiler, hükümetin tanm politika- sını protesto etmek için Eskişehir'den sonra Çorum'da da miting yapmaya ha- zırlanıyor. Çorum Ziraat Odası'nca (ÇZO) dü- zenlenen, çiftçüerin traktörleriyle ka- tılacaklan miting, 28 nisan pazartesi günü yapılacak. Mitinge katılımın ge- niş olması için, Türkiye Ziraat Oda- lan Birliği (TZOB) tarafından tüm zi- raat odalanna katılım genelgesı gön- derildi. ÇZO Başkanı Fazlı Kılıças- lan, mitinge Çorum'dan 40 bin çiftçi- nin katılmasını beklediklerinı belirte- rek diğer illerden katılacaklarla birlik- te bu sayının 100 bine ulaşmasını bek- lediklerini söyledi. Türkiye'de nüfusun yaklaşık yüzde 50'sinin tanm kesi- minde göründüğünü kaydeden Kılı- çaslan, "Eğer hükümet isteklerimi- zi dikkate almazsa, Yunanistan'da- ki gibi ülke genelinde eylem yapa- cağız. Yunanistan'da nüfusun yüz- de 15'i tarımda iken yapılan eylem- den ülke felç oluyor. Biz yaparsak ül- kede yaprak kıpırdamaz" dedi. Kılıçarslan, şunlan söyledi: "Yü- lardır yürütülen ithalat politikası ile hayvancılık öldürüldü. Şimdi, it- halat durdurulunca besici biraz pa- ra kazandı. hemen ithalatın açılma- sı yönünde baskılar başladı. Mayıs- ta hububat alım fiyatlan açıklana- cak. Hâlâ buğday ithalatı devam edi- yor. Tüccar, elinde buğday olunca üreticiden buğday almaz. Bu sefer üretici yine mağdur olacak. Tanm politikaları TZOB'un görüşü dik- kate alınarak yeniden bclirlenmeli." YATTRTM FİNANSMAN A.Ş. YÖNETtM KURITA' BAŞKANLIĞI'NDAN 2499 Sayih Kanun HOkümlerince Yapılan Duviını YATIR1M FtNAKSMAN" A Ş. 31 ARALIK 1996 TARIHLI BİLANÇOSU (1000TL ) AKTtFfVARlJKLAJL) 1- DÖNINVAJUJKLAR A- B- C- D- F- HAZIR DEiSRLER MENKUL KIYMETLER KBA VADEÜ ALACAKLAR DIC3ER KBA VADELt ALACAKLAS DtÛER DÛNEN \ AJUJKLAB II- DtHAN VARUKLAR C- D- F- FÎNANSAL DURAN VAJUJKLAX tADDt DÜRAN \ ARUKLAJ. 1 - BtNALAB. : - TAŞTTAlLAÇVECTMÇLöd i - DÛŞEMEVEDEMIRBASLAJI 4 • DİĞCR MADDt DURAN \ AÎUJKLAK S • BtRlKMlŞ AMORTteMANLAR Dl^R DOIANV'AKLKLAİI AiCTlF (VARLKIAR) TOP1AM1 BORÇUINA2IM HE5APLAR OTNEL TOPLAM CAJLİDGNEM 3L/12/199* 7Î3.Î2" « 4 81,160. Wî 109 ,»23,5 59 6Û,"!2JT9 1? 449,443 ÎÖ.919^43 »^3,135 3 3,912, "TO Z9^İ5,C5T (U,U2.Î27) 26,2M ^€3,6~5 îT 094 6«1.00" ONCKKDONEM 3 l'l 2/1995 39,322,542 409 6r-,554 36^74,«- 1.319.016 43J13,*»: 12,174,43^ 503,«92 6.1K.2M 23.ftZ0^» 1.U4.6O6 (2U«9,0«l) 350,708,661 : 1,441,744 3^6,130,405 18 "M 808JJ4 PASİF (KAYNAKLAİL) I- KBAVADEUBOKÇUUt B- 71CAJÜ BOKÇLAR C. D)ÛEX KBA VADEll BORCIAR E- BORÇ VE dDER KARSDJKLAR1 n- CZUN VADEU BORÇLAR E- BORÇ VE GtDER KARŞHJKIAR! m- Û25ERMAVE A- SERMAME B- SERMA^"E TAAHHt"OERl (-) D- YHNIDEM DEf^RLEME DEĞEJl ARTTŞI 1- DtTlA.N\ARlKlARDADESAllTl? !• 1?TİİİAKLE1<IIEKİDEÖEXARTIŞI E- 1-EDEKLES 1- YASAL YEDEK1HI 2- OLAûANtSTÜ YEDEK F. NETDÖNEVKAJJ PASIF (KA\"NAKLAR) TOPtAMl ALACAKLINAZM HESAPLAR GEKEL TOPLAM ' CAK1DÖNEM İV12/19M 214J4!,«71 95.4J1.O1 îi.»O«,»30 143,004,110 »,8»^K 34,«».4»« 4M.7J2.1U 200.000,000 0 15.MV85 14.8204 J3 449^32 100,331,629 M.742.088 J1/S9J41 n4,»so,-ıı 799^9^332 27,054,661,00'' OMCEKIOONEM J1^1L19»3 İ2.U2J44 22,6»! ,K6 147.-98.0M 19.4-4.721 200.000.000 (~3,0OO,QOO) «.332 JOO 6J17J4» 214J34 47,698.117 39,812,641 7.88İ.476 1-4 288,992 201.1S6J75 19,474,721 333.319 409 s^.ıso^os 18,17>,658,129 18,-54,808.534 ÛZET BtLANVO DİP NOTLARJ 1 tşLETVJENt. FHlJ FAALHTr KdW.-ST! SEKMAYE KYASAS1ARACIUIC FAAIİYFT1E31İ r 3ERMAYEN1K ".10 VX DAHA FAZLAStKA SAHİP ORTAKLATÜN AD1 PAY ORAN1 *. PAY RTARI TS1NA1KALK1NMA BANKASI A ş 56 26 112J29.1J-9-2 TJ5 BANKASI A4 33 41 66.J1UOO.000 1 IMIlYAZlIHlSSESENEOtYOinTJIL 4 ŞİHKET KAYTTU SEİIMAYE SBî3MtN£ TAB1 DEÛtmlll. 5 STOÖJ«>4VvUYTrBEDFlJll£j?niVAEİXMAlJVTTBEDElllIiJ41JKCAK\^liOR(3AR !LE MADDt DITRAV \AS0JKLAK EUÎE ETME MALtYETl ÎLE KAYTIÎARA NT1KAL ETTlIUIAdS^YRICA YEN3DEN DEâEjOEMEYE TAB1 TTTI.XMUSTliR. 6. AOTTF DEĞERİE1US TOPLAM SK3OKTA TLTAR1 »,500,000,000 -Tl-DgL k 7 PASÖTE Y"ER ALMAY AN TAAHHÜTLERtN TOPLAM TVrARJ SERİtAYE PÎYASASI 10.111X1 ICİS 1.000,000,000 -TL STANBUL MENKVL KIYMETLEIl BORSASI1ÇÎN 1*2,566,404,000.-TL Î1M1SAT MEKTÜBD VTRÎLMİSTIR. lBANKAlARDA2S3.6O8»6OSD>ffi\ r I>lATMlîVClTrDIL31 111996 TAJÜHİITtBARIYLEOEâaLEMEKUIU; 10"J05 -TL YATI1UM FES'ANSMAN A^.*NIN 1.1.1»9«-31.12.1»H HESA.P DONEMPİE AIT BAGIHSIZDE>ETÇI RAPORU . Yatmm Fuunsman AnonnnŞirkcfTun31 12 1996tarihııübarı>iedûzanleranışbflançosunuvebutaDİltesoııaaenhesapdönanıneaıt geür tablosumt mcdemış buhmuyoruz Incdemanız genei kabul gönnu} daveû/sne ı]ke,esas ve standaıtlanna uygun olarak yapılnuş ve dolayuıyla hesap ve ı^lanlede ıljDh olank muhasebe kayıtiannuı kontrotü ıle gereklı görduğümuz dığa* dsnâtkme > ontem ve tâkmklsnnı tçermıştır G^mşum&ze göre. söz konusu mah tabiolar Yatuım Fınamman A Ş 'Ton31 12 1996tanhmddagaç^nıaliduıuınunuvebutaııhtesonâ eren hesap dönemine aıt gorpek fâabyet sonucunu. mevzuata ve bv onoekı hesap dönenu üe tulaılı bu şetakie uygulanan genel kabul göı- nıu^ muh&sebe ıDcelenjıe uygun olank dogru bir bıçonde >'Bnatmaktadıı YATÎRIM FINANSMAN A.Ş. 31 ARALIK 1996 TARIHLI OZET GELIR TABLOSU (1000.-TL) A- BRfT SAT1ŞIAR 1- Ht»H Sokctbn ^e Gectn 3-3J59 138.436 2- Öot 3. Bmkt vc F u m BoıoUn, V Jolvı S» 4- Ksou K m TAvı! v* BoaoUn S 5- ~ Anctiüc K«a»y«aUn B- SAT3LARDAN INDdÜMLER (-) C- NET SATBLAR D- SATIS1ARIN MAÜYETİ (-) BRCT SATIŞ KARI \T>'A 2ARARI (-) E -FAALtYET ODFJ11EJU 2-G«el Y*wt ESAS FAALTYIT KARI \TYA ZARARI F- DtâER FAALn*ETLEKDEN rantBIFB VE KARLAR 1- t f ı n t M o ı Tcnatl Calırkıi 2-Bvin Faız 0*lwlcn 3- Dıjtr Otlırin 753,730,013 J.-'9S.!i:iı2 1JO4.İ98 4.870.163 S9^62,€32 101.0-6.173 383,843^59 4^88.682 93,470 823,05«,232T343 8J4411.822J92 744,409,751 484^X0,132 239,489 619 69,402,81! 43,040,909,894 243JM 717,146,113 329,(87J72,7M 0 Î.735.6M 110^29,987 61,448.0» 144,434^67 İJH.MO 64,-44 G- DîâER FAAUYETLERDEN GtDERLER VE ZARARLAÎU-t H-FtSANSMAK GİDEKLERII-I FAAIİYET KARI VEY'A ZARARI I- OLAĞANCSTC f j r t l ı m VE KARLAR î-D^tr OUfM«O G.lo-kr , , >'.»t» ' S- OLAâANCSTO C3İDERLES VE ZARARIAR (-) ıl 7 3 19971 TEJT Yauüı Ualı Mitnrtk A.Ş DÖNEM KARI \'E\'A ZARARI K- ÖDENECEK VERC3 VE DiaEH YASAL VOKCMLÜLOKLER NET DÖNXM KARI VEYA ZARARI ÛZET OElJR TABLOSU DtPÎJOTLARI J19J154.K1 145,004.110 174^50,-31 37Î4 39,138,436 373,054,976,347 304,162,089 209.t»,057 2«J79,032 34,182,103 6.529,911 321.931^24 419,664 322,057,056 14" 798,063 I74.2J8 s n TAMEK SOlUlAL «IAMORTISMANGİDERLERI 1-,O-4.1"1,192-TLDUL 2- DAVEMtK RARSHJK ODERLERl 16.142,-61.-63 -TL KHEM TAZMtMATT IÇIN CARİDONEMDE KARSHJK AYtULMlŞTDI. 3- DÖNEM&. TCM FTNANSMAN OİDEKLESJ 8,93"J-6>46 TL OLUP TAMAXfl DOĞRÜDAN OİDE» YAZHJCSTI»- 4- YONET1M KOIVU BAŞKAN VE ÜYELERJYLE OENEL MÜDCKOENEt. KOORDINATOR,GESEI. MCDCR YAROMaLAlU GİBİ CsT YÛMTIC1LER£ CARİ DONEMDE SAÛLANAN CCRET VE BENZEBJ MENFAATLERM TOPLAM TLTARI 30,630,682,1— -TLMR. 5- AMORTBMAN HESAPLAMA Y ONTEMLERİ tLE BC YÖNTEMLERDE YAHLAN DEatJOOJKLEMN DÖNEMİN AMÜKTBMAN GtDER LERİNDE MEYDANA GETIRDIOİARTIS M VEYA AZAUŞ I -) NORMAL AMORTBMAN YÛNTEM UYOI,XANMAKTADDUUJO«TlSXıAN HESAPLAMA YÖNTEMLER1NDE ONCEH DONEME OORE BtR FARKLDJK YOICTm. Y0RUM OZTIN AKGUÇ Türkiye'nin Dış Borçları Bir ülkenin dış borç stokunda gelişmeter, heıtıal- de hükümetlerin başansını, izledikleri politikalan de- ğerlemede önemli birgösterge, önemli birayıraç- tır. Boş laf üretmek, gösteri yapmak, kutsal inanç- ları ve kavramlan sömürme dışında bir becerisi ve başarısı olmayan REFAHYOL'un bir başarısızlık göstergesi de dış borç stokunda 1996 yılındaki ge- lişmelerdir. Bu gelişmeler ana hatlan ile şöyle özet- lenebilir. • Dış borç stoku, kur farklarına karşın, yaklaşık yüzde 9 oranında artarak 80.0 milyar USD'ye yak- laşmıştır. 1995 yılı sonunda 73.278 milyon USD olan dış borç stoku, 1996 yılında 6.489 milyon USD, baş- ka bir deyişle yüzde 8.9 oranında artarak geçici ve- rilere göre, yıl sonunda 79.767 milyon USD'ye yük- selmiştir. 1996 yılında dış borç stokunun daha hız- lı artışını frenleyen etken, USD'nin diğer yabancı paralara karşı özellikle DEM (Alman Markı) ve JPY'ye (Japon Yeni'ne) karşı değer kazanması ol- muştur. Dış borçlarımız, USD olarak açıklandığın- da, USD'nin değer kazandığı dönemlerde dış borç artışı daha sınırlı düzeyde kalmaktadır. 1996 yılın- da kur farklarının dış borç stoku üzerindeki olum- lu etkisi 4.419 milyon USD olarak hesaplanmak- tadır. Çapraz kuriarda değişim olmasaydı, 1996 yı- lı sonunda dış borç stoku 84.0 milyar USD'yi aşa- caktı. • Dış borçların vade yapısı değişmiş, kısa süre- li borçların payı yükselmiştir. Diğer alanlarda olduğu gibi, ekonomi alanında da bir başan kazanamayan Türkiye'nin kredi no- tu düştüğünden uzun süreli sabit faizle borçlan- ma olanağı giderek zayıflamakta hatta ortadan kalkmaktadır. Bunun sonucu, ancak kısa süreli ve değişken faizle borçlanabilmekte, yüksek reel fa- iz ödemek zorunda kalmaktadır. Türkiye'nin kısa süreli dış borçian, bir önceki yıla göre yüzde 30.8 oranında artarak 20.536 milyon USD'ye yükselmiş- tir. Kısa süreli borçlann toplam dış borçlar içinde- ki payı 1994 yılında yüzde 17.2 düzeyinde iken bu pay yüzde 21,4'e ve 1996 yılı sonunda da yüzde 25.7'ye yükselmiştir. Kısa süreli borçlarda artış, Türkiye'nin ödeme gücü ve kredi pazan üstünde olumsuz etki yaratmakta, ekonomi kısa süreli ser- maye hareketlerinden daha fazla etkilenir duruma gelmektedir. • Kamu kesiminin dış borçian azalırken özel ke- simin borçları hızla artmaktadır. 1996 yılında kamu kesiminin orta ve uzun süre- li dış borçları 1.143 milyon USD azalırken özel ke- simin orta ve uzun süreli borçları 2.797 milyon USD, başka bir deyişle yüzde 36.7 oranında arta- rak 10.416 milyon USD'ye yükselmiştir. Bu geliş- meye karşı, orta ve uzun süreli dış borçlar içinde 1996 sonu itibarıyla kamu sektörünün payı yüzde 82.4, özel sektörün payı ise yüzde 17.6'dır. Kısa süreli kredileri, çoğunlukla özel kesim kul- lanmaktadır. Ticaret bankalarının kısa süreli dış borçlar içindeki payı yüzde 41.5 düzeyindedir. Di- ğer sektörlerte birlikte pay yüzde 95.2'ye yüksel- mektedir. Kısa süreli dış borçlar içinde TCMB'nin payı ise ancak yüzde 4.8 düzeyindedir. • Dış borçlann sağlandığı kaynaklar değişmek- te, kaynaklar içinde özel kesim kredilerinin, özel alacaklıların payı artmaktadır. Türkiye son dönemlerde, uluslararası kurumlar- dan değil, yurtdışındaki özel kesimden borçlanmak- tadır. Bu bağlamda, TCMB'nin kredi mektuplu dö- viz tevdiat hesaplarının (Dresdner Bank aracılığıy- la sağlanan kaynak) toplam orta ve uzun süreli borçlann yüzde 18.1'ini oluşturmaktadır. Türki- ye'nin IMF, Dünya Bankası ve yan kuruluşlan, Av- rupa Iskân Fonu, Avrupa Yatırım Bankası gibi ulus- lararası kuruluşlardan sağladığı kredilerin payı, or- ta ve uzun süreli borçlarda yüzde 13.8'e kadar ge- rilemiş bulunmaktadır. Türkiye, kısa süreli dış borç- ian ise yabancı ticaret bankaları ile özel kesim kre- dilerinden sağlamaktadır. Dış borçların sağlandı- ğı kaynaklar da daha az güvenilir hale gelmekte, ekonomik bunalım halinde bu kaynaklann kuruma- sı olasılığı artmaktadır. Dış borçlara ilişkin çözüm- leme yapılırken kimlere borçlanıldığı giderek önem kazanmaktadır. Dış borçların yalnız tutarındaki artış değil, vade yapısı sağlandığı kaynaklardaki değişim de sorunu ağırlaştırmaktadır. Ozellestirme Aslan payı gelişmiş ülkelerin AiNKARA (ANKA) - Ge- çen yıl 57.8 milyar dolara ulaşan OECD üyesi 22 ülke- nin ozellestirme pazanndan en büyük payı gelişmiş ülke- ler aldı. Tek başına Alman- ya, geçen yıl gerçekleştirdi- ği 16.9 milyar dolarlık özel- leştirmeyle, OECD ülkelen ozellestirme pastasının üçte birine sahip oldu. Doğu ve Batı Alman- ya'nın birleşmesinden son- ra Doğu Almanya'daki işlet- meleri hızla özelleştirmeyi planlayan Almanya, geçen yıl 22 OECD ülkesi arasm- da en fazla ozellestirme ger- çekleştiren ülke oldu. Türki- ye ise 291 milyon dolarlık özelleştirmeyle. özelleştir- mesı en yavaş ülkeler ara- sında yer aldı. Geçen yıl Türkiye de da- hil 22 OECD ülkesi toplam 57 milyar 791 milyon dolar- lık özelleştirmeye imza attı. OECD ülkelerınin yaptığı toplam ozellestirme 1995 yı- lına göre yüzde 23.5 gibi çok yüksek bir oranda büyüme kaydetti. OECD üyesi ülkeler 1995 yılında 46.8 milyon dolar, 1991 yılında 51.6 milyon do- larlık ozellestirme gerçek- leştirmişti. Geçen yıl Almanya 16.9 milyar dolarlık özelleştir- meyle ilk sırada yer aldı. Ikinci sırayı 6.4 milyar do- larla Ingiltere alırken üçün- cü sırayı ise 6.3'er milyar dolarlık özelleştirmeyle ltal- ya ve Japonya paylaştı. Özelleştirme 5 yıl ertelendi ENVER SEVİŞ DtYARBAKIR-Tüm Türkiye'de enerji işkol- lannda yapılması planla- nan özelleştirmenin, Gü- neydoğu Anadolu Bölge- si'nde 5 yıl süreyle erte- lendiği belirtildi. Tes-lş 1 Nolu Diyarbakır Şube Başkanı Ali Öncü, baş- ta Başbakan olmak üze- re bakanhklarla yaptık- lan görüşmeler sırasın- da, Diyarbabr, Mardin. Batman, Siirt, Şımak, Bit- lis, Muş, Van ve Hakkâ- ri'deki TEDAŞ müessese- lerinde yapılması planla- nan özelleştirmenin 5 yıl süreyle ertelendiğinin ile- tildiğini söyledi.