Katalog

SAYFA CUMHURİYET 15 MART 1997 CUMARTESİ 14 KULTUR Hçr^zevke göreJKlm müTürkıye'de sanat pazannda taşlar hızla yerine oturmaya başladı. Yaklaşık sekiz yıldır sınema sektöründe yaşanan canlılık diğer sanat dallanna da sıçradı ve sanata para yatıranlar ıyı kazanmaya bağladı. Ömeğın sınemanm büyük gişe hasılatlanna ulaşması film müzıkleri albümlenni de harekete geçirdi ve özellıkle Türkiye'ye yenı gıren yabancı plak şirketleri pazan adeta albüme boğdu. Bu sayfada film müziklen albümlenni günü gûnüne tanıtmaya çalıştnamıza karşm yme de iiretime yetişemeyince pıyasanrn yenilennı toplu halde vermek ıstıyoruz bu hafta. The Preacher's VVife'la başlayalım, WhKney Houston ın yenı albümü ve yenı filmı de büyük ılgiyle karşılandı. Müzik albümünde Houston'm üstün yorumuyla beraber melodik yapı da güçlü. I Beüeve In You and Vle'deki zengin melodi, Eurvthmks'ten Annie LeruMK'un yazdığı Step By Step'dekı çok tatlı soul. I Love the WorkTdaki mödem gospel. 1 Go to the Rock'taki swıng dikkat çekıcı. Fidye"nın (Ransom) müziğı ise ikı elden \\kma. Birincısi ritmik yapısıyla BiDy Corgan'a, ikmci bölüm de dark-rock ve elektronık kompozısyonlanyla Matt Walker'a ait. Bu albümde çok fazla yenılik getırecek çahşmaya rastlayamadık. Bir Kadmın Portresi'nde (Portraıt of A Lady) Polonyalı besteci VVojciech Kilar. Schubert'in üç yapıtının yanına My Life Before Me ve romantık The Portrait of a Lady gibı iki melodik bestesını koyarak heyecan vencı bir albiim üretmiij. Milos Forman'ın fılmı Larry Frynt-Skandahn İsmi'nın müzığınde ıse her şeyden bir tutam bulmak olası: Dvorak ve Smetana'dan klasık Batı müziği örneklen, My Soul Doth Magnifv The Lord gibi gospel. I'm Your Boogie gıbı bir dısco, 6O'lı yıllardan Hang On SJoopy. Bu farklı repeıtuvar müzikseven fazla heyecanlandıracak düzeyde değil. • Sinemanın büyük gişe hasılatlanna ulaşması film mûziği albümlenni harekete geçirdi ve yabancı plak ••ketleri pazan adeta albûme boğ Celecek hafta Türkiye'de gösterime girecek olan Shine'dan bir sahne. Cumhur Canbazoğl MUZIK Barbra Streisand'ın yönetmen olarak ımza attığı üçüncü filmi Aşkın tki Yüzü'nü (The Mirror Has Two Faces) ızleyenlenn hıçkınğa boğulmasında görüntü kadar müziğin de önemı var. Bu işın pırlennden David Sunborn'un Try A Little Tenderness'i, Rkhard Mara'ın yorumladığı The Po»er Inskte of Me'si ve Streisand'ın An Of My Love'ı ıçin bile alınabılır bu albüm. Dün sınetnalarda göstenme . giren tlk Eşler Kulübü (The First Wives Club) birkaç yeni parçanın desteklediği nostaljik müzık, Think (Aretha Franklm), Sisters Are Doin' It For Themselves (Eurythmics), Wives and Lovers (Dionne Warwick), Heartbrcak Road (Dionne Farns) ve filmin başrollenndekı üçlü Bette Midler, Coldie Hawn, Diane Keaton'ın seslendirdiğı You Don't Own Me gibı parçalarla ortanın üzennde bir çizgı tutturuyor. Kısa süre sonra pıyasaya çıkacak Günıştğfnın (Daylıght) müzik albümü biraz geciken yapımlardan bıri. Film göstenmden kalktı ama müzığını anımsayanlan Searching For A Miracle, Survtval, Kit's Plan, A Community is Formed gibi parçalar mutlu edecektır. OzgûriüğÜD BedeK (Michael Collıns) gibı etkileyici bir fılmın müziğı de çok etkileyici EUiot GoMenthaL özellıkle Sinead O'Connor 'ın üç parçasıyla o tansıyonlu havayı yansıtmayı çok ıyı başanyor. Başrolleri Michelle Pfeiffer ile George Ctooney'nin paylaştıklan Güzel Bir Gûn'ün (One Fine Day-yön- Michael Hoffman) müziğı Tom Benneth'ın. Harry Connkk Jr.'ın, EBa FitzgeraJd'm, Tîna Arena'nın. Van Monison'ın, Kenny Loggins'in yorumladığı parçalardan oluşuyor Film müziklerinden rafme bir şeyler bekleyenleri tarmin etmese de arşivlerde bulunmasında yarar var. Son dönemın en ıyi film müziği albümüne gelince; bizce Shine'ın müzikleri hepsinden daha üstün. Piyano ıçin yazılmış klasık parçalarla Did He VVin ve Letters to Katherine gıbı dırekt kalbe seslenen David Hirschfekler"ın özgün bestelennden oluşan müzik üst düzeyde Buna bir de Helfgott'un pıyanodakı üstün yorumu eklenınce Chopin ın Listz'in, Rimsky-Korsakov'un, Vrvaldi'nın ve Rachmaninov'un ünlü yapıtları bir başka geliyor kulağa. Evgin'den yeni albüm Erol Evgin beş yıl aradan sonra hazır- ladığı yeni albümü Sen Unutulacak Kadın nusm'ı pazartesi günü çıkanyor. Evgin'ın basına gönderdiği bılgılere göre albümde alrı kendı bestesiyle birlıkte (Ben lmkân- sız Aşklar Için Yaratılmışım, Sen Unutu- lacak Kadın mısın, Bir Yaz Yağmuru, Ne- den, tstanbul Bizi Affet. Selam Olsun) k- lip parçası GönJümdeki Kuşlar (Murat Can Evgin -1 las Kökçe), Biz Daha Öhne- dik (Sezen Aksu), Her Gece (Murat Can Evgin - Ulaş Kökçe), Çetişki (Yavuz Çu- haa) adlı parçalar yer alıyor. Düzenlemeler ise bir dönem Yenı Tür- kü'de beyın görevini üstlenmiş Sefim Ata- kan ve Firuz tarafindan yapılmış. Albüm daha elimize geçmediği için sound hakkın- da bir şey söyleyemıyoruz, ama Azerbay- can'a cazı getiren adam olarak nitelenen Vagif Mustafazade'nın öğrencisi olduğu belirtilen Firuz'un Erol Evgin müziğine ne gibi katkı sağlayacağını merakJa bekJi- yoruz. 20 yıl önce Metih Kibar ve ZeynepTa- hı'yia yaptığı denemelerle yerli popa yeni kapılar açan İşte Öyie Bir Şey, Bir de Bana Sor gibi hıtlerle yakaladığı çizgıyı Hisse- liHarikalarkumpanyası müzıkaliyleper- çınleyen Erol Evgin, Talu'nun ölümüyle dağılan o ekipten sonra bir daha aynı çiz- gide duramamıştı. Arada sırada bir iki ta- ne sıcak parça bulup 'Ben buradayım' de- dı, ama popülaritesini daha çok POPSAV ya da TV programıyla kommaya çalıştı. Pink Floyd Oğlak Yayınlan bır süredır CD boyu- tunda müzık kitaplan çıkarmaya başladı. CD'lerle aynı rafta yer alacak şekilde ta- sarlanan bu seride önce Elvis Presley ve Led Zeppeiin kitaplan yayımlandı. şimdi de tüm zamanlann en iyı gruplan arasm- da gösterilen Pink Floyd'un kitabı piyasa- ya sürüldü. Bütün Plaklan ve CDTeriyle PinkFloyd adlı kıtapta grubun ürettiği bü- tün albümlerin tek tek parçalan ve öykü- leri, bu albümlerden derleme yoluy la üre- tilmiş toplama albümler, grup elemanla- nndan Syd Barrett, David Gflmour, Nick Mason, Roger VVaters ve Rkhard Wright'ın (son albümü yok) soloalbüm- len yer alıyor. Zengin bır arşiv malzemesı. Offspring sistemi sevdi Doksanlı yıllarda punk, müzık endüstn- sinin en güçlü silahlanndan bin oldu. Yir- mı yıl önce şüpheyle bakılan, küçümsenen punk bugün TheOffspring'ın yenı albümü Ixnay on the Hombreyle Sony gibı bir de- vin katalogunda yer alıyor. Aynı şekilde Green Daj de endüstrinin jokerlennden bi- ri. Tabu punk gmplannın bu derece rağbet görmesinde daha önce ulaştıklan yüksek tirajjann payı büyük. Orne- ğin üçüncü çalış- malan Smash'la sekiz buçuk mil- yon adet albüm satan The Offsp- ring'in (bir inde- pendent şirket eti- ketiyle bu rakama ulaşan tek grup) Sony'yle anlaş- ması tamamen al- tın yumurtlayan tavuk olmasından kaynaklanıyor Gelelım The Offspring'in yeni albümü Ixnay on the Hombre'ye. Adını Meksikadi- linde kısası belir- ten bir deyimden alan albümün çok iyi bir calışma ol- duğunu daha baş- tan söyleyelim. Smash'la yakalanan büyük zaferden sonra hata yapmamaya dikkat e- den grup. daha önceki hit parçalan Come Out and Play ve SetfEsteem'de olduğu gi- bi minik melodilerden, rifflerden, lcısa pa- sajlardan üstün yeteneğiyle ıyi parçalar çı- kartarak yine iyı bir iş yapmış. Dexter Hol- land (vokal). Ron VVfeJty (davul). Kevin \^s- 'oksanlı yıllarda punk, müzik endüstrisinin güçlü silahlanndan biri oldu. 20 yıl önce şüpheyle bakılan punk bugün The Offspring'in yeni albümü Ixnay on the Hombre'yle Sony gibi bir devin katalogunda yer alıyor. serman (gitar) ve Greg Kriesel'dan oluşan Offspnng. hardrockla popu, bıraz da şka'yı kanştırarak elde ettıği sentezle genış kitle- lere sempatik gelen Kalıforniya usulü me- lodik hardcore punka ulaşıyor yenı albüm- de. Bu atakta ılk üç albüm Offspring, Igni- tion \e Smashın prodüktörü Thon WU- son'ın yenne gelen Dave Jerden'in (Jane's Addıctıon ve So- cial Distortion'la çalışmış) bakış açısının ne derece önemli olduğu an- laşılıyor Parçalardan ilk etapta göze giren- ler. Jane's Addıc- tion'ı anımsatan Me and My Old Lady ıle I Choose, yine Nir>-ana'dan 'esintiler' taşıyan Amazed, ilk sing- le AB I Want, iyi bır ska olan Dont PkkltUp. Üçüncü albüm- leri Smash'ı tanı- tabilmek için bir yılda tam 227 konser veren The Offspnng'in aynı çabayı bu albüm için de gösterece- ği kesin; çünkü bu kez ışin içinde büyük paralar var. Yabancı basında al- bümün ne kadar punk olduğuyla ilgili tar- tışmalara rastlıyoruz. Kendıne yenı kulvar seçen bir punk grubunun ticari başanyı tek- rarlamak ıçin başka türlere göz kırpması doğal. Asıl beşincı albümde punkçılann önüne hangi soundla çıkacaklan önemli bizce. Kilise müziği poplaşıyor Son dönemde world music çok büyük bır ticari başan ya- kalayınca sıradışı birçok dene- mesi olan projelerini raftan in- dırmeye ba^ladı Piyasao kadar deneysel müzıkle doldu ki hıç bır kalıba girmeyen sounddakı çalışmalar bizdekı fantazi gıbı frontiera diye bir yamalı bohça- nın içine doldurulmaya başlan- dı.Dığer yanda Peter Gabriel önderliğınde Afnka soundu elektnklendınlırken bır grup da yöresel dini müzikler moderni- ze edip uluslararası pazara sok- maya başladı. Böylelikle etnık çalışmalan fazla ağır bulan önemli sayıdatüfcrtici yakalanr dı. Kendı adlannı verdlklen Adiemusadlı parçalan çokulus- lu bir uçak şirketinin reklamın- da kullanılan Adiemus grubu bu akımın öncülüğünü yaptı i- ki yıl once Kilise korolan tara- findan yüzyıllardır seslendm- len dmsel temalan alıp modem anlamda yorumladılar ve büyük ilgi gördüler. Adieumus projesının ardındaki ısım KartJenkins'dı. Onun düzenlemelerini yo- rumlayan vokalist Miriam Stocklev'ın de büyük payı vardı. Bu ikililini arisina katı- lan teknoloji sıhırbazı Mike Ratledge'ın yardımıyla ılk albüm Songs of Sanctuary özelikle Batı Avrupa'da büyük satış tırajı- na ulaştı. Tabii böyle büyük bir ticari ba- şandan sonra kısa sürede yeni bir albüm beklenmeye başlandı. Yeni albüme Cantata Mundi adını verdi Adiemus. Bu albümde etnik tatlan Klasık Batı Müziğı kalıplanyla yorumlamaya ça- lışan Adiemus'da Karl Jenkins'in yanında yine Miriam Stockley ıle Londra Filarmo- ni Orkestrası var. Albümü dinlemeye başlayınca Adi- emus'un bu kez soundu daha senfonik ha- le getirirken vurmahlara özel önem göster- diği anlaşılıyor. Londra Filarmoni'nin çal- dığı timpanı gibi Barılı vurmalılann yanın- da tabla. bendir, bongo gibi daha etnik kal- mış vurmalılann kullanılması grubun soundu için bir devrim adeta. Albümde yer alan parçalar : Cantus- Song of Tears. Chorale I, Cantus-Song of the Spirit, Chorale II. Cantus- Song of the Tnnity, Chorale III, Cantus- Song of the Odyssey, Chorale IV, Cantus-Song of the Plaıns, Chorale V, Cantus- Song of In- vocatıon. Chorale VI, Cantus- Song of Ae- olus. Chorale VII. Gökletopmk anısuuhı iıtsanTürkiyeli müziksever, Jmunotti'yi geçen yıla damgasını vuran, ritmik parça L'Ombelico Del Mondo'yla tanıdı. Bu parça, Jovanotti'nin en iddialı hitlennin yer aldığı toplama Lorenzo-Raccotta albümünde çok ıyı parçalarla bırlikte piyasaya çıkmıştı ve albümün lokomotifi oldu. Türkıye'de bu çalışmaya dek Italyan müziğinin romantik yanı ön plandaydı. Arada sırada LJtfiba gibi uç rockçılann albümleri de ithal edildı ama genel tercih, şu anda îtalya'da markette sıra beklerken dınlenen Al Bana- Romina Power, Toto Cutugno, Ricchi e Poveri gibi ahı gitmış vahı kalmış isımler ya da Julio Igiesias'ın tahtma oynayan aşk elçisi Eros Ramazzotti üzerine kurulmuştu. 'ttaryanca rap'le yola koyulan Jovanotti ise bu sounda çok uzaktı.Geçmişteki takma adı Jovanotti'yle birlikte iki yıldır asıl ismi Lorenzo'yu da kullanan bu genç Italyan besteci- yorumcu, askerhk görevinden sonra diskotek camiasına farklı şeyler söylemeye, açık açık yaşamı sorgulayan besteler üretmeye bağlamıştı. On yıl öncesinin zıpır diskjokeyi bugün komünistlerin mitinglerinde şarkı söylüyor, demokrasının yalnız sandığa gidip oy atmak olmadığı mesajmı veriyordu... Jovanotti, şubat ortasında Lorenzo 1997- L'AIbero adlı sürpriz albümüyle çıkageldi. MTV ve Number One izleyenler, ilk videoklip Bella'yla albümün varlığından haberdar oldu ve L'Albero geçen hafta bizim piyasaya terfi etti. 'Oiguniaşmış' Jovanotti 1996'yı Afrika'yı bir boydan bır boya dolasarak geçırmış, giniği her yerden evine müzik taşımış, 'sonsuz ufka doğru* çıkılan bu geziler basına, 'farklı gerçekleri alguama' şeklinde yansırken o işin müzik yönüne de önem vermıştı. Gelelim albüme, Lorenzo-1997, L'AIbero, hâlâ diskotek sounduna bağlı 80 dakikalık cesur bır araştırma. Sound olarak sağlıklı bir şey söylemek. ne olmadığını belinmekten daha zor. Bu albüm ne rock. ne rap, ne caz, ne etnik ne de vvorld musıc. ama hepsinın kanşımı şeklinde değerlendınlebilir. Belki de herkesin dünyanm dört bir yanmda melodi avına çıktığı bır dönemde Avrupa müziğine 2000'ler için örnek göstenlebilecek bır çalışma. Albümün adında yer alan 'albero' italyanca ağaç demek. Jovanotti gökle toprağın arasında nefes alan, madde ile ruh arasında yaşayan ınsanı metafor yaratarak ağaca benzeterek yazmış bu parçayı. L'AIbero albümü slide gitann önde olduğu klasik Jovanotti soundunu yansıtan Bella adlı parçayla tanıtılıyor ama, diğer 18 çalışmanın onunla pek benzerliği yok. Floransa Müzik Derneği Bandosu'nun yer aldığı II Re, Jovanotti'nin MTV yanşmasında üçüncü olduğu Penso Positivo'ya benzeyen limano, armonikanın ağladığı, Afro-gospel koronun katkıda bulunduğu rap çıkışlı blues Questa e la Mia Casa. hammond orgun hayli neşelendıği La Ritmica, ntmin temel enstrümanı davulun egemenliğini ilan ettiği D Tamburo diğerlerinden bıraz önde. Bol bol dınlendikten sonra sevilebilecek bu albüme bizim sanatçılann da dikkat etmesinde yarar var. Bızimkiler albüm kapaklannda akrabalanna, kuaförüne, onlan bugüne getırenlere teşekkür etmekle meşgulken adamlar sözlerin tngilizcelerinı bile koymaya başladılar. Dansı başımıza. Jovanotti yedinci albümü CAlbero'yu Güne\ Afrika'da doMurdu. Albüm Befla adlı parçanın video kübivie tanıtılıyor. CÖRÜŞ Sorımlarımız Geçen haftaki "Görüş" köşemizde, Sayın AIi Kırca'nın arv'deki başanlı "S/yasef Weydan;"nda, müzik alanı- mızda büyük önem taşryan telif hak- lan konusuna çoğunlukla değinilmesi- ni olumlu ve yararlı bulmuş, ancak program süresinin olanak vermeyişi nedeniyle, diğer konu ve sorunlann konuşulamadığını belirtmiştim... işte şimdi, uzun yıllardan beri "çoksesli ve evrensel müzik" alanında olumlu ge- lişmelere rağmen, özellikle popüler müzik alanımızda, çözüm bekleyen bazı temel sorunlann bulunduğu bu ortamda, on beş yıl önce gerçekleşti- rilen ve günümüzde de geçerli sorun- lan içeren bir olayı anımsatayım: 1982'de TRTyetkilileri ve o zaman ülkemizde popüler müziğin (hafıf mü- zik denirdi) durumu ve sorunlan konu- sunda bir rapor sunan yetkili sanatçı- lardan oluşan bir oturum yapılmışt. Bir anı olan, ancak önemini ve güncelli- ğini kaybetmeyen bu toplantıda, ra- poru hazırlayanlar (yaşamını yttirmiş olanlarta) Necdet Varol (Başkan), Şe- rrf Yüzbaşıoğlu, Ali Kocatepe, Oz- demir Erdoğan, Doğan Şener, Sel- mi Andak, Şenay Yüzbaşıoğlu, Hur- şit Yenigün, Ergüder Yoldaş, Onno Tunç, Çiğdem Talu ile TFTT yetkililen uzunca konuşma ve önerilerden son- ra çok olumlu kararlara varmışlardı. Raporun girişinde yer alan: "Popüler müzik büyük halk kitleleri tarafindan çabucak benimsenen bir müzik türü- dür. Popüler müziğin, değişen toplu- mun sesi olması açısından, özellikle geri kalmış ve de gelişmekte olan ül- kelerde, sadece bir eğlence unsuru değil, birküttüraracı olarakkullanılma- sı gerekir" amacından hareket edile- rek o günlerin (bugün de geçerli) so- runlan üzennde somut düşuncelere ve prensiplere ulaşılmıştı. Özellıkle, alı- nan karariann gerekçesi olarak "Top- lumsal koşullar nedeniyle, bugüne ka- dar gecikmış olmasına rağmen geliş- mekte olan hafifmüziğimizin (popüler müzik), mümkün olduğu kadar ehil el- lerde ve müzik kurallan ve estetiği için- de olması, toplum duygulannın yoz- laştınlmaması, ucuz bir müzik edebi- yatının önüne geçilmesi ve toplumun günlük yaşantısına kolaylıkla girerek onu büyük ölçüde etkileyecek olan çağdaş hafif müziğin (popüler müzi- ğin) gereksiz her türtü taklitçilikten uzak, kendine özgü bir dilde olması a- maç sayılmalıdır. Bu yolda özellikle radyolar ve TV'ler kendılenne düşen akademık görevi yerine getirmek du- rumunda'dır" denilmîşti..."O günlerdfe medya diye bir deyim kullanılmadığı, aynca ticari amaç içindeki plak, kaset üretimınin bu konunun dışında kaldığı düşünülürse on beş yıl içindeki bu ka- rariann isabeti daha iyı anlaşılır. Günümüzde çözümlenmesi gere- ken sorunlann başlıcalan arasında, sa- dece başlıklanyla: 1 - Endüstn ve stan- dardizasyon, 2- Tür karmaşası, 3- Eği- tim, 4- Üretimde kalrtesizlik, 5- Editi- on (yayıncılık) eksiği, 6- Dışa açılma ve diğerleri. Yerli popta Haluk Levent'in, Arkadaş! adlı üçüncü albümü Anadolu'da film ka- dar ilgiyle karşılanıyor. Erkan Oğur'un müzik direktörlüğünü yüklendiği Eşkıya geçen hafta ikinciliğe çıktı. Ayna grubu, ünlü parçalan Ceylan'ın yer aldığı Gitti- ğin YağmurlaGel albümüyle üçüncülüğe indi. Türk sanat müziğinde Muazzez Ersoy birkaç haftadır Ebru Gündeş'e kaptırdı- ğı liderliği Nostalji 2'yle geri aldı. Ebru Gündeş, Kurtlar Sofrası'yla ikinci oldu. Yılmaz Morgül de Yümaz Morgül 2'yle üçüncülükten yukan çıkamadı. Halk müziğinde YavtızBingöl ikinci al- bümü Baharun Sensin'le açık farkla li- derliğini sürdürüyor, ikinci Halil İbra- him/Kerbela Destanı'yla ikinci, Arif Sağ - BeUas Akkale ikilisi Seher Yıldca'yla üçüncü. Yabancı müzikte U2 yeni albümü Pop'la Türkiye'de de firtına gibi esmeye başladı. U2 geçen hafta açık arayla lider- di; Toni Braxton,Secrets albümüyle ikin- ci; No Doubt Don't Speak adlı parçanın sürüklediği Tragk Kingdom albümüyle üçüncü. OneFineDay-M.F.M.P - Lmay On The Hombre - Offspring - A Medk) Vlvir - Ricky Martin - Sisters of Avakm - Cyndi Lauper - Greatest Hits - Feel The Noıse - Slade - Getting X-Perimental - Zip - Angel Eyes - Jimmy Smith (CD) - Jacques Brel - Jacques Brel (CD) - Meets Africa - Various (CD) - Meets Europa - Various (CD) - Sunflotver Time - Anne Le (CD) - Heroes Symphony - Phılip Glass (CD) -TimesYvings - Guy Barker (CD) - Talking Verve - Roland Kirk (CD) - Meets Asia - Various (CD) - Meets Brazil - Various (CD) - I'm Yours Yon're Mine - Betty Carter (CD) -TheBeautifıılThing-Stephen Soctt(CD) - Saösfy Me - Bılhy Branch (CD) - Peri^ao - Ozan Orhon